EMLAK KOMİSYONCULUĞU VE EMLAK MÜŞAVİRLİĞİ KANUN TASARISINDA SON DURUM.
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç ve Kapsam
MADDE 1
(1) Bu Kanunun amacı; hak sahiplerinin talebi üzerine hizmet sözleşmesi yaparak taşınmazların alımı, satımı, kiralanması ile irtifak hakkı. Rehin, diğer sınırlı aynı haklar ve şahsi hakların tesisi gibi işlemlerde danışmanlık, meslek alanına yönelik bilirkişilik ile gayrimenkul rayiç bedel araştırması ve belirlemesini yapan ve bu işlemlerle ilgili form, beyanname ve diğer belgeleri düzenleyerek bu konularda taraflarla ve onlar adına ilgili kamu kurum ve kuruluşlarında iş takibi ve aracılık yapan emlak müşavirlerinin faaliyet, yetki, sorumluluk ve denetimlerine ait esasları düzenlemektir.
( 2 ) Bu Kanun, emlak müşavirliğinin kuruluş, lisans, görev, sözleşme, ücret, yetki ve sorumlulukları ile diğer hükümleri kapsar.
(ESKİ HALİ)
Tanımlar
MADDE 2
(1) Bu Kanunda geçen:
a) Bakanlık: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün bağlı bulunduğu Bakanlığı,
b) Birlik: 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu hükümlerine göre her ilde kurulan esnaf ve sanatkarlar odaları birliğini,
c) Komisyon: Emlak müşavirliği komisyonunu,
ç) Lisans: Emlak müşavirliği lisansını,
d) Meslek odası 5362 sayılı Kanun hükümlerine göre emlakçılık mesleğini kapsar şekilde kurulan ihtisas meslek odalarını,
e) Ticaret odası: 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu hükümleri gereğince illerde kurulan ticaret odaları ile ticaret ve sanayi odalarını ifade eder.
(DÜZENLENMİŞ HALİ)
Tanımlar
MADDE 2
(1) Bu Kanunda geçen:
a) Bakanlık: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün bağlı bulunduğu Bakanlığı,
b) Komisyon: Emlak müşavirliği komisyonunu,
c) Lisans: Emlak müşavirliği lisansını,
ç) Emlak Meslek odası 5362 sayılı Kanun hükümlerine göre emlakçılık mesleğini kapsar şekilde kurulan ihtisas meslek odalarını,
d) Ticaret odası 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu hükümleri gereğince kurulan ticaret odaları ile ticaret ve sanayi odalarını,
e) İlgili Meslek Odaları, Ticaret Odaları ve Emlak Meslek Odalarını ifade eder.
Kanun Tasarısı - Bölüm 2
İKİNCİ BÖLÜM
Emlak Müşavirliği Komisyonu, Görevleri ve Çalışma Esasları
Emlak Müşavirliği Komisyonu
MADDE 3
(1) Bu Kanunda belirtilen görevleri yerine getirmek amacıyla, merkezi Ankara’da bulunan Emlak Müşavirliği Komisyonu kurulmuştur.
(2) Emlak Müşavirliği Komisyonu dokuz üyeden oluşur. Komisyon üyeleri dört yıl süre ile seçilir. Komisyon, Bakanlığın görevlendireceği bir üyenin başkanlığında, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün görevlendireceği en az daire başkanı düzeyinde dört üye ile meslek odalarının seçimle belirlenen kendi organları arasından belirleyeceği dört üyenin katılımlarıyla oluşur.
Komisyondaki meslek odasınca belirlenen üyelerin meslek odası organlarındaki görevlerinin bitimi ile üyelikleri son bulur. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce komisyonda görevlendirilen üyeler, Kurumun yazılı bildirimi ile değiştirilebilir.
