TAPU SİCİL MÜDÜRLÜKLERİNDE YAPILAN İŞLEMLER
BAŞVURU VE İZLENEN YÖNTEM
Tapu Sicil Müdürlüklerine Başvuru Şekli:
Tapu Sicil Müdürlüklerinde işlem yaptırmak isteyenler bizzat veya vekilleri (temsilcileri), varsa kanuni temsilcisi (vekil, vasi kayyım ve kanuni müşavir) vasıtasıyla ne tür işlem yaptırmak istediklerini tapu sicil müdürüne bildirirler ve ayrıca, bu rehberde her işlem için gerekli olduğu belirtilen belgeleri ibraz ederler.
Tapu sicil müdürü istemin hak sahibinden veya yetkili temsilcisinden geldiğini ve ibraz edilen belgelerin de eksiksiz olduğunu tespit ettikten sonra, başvuru fişini düzenleyip işlemi ilgili memura havale eder.
İstemin karşılanabileceğinin anlaşılması halinde, vatandaşın sözlü istem,i işin mahiyetine göre tescil terkin istem belgesi veya resmi senet düzenlenerek görevlendirilen memurca yazılı hale getirilir.
Görevlendirilen memur, yapılacak işlem için gerekli tapu harcını hesaplayıp T.C. Ziraat Bankası Şubesindeki vergi dairesi adına açılan hesaba yatırılması için tahakkuk fişi düzenleyerek vatandaşa verir. Ayrıca döner sermaye ücreti tahsil edilir.Bu bedel ilgili tapu sicil müdürlüklerince tahsil edilmektedir.
Tapu harçları yatırıldıktan sonra, işlem resmi senet gerektiriyor ise, düzenlenen resmi senet tapu sicil müdürünün huzurunda taraflara okutulur ve isteklerine uygun olup olmadığı sorulur. İsteklerine uygun olduğunu bildirmeleri halinde taraflar resmi senetteki adlarının olduğu yere "okudum" ibaresini kendi el yazıları ile yazıp imzalarlar.
Taraflar arasında okuma-yazma bilmeyenler var ise, yanlarında iki tanık getirmeleri istenir ve düzenlenen resmi senet taraflar ve tanıklar huzurunda yüksek sesle okunur ve isteklerine uygun olup olmadığı sorulur İsteklerine uygun olduğu söylendiği takdirde, okuma-yazma bilmeyen kişinin adının üzerine 'okundu’ ibaresi yazılıp bu şahsın parmak izi veya mührü basılır ve tanıklarca tasdik ettirilir.
Sağır dilsiz veya ama yahut Türkçe bilmeyen kişilerin işlemlerinde ise yine yanlarında iki tanık ve yeminli tercüman getirmeleri istenir ve düzenlenen resmi senedin içeriği tercüman tarafından taraflar ve tanıklar huzurunda şahsa anlatılır ve isteğine uygun olup olmadığı sorulur. İsteğe uygun olması halinde bu kişilerin isminin üzerine "okundu" ibaresi yazılıp altına imzası alınır ve tanıklara tasdik ettirilir. İşlem tamamlandıktan sonra işlemin niteliğine göre tapu senedi veya ipotek belgesi düzenlenip ilgilisine verilir.
EĞİTİME KATKI PAYI İLE ÖZEL İŞLEM VERGİSİ (DEPREM VERGİSİ) İLGİLİ NOT
4306 sayılı Kanunun Geçici 1/A-9 maddesi ile, sekiz yıllık kesintisiz ilköğretim giderlerinde kullanılmak üzere, 492 sayılı Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı tarifenin (1) numaralı bölümünde belirtilen tapu işlemlerinde 31 Aralık 2000 tarihine kadar taraflar işin ayrı ayrı 5 000 000 Tl. Eğitim Katkı Payı tahsil edileceği öngörülmüştür.Ancak bakanlar kurulu bununun tahsil süresini her yıl uzatmaktadır. Yani 2002 yılı sonuna kadar yine bu vergi ödenecek.
Deprem vergisi (özel işlem vergisi adı altında alınıyor) ise toplam 20.000.000 TL 2002 yılında bu bedel 30.000.000. TL ye çıkartılmıştır. Bunu süresi de yine bakanlar kurulu kararı ile uzatılabiliyor.
Aynı maddenin 13. üncü fıkrası ile de, Bakanlar Kurulunun Eğitim Katkı Payını beş katına kadar arttırmaya yetkili olduğu hükmedilmiş olup, Eğitim Katkı Payının tarh, tahakkuk ve tahsilinde, ilgili mevzuat hükümleri ile 213 sayılı Vergi Kanunu ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.
KAT İRTİFAKI
Tanım : Bir arsa üzerinde ileride kat mülkiyetine konu olmak üzere yapılacak veya yapılmakta olan bir veya birden çok yapının bağımsız bölümleri için o arsanın maliki veya ortak malikleri tarafından bu kanun hükümlerine göre kurulan irtifak hakkına ( Kat İrtifakı), bu haklara sahip olanlara da (Kat İrtifakı Sahibi) denir.
İstenen Belge ve Bilgiler :
Dilekçe: Bütün bağımsız bölümlerin ayrı ayrı değerleri ile bu bölümlere, degerleri ile orantılı olarak ayrılan arsa paylarını gösterir tüm maliklerce imzalanmış dilekce.
Genel İnşaat Projesi: Bir mimar veya mühendis tarafindan yapılmış olması ve doğruluğunun belediyece (belediye sınırları dışında Bayındırlık ve İskan Müdürlüğünce) tasdik edilmiş olması gerekir.
Bir arsa üzerine birden fazla inşa edilen yapıların her birinin projede ayrı ayrı gösterilmesi ve blok yapılarda, her blok için ayrı proje verilmesi zorunludur.
Vaziyet Planı: Bir arsa üzerine yapılacak birden fazla yapıların (blok veya ayrı ayrı) arsa içindeki konumunu, varsa özel yol, yeşiI saha, spor tesisleri gibi ortak yerlerin açıkca gösterilmesi ve belediyece tasdik ediImiş olması gerekir. Genel inşaat projesinde, vaziyet planı mevcut ise ayrıca vaziyet plan ibrazına gerek yoktur.
Yönetim Planı: Ana gayrimenkulün yönetimini düzenleyen yönetim planının her sayfasının bütün maliklerce imzalanmış olması gerekir.
Liste: Listenin, her bağımsız bölümün arsa payını, kat, daire, iş bürosu gibi niteliğinin ve bunların birden başIayıp sıra ile giden numarasını, varsa eklentisini göstermesi ve ana gayrimenkulün maliki veya bütün paydaşları tarafından imzalanması ve noterden tasdikli olması gerekir.
Maliklerin veya yetkili temsilcilerin fotoğraflı nüfus cüzdanları.
Maliklerin son alt ay içinde çekilmiş 6 x 4 crn. büyükIüğünde ikişer adet vesikalık fotoğrafı. (Resmi senet ve tapu senetlerine yapıştırılması için)
İşlemin Mali Yönü :
Döner Sermaye İşletmesince belirlenen tarifeye göre ücret tahsil ettirilir.
Kat irtifakı kurulması işlemi hiç bir vergi ve harca tabi değildir.
KAT İRTİFAKININ KAT MÜLKİYETİNE DÖNÜŞTÜRÜLMESİ
Tanım : Kat irtifaklı bir taşınmazda, maliklerden birinin talebi ile belirtilen belgelerin ibrazı ile kat mülkiyetine geçiş yapılır.
İstenen Belge ve Bilgiler :
Yapı kullanma izin belgesi ( İskan Ruhsatı)
Fotoğraf: Ana gayrimenkulün ön ve arka cephelerinin ve mümkünse cephelerini gösteren en az 13x18 cm. Boyutlarında belediyece tasdik edilmiş bulunması gerekir.
Cins Tashihi: Yapısız iken yapılı hale gelen ana gayrimenkulün cinsinin tashihi gerekmekte olup, bunun için de kadastro müdürlüğünce tanzim edilen yönetmelik ve yönergelere uygun nitelikteki plan ve eki belgeler
Talepte bulunan kişinin Nüfus hüviyet cüzdanı veya pasaportu
İşlemin Mali Yönü :
Döner Sermaye İşletmesince belirlenen tarifeye göre ücret tahsil ettirilir.
Cins Tashihi gerektiği için 492 sayılı harçlar kanununun 4 nolu tarifenin 13 pozisyonu gereği harç tahsil edilir. ( Harcın tahsil edilip edilmediği Tapu Sicil Müdürlüğü’nce kontrol edilir.)
CİNS DEĞİŞİKLİĞİ (cins tashihi)
Tanım : Bir taşınmaz malın cinsinin, yapısız iken yapılı veya yapılı iken yapısız hale; bağ,bahçe, tarla vb. iken arsa veya arazi iken, bağ bahçe vb. duruma dönüştürmek için paftasında ve tapu sicilinde yapılan işlemdir.
İstenen Belge ve Bilgiler :
Cins değişikliği istenen taşınmaz malın tapu senedi veya tapu kayıt örneği, yoksa taşınmaz malın ada ve parsel numarasını belirtir belge.
Taşınmaz malın maliki veya temsilcisinin fotoğraflı nüfus cüzdanı ve temsil belgesi.
Yapısız iken yapılı hale gelen taşınmaz malların cins değişikliği işlemlerinde, yapı kullanma izin belgesi veya işlemin yapılmasını talep eden Belediye/Valilik yazısı. Yapısız iken yapılı hale gelen taşınmaz malların cins değişikliği işlemlerinde, yapı kullanma izin belgesi veya işlemin yapılmasını talep eden Belediye/Valilik yazısı.
Taşınmaz mal sahibinin son alt ay içinde çekilmiş 6x4 cm. büyüklüğünde bir adet vesikalık fotoğrafı (yeni tapu senedi için).
İzlenecek yol : Kadastro müdürlüğü tarafindan düzenlenen tescil bildirimleri, tapu sicil müdürlüğüne gönderildikten sonra; tapu sicil müdürlüğü tarafından tescil işlemi yapılır.
İşlemin Mali Yönü :
492 sayılı Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı tarifenin (13. a, c) pozisyonlanna göre;
Ocak 1983 tarihinden önce inşaatı bitip iskan ruhsatının alındığının ve inşaata ilişkin Emlak Alım Vergisinin ödendiğinin belgelendirilmesi halinde tashih harcı alınmadan,
Ocak 1983 tarihinden sonra tapu sicilinde kayıtlı olan ama ve arazi üzerinde yeniden inşa olunan bina vesair tesisler nedeniyle 13/a pozisyonunda belirtilen binde 10 ve sosyal mesken vesair nitelikteki binalar nedeniyle 13/b pozisyonunda belirtilen binde 5 oranındaki harçlar ilgili maliye kuruluşunca tahsil edileceğinden, bu harçların ödendiğinin belgelendirilmesi halinde harç ve Eğitime Katkı Payı tahsil edilmeden,
Yukarıda belirtilen hususların belgelendirilememesi veya belirtilen tesisler dışında kalan her çeşit cins ve kayıt tashihinde emlak vergisi değerinden az olmamak üzere beyan edilecek değer üzerinden 13/c pozisyonu uyarınca binde 6 oranında harç ve Eğitime Katkı Payı tahsil edilerek, Taleplerin karşılanması gerekir.
Cins tashihi işlemlerinde cezalı harç tahsili:
492 sayılı Harçlar Kanunu' na ekli (4)' sayılı tarifenin 3239/96-B maddesi eklenen fıkrada, "bu tarifenin 13 numaralı bendinin (a) ve (c) fıkralarında belirtilen işlemlerden Emlak Vergisi Beyannamesi verilmesinin gerektirenlerin 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 27.nci maddesinde yazılı ek süre sonuna kadar tapuda gösterilmemesi halinde harç % 50 fazlasıyla alınır." Hükmü yer almaktadır. Buna göre cins değişikliği ile ilgili olarak Emlak Vergisi Beyannamesinin verildiğinin belgelendirilememesi halinde 13/c maddesindeki harç % 50 fazlası ile tahsil edilecektir. 13/a maddesindeki harçlarla ilgili olarak da ilgili maliye kuruluşuna harcın % 50 fazlası ile tahsil edilmesi yolunda duyuru yapılması gerekmektedir.
KAT MÜLKİYETİ KURULMASI
Tanım : Kat Mülkiyeti, tamamlanmış bir yapının kat, daire, iş bürosu, dükkan, mağaza, mahzen, depo gibi bölümlerinden ayrı ayrı ve başlı başına kullanılmaya elverişli olan bağımsız bölümleri arsa payı ve bağımsız yerlerle bağlantılı olarak kurulan ve o gayrimenkulün maliki veya ortak malikleri adına ( Kat mülkiyeti kütüğünde ) veya (kat mülkiyeti zabıt defterinde) kaydı gereken bağımsız ve yeni bir mülkiyet çeşididir.
İstenen Belge ve Bilgiler :
Dilekçe : Bütün bağımsız bölümlerin ayrı ayrı değerleri ile bu bölümlere, değerleri ile orantılı olarak ayrılan arsa paylarını gösterir tüm maliklerce imzalanmış dilekçe. (İstenildiğinde bu dilekçe tapu sicil müdürlüğü görevlilerince yazılır.)
Genel İnşaat Projesi : Bir mimar veya mühendis tarafından yapılmış olması ve doğruluğunun belediyece (belediye sınırları dışında Bayındırlık ve İskan Müdürlüğünce) tasdik edilmiş olması gerekir.
Bir arsa üzerinde birden fazla inşa edilen yapıların her birinin projede ayrı ayrı gösterilmesi ve blok yapılarda, her blok için ayrı proje verilmesi zorunludur
Vaziyet Planı : Bir arsa üzerinde yapılan birden fazla yapıların (blok veya ayrı ayrı) arsa içindeki konumu, varsa özel yol, yeşil saha, spor tesisleri gibi ortak yerlerin açıkca gösterilmesi ve belediyece tasdik edilmiş olması gerekir. Genel inşaat projesinde, vaziyet planı mevcut ise ayrıca vaziyet planı ibrazına gerek yoktur.
Yapı kullanma izin belgesi (İskan ruhsatı), (Tüm bağımsız bölümlere ilişkin yapı kullanma izin belgesi aranmalıdır)
Fotoğraf : Ana gayrimenkulün ön ve arka cephelerini ve mümkünse yan cephelerini gösterir en ez 13 x 18 cm. boyutlarında alması ve belediyece tasdik edilmiş olması gerekir.
Liste : Listenin, her bağımsız bölümün arsa payını, kat, daire, iş bürosu gibi nevini ve bunların birden başlayıp sıra ile giden numarasını, varsa eklentisini göstermesi ile ana gayrimenkulün maliki veya bütün paydaşları tarafından imzalanması ve noterden tasdikli olması gerekir.
Yönetim Planı : Ana gayrimenkulün yönetimini düzenleyen yönetim planının her sayfasının bütün maliklerce imzalanmış olması gerekir.
Maliklerin veye yetkili temsilcilerinin fotoğraflı nüfus cüzdanları,
Maliklerin son alt ay içinde çekilmiş 6 x 4 cm. büyüklüğünde çekilmiş ikişer vesikalık fotografı. (Resmi senet ve tapu senetlerine yapıştırmak için)
Kat irtifakı kurulmuş bir taşınmaz malın kat mülkiyetine geçişte; 1, 2, 3, 6 ve 7 nci maddelerdeki belgeler kat irtifakı tesisinde alındığından yeniden ibraz edilmesine gerek yoktur.
Sadece, yapı kullanma izni (iskan ruhsatı), fotoğraf ve yönetim planlarının (verilmemiş ise) ibrazı halinde maliklerden birinin veya yöneticinin talebine istinaden kat mülkiyeti kurulur.
İşlemin Mali Yönü :
Döner Sermaye İşletmesince belirlenen tarifeye göre ücret tahsil ettirilir.
Kat mülkiyeti kurulması işlemi hiç bir vergi ve harca tabi değildir. (Cins tashihi işlemi hariç)
SATIŞ
Tanım: Satış işlemi ile taşınmazın mülkiyeti belli bir bedel karşılığında malik tarafından alıcıya devredilmektedir. İşlemi tapu sicil müdürlüğünden talep edecek kişi satışa konu taşınmazın maliki veya onun temsilcisidir.
İstenen Belge ve Bilgiler :
Satılması istenilen taşınmaz mala ait varsa tapu senedi, yoksa taşınmaz malın ada ve parsel numarasını belirtir belge veya malikin sözlü beyanı,
Satıcı ve alıcıların fotoğraflı nufüs cüzdanları veya pasaportları
Satıcıların birer, alıcıların ikişer adet son altı ay içinde çekilmiş 6 x 4 cm. büyüklüğünde vesikalık fotoğrafları,
Alıcı ve satıcıların birer adet vergi kimlik fotokopileri,
Satışa sunulan gayrimenkul daire ise; zorunlu deprem sigortası poliçesinin fotokopisi,
İstem, malikin temsilcisinden geliyor ise, temsile ilişkin belge (vekaletname, vasi kararı, kayyım kararı vb.) ile temsilcinin fotoğraflı nüfus cüzdanı ve bir adet vesikalık fotoğrafı, alıcılar arasında bizzat işleme katılmayanlar var ise, onları temsil eden (vekil) temsilcilerin fotoğrafları nüfus cüzdanları, vesikalık fotoğrafları ve temsilciliklerine ilişkin belgeler (vekaletname, vasi kararı, kayyım kararı vb.).
İşlemin Mali Yönü :
Taşınmaz malların satışında, genel beyan döneminde beyan edilen emlak vergisi değerinden (diğer yıllarda bir önceki senenin emlak vergisi değerine her yıl Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı uygulanarak bulunacak değerden) az olmamak üzere, satış için beyan edilen değer üzerinden (cebri icra ve şuyuun izalesi hallerinde satış bedeli, kamulaştırmalarda kamulaştıran idare harçtan bağışık değil ise, takdir bedeli üzerinden) 492 sayılı Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı tarifenin (20.a) pozisyonuna göre satıcı ve alıcı için ayrı ayrı binde 15 oranında tapu harcı tahsil edilir.
Taşınmaz malın varsa veraset ve İntikal vergisi ile vakıf taviz bedeli ilişiği kestirilir ve Döner Sermaye İşletmesince belirlenen tarifeye göre ücret ve Eğitim Katkı Payı ve özel işlem vergisi tahsil ettirilir. Her bir işlem ve her bir parsel başına için 2002 yılında Özel işlem vergisi (halk dilindeki ismi deprem vergisi) olarak tarafların her birinden 15.000.000 TL , Eğitime katkı payı olarakta 5.000.000 TL tahsil edilir.
Bunların haricinde Döner Sermaye İşletmesince belirlenen tarifeye göre 2002 yılı için 30.000.000 TL işlem başına harç alınır.
Tapu müdürlüğü tarafından ayırıca bir bağışta talep edilebilir. Mesela Ankara Yenimahalle tapu sicil müdürlükleri 30.000.000 TL ek bir bağış almaktadır.
Kısacası normal (intikalsiz ve ipoteksiz) satışlarda toplam % 3 harç ve 70 milyon ile 100 milyon arasında da ek ödeme yapılmaktadır.
Not :
Hisseli satışlarda satışı yapılan taşınmazda alıcının daha önce adına kayıtlı hissesi var ise bu hisseler ayrıca talep edilmese dahi resen birleştirilmektedir.
Satış bedeli taşınmazın gerçek alım bedelidir. Bu bedel taraflarca serbestçe belirlenir. Tapu Sicil Müdürlüğüne bildirilen bedel üzerinden tapu harçları tahakkuk ve tahsil ettirilir. Tapu Sicil Müdürlüğü görevlilerinin satış bedelinin tayininde bir müdahaleleri söz konusu değildir. Ancak ilgililerin satış bedelinin emlak vergisi beyan değerinin o yıl için belirlenen yeniden değerleme oranı ile çarpımı sonucu ile bulunan değerden aşağı olmaması için uyarır. Bu değerden aşağı olması halinde ilgili vergi dairesince taraflara çeşitli cezalar tatbik edilmektedir
Satıcının kanuni ipotek hakkı:
Satış bedelinden arta kalan miktar için kanuni ipotek tesisini isteme sadece bu işlemi için satıcıya tanınmış bir haktır. Kanuni ipotek satış işlemi sırasında tesis edileceği gibi tescilden itibaren 3 ay içinde de talep edilebilir.
Hisseli satışlarda şufa hakkının kullanılması:
Hisseli satışlarda taşınmazdaki diğer hissedarlara öncelikle satın alma (şufa) hakkı tanınmıştır. Ancak bu hak, hisse satışının hissedarlar dışındaki üçüncü bir kişiye yapılması halinde kullanılabilmektedir. Satışın taşınmazdaki hissedarlara yapılması halinde bu hak kullanılmayacaktır.
Şufa hakkının kullanılma süresi ise, satışın yapıldığının öğrenildiği tarihten itibaren 1 ay,öğrenilmemesi durumunda ise 10 yıldır. Bu sürelerin geçmesi halinde hakkın kullanılması da mümkün değildir.
ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA AKDİ
Tanım : Ölünceye kadar bakma akdi bir malın devri karşılığında bir kimsenin ölünceye kadar bakılmasını gerektiren bir akittir.
İstenen Belge ve Bilgiler :
Akit Tapu Sicil Müdürlüğünce Yapılacaksa;
Temlik edilecek taşınmaz malın varsa tapu senedi, yoksa taşınmaz malın ada ve parsel numarasını belirtir belge veya malikin sözlü beyanı,
Bakım alacaklısı, bakım borçlusu veya yetkili temsilcilerinin ve iki tanığın fotoğraflı nüfüs cüzdanları veya pasaportları,
Bakım alacaklısının bir, bakım borçlusunun iki adet son altı ay içinde çekilmiş 6 x 4 cm. büyüklüğünde vesikalık fotoğrafı,
Akit Noter veya Sulh Hakimliğinde Yapılmış İse;
Kanuni şekline uygun olarak düzenlenmiş sözleşmenin aslı veya onaylı örnegi,
Sözleşmede bakım borçlusuna, taşınmaz malın adına tescilini isteme yetkisi verilmişse, borçlunun yazılı istemi yeterlidir. Sözleşmede bu yetki verilmemişse tescil için bakım alacaklısının (taşınmazı temlik edenin) istemi veya mahkeme kararı,
Bakım borçlusunun bir adet son alt ay içinde çekilmiş 6 x 4cm. büyüklüğünde vesikalık fotoğrafı.
İşlemin Mali Yönü :
Taşınmaz malların ölünceye kadar bakma akdine dayanarak devir ve iktisabında, taşınmaz malın genel beyan döneminde beyan edilen emlak vergisi degerinden (diğer yıllarda bir önceki senenin emlak vergisi değerine her yıl Vergi Usül Kanunu hükümleri uyannca belirlenen yeniden değerleme oranı uygulanmak suretiyle bulunacak değerden) az olmamak üzere beyan edilecek değeri üzerinden, bakım borçlusu ve bakım alacaklısından ayrı ayrı binde 10 oranında tapu harcı tahsil edilir.
