VOBA TÜREV ARAÇLARIN ALIM SATIMINA ARACILIK ÇERÇEVE

VOBA TÜREV ARAÇLARIN ALIM SATIMINA ARACILIK ÇERÇEVE
SÖZLEMES
Bir taraftan; Tevikiye Caddesi kbal  Merkezi No: 103 Kat: 6 Tevikiye / stanbul adresinde
mukim ..........................(bundan böyle kısaca Aracı Kurum olarak
anılacaktır.) ile dier taraftan;................................................. (bundan böyle kısaca Müteri
olarak anılacaktır) aaıda belirtilen artlarda tam bir anlamaya varmı ve karılıklı olarak, türev
araçlar alım satım ilemleri hakkında ibu çerçeve sözlemesini imzalamılardır.
1-TARAFLAR :
A. ………………………………………………….
(Aaıda kısaca ‘Müteri’ diye anılacaktır.)
Adres : …………………………
Vergi Kimlik No : ………………………….
Telefon : ………………………….
Faks : ………………………….
E-posta : ………………………….
B. DELTA MENKUL DEERLER A..
(Aaıda kısaca ‘Aracı Kurum’ diye anılacaktır.)
Tevikiye Caddesi, kbal  Merkezi No:103 Kat: 6
Tevikiye / STANBUL
Aracı Kurum müterilerinin veya yetkili temsilcilerinin kimliini ve imzalarını kendisine tevdi
edilen kimlik bilgileri ve imza örnekleri ile tespit eder.
Müteri’nin risk ve getiri tercihleri, yatırım amaçları, mali durum ve ayrıntılı kimlik bilgilerinin
yer aldıı form, sözleme ekinde olup, bu bilgilerin deimesi halinde Müteri tarafından
güncellenecektir, aksi taktirde Aracı Kurum yaptıı ilemlerde formda yer alan bilgileri esas alır.
Müterinin bilgi vermek istememesi durumunda buna ilikin yazılı beyanı sözleme ekinde
saklanır.
‘Türev Araçlar Risk Bildirim Formu’ ibu sözlemenin imzalanmasından önce Müteri tarafından
okunmutur ve bir nüshası alınmıtır.
Aracı Kurum yöneticileri ve merkez dıı örgütleri dahil tüm çalıanları, Müteri’lerden Vadeli
lem ve Opsiyon sözlemeleri alım satım emri verme, belgeleri imzalama, nakit ve nakit dıı
varlık yatırma, çekme, virman ilemleri yapma gibi geni yetkiler içeren vekaletname alarak
müteri adına ilem yapamaz.
2-KISALTMALAR:
bu sözlemede yer alan;
Kanun: Sermaye Piyasası Kanunu’nu,
Kurul: Sermaye Piyasası Kurulu’nu,
Yönetmelik: 23/2/2001 tarihli ve 24327 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Vadeli lem ve
Opsiyon Borsalarının Kurulu ve Çalıma Esasları Hakkında Yönetmelii,
Sermaye Piyasası Araçları: Menkul kıymetler ve dier sermaye piyasası araçlarını,
Borsa veya VOB: Vadeli ilem ve opsiyon borsası anonim irketini,
Vadeli lem Sözlemesi: Belirli bir vadede, önceden belirlenen fiyattan standart miktar ve
nitelikte sermaye piyasası aracını, ticari malı, kıymetli madeni, dövizi veya endeksi alma veya
satma hak ve yükümlülüünü veren ve sözlemenin yapılması esnasında söz konusu varlıkların
taraflar arasında deiimine neden olmayan, vade sonunda da sözlemeye konu varlıkların taraflar
arasında deiimini, fiziki teslimatın zorunlu olduu durumlar hariç, zorlamayan sözlemelerden
vadeli ilem borsalarında veya tekilatlanmı dier piyasalarda ilem görenlerini,
Opsiyon Sözlemesi: Belirli bir vadede veya belirli bir vadeye kadar, önceden belirlenen fiyattan,
standart miktar ve nitelikte sermaye piyasası aracını, ticari malı, kıymetli madeni, dövizi veya
endeksi lehdara alma (alım opsiyonu) veya satma (satım opsiyonu) hakkı veren, keidecisini bu
yükümlülük altına sokan sözlemelerden vadeli ilem borsalarında veya tekilatlanmı dier
piyasalarda ilem görenlerini,
Uzun Pozisyon;
(a) Vadeli ilem sözlemelerinde sözlemenin vadesi geldiinde sözlemeye konu dayanak varlıı
sözlemede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktarda satın alma yada nakdi uzlamayı salama
hak ve yükümlülüünü,
(b) Opsiyon sözlemelerinde,
(i) Alım opsiyonunda, sözlemenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde sözlemeye
konu dayanak varlıı, sözlemede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktarda satın almak
yada nakdi uzlamada bulunma hakkını,
(ii) Satım opsiyonunda, sözlemenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde
sözlemeye konu dayanak varlıı, sözlemede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktardan
satmak yada nakdi uzlamada bulunmak hakkını,
Kısa Pozisyon;
(a) Vadeli ilem sözlemelerinde, sözlemenin vadesi geldiinde sözlemeye konu dayanak
varlıı sözlemede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktardan satma yada nakdi uzlamayı salama
hak ve yükümlüünü,
(b) Opsiyon sözlemelerinde,