Komisyonun Görevleri
MADDE 4
(1) Komisyonun görevleri şunlardır:
a) Lisans sınavı yapmak veya yaptırmak,
b) Lisans sınavı sonucu emlak müşaviri olmaya hak kazananlara lisans belgesi vermek, bunlara ilişkin lisans kayıt defteri tutmak.
c) (YENİ EKLENDİ) Emlak müşaviri olmaya hak kazananların yeminlerini yaptırmak,
ç) Emlak müşavirliği mesleği kendi ülkelerinde yasal olarak düzenlenmiş yabancı gerçek kişilerin ülkelerinde elde etmiş oldukları haklardan bu Kanun kapsamına giren hizmetleri, karşılıklılık şartı ile emlak müşaviri unvanı altında Türkiye’de yapmaları hususunda Bakanlığa teklifte bulunmak,
d) Bu Kanunun 14. maddesinde belirtilen durumlarda lisans iptaline karar vermek,
e) Emlak müşavirleri ile iş sahipleri arasında düzenlenecek hizmet sözleşmelerinin şeklini ve içeriğini belirlemek,
f) Bu Kanun kapsamındaki faaliyetler ile ilgili benzeri hizmetleri yürütmek.
Komisyonun çalışma usul ve esasları
MADDE 5
(1) komisyon, Bakanlığın görevlendireceği bir üyenin başkanlığında üyelerin üçte ikisinin katılımı ile toplanır ve üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar alır.
(2) Komisyon üyelerine (2000) göstergenin memur maaş katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak ücret aylık olarak ayrıca ödenir. Bu ücretten damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz.
(ESKİ) (3) Komisyonun sekreterya hizmetleri meslek odalarının oluşturacağı meslek kuruluşu üst birimi tarafından yerine getirilir.
(YENİLENEN HALİ) (3) Komisyonun sekreterya hizmetleri ilgili meslek odalarının üst kuruluşları ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce müştereken belirlenen bir birim tarafından yerine getirilir.
(YENİ EKLENEN) (4) Bu Kununun uygulamasının gerektirdiği mali yükümlülükler ve harcamalara ilişkin işlemler ilgili meslek odalarının üst kuruluşları tarafından yerine getirilir.
Kanun Tasarısı - Bölüm 3
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Emlak Müşaviri Olmanın Şartları, Lisans Alınması ve Lisans İptali
Genel Şartlar
MADDE 6
(1) Emlak müşaviri olabilmenin genel şartları şunlardır:
a) Türk vatandaşı olmak veya yabancı uyruğunda bulunmakla beraber Türkiye’de sanat veticaretini yürütmeye izinli olmak,
b) Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmak,
c) Kamu haklarından mahrum bulunmamak,
ç) Türkiye’de ikamet etmek,
d) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53. maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile kasten işlenen bir suçtan dolayı altı ay veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile Devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, milli savunmaya, Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçları ile yabancı devletlerle olan ilişkilere karşı suçlardan veya zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından hükümlü bulunmamak,
e) Ceza veya disiplin soruşturması sonucunda memuriyetten çıkarılmamış olmak.
Özel Şartlar
MADDE 7
(1) Emlak müşaviri olabilmenin özel şartları şunlardır:
a) En az dört yıllık yüksek öğretim kurumları veya Tapu ve Kadastro Meslek Yüksek Okulu ve Harita ve Kadastro Meslek Yüksek Okulu ile emlak ve emlak yönetimi adı altında eğitim veren en az iki yıllık yüksek okul mezunu olmak,
b) Lisans sınavını kazanmış olmak,
c) Staj olarak meslek odasınca verilecek üç aylık teorik eğitimi ve meslek odasınca belirlenecek emlak müşaviri yanında üç aylık uygulama eğitimi olmak üzere toplam altı aylık eğitimi tamamlamış olmak,
ç) Lisans almış olmak,
(ESKİ) d) İlgili meslek odasına kayıtlı olmak,
(YENİLENEN) d) Lisans sahibi tüzel kişi temsilcisi ile gerçek kişilerin ilgili meslek odasına kayıtlı olması.
(2) Ancak girdiği dört sınav sonunda başarılı olamayanlar bir daha bu sınava giremezler.