Ayrıca, Kanuni İpotek Tesisi talebinde bulunulur ise; teminat gösterilecek miktar üzerinden binde 2,4 oranında harç tahsil edilir.
Taşınmaz malın varsa veraset ve intikal vergisi ve vakıf taviz ilişiği kestirilir.
Döner Sermaye İşletmesince belirtilen tarifeye göre ücret ve Eğitim Katkı Payı tahsil ettirilir.
Not :
B.K. 511 ve takip eden maddeleri ölünceye kadar bakma akdinin şekil ve şartlarını düzenlemiştir.
Ölünceye kadar bakma akdi ile her iki tarafta borç altına girmektedir. Bakılacak kimse kendisini ölünceye kadar bakıp beslemek, görüp gözetmek kaydı ile gayrımenkulünü bakım borçlusuna devretmekte, bakım borçlusu da ölünceye kadar bakıp beslemek yükümlülüğü altına girmektedir. Birbirlerine kanunen bakmakla yükümlü olanlar arasında yapılan akitler gerçeğe uymadığında geçersizdir.
Sözleşmenin yapılması ile gayrimenkul bakım borçlusuna geçer ve bakım borçlusu gayrımenkulün tasarruf haklarını elde eder.
Kanun bu yüzden bakım alacaklısına temlik ettiği gayrımenkulün üzerindeki kanuni ipotek hakkını tanımıştır. Gayrimenkulün devrinden itibaren üç ay içinde Tapu Sicil Müdürlüğü’ne müracaat ile bu hak kullanılabilir.
Taraflar arasında düzenlenen sözleşmede temlik olunan gayrımenkul bakım alacaklısına ait olabileceği gibi üçüncü bir kişiye de ait olabilir.
Bakılacak kimse kendisinin bakılmadığını iddia ederse yapılan akdin zamanla bazı nedenlerle çekilmez hale gelmesi durumunda,
Bakım alacaklısının ölmesi durumunda (B.K.517) ölümünün vuku bulduğu tarihten itibaren bir yıl içinde taraflar akdin feshi için dava açabilirler. Açılan bu dava ile bakım alacaklısı temlik ettiği gayrimenkulü geri alamazsa bile ömür boyu geçimini sağlayacak bir gelirin kendisine verilmesini sağlayabilir.
Ölünceye kadar bakma akdi ile ilgili Tapu Scil Müdürlüklerinde düzenlenen resmi senedin özel bir şekli vardır. Bu şekil şartlarına uyulması gerekmektedir; vasiyet şeklinde yapılmayan sözleşme geçersizdir. Bu sözleşmeyi yapan tarafların reşit ve mümeyyiz olması gerekmektedir.
Yaşlılık nedeniyle haciz altına alınmış kimseler ile vesayet altındaki kimselerin ÖKBA bakılacak taraf olarak sözleşme yapmaları kanuni temsilcileri vasıtası ile mümkündür.
DÜZELTME (TASHİH) İŞLEMLERİ
İstenen Belge ve Bilgiler :
Üzerinde düzeltme istenen taşınmaz mala ait varsa tapu senedi, yoksa taşınmaz malın ada ve parsel numarasını belirtir belge veya malikin sözlü beyanı,
Taşınmaz mal sahibinin veya yetkili temsilcisinin fotoğrafı nüfus cüzdanı veya pasaport,
Taşınmaz mal sahibinin son alt ay içinde çekilmiş 6 x 4 cm. büyüklüğünde bir adet vesikalık fotoğrafı,
Düzeltme nedenini gösterir belgenin aslı veya onaylı örneği.
İşlemin Mali Yönü :
492 sayılı Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı tarifenin (13. c) pozisyonlarına göre her nevi cins ve kayıt tashihinde taşınmazın genel beyan döneminde beyan edilen emlak vergisi değeri üzerinden (diğer yıllarda bir önceki senenin emlak vergisi değerine her yıl Vergi Usül Kanunu hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı uygulanmak suretiyle bulunacak değerden) binde 6 tapu harcı, (İdarenin kendi kusurundan meydana gelen hatalar harca tabi değildir)
Döner Sermaye İşletmesince belirlenen tarifeye göre ücret ve Eğitim Katkı Payı tahsil ettirilir.
TEKNİK HATALARIN DÜZELTİLMESİ (YÜZÖLÇÜMÜ TASHİHİ)
Tanım : 3402 sayılı Kadastro yasasının 41.md.si gereğince Kadastro tesbiti sırasında oluşan ölçü,çizim ve teknik hesaplardan doğan hataların idari yoldan düzeltilmesi işlemidir.
İstenen Belge ve Bilgiler :
Kadastro Müdürlüğünce düzenlenen değişiklik beyannamesi ve rapor.
Taşınmaz mal sahibinin veya yetkili temsilcisinin fotoğrafı nüfus cüzdanı veya pasaport,
Taşınmaz mal sahibinin son alt ay içinde çekilmiş 6 x 4 cm. büyüklüğünde bir adet vesikalık fotoğrafı,
tapu senedi
İzlenecek yol :
Kesinleşmiş tutanaklardaki hataların düzeltilmesi için kadastro Müdürlüğüne başvuruda bulunulduğunda hataya ilişkin rapor ile değişiklik beyannamesi düzenlenir. Bu belgelerin tapu siciline ibrazı ile talepname düzenlenerek başkaca bir engeli yoksa işlem tamamlanır.
İşlemin Mali Yönü :
Kadastro Kanunu 41.maddesi
TAKSİM (PAYLAŞMA)
Tanım : Taksim ortak mülkiyet olarak tasarruf edilen taşınmazların her ortağın payına karşılıklı olarak ortaklara tahsis edilmesi işlemidir.
Taksimin Şartları :
Taksimin yapılabilmesi için aşağıdaki hususların bulunması gerekir :
Taksime konu taşınmazların toplu mülkiyet (iştirak hali) veya hisseli mülkiyet (müşterek) olarak tapu kütüğüne tescilli olması.
Miras taksimi dışında taksime taşınmazdaki bütün ortakların katılması.
Yapılan taksim sonucu her ortağa müstakil veya hisseli olmak üzere bir taşınmazın isabet etmesi.
Taksim taşınmazların parçalara ayrılması (ifrazı) ile aynı işlem olmayıp, ortaklık kapsamına giren taşınmazların ortaklar arasında paylaşılmasıdır. Ayrıca taksimi yapılacak taşınmazların tümününde aynı nitelikte olması şart değildir. Farklı nitelikteki (mesken , tarla, bağ gibi ) taşınmazlar da birlikte taksime konu olabilecektir.
Örneğin ;
Yapılacak taksim sonucu her ortağa müstakil bir taşınmazın düşmesi
Taşınmazların bir kısmının müstakil,bir kısmının da hisseli olarak taksimi.
Taşınmazların ifraz edilerek (parçalara ayrılarak )ifrazen oluşacak her bir parçanın müstakilen ortaklara taksimi.
İfrazen oluşacak parsellerden bir kısmının müstakilen,bir kısmının hisseli olarak taksimi.
Taksimde Önemli olan husus miras taksimi dışında bütün ortakların taksime katılması ve taşınmazların tümünün taksime konu olmasıdır.Taşınmazlardaki bir kısım hissenin taksimi bu sebeple mümkün değildir.Ancak taşınmazlardaki hisseler karşıklı olarak trampa edilebilmektedir.
İstenen Belge ve Bilgiler :
Taksime konu olacak taşınmaz malların varsa tapu senetleri, yoksa taşınmaz malın ada ve parsel numarasını belirtir belge veya malikin sözlü beyanı,
Taksim konusu taşınmaz mallann ortak maliklerinin veya yetkili temsilcilerinin fotoğraflı nüfus cüzdanları veya pasaportları,
Ortak maliklerin ikişer adet 6 x 4 cm. büyüklüğünde son altı ay içinde çekilmiş vesikalık fotoğrafı,
Akitte taraflardan biri veya ikisi vekille temsil edilmiş ise, ayrıca temsile ilişkin belge,
İştirak halindeki mülkiyet olarak kayıtlı taşınmaz mallarda (müşterek mülkiyete dönüşmemiş veya muris adına kayıtlı) taşınmaz mal malikinin tüm mirascıları arasında noterce düzenlenmiş ve mirascıların fotoğrafını taşıyan onaylı taksim sözleşmesi gereğince, (Sözleşmede mirascılara tescil isteme yetkisi verilmiş ise her biri kendisine düşen taşınmaz malın tescilini isteyebilir. Tescil yetkisi yoksa, bütün mirasçıların tescil isteminde bulunması, bu mümkün olmadığı takdirde tescil için mahkemeden karar alınması gerekir.)
Müşterek mülkiyete yönelik taşınmazların pay sahipleri arasında aynen taksiminde, tam maliklerin bizzat veya yetkili temsilcilerinin katılımıyla resmi senet düzenlenmek suretiyle; ifrazen taksim işleminde ise, kadastro müdürlüklerince düzenlenecek degişiklik beyannamesiyle birlikte yine tüm maliklerin veya yetkili vekillerinin katılımıyla resmi senet düzenlenmek suretiyle taleplerin karşılanması.
İşlemin Mali Yönü :
492 sayılı Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı tarifenin (6. a, b, c) pozisyonlarına göre;
Taksim, terekeye dahil taşınmaz malların, kanuni ve mansup mirascılar arasında aynen ve ifrazen yapılacak ise veya imar parselasyon planları uygulama sonucu şuyulanan parsellerin pay sahipleri arasında rızaen veya hükmen yapılmakta ise, taşınmaz malların genel beyan döneminde beyan edilen emlak vergisi degerinden (diğer yıllarda bir önceki senenin emlak vergisi değerine her yıl Vergi Usu1 Kanunu hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı uygulanmak suretiyle bulunacak değerden) az olmamak üzere beyan edilecek degerleri üzerinden binde 6 oranında tapu harcı,
Müşterek mülkiyete konu olan taşınmaz malların ifrazen veya hükmen pay sahipleri arasında aynen veya ifrazen taksiminde taşınmaz malların genel beyan döneminde beyan edilen emlak vergisi degerlerinden (diğer yıllarda bir önceki senenin emlak vergisi değerine her yıl Vergi Usu1 Kanunu hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı uygulanmak suretiyle bulunacak değerden) az olmamak üzere beyan edilecek degerleri üzerinden binde 2,4 oranında tapu harcı, tahsil edilir.
Varsa, taşınmaz malların veraset ve intikal vergisi ilişiği kestirilir.
Döner Sermaye İşletmesince belirlenen tarifeye göre ücret ve Eğitim Katkı Payı tahsil ettirilir.
Taksime bazı örnekler :
Taksimde yaşı küçüğün durumu :
Mülkiyeti yaşı küçük ile velisi arasında müşterek olan taşınmazların aynen veya ifrazen taksiminde işleme yaşı küçüğü temsilen bir kayyımın iştiraki ve işlemin Sulh hukuk mahkemesince tastiki gerekir.Ancak yaşı küçük ile velisi ve diğer hissedarlar arasında müşterek olan taşınmazların taksiminde veli ile küçüğe bir arada hisse vermek ,eskisi gibi aralarında müşterek kalmak şartıyla ve bu taksim sonucu yaşı küçük borç altına girmiyorsa yaşı küçüğü kayyımın temsiline ve bu işlemin hakimce tastikine ihtiyaç yoktur.
Taksimde Kanuni İpotek Hakkı :
Taksimden doğan alacaklar için taksimi yapan mirasçı ve hissedarlar lehlerine kanuni ipotek tesisini talep edebilmektedir.
Taksimin mahkeme kararı ile yapılması :
Taşınmazların taksiminde ortakların anlaşamaması halinde istenebilir.açılacak dava taksim ve izale-i şuyu davası olup söz konusu dava ortaklar tarafından bütün ortaklara veya mirasçılara karşı açılmalıdır.Bu konudaki kesinleşmiş mahkeme kararının tapu sicil müdürlüğüne ibraz edilmesi halinde tapu kütüğünde gerekli tescil işlemi yapılacaktır.
Miras Taksimi
Miras taksimi ölen bir kimseden mirasçılarına intikal eden taşınmazların mirasçılar arasında paylaşımıdır. Muristen intikal eden hisseli taşınmazlarda taksime mirasçılar dışında diğer hissedarların katılması zorunlu değildir. Ancak bu halde de taksime tüm mirasçıların katılması gerekecektir. Bir kısım mirasçının kendilerine intikal eden taşınmazlardaki miras paylarını karşılıklı değiştirmeleri, taksim olarak değil, trampa olarak kabul edilmektedir. Ayrıca miras taksimine terekeye dahil tüm taşınmazların dahil edilmesi zorunluluğuda bulunmaktadır.
Miras Taksim Sözleşmesi :
Taşınmazların taksimi için tapu sicil müdürlüğünde buna ilişkin resmi senedin tanzimi gerekir. Ancak miras taksiminde taksim sözleşmesinin tapu sicil müdürlüğünce düzenlenmesi zorunlu olmayıp,mirasçı veya bunların temsilcileri sözleşmeyi noterde düzenlettirebilirler. Noterde düzenlenmiş miras taksim sözleşmeleri genelde aşağıdaki gibi hususları içermelidir;
Düzenleme şeklinde tanzimi.
Mirasçı veya temsilcileri kimliğinin nüfus hüviyet cüzdanı, pasaporta göre tesbiti.
Tarafların fotoğraflarının bulunması.
Şekil noksanlıklarının olmaması.(mühür,imza gibi)
Taksime konu taşınmazların açıkça belirtilmesi yapılan taksimin açık ve anlaşılır olması.
Tescil hususunun yer alması.
Miras taksim sözleşmesinin, tapu sicil müdürlüğü'ne ibrazı ile ayrıca resmi senet tanzim edilmeksizin işlemin tapu kütüğüne tescili yapılmaktadır. Miras taksim sözleşmesinde tescil için mirasçılardan birisine ayrıca yetki verilmiş ise bütün mirasçıların tapu sicil müdürlüğüne müracaatları zorunlu olmayıp tescil hususunda yetki verilen mirasçının talebi üzerine işlem yerine getirilmektedir. Ancak taksime konu taşınmazların mirasçılar arasında intikali önceden yapılmışsa ayrıca intikal işleminin yapılması gerekecektir.
Miras taksim sözleşmesinin mirasçılar arasında yazılı şekilde yapılması :
Miras taksim sözleşmesi, tapu sicil müdürlüğü veya noterde düzenlenebileceği gibi mirasçılar isterlerse, kendi aralarında yazılı şekilde miras taksim sÖzleşmesi tanzim edebilirler.Ancak bu halde miras çıların imzaları noterce onaylanmışsa ,tüm mirasçıların imzaların bir kısmı noterce onaylanmışsa,imzaları onaylanmamış olanların tescili talep etmeleri gerekecektir.
Ayrı tapu sicil müdürlüklerinde kayıtlı taşınmazların taksimi :
Bu halde taşınmazların kayıtlı bulunduğu tapu sicil müdürlüklerinin birisinde işlem yerine getirilir. Bu durumda işlemi yapacak tapu sicil müdürlüğünün diğer müdürlüklerden tapu kayıt örneği ve gerekli diğer bilgi ve belgeleri isteyerek yetki alınması gerekecektir.
Miras taksim sözleşmesi noterde düzenlenmiş ise, sözleşme, taşınmazların kayıtlı bulunduğu tapu sicil müdürlüklerine ayrı ayrı ibraz edilerek tescil talebinde bulunulur. Tescili tüm mirasçılar, sözleşme veya vekaletname ile ayrıca yetki verilmiş ise yetki verilen mirasçı tapu sicil müdürlüğünden talep edecektir.
Mirasçılar dışında bir kişiye vekalet verilmişse,tescili vekil talep edebilecektir.
İpotekli taşınmazın taksimi :
Aynı hissedarlara ait birden fazla taşınmaz müşterek veya müteselsil ipotekli olup da, ifraz olmaksızın taksim edilirse, ipotek bütün taşınmazlar üzerinde olduğu gibi bırakılmaktadır. Aynı hissedarlara ait birden fazla taşınmaz, müşterek ve müteselsilen sorumlu olmaksızın yarı ayrı ipotekli olup da, aynen taksim edilirse, ipotek bununla yükümlü hissedar ve hissedarlara isabet eden taşınmazlara aynen nakledilmektedir. Her iki halde de ipotek alacaklısına tapu sicil müdürlüğünce bildirimde bulunulacaktır.
BAĞIŞ : (Hibe Yolu İle Devir)
Tanım : Taşınmazın karşılığında bir bedel olmaksızın mülkiyetinin devredildiği bir işlemdir.
İstenen Belge ve Bilgiler :
Bağışlanacak taşınmaz mala ait varsa tapu senedi, yoksa taşınmaz malın ada ve parsel numarasını belirtir belge veya mailkin sözlü beyanı,
Bağışlayan ve bağışı kabul edenlerin fotoğraflı nüfus cüzdanları veya pasaportları,
Bağışlayanın bir, bağışı kabul edenin iki adet son alt ay içinde çekilmiş 6 x 4 cm. büyüklüğünde vesikalık fotoğrafları,
Akitte taraflardan biri veya ikisi vekil, vasi, kayyım ve kanuni temsilci ile temsil edilecek ise, ayrıca temsile ilişkin belge.
İşlemin Mali Yönü :
492 sayılı Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı tarifenin (4.0) pozisyonu gereğince ;
Bağışlanan taşınmaz malın ve mülkiyetten gayri ayni hakların genel beyan döneminde beyan edilen değerinden (diğer yıllarda bir önceki senenin emlak vergisi değerine her yıl Vergi Usül Kanunu hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı uygulanmak suretiyle bulunacak değerden) az olmamak üzere beyan edilen değeri üzerinden binde 54 oranında tapu harcı, bağışı kabul edenden tahsil edilir.
Ayrıca taşınmaz malın varsa veraset ve intikal vergisi ile vakıf taviz bedeli ilişiği kestirilir.
Bağış işleminden sonra, veraset ve intikal vergisi yönünden tapu sicil müdürlüğünce vergi dairesine duyuruda bulunulur.
Döner Sermaye İşletmesince belirlenen tarifeye gore ücret ve Eğitim Katkı Payı tahsil ettirilir.
Not : Medeni Haklarını kullanma yeterliliğine sahip olan herkes taşınmazlarını hibe edebilir. Yaşı küçüğün veya vesayet altındaki kişilerin taşınmazları veli veya vasilerce bağışlanamaz. Hibeyi medeni haklarını kullanma yeterliliğine sahip olanlarla, bu hakları kullanma yeterliliğinden yoksun olsa bile temyiz kudretine sahip olan herkes kabul edebilmektedir. Ancak, kanuni temsilcileri tarafından ( Veli,vasi vb.) temsil edilen kişiler, kanuni temsilcileri bu işleme rıza göstermemesi halinde, kendilerine yapılan taşınmaz hibesinin kabul edemezler. Mümeyyiz kütük ve mahcura yapılacak bağışların kabul edilebilmesi için, bağışın herhangi bir şart ve mükellefiyete bağlanmış olması gerekir.
Rücu şartlı Bağış:
Taşınmaz hibesinde kanunun tapu kütüğüne şerhini kabul ettiği şart rücu şartıdır. Hibe eden, bağış yapılanın kendisinden önce ölmesi halinde taşınmazın mülkiyetinin tekrar kendisine döneceğini şart edebilecek ve bu şartı kütüğe şerh ettirebilecektir.
İNTİFA HAKKI (Kullanma, Yararlanma Hakkı)
Tanım : İntifa hakkı sahibinin hayatı ile sınırlı olarak başkasına ait olan bir şeyden yararlanmak ve kullanmak hakkıdır. İntifa hakkı ayni bir hak niteliğinde olup; intifa hakkı sahibine taşınmazın malikinden ayrı olarak o taşınmazdan kullanma ve yararlanma hakkını verir. Taşınmaz malikinin durumu Kuru mülkiyet (Çıplak Mülkiyet) sahibi olmaktadır.
İntifa hakkı süreli olabileceği gibi, intifa hakkı sahibinin ölümüne bağlı da olabilir. İntifa hakkı sürenin dolması veya intifa hakkı sahibinin ölümüyle son bulur. Ölüme bağlı intifa hakkında, intifa hakkı mirasçılara geçmeyeceği gibi bir başkasına da devredilemez. Çünkü intifa hakkı kişiye sıkı sıkıya bağlı bir haktır. İntifa hakkı kanundan doğabileceği gibi sözleşmeyle de kurulabilir.
İstenen Belge ve Bilgiler :
İntifa hakkı tesis edilecek taşınmaz malın varsa tapu senedi, yoksa taşınmaz malın ada ve parsel numarasını belirtir belge veya malikin sözlü beyanı,
İntifa hakkı tesisini isteyen tarafların veya yetkili temsilcilerinin fotoğraflı nüfus cüzdanları veya pasaportları ile temsilciliğe ilişkin belgeler,
Tarafların son altı ay içinde çekilmiş 6 x 4 cm. büyüklüğünde birer vesikalık fotoğrafları,
İntifa hakkı mahkeme kararı ile tesis edilecekse kesinleşmiş mahkeme kararı.
İşlemin Mali Yönü :
Tapu Harcı Açısından, İntifa Hakkının Taşınmazdaki Değere Oranı : Tahsil edilecek tapu harçlarının hesabında, taşınmazın emlak vergisi beyan değerinin 2/3'ü intifa hakkı olarak kabul edilmektedir. Örnek vermek gerekirse, işleme konu taşınmazın emlak vergisi beyan değeri 7.500.000.000 Tl.si ise 5.000.000.000 Tl.sı intifa hakkı, 2.500.000.000 Tl.sı kuru mülkiyete (çıplak mülkiyete) ayrılır.
İntifa hakkı tesisinde; Genel beyan döneminde beyan edilen emlak vergisi değerinden (diger yıllarda bir önceki senenin emlak vergisi değerine her yıl Vergi Usül Kanunu hükümleri uyannca belirlenen yeniden değerleme oranı uygulanması sonucu bulunacak değerden) az olmamak üzere bildirilen bedel üzerinden, lehine intifa hakkı tanınandan 492 sayılı Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı tarifenin (20/e) pozisyonu uyarınca binde 10 oranında tapu harcı tahsil edilir.
İntifa hakkı bedelsiz olarak tanınıyor ise, yine lehine intifa hakkı tesis edilenden 20/c pozisyonu uyarınca binde 36 oranında tapu harcı tahsil edilir
Döner Sermaye İşletmesince belirlenen tarifeye göre ücret ve Eğitim Katkı Payı tahsil ettirilir.
Terkini:
Kanuni Mirascılar Dışında, intifa hakkından, kuru mülkiyet sahibi lehine ivazsız (bedelsiz) feragat edilmesinde veya sureli intifa haklarından, sürenın dolması sebebiyte intifa hakkının terkininde, işleme konu taşınmazın genel beyan döneminde beyan edilen emlak vergisi değerinden (diger yıllarda bir önceki senenin emlak vergisi değerine her yıl Vergi Usül Kanunu hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı uygulanması sonucu bulunacak değerden) az olmamak üzere, bildirilen değer üzerinden (4) nolu pozisyon uyarınca binde 36 oranında tapu harcı, kuru mülkiyet sahibinden tahsil edilir. İntifa hakkından feragat, bir bedel karşılığında yapılmakta ise, yine, lehine feragat edilen kuru mülkiyet sahibinden (20/e) pozisyonu uyarınca binde 10 oranında tapu harcı tahsil edilir.