(i) Alım opsiyonunda, sözlemenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde sözlemeye
konu dayanak varlıı, sözlemede belirtilen fiyattan ve belirlenen miktardan satma yada
nakdi uzlamayı salama yükümlülüünü,
(ii) Satım opsiyonunda, sözlemenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde
sözlemeye konu dayanak varlıı, sözlemede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktardan
satın alma yada nakdi uzlamayı salama yükümlülüünü,
Opsiyon Primi: Opsiyon sözlemesini alan tarafın, sözlemede yer alan haklar karılıında
opsiyon sözlemesini satan tarafa ödemekle yükümlü olduu primi,
Kullanım Fiyatı: Opsiyon sözlemelerinde, sözlemeye konu dayanak varlıın alım veya satım
hakkını vade süresince veya vade sonunda kullanılabilecei fiyatı,
Açık Pozisyon:Ters ilem ya da nakit veya ayni uzlama ile kapatılmamı pozisyonları,
Ters lem veya Pozisyonun Kapatılması: Aynı sözlemede, uzun pozisyon karısında kısa
pozisyon, kısa pozisyon karısında uzun pozisyon alınarak pozisyonun tasfiyesini,
Alım Emri; Müteri'nin, Aracı Kurum'a Türev Araçları’nın satın alınması (uzun pozisyon
alınması) için yazılı veya sözlü yada telefon, teleks, telefaks veya elektronik iletiim araçlarını
kullanarak yaptıı bildirimi,
Satım Emri; Müteri'nin, Aracı Kurum'a Türev Araçları’nın satılması için (Kısa pozisyon
alınması) yazılı veya sözlü, yada telefon, teleks, telefaks veya dier elektronik iletiim araçlarını
kullanarak yaptıı bildirimi,
Emir; Alım veya Satım Emrini,
Takas Merkezi: Borsada gerçekleen ilemlerin takasını gerçekletirmek üzere Borsada
oluturulan merkezi veya görevlendirilen dier kurumları,
Borsa Günü: Borsanın ilem için açık olduu i günlerini,
Uzlama Fiyatı: Hesapların güncelletirilmesinde ve vade sonunda pozisyonların ifasında
kullanılmak üzere belirlenen fiyatı,
Hesapların Güncelletirilmesi: Uzlama fiyatının belirlenmesinden sonra pozisyonların bu fiyat
üzerinden deerlendirilmesini,
lem Teminatları: Balangıç ve sürdürme teminatı olarak temin edilen tutarları,
Balangıç Teminatı: Müterinin pozisyon açılırken yatırması gereken tutarı,
Sürdürme Teminatı: Müterilerin piyasadaki günlük fiyat hareketleri karısında güncelletirilen
teminat tutarlarının ve teminat olarak bulundurulması gereken varlık kompozisyonunun koruması
gereken alt düzeyi,
Teminat Tamamlama Çarısı: Hesapların güncelletirilmesi neticesinde vadeli ilem veya
opsiyon sözlemelerinde deer kaybı veya dier nedenlerle mevcut teminatın sürdürme
teminatının altına dümesi durumunda, Takas Merkezi tarafından teminat tamamlama çarısı
yapılmasını,
Dayanak Varlık: Sözlemede alma veya satma hak ve/veya yükümlülüüne konu olan ekonomik
veya finansal gösterge, sermaye piyasası aracı, mal, kıymetli maden veya dövizi,
Kurtaj Ücreti; Türev Araçları alım ve satımlarından ötürü Borsa tarafından tahakkuk ettirilen her
türlü ücreti,
Komisyon; Gerçekletirilen her Türev Araçları Alım ve Satım Emri nedeniyle Müteri’nin Aracı
Kurum’a ödemekle yükümlü olduu komisyonu,
Borsa Kuralları; 23.02.2001 tarih ve 24327 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Vadeli lem ve
Opsiyon Borsalarının Kurulu ve Çalıma Esasları Hakkında Yönetmelik, 27.03.2004 tarih ve
25415 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Vadeli lem ve Opsiyon Borsası Yönetmelii,
27.08.2001 tarih ve 24506 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Aracı Kuruluların Türev Araçların
Alım Satımına Aracılık Faaliyetlerinde Düzenleyecekleri Belgeler ve Kayıt Düzeni Hakkında
Tebli (Seri V No 51), söz konusu Tebli ve Yönetmeliklerin hükümleri uyarınca Sermaye
Piyasası Kurulu, Borsa ve Takas Merkezi tarafından yapılan düzenlemeleri ve bunlarda yapılan
deiiklikleri
ifade eder.
3. SÖZLEMENN KONUSU:
Bu sözleme; Sermaye Piyasası Kanunu ve bu kanuna istinaden Sermaye Piyasası Kurulu’nun
çıkardıı ve çıkaracaı tebliler ve mevzuat hükümleri çerçevesinde; Aracı Kurum’un Müteri
adına ve/veya hesabına VOB’da, ekonomik ve finansal göstergelere, sermaye piyasası araçlarına,
mala, kıymetli madenlere ve dövize dayalı vadeli ilem ve opsiyon sözlemeleri ve ibu
sözlemenin imzalanmasından sonraki tarihte Kurul’un belirleyecei yeni sözlemeler ile her türlü
türev aracını aracı sıfatıyla alıp satmasına, bu araçların Aracı Kurum tarafından Takas
Merkezi’nde saklatılmasına ilikin koulları düzenlemektedir.