Sınav, lisans ve kimlik belgesi
MADDE 8
(1) Lisans sınavı, komisyon tarafından merkezi sistemle yapılır. Lisans sınavında başarılı olarak emlak müşaviri olmaya hak kazananlara komisyon tarafından lisans verilir ve ilgili meslek odası tarafından kayıt ve tescil işlemleri yapılarak kimlik belgeleri verilir.
(2) Verilecek lisanslar komisyonca lisans kayıt defterine, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce lisans ve sicil defterine kaydedilir.
Yemin
MADDE 9
(1) Emlak müşaviri olmaya hak kazananlar, göreve başlamadan önce komisyon huzurunda, emlak müşavirliği mesleğini yerine getirirken kamu hizmeti gereklerine, Anayasaya, kanunlara, ilgili mevzuat hükümlerine, meslek kuralları ile ahlak kurallarına uyacağına, mesleğini tam, bağımsız ve dürüstlükle yerine getireceğine, üzerine aldığı işleri dikkat ve özenle yapacağına namusu ve şerefi üzerine yemin ederler.
İşyeri açılması ve değişikliği
MADDE 10
(1) Emlak müşavirleri , ilgili meslek odalarına bildirdikleri işyeri adreslerinde faaliyetlerini sürdürmek ve lisans belgelerini çalıştıkları işyerinin görülen bu yerine asmak zorundadırlar.
(2) İşyerini değiştiren emlak müşavirleri onbeş gün içerisinde yeni işyerlerinin açık adresini ilgili meslek odasına bildirmek zorundadırlar.
(3) Emlak müşaviri, hizmetlerini gerçekleştirmek için bağımsız bölüm tahsis etmek zorundadır. Bu bağımsız bölümde başka bir iş ve hizmeti icra edemez.
(4) Emlak müşavirleri faaliyet alanlarında lisansları ile kendi adlarına sadece bir işyeri açabilirler, ancak başka bir işyeri veya şube açmaları halinde bu işyerlerinin veya şubelerin sorumluluğunun başka lisans sahibi emlak müşavirleri tarafından üstlenilmesi zorunludur. Kendi lisansları ile adlarına işyeri açan emlak müşavirleri aynı zamanda ücretli veya ücretsiz olarak bu alanda faaliyet gösteren işveren yanında çalışamazlar. Ücret karşılığı çalışan emlak müşavirleri bu alanda faaliyet gösteren birden fazla işyerinde görev alamazlar.
Emlak müşavirliği yapmak amacıyla kurulan şirketler
MADDE 11
(1) Emlak müşavirliği yapmak amacıyla kurulan şirketler, bünyelerinde en az bir emlak müşavirliği lisansına sahip emlak müşaviri istihdam etmek zorundadırlar.
(2) Bu şirketler, emlak müşavirliği dışında başka bir işle iştigal edemezler.
Yabancı emlak müşavirleri
MADDE 12
(1) Emlak müşavirliği mesleği kendi ülkelerinde yasal olarak düzenlenmiş yabancı gerçek kişilerin Türk tabiiyetindeki emlak müşavirlerinde aranan diğer nitelikleri taşımak koşuluyla, ülkelerinde elde etmiş oldukları haklardan bu Kanun kapsamına giren hizmetleri, karşılıklılık şartıyla emlak müşaviri unvanı altında Türkiye’de yapmalarına Komisyonun teklifi ve Bakanlığın onayı ile izin verilebilir.
Lisans iptali
MADDE 13
(1) Emlak müşavirlerinin lisansı, aşağıdaki hallerde Komisyonca iptal edilir.
a) Lisans sahibinin kendi talebi üzerine.
b) Bu Kanunun 6. ve 7. maddelerindeki şartların kaybedilmesi ve bu şartları taşımadıklarının sonradan tespit edilmesi halinde.
c) Bu Kanunun 21. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca iki defa, üçüncü fıkrasına göre üç defa ceza verilmesi halinde.
ç) Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce tutulan lisans ve sicil defterine göre dört defa olumsuz sicil alınması halinde.
d) Meslek odalarınca üyeliğine son verilmesi halinde.