İntifa Hakkı Sahibinin Bu Hakkından, Kanuni Mirasçı olan kuru mülkiyet sahipleri lehine bedelsiz feragat edilmesi halinde, (14) nolu pozisyon uyarınca, sadece terkin harcı tahsil edilir. Ancak, bu halde ayrıca intifadan dolayı, veraset ve intikal vergisinin tarh ve tahakkuku için, ilgili vergi dairesine bilgi verilir.
İntifa hakkı sahibinin ölümü sebebiyle terkinde, (14) nolu pozisyon uyarınca sadece terkin harcı tahsil edilir ve veraset ve intikal yönünden ilgili vergi dairesine duyuru yapılır.
İRTİFAK HAKKI
Tanım : İrtifak hakkı Medeni Kanun ve ilgili diğer kanunlarla tanımlanan hakların, ilgili taşınmaz malların harita ve belgelerinde gösterilmesi ve tescil için yapılması gereken işlemlerdir
İstenen Belge ve Bilgiler :
İrtifak hakkı istenen taşınmaz malın tapu senedi veya tapu kayıt örneği, yoksa taşınmaz malın ada ve parsel numarasını belirtir belge,
Taşınmaz malın maliki veya temsilcisinin fotoğraflı nüfus cüzdanı veya temsil belgesi,
İrtifak hakkı istenen taşınmaz malların bulunduğu yere göre Belediye Encümeni veya il idare kurulu' nun olumlu kararı.
İzlenecek yol :
Kadastro müdürlüğü tarafından düzenlenen tescil bildirimleri, tapu sicil müdürlüğüne gönderildikten sonra, tapu sicil müdürlüğü tarafından tescil işlemi yapılır.
İşlemin Mali Yönü :
492 sayılı Harçlar Kanununa ek (4) sayılı tarifenin 20/e pozisyonu uyarınca % 048 oranında harç ve Döner Sermaye İşletmesince belirlenen tarifeye göre ücret ve Eğitime Katkı Payı tahsil edilir
AYIRMA (İFRAZ) İŞLEMLERİ
Tanım : Ayırma işlemi tapuda tescilli bir parselin birden fazla parsellere ayrılması işlemidir.
İstenen Belge ve Bilgiler :
Ayırma için serbest mühendislerce düzenlenmiş ve uygunluğu kadastro müdürlüğünce kontrol edilerek onaylanmış plan ve eki belgeler,
Ayrılması istenen taşınmaz malın sahibine alt veya yetkili temsilcilerinin nüfus cüzdanı ve temsil belgesi,
İstendiği takdirde, tapu senetlerine yapıştırılmak üzere ayırmalarda (ayrılması istenilen parça sayısı kadar) taşınmaz mal sahibinin son alt ay içinde çekilmiş 6 x 4 cm. büyüklüğünde vesikalık fotoğrafı,
Taşınmaz malın bulunduğu yere göre Belediye Encümeni veya il idare Kurulunun olumlu kararı.
İzlenecek yol :
İfraz işlemi Serbest harita mühendisi tarafından yapılır. İfraz edilecek taşınmaza ait çap ve aplikasyon krokisi Kadastro Müdürlüğünce düzenlenerek ilgilisine verilir. Taşınmazın bulunduğu yere göre Belediye Encümen veya İl İdare Kurulu kararı alındıktan sonra ifraz(ayırma) işlemi serbest harita mühendisi tarafından yapılır. Ve taşınmazın köşe noktaları zemine aplike edilir (uygulanır). Kadastro Müdürlüğünce yapılan büro ve arazi kontrolundan sonra düzenlenen belgeler tescil için Tapu Sicil Müdürlüğüne gönderilir.
İşlemin Mali Yönü :
492 sayılı Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı tarifenin (6. a, b) pozisyonuna göre;
Ayrılan taşınmaz malların genel beyan döneminde beyan edilen emlak vergisi değerinden (diğer yıllarda bir önceki senenin emlak vergisi değerine her yıl Vergi Usül Kanunu hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı uygulanmak suretiyle bulunacak değerden) az olmamak kaydıyla, beyan edilecek değerleri üzerinden binde 6 oranında tapu harcı mal sahibinden tahsil edilir.
Döner Sermaye İşletmesince belirlenen tarifeye göre ücret ve Eğitim Katkı Payı tahsil ettirilir.
İPOTEK (Taşınmaz Rehni)
Tanım : Halen mevcut veya ileride mevcut olabilecek bir alacağın teminini sağlayabilmek için, taşınmazın malikinin uhdesinden çıkmadan teminat altına alınmasıdır.
İpotek için tapu siciline tescil şarttır. Kural olarak tescil için Tapu Sicil Müdürlüğünde resmi senet düzenlenmesi zorunludur. 2644 Sayılı Tapu Kanununa eklenen fıkra uyarınca konut, ihracat, turizm, sanayi, esnaf ve sanatkar, banka ve kamu kurum ve kuruluşlarınca açılacak kredilerde resmi senet düzenlenmeksizin ipotek yapılabileceği belirtilmiştir. (*)
İpotekle yükümlü bir taşınmaz alıcının ipotek borcunu kabul etmesi kaydıyla satılabilir.İpotek alacağı üçüncü bir şahsa devir ve temlik edilebilir. Taşınmazda birden fazla ipotek tesis edilebilir. Bu durumda ipotekler derece ve sıralarına göre sıralandırılır.
İpotek başkasının borcunun teminatı içinde tesis edilmiş olabilir. Bir alacak için birden fazla taşınmaz ipotek tesis edilebilir. İpoteğin Türk parası üzerinden yapılması esastır. Ancak vadesi 5 yıl ve daha uzun süreli, dış kaynaklı krediler için yabancı ülke parası üzerinden ipotek tesis edilebilir.
Kanuni ipotek ; bazı hallerde alacaklılara tanınan bir ipotek şeklidir. Satış bedelinden ödenmeyen miktar için, ölünceye kadar bakma akdinden dolayı, işçilerin ve müteahhitlerin inşaatçı ipoteklerinden dolayı kanuni ipotekler tesis edilebilir.
İstenen Belge ve Bilgiler :
İpotek edilecek taşınmaz mala ait varsa tapu senedi, yoksa taşınmaz malın ada ve parsel numarasını belirtir belge veya malikin sözIü beyanı,
AlacakIı ve borçlunun veya yetkili temsilcilerinin fotograflı nüfus cüzdanları veya pasaportları,
Alacaklının iki, borçlunun bir adet son alt ay içinde çekiImiş 6 x 4 cm. büyüklüğünde vesikalık fotografları,
Akitte taraflardan biri veya ikisi vekille temsil edilmişse, ayrıca temsile ilişkin belge.
İşlemin Mali Yönü :
492 sayılı Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı tarifenin (7. a, b, c) pozisyonlarına göre;
Aktin icrasından önce, ipotekle temin edilen borç miktarı üzerinden binde 2,4 tapu harcı ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa bağIı (1) sayılı tablonun (I.1. a) pozisyonuna göre de binde 6 oranında damga vergisi, ipotek borçlusundan tahsil edilir.
Döner Sermaye İşletmesince belirlenen tarifeye göre ücret ve Egitim Katkı Payı tahsil ettirilir.
(*) 2644 sayılı Tapu Kanununun 26 ncı maddesinde yapılan degişikliklerle konut yapanlara, ihracatçılara, turim tesisi yapanlara işletmecilerine, sanayicilere, esnaf ve sanatkarlara konuları ile ilgili olarak kamu kurum ve kuruluşlannca açılacak krediler ile tarımsal (zirai) krediler nedeniyle yapılacak ipotek işlemlerinde resmi senet düzenlenmesine gerek yoktur Bu durumda taraflarca (borçlu ile kredi veren kamu kurum ve kuruluşları tarafından) imzalanmış sözleşmenin taşınmaz mal maliki veya yetkili vekil tarafından tapu idaresine verilerek ipotek tesis ve tescil isteminde bulunulması yeterlidir.
İpotekte Sonradan Yapılacak Değişiklikler
Taraflar, anlaşmaları halinde ipoteğin tesisinden sonra, ipoteğin derecesini, ipotek miktarını, faiz oranını, ipoteğin vadesini, ipotekli taşınmazlardan birinin çıkartılmasını veya ipoteğe başka bir taşınmazın dahil edilmesini isteyebilirler. Bu işlemlerin yapılabilmesi için resmi senet düzenlenmesi gerekir.
İşlemin Mali Yönü :
İpotekli taşınmazlardan birinin çıkartılması veya ipoteğe başka bir taşınmazın ilave edilmesinde borç miktarı üzerinden binde 2.4 ipotek harcı ve binde 6 damga vergisi
Mevcut ipoteğin derecesinin değiştirilmesinde borç miktarı üzerinden binde l.2 ipotek harcı ve binde 6 damga vergisi tahsil edilir.
Her iki halde de Eğitime Katkı Payı ve Döner Sermaye İşletmesince belirlenen tarifeye göre ücret alınır.
İpotekte Serbest Dereceden Yararlanma Hakkı
Taşınmaz ipoteğinde, ipotekler derece sıralarına göre sıralandırılır. Birinci dereceden sona gelen ipotekler tarafları talep etmeleri halinde serbest dereceden yararlanma hakkına sahip olabilirler. Serbest derecede , bu hakka sahip olan ipoteğin boşalan dereceye geçebilmesi hakkıdır.
Serbest dereceden yararlanma hakkının tapu siciline şerh verilmesi esastır. Alacaklının serbest dereceden yararlanabilmesi için üst derecenin boşalmış olması gerekir. Bu res'en yapılabilir.
Terkini ; Serbest dereceden istifade hakkı ; ipoteğin terkini veya tarafların talebi ile son bulur.
İpoteğin Devri
İpotek işleminde alacaklı alacığını üçüncü bir şahsa devredebilir. Bu işleme alacağın temlikide denir. Alacağın temlikinin yazılı olması şarttır. Alacağın devrinde borçlunun muvafakatına ihtiyaç yoktur. Bu sözleşmeler noterde yapılabileceği gibi Tapu Sicil Müdürlüklerinde de düzenlenebilir
İpoteğin Terkini
İpotek alacaklısı veya temsilcisinin yazılı talebi ile ipotek sicilden terkin edilir. İpotek terkininde terkin harcı tahsil edilir. Ayrıca ipoteğin tesisinde Eğitime Katkı Payı alınmamışsa, Eğitime Katkı Payı alınır.
BİRLEŞTİRME (TEVHİT) İŞLEMLERİ
Tanım : Tevhid (Birleştirme) Tapu Sicilinde ayrı ayrı kayıtlı, birbirine sınırdaş birden fazla taşınmazın teknik usullere göre düzenlenen harita ile tek parsel haline getirilmesi işlemidir.
İstenen Belge ve Bilgiler :
Birleştirilmesi istenen taşınmaz malların tapu senetleri veya tapu kayıt örnekleri,
Taşınmaz malın maliki veya temsilcisinin fotoğraflı nüfus cüzdanı ve temsil belgesi,
Birleştirilmesi istenen taşınmaz malların bulunduğu yere göre Belediye Encümeni veya İl İdare Kurulunun olumlu kararı,
Birleştirme için düzenlenmiş ve yönetmeliklere, yönergelere uygun nitelikteki plan ve eki belgeler,
Taşınmaz maliklerinin son altı ay içinde çekilmiş 6x4 cm büyüklüğünde vesikalık fotoğrafları.
İzlenecek yol :
Kadastro Müdürlüğü tarafından düzenlenen tescil bildirimleri, Tapu Sicil Müdürlüğüne gönderildikten sonra, Tapu Sicil Müdürlüğü tarafından tescil islemi yapılır.
İşlemin Mali Yönü :
492 Sayılı Harçlar Kanunu'na ekli (4 ) sayılı tarifenin (6.a) pozisyonuna göre kayıtlı değer üzerinden (bir önceki senenin emlak vergisi değerine her yıl Bakanlar Kurulunca belirlenen yeniden değerleme oranı uygulanmak sonucu bulunacak değerden) binde 6 oranında harç tahsil edilir.
Döner Sermaye İşletmesince belirlenen tarifeye göre ücret ve Eğitime Katkı Payı tahsil edilir.
TRAMPA (Takas)
Tanım : Trampa bir taşınmazın bir başka taşınmazla karşılıklı değiştirilmesidir .
İstenen Belge ve Bilgiler :
Trampası yapılacak taşınmaz mallara ait varsa tapu senetleri, yoksa taşınmaz malın ada ve parsel numarasını belirtir belge veya malikin sözlü beyanı,
Trampa yapılacak maliklerin veya yetkili temsilcilerinin fotoğraflı nüfus cüzdanları veya pasaportları,
Trampa yapanların son alt ay içinde çekilmiş 6 x 4 cm. büyüklüğünde ikişer adet vesikalık fotoğrafı,
Akitte taraflardan bin veya ikisi kanuni temsilci (vekil, vasi kayyım) ile temsil edilecek ise, ayrıca temsile ilişkin belge.
İşlemin Mali Yönü :
492 sayılı Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı tarifenin (20.a) pozisyonuna göre;
Taşınmaz malların, trampa yolu ekli devir ve iktisabında taşınmaz malların genel beyan döneminde beyan edilen emlak vergisi değerlerinden (diğer yıllarda bir önceki senenin emlak vergisi değerine her yıl Vergi Usül Kanunu hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı uygulanmak suretiyle bulunacak değerden) az olmamak uzere, ilgililerce beyan edilecek değerleri üzerinden, her iki taraftan ayrı ayrı binde 10 oranında tapu harcı, tahsil edilir.
Ayrıca taşınmaz malların varsa veraset ve intikal vergisi ile vakıf taviz bedeli ilişiği kestirilir.
Döner Sermaye İşletmesince belirlenen tarifeye göre ücret ve Eğitim Katkı Payı tahsil ettirilir.
Not :
Her ne kadar trampa edilen mallar arasında değer denkliği söz konusu ise de bu husus sadece tarafları ilgilendirmektedir. Şayet trampa edilen taşınmazlar arasında değer farklılıkları varsa aradaki değer farkı ve bu farkın tahsil şekli tapu sicil müdürlüğünde düzenlenecek resmi senede yazılabilecektir. Trampaya konu taşınmazların rayiç değerlerinin bilinmesi gerekmektedir. Bu değer asgari olarak taşınmazların ilgili belediyeye beyan edilen emlak vergisi beyan değeri olacaktır.
6 Kasım 2010 Cumartesi
ZOR İNSANLARLA BAŞA ÇIKMA SANATI.
İş hayatınız ya da özel hayatınızda olsun zor insanlarla başa çıkmak, onlarla iletişim kurabilmek zordur... Birlikte çalıştığınız ve zor olarak nitelendirdiğiniz kişiler, yanlış davranmanız durumunda işinizi kaybetmenize bile sebep olabilir…
İş hayatında hemen hemen her pozisyonda zor insanlara rastlamak mümkün… Üstelik bu tür insanlarla iletişim kurmanın yükünü genelde o değil siz üstlenirsiniz. Öyle ki çoğu zaman yalnızca sizin özgüveniniz, onurunuz ve profesyonel sabrınız yükü çeker. Zor insanın genel olarak sevimsiz olması ya da herkesle geçimsiz olması sizi çok üzmeyebilir. Bu kolay yönetilebilir bir durumdur ama eğer saldırıya geçerlerse veya sizin profesyonelliğinizi umursamazlarsa işte o zaman onlara tahammül etmek daha da zorlaşır.
Zor insanlar, çeşit çeşit ama her yerdeler...
Hep konuşup, hiç dinlemeyeni mi tercih edersiniz, yoksa hep en son sözü söylemek isteyeni mi? Sözünde durmayana mı veya kendi projesi olmadığı için her yeni fikre karşı çıkanını mı tercih edersiniz? Zor olarak tanımlanan iş arkadaşınız sizinle hep bir güç ve ayrıcalık savaşı içerisindedir, sürekli sahneye oynarlar. Patrona yaranmak ya da sizi mahcup edip haksız çıkarmak için çok fazla çaba sarf ederler, bu yüzden de hep arkanızı kollamak gereksinimi duyarsınız. Üstelik patronunuz da şovmenlerden hoşlanıyorsa yandınız; çünkü o zaman her şeyin dışında kaldınız demektir...
Zor insanlar her iş yerinde olabilir. Onlarla ilgili bilmeniz gereken en önemli şey onları yok saymamanız gerektiğidir. Ne kadar zor olsalar da, sizi ne kadar zor durumda bıraksalar da, uğraştırsalar da şunu bilmelisiniz ki onlardan kaçamazsınız çünkü onlar hayatınızda hep olacaklardır.
Bunları neden yok sayamazsınız?
Zor insanlar için yapılacak en kötü şey onları yok saymanız ya da önemsememenizdir… Bunu yaparsanız durum daha da kötüye gidebilir. Eğer zor insanı önemsemez veya dikkate almazsanız iş yeri anlaşmazlığınız başlarda patlamaya hazır bir volkan halinde görünür ama ilerleyen zamanlarda emin olun o volkan tahmin edemeyeceğiniz bir biçimde patlayacaktır. Başlangıçta amatörce muamele gördüğünüzü düşünüp şoka girebilirsiniz ama biraz sakince düşünüp ne ile karşı karşıya kaldığınızı anlamaya çalıştığınızda aslında yalnız olmadığınızı görürsünüz…www.humanresources.com yazarlarından Susan M.Heathfield’a göre sorunun farkına vardığınızda işi zamana bırakmak ve uzun vadede çözüm bulmaya çalışmak çözüm değil… Çok sinirleneceksiniz ve sarf ettiğiniz enerjinin mantıksız bir biçimde boşa gittiğini gördükçe, bu durum size daha çok acı vermeye başlayacak.
Objektif olun, duygularınızı kontrol edin
İş arkadaşınızdan sürekli şikayetçi olmanız ona değil size zarar verir ve adınızın ‘sürekli şikayet eden’e çıkmasına neden olur. Emin olun müdürünüz de “Neden sorununuzu çözemediğiniz ki?” şeklinde düşünüp sizi haksız bulacaktır. Zor insanla başa çıkabilmek için neler yapacağınıza siz karar verin ama şunu bilin ki en fazla yapmamanız gereken şey, onlarla başkalarının önünde tartışmaktır… Arkadaşınızın hassasiyeti olan konulara duyarsız davranmanız da işi çıkılmaz hale sokabilir. Hatta patronunuza sizi işten çıkarmaktan başka bir çözüm de bırakmamış olursunuz.
En kötü senaryo nedir?
En önemlisi; kabak sizin başınızda patlar. İşyerinde daimi bir anlaşmazlık sorunu yaşamanız durumunda tam tersi siz "olgun bir profesyonel olmamakla" suçlanabilir, hatta üstüne üstelik "zor insan" damgası yiyebilirsiniz. Bu damga size yapışır kalır, kariyerinizde yıkıcı sonuçlara neden olabilir.
Sonuç olarak; eğer sorun zaman içerisinde kötüleşmeye devam ederse, patronun veya müdürün senden yorulabilir, "geçimsiz, sorunlu ve uğraşması zor bir insan" olarak nitelendirebilir ve "geçinmesi daha kolay" bir profesyonel ile değiştirilip işinizi kaybedebilirsiniz.
www.isteinsan.com.tr
İş hayatında hemen hemen her pozisyonda zor insanlara rastlamak mümkün… Üstelik bu tür insanlarla iletişim kurmanın yükünü genelde o değil siz üstlenirsiniz. Öyle ki çoğu zaman yalnızca sizin özgüveniniz, onurunuz ve profesyonel sabrınız yükü çeker. Zor insanın genel olarak sevimsiz olması ya da herkesle geçimsiz olması sizi çok üzmeyebilir. Bu kolay yönetilebilir bir durumdur ama eğer saldırıya geçerlerse veya sizin profesyonelliğinizi umursamazlarsa işte o zaman onlara tahammül etmek daha da zorlaşır.
Zor insanlar, çeşit çeşit ama her yerdeler...
Hep konuşup, hiç dinlemeyeni mi tercih edersiniz, yoksa hep en son sözü söylemek isteyeni mi? Sözünde durmayana mı veya kendi projesi olmadığı için her yeni fikre karşı çıkanını mı tercih edersiniz? Zor olarak tanımlanan iş arkadaşınız sizinle hep bir güç ve ayrıcalık savaşı içerisindedir, sürekli sahneye oynarlar. Patrona yaranmak ya da sizi mahcup edip haksız çıkarmak için çok fazla çaba sarf ederler, bu yüzden de hep arkanızı kollamak gereksinimi duyarsınız. Üstelik patronunuz da şovmenlerden hoşlanıyorsa yandınız; çünkü o zaman her şeyin dışında kaldınız demektir...
Zor insanlar her iş yerinde olabilir. Onlarla ilgili bilmeniz gereken en önemli şey onları yok saymamanız gerektiğidir. Ne kadar zor olsalar da, sizi ne kadar zor durumda bıraksalar da, uğraştırsalar da şunu bilmelisiniz ki onlardan kaçamazsınız çünkü onlar hayatınızda hep olacaklardır.
Bunları neden yok sayamazsınız?
Zor insanlar için yapılacak en kötü şey onları yok saymanız ya da önemsememenizdir… Bunu yaparsanız durum daha da kötüye gidebilir. Eğer zor insanı önemsemez veya dikkate almazsanız iş yeri anlaşmazlığınız başlarda patlamaya hazır bir volkan halinde görünür ama ilerleyen zamanlarda emin olun o volkan tahmin edemeyeceğiniz bir biçimde patlayacaktır. Başlangıçta amatörce muamele gördüğünüzü düşünüp şoka girebilirsiniz ama biraz sakince düşünüp ne ile karşı karşıya kaldığınızı anlamaya çalıştığınızda aslında yalnız olmadığınızı görürsünüz…www.humanresources.com yazarlarından Susan M.Heathfield’a göre sorunun farkına vardığınızda işi zamana bırakmak ve uzun vadede çözüm bulmaya çalışmak çözüm değil… Çok sinirleneceksiniz ve sarf ettiğiniz enerjinin mantıksız bir biçimde boşa gittiğini gördükçe, bu durum size daha çok acı vermeye başlayacak.
Objektif olun, duygularınızı kontrol edin
İş arkadaşınızdan sürekli şikayetçi olmanız ona değil size zarar verir ve adınızın ‘sürekli şikayet eden’e çıkmasına neden olur. Emin olun müdürünüz de “Neden sorununuzu çözemediğiniz ki?” şeklinde düşünüp sizi haksız bulacaktır. Zor insanla başa çıkabilmek için neler yapacağınıza siz karar verin ama şunu bilin ki en fazla yapmamanız gereken şey, onlarla başkalarının önünde tartışmaktır… Arkadaşınızın hassasiyeti olan konulara duyarsız davranmanız da işi çıkılmaz hale sokabilir. Hatta patronunuza sizi işten çıkarmaktan başka bir çözüm de bırakmamış olursunuz.