Bu sözlemenin taraflarca karılıklı imza edilmesi, Aracı Kurum’un Müteri’nin her ilem talebini
yerine getirmesi zorunluluunu getirmemektedir. Aracı Kurum her defasında durumu
deerlendirmeye ve Müteri’nin talebini yerine getirip getirmeme konusunda karar vermeye tek
taraflı olarak yetkilidir. Müteri bu hususu kabul ve taahhüt eder.
4. EMRLERE LKN HÜKÜMLER:
Emirlerin letilme ekli
Aracı Kurum, Müteriden Borsa’da gerçekletirmek üzere herhangi bir emir aldıında, "emir
formu" düzenler. Emir formu müteselsil sıra numarası izler. Emrin yazılı olarak alınması halinde
emir formunda müterinin imzası bulunur. Müteriden telefon,faks, elektronik ortamda ve bu gibi
benzeri iletiim araçları ile veya sözlü olarak alınan emirler, alındıkları anda Müteri imzası
aranmaksızın yazılı hale getirilir. Yazılı olarak teyidi bulunan veya bulunmayan sözlü müteri
emirleri ile ilgili olarak Aracı Kurum’un kayıtları ve ilgili dier belgeler Kurul ve borsa tarafından
dikkate alınır.
Aracı Kurum, yazıyla teyit edilmemi olan telefaks, elektronik ortamdaki iletiim sistemleri
(Internet, Intranet, vb,) telgraf, teleks, sözlü, telefon veya benzeri iletiim araçlarıyla yapılan
bildirimleri veya verilen alım satım emri, virman, havale ve dier talimatları yerine getirmeye
yetkilidir. Aracı Kurum telefonla alınan emirlerde konumaları uygun cihazlarla kaydeder.
Müteri’nin Borsa Kuralları ve bu Sözleme uyarınca yatırması gereken teminatları süresi içinde
yatırmaması durumunda, Aracı Kurum, Müteri’nin riskin artmasına yol açacak ekilde pozisyon
almaya yönelik yeni emirleri kabul etmez.
Borsa Yönetim Kurulu tarafından Müteri’nin emirlerinin Borsa üyeleri tarafından kabul
edilmemesi kararı alınması ve bu kararın Borsa bülteninde yayımlanmasından sonra Aracı Kurum,
Müterinin pozisyonunu veya riskini azaltacak emirler dıındaki emirlerini kabul etmez.
Aracı Kurum sözlü veya yazılı emirleri kısmen veya tamamen kabul etmeyebilir. Ancak bu
durumu emrin alındıı anda Müteri’ye bildirir.
Müteri verdii emrin Aracı Kurum’ca Borsa’ya intikal ettirilmesinden sonra Yönetmelik
çerçevesinde yapılabilecek deiiklikler dıında emri deitiremez ve geri alamaz.
Emirlerin Elektronik Ortamda letimi;
Elektronik ortamda alınan emirler, yazılı veya sözlü olarak kabul edilen dier emirler ile aynı
ekilde öncelik kurallarına göre Borsa’ya iletilir. Aracı Kurum’un internet sayfasında, elektronik
ortamda emir iletimi, ilemlerin gerçekletirilmesi ve tasfiyesinin nasıl yapılacaına, iletilen
emirlerin takibi ve bildirim esaslarına, sermaye piyasası araçları, borsa ve piyasa bilgilerine,
bilgisayar aı ve ifreleme sisteminin güvenliine yer verilir.
Aracı Kurum, Müteri’nin ifresinin üçüncü kiilerce örenildiini, çalındıını veya kullanıldıını
yazılı olarak bildirmesi üzerine mümkün olan en kısa sürede sözkonusu ifrenin kullanılarak emir
ve talimat verilmesini engelleyecek tedbirleri alır.
Müteri, elektronik iletiim sistemleri (Internet, Intranet v.b.) ile ilem yapmak üzere Aracı
Kurum’dan aldıı hesap numarası ve ifresini gizli tutmak ile yükümlüdür. Aksi takdirde,
Müteri’nin hesap numarası ve ifresinin üçüncü kiiler tarafından kullanılması suretiyle
gerçekletirilen tüm ilemler Müteri tarafından gerçekletirilmi sayılır ve tüm sonuçları
Müteri’ye ait kabul edilir.
Müteri, Aracı Kurum’un telefaks, teleks veya telefon veya elektronik iletiim sistemlerinin
(Internet, Intranet v.b.) birinde arıza meydana gelmesi durumunda, emir ve talimatlarını çalıan
dier alternatif sistemlerle veya yazılı olarak iletir.
Müteri, Aracı Kurum’un bu Sözleme uyarınca yapacaı ilem teyidi, ilem sonuç formu, hesap
durumu ve dier her türlü bildirimlerinin elektronik iletiim sistemleri ile gönderilmesini ve bu
ekilde yapılan bildirimlerin geçerli olacaını beyan ve kabul eder.