Kanun Tasarısı - Bölüm 4
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Emlak Müşavirlerinin Görev, Yetki ve Sorumlulukları ile Hizmet Sözleşmesi ve Bedeli
Emlak Müşavirlerinin görev ve yetkileri
MADDE 14
(1) Emlak müşavirleri, gerçek ve tüzel kişilere ait gayrimenkullere ilişkin olarak aşağıda belirtilen görevleri yapar ve yetkileri kullanırlar:
a) Hak sahiplerinin talebi üzerine düzenlenen hizmet sözleşmesine dayanılarak, gayrimenkulün kiralanması konusunda pazarlama faaliyetlerinde bulunmak, kiralama işlemlerine aracılık etmek,
b) Hak sahiplerinin talebi üzerine düzenlenen hizmet sözleşmesine dayanılarak, gayrimenkul alımı, satımı, rehin ve sair ayni hak tesisi için gerekli işlemlerin yapılması konusunda aracılık etmek, pazarlama faaliyetlerinde bulunmak ve bu işlemlere ilişkin anlaşma protokollerini düzenlemek,
c) Hizmet sözleşmelerine göre belirlenen işlerle ilgili olarak resmi mercilerde inceleme yapmak bu işleri Kanun hükümlerine göre takip etmek ve sonuçlandırmak,
ç) Kamu kurum ve kuruluşlarıyla gerçek ve tüzel kişilerin talepleri halinde, meslek alanına yönelik konularda danışmanlık, bilirkişilik ile gayrimenkul rayiç bedel araştırması ve belirlemesi yapmak,
d) İlgililerin talebi üzerine form, beyanname ve benzeri belgeleri doldurmak,
e) Emlak müşavirliği faaliyet alanındaki kamu kurum ve kuruluşlarınca emlak müşavirliğine verilen iş ve işlemleri yapmak.
Hizmet Sözleşmesi
MADDE 15
(1) Emlak müşavirleri ile iş sahipleri arasında şekli ve içeriği komisyonca belirlenerek ilgili meslek odaları tarafından bastırılan hizmet sözleşmeleri düzenlenir.
(2) Sözleşmeyle yapılacak işlerin tapu sicil ve kadastro müdürlüklerini ilgilendirmesi halinde, düzenlenen hizmet sözleşmesinin bir örneğinin ilgili tapu sicil ve kadastro müdürlüğüne ibraz edilmesi zorunludur.
(3) Emlak müşavirleri, eşi ile kendisinin ve eşinin üstsoy ve altsoy dışındaki iş sahipleri ile, düzenleme şeklinde vekalet akdi almış olsalar dahi, hizmet sözleşmesi düzenlemek zorundadırlar.
(4) Hizmet sözleşmesinde, belirlenen sürenin sonunda emlak müşaviri tarafından işlemin sonuçlandırılamaması halinde, iş sahibi tarafından emlak müşavirine yazılı şekilde bilgi verilmek suretiyle sözleşme tek taraflı olarak feshedilebilir. Bu durumda, emlak müşavirince hizmet bedeli talebinde bulunulamaz.
(5) Emlak müşaviri bir şirket namına çalışıyor ise hizmet sözleşmesini o şirket adına düzenler. Emlak müşavirinin bu Kanundan doğan sorumluluğu saklıdır.
Hizmet bedeli
MADDE 16
(1) Emlak müşavirleri hizmetleri karşılığında ilgili meslek kuruluşlarınca belirlenmiş tarifeye göre hizmet bedeli alırlar.
(2) Emlak müşavirlerinin hizmetlerine karşılık olarak alacağı hizmet bedeli taraflar arasında düzenlenecek hizmet sözleşmesinde gösterilir.
Sorumluluk
MADDE 17
(1) Emlak müşavirleri, yaptıkları hizmetlerle ilgili cezai sorumlulukları doğduğu takdirde 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun kamu görevlisi ile ilgili hükümlerine tabidir. Yaptıkları hizmetler ile ilgili olarak ortaya çıkan 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 1007. maddesi kapsamındaki Hazine zararından iş sahibiyle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.