En kötü senaryo nedir?
En önemlisi; kabak sizin başınızda patlar. İşyerinde daimi bir anlaşmazlık sorunu yaşamanız durumunda tam tersi siz "olgun bir profesyonel olmamakla" suçlanabilir, hatta üstüne üstelik "zor insan" damgası yiyebilirsiniz. Bu damga size yapışır kalır, kariyerinizde yıkıcı sonuçlara neden olabilir.
Sonuç olarak; eğer sorun zaman içerisinde kötüleşmeye devam ederse, patronun veya müdürün senden yorulabilir, "geçimsiz, sorunlu ve uğraşması zor bir insan" olarak nitelendirebilir ve "geçinmesi daha kolay" bir profesyonel ile değiştirilip işinizi kaybedebilirsiniz.
www.isteinsan.com.tr
Kat Malikleri Kurulu Kararının İptali Talebi - Olağanüstü Toplantı Çağrısı - Kat Malikinin Kiracısına Yapılan Toplantı Çağrısı
Kat Malikleri Kurulu Kararının İptali Talebi - Olağanüstü Toplantı Çağrısı - Kat Malikinin Kiracısına Yapılan Toplantı Çağrısı
T.C.
YARGITAY
18. HUKUK DAİRESİ
E. 2010/2228
K. 2010/9145
T. 17.6.2010
• KAT MALİKLERİ KURULU KARARININ İPTALİ TALEBİ ( Yönetim Planında Belirtilen Aydan Farklı Bir Zamanda Yapılan Toplantının Olağanüstü Toplantı Kabul Edileceği/Davacı Kat Malikine Çağrı Yapılmadığı - Kiracıya Yapılan Çağrının Kat Malikine Yapılmış Sayılamayacağı/İptal Talebinin Kabulüne Karar Verileceği )
• OLAĞANÜSTÜ TOPLANTI ÇAĞRISI ( Yönetim Planında Belirtilen Aydan Farklı Bir Zamanda Yapılan Toplantının Olağanüstü Toplantı Kabul Edileceği/Davacı Kat Malikine Çağrı Yapılmadığı - Kiracıya Yapılan Çağrının Kat Malikine Yapılmış Sayılamayacağı/Kurul Kararının İptaline Karar Verilmesi Gereği )
• KAT MALİKİNİN KİRACISINA YAPILAN TOPLANTI ÇAĞRISI ( Yönetim Planında Belirtilen Aydan Farklı Bir Zamanda Yapılan Toplantının Olağanüstü Toplantı Kabul Edileceği/Davacı Kat Malikine Çağrı Yapılmadığı - Kiracıya Yapılan Çağrının Kat Malikine Yapılmış Sayılamayacağı )
634/m.29
ÖZET : Dava dilekçesinde kat malikleri kurulu kararının iptali istenilmiştir. Yönetim Planında belirtilen aydan farklı bir zamanda yapılan toplantının olağanüstü toplantı niteliğinde olduğu açıktır. Kat maliki olan davacıya yasaya uygun olarak olağanüstü toplantı çağrısı yapılmamış, toplantı davacının yokluğunda yapılmıştır. Davacının kiracısına yapılan çağrının kat maliki davacıya yapılmış sayılması mümkün bulunmadığından davanın kabulüne karar verilmesi gerekir
DAVA : Dava dilekçesinde 06.06.2009 tarihli olağanüstü genel kurul toplantısının iptali istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
KARAR : Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dava dilekçesinde 06.06.2009 günlü kat malikleri kurulu kararının iptali istenilmiş, mahkemece davanın reddine karar verilmiştir. 634 sayılı Kat Mülkiyeti Yasasının 5711 Sayılı Yasayla değişik 29. maddesinin birinci fıkrası hükmüne göre "Kat malikleri kurulu yılda bir defadan az olmamak üzere yönetim planında gösterilen zamanlarda, eğer böyle bir zaman gösterilmemişse, her takvim yılının ilk ayı içinde toplanır." Aynı maddenin olağanüstü toplantılarla ilgili olan ikinci fıkrasında ise "önemli bir sebebin çıkması halinde, yöneticinin veya denetçinin veya kat maliklerinden üçte birinin istemi üzerine ve toplantı için istenilen tarihten en az onbeş gün önce bütün kat maliklerine imzalattırılacak bir çağrı veya taahhütlü mektupla, toplantı sebebi de bildirilmek şartıyla, kat malikleri kurulu her zaman toplanabilir" hükmü yer almaktadır. Davaya konu kat mülkiyetli anataşınmazın tapu kütüğünde tescilli olan yönetim planına göre kat malikleri kurulunun olağan toplantı zamanı Ekim ayının birinci yarısı olduğundan, Haziran ayında yapılmış olan toplantının olağanüstü toplantı niteliğinde olduğu açıktır. Dosyaya getirtilen bilgi ve belgelere göre, kat maliki olan davacıya yasaya uygun olarak olağanüstü toplantı çağrısı yapılmamış, toplantı davacının yokluğunda yapılmıştır. Davacının kiracısına yapılan çağrının kat maliki davacıya yapılmış sayılması mümkün bulunmadığından davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken reddi yolunda hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 17.06.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi. Bu karar, kullanıcılarımızdan Ankara 7. Sulh Hukuk Mahkemesi Hakimi Sayın Şükrü BOZER tarafından gönderilmiştir.
T.C.
YARGITAY
18. HUKUK DAİRESİ
E. 2010/2228
K. 2010/9145
T. 17.6.2010
• KAT MALİKLERİ KURULU KARARININ İPTALİ TALEBİ ( Yönetim Planında Belirtilen Aydan Farklı Bir Zamanda Yapılan Toplantının Olağanüstü Toplantı Kabul Edileceği/Davacı Kat Malikine Çağrı Yapılmadığı - Kiracıya Yapılan Çağrının Kat Malikine Yapılmış Sayılamayacağı/İptal Talebinin Kabulüne Karar Verileceği )
• OLAĞANÜSTÜ TOPLANTI ÇAĞRISI ( Yönetim Planında Belirtilen Aydan Farklı Bir Zamanda Yapılan Toplantının Olağanüstü Toplantı Kabul Edileceği/Davacı Kat Malikine Çağrı Yapılmadığı - Kiracıya Yapılan Çağrının Kat Malikine Yapılmış Sayılamayacağı/Kurul Kararının İptaline Karar Verilmesi Gereği )
• KAT MALİKİNİN KİRACISINA YAPILAN TOPLANTI ÇAĞRISI ( Yönetim Planında Belirtilen Aydan Farklı Bir Zamanda Yapılan Toplantının Olağanüstü Toplantı Kabul Edileceği/Davacı Kat Malikine Çağrı Yapılmadığı - Kiracıya Yapılan Çağrının Kat Malikine Yapılmış Sayılamayacağı )
634/m.29
ÖZET : Dava dilekçesinde kat malikleri kurulu kararının iptali istenilmiştir. Yönetim Planında belirtilen aydan farklı bir zamanda yapılan toplantının olağanüstü toplantı niteliğinde olduğu açıktır. Kat maliki olan davacıya yasaya uygun olarak olağanüstü toplantı çağrısı yapılmamış, toplantı davacının yokluğunda yapılmıştır. Davacının kiracısına yapılan çağrının kat maliki davacıya yapılmış sayılması mümkün bulunmadığından davanın kabulüne karar verilmesi gerekir
DAVA : Dava dilekçesinde 06.06.2009 tarihli olağanüstü genel kurul toplantısının iptali istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
KARAR : Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dava dilekçesinde 06.06.2009 günlü kat malikleri kurulu kararının iptali istenilmiş, mahkemece davanın reddine karar verilmiştir. 634 sayılı Kat Mülkiyeti Yasasının 5711 Sayılı Yasayla değişik 29. maddesinin birinci fıkrası hükmüne göre "Kat malikleri kurulu yılda bir defadan az olmamak üzere yönetim planında gösterilen zamanlarda, eğer böyle bir zaman gösterilmemişse, her takvim yılının ilk ayı içinde toplanır." Aynı maddenin olağanüstü toplantılarla ilgili olan ikinci fıkrasında ise "önemli bir sebebin çıkması halinde, yöneticinin veya denetçinin veya kat maliklerinden üçte birinin istemi üzerine ve toplantı için istenilen tarihten en az onbeş gün önce bütün kat maliklerine imzalattırılacak bir çağrı veya taahhütlü mektupla, toplantı sebebi de bildirilmek şartıyla, kat malikleri kurulu her zaman toplanabilir" hükmü yer almaktadır. Davaya konu kat mülkiyetli anataşınmazın tapu kütüğünde tescilli olan yönetim planına göre kat malikleri kurulunun olağan toplantı zamanı Ekim ayının birinci yarısı olduğundan, Haziran ayında yapılmış olan toplantının olağanüstü toplantı niteliğinde olduğu açıktır. Dosyaya getirtilen bilgi ve belgelere göre, kat maliki olan davacıya yasaya uygun olarak olağanüstü toplantı çağrısı yapılmamış, toplantı davacının yokluğunda yapılmıştır. Davacının kiracısına yapılan çağrının kat maliki davacıya yapılmış sayılması mümkün bulunmadığından davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken reddi yolunda hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 17.06.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi. Bu karar, kullanıcılarımızdan Ankara 7. Sulh Hukuk Mahkemesi Hakimi Sayın Şükrü BOZER tarafından gönderilmiştir.
GAYRİMENKUL KİRALARI HAKKINDA KANUN
GAYRİMENKUL KİRALARI HAKKINDA KANUN
Kanun Numarası : 6570
Kabul Tarihi : 18/5/1955
Yayımlandığı R. Gazete : Tarih: 27/5/1955 Sayı: 9013
Yayımlandığı Düstur : Tertip: 3 Cilt: 36 Sayfa:1469
Madde 1 - Belediye teşkilatı olan yerlerle, iskele, liman ve istasyonlardaki
gayrimenkullerin (Musakkaf olmıyanları hariç) kiralanmalarında kiralıyanla kira-
cı arasındaki hukuki münasebetlerde bu kanun ile Borçlar Kanununun bu kanuna ay-
kırı olmayan hükümleri tatbik olunur.
Mabetler kiraya verilemez ve ibadethane haricinde hiçbir iş için de kullanı-
lamaz.
Madde 2 - 3 - (İptal: Ana.Mah. nin 26/3/1963 tarih ve E. 1963/3, K. 1963/67
sayılı kararı ile.)
Madde 4 - Mobilyalı olarak kiraya verilen gayrimenkulerin, bu kanuna göre
taayyün eden yıllık kira bellerine mobilya için belediye encümenlerince takdir
edilen kıymetin yüzde yirmisinden fazla zam yapılamaz. Şu kadar ki bu suretle
zam olunacak miktar kira bedelinin yıllık tutarını geçemez.
Kira müddetinin hitamından bir ay evvel yazı ile haber vermek şartiyle kira-
layan mobilyalarını kısmen veya tamamen geri alabilir. Bu takdirde mobilyalar
için yapılan zam nispetinde kiradan indirme yapılır.
Madde 5 - Kaloriferli gayrimenkullerde mahrukat fiyatlarındaki değişiklikle-
rin kira bedellerine inikası nispeti hükümetçe tesbit ve ilan olunur.
Madde 6 - Kısmen mesken olarak kısmen de meskenden gayrı bir şekilde kulla-
nılmak üzere kiralanmış bulunan veya tamamen mesken olarak kullanılmak üzere ki-
ralanmış iken fiilen meskenden gayrı surette kullanılan gayrimenkullerin kira
bedelleri zam bakımından mesken olmayan yerlere ait hükümlere tabidir.
Madde 7 - Kira şartlarına ve Borçlar Kanununun bu kanuna aykırı olmayan hü-
kümlerine riayet edilse bile aşağıdaki yazılı hallerde kiralayan
a) Kiracı tarafından gayrimenkulün tahliye edileceği yazı ile bildirilmiş
olmasına rağmen tahliye edilmezse icra dairesine müracaatla tahliye istiyebile-
ceği gibi,
b) Gayrimenkulü kendisi veya eşi veya çocukları için mesken olarak kullanma
ihtiyacında kalırsa kira akdinin hitamında,
c) Gayrimenkulü kendisinin veya eşinin veya çocuklarının bir meslek veya
sanatı bizzat icra etmesi için kullanma ihtiyacında ise kira akdinin hitamında,
ç) Gayrimenkulü yeniden inşa veya imar maksadiyle esaslı bir surette tamir,
tevsi veya tadil için ve ameliye esnasında içinde ikamet veya iştigal mümkün ol-
madığı fennen anlaşıldığı takdirde kira akdinin hitamında,
d) Gayrimenkulü Medeni Kanun hükümlerine göre iktisabeden kimse kendisi veya
eşi veya çocukları için tamamen veya kısmen mesken olarak ve yine kendisi veya
eşi veya çocukları için bir meslek veya sanatın bizzat icrası maksadiyle iş yeri
olarak kullanma ihtiyacında ise iktisap tarihinden itibaren bir ay zarfında ki-
racıyı keyfiyetten ihtarname ile haberdar etmek şartiyle altı ay sonra,
e) Kira bedelini vaktinde ödememelerinden dolayı haklı olarak bir yıl içinde
kendilerine iki defa yazılı ihtar yapılan kiracılar aleyhine, ayrıca ihtara
hacet kalmaksızın, kira müddettinin hitamında,
Tahliye davası açabilirler.
Aynı şehir veya belediye hudutları içinde kendisinin veya birlikte yaşadığı
eşinin uhdesinde kayıtlı oturabileceği meskeni bulunan kimse, kirada oturduğu
yeri, malikin isteği üzerine tahliye etmeye mecburdur.
Madde 8 - Bu kanunla Borçlar Kanununda gösterilen haller dışındaki sebepler-
le açılacak tahliye davaları, mukavelelerde aksine şart bulunsa dahi mesmu ol-
maz.
Madde 9 - Kira mukavelelerinde; bu Kanunun kira bedellerinin tayinine mü-
taalik hususlar müstesna kiracı aleyhine değişiklik yapılamaz.
Madde 10 - (Mülga: 30/4/1973-1711/3 md.)
Madde 11 - Kiracı kira müddetinin bitmesinden en az on beş gün evvel mecuru
tahliye edeceğini yazı ile bildirmediği takdirde sözleşme aynı şartlarla bir yıl
uzatılmış sayılır.
Madde 12 - Kiracı, mukavelede hilafına sarahat olmadıkça, kiralanan yeri
kısmen veya tamamen başkasına kiralayamaz yahut istifade hakkını veya mukavele-
sini başkasına devredemez veyahut kendisi gayrimenkulü bırakmış olduğu halde
hiç bir sebeple bu yeri kısmen veya tamamen başkalarına işgal ettiremez.
Kira akdinin esas gayesi itibariyle başkalarına kiralanması lazım ve mütat
olan (Otel, pansiyon, talebe yurdu ve benzerleri) gayrimenkuller bütün gayrimen-
kulün devri veya kiralanması hali müstesna olmak üzere yukardaki fıkra hükmüne
tabi değildir.
Bu maddenin birinci fıkrası hükmüne riayet etmeyerek bir gayrimenkule kiracı
veya devir alan sıfatiyle girenler veya bu gayrimenkulü işgal edenler hakkında
hiç bir ihtara hacet kalmaksızın sulh mahkemelerinde tahliye davası açılabilir.
Fuzuli şagiller hakkında 5917 sayılı kanun hükümlerinin tatbikı da istenebi-
lir.
Madde 13 - Kira mukavelelerinin ve Borçlar Kanununun bu kanuna mugayir olma-
yan vecibelerine kiracılar veya ortaklariyle sanat, meslek ve ihtısasları dola-
yısiyle aynı meslek veya sanatı idame ettirecek olan mirasçıları ve meskenlerde
ölen kiracı ile birlikte ikamet edenler tarafından tamamen riayet edildiği müd-
detçe bu kanunun yürürlükten kaldırılmasından üç ay sonraya kadar aleyhlerine
tahliye davası açılamaz.
Madde 14 - 2490 sayılı Artırma, Eksiltme ve İhale Kanununa tabi olarak kira-
ya verilen gayrimenkuller hakkında da bu kanun hükümleri tatbik olunur.
Madde 15 - Kiralayan 7 nci maddenin b, c, d bentlerinde yazılı sebeplerden
dolayı tahliye ettirdiği gayrimenkulü mücbir sebep olmaksızın üç sene müddetle
eski kiracısından başkasına kiralayamaz.
ç fıkrasına göre tahliye edilen gayrimenkuller eski hali ile, mücbir sebep-
ler olmadıkça üç sene müddetle başkasına kiraya verilemez.
ç fıkrasına istinaden tahliye edildikten sonra imar planına göre yeniden
inşa veya esaslı şekilde tadil veya tevsi edilen gayrimenkullerin yeni hali
ile ve yeni kira bedeli ile bir mesken veya bir ticarethane yerini eski kiracı-
nın kiralamağa tercih hakkı vardır. Bu hakkın, kiralayanın, yapacağı tebliğ
tarihinden itibaren bir ay içinde kullanılması şarttır.
Bu maddeye göre tercih hakkı bertaraf edilmedikçe, gayrimenkul üç yıl müd-
detle başkasına kiralanamaz.
Madde 16 - Hava parası olarak veyahut her ne nam ve suretle olursa olsun
bu kanuna göre taayyün eden kira bedelinden fazla para alanlar, bunlar namına
hareket edenler veya bunlara tavassut edenlere 15 inci madde hükmüne aykırı
hareket edenler hakkında altı aydan bir seneye kadar hapis ve üç yıllık kira
bedeli tutarınca ağır para cezası hükmolunur. Mükerrirler hakkında bu cezalar
bir misli artırılır.
Ek Madde 1 - (Ek: 23/1/1998 - 4331/1 md.)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar, yangın, yer sarsıntısı, yer kay-
ması, fırtına, taşkın, sel gibi tabii afetler nedeniyle zarar gören mülkiyeti
veya idaresi Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait vakıf taşınmazların onarım veya
restorasyonunu müteakip bir defaya mahsus olmak üzere afet öncesi kiracılarına
Devlet İhale Kanunu hükümleri uygulanmaksızın Vakıflar Genel Müdürlüğünce tespit
edilen rayiç kira bedeli ile kiracılık hakkı tanınabilir.
Muvakkat Madde 1 - Bu kanunun kira bedeline mütaallik hükümleri:
a) Milli Korunma Kanununa tabi olan gayrimenkuller için 1/6/1955 tarihin-
den,
b) Milli Korunma Kanununa tabi olmayıp da serbest kira ile kiralanmış olan
ve kira akitleri gayrı muayyen müddete inkilabetmiş bulunan gayrimenkullerin
kira bedelleri bu kanunun mer'iyete vazından itibaren geçecek altıncı ayı
takibeden ay başından,
c) Milli Korunma Kanununa tabi olmaksızın, serbest kira ile kiralanmakta
olup da mukavele müddetleri muayyen olan gayrimenkullerde kira akitlerinin
hitamından itibaren,
ç) (Değişik: 9/1/1956 - 6634/1 md.) C fıkrasında yazılı gayrimenkullerden
bir yıldan fazla müddetle mukaveleye bağlanmış olup da bu kanunun mer'iyete
girdiği tarihte bir seneden fazla müddeti bulunanlar için 1/6/1956 tarihinden
itibaren mer'idir.
Bu kanuna göre kiraya zam yapılması icap ettiği hallerde yapılacak zam
nispetlerinden aşağı nispette zam yapılacağını veya hiç zam yapılmıyacağını
kiralayan, kanunun mer'iyete girmesinden itibaren bir ay içinde yazı ile tebliğ
etmediği taktirde mevzuubahis zamlar bu kanunun meri'yete girdiği tarihten bir
ay sonra ve yukarıdaki tarihlerden başlamak üzere uygulanır. Bu takdirde kiracı
bir aylık müddetin sonundan başlıyarak bir ay içinde mukavelenin feshini ihbar
edebilir ve bu ihbardan itibaren iki ay içinde gayrimenkulü tahliyeye mecbur-
dur. Tahliyeye kadar geçen müddetin kirası zammı ile birlikte ödenir.
Muvakkat Madde 2 - Bu kanunun 7 nci maddesinde yazılı tahliye davaları
bakımından:
a) Milli Korunma Kanununa tabi olan gayrimenkullerin kira mukaveleleri
31/5/1955 tarihinde,
b) Milli Korunma Kanununa tabi olmayıp da serbest kira ile kiralanmakta
olan ve kira mukaveleleri gayri muayyen müddete inkilabetmiş bulunan gayrimen-
kullerin kira mukaveleleri ise bu kanunun mer'iyete vazı tarihinden itibaren
geçecek altıncı ayın sonunda hitama ermiş addolunur.
Bu tarihlerden itibaren bir ay zarfında dava açılmadığı takdirde mukavele-
lerin hitam müddetleri beklenmesi zaruridir.
Geçici Madde 3 - (11/10/1983 - 2912/1 md. ile gelen geçici md. hükmü olup
madde numarası teselsül ettirilmiştir.)
T.C. Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, Esnaf ve Sanatkarlar ve Di-
ğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu (BAĞ - KUR), Türkiye Kızılay
Derneği, Türk Hava Kurumu, Darülaceze Müdürlüğü, Darüşşafaka Cemiyeti ve bağlı-
sı vakıflar, mazbut ve mülhak vakıflar ile Vakıflar Genel Müdürlüğü, Verem Sa-
vaş ve Kanserle Savaş dernekleri adına kayıtlı veya bunların kamu kuruluşları
veya kamu yararına çalışan derneklerle müştereken sahip bulundukları gayrimen-
kullere (vasiyet edilenler dahil) ilişkin kira sözleşmeleri bu Kanunun yürürlük
tarihinden itibaren altı ay sonra sona erer.
Bu süre içinde yukarıdaki Kurumlar veya bunların kira işlerini yürüten iş-
tiraklerince rayiç veya emsal bedele uygun olarak yeni kira bedeli ve şartlar
tespit edilerek kiracıya tebliğ edilir. Eski kiracının birinci fıkrada belirti-
len altı ayı takip eden 30 gün içinde yeni kira bedeli ve şartlar üzerinden ki-
ra sözleşmesi yapmaya hakkı vardır.
(Değişik: 30/5/1984 - 3012/1 md.) Teklif edilen yeni bedele, kiralayan ve
kiracılarca sulh hukuk mahkemeleri nezdinde itiraz olunabilir. 30 günlük süre
içinde itiraz ve rüçhan hakkını kullanmayan ve gayrimenkulü tahliye etmeyenle-
rin, tahliyeleri icra memurluğundan istenir.
Geçici Madde 4 - (15/1/1985 - 3151/1 md. ile gelen geçici md. hükmü olup
madde numarası teselsül ettirilmiştir.)
Belediyeler ve özel İdareler ile Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü adına ka-
yıtlı veya bunların kamu kuruluşları veya kamu yararına çalışan derneklerle
müştereken sahip bulundukları gayrimenkullere (vasiyet edilenler dahil) ilişkin
kira sözleşmeleri bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay sonra sona
erer.
