TAPU SİCİLİNE BAŞVURU // HAK SAHİBİNİN BELİRLENMESİ
Bir tapu işleminin yapılmasını ve tescilini isteyen kimsenin veya temsilcinin gerçekte o kimse olup olmadığını memur araştırmak zorundadır. İstemde bulunan kimsenin veya vekalet veren müvekkilin tapuda kayıtlı kişi olduğuna kanaat getirilmesi zorunludur.
Tapu sicil müdürlüklerinde yapılan işlemler sırasında, Hazine zararına sebebiyet verilmemesi için sahtecilik olaylarına (sahte vekaletname, sahte kimlikle satış, sahte ilam gibi) dikkat edilmesi gerekmektedir (TKGM.Gn. 1431).
Bunun için, müdür veya görevlendireceği bir memur tarafından istem ve belgeler incelenerek hak sahibi tarafından yapılıp yapılmadığı saptanır.
Hak sahibi tarafından yapıldığına kanaat getirilen istemlerin gereği yapılır. Kanaat getirilemeyen veya eksik belgeleri tamamlanmayan istemler ise ret edilir.
İstemde bulunanın temyiz kudretine sahip olması gerekir.
a) Gerçek Kişilerce Yapılan İstemler
Gerçek kişilerce istem bizzat yapılabileceği gibi veli, vasi veya vekil aracılığı ile de yapılabilir. İstemde bulunan gerçek kişi ise, nüfus cüzdanı, pasaport veya avukat kimliği istenilerek kütük, edinim resmi senedi ve taşınmaz mal dosyasındaki belgelerde yer alan imza ve fotoğraflara göre tapu sicilinde yazılı hak sahibi ile aynı kişi olup olmadığı belirlenir.
Şu anda istemde bulunanın kimliğini belirleme hususunda nüfus cüzdanı, pasaport veya avukat kimliği esas kabul edilmiş bunların dışındaki kimlik belgeleri ehliyet de dahil olmak üzere kabul edilmemiştir. Nüfus cüzdanı, pasaport ve avukat kimliği dışındaki bir kimlik belgesine dayanılarak tapu işlemi yapılamaz. Ancak Tüzüğün 13/3. maddesi ile, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne nüfus cüzdanı, pasaport veya avukat kimliği dışında kimlik tespitinde kabul edilebilecek diğer belgeleri belirleme yetkisi verilmiştir.
Vekaleten yapılan istemlerde, vekilden "düzenleme şeklinde" noterlikçe tanzim edilmiş ve istem konusu işleri yapmaya "açıkça" yetkili olduğunu içerir vekaletname getirmesi istenir.
Noterlik Kanununun noterler dışında vekaletname düzenleme yetkisi verdiği, askeri birlik komutanları ve konsoloslarca düzenlenmiş veya yabancı memleket noterlerince kendi kanunlarına uygun olarak düzenlenip usulünce onanmış vekaletnamelere göre de işlem yapılabilir.
Vekil tevkil (vekaleti devir) yetkisine dayanarak bir başkasını vekil tayin etmiş ise, ayrıca dayanağı olan vekaletname de aranır. Sadece müstenidatın (dayanak vekaletname özetinin) yazılmış olması yeterli değildir. Vekilin kimliği saptandıktan sonra tapu sicilindeki hak sahibi ile vekaletnamedeki müvekkilin kimliği ve fotoğrafı karşılaştırılır.
Veli, vasi, kayyım gibi kanuni temsilciler tarafından yapılan istemlerde kanuni temsilcinin yetkili olduğunu belirten karar ve belge istenir.
Bir kanuni temsilci olarak vasinin istemlerinde vasinin vesayet kararını ve istenen işi yapmaya yetkili olduğuna dair mahkeme kararını ve gerektiğinde bunun bir üst mahkemece onandığına dair kararı ibraz etmesi gerekir.
b) Tüzel Kişiler Adına Yapılan İstemler
Tüzel kişiler adına yapılan istemlerde, tüzel kişiliğin istenilen işlemi yapabileceğini ve temsilcilerini belirten kanunlarda yazılı mercilerden alınmış yetki belgesi aranır.
Tapu Kanununun 2. Maddesine göre "Hükmi şahısların tapu işlerinde merkez ve şubelerinin bulundukları yerin en büyük mülkiye amirinden nizamnamelerine göre gayrimenkul tasarrufuna izinli olduklarına ve tescil işini yapacak temsilcinin yetkisine dair alınacak belgenin verilmesi mecburidir. Ticaret şirketleri bu belgeyi ticaret sicil memurundan alırlar."
