Franchise Sözleşmesinin Şekil Şartları
Bir Franchise sözleşmesinin hazırlanmasında sadece içeriği değildir sorun oluşturan.
Yazılı düzenleme de çok büyük dikkat gerektirmektedir. Eğer taraflar bu aşamada önemli kuralları göz ardı ederlerse, bir Franchise sözleşmesi yasal olarak geçersiz olabilir.
Hazırlayan Andrea Maria Wessels
İmzalardan sonra etkili olmaya başlar
Çoğu Franchise sözleşmesi Franchise alan firmanın sistem sunucularına ait malları işletmesi için akdedilmektedir. Franchising 1992 yıllığı uyarınca ampirik bir inceleme sonunda tüm sözleşmelerin yüzde yetmişinde bir mal satış bağlayıcı anlaşmanın da yapıldığı görülmektedir. Franchise alan firma Franchise veren firmadan belirli miktarda mal almayı taahhüt eder. Bu nedenle bu tür bir Franchise sözleşmesi genelde bir tüketici kredi yasasına ve rekabet sınırlandırma yasasına ve ayrıca yasal yazılı şarta tabidir.
Bundan birçok sonuç ortaya çıkmaktadır: Franchise veren firma ile gelecekteki alıcı arasındaki ticari uzlaşmaya dayanan mektup değişimi de bir Franchise sözleşmesinin geçerli biçimde akdedildiği anlamını taşımaz. Taraflar eğer bir belgeye imza atarlar yada her biri diğerinin eşdeğer belgesine imza atarsa bu durumda sözleşme yasanın maddeleri itibariyle geçerli olmaktadır. Eğer tarafların ikisi de 20 veya 30 sayfalık bir Franchise sözleşmesinin sonuna imza atarlarsa bu durumda bu sözleşme yasa koyucunun beklentisini karşılayacaktır. Sözleşmede kural gereği belgenin tek düzen içerisinde hazırlanmış olduğu, her bir sayfanın birbiriyle ilişkili olduğu açıkça anlaşılmalıdır. Bunun için metin numaralandırılabilir, sayfa sayısı veya bölümlendirmeler yapılabilir. Belgenin tek düzeni ayrıca her bir sayfanın birbirine hiçbir şekilde ayrılmayacak, kopmayacak biçimde tutturulması ile de sağlanabilir.
Ekler özel bir itina gerektirmektedir
Tek düzen kuralına göre taraflara ait şekil şartı gerektiren yasal ticari ekler özel bir itina ile korunmalıdır. İki tür Ek vardır:
* İmzalanmayan ekler, örneğin sözleşme alanının tespiti için bir haritanın kopyası gibi;
* Her iki tarafın da imzaladığı ekler, Franchise sözleşmesine ek olarak yapılan anlaşmalar.
Son olarak her halükarda “ … tarihli Franchise sözleşmesi için Ek No1” ifadesi olacaktır. Bu durumda ekin illa ki Franchise sözleşmesine zımbalanması gerek şart değildir.
İmzalanmayan ekler için durum daha farklıdır. Franchise sözleşmesi ile bir arada tutturulmuş olmak zorundadırlar. Bunlar ancak sert bir hareketle birbirinden ayrılmalıdır. Sonradan yapılan değişiklik veya tamamlama için Franchise sözleşmesi üzerine açık biçimde tarih ve tarafın bilgileri yazılmalıdır, değiştirilecek olan şartlar açıkça anlaşılabilmelidir ve buna göre neyin değiştirileceği net olarak belirtilmelidir.