Bu süre içinde yukarıdaki kurumlar ve bunların kira işlerini yürüten işti-
raklerince rayiç ve emsal bedele uygun olarak yeni kira bedeli ve şartlar tes-
pit edilerek kiracıya tebliğ edilir. Eski kiracının birinci fıkrada belirtilen
altı ayı takip eden 30 gün içinde yeni kira bedeli ve şartlar üzerinde kira
mukavelesi yapmaya hakkı vardır.
Teklif edilen yeni bedele ve şartlara kiracılarca sulh hukuk mahkemeleri
nezdinde itiraz olunabilir. Otuz günlük süre içinde itiraz ve rüçhan hakkını
kullanmayan ve gayrimenkulü tahliye etmeyenlerin tahliyeleri icra memurluğundan
istenir.
İtiraz süresi içinde, belirlenen kira bedeline karşı sulh hukuk mahkemesine
itiraz vaki olduğunda kiracı, dava sonuna kadar kurum ve kuruluşlarca tesbit
edilen kirayı aylık olarak öder ve tahliye edilemez. Sulh hukuk mahkemesince
rayiç ve emsale uygun olarak kira bedeli tesbit olunur. Mahkeme kararına göre
kiracı lehine fark olduğu takdirde bu miktar ileriki aylık kiralara mahsup
edilir.
Görülecek davalarda ilk ve eski kiranın toptan eşya fiyatlarındaki artış
yüzdeleri bu tespitlerde nazara alınmaz. Mahkeme tespitte bilirkişi olarak res-
mi dairelerce bildirilen teknik elemanlardan, Ticaret Odası temsilcisinden ve
bir de hukukçudan olmak üzere üç kişilik heyeti resen seçer.
Mahkeme kararının kesinleşmesinden başlayarak otuz gün içinde mahkemece
tesbit edilen kira bedeline göre kiracının yeni kira sözleşmesi yapmaya hakkı
vardır. Bu süre içinde sözleşmeyi yapmayan ve biriken kira farklarını ödemeyen
kiracının tahliyesi icra memurluğundan istenir.
Bu davalar ivedilikle görülür.
* Geçici Madde 5 - (Ek: 1/12/1993-3917/7 md.) Sosyal Sigortalar Kurumu ile
Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumunun
sahibi veya ortağı bulunduğu gayrimenkuller için 1.1.1993 tarihinden önce
22.4.1926 tarih ve 818 sayılı Borçlar Kanunu ile 18.5.1955 tarih ve 6570 sayılı
Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanuna göre yapılmış olan kira sözleşmeleri,
sözleşmelerin bitim tarihinden itibaren üç ay sonra, işletme hakkının devrine
ilişkin sözleşmeler ise bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren üç ay sonra
sona erer.
Kurumlarca, bu süre içinde rayiç bedel veya emsal bedele uygun olarak yeni
kira bedeli ve şartları tespit edilerek kiracıya tebliğ olunur. Eski kiracının,
birinci fıkrada belirtilen üç ayı takip eden (30) gün içinde yeni kira bedeli
ve şartları üzerinden 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun hüküm-
lerine göre kira sözleşmesi yapmaya veya teklif edilen yeni kira bedeline sulh
hukuk mahkemeleri nezdinde itiraz etmeye hakkı vardır. 30 günlük süre içinde
itiraz ve rüçhan hakkını kullanmayan ve gayrimenkulü tahliye etmeyen kiracıların
tahliyesi ilgili icra memurluğunca sağlanır.
Belirlenen kira bedeline karşı süresi içinde dava açılması halinde, dava
sonucuna kadar Kurumlarca tespit edilen yeni kira bedeli üzerinden ödeme yapı-
lır. Dava sonucunda belirlenen kira bedeline göre; kiracı lehine doğacak farklar
takip eden aylara ait kira bedelinden mahsup edilir.
Kira bedellerinin tespitine ilişkin davalarda, toptan eşya fiyatlarındaki
artış yüzdeleri dikkate alınmaz.
Mahkeme kararının kesinleşmesinden başlayarak otuz gün içinde, mahkemece
tespit edilen kira bedeline göre kiracının 22.4.1926 tarih ve 818 sayılı Borç-
lar Kanunu ile 18.5.1955 tarih ve 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında
Kanuna göre yeni kira sözleşmesi yapmaya hakkı vardır. Bu süre içinde sözleşme
yapmayan ve varsa birikmiş kira farklarını ödemeyen kiracının tahliyesi ilgili
İcra Memurluğundan talep edilir.
Bu şekilde tespit edilen yeni kira bedelleri, yılda bir defa Devlet İsta-
tistik Enstitüsü tüketici fiyat endeksindeki artış oranından az olmamak üzere
rayiç veya emsal değere yükseltilir.
Birinci fıkrada belirtilen kurumların kamu kuruluşlarına kiralanmış bulunan
gayrimenkulleri hakkında da yukarıdaki hükümler uygulanır.
Geçici Madde 6 - (Ek: 23/1/1998 - 4331/2 md.)
Vakıflar Genel Müdürlüğünün mazbut ve mülhak, vakıflara ait gayrimenkullere
ilişkin kira sözleşmeleri bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren üç ay sonra
sona erer.
Bu süre içinde Vakıflar Genel Müdürlüğü ve mütevellilerince rayiç veya emsal
bedellere uygun olarak yeni kira bedeli ve şartları tespit edilerek kiracıya
tebliğ olunur, aynı zamanda bu bedel üzerinden gayrimenkulü kiralamak isteyen
üçüncü şahıslara uygun biçim ve yöntemlerle şartlar duyurulur.
İkinci fıkradaki şartları kabul eden ya da daha fazla bedel teklif eden
üçüncü şahısların varlığı halinde eski kiracıların en yüksek bedel üzerinden
birinci fıkrada belirtilen üç ayı takip eden otuz gün içinde yeni kira sözleş-
mesi yapmaya öncelikle hakları vardır.
Otuz günlük süre içinde kira sözleşmesi imzalayan ve gayrimenkulü de tahliye
etmeyen kiracının tahliyesi, bu sürenin bitiminden sonra Vakıflar Genel Müdürlü-
ğünün başvurusu üzerine başkaca tebligata gerek görülmeden mahalli mülki amir-
lerinin kararı ile bir hafta içinde boşalttırılır. İdare ve yargı organlarına
yapılacak başvurular, bu kararların yerine getirilmesini durdurmaz.
Belirtilen kira bedeline karşı süresi içinde dava açılması halinde, verilen
karar kesinleşinceye kadar Vakıflar Genel Müdürlüğünce tespit edilen yeni kira
bedeli üzerinden ödeme yapılır. Dava sonucuna göre belirlenen kira bedeline göre
kiracı lehine doğacak farklar, takip eden aylara ait kira bedellerinden mahsup
edilir.
Kira bedellerinin tespitine ilişkin davalarda ilk ve eski kiranın toptan
eşya fiyatlarındaki artış yüzdeleri nazara alınmaz.
Mahkeme kararının kesinleşmesinden başlayarak otuz gün içinde mahkemece
tespit edilen kira bedeli üzerinden kiracının yeni kira sözleşmesi yapmaya hakkı
vardır.
Bu süre içinde sözleşme yapmayan ve varsa birikmiş kira farklarını ödemeyen
kiracının tahliyesi ilgili İcra Müdürlüğünden talep edilir.
Yeni sözleşme ile akdolunan kira bedelleri, müteakip kira dönemlerinde geçen
yılın aynı ayına göre Devlet İstatistik Enstitüsünce belirlenen 12 aylık Toptan
Eşya Fiyat Endekslerinden az olmamak üzere, rayiç veya emsal değer dikkate alı-
narak yükseltilir.
Madde 17 - Milli Korunma Kanununun 30 uncu maddesi ile 56 ncı maddesinin
VII nci bendi ve bu maddeleri tadil veya ilga eden kanunlar yürürlükten kaldı-
rılmıştır.
Madde 18 - Bu kanun 1/6/1955 tarihinden itibaren mer'idir.
Madde 19 - Bu kanunu icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur.
18/5/1955 TARİHLİ VE 6570 SAYILI KANUNA İŞLENEMEYEN
GEÇİCİ MADDELER:
1 - 9/1/1956 tarihli ve 6634 sayılı Kanunun geçici maddesi:
Geçici Madde - 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları hakkındaki Kanunun muvakkat
1 inci maddesinin Ç fıkrasına müsteniden açılmış olup da halen derdest bulunan
davalar reddolunur. Bu husustaki ilamlar icra dairelerince infaz olunmıyarak
dosyaları muameleden kaldırılır.
Davaların reddi ve icra dosyalarının muameleden kaldırılmasından dolayı harc
ve resim alınmaz ve evvelce alınmış olan peşin harc ve resimler alakalılara iade
olunur.
2 - 30/5/1984 tarihli ve 3012 sayılı Kanunun geçici maddesi:
Geçici Madde - 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanuna 2912
sayılı Kanunla Eklenen Geçici Maddenin İkinci Fıkrasına göre yeni kira söz-
leşmesi yapmayanlardan gayrimenkulleri henüz tahliye etmeyenlerce bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren otuz gün içinde kiralayan kurum tarafından
belirlenen kira bedellerine karşı sulh hukuk mahkemesine itiraz vaki olduğunda
dava sonuna kadar kiracı, kurum ve kuruluşlarca tespit edilen kirayı aylık ola-
rak öder ve tahliye edilemez. Sulh hukuk mahkemesince rayiç ve emsale uygun
olarak kira bedeli tespit olunur. Tespit edilen kira bedeli 1 Mayıs 1984 tari-
hinden itibaren geçerli olup, karar ile kiracı lehine fark olduğu takdirde bu
miktar ileriki aylık kiralara mahsup edilir.
Görülecek davalarda ilk ve eski kiranın toptan eşya fiyatlarındaki artış
yüzdeleri bu tespitlerde nazara alınmaz. Mahkeme tespitte bilirkişi olarak resmi
dairelerce bildirilen teknik elemanlardan, ticaret odası temsilcisinden ve bir
de hukukçudan olmak üzere üç kişilik heyeti resen seçer.
Mahkeme kararının kesinleşmesinden başlayarak otuz gün içinde mahkemece
tespit edilen kira bedeline göre kiracının yeni kira sözleşmesi yapmaya hakkı
vardır. Bu süre içinde sözleşmeyi yapmayan ve biriken kira farklarını ödemeyen
kiracının tahliyesi icra memurluğundan istenir.
Kurumlar tarafından yapılan tebligat üzerine kurumca tespit edilen kira
bedeline uygun olarak kira sözleşmesi yapılmış olması yukarıdaki fıkrada açık-
lanan itiraz hakkının kullanılmasına engel teşkil etmez. Bu takdirde mahkeme
kararının kesinleşmesi ile tespit edilen kira mukavele tarihinden geçerli olur.
Bu davalar diğer davalara nazaran öncelikle görülür.
6570 SAYILI KANUNDA EK VE DEĞİŞİKLİK YAPAN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜKTEN KALDIRDIĞI KANUN VE HÜKÜMLERİ GÖSTERİR LİSTE
Yürürlükten Kaldıran Mevzuatın
Yürürlükten Kaldırılan ------------------------------
Kanun veya Kanun Hükümleri Tarihi Sayısı Maddesi
---------------------------------------- ------ ------ -------
18/5/1955 tarih ve 6570 Sayılı Kanunun
10 uncu maddesi 8/5/1973 1711 3
6570 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE
Kanun Yürürlüğe
No. Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler giriş tarihi
---------- --------------------------------------- ------------
6634 --- 14/1/1956
6767 --- 11/7/1956
7023 --- 25/6/1967
1711 --- 6/6/1973
2912 --- 1/11/1983
3012 --- 7/6/1984
3151 --- 1/2/1985
3917 --- 8/12/1993
4331 --- 23/1/1998
Kanun Numarası : 6570
Kabul Tarihi : 18/5/1955
Yayımlandığı R. Gazete : Tarih: 27/5/1955 Sayı: 9013
Yayımlandığı Düstur : Tertip: 3 Cilt: 36 Sayfa:1469
Madde 1 - Belediye teşkilatı olan yerlerle, iskele, liman ve istasyonlardaki
gayrimenkullerin (Musakkaf olmıyanları hariç) kiralanmalarında kiralıyanla kira-
cı arasındaki hukuki münasebetlerde bu kanun ile Borçlar Kanununun bu kanuna ay-
kırı olmayan hükümleri tatbik olunur.
Mabetler kiraya verilemez ve ibadethane haricinde hiçbir iş için de kullanı-
lamaz.
Madde 2 - 3 - (İptal: Ana.Mah. nin 26/3/1963 tarih ve E. 1963/3, K. 1963/67
sayılı kararı ile.)
Madde 4 - Mobilyalı olarak kiraya verilen gayrimenkulerin, bu kanuna göre
taayyün eden yıllık kira bellerine mobilya için belediye encümenlerince takdir
edilen kıymetin yüzde yirmisinden fazla zam yapılamaz. Şu kadar ki bu suretle
zam olunacak miktar kira bedelinin yıllık tutarını geçemez.
Kira müddetinin hitamından bir ay evvel yazı ile haber vermek şartiyle kira-
layan mobilyalarını kısmen veya tamamen geri alabilir. Bu takdirde mobilyalar
için yapılan zam nispetinde kiradan indirme yapılır.
Madde 5 - Kaloriferli gayrimenkullerde mahrukat fiyatlarındaki değişiklikle-
rin kira bedellerine inikası nispeti hükümetçe tesbit ve ilan olunur.
Madde 6 - Kısmen mesken olarak kısmen de meskenden gayrı bir şekilde kulla-
nılmak üzere kiralanmış bulunan veya tamamen mesken olarak kullanılmak üzere ki-
ralanmış iken fiilen meskenden gayrı surette kullanılan gayrimenkullerin kira
bedelleri zam bakımından mesken olmayan yerlere ait hükümlere tabidir.
Madde 7 - Kira şartlarına ve Borçlar Kanununun bu kanuna aykırı olmayan hü-
kümlerine riayet edilse bile aşağıdaki yazılı hallerde kiralayan
a) Kiracı tarafından gayrimenkulün tahliye edileceği yazı ile bildirilmiş
olmasına rağmen tahliye edilmezse icra dairesine müracaatla tahliye istiyebile-
ceği gibi,
b) Gayrimenkulü kendisi veya eşi veya çocukları için mesken olarak kullanma
ihtiyacında kalırsa kira akdinin hitamında,
c) Gayrimenkulü kendisinin veya eşinin veya çocuklarının bir meslek veya
sanatı bizzat icra etmesi için kullanma ihtiyacında ise kira akdinin hitamında,
ç) Gayrimenkulü yeniden inşa veya imar maksadiyle esaslı bir surette tamir,
tevsi veya tadil için ve ameliye esnasında içinde ikamet veya iştigal mümkün ol-
madığı fennen anlaşıldığı takdirde kira akdinin hitamında,
d) Gayrimenkulü Medeni Kanun hükümlerine göre iktisabeden kimse kendisi veya
eşi veya çocukları için tamamen veya kısmen mesken olarak ve yine kendisi veya
eşi veya çocukları için bir meslek veya sanatın bizzat icrası maksadiyle iş yeri
olarak kullanma ihtiyacında ise iktisap tarihinden itibaren bir ay zarfında ki-
racıyı keyfiyetten ihtarname ile haberdar etmek şartiyle altı ay sonra,
e) Kira bedelini vaktinde ödememelerinden dolayı haklı olarak bir yıl içinde
kendilerine iki defa yazılı ihtar yapılan kiracılar aleyhine, ayrıca ihtara
hacet kalmaksızın, kira müddettinin hitamında,
Tahliye davası açabilirler.
Aynı şehir veya belediye hudutları içinde kendisinin veya birlikte yaşadığı
eşinin uhdesinde kayıtlı oturabileceği meskeni bulunan kimse, kirada oturduğu
yeri, malikin isteği üzerine tahliye etmeye mecburdur.
Madde 8 - Bu kanunla Borçlar Kanununda gösterilen haller dışındaki sebepler-
le açılacak tahliye davaları, mukavelelerde aksine şart bulunsa dahi mesmu ol-
maz.
Madde 9 - Kira mukavelelerinde; bu Kanunun kira bedellerinin tayinine mü-
taalik hususlar müstesna kiracı aleyhine değişiklik yapılamaz.
Madde 10 - (Mülga: 30/4/1973-1711/3 md.)
Madde 11 - Kiracı kira müddetinin bitmesinden en az on beş gün evvel mecuru
tahliye edeceğini yazı ile bildirmediği takdirde sözleşme aynı şartlarla bir yıl
uzatılmış sayılır.
Madde 12 - Kiracı, mukavelede hilafına sarahat olmadıkça, kiralanan yeri
kısmen veya tamamen başkasına kiralayamaz yahut istifade hakkını veya mukavele-
sini başkasına devredemez veyahut kendisi gayrimenkulü bırakmış olduğu halde
hiç bir sebeple bu yeri kısmen veya tamamen başkalarına işgal ettiremez.
Kira akdinin esas gayesi itibariyle başkalarına kiralanması lazım ve mütat
olan (Otel, pansiyon, talebe yurdu ve benzerleri) gayrimenkuller bütün gayrimen-
kulün devri veya kiralanması hali müstesna olmak üzere yukardaki fıkra hükmüne
tabi değildir.
Bu maddenin birinci fıkrası hükmüne riayet etmeyerek bir gayrimenkule kiracı
veya devir alan sıfatiyle girenler veya bu gayrimenkulü işgal edenler hakkında
hiç bir ihtara hacet kalmaksızın sulh mahkemelerinde tahliye davası açılabilir.
Fuzuli şagiller hakkında 5917 sayılı kanun hükümlerinin tatbikı da istenebi-
lir.
Madde 13 - Kira mukavelelerinin ve Borçlar Kanununun bu kanuna mugayir olma-
yan vecibelerine kiracılar veya ortaklariyle sanat, meslek ve ihtısasları dola-
yısiyle aynı meslek veya sanatı idame ettirecek olan mirasçıları ve meskenlerde
ölen kiracı ile birlikte ikamet edenler tarafından tamamen riayet edildiği müd-
detçe bu kanunun yürürlükten kaldırılmasından üç ay sonraya kadar aleyhlerine
tahliye davası açılamaz.
Madde 14 - 2490 sayılı Artırma, Eksiltme ve İhale Kanununa tabi olarak kira-
ya verilen gayrimenkuller hakkında da bu kanun hükümleri tatbik olunur.
Madde 15 - Kiralayan 7 nci maddenin b, c, d bentlerinde yazılı sebeplerden
dolayı tahliye ettirdiği gayrimenkulü mücbir sebep olmaksızın üç sene müddetle
eski kiracısından başkasına kiralayamaz.
ç fıkrasına göre tahliye edilen gayrimenkuller eski hali ile, mücbir sebep-
ler olmadıkça üç sene müddetle başkasına kiraya verilemez.
ç fıkrasına istinaden tahliye edildikten sonra imar planına göre yeniden
inşa veya esaslı şekilde tadil veya tevsi edilen gayrimenkullerin yeni hali
ile ve yeni kira bedeli ile bir mesken veya bir ticarethane yerini eski kiracı-
nın kiralamağa tercih hakkı vardır. Bu hakkın, kiralayanın, yapacağı tebliğ
tarihinden itibaren bir ay içinde kullanılması şarttır.
Bu maddeye göre tercih hakkı bertaraf edilmedikçe, gayrimenkul üç yıl müd-
detle başkasına kiralanamaz.
Madde 16 - Hava parası olarak veyahut her ne nam ve suretle olursa olsun
bu kanuna göre taayyün eden kira bedelinden fazla para alanlar, bunlar namına
hareket edenler veya bunlara tavassut edenlere 15 inci madde hükmüne aykırı
hareket edenler hakkında altı aydan bir seneye kadar hapis ve üç yıllık kira
bedeli tutarınca ağır para cezası hükmolunur. Mükerrirler hakkında bu cezalar
bir misli artırılır.
Ek Madde 1 - (Ek: 23/1/1998 - 4331/1 md.)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar, yangın, yer sarsıntısı, yer kay-
ması, fırtına, taşkın, sel gibi tabii afetler nedeniyle zarar gören mülkiyeti
veya idaresi Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait vakıf taşınmazların onarım veya
restorasyonunu müteakip bir defaya mahsus olmak üzere afet öncesi kiracılarına
Devlet İhale Kanunu hükümleri uygulanmaksızın Vakıflar Genel Müdürlüğünce tespit
edilen rayiç kira bedeli ile kiracılık hakkı tanınabilir.
Muvakkat Madde 1 - Bu kanunun kira bedeline mütaallik hükümleri:
a) Milli Korunma Kanununa tabi olan gayrimenkuller için 1/6/1955 tarihin-
den,
b) Milli Korunma Kanununa tabi olmayıp da serbest kira ile kiralanmış olan
ve kira akitleri gayrı muayyen müddete inkilabetmiş bulunan gayrimenkullerin
kira bedelleri bu kanunun mer'iyete vazından itibaren geçecek altıncı ayı
takibeden ay başından,
c) Milli Korunma Kanununa tabi olmaksızın, serbest kira ile kiralanmakta
olup da mukavele müddetleri muayyen olan gayrimenkullerde kira akitlerinin
hitamından itibaren,
ç) (Değişik: 9/1/1956 - 6634/1 md.) C fıkrasında yazılı gayrimenkullerden
bir yıldan fazla müddetle mukaveleye bağlanmış olup da bu kanunun mer'iyete
girdiği tarihte bir seneden fazla müddeti bulunanlar için 1/6/1956 tarihinden
itibaren mer'idir.
Bu kanuna göre kiraya zam yapılması icap ettiği hallerde yapılacak zam
nispetlerinden aşağı nispette zam yapılacağını veya hiç zam yapılmıyacağını
kiralayan, kanunun mer'iyete girmesinden itibaren bir ay içinde yazı ile tebliğ
etmediği taktirde mevzuubahis zamlar bu kanunun meri'yete girdiği tarihten bir
ay sonra ve yukarıdaki tarihlerden başlamak üzere uygulanır. Bu takdirde kiracı
bir aylık müddetin sonundan başlıyarak bir ay içinde mukavelenin feshini ihbar
edebilir ve bu ihbardan itibaren iki ay içinde gayrimenkulü tahliyeye mecbur-
dur. Tahliyeye kadar geçen müddetin kirası zammı ile birlikte ödenir.
Muvakkat Madde 2 - Bu kanunun 7 nci maddesinde yazılı tahliye davaları
bakımından:
a) Milli Korunma Kanununa tabi olan gayrimenkullerin kira mukaveleleri
31/5/1955 tarihinde,
b) Milli Korunma Kanununa tabi olmayıp da serbest kira ile kiralanmakta
olan ve kira mukaveleleri gayri muayyen müddete inkilabetmiş bulunan gayrimen-
kullerin kira mukaveleleri ise bu kanunun mer'iyete vazı tarihinden itibaren
geçecek altıncı ayın sonunda hitama ermiş addolunur.
Bu tarihlerden itibaren bir ay zarfında dava açılmadığı takdirde mukavele-
lerin hitam müddetleri beklenmesi zaruridir.