Resmi kuruluşlarca yapılan istemlerde, kuruluşların ve temsilcilerinin yetkileri olup olmadığı araştırılır.
Tapu sicil müdürlüklerinde yapılan işlemler sırasında, Hazine zararına sebebiyet verilmemesi için sahtecilik olaylarına (sahte vekaletname, sahte kimlikle satış, sahte ilam gibi) dikkat edilmesi gerekmektedir (TKGM.Gn. 1431).
Bunun için, müdür veya görevlendireceği bir memur tarafından istem ve belgeler incelenerek hak sahibi tarafından yapılıp yapılmadığı saptanır.
Hak sahibi tarafından yapıldığına kanaat getirilen istemlerin gereği yapılır. Kanaat getirilemeyen veya eksik belgeleri tamamlanmayan istemler ise ret edilir.
İstemde bulunanın temyiz kudretine sahip olması gerekir.
a) Gerçek Kişilerce Yapılan İstemler
Gerçek kişilerce istem bizzat yapılabileceği gibi veli, vasi veya vekil aracılığı ile de yapılabilir. İstemde bulunan gerçek kişi ise, nüfus cüzdanı, pasaport veya avukat kimliği istenilerek kütük, edinim resmi senedi ve taşınmaz mal dosyasındaki belgelerde yer alan imza ve fotoğraflara göre tapu sicilinde yazılı hak sahibi ile aynı kişi olup olmadığı belirlenir.
Şu anda istemde bulunanın kimliğini belirleme hususunda nüfus cüzdanı, pasaport veya avukat kimliği esas kabul edilmiş bunların dışındaki kimlik belgeleri ehliyet de dahil olmak üzere kabul edilmemiştir. Nüfus cüzdanı, pasaport ve avukat kimliği dışındaki bir kimlik belgesine dayanılarak tapu işlemi yapılamaz. Ancak Tüzüğün 13/3. maddesi ile, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne nüfus cüzdanı, pasaport veya avukat kimliği dışında kimlik tespitinde kabul edilebilecek diğer belgeleri belirleme yetkisi verilmiştir.
Vekaleten yapılan istemlerde, vekilden "düzenleme şeklinde" noterlikçe tanzim edilmiş ve istem konusu işleri yapmaya "açıkça" yetkili olduğunu içerir vekaletname getirmesi istenir.
Noterlik Kanununun noterler dışında vekaletname düzenleme yetkisi verdiği, askeri birlik komutanları ve konsoloslarca düzenlenmiş veya yabancı memleket noterlerince kendi kanunlarına uygun olarak düzenlenip usulünce onanmış vekaletnamelere göre de işlem yapılabilir.
Vekil tevkil (vekaleti devir) yetkisine dayanarak bir başkasını vekil tayin etmiş ise, ayrıca dayanağı olan vekaletname de aranır. Sadece müstenidatın (dayanak vekaletname özetinin) yazılmış olması yeterli değildir. Vekilin kimliği saptandıktan sonra tapu sicilindeki hak sahibi ile vekaletnamedeki müvekkilin kimliği ve fotoğrafı karşılaştırılır.
Veli, vasi, kayyım gibi kanuni temsilciler tarafından yapılan istemlerde kanuni temsilcinin yetkili olduğunu belirten karar ve belge istenir.
Bir kanuni temsilci olarak vasinin istemlerinde vasinin vesayet kararını ve istenen işi yapmaya yetkili olduğuna dair mahkeme kararını ve gerektiğinde bunun bir üst mahkemece onandığına dair kararı ibraz etmesi gerekir.
b) Tüzel Kişiler Adına Yapılan İstemler
Tüzel kişiler adına yapılan istemlerde, tüzel kişiliğin istenilen işlemi yapabileceğini ve temsilcilerini belirten kanunlarda yazılı mercilerden alınmış yetki belgesi aranır.
Tapu Kanununun 2. Maddesine göre "Hükmi şahısların tapu işlerinde merkez ve şubelerinin bulundukları yerin en büyük mülkiye amirinden nizamnamelerine göre gayrimenkul tasarrufuna izinli olduklarına ve tescil işini yapacak temsilcinin yetkisine dair alınacak belgenin verilmesi mecburidir. Ticaret şirketleri bu belgeyi ticaret sicil memurundan alırlar."
Resmi kuruluşlarca yapılan istemlerde, kuruluşların ve temsilcilerinin yetkileri olup olmadığı araştırılır.
Yorumlar