Kural gereği Franchise veren firma bir uzman tarafından bir sözleşme taslağı hazırlatacaktır, bu sözleşme de tüm gelecekteki Franchise alan firmalara sunulacaktır. Sıkça karşılaşılan bir sorun: Önceden tarif edilen metinlerde özel notlar için boşluklar bırakılır, bu kısımları da taraflar imzalarken el yazıları ile doldururlar. Ancak gelecekteki, verimli bir işbirliği durumunda bazı şirketler sözleşmenin kelimesi kelimesine diğer taraf ile birlikte incelenmesinin ne kadar önemli olduğunu ve boşlukları yasal olarak etkili şekilde doldurmanın gerekliliğini ne yazık ki unutmaktadırlar. Birkaç örnek dikkatsizliğin yol açtığı sonuçları açıkça göstermektedir.
Yer önceden tespit edilmek zorundadır.
Birçok durumda bir Franchise sözleşmesi belirli bir yer için akdedilir. Eğer satışları bağlayıcı bir ürün Franchising’i söz konusu ise ve sözleşmede bu koşul yer alıyorsa, belirli bir yerin tespiti sözleşmesinin akdedilmesi için zorunlu bir şart oluşturacaktır. Ve tespit edilen yer sözleşmeye yazılmalıdır. Meclis mahkemesi Berlin benzer bir durumda tüm sözleşmenin geçersiz olduğuna karar vermiştir. Çünkü içerisinde tespit edilen yerin açıkça bilgileri yer almamıştır. Ancak yer kesinlikle sözleşme alanı ile karıştırılmamalıdır. Yer, Franchise alan firmanın ticari faaliyetini gerçekleştireceği mağazanın bulunduğu nokta veya büro olabilir sadece. Yer buna göre tam adresi ile birlikte tanımlanmak zorundadır. Burada sadece sözleşme alanı için München yazmak sözleşmeyi geçersiz kılacaktır.
Eğer yer henüz tespit edilmemiş ise, birçok durumda bir ön sözleşme akdedilir. Bir Franchise sözleşmesinin imzalanması bu durumda tavsiye edilmez. Ancak mağazanın bulunduğu yer sözleşme için bir anlam ifade etmiyorsa bu durum geçerli değildir.
Bu şekilde ise Franchise veren firmanın yer ile ilgili söz hakkı elinden alınmış olur ve kendisi Franchise veren firmanın belki de uygunsuz bir yer seçmesini göze alacaktır. Ancak bu yer yine de sözleşmenin şekli şartını etkilemeyecektir.
Eğer bir rekabet yasağının süresi iki yıllık bir sözleşmenin sonunda, EG grup onay yönetmeliğine göre Franchise sözleşmeleri için bir yıl olarak sınırlandırılmış ise sözleşme tarafları bu tür bir anlaşmaya varabilirler. Eğer taraflar bir sözleşme alanı belirlemezler ise, yine de sözleşme sonrası rekabet yasağı için geçerli olacak belirli bir bölge konusunda anlaşmaya varılmalıdır. Örneğin bu Franchise alan firmanın yerin çevresindeki 30 km’lik yarıçap olabilir. Rekabet yasağının kapsamı için önceden hazırlanmış sözleşme metninde bir boşluk öngörülmüş ise, her iki belgenin de bu yarıçapı içermesi gerekir. Aksi halde sözleşme sonrası rekabet yasağı kararlaştırılmış sayılmamaktadır.
El kitabını devrederken dikkat
El kitapları Franchise sözleşmelerinin çok önemli unsurlarıdır. Bunlar Franchise alan firmanın işletme yönetimini kolaylaştırdığı gibi detaylı olarak sözleşme koşullarını açıklarlar. Burada meydana gelecek bir sorun bir haftalık itiraz süresine bağlıdır. Tüketici kredileri yasasına uygun olarak Franchise alan firma mal alım bağlayıcılığı olan bir sözleşme ile bir hafta içerisinde itiraz hakkını kullanarak sözleşmeye itiraz edebilir. Ancak bu aşamada sözleşme geçersiz bir hale gelmemelidir. Eğer Franchise veren firma yeni ortağına sözleşme bitiminde el kitaplarını verirse, önemli ticaret ve işletme sırlarını vermiş olur, oysa sözleşme henüz gerçekleştirilmemiştir. Bu nedenle de itiraz süresi dolmadan el kitaplarının verilmesi tavsiye edilmez.