Emir Formunda Bulunması Gereken Asgari Bilgiler
Müterinin verdii emirlerde, aaıdaki bilgilerin bulunması arttır.
a) Sıra numarası
b) Kısa yada uzun pozisyon olduu,
c) Sözlemenin tipi (Vadeli ilem sözlemesi veya opsiyon sözlemesi olduu)
d) Opsiyon sözlemesi ise alım ya da satım opsiyonu olduu
e) Ters ilem (T) veya yeni bir pozisyon açmak ( YP) istendii
f) Sözleme adedi
g) Sözlemenin tanımı
h) Fiyat ve emir türü
i) Emrin geçerlilik süresi
j) Emrin verildii seans
k) Hesap tipi ( Müteri, Global hesap vs.)
l) Müteri hesap numarası
m) Tarih ve zaman
n) Müterinin adı ve soyadı yada ünvanı ile imzası
o) Emri alan Aracı Kurum görevlisinin adı,soyadı ve imzası
p) lem yapılacak borsa, Pazar ve takas kurumu
q) lem yapılacak para birimi (YTL, ABD doları ve dier)
Emirlerin Geçerlilik Süresi
Emrin geçerlilik süresi taraflar arasında serbestçe belirlenir. Ancak, Borsaya iletilen emirlerin
Borsada geçerlilik süresini Borsa belirler veya bu sürenin emri veren tarafından belirlenmesine
imkan salayabilir. Bu durumda emirler, emri verenin talebi dorultusunda günlük olarak veya
belirli bir tarihe kadar geçerli olarak verilebilir. Emrin belirlenen sürede gerçeklememesi
durumunda emir geçerliliini kendiliinden yitirir.
Müteri Emirlerinde Fiyat ve Miktar Belirleme ekilleri
Müteri, Aracı Kurum’a verdii emirlerinde alım veya satım fiyatları ile miktarlarını belirleyecei
gibi bu konularda Aracı Kurum’u serbest de bırakabilir.
Müteri emirlerinde alım veya satım fiyatları “piyasa fiyatlı”, “limitli”, “uzlama fiyatlı” ya da
“zarar durdurmalı” olmak üzere dört türlü belirlenebilir. Müteri emirlerinde bunların dıında da
fiyat belirleme yöntemleri kullanılabilir.
Gerçekleen Emirlerin Tasfiyesi, Hesaplara Kaydı ve Hesapların Güncellenmesi
Gerçekleen ilemler Müteri’ye en geç gün sonunda bildirilir. Aynı gün alınan ve satılan
sözlemelerin cins, miktar, fiyat veya primi ile müteriye tahakkuk ettirilen komisyon ve gider
karılıklarını gösterecek ekilde düzenlenen ‘Türev Araçlar Alım Satım Teyit Formu’ Müteri’ye
gönderilir.
Borsalarda alınıp satılan türev araçları Aracı Kurum tarafından Borsa Kuralları’na uygun olarak
kayıtlara yansıtılır.
Borsada ilem gören vadeli ilem ve opsiyon sözlemeleri Aracı Kurum tarafından Borsa
Kurallarına ve ilgili Türev Araçlarının hükümlerine uygun olarak Günlük Uzlama Fiyatları
üzerinden güncellenir, Müteri hesaplarına yansıtılır ve Müteri’ye bildirilir. Müteri hesabının bu
ekilde güncelletirilmesi neticesinde elde edilen karlar Müteri tarafından çekilebilecei gibi
Aracı Kurum ile olan dier ilemlerinde kullanabilir. Hesapların güncellemesi neticesinde oluan
zararlar, teminatlardan karılanır ve Aracı Kurum tarafından Müteri hesaplarından çekilerek
Takas Merkezi’ne yatırılır.
Teminat tamamlama çarısına uyulmaması veya Yönetmelik’te öngörülen dier nedenlerle
pozisyonları Aracı Kurum veya Borsa tarafından resen kapatılan Müteri’ye gerçekletirilen
ilemler hakkında Aracı Kurum tarafından ivedilikle bilgi verilir.
5. TEMNAT VE TAKAS MEKANZMASINA LKN ESASLAR:
Müteri, vadeli ilem ve opsiyon sözlemelerinde aldıı veya almak istedii her pozisyon
öncesinde Aracı Kurum nezdindeki hesabına, Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak kaydıyla
Aracı Kurum tarafından belirlenecek ilem teminatını yatırmak zorundadır.
Aracı Kurum, ilem teminat tutarı, oranı, teminata kabul edilebilecek kıymetler ile bunların
deerleme katsayısı ve teminat deerleme süreleri gibi hususları Borsa ve Takas Merkezi
yönetmeliklerine aykırı olmamak kaydıyla serbest olarak belirleyebilir.
Hesaplar, piyasadaki günlük fiyat hareketleri karısında güncelletirilir.
Hesapların güncelletirilmesi neticesinde vadeli ilem veya opsiyon sözlemelerinde deer kaybı
veya dier nedenlerle mevcut teminatın sürdürme teminatının altına dümesi durumunda, Aracı
Kurum, Müteri’ye yazılı, telefon, faks ve bu gibi en seri iletiim araçlar ile teminat tamamlama
çarısında bulunur. Aracı Kurum’un bu çarıyı göndermesi durumunda Müteri’nin bakaca bir
ihbar ve bildirime gerek kalmaksızın çarıyı aldıı kabul edilir. Müteri, teminat tutar ve
kompozisyonunu istenilen süre içerisinde balangıç teminatı seviyesine çıkarmakla yükümlüdür.
Sürdürme teminatının zamanında salanmasını temin için Müteri’nin talebi ve ilgili bankanın
kabulüne balı olarak bankaların otomatik ödeme sisteminden faydalanılabilir. Bu durumda
teminat tamamlama çarısı Aracı Kurum tarafından bu hizmeti veren bankaya yapılır ve
Müteri’ye bilgi verilir.
Teminat tamamlama çarısı yerine getirilmedii sürece, Müteri’nin takas alacaklarını çekmesine
izin verilmez. Müteri’nin, Takas Merkezi nezdindeki Borsa kaynaklı takas alacaklarına teminat
tamamlama tutarı kadar bloke konur.