Geçici Madde 3 - (11/10/1983 - 2912/1 md. ile gelen geçici md. hükmü olup
madde numarası teselsül ettirilmiştir.)
T.C. Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, Esnaf ve Sanatkarlar ve Di-
ğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu (BAĞ - KUR), Türkiye Kızılay
Derneği, Türk Hava Kurumu, Darülaceze Müdürlüğü, Darüşşafaka Cemiyeti ve bağlı-
sı vakıflar, mazbut ve mülhak vakıflar ile Vakıflar Genel Müdürlüğü, Verem Sa-
vaş ve Kanserle Savaş dernekleri adına kayıtlı veya bunların kamu kuruluşları
veya kamu yararına çalışan derneklerle müştereken sahip bulundukları gayrimen-
kullere (vasiyet edilenler dahil) ilişkin kira sözleşmeleri bu Kanunun yürürlük
tarihinden itibaren altı ay sonra sona erer.
Bu süre içinde yukarıdaki Kurumlar veya bunların kira işlerini yürüten iş-
tiraklerince rayiç veya emsal bedele uygun olarak yeni kira bedeli ve şartlar
tespit edilerek kiracıya tebliğ edilir. Eski kiracının birinci fıkrada belirti-
len altı ayı takip eden 30 gün içinde yeni kira bedeli ve şartlar üzerinden ki-
ra sözleşmesi yapmaya hakkı vardır.
(Değişik: 30/5/1984 - 3012/1 md.) Teklif edilen yeni bedele, kiralayan ve
kiracılarca sulh hukuk mahkemeleri nezdinde itiraz olunabilir. 30 günlük süre
içinde itiraz ve rüçhan hakkını kullanmayan ve gayrimenkulü tahliye etmeyenle-
rin, tahliyeleri icra memurluğundan istenir.
Geçici Madde 4 - (15/1/1985 - 3151/1 md. ile gelen geçici md. hükmü olup
madde numarası teselsül ettirilmiştir.)
Belediyeler ve özel İdareler ile Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü adına ka-
yıtlı veya bunların kamu kuruluşları veya kamu yararına çalışan derneklerle
müştereken sahip bulundukları gayrimenkullere (vasiyet edilenler dahil) ilişkin
kira sözleşmeleri bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay sonra sona
erer.
Bu süre içinde yukarıdaki kurumlar ve bunların kira işlerini yürüten işti-
raklerince rayiç ve emsal bedele uygun olarak yeni kira bedeli ve şartlar tes-
pit edilerek kiracıya tebliğ edilir. Eski kiracının birinci fıkrada belirtilen
altı ayı takip eden 30 gün içinde yeni kira bedeli ve şartlar üzerinde kira
mukavelesi yapmaya hakkı vardır.
Teklif edilen yeni bedele ve şartlara kiracılarca sulh hukuk mahkemeleri
nezdinde itiraz olunabilir. Otuz günlük süre içinde itiraz ve rüçhan hakkını
kullanmayan ve gayrimenkulü tahliye etmeyenlerin tahliyeleri icra memurluğundan
istenir.
İtiraz süresi içinde, belirlenen kira bedeline karşı sulh hukuk mahkemesine
itiraz vaki olduğunda kiracı, dava sonuna kadar kurum ve kuruluşlarca tesbit
edilen kirayı aylık olarak öder ve tahliye edilemez. Sulh hukuk mahkemesince
rayiç ve emsale uygun olarak kira bedeli tesbit olunur. Mahkeme kararına göre
kiracı lehine fark olduğu takdirde bu miktar ileriki aylık kiralara mahsup
edilir.
Görülecek davalarda ilk ve eski kiranın toptan eşya fiyatlarındaki artış
yüzdeleri bu tespitlerde nazara alınmaz. Mahkeme tespitte bilirkişi olarak res-
mi dairelerce bildirilen teknik elemanlardan, Ticaret Odası temsilcisinden ve
bir de hukukçudan olmak üzere üç kişilik heyeti resen seçer.
Mahkeme kararının kesinleşmesinden başlayarak otuz gün içinde mahkemece
tesbit edilen kira bedeline göre kiracının yeni kira sözleşmesi yapmaya hakkı
vardır. Bu süre içinde sözleşmeyi yapmayan ve biriken kira farklarını ödemeyen
kiracının tahliyesi icra memurluğundan istenir.
Bu davalar ivedilikle görülür.
* Geçici Madde 5 - (Ek: 1/12/1993-3917/7 md.) Sosyal Sigortalar Kurumu ile
Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumunun
sahibi veya ortağı bulunduğu gayrimenkuller için 1.1.1993 tarihinden önce
22.4.1926 tarih ve 818 sayılı Borçlar Kanunu ile 18.5.1955 tarih ve 6570 sayılı
Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanuna göre yapılmış olan kira sözleşmeleri,
sözleşmelerin bitim tarihinden itibaren üç ay sonra, işletme hakkının devrine
ilişkin sözleşmeler ise bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren üç ay sonra
sona erer.
Kurumlarca, bu süre içinde rayiç bedel veya emsal bedele uygun olarak yeni
kira bedeli ve şartları tespit edilerek kiracıya tebliğ olunur. Eski kiracının,
birinci fıkrada belirtilen üç ayı takip eden (30) gün içinde yeni kira bedeli
ve şartları üzerinden 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun hüküm-
lerine göre kira sözleşmesi yapmaya veya teklif edilen yeni kira bedeline sulh
hukuk mahkemeleri nezdinde itiraz etmeye hakkı vardır. 30 günlük süre içinde
itiraz ve rüçhan hakkını kullanmayan ve gayrimenkulü tahliye etmeyen kiracıların
tahliyesi ilgili icra memurluğunca sağlanır.
Belirlenen kira bedeline karşı süresi içinde dava açılması halinde, dava
sonucuna kadar Kurumlarca tespit edilen yeni kira bedeli üzerinden ödeme yapı-
lır. Dava sonucunda belirlenen kira bedeline göre; kiracı lehine doğacak farklar
takip eden aylara ait kira bedelinden mahsup edilir.
Kira bedellerinin tespitine ilişkin davalarda, toptan eşya fiyatlarındaki
artış yüzdeleri dikkate alınmaz.
Mahkeme kararının kesinleşmesinden başlayarak otuz gün içinde, mahkemece
tespit edilen kira bedeline göre kiracının 22.4.1926 tarih ve 818 sayılı Borç-
lar Kanunu ile 18.5.1955 tarih ve 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında
Kanuna göre yeni kira sözleşmesi yapmaya hakkı vardır. Bu süre içinde sözleşme
yapmayan ve varsa birikmiş kira farklarını ödemeyen kiracının tahliyesi ilgili
İcra Memurluğundan talep edilir.
Bu şekilde tespit edilen yeni kira bedelleri, yılda bir defa Devlet İsta-
tistik Enstitüsü tüketici fiyat endeksindeki artış oranından az olmamak üzere
rayiç veya emsal değere yükseltilir.
Birinci fıkrada belirtilen kurumların kamu kuruluşlarına kiralanmış bulunan
gayrimenkulleri hakkında da yukarıdaki hükümler uygulanır.
Geçici Madde 6 - (Ek: 23/1/1998 - 4331/2 md.)
Vakıflar Genel Müdürlüğünün mazbut ve mülhak, vakıflara ait gayrimenkullere
ilişkin kira sözleşmeleri bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren üç ay sonra
sona erer.
Bu süre içinde Vakıflar Genel Müdürlüğü ve mütevellilerince rayiç veya emsal
bedellere uygun olarak yeni kira bedeli ve şartları tespit edilerek kiracıya
tebliğ olunur, aynı zamanda bu bedel üzerinden gayrimenkulü kiralamak isteyen
üçüncü şahıslara uygun biçim ve yöntemlerle şartlar duyurulur.
İkinci fıkradaki şartları kabul eden ya da daha fazla bedel teklif eden
üçüncü şahısların varlığı halinde eski kiracıların en yüksek bedel üzerinden
birinci fıkrada belirtilen üç ayı takip eden otuz gün içinde yeni kira sözleş-
mesi yapmaya öncelikle hakları vardır.
Otuz günlük süre içinde kira sözleşmesi imzalayan ve gayrimenkulü de tahliye
etmeyen kiracının tahliyesi, bu sürenin bitiminden sonra Vakıflar Genel Müdürlü-
ğünün başvurusu üzerine başkaca tebligata gerek görülmeden mahalli mülki amir-
lerinin kararı ile bir hafta içinde boşalttırılır. İdare ve yargı organlarına
yapılacak başvurular, bu kararların yerine getirilmesini durdurmaz.
Belirtilen kira bedeline karşı süresi içinde dava açılması halinde, verilen
karar kesinleşinceye kadar Vakıflar Genel Müdürlüğünce tespit edilen yeni kira
bedeli üzerinden ödeme yapılır. Dava sonucuna göre belirlenen kira bedeline göre
kiracı lehine doğacak farklar, takip eden aylara ait kira bedellerinden mahsup
edilir.
Kira bedellerinin tespitine ilişkin davalarda ilk ve eski kiranın toptan
eşya fiyatlarındaki artış yüzdeleri nazara alınmaz.
Mahkeme kararının kesinleşmesinden başlayarak otuz gün içinde mahkemece
tespit edilen kira bedeli üzerinden kiracının yeni kira sözleşmesi yapmaya hakkı
vardır.
Bu süre içinde sözleşme yapmayan ve varsa birikmiş kira farklarını ödemeyen
kiracının tahliyesi ilgili İcra Müdürlüğünden talep edilir.
Yeni sözleşme ile akdolunan kira bedelleri, müteakip kira dönemlerinde geçen
yılın aynı ayına göre Devlet İstatistik Enstitüsünce belirlenen 12 aylık Toptan
Eşya Fiyat Endekslerinden az olmamak üzere, rayiç veya emsal değer dikkate alı-
narak yükseltilir.
Madde 17 - Milli Korunma Kanununun 30 uncu maddesi ile 56 ncı maddesinin
VII nci bendi ve bu maddeleri tadil veya ilga eden kanunlar yürürlükten kaldı-
rılmıştır.
Madde 18 - Bu kanun 1/6/1955 tarihinden itibaren mer'idir.
Madde 19 - Bu kanunu icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur.
18/5/1955 TARİHLİ VE 6570 SAYILI KANUNA İŞLENEMEYEN
GEÇİCİ MADDELER:
1 - 9/1/1956 tarihli ve 6634 sayılı Kanunun geçici maddesi:
Geçici Madde - 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları hakkındaki Kanunun muvakkat
1 inci maddesinin Ç fıkrasına müsteniden açılmış olup da halen derdest bulunan
davalar reddolunur. Bu husustaki ilamlar icra dairelerince infaz olunmıyarak
dosyaları muameleden kaldırılır.
Davaların reddi ve icra dosyalarının muameleden kaldırılmasından dolayı harc
ve resim alınmaz ve evvelce alınmış olan peşin harc ve resimler alakalılara iade
olunur.
2 - 30/5/1984 tarihli ve 3012 sayılı Kanunun geçici maddesi:
Geçici Madde - 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanuna 2912
sayılı Kanunla Eklenen Geçici Maddenin İkinci Fıkrasına göre yeni kira söz-
leşmesi yapmayanlardan gayrimenkulleri henüz tahliye etmeyenlerce bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren otuz gün içinde kiralayan kurum tarafından
belirlenen kira bedellerine karşı sulh hukuk mahkemesine itiraz vaki olduğunda
dava sonuna kadar kiracı, kurum ve kuruluşlarca tespit edilen kirayı aylık ola-
rak öder ve tahliye edilemez. Sulh hukuk mahkemesince rayiç ve emsale uygun
olarak kira bedeli tespit olunur. Tespit edilen kira bedeli 1 Mayıs 1984 tari-
hinden itibaren geçerli olup, karar ile kiracı lehine fark olduğu takdirde bu
miktar ileriki aylık kiralara mahsup edilir.
Görülecek davalarda ilk ve eski kiranın toptan eşya fiyatlarındaki artış
yüzdeleri bu tespitlerde nazara alınmaz. Mahkeme tespitte bilirkişi olarak resmi
dairelerce bildirilen teknik elemanlardan, ticaret odası temsilcisinden ve bir
de hukukçudan olmak üzere üç kişilik heyeti resen seçer.
Mahkeme kararının kesinleşmesinden başlayarak otuz gün içinde mahkemece
tespit edilen kira bedeline göre kiracının yeni kira sözleşmesi yapmaya hakkı
vardır. Bu süre içinde sözleşmeyi yapmayan ve biriken kira farklarını ödemeyen
kiracının tahliyesi icra memurluğundan istenir.
Kurumlar tarafından yapılan tebligat üzerine kurumca tespit edilen kira
bedeline uygun olarak kira sözleşmesi yapılmış olması yukarıdaki fıkrada açık-
lanan itiraz hakkının kullanılmasına engel teşkil etmez. Bu takdirde mahkeme
kararının kesinleşmesi ile tespit edilen kira mukavele tarihinden geçerli olur.
Bu davalar diğer davalara nazaran öncelikle görülür.
6570 SAYILI KANUNDA EK VE DEĞİŞİKLİK YAPAN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜKTEN KALDIRDIĞI KANUN VE HÜKÜMLERİ GÖSTERİR LİSTE
Yürürlükten Kaldıran Mevzuatın
Yürürlükten Kaldırılan ------------------------------
Kanun veya Kanun Hükümleri Tarihi Sayısı Maddesi
---------------------------------------- ------ ------ -------
18/5/1955 tarih ve 6570 Sayılı Kanunun
10 uncu maddesi 8/5/1973 1711 3
6570 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE
Kanun Yürürlüğe
No. Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler giriş tarihi
---------- --------------------------------------- ------------
6634 --- 14/1/1956
6767 --- 11/7/1956
7023 --- 25/6/1967
1711 --- 6/6/1973
2912 --- 1/11/1983
3012 --- 7/6/1984
3151 --- 1/2/1985
3917 --- 8/12/1993
4331 --- 23/1/1998
6570 Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun ve 4531 Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanuna Bir Geçici Madde
GAYRİMENKUL KİRALARI HAKKINDA KANUN
Kanun Numarası: 6570
Kabul Tarihi: 18/05/1955
Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 27/05/1955
Yayımlandığı Resmi Gazete Sayısı: 9013
Madde 1 - Belediye teşkilatı olan yerlerle, iskele, liman ve istasyonlardaki gayrimenkullerin (Musakkaf olmıyanları hariç) kiralanmalarında kiralıyanla kiracı arasındaki hukuki münasebetlerde bu kanun ile Borçlar Kanununun bu kanuna aykırı olmayan hükümleri tatbik olunur.
Mabetler kiraya verilemez ve ibadethane haricinde hiçbir iş için de kullanılamaz.
Madde 2 - (İptal: Anayasa Mahkemesi'nin 26/03/1963 tarih ve E. 1963/3, K. 1963/67 sayılı kararı ile.)
Madde 3 - (İptal: Anayasa Mahkemesi'nin 26/03/1963 tarih ve E. 1963/3, K. 1963/67 sayılı kararı ile.)
Madde 4 - Mobilyalı olarak kiraya verilen gayrimenkulerin, bu kanuna göre taayyün eden yıllık kira bellerine mobilya için belediye encümenlerince takdir edilen kıymetin yüzde yirmisinden fazla zam yapılamaz. Şu kadar ki bu suretle zam olunacak miktar kira bedelinin yıllık tutarını geçemez.
Kira müddetinin hitamından bir ay evvel yazı ile haber vermek şartiyle kiralayan mobilyalarını kısmen veya tamamen geri alabilir. Bu takdirde mobilyalar için yapılan zam nispetinde kiradan indirme yapılır.
Madde 5 - Kaloriferli gayrimenkullerde mahrukat fiyatlarındaki değişikliklerin kira bedellerine inikası nispeti hükümetçe tesbit ve ilan olunur.
Madde 6 - Kısmen mesken olarak kısmen de meskenden gayrı bir şekilde kullanılmak üzere kiralanmış bulunan veya tamamen mesken olarak kullanılmak üzere kiralanmış iken fiilen meskenden gayrı surette kullanılan gayrimenkullerin kira bedelleri zam bakımından mesken olmayan yerlere ait hükümlere tabidir.
Madde 7 - Kira şartlarına ve Borçlar Kanununun bu kanuna aykırı olmayan hükümlerine riayet edilse bile aşağıdaki yazılı hallerde kiralayan
a) Kiracı tarafından gayrimenkulün tahliye edileceği yazı ile bildirilmiş olmasına rağmen tahliye edilmezse icra dairesine müracaatla tahliye istiyebileceği gibi,
b) Gayrimenkulü kendisi veya eşi veya çocukları için mesken olarak kullanma ihtiyacında kalırsa kira akdinin hitamında,
c) Gayrimenkulü kendisinin veya eşinin veya çocuklarının bir meslek veya sanatı bizzat icra etmesi için kullanma ihtiyacında ise kira akdinin hitamında,
ç) Gayrimenkulü yeniden inşa veya imar maksadiyle esaslı bir surette tamir, tevsi veya tadil için ve ameliye esnasında içinde ikamet veya iştigal mümkün olmadığı fennen anlaşıldığı takdirde kira akdinin hitamında,
d) Gayrimenkulü Medeni Kanun hükümlerine göre iktisabeden kimse kendisi veya eşi veya çocukları için tamamen veya kısmen mesken olarak ve yine kendisi veya eşi veya çocukları için bir meslek veya sanatın bizzat icrası maksadiyle iş yeri olarak kullanma ihtiyacında ise iktisap tarihinden itibaren bir ay zarfında kiracıyı keyfiyetten ihtarname ile haberdar etmek şartiyle altı ay sonra,
e) Kira bedelini vaktinde ödememelerinden dolayı haklı olarak bir yıl içinde kendilerine iki defa yazılı ihtar yapılan kiracılar aleyhine, ayrıca ihtara hacet kalmaksızın, kira müddettinin hitamında,
Tahliye davası açabilirler.
Aynı şehir veya belediye hudutları içinde kendisinin veya birlikte yaşadığı eşinin uhdesinde kayıtlı oturabileceği meskeni bulunan kimse, kirada oturduğu yeri, malikin isteği üzerine tahliye etmeye mecburdur.
Madde 8 - Bu kanunla Borçlar Kanununda gösterilen haller dışındaki sebeplerle açılacak tahliye davaları, mukavelelerde aksine şart bulunsa dahi mesmu olmaz.
Madde 9 - Kira mukavelelerinde; bu Kanunun kira bedellerinin tayinine mütaalik hususlar müstesna kiracı aleyhine değişiklik yapılamaz.
Madde 10 - (Mülga madde: 30/04/1973 - 1711/3 md.)
Madde 11 - Kiracı kira müddetinin bitmesinden en az on beş gün evvel mecuru tahliye edeceğini yazı ile bildirmediği takdirde sözleşme aynı şartlarla bir yıl uzatılmış sayılır.
Madde 12 - Kiracı, mukavelede hilafına sarahat olmadıkça, kiralanan yeri kısmen veya tamamen başkasına kiralayamaz yahut istifade hakkını veya mukavelesini başkasına devredemez veyahut kendisi gayrimenkulü bırakmış olduğu halde hiç bir sebeple bu yeri kısmen veya tamamen başkalarına işgal ettiremez.
Kira akdinin esas gayesi itibariyle başkalarına kiralanması lazım ve mütat olan (Otel, pansiyon, talebe yurdu ve benzerleri) gayrimenkuller bütün gayrimenkulün devri veya kiralanması hali müstesna olmak üzere yukardaki fıkra hükmüne tabi değildir.
Bu maddenin birinci fıkrası hükmüne riayet etmeyerek bir gayrimenkule kiracı veya devir alan sıfatiyle girenler veya bu gayrimenkulü işgal edenler hakkında hiç bir ihtara hacet kalmaksızın sulh mahkemelerinde tahliye davası açılabilir.
Fuzuli şagiller hakkında 5917 sayılı kanun hükümlerinin tatbikı da istenebilir.
Madde 13 - Kira mukavelelerinin ve Borçlar Kanununun bu kanuna mugayir olmayan vecibelerine kiracılar veya ortaklariyle sanat, meslek ve ihtısasları dolayısiyle aynı meslek veya sanatı idame ettirecek olan mirasçıları ve meskenlerde ölen kiracı ile birlikte ikamet edenler tarafından tamamen riayet edildiği müddetçe bu kanunun yürürlükten kaldırılmasından üç ay sonraya kadar aleyhlerine tahliye davası açılamaz.
Madde 14 - 2490 sayılı Artırma, Eksiltme ve İhale Kanununa tabi olarak kiraya verilen gayrimenkuller hakkında da bu kanun hükümleri tatbik olunur.
Madde 15 - Kiralayan 7 nci maddenin b, c, d bentlerinde yazılı sebeplerden dolayı tahliye ettirdiği gayrimenkulü mücbir sebep olmaksızın üç sene müddetle eski kiracısından başkasına kiralayamaz.
ç fıkrasına göre tahliye edilen gayrimenkuller eski hali ile, mücbir sebepler olmadıkça üç sene müddetle başkasına kiraya verilemez.
ç fıkrasına istinaden tahliye edildikten sonra imar planına göre yeniden inşa veya esaslı şekilde tadil veya tevsi edilen gayrimenkullerin yeni hali ile ve yeni kira bedeli ile bir mesken veya bir ticarethane yerini eski kiracının kiralamağa tercih hakkı vardır. Bu hakkın, kiralayanın, yapacağı tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde kullanılması şarttır.
Bu maddeye göre tercih hakkı bertaraf edilmedikçe, gayrimenkul üç yıl müddetle başkasına kiralanamaz.
Madde 16 - Hava parası olarak veyahut her ne nam ve suretle olursa olsun bu kanuna göre taayyün eden kira bedelinden fazla para alanlar, bunlar namına hareket edenler veya bunlara tavassut edenlere 15 inci madde hükmüne aykırı hareket edenler hakkında altı aydan bir seneye kadar hapis ve üç yıllık kira bedeli tutarınca adli para cezası hükmolunur. Mükerrirler hakkında bu cezalar bir misli artırılır.
Madde 17 - Milli Korunma Kanununun 30 uncu maddesi ile 56 ncı maddesinin VII nci bendi ve bu maddeleri tadil veya ilga eden kanunlar yürürlükten kaldırılmıştır.
Madde 18 - Bu kanun 01/06/1955 tarihinden itibaren mer'idir.
Madde 19 - Bu kanunu icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur.
Ek Madde 1 - (Ek madde: 23/01/1998 - 4331/1 md.)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar, yangın, yer sarsıntısı, yer kayması, fırtına, taşkın, sel gibi tabii afetler nedeniyle zarar gören mülkiyeti veya idaresi Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait vakıf taşınmazların onarım veya restorasyonunu müteakip bir defaya mahsus olmak üzere afet öncesi kiracılarına Devlet İhale Kanunu hükümleri uygulanmaksızın Vakıflar Genel Müdürlüğünce tespit edilen rayiç kira bedeli ile kiracılık hakkı tanınabilir.