Yazılı düzenleme de çok büyük dikkat gerektirmektedir. Eğer taraflar bu aşamada önemli kuralları göz ardı ederlerse, bir Franchise sözleşmesi yasal olarak geçersiz olabilir.
Hazırlayan Andrea Maria Wessels
İmzalardan sonra etkili olmaya başlar
Çoğu Franchise sözleşmesi Franchise alan firmanın sistem sunucularına ait malları işletmesi için akdedilmektedir. Franchising 1992 yıllığı uyarınca ampirik bir inceleme sonunda tüm sözleşmelerin yüzde yetmişinde bir mal satış bağlayıcı anlaşmanın da yapıldığı görülmektedir. Franchise alan firma Franchise veren firmadan belirli miktarda mal almayı taahhüt eder. Bu nedenle bu tür bir Franchise sözleşmesi genelde bir tüketici kredi yasasına ve rekabet sınırlandırma yasasına ve ayrıca yasal yazılı şarta tabidir.
Bundan birçok sonuç ortaya çıkmaktadır: Franchise veren firma ile gelecekteki alıcı arasındaki ticari uzlaşmaya dayanan mektup değişimi de bir Franchise sözleşmesinin geçerli biçimde akdedildiği anlamını taşımaz. Taraflar eğer bir belgeye imza atarlar yada her biri diğerinin eşdeğer belgesine imza atarsa bu durumda sözleşme yasanın maddeleri itibariyle geçerli olmaktadır. Eğer tarafların ikisi de 20 veya 30 sayfalık bir Franchise sözleşmesinin sonuna imza atarlarsa bu durumda bu sözleşme yasa koyucunun beklentisini karşılayacaktır. Sözleşmede kural gereği belgenin tek düzen içerisinde hazırlanmış olduğu, her bir sayfanın birbiriyle ilişkili olduğu açıkça anlaşılmalıdır. Bunun için metin numaralandırılabilir, sayfa sayısı veya bölümlendirmeler yapılabilir. Belgenin tek düzeni ayrıca her bir sayfanın birbirine hiçbir şekilde ayrılmayacak, kopmayacak biçimde tutturulması ile de sağlanabilir.
Ekler özel bir itina gerektirmektedir
Tek düzen kuralına göre taraflara ait şekil şartı gerektiren yasal ticari ekler özel bir itina ile korunmalıdır. İki tür Ek vardır:
* İmzalanmayan ekler, örneğin sözleşme alanının tespiti için bir haritanın kopyası gibi;
* Her iki tarafın da imzaladığı ekler, Franchise sözleşmesine ek olarak yapılan anlaşmalar.
Son olarak her halükarda “ … tarihli Franchise sözleşmesi için Ek No1” ifadesi olacaktır. Bu durumda ekin illa ki Franchise sözleşmesine zımbalanması gerek şart değildir.
İmzalanmayan ekler için durum daha farklıdır. Franchise sözleşmesi ile bir arada tutturulmuş olmak zorundadırlar. Bunlar ancak sert bir hareketle birbirinden ayrılmalıdır. Sonradan yapılan değişiklik veya tamamlama için Franchise sözleşmesi üzerine açık biçimde tarih ve tarafın bilgileri yazılmalıdır, değiştirilecek olan şartlar açıkça anlaşılabilmelidir ve buna göre neyin değiştirileceği net olarak belirtilmelidir.
Kural gereği Franchise veren firma bir uzman tarafından bir sözleşme taslağı hazırlatacaktır, bu sözleşme de tüm gelecekteki Franchise alan firmalara sunulacaktır. Sıkça karşılaşılan bir sorun: Önceden tarif edilen metinlerde özel notlar için boşluklar bırakılır, bu kısımları da taraflar imzalarken el yazıları ile doldururlar. Ancak gelecekteki, verimli bir işbirliği durumunda bazı şirketler sözleşmenin kelimesi kelimesine diğer taraf ile birlikte incelenmesinin ne kadar önemli olduğunu ve boşlukları yasal olarak etkili şekilde doldurmanın gerekliliğini ne yazık ki unutmaktadırlar. Birkaç örnek dikkatsizliğin yol açtığı sonuçları açıkça göstermektedir.