Müteri’nin, Teminat tamamlama çarısına ilikin yükümlülüklerini yerine getirmemesi
durumunda pozisyonlarının bir kısmı veya tamamı Aracı Kurum tarafından ters ilem ile tasfiye
edilebilir.
Hesapların güncelletirilmesi neticesinde, teminat tutarının sürdürme teminatını aması halinde,
aan kısım (serbest teminat) Müteri tarafından teminat kompozisyonunu bozmamak ve gün
içinde aldıı pozisyonlarının da deerlendirilmesi sonucunda, Borsa ve Takas Merkezi
uygulamalarına aykırılık tekil etmemek suretiyle çekilebilir. Serbest teminatlar çekilebilir nakit
ve çekilebilir nakit dıı olarak hesaplanır. Müteri, daha sonraki fiyat deiimleri nedeniyle ilave
teminat yatırılmasının gerekli olması durumunda Aracı Kurum’u önceki ödemeler nedeniyle
sorumlu tutamaz.
Yönetmelik hükümleri gereince balangıç ve sürdürme teminatlarına asgari bir sınır getirilmesi
durumunda, Müteri bu oran ve tutarı karılayacak balangıç ve sürdürme teminatlarını Aracı
Kurum’a yatırmakla yükümlüdür.
Müteri, Takas Merkezi’nce deerleme katsayısı ve fiyatların gün içinde yeniden
deerlendirilmesi sonucunda veya baka bir nedenle talep edilebilecek Olaanüstü Durum
Teminatını belirtilen süre içerisinde Aracı Kurum’a yatırmakla yükümlüdür.
lem teminatları, müteriye iade edilmesi gerektiinde mislen iade edilir.
Teminata Kabul Edilecek Menkul Kıymetler
Teminat olarak kabul edilecek menkul kıymetler: Nakit, Döviz (USD, EUR), Hazine Bonosu,
Devlet Tahvili, Hisse Senedi, Yatırım Fonu (Fiziki)’dur.
Müteri teminatlar üzerindeki tüm tasarruf haklarının Takas Merkezi’ne geçmesini ve Takas
Merkezi tarafından kullanılmasını salayacak ekilde Aracı Kurum’a tevdi etmekle yükümlüdür.
Aracı kurum bu yükümlülüün yerine getirilmemesinden doan zarar nedeniyle Müteri’ye rücu
etme hakkına sahiptir.
Pozisyon limitleri
Aracı Kurum, Borsa’nın belirledii limitler dıında ayrıca pozisyon limitleri koyabilir. Pozisyon
limitleri, bir sözleme veya sözleme grubu esas alınarak, teslim ayında olup olmama ve ilemin
korunma amacıyla yapılıp yapılmadıı durumları göz önüne alınarak Müteri bazında
belirlenebilir.
Aracı Kurum, Müteri hesabının pozisyon limitlerini aması veya Müteri’nin dier borsa üyeleri
nezdindeki hesaplarının pozisyon limitlerini atıını bilmesi durumunda, Müteri’nin yeni
pozisyon açmasına izin vermez.
Aracı Kurum, pozisyon limit aımının olutuu borsa gününde, Müteri’ye pozisyonlarını
kapatması konusunda yazılı, telefon, faks ve bu gibi en seri iletiim araçları ile bildirimde
bulunarak aımın kapatılmasını talep eder. Aracı Kurum, bildirimi izleyen ilk borsa gününde
aımın giderilmemesi halinde Müteri’nin limiti aan pozisyonlarını resen kapatabilir.
6. SERMAYE PYASASI ARACININ VE NAKDN TESLM ESASLARI :
Müteri, gerçekleen ilemleri ve açık pozisyonları nedeniyle gereken teminat ve dier tutarları,
süresi içerisinde, Aracı Kurum nezdindeki hesabında bulundurmak zorundadır,aksi takdirde
Müteri’nin pozisyonlarının bir kısmı veya tamamı Aracı Kurum tarafından ters ilem ile tasfiye
edilebilir. Müteri, bu yükümlülüünü yerine getirmemesi ve teminat tamamlama çarısına
uymaması durumunda baka bir ihbara ve bildirime gerek kalmaksızın temerrüde dümü sayılır.
Teminat yükümlülüü, süresi içinde yerine getirilmedii takdirde, Aracı Kurum, Müteri’nin
riskin artmasına yol açacak yeni emirlerini kabul etmeyebilir.
Taahhütlerin, yerine getirilmemesi fiilinin tekrarlanması halinde Aracı Kurum, Müteri emrini
kabul etmeme kararı alabilir.
Teminat ve dier tutarlar ile ilgili yükümlülüünü yerine getirmeyen Müteri hesabına ilikin
temerrüt, Yönetmelik’in ilgili maddeleri ve genel hükümler uyarınca tasfiye edilir. Teminat olarak
alınan varlıklar ihbarda bulunmaksızın nakde çevrilir.
Müteri’nin temerrüde dümesi durumunda yükümlülüünü yerine getirmedii her gün için
temerrüt faizi uygulanır. Temerrüt halinde uygulanacak oranlar temerrütte kalınan süre ve
mazeretler esas alınarak farklılatırılabilir.
Aracı Kurum’un, Müteri’nin temerrüdü nedeniyle uradıı veya urayacaı her türlü zarar,
Müteri tarafından derhal tazmin edilir. Müteri bu hususu kabul ve taahhüt eder.