Muvakkat Madde 1 - Bu kanunun kira bedeline mütaallik hükümleri:
a) Milli Korunma Kanununa tabi olan gayrimenkuller için 01/06/1955 tarihinden,
b) Milli Korunma Kanununa tabi olmayıp da serbest kira ile kiralanmış olan ve kira akitleri gayrı muayyen müddete inkilabetmiş bulunan gayrimenkullerin kira bedelleri bu kanunun mer'iyete vazından itibaren geçecek altıncı ayı takibeden ay başından,
c) Milli Korunma Kanununa tabi olmaksızın, serbest kira ile kiralanmakta olup da mukavele müddetleri muayyen olan gayrimenkullerde kira akitlerinin hitamından itibaren,
ç) (Değişik bent: 09/01/1956 - 6634/1 md.) C fıkrasında yazılı gayrimenkullerden bir yıldan fazla müddetle mukaveleye bağlanmış olup da bu kanunun mer'iyete girdiği tarihte bir seneden fazla müddeti bulunanlar için 01/06/1956 tarihinden itibaren mer'idir.
Bu kanuna göre kiraya zam yapılması icap ettiği hallerde yapılacak zam nispetlerinden aşağı nispette zam yapılacağını veya hiç zam yapılmıyacağını kiralayan, kanunun mer'iyete girmesinden itibaren bir ay içinde yazı ile tebliğ etmediği taktirde mevzuubahis zamlar bu kanunun meri'yete girdiği tarihten bir ay sonra ve yukarıdaki tarihlerden başlamak üzere uygulanır. Bu takdirde kiracı bir aylık müddetin sonundan başlıyarak bir ay içinde mukavelenin feshini ihbar edebilir ve bu ihbardan itibaren iki ay içinde gayrimenkulü tahliyeye mecburdur. Tahliyeye kadar geçen müddetin kirası zammı ile birlikte ödenir.
Muvakkat Madde 2 - Bu kanunun 7 nci maddesinde yazılı tahliye davaları bakımından:
a) Milli Korunma Kanununa tabi olan gayrimenkullerin kira mukaveleleri 31/05/1955 tarihinde,
b) Milli Korunma Kanununa tabi olmayıp da serbest kira ile kiralanmakta olan ve kira mukaveleleri gayri muayyen müddete inkilabetmiş bulunan gayrimenkullerin kira mukaveleleri ise bu kanunun mer'iyete vazı tarihinden itibaren geçecek altıncı ayın sonunda hitama ermiş addolunur.
Bu tarihlerden itibaren bir ay zarfında dava açılmadığı takdirde mukavelelerin hitam müddetleri beklenmesi zaruridir.
Geçici Madde 3 - T.C. Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu (BAĞ - KUR), Türkiye Kızılay Derneği, Türk Hava Kurumu, Darülaceze Müdürlüğü, Darüşşafaka Cemiyeti ve bağlısı vakıflar, mazbut ve mülhak vakıflar ile Vakıflar Genel Müdürlüğü, Verem Savaş ve Kanserle Savaş dernekleri adına kayıtlı veya bunların kamu kuruluşları veya kamu yararına çalışan derneklerle müştereken sahip bulundukları gayrimenkullere (vasiyet edilenler dahil) ilişkin kira sözleşmeleri bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay sonra sona erer.
Bu süre içinde yukarıdaki Kurumlar veya bunların kira işlerini yürüten iştiraklerince rayiç veya emsal bedele uygun olarak yeni kira bedeli ve şartlar tespit edilerek kiracıya tebliğ edilir. Eski kiracının birinci fıkrada belirtilen altı ayı takip eden 30 gün içinde yeni kira bedeli ve şartlar üzerinden kira sözleşmesi yapmaya hakkı vardır.
(Değişik fıkra: 30/05/1984 - 3012/1 md.) Teklif edilen yeni bedele, kiralayan ve kiracılarca sulh hukuk mahkemeleri nezdinde itiraz olunabilir. 30 günlük süre içinde itiraz ve rüçhan hakkını kullanmayan ve gayrimenkulü tahliye etmeyenlerin, tahliyeleri icra memurluğundan istenir.
Geçici Madde 4 - Belediyeler ve Özel İdareler ile Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü adına kayıtlı veya bunların kamu kuruluşları veya kamu yararına çalışan derneklerle müştereken sahip bulundukları gayrimenkullere (vasiyet edilenler dahil) ilişkin kira sözleşmeleri bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay sonra sona erer.
Bu süre içinde yukarıdaki kurumlar ve bunların kira işlerini yürüten iştiraklerince rayiç ve emsal bedele uygun olarak yeni kira bedeli ve şartlar tespit edilerek kiracıya tebliğ edilir. Eski kiracının birinci fıkrada belirtilen altı ayı takip eden 30 gün içinde yeni kira bedeli ve şartlar üzerinde kira mukavelesi yapmaya hakkı vardır.
Teklif edilen yeni bedele ve şartlara kiracılarca sulh hukuk mahkemeleri nezdinde itiraz olunabilir. Otuz günlük süre içinde itiraz ve rüçhan hakkını kullanmayan ve gayrimenkulü tahliye etmeyenlerin tahliyeleri icra memurluğundan istenir.
İtiraz süresi içinde, belirlenen kira bedeline karşı sulh hukuk mahkemesine itiraz vaki olduğunda kiracı, dava sonuna kadar kurum ve kuruluşlarca tesbit edilen kirayı aylık olarak öder ve tahliye edilemez. Sulh hukuk mahkemesince rayiç ve emsale uygun olarak kira bedeli tesbit olunur. Mahkeme kararına göre kiracı lehine fark olduğu takdirde bu miktar ileriki aylık kiralara mahsup edilir.
Görülecek davalarda ilk ve eski kiranın toptan eşya fiyatlarındaki artış yüzdeleri bu tespitlerde nazara alınmaz. Mahkeme tespitte bilirkişi olarak resmi dairelerce bildirilen teknik elemanlardan, Ticaret Odası temsilcisinden ve bir de hukukçudan olmak üzere üç kişilik heyeti resen seçer.
Mahkeme kararının kesinleşmesinden başlayarak otuz gün içinde mahkemece tesbit edilen kira bedeline göre kiracının yeni kira sözleşmesi yapmaya hakkı vardır. Bu süre içinde sözleşmeyi yapmayan ve biriken kira farklarını ödemeyen kiracının tahliyesi icra memurluğundan istenir.
Bu davalar ivedilikle görülür.
Geçici Madde 5 - (Ek madde: 01/12/1993 - 3917/7 md.)
Sosyal Sigortalar Kurumu ile Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumunun sahibi veya ortağı bulunduğu gayrimenkuller için 01/01/1993 tarihinden önce 22/04/1926 tarih ve 818 sayılı Borçlar Kanunu ile 18/05/1955 tarih ve 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanuna göre yapılmış olan kira sözleşmeleri, sözleşmelerin bitim tarihinden itibaren üç ay sonra, işletme hakkının devrine ilişkin sözleşmeler ise bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren üç ay sonra sona erer.
Kurumlarca, bu süre içinde rayiç bedel veya emsal bedele uygun olarak yeni kira bedeli ve şartları tespit edilerek kiracıya tebliğ olunur. Eski kiracının, birinci fıkrada belirtilen üç ayı takip eden (30) gün içinde yeni kira bedeli ve şartları üzerinden 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun hükümlerine göre kira sözleşmesi yapmaya veya teklif edilen yeni kira bedeline sulh hukuk mahkemeleri nezdinde itiraz etmeye hakkı vardır. 30 günlük süre içinde itiraz ve rüçhan hakkını kullanmayan ve gayrimenkulü tahliye etmeyen kiracıların tahliyesi ilgili icra memurluğunca sağlanır.
Belirlenen kira bedeline karşı süresi içinde dava açılması halinde, dava sonucuna kadar Kurumlarca tespit edilen yeni kira bedeli üzerinden ödeme yapılır. Dava sonucunda belirlenen kira bedeline göre; kiracı lehine doğacak farklar takip eden aylara ait kira bedelinden mahsup edilir.
Kira bedellerinin tespitine ilişkin davalarda, toptan eşya fiyatlarındaki artış yüzdeleri dikkate alınmaz.
Mahkeme kararının kesinleşmesinden başlayarak otuz gün içinde, mahkemece tespit edilen kira bedeline göre kiracının 22/04/1926 tarih ve 818 sayılı Borçlar Kanunu ile 18/05/1955 tarih ve 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanuna göre yeni kira sözleşmesi yapmaya hakkı vardır. Bu süre içinde sözleşme yapmayan ve varsa birikmiş kira farklarını ödemeyen kiracının tahliyesi ilgili İcra Memurluğundan talep edilir.
Bu şekilde tespit edilen yeni kira bedelleri, yılda bir defa Devlet İstatistik Enstitüsü tüketici fiyat endeksindeki artış oranından az olmamak üzere rayiç veya emsal değere yükseltilir.
Birinci fıkrada belirtilen kurumların kamu kuruluşlarına kiralanmış bulunan gayrimenkulleri hakkında da yukarıdaki hükümler uygulanır.
Geçici Madde 6 - (Ek madde: 23/01/1998 - 4331/2 md. ; İptal: Anayasa Mahkemesi'nin 20/05/1998 tarih ve E. 1998/10, K. 1998/18 sayılı kararı ile)
Geçici Madde 7 - (Ek madde: 16/02/2000 - 4531 S. K./1 md.)
Sözleşmelerde kararlaştırılan kira paraları 2000 yılında yıllık %25, (...) oranında artırılabilir. Ancak, taşınmazın bulunduğu bölgede rayiç kira parasındaki artış bu oranların altında ise bu oranlar uygulanmaz.
Kira parasının yabancı para veya kıymetli madene endeksli olarak belirlendiği sözleşmelerde ayrıca yıllık artış uygulanamaz.
Kira parasının artış sınırlarının aşılması amacıyla yeniden kira sözleşmesi yapılamaz.
Kira tespit davalarında da yukarıdaki sınırlamalara uyulur.
KANUNA İŞLENEMEYEN GEÇİCİ MADDELER
Geçici Madde - 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları hakkındaki Kanunun muvakkat 1 inci maddesinin Ç fıkrasına müsteniden açılmış olup da halen derdest bulunan davalar reddolunur. Bu husustaki ilamlar icra dairelerince infaz olunmıyarak dosyaları muameleden kaldırılır.
Davaların reddi ve icra dosyalarının muameleden kaldırılmasından dolayı harc ve resim alınmaz ve evvelce alınmış olan peşin harc ve resimler alakalılara iade olunur.
Geçici Madde - 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanuna 2912 sayılı Kanunla Eklenen Geçici Maddenin İkinci Fıkrasına göre yeni kira sözleşmesi yapmayanlardan gayrimenkulleri henüz tahliye etmeyenlerce bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren otuz gün içinde kiralayan kurum tarafından belirlenen kira bedellerine karşı sulh hukuk mahkemesine itiraz vaki olduğunda dava sonuna kadar kiracı, kurum ve kuruluşlarca tespit edilen kirayı aylık olarak öder ve tahliye edilemez. Sulh hukuk mahkemesince rayiç ve emsale uygun olarak kira bedeli tespit olunur. Tespit edilen kira bedeli 1 Mayıs 1984 tarihinden itibaren geçerli olup, karar ile kiracı lehine fark olduğu takdirde bu miktar ileriki aylık kiralara mahsup edilir.
Görülecek davalarda ilk ve eski kiranın toptan eşya fiyatlarındaki artış yüzdeleri bu tespitlerde nazara alınmaz. Mahkeme tespitte bilirkişi olarak resmi dairelerce bildirilen teknik elemanlardan, ticaret odası temsilcisinden ve bir de hukukçudan olmak üzere üç kişilik heyeti resen seçer.
Mahkeme kararının kesinleşmesinden başlayarak otuz gün içinde mahkemece tespit edilen kira bedeline göre kiracının yeni kira sözleşmesi yapmaya hakkı vardır. Bu süre içinde sözleşmeyi yapmayan ve biriken kira farklarını ödemeyen kiracının tahliyesi icra memurluğundan istenir.
Kurumlar tarafından yapılan tebligat üzerine kurumca tespit edilen kira bedeline uygun olarak kira sözleşmesi yapılmış olması yukarıdaki fıkrada açıklanan itiraz hakkının kullanılmasına engel teşkil etmez. Bu takdirde mahkeme kararının kesinleşmesi ile tespit edilen kira mukavele tarihinden geçerli olur.
Bu davalar diğer davalara nazaran öncelikle görülür.
KAYNAK: Hukukçular Derneği - http://www.hukukcular.org.tr - 12.01.2007
Kanun Numarası: 6570
Kabul Tarihi: 18/05/1955
Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 27/05/1955
Yayımlandığı Resmi Gazete Sayısı: 9013
Madde 1 - Belediye teşkilatı olan yerlerle, iskele, liman ve istasyonlardaki gayrimenkullerin (Musakkaf olmıyanları hariç) kiralanmalarında kiralıyanla kiracı arasındaki hukuki münasebetlerde bu kanun ile Borçlar Kanununun bu kanuna aykırı olmayan hükümleri tatbik olunur.
Mabetler kiraya verilemez ve ibadethane haricinde hiçbir iş için de kullanılamaz.
Madde 2 - (İptal: Anayasa Mahkemesi'nin 26/03/1963 tarih ve E. 1963/3, K. 1963/67 sayılı kararı ile.)
Madde 3 - (İptal: Anayasa Mahkemesi'nin 26/03/1963 tarih ve E. 1963/3, K. 1963/67 sayılı kararı ile.)
Madde 4 - Mobilyalı olarak kiraya verilen gayrimenkulerin, bu kanuna göre taayyün eden yıllık kira bellerine mobilya için belediye encümenlerince takdir edilen kıymetin yüzde yirmisinden fazla zam yapılamaz. Şu kadar ki bu suretle zam olunacak miktar kira bedelinin yıllık tutarını geçemez.
Kira müddetinin hitamından bir ay evvel yazı ile haber vermek şartiyle kiralayan mobilyalarını kısmen veya tamamen geri alabilir. Bu takdirde mobilyalar için yapılan zam nispetinde kiradan indirme yapılır.
Madde 5 - Kaloriferli gayrimenkullerde mahrukat fiyatlarındaki değişikliklerin kira bedellerine inikası nispeti hükümetçe tesbit ve ilan olunur.
Madde 6 - Kısmen mesken olarak kısmen de meskenden gayrı bir şekilde kullanılmak üzere kiralanmış bulunan veya tamamen mesken olarak kullanılmak üzere kiralanmış iken fiilen meskenden gayrı surette kullanılan gayrimenkullerin kira bedelleri zam bakımından mesken olmayan yerlere ait hükümlere tabidir.
Madde 7 - Kira şartlarına ve Borçlar Kanununun bu kanuna aykırı olmayan hükümlerine riayet edilse bile aşağıdaki yazılı hallerde kiralayan
a) Kiracı tarafından gayrimenkulün tahliye edileceği yazı ile bildirilmiş olmasına rağmen tahliye edilmezse icra dairesine müracaatla tahliye istiyebileceği gibi,
b) Gayrimenkulü kendisi veya eşi veya çocukları için mesken olarak kullanma ihtiyacında kalırsa kira akdinin hitamında,
c) Gayrimenkulü kendisinin veya eşinin veya çocuklarının bir meslek veya sanatı bizzat icra etmesi için kullanma ihtiyacında ise kira akdinin hitamında,
ç) Gayrimenkulü yeniden inşa veya imar maksadiyle esaslı bir surette tamir, tevsi veya tadil için ve ameliye esnasında içinde ikamet veya iştigal mümkün olmadığı fennen anlaşıldığı takdirde kira akdinin hitamında,
d) Gayrimenkulü Medeni Kanun hükümlerine göre iktisabeden kimse kendisi veya eşi veya çocukları için tamamen veya kısmen mesken olarak ve yine kendisi veya eşi veya çocukları için bir meslek veya sanatın bizzat icrası maksadiyle iş yeri olarak kullanma ihtiyacında ise iktisap tarihinden itibaren bir ay zarfında kiracıyı keyfiyetten ihtarname ile haberdar etmek şartiyle altı ay sonra,
e) Kira bedelini vaktinde ödememelerinden dolayı haklı olarak bir yıl içinde kendilerine iki defa yazılı ihtar yapılan kiracılar aleyhine, ayrıca ihtara hacet kalmaksızın, kira müddettinin hitamında,
Tahliye davası açabilirler.
Aynı şehir veya belediye hudutları içinde kendisinin veya birlikte yaşadığı eşinin uhdesinde kayıtlı oturabileceği meskeni bulunan kimse, kirada oturduğu yeri, malikin isteği üzerine tahliye etmeye mecburdur.
Madde 8 - Bu kanunla Borçlar Kanununda gösterilen haller dışındaki sebeplerle açılacak tahliye davaları, mukavelelerde aksine şart bulunsa dahi mesmu olmaz.
Madde 9 - Kira mukavelelerinde; bu Kanunun kira bedellerinin tayinine mütaalik hususlar müstesna kiracı aleyhine değişiklik yapılamaz.
Madde 10 - (Mülga madde: 30/04/1973 - 1711/3 md.)
Madde 11 - Kiracı kira müddetinin bitmesinden en az on beş gün evvel mecuru tahliye edeceğini yazı ile bildirmediği takdirde sözleşme aynı şartlarla bir yıl uzatılmış sayılır.
Madde 12 - Kiracı, mukavelede hilafına sarahat olmadıkça, kiralanan yeri kısmen veya tamamen başkasına kiralayamaz yahut istifade hakkını veya mukavelesini başkasına devredemez veyahut kendisi gayrimenkulü bırakmış olduğu halde hiç bir sebeple bu yeri kısmen veya tamamen başkalarına işgal ettiremez.
Kira akdinin esas gayesi itibariyle başkalarına kiralanması lazım ve mütat olan (Otel, pansiyon, talebe yurdu ve benzerleri) gayrimenkuller bütün gayrimenkulün devri veya kiralanması hali müstesna olmak üzere yukardaki fıkra hükmüne tabi değildir.
Bu maddenin birinci fıkrası hükmüne riayet etmeyerek bir gayrimenkule kiracı veya devir alan sıfatiyle girenler veya bu gayrimenkulü işgal edenler hakkında hiç bir ihtara hacet kalmaksızın sulh mahkemelerinde tahliye davası açılabilir.
Fuzuli şagiller hakkında 5917 sayılı kanun hükümlerinin tatbikı da istenebilir.
Madde 13 - Kira mukavelelerinin ve Borçlar Kanununun bu kanuna mugayir olmayan vecibelerine kiracılar veya ortaklariyle sanat, meslek ve ihtısasları dolayısiyle aynı meslek veya sanatı idame ettirecek olan mirasçıları ve meskenlerde ölen kiracı ile birlikte ikamet edenler tarafından tamamen riayet edildiği müddetçe bu kanunun yürürlükten kaldırılmasından üç ay sonraya kadar aleyhlerine tahliye davası açılamaz.
Madde 14 - 2490 sayılı Artırma, Eksiltme ve İhale Kanununa tabi olarak kiraya verilen gayrimenkuller hakkında da bu kanun hükümleri tatbik olunur.
Madde 15 - Kiralayan 7 nci maddenin b, c, d bentlerinde yazılı sebeplerden dolayı tahliye ettirdiği gayrimenkulü mücbir sebep olmaksızın üç sene müddetle eski kiracısından başkasına kiralayamaz.
ç fıkrasına göre tahliye edilen gayrimenkuller eski hali ile, mücbir sebepler olmadıkça üç sene müddetle başkasına kiraya verilemez.
ç fıkrasına istinaden tahliye edildikten sonra imar planına göre yeniden inşa veya esaslı şekilde tadil veya tevsi edilen gayrimenkullerin yeni hali ile ve yeni kira bedeli ile bir mesken veya bir ticarethane yerini eski kiracının kiralamağa tercih hakkı vardır. Bu hakkın, kiralayanın, yapacağı tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde kullanılması şarttır.
Bu maddeye göre tercih hakkı bertaraf edilmedikçe, gayrimenkul üç yıl müddetle başkasına kiralanamaz.
Madde 16 - Hava parası olarak veyahut her ne nam ve suretle olursa olsun bu kanuna göre taayyün eden kira bedelinden fazla para alanlar, bunlar namına hareket edenler veya bunlara tavassut edenlere 15 inci madde hükmüne aykırı hareket edenler hakkında altı aydan bir seneye kadar hapis ve üç yıllık kira bedeli tutarınca adli para cezası hükmolunur. Mükerrirler hakkında bu cezalar bir misli artırılır.
Madde 17 - Milli Korunma Kanununun 30 uncu maddesi ile 56 ncı maddesinin VII nci bendi ve bu maddeleri tadil veya ilga eden kanunlar yürürlükten kaldırılmıştır.
Madde 18 - Bu kanun 01/06/1955 tarihinden itibaren mer'idir.
Madde 19 - Bu kanunu icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur.
Ek Madde 1 - (Ek madde: 23/01/1998 - 4331/1 md.)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar, yangın, yer sarsıntısı, yer kayması, fırtına, taşkın, sel gibi tabii afetler nedeniyle zarar gören mülkiyeti veya idaresi Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait vakıf taşınmazların onarım veya restorasyonunu müteakip bir defaya mahsus olmak üzere afet öncesi kiracılarına Devlet İhale Kanunu hükümleri uygulanmaksızın Vakıflar Genel Müdürlüğünce tespit edilen rayiç kira bedeli ile kiracılık hakkı tanınabilir.
Muvakkat Madde 1 - Bu kanunun kira bedeline mütaallik hükümleri:
a) Milli Korunma Kanununa tabi olan gayrimenkuller için 01/06/1955 tarihinden,
b) Milli Korunma Kanununa tabi olmayıp da serbest kira ile kiralanmış olan ve kira akitleri gayrı muayyen müddete inkilabetmiş bulunan gayrimenkullerin kira bedelleri bu kanunun mer'iyete vazından itibaren geçecek altıncı ayı takibeden ay başından,
c) Milli Korunma Kanununa tabi olmaksızın, serbest kira ile kiralanmakta olup da mukavele müddetleri muayyen olan gayrimenkullerde kira akitlerinin hitamından itibaren,
ç) (Değişik bent: 09/01/1956 - 6634/1 md.) C fıkrasında yazılı gayrimenkullerden bir yıldan fazla müddetle mukaveleye bağlanmış olup da bu kanunun mer'iyete girdiği tarihte bir seneden fazla müddeti bulunanlar için 01/06/1956 tarihinden itibaren mer'idir.
Bu kanuna göre kiraya zam yapılması icap ettiği hallerde yapılacak zam nispetlerinden aşağı nispette zam yapılacağını veya hiç zam yapılmıyacağını kiralayan, kanunun mer'iyete girmesinden itibaren bir ay içinde yazı ile tebliğ etmediği taktirde mevzuubahis zamlar bu kanunun meri'yete girdiği tarihten bir ay sonra ve yukarıdaki tarihlerden başlamak üzere uygulanır. Bu takdirde kiracı bir aylık müddetin sonundan başlıyarak bir ay içinde mukavelenin feshini ihbar edebilir ve bu ihbardan itibaren iki ay içinde gayrimenkulü tahliyeye mecburdur. Tahliyeye kadar geçen müddetin kirası zammı ile birlikte ödenir.