(2) Emlak müşavirlerinin sorumluluklarından doğan mali yükümlülükleri karşılamak amacıyla ilgili meslek odaları kanalı ile sigorta fonu oluşturulur.
Kanun kapsamı dışında kalanlar
MADDE 18
(1) Hak sahibi gerçek kişiler ile özel ve kamu hukuku tüzel kişilerin ve kiracılık hakları ile ilgili olarak bizzat işlem yaptıracak kiracıların, gayrimenkuller üzerinde asaleten veya temsilcileri vasıtası ile yapacakları işlemler bu Kanun kapsamı dışındadır.
(2) Bu Kanun ile emlak müşavirlerine verilen görev ve yetkiler başka meslek disiplinlerinin görev alanlarına müdahale anlamına gelmez.
Meslek unvan ve yetkilerinin haksız kullanılması
MADDE 19
(1) Kanunlarca kamu kurum ve kuruluşları ile görevlilerine tanınan görev ve yetkiler hariç olmak üzere bu Kanun uyarınca kendilerine yetki verilmeyen gerçek veya tüzel kişilerce, emlak müşavirlerine tanınan yetkiler ile meslek unvanının veya benzeri her türlü unvan veya rumuzun kullanılması yasaktır.
(2) Meslek odaları, birinci fıkra hükmüne aykırı davranışları tespit ettiği veya öğrendikleri takdirde durumu Cumhuriyet Başsavcılığına bildirmek zorundadırlar.
Mesleki yükümlülükler ve denetim
MADDE 20
(1) Emlak müşavirleri ve bunların yanında çalışanlar, yaptıkları hizmetlerden dolayı edindikleri belge ve bilgileri amacı dışında kullanamaz ve açıklayamaz.
(2) Emlak müşavirlerinin, iş elde etme ve pazarlama amacıyla 7/12/1994 tarihli ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun kapsamında haksız rekabete yol açacak ve mesleği küçük düşürecek türde promosyon, ilan, reklam gibi faaliyetlerde bulunmaları yasaktır.
(3) Emlak müşavirlerinin faaliyetleri; bu Kanun kapsamında yaptığı işlemlerin hukuka ve mevzuata uygunluk yönünden Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce, mesleki kurallara uygunluk yönünden ilgili meslek odalarınca denetlenir.
Kanun Tasarısı - Bölüm 5
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Ceza Hükümleri
MADDE 21
(1) Bu Kanunun 19. maddesinin birinci fıkrası hükümlerine aykırı davranışta bulunanlar hakkında suç daha ağır bir cezayı gerektirmiyorsa bir yıldan iki yıla kadar hapis veya adli para cezasına hükmolunur.
(ESKİ) (2) Bu Kanunun 11. ve 12. maddeleri ile 20. maddesinin birinci fıkrası hükümlerine aykırı davranışta bulunanlar hakkında suç daha ağır bir cezayı gerektirmiyorsa beşbin Yeni Türk Lirası idari para cezası ilgil meslek odasınca verilir.
(YENİLENEN) (2) Bu Kanunun 11. ve 12. maddeleri ile 20. maddesinin birinci fıkrası hükümlerine aykırı davranışta bulunanlar hakkında beşbin Yeni Türk Lirası idari para cezası ilgili meslek odasınca verilir.
(ESKİ) (3) Bu Kanunun 10. 15. ve 16. maddeleri ile 20. maddesinin ikinci fıkrası hükümlerine aykırı davranışta bulunanlar hakkında suç daha ağır bir cezayı gerektirmiyorsa ikibin Yeni Türk Lirası idari para cezası ilgili meslek odasınca verilir.
(YENİLENEN) (3) Bu Kanunun 10. 15. ve 16. maddeleri ile 20. maddesinin ikinci fıkrası hükümlerine aykırı davranışta bulunanlar hakkında ikibin Yeni Türk Lirası idari para cezası ilgili meslek odasınca verilir.