Aracı Kurum, temerrüdün tasfiyesi ve her türlü zararın tazmin edilmesi neticesinde veya
sözlemenin feshi halinde sermaye piyasası araçlarını Müteri’ye mislen iade eder.
Bu sözlemeye balı olarak açılan Müteri hesaplarına tevdi edilecek nakit veya sermaye piyasası
araçlarının nakli, Müteri’nin aksine bir talimatı olmadıkça, sigortalı olarak yapılacak olup sigorta
giderleri ile vergileri Müteri’ye aittir. Müteri, sermaye piyasası araçlarının sigortasız olarak
sevkini talep ettii takdirde doabilecek rizikolardan Aracı Kurum sorumlu tutulamaz.
7. SÖZLEME TARAFLARININ BRBRNE BLG VERME ESASLARI:
Müteri, Aracı Kurum nezdinde bulunan hesaplardaki tüm hareketleri her zaman örenme hakkına
sahiptir. Aracı Kurum, ‘Türev Piyasalar Hesap Ekstresi’, ‘Türev Piyasalar Açık Pozisyon
Raporu’, ‘Türev Piyasalar Kar Zarar Raporu’, ‘Türev Piyasalar Gayri Nakdi Teminatlar Raporu’,
Türev Araçlara Konu Standart Varlıklar Ekstresi’ ve ‘Türev Araçların Nakit Hareketleri
Ekstresi’ni aksi belirtilmedikçe her ayın bitimini izleyen ikinci i günü iadeli taahhütlü posta
kanalıyla gönderir veya elden tebli eder. Ancak, ilgili dönem içinde herhangi bir ilem yapmayan
müterilere anılan belgeler gönderilmez.
Müteri, Aracı Kurum’un gönderecei ve yapacaı herhangi bir bildirime, hesap tespitine, hesap
ekstresine veya ilem sonuç formuna karı yapacaı itirazlar ya da düzeltme taleplerini, bunların
kendisine teslim ve tebli edilmi sayıldıı tarihten sonra derhal Aracı Kurum’a ulatırmakla
yükümlüdür.
Müteri, bu sözlemenin imzalanmasında Aracı Kurum’ca gönderilecek yazı ve ihbarların
sözlemede bildirdii adresine gönderilmesini kabul eder. Adres deiikliini yazılı olarak
bildirmeyen Müteri’nin bilinen adresine yapılan ihbar geçerli kabul edilir. Aracı Kurum, postada
gecikme, yırtılma ve kaybolmadan sorumlu tutulamaz. Posta, Kurye vb. giderler Müteri’ye aittir.
8. MÜTERYE AT NAKDN DEERLENDRME ESASLARI:
Müteri, Sermaye Piyasası Faaliyetleri nedeni ile Aracı Kurum nezdinde oluan geçici nitelikteki
nakitlerinin kendi talebi ve menfaatleri dorultusunda nemalandırılmak üzere, Aracı Kurum
tarafından ve Aracı Kurum’un diledii ekilde deerlendirilmesine muvafakat eder.
Aracı Kurum, Müteri’nin hesabında kalan nakit tutarlarını MKB Borsa Para Piyasalarında, Repo
ve Ters Repo Piyasalarında, A Tipi olmayan Yatırım Fonlarında ve/veya ....................................
deerlendirmeye ve nemalandırmaya yetkilidir. Bu nemalandırma nedeniyle elde edilen gelir vade
sonunda Müteri hesabına alacak kaydedilirken gelir üzerinden hesaplanan komisyon ve yasal
yükümlülükler borç kaydedilir.
Müteri hesabında alacak bakiyesinin 75 YTL’den (Alt Limit) az olması durumunda Aracı Kurum
bu bakiyeyi nemalandırmadan hesapta tutmaya yetkilidir. Nemalandırma ile ilgili alt limit veya
konuyla ilgili deiiklikler Müteri’ye aylık ekstreler yoluyla bildirilir.
Müteri’nin Aracı Kurum tarafından Takas Merkezi’ne yatırılan nakit ilem teminatları Takas
Merkezi tarafından nemalandırılır.Takas Merkezi tarafından nemalandırılan bu tutarlar Aracı
Kurum tarafından Müteri hesabına aktarılır.
9. ÖDENECEK ÜCRET VEYA KOMSYONUN TESPT VE ÖDENME ESASLARI:
Bu Sözleme kapsamında yer alan i ve ilemlerin Aracı Kurum ve/veya üçüncü kiiler tarafından
yapılması ile ilgili olarak ortaya çıkan her türlü masraf ve hizmet bedelleri (hesap iletim gideri,
hesap ekstresi ve dier bildirimlere ilikin posta ve noter ücretleri, EFT ve dier virman
masrafları, menkul kıymetlere ilikin saklama ücreti ile bunlara ilikin rüçhan hakkı kullanımı,
temettü ödemesi ve dier hakların kullanımına ilikin ücretler ve üçüncü kiilere ödenen dier
gider ve hizmet bedelleri) ile ödenen komisyon, vergi, resim ve harçlar Müteri’ye aittir.
Aracı Kurum, verdii bu hizmetler için Borsa tarafından belirlenen genel tarifelere aykırı
olmamak kaydıyla anlamaya göre oransal veya maktu komisyon alır. Bu sözleme hükümleri
çerçevesinde Müteri adına yapılan her ilemde bu madde hükmüne göre Aracı Kurum lehine
tahakkuk ettirilen komisyon ücreti Müteri’nin hesabına borç olarak kaydedilir.