Muvakkat Madde 2 - Bu kanunun 7 nci maddesinde yazılı tahliye davaları bakımından:
a) Milli Korunma Kanununa tabi olan gayrimenkullerin kira mukaveleleri 31/05/1955 tarihinde,
b) Milli Korunma Kanununa tabi olmayıp da serbest kira ile kiralanmakta olan ve kira mukaveleleri gayri muayyen müddete inkilabetmiş bulunan gayrimenkullerin kira mukaveleleri ise bu kanunun mer'iyete vazı tarihinden itibaren geçecek altıncı ayın sonunda hitama ermiş addolunur.
Bu tarihlerden itibaren bir ay zarfında dava açılmadığı takdirde mukavelelerin hitam müddetleri beklenmesi zaruridir.
Geçici Madde 3 - T.C. Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu (BAĞ - KUR), Türkiye Kızılay Derneği, Türk Hava Kurumu, Darülaceze Müdürlüğü, Darüşşafaka Cemiyeti ve bağlısı vakıflar, mazbut ve mülhak vakıflar ile Vakıflar Genel Müdürlüğü, Verem Savaş ve Kanserle Savaş dernekleri adına kayıtlı veya bunların kamu kuruluşları veya kamu yararına çalışan derneklerle müştereken sahip bulundukları gayrimenkullere (vasiyet edilenler dahil) ilişkin kira sözleşmeleri bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay sonra sona erer.
Bu süre içinde yukarıdaki Kurumlar veya bunların kira işlerini yürüten iştiraklerince rayiç veya emsal bedele uygun olarak yeni kira bedeli ve şartlar tespit edilerek kiracıya tebliğ edilir. Eski kiracının birinci fıkrada belirtilen altı ayı takip eden 30 gün içinde yeni kira bedeli ve şartlar üzerinden kira sözleşmesi yapmaya hakkı vardır.
(Değişik fıkra: 30/05/1984 - 3012/1 md.) Teklif edilen yeni bedele, kiralayan ve kiracılarca sulh hukuk mahkemeleri nezdinde itiraz olunabilir. 30 günlük süre içinde itiraz ve rüçhan hakkını kullanmayan ve gayrimenkulü tahliye etmeyenlerin, tahliyeleri icra memurluğundan istenir.
Geçici Madde 4 - Belediyeler ve Özel İdareler ile Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü adına kayıtlı veya bunların kamu kuruluşları veya kamu yararına çalışan derneklerle müştereken sahip bulundukları gayrimenkullere (vasiyet edilenler dahil) ilişkin kira sözleşmeleri bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay sonra sona erer.
Bu süre içinde yukarıdaki kurumlar ve bunların kira işlerini yürüten iştiraklerince rayiç ve emsal bedele uygun olarak yeni kira bedeli ve şartlar tespit edilerek kiracıya tebliğ edilir. Eski kiracının birinci fıkrada belirtilen altı ayı takip eden 30 gün içinde yeni kira bedeli ve şartlar üzerinde kira mukavelesi yapmaya hakkı vardır.
Teklif edilen yeni bedele ve şartlara kiracılarca sulh hukuk mahkemeleri nezdinde itiraz olunabilir. Otuz günlük süre içinde itiraz ve rüçhan hakkını kullanmayan ve gayrimenkulü tahliye etmeyenlerin tahliyeleri icra memurluğundan istenir.
İtiraz süresi içinde, belirlenen kira bedeline karşı sulh hukuk mahkemesine itiraz vaki olduğunda kiracı, dava sonuna kadar kurum ve kuruluşlarca tesbit edilen kirayı aylık olarak öder ve tahliye edilemez. Sulh hukuk mahkemesince rayiç ve emsale uygun olarak kira bedeli tesbit olunur. Mahkeme kararına göre kiracı lehine fark olduğu takdirde bu miktar ileriki aylık kiralara mahsup edilir.
Görülecek davalarda ilk ve eski kiranın toptan eşya fiyatlarındaki artış yüzdeleri bu tespitlerde nazara alınmaz. Mahkeme tespitte bilirkişi olarak resmi dairelerce bildirilen teknik elemanlardan, Ticaret Odası temsilcisinden ve bir de hukukçudan olmak üzere üç kişilik heyeti resen seçer.
Mahkeme kararının kesinleşmesinden başlayarak otuz gün içinde mahkemece tesbit edilen kira bedeline göre kiracının yeni kira sözleşmesi yapmaya hakkı vardır. Bu süre içinde sözleşmeyi yapmayan ve biriken kira farklarını ödemeyen kiracının tahliyesi icra memurluğundan istenir.
Bu davalar ivedilikle görülür.
Geçici Madde 5 - (Ek madde: 01/12/1993 - 3917/7 md.)
Sosyal Sigortalar Kurumu ile Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumunun sahibi veya ortağı bulunduğu gayrimenkuller için 01/01/1993 tarihinden önce 22/04/1926 tarih ve 818 sayılı Borçlar Kanunu ile 18/05/1955 tarih ve 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanuna göre yapılmış olan kira sözleşmeleri, sözleşmelerin bitim tarihinden itibaren üç ay sonra, işletme hakkının devrine ilişkin sözleşmeler ise bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren üç ay sonra sona erer.
Kurumlarca, bu süre içinde rayiç bedel veya emsal bedele uygun olarak yeni kira bedeli ve şartları tespit edilerek kiracıya tebliğ olunur. Eski kiracının, birinci fıkrada belirtilen üç ayı takip eden (30) gün içinde yeni kira bedeli ve şartları üzerinden 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun hükümlerine göre kira sözleşmesi yapmaya veya teklif edilen yeni kira bedeline sulh hukuk mahkemeleri nezdinde itiraz etmeye hakkı vardır. 30 günlük süre içinde itiraz ve rüçhan hakkını kullanmayan ve gayrimenkulü tahliye etmeyen kiracıların tahliyesi ilgili icra memurluğunca sağlanır.
Belirlenen kira bedeline karşı süresi içinde dava açılması halinde, dava sonucuna kadar Kurumlarca tespit edilen yeni kira bedeli üzerinden ödeme yapılır. Dava sonucunda belirlenen kira bedeline göre; kiracı lehine doğacak farklar takip eden aylara ait kira bedelinden mahsup edilir.
Kira bedellerinin tespitine ilişkin davalarda, toptan eşya fiyatlarındaki artış yüzdeleri dikkate alınmaz.
Mahkeme kararının kesinleşmesinden başlayarak otuz gün içinde, mahkemece tespit edilen kira bedeline göre kiracının 22/04/1926 tarih ve 818 sayılı Borçlar Kanunu ile 18/05/1955 tarih ve 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanuna göre yeni kira sözleşmesi yapmaya hakkı vardır. Bu süre içinde sözleşme yapmayan ve varsa birikmiş kira farklarını ödemeyen kiracının tahliyesi ilgili İcra Memurluğundan talep edilir.
Bu şekilde tespit edilen yeni kira bedelleri, yılda bir defa Devlet İstatistik Enstitüsü tüketici fiyat endeksindeki artış oranından az olmamak üzere rayiç veya emsal değere yükseltilir.
Birinci fıkrada belirtilen kurumların kamu kuruluşlarına kiralanmış bulunan gayrimenkulleri hakkında da yukarıdaki hükümler uygulanır.
Geçici Madde 6 - (Ek madde: 23/01/1998 - 4331/2 md. ; İptal: Anayasa Mahkemesi'nin 20/05/1998 tarih ve E. 1998/10, K. 1998/18 sayılı kararı ile)
Geçici Madde 7 - (Ek madde: 16/02/2000 - 4531 S. K./1 md.)
Sözleşmelerde kararlaştırılan kira paraları 2000 yılında yıllık %25, (...) oranında artırılabilir. Ancak, taşınmazın bulunduğu bölgede rayiç kira parasındaki artış bu oranların altında ise bu oranlar uygulanmaz.
Kira parasının yabancı para veya kıymetli madene endeksli olarak belirlendiği sözleşmelerde ayrıca yıllık artış uygulanamaz.
Kira parasının artış sınırlarının aşılması amacıyla yeniden kira sözleşmesi yapılamaz.
Kira tespit davalarında da yukarıdaki sınırlamalara uyulur.
KANUNA İŞLENEMEYEN GEÇİCİ MADDELER
Geçici Madde - 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları hakkındaki Kanunun muvakkat 1 inci maddesinin Ç fıkrasına müsteniden açılmış olup da halen derdest bulunan davalar reddolunur. Bu husustaki ilamlar icra dairelerince infaz olunmıyarak dosyaları muameleden kaldırılır.
Davaların reddi ve icra dosyalarının muameleden kaldırılmasından dolayı harc ve resim alınmaz ve evvelce alınmış olan peşin harc ve resimler alakalılara iade olunur.
Geçici Madde - 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanuna 2912 sayılı Kanunla Eklenen Geçici Maddenin İkinci Fıkrasına göre yeni kira sözleşmesi yapmayanlardan gayrimenkulleri henüz tahliye etmeyenlerce bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren otuz gün içinde kiralayan kurum tarafından belirlenen kira bedellerine karşı sulh hukuk mahkemesine itiraz vaki olduğunda dava sonuna kadar kiracı, kurum ve kuruluşlarca tespit edilen kirayı aylık olarak öder ve tahliye edilemez. Sulh hukuk mahkemesince rayiç ve emsale uygun olarak kira bedeli tespit olunur. Tespit edilen kira bedeli 1 Mayıs 1984 tarihinden itibaren geçerli olup, karar ile kiracı lehine fark olduğu takdirde bu miktar ileriki aylık kiralara mahsup edilir.
Görülecek davalarda ilk ve eski kiranın toptan eşya fiyatlarındaki artış yüzdeleri bu tespitlerde nazara alınmaz. Mahkeme tespitte bilirkişi olarak resmi dairelerce bildirilen teknik elemanlardan, ticaret odası temsilcisinden ve bir de hukukçudan olmak üzere üç kişilik heyeti resen seçer.
Mahkeme kararının kesinleşmesinden başlayarak otuz gün içinde mahkemece tespit edilen kira bedeline göre kiracının yeni kira sözleşmesi yapmaya hakkı vardır. Bu süre içinde sözleşmeyi yapmayan ve biriken kira farklarını ödemeyen kiracının tahliyesi icra memurluğundan istenir.
Kurumlar tarafından yapılan tebligat üzerine kurumca tespit edilen kira bedeline uygun olarak kira sözleşmesi yapılmış olması yukarıdaki fıkrada açıklanan itiraz hakkının kullanılmasına engel teşkil etmez. Bu takdirde mahkeme kararının kesinleşmesi ile tespit edilen kira mukavele tarihinden geçerli olur.
Bu davalar diğer davalara nazaran öncelikle görülür.
KAYNAK: Hukukçular Derneği - http://www.hukukcular.org.tr - 12.01.2007
30 Ekim 2010 Cumartesi
Emlak ve Emlak Yönetimi Meslek Elemanı (Emlak Danışmanı)
Bir işyerinde, düzenlenen süreli veya süresiz sözleşmeye dayanılarak yapı kooperatiflerinin kurulmasında ev, arsa, dükkan gibi taşınmaz malların satışı ve kiralanması konularında danışmanlık hizmeti veren kişidir.
GÖREVLER
- Tapu sicil müdürlüklerinde satış, ipotek, miras yoluyla geçen mülkiyetlerle ilgili tüm işlemlere aracılık eder,
- Emlak alım satımı ile ilgili danışmanlık hizmeti verir,
- Noterlerde satış sözleşmesi yapılmasına yardımcı olur,
- Kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapılması konusunda danışmanlık hizmeti verir, seçenekler ve karşılaştırılmalı örnekler sunar,
- Müşterileri adına beyanname doldurur,
- Proje yapımında pazarlamayı kolaylaştırıcı önerilerde bulunur,
- Kooperatif kurulmasına yardımcı olup pazar araştırması yapar,
- Kooperatife arsa ve üye bulma konusunda çalışmalar yapar,
- Kiracı adaylarının ekonomik ve sosyal durumunu öğrenip mülk sahibine veya vekiline bilgi verir,
- Kira sözleşmesi hazırlar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Çeşitli kırtasiye malzemeleri,
- Kanun, tüzük, yönetmelik, genelge ve talimatlar,
- İletişim araçları (telefon, fax),
- Bilgisayar,
- Fotokopi makinesi,
Fotograf makinesi, video kamera.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
• Sosyal bilimlere, özellikle sosyolojiye ve ekonomiye ilgili,
• Sözel yeteneği ve iletişim becerisi güçlü,
• Girişimci bir kişiliğe sahip,
• Kişilerin özel hayatlarına saygılı ve gizlilik prensibine uygun davranan,
• İşbirliğine açık
• kimseler olması gereklidir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Meslek elemanları kendilerine veya başka bir kişiye ait olan bir emlak ofisinde çalışmaktadırlar. Görevleri nedeniyle kentin çeşitli semtlerini sürekli gezerek gözlem ve araştırma yoluyla bilgileri toplarlar. Bilgi toplama sırasında toplumun her kesiminden kişilerle iletişim halindedirler. Gerekli hallerde bulundukları şehrin dışındaki diğer şehirlerde de bilgi toplamak amacıyla seyahat ederler. Çalışma saatleri düzensizdir. Özel amaçlı olarak herhangi bir yere gittiğinde bile bilgi toplamak amacıyla sürekli gözlem ve araştırma yapar.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Emlak sektörü ülkemizde ve dünya çapında en gelişmiş sektörler arasındadır ve iş hacmi oldukça geniş bir sektördür. İnsanların gerek yaşamlarını sürdürecekleri gerekse yatırım amaçlı kullanacakları emlaklara ihtiyaçları her zaman olacaktır. Emlak ve Emlak Yönetimi proğramından mezun olanların sektörde iş bulmaları zor değildir. Bu kişiler Emlak ve Emlak Yönetimi programından mezun olduktan sonra kendi emlak ofislerini açabilirler;gayri menkul ortaklıklarında, arsa ve yapı kooperatiflerinde veya bu sektörde hizmet veren özel ve kamu kuruluşlarında çalışabilirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitimi Meslek Yüksek Okullarının “Emlak ve Emlak Yönetimi” önlisans programında verilmektedir;
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
• Meslek Liselerinin “Emlak ve Emlak Yönetimi” ön lisans programına sınavsız geçiş için belirlenen bölümlerinden mezun olanlar “Emlak ve Emlak Yönetimi” ön lisans programına sınavsız olarak girebilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
• Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da liselerden mezun olanlar/olacaklar ise sınavsız yerleştirme sonunda kontenjan kalırsa ek yerleştirme ile açık olan programlara isteklerine ve ÖSS puanlarına göre yerleştirilebileceklerdir.Bunun için bu kişilerin ÖSYM Başkanlığınca yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girmeleri ve yeterli “Eşit Ağırlık (EA-1)” puanı almaları gerekir
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin temelini oluşturan eğitim süresi 2 yıldır. 2 yıl süresince öğrencilere mesleğin gerektirdiği teknik bilgileri içeren teorik bir eğitim verilmektedir. Bu teorik eğitimlerle öğrencilere mesleği icra ederken karşılaşabilecekleri problemleri pratik bir şekilde çözmelerini sağlayacak donanım sağlanmaktadır. Öğrencilere teorik olarak öğrendikleri bilgileri pekiştirmelerini sağlamak, mesleğin ticari yaşamda nasıl uygulandığını gösterebilmek amacıyla mesleki uygulama yaptırılmaktadır. Öğrenciler; yaz döneminde en az 30 iş günü boyunca bir emlak ofisinde, gayri menkul ortaklıklarında, emlak ve arsa kooperatif ofislerinde, emlak ile ilgili diğer özel sektör kuruluşlarında,kamu kurum kuruluşların emlak ile ilgili birimlerinde staj yapmak mecburiyetindedir. Öğrenciler aynı zamanda eğitimin ikinci yılında haftada en az iki gün teorik eğitimin bir uzantısı olarak yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlarda uygulamalı eğitime tabi tutulmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
“Emlak ve Emlak Yönetimi” ön lisans programını başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda başarılı oldukları takdirde ÖSYM’nin Emlak ve Emlak Yönetimi mezunları için belirlediği lisans programlarından birine yerleştirilebilirler.
Kendi adlarına işyeri açabilmektedirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
- Eğitim süresince tüm harcamalar öğrenciye aittir,
- Öğrenciler 1.sınıftan itibaren yaptıkları 30 günlük işletme stajı süresince işyerlerinden belli bir oranda ücret almaktadırlar.
- Eğitim süresince öğrenciler, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu’nun sağladığı kredi ve yurt olanaklarından, ayrıca diğer kamu ve özel kurum ve kuruluşların sağladığı burs imkanlarından yararlanabilirler.
Kamu sektöründe çalışanlar 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre, özel sektörde çalışanlar ise; çalışılan işyerinin büyüklüğü, kişinin tecrübesi, bilgisi, yeteneği, çalışma kapasitesi ve sektörün ücret düzeyine göre asgari ücretin yaklaşık 2 katı kadar bir ücretle çalışma hayatına atılmaktadırlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili Eğitim Kurumları ,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri
GÖREVLER
- Tapu sicil müdürlüklerinde satış, ipotek, miras yoluyla geçen mülkiyetlerle ilgili tüm işlemlere aracılık eder,
- Emlak alım satımı ile ilgili danışmanlık hizmeti verir,
- Noterlerde satış sözleşmesi yapılmasına yardımcı olur,
- Kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapılması konusunda danışmanlık hizmeti verir, seçenekler ve karşılaştırılmalı örnekler sunar,
- Müşterileri adına beyanname doldurur,
- Proje yapımında pazarlamayı kolaylaştırıcı önerilerde bulunur,
- Kooperatif kurulmasına yardımcı olup pazar araştırması yapar,
- Kooperatife arsa ve üye bulma konusunda çalışmalar yapar,
- Kiracı adaylarının ekonomik ve sosyal durumunu öğrenip mülk sahibine veya vekiline bilgi verir,
- Kira sözleşmesi hazırlar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Çeşitli kırtasiye malzemeleri,
- Kanun, tüzük, yönetmelik, genelge ve talimatlar,
- İletişim araçları (telefon, fax),
- Bilgisayar,
- Fotokopi makinesi,
Fotograf makinesi, video kamera.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
• Sosyal bilimlere, özellikle sosyolojiye ve ekonomiye ilgili,
• Sözel yeteneği ve iletişim becerisi güçlü,
• Girişimci bir kişiliğe sahip,
• Kişilerin özel hayatlarına saygılı ve gizlilik prensibine uygun davranan,
• İşbirliğine açık
• kimseler olması gereklidir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Meslek elemanları kendilerine veya başka bir kişiye ait olan bir emlak ofisinde çalışmaktadırlar. Görevleri nedeniyle kentin çeşitli semtlerini sürekli gezerek gözlem ve araştırma yoluyla bilgileri toplarlar. Bilgi toplama sırasında toplumun her kesiminden kişilerle iletişim halindedirler. Gerekli hallerde bulundukları şehrin dışındaki diğer şehirlerde de bilgi toplamak amacıyla seyahat ederler. Çalışma saatleri düzensizdir. Özel amaçlı olarak herhangi bir yere gittiğinde bile bilgi toplamak amacıyla sürekli gözlem ve araştırma yapar.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Emlak sektörü ülkemizde ve dünya çapında en gelişmiş sektörler arasındadır ve iş hacmi oldukça geniş bir sektördür. İnsanların gerek yaşamlarını sürdürecekleri gerekse yatırım amaçlı kullanacakları emlaklara ihtiyaçları her zaman olacaktır. Emlak ve Emlak Yönetimi proğramından mezun olanların sektörde iş bulmaları zor değildir. Bu kişiler Emlak ve Emlak Yönetimi programından mezun olduktan sonra kendi emlak ofislerini açabilirler;gayri menkul ortaklıklarında, arsa ve yapı kooperatiflerinde veya bu sektörde hizmet veren özel ve kamu kuruluşlarında çalışabilirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitimi Meslek Yüksek Okullarının “Emlak ve Emlak Yönetimi” önlisans programında verilmektedir;
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
• Meslek Liselerinin “Emlak ve Emlak Yönetimi” ön lisans programına sınavsız geçiş için belirlenen bölümlerinden mezun olanlar “Emlak ve Emlak Yönetimi” ön lisans programına sınavsız olarak girebilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
• Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da liselerden mezun olanlar/olacaklar ise sınavsız yerleştirme sonunda kontenjan kalırsa ek yerleştirme ile açık olan programlara isteklerine ve ÖSS puanlarına göre yerleştirilebileceklerdir.Bunun için bu kişilerin ÖSYM Başkanlığınca yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girmeleri ve yeterli “Eşit Ağırlık (EA-1)” puanı almaları gerekir
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin temelini oluşturan eğitim süresi 2 yıldır. 2 yıl süresince öğrencilere mesleğin gerektirdiği teknik bilgileri içeren teorik bir eğitim verilmektedir. Bu teorik eğitimlerle öğrencilere mesleği icra ederken karşılaşabilecekleri problemleri pratik bir şekilde çözmelerini sağlayacak donanım sağlanmaktadır. Öğrencilere teorik olarak öğrendikleri bilgileri pekiştirmelerini sağlamak, mesleğin ticari yaşamda nasıl uygulandığını gösterebilmek amacıyla mesleki uygulama yaptırılmaktadır. Öğrenciler; yaz döneminde en az 30 iş günü boyunca bir emlak ofisinde, gayri menkul ortaklıklarında, emlak ve arsa kooperatif ofislerinde, emlak ile ilgili diğer özel sektör kuruluşlarında,kamu kurum kuruluşların emlak ile ilgili birimlerinde staj yapmak mecburiyetindedir. Öğrenciler aynı zamanda eğitimin ikinci yılında haftada en az iki gün teorik eğitimin bir uzantısı olarak yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlarda uygulamalı eğitime tabi tutulmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
“Emlak ve Emlak Yönetimi” ön lisans programını başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda başarılı oldukları takdirde ÖSYM’nin Emlak ve Emlak Yönetimi mezunları için belirlediği lisans programlarından birine yerleştirilebilirler.
Kendi adlarına işyeri açabilmektedirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
- Eğitim süresince tüm harcamalar öğrenciye aittir,
- Öğrenciler 1.sınıftan itibaren yaptıkları 30 günlük işletme stajı süresince işyerlerinden belli bir oranda ücret almaktadırlar.
- Eğitim süresince öğrenciler, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu’nun sağladığı kredi ve yurt olanaklarından, ayrıca diğer kamu ve özel kurum ve kuruluşların sağladığı burs imkanlarından yararlanabilirler.
Kamu sektöründe çalışanlar 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre, özel sektörde çalışanlar ise; çalışılan işyerinin büyüklüğü, kişinin tecrübesi, bilgisi, yeteneği, çalışma kapasitesi ve sektörün ücret düzeyine göre asgari ücretin yaklaşık 2 katı kadar bir ücretle çalışma hayatına atılmaktadırlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili Eğitim Kurumları ,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)