Yer önceden tespit edilmek zorundadır.
Birçok durumda bir Franchise sözleşmesi belirli bir yer için akdedilir. Eğer satışları bağlayıcı bir ürün Franchising’i söz konusu ise ve sözleşmede bu koşul yer alıyorsa, belirli bir yerin tespiti sözleşmesinin akdedilmesi için zorunlu bir şart oluşturacaktır. Ve tespit edilen yer sözleşmeye yazılmalıdır. Meclis mahkemesi Berlin benzer bir durumda tüm sözleşmenin geçersiz olduğuna karar vermiştir. Çünkü içerisinde tespit edilen yerin açıkça bilgileri yer almamıştır. Ancak yer kesinlikle sözleşme alanı ile karıştırılmamalıdır. Yer, Franchise alan firmanın ticari faaliyetini gerçekleştireceği mağazanın bulunduğu nokta veya büro olabilir sadece. Yer buna göre tam adresi ile birlikte tanımlanmak zorundadır. Burada sadece sözleşme alanı için München yazmak sözleşmeyi geçersiz kılacaktır.
Eğer yer henüz tespit edilmemiş ise, birçok durumda bir ön sözleşme akdedilir. Bir Franchise sözleşmesinin imzalanması bu durumda tavsiye edilmez. Ancak mağazanın bulunduğu yer sözleşme için bir anlam ifade etmiyorsa bu durum geçerli değildir.
Bu şekilde ise Franchise veren firmanın yer ile ilgili söz hakkı elinden alınmış olur ve kendisi Franchise veren firmanın belki de uygunsuz bir yer seçmesini göze alacaktır. Ancak bu yer yine de sözleşmenin şekli şartını etkilemeyecektir.
Eğer bir rekabet yasağının süresi iki yıllık bir sözleşmenin sonunda, EG grup onay yönetmeliğine göre Franchise sözleşmeleri için bir yıl olarak sınırlandırılmış ise sözleşme tarafları bu tür bir anlaşmaya varabilirler. Eğer taraflar bir sözleşme alanı belirlemezler ise, yine de sözleşme sonrası rekabet yasağı için geçerli olacak belirli bir bölge konusunda anlaşmaya varılmalıdır. Örneğin bu Franchise alan firmanın yerin çevresindeki 30 km’lik yarıçap olabilir. Rekabet yasağının kapsamı için önceden hazırlanmış sözleşme metninde bir boşluk öngörülmüş ise, her iki belgenin de bu yarıçapı içermesi gerekir. Aksi halde sözleşme sonrası rekabet yasağı kararlaştırılmış sayılmamaktadır.
El kitabını devrederken dikkat
El kitapları Franchise sözleşmelerinin çok önemli unsurlarıdır. Bunlar Franchise alan firmanın işletme yönetimini kolaylaştırdığı gibi detaylı olarak sözleşme koşullarını açıklarlar. Burada meydana gelecek bir sorun bir haftalık itiraz süresine bağlıdır. Tüketici kredileri yasasına uygun olarak Franchise alan firma mal alım bağlayıcılığı olan bir sözleşme ile bir hafta içerisinde itiraz hakkını kullanarak sözleşmeye itiraz edebilir. Ancak bu aşamada sözleşme geçersiz bir hale gelmemelidir. Eğer Franchise veren firma yeni ortağına sözleşme bitiminde el kitaplarını verirse, önemli ticaret ve işletme sırlarını vermiş olur, oysa sözleşme henüz gerçekleştirilmemiştir. Bu nedenle de itiraz süresi dolmadan el kitaplarının verilmesi tavsiye edilmez.
Yorumlar