Tarafların yükümlülüünü yerine getirmedii tutar üzerinden her gün için temerrüt faizi
uygulanır. Temerrüt halinde uygulanacak oranlar temerrütte kalınan süre ve mazeretler esas
alınarak farklılatırılabilir.
Aracı Kurum, Müteri’ye bildirmek suretiyle bu oranlarda deiiklik yapabilir.
Aracı Kurum’un, Müteri nedeniyle uradıı veya urayacaı her türlü zarar, Müteri tarafından
derhal tazmin edilir. Müteri bu hususu kabul ve taahhüt eder.
10.TEMNAT HÜKÜMLER:
Müteri, ibu sözleme tahtında türev araçların alım satımından ve sözlemenin uygulanmasından
dolayı Aracı Kurum’a karı olan borçları nedeniyle Aracı Kurum nezdinde bulunan tüm
hesaplardaki nakit, menkul kıymet ve dier tüm kıymetli evrak ve her türlü sermaye piyasası
araçları üzerinde borca yetecek miktarda Aracı Kurum’un rehin hakkı olduunu ve ayrıca Aracı
Kurum’un Müteri’ye ihbarda bulunarak virman, takas, mahsup ve M.K.950.nci maddesi hükmü
uyarınca hapis hakkını kullanabileceini ve borca yetecek miktarı üzerine bloke koyulabileceini,
bunları paraya çevirerek Aracı Kurum alacaına mahsup edebileceini kabul eder.
Temerrüde düen Müteri’nin yapacaı ödemeler BK. 84.üncü maddesi uyarınca öncelikle
temerrüt faizine sayılır.
Mahsup edilecek alacaın ve mahsup edilecek tutarın tespitinde Borçlar Kanunu’nun 84- 86. ncı
madde hükümleri uygulanacaktır.
11. DELL ARTI:
Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerinde yer alan ispat hükümleri saklı kalmak kaydıyla Aracı
Kurum'un telefon, telefax, elektronik ortamdaki iletiim sistemleri (Internet, Intranet vb.), veya
telex gibi iletiim araçları ile veya sözlü olarak Müteri'den emir aldıı durumlarda, Aracı
Kurum'un defter, kayıt ve belgeleri ile mevcut olması durumunda elindeki telefon kayıtları,
telefaks, elekronik ortamdaki iletiim sistemleri (Internet, Intranet, vb.) veya teleks sistemiyle
gönderilen talimat örnekleri Aracı Kurum ile Müteri arasındaki ilikilerde Hukuk Usulü
Muhakemeleri Kanunu'nun 287. maddesine göre müteri mütabakatı ilkesi tahtında münhasır delil
tekil eder.
Müteri Elektronik ortamda ilem yapma ifresini kaybettii takdirde Aracı Kurum’a yazılı olarak
beyanda bulunur. Müteri’nin yazılı beyanını takiben Aracı Kurum tarafından ilgili hesaba blokaj
konur.
12. SÖZLEMENN SÜRES VE SONA ERMES:
bu sözleme akdedildii tarihten itibaren yürürlülüe girmi olup; süresiz olarak akdedilmitir.
Müteri, 7 (yedi) gün önceden Aracı Kurum’a iadeli taahhütlü mektupla, noterden / telgrafla ihbar
göndermek suretiyle ibu sözlemeyi feshedebilir.
bu sözleme Aracı Kurum tarafından, haklı bir sebebin varlıı halinde Müteri’ye iadeli
taahhütlü mektupla / noterden / telgrafla ihbar göndermek suretiyle tek taraflı olarak
feshedilebilir. Ancak henüz tasfiye edilmemi türev araçlar alım satım ilemleri açısından i bu
sözlemenin anılan emirlerin tasfiyesine kadar geçerliliini sürdüreceini taraflar kabul ve taahhüt
ederler. Sözleme fesih edilmi olsa bile yürürlükte kaldıı sürece hükümlerini dourmaya devam
edecektir. Aracı Kurum, bu sözleme koullarında kapatılmayan bakiyeyi her zaman iadeli
taahhütlü mektup, telgraf yada noter ihtarı göndermek sureti ile derhal talep etmek ve bu süre
içinde borç bakiye, sözleme koullarında ferileriyle Müteri tarafından yatırılmadıı takdirde,
ayrıca bir ileme gerek kalmadan Müteri kendiliinden mütemerrid duruma düer.
13. SÖZLEME ARTLARININ DETRLMES:
Aracı Kurum bu sözlemedeki hükümleri (kısmen veya tamamen) Borçlar Hukuku ve Sermaye
Piyasası Mevzuatı ve Yönetmelik hükümlerine uygun olmak koulu ile diledii tarihte ve diledii
ekilde deitirme hakkına sahiptir. Aracı Kurum bu deiiklikleri Müteri’ye adi veya taahhütlü
posta, telgraf, faks veya noter vasıtası ile derhal bildirir. Müteri diledii takdirde bu
deiikliklere karı beyan ve itirazlarını 10 (on) gün içinde Aracı Kurum’a yazılı olarak bildirir.
Bu aamada Müteri sözlemeyi feshetme hakkına sahiptir.
Ancak, Aracı Kurum kendi müdahalesi olmaksızın deien sermaye piyasası ilemleri nedeniyle
tek taraflı olarak sözleme artlarını deitirme hakkına sahiptir.
14. YURTDII PYASALARDA ALIM SATIM:
Müteri’nin talimatı ile Aracı Kurum, yurtdıı piyasalarda menkul kıymetler ve dier sermaye
piyasası araçlarının alım satımını Müteri adına, Müteri hesabına veya kendi adına Müteri
hesabına dorudan ya da yurtiçinde veya yurtdıında yerleik bir banka veya aracı kurulu
aracılııyla sözleme imzalanması artıyla ilem yapabilecektir. Bu piyasalardan Müteri adına
yapılan ilemlerde satın alınacak menkul kıymetler ve dier sermaye piyasası araçları, Aracı
Kurum veya Müteri adına yurtdıındaki banka, aracı kurulu veya saklama kurulularında
muhafaza edilecek olup Müteri, bu kuruluların kusuru nedeniyle oluabilecek her türlü zarar ve
kayıp ile ilgili olarak Aracı Kurum’u sorumlu tutmayacaını gayri kabili rücu kabul, beyan ve
taahhüt eder.
Yurtdıı borsa ve piyasalarda yapılacak alım satım ilemleri ile ilgili olarak, emirlerin iletilme
ekli, emirlerin gerçekletirilmesi, para ve sermaye piyasası aracının transferi, valör, nakit ve
kıymet takası, atıl kalan nakdin deerlendirilmesi, masraf, komisyon ve vergiler gibi hususlar,
ilgili borsanın ve/veya ileme aracılık edecek muhabir banka veya aracı kuruluun bulunduu
ülkenin ve ayrıca söz konusu kuruluların mevzuatı ve kuralları çerçevesinde yürütülecektir.
Müteri emir ve talimatını ilettiinde bu hususu önceden kabul etmi sayılacaktır.
Müteri yurtdıı borsa ve piyasalarda kendi nam veya hesabına Aracı Kurum tarafından
gerçekletirilecek ilemlerle ilgili olarak Aracı Kurum tarafından uygulanacak masraf ve
komisyonlara ilave olarak ileme aracılık eden yurtdıı veya yurtiçi muhabir bankalar, aracı
kurulular ve saklama kuruluları ile yetkili merciler tarafından Aracı Kurum’dan tahsil edilecek
tüm masraf, komisyon, faiz, vergi ve dier tüm giderleri, ilem gününde ve/veya tahakkuk
ettirildii tarihte nakden veya hesaben ödemeyi veya Aracı Kurum tarafından Yatırım Hesabından
resen tahsil edilmesini; sözkonusu ücret ve giderlerin tahakkuk tarihinden ödenme tarihine kadar
geçen süre için “Madde 9”da yazılı art, esas ve oranda temerrüt faizi ödeyeceini kabul ve
taahhüt eder.
15. UYGULANACAK HÜKÜMLER:
Sözlemenin Kurul ve Borsa düzenlemelerine aykırı hükümleri uygulanamaz. Sözlemede hüküm
bulunmayan hallerde Kurul ve Borsa düzenlemeleri ve genel hükümler uygulanır.
16. YETKL MAHKEME VE CRA DARELER:
Taraflar, ibu sözlemenin tatbik ve tefsirinden doan uyumazlıkları öncelikle kendi aralarında
sulhen halletmeye gayret edeceklerdir. Sulhen halledilemeyen uyumazlıklarda stanbul (Merkez)
Mahkeme ve cra Daireleri yetkilidir.
17. SORUMSUZLUK KAYITLARI:
Yönetmelik’in 60. maddesi uyarınca, Aracı Kurum, müterilerin verecekleri alım satım emirlerini,
kısmen veya tamamen kabul etmeme hakkına sahiptir. Emirlerin kabul edilmemesi durumunda
Aracı Kurum neden belirtme zorunluluu olmaksızın bu durumu Müteri’ye derhal bildirir.
Aracı Kurum, aır kusuru bulunmadıkça hile ve sahtecilik sonuçlarından, iletiim araçlarının
ilememesinden veya arızalanmasından, emrin yanlı, yetersiz veya eksik iletilmi olmasından
sorumlu deildir.
Aracı Kurum, internet servis salayıcısı, kurye, sigorta irketi ve posta servisleri gibi hizmet veren
üçüncü kiilerin neden olduu ve/veya
Aracı Kurum’un sözlemedeki yükümlülüklerini yerine getirmesi, halk hareketleri, deprem, sel
baskınları, doal afetler, sava, terör eylemleri, kamu hizmetlerinin aksaması, hükümetin herhangi
bir uygulaması, kalıcı veya geçici olarak yasaklayıcı veya önleyici kanun, tüzük gibi olaylar
olmak üzere “mücbir sebep ve/veya beklenmedik hal” nedeniyle kesilir veya zarar görürse Aracı
Kurum bunlardan dolayı sorumlu olmayacaktır.
Aracı Kurum’a bir sorumluluun yükletilecei durumlarda, Aracı Kurum, ancak Müteri’nin
dorudan doruya uradıı gerçek zararlardan sorumlu tutulabilir. Bunun dıında Aracı Kurum,
illiyet baı bulunmayan zararlardan dolayı sorumlu tutulamaz.
17 maddeden oluan bu sözleme ....................... tarihinde taraflarca mutabık kalınmak suretiyle
iki nüsha olarak tanzim ve imza edilmi olup, bir nüshası müteriye teslim edilmitir.
........... MENKUL DEERLER A..
Tarih :
Müteri’nin
Adı Soyadı/Ünvanı :
Adresi :
Telefon
Ev :
 :
GSM :
Faks :
E-Posta :
MZASI

Yorumlar

Popüler Yayınlar