Yönetmelikler
MADDE 22
(1) Bu Kanun kapsamındaki:
a) Emlak müşavirlerinin çalışma usul ve esaslarına,
b) Emlak müşavirlerinin alacağı ücretlere ilişkin,
c) Mesleki alanda bilirkişilik ve gayrimenkul rayiç bedel araştırması ve belirlemesi usul ve esaslarına,
ç) Eğitim, staj, sınav ve lisans verilmesi ile unvanın kullanılmasına dair usul ve esaslara,
d) Emlak müşavirliği komisyonu ile sekreteryasının çalışma usul ve esaslarının düzenlenmesine,
e) Emlak müşavirlerinin denetiminin yapılması veya yaptırılmasına,
f) Sigorta fonuna,
ilişkin yönetmelikler itibaren altı ay içerisinde ilgili meslek odalarınca hazırlanır ve Bakanlıkça onaylanmak suretiyle yayımlanarak yürürlüğe konulur.
(ESKİ)
GEÇİCİ MADDE 1
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle ilk ve orta okul ile lise ve dengi okul mezunu olup bu mesleği1/1/2006 tarihinden önce ifa etmekte olduğunu vergi levhaları, meslek odaları üyelik belgeleri, son yıla ait kesmiş oldukları faturalar ve ilgili meslek odalarından aldıkları ve Tüm Emlak Müşavirleri Federasyonunun onayladığı kurs bitirme belgeleriyle ispat eden gerçek kişiler ile emlak müşavirliği alanına giren işleri yürüten tüzel kişilerin temsil ve ilzama yetkili tek temsilcisine ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü bünyesinde en az iki yıl görev yapmış olan müdür yardımcısı, müdür ve daha üst kadro unvanına sahip görevlilere, bu Kanunun 7. maddesinin öğrenim ile staj şartları aranmaksızın emlak müşaviri lisans sınavına giriş hakkı verilir.
GEÇİCİ MADDE 2
(1) Bu Kanunun geçici 1. maddesi kapsamındaki kişiler iki yıl içerisinde en fazla dört kez katılabileceği lisans sınavında başarılı olamadıkları takdirde bu Kanun kapsamına giren hak ve yetkileri kullanamazlar. Tanınan iki yıllık süre içerisinde bu faaliyetleri icra etmek üzere kendilerine geçici lisans belgesi ilgili meslek odasınca verilir. İki yıllık süre içerisinde açılacak sınavlarda başarılı olanlara lisans belgesi verilir.Başarısız olanların geçici lisans belgesi iptal edilerek meslek odaları ile ilişkileri kesilir.
GEÇİCİ MADDE 3
(1) Emlak işi yapan gerçek ve tüzel kişiler; bu Kanunun 22. maddesi uyarınca çıkarılacak yönetmeliklerin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde hukuki statülerini, Kanun ve yönetmeliklere uygun hale getirmek zorundadırlar.
(2) Bu yükümlülüğü süresinde yerine getirmeyenlerin üyelik kayıtları meslek odası tarafından re’sen sona erdirilir.
GEÇİCİ MADDE 4
(1) Komisyonun sekreterya hizmetleri meslek odalarının oluşturacağı meslek kuruluşu üst biriminin teşkiline kadar komisyon merkezinin bulunduğu yer meslek odasınca yürütülür.
(YENİLENEN)
GEÇİCİ MADDE 1
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle lise ve dengi okul mezunu olup bu mesleği1/1/2006 tarihinden önce ifa etmekte olduğunu vergi levhaları, ilgili meslek odaları üyelik belgeleri, son yıla ait kesmiş oldukları faturalar ve ilgili meslek odalarından aldıkları (Dernekler tarafından verilen ve Tüm Emlak Müşavirleri Federasyonunun onayladığı kurs bitirme belgeleriyle ispat eden gerçek kişiler ile Emlak Müşavirliği alanına giren işleri yürüten tüzel kişilerin temsil ve ilzama yetkili tek temsilcisine ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü bünyesinde en az iki yıl görev yapmış olan müdür yardımcısı, müdür ve daha üst kadro unvanına sahip görevlilere, bu Kanunun 7. maddesinin öğrenim ile staj şartları aranmaksızın emlak müşaviri lisans sınavına giriş hakkı verilir.
GEÇİCİ MADDE 2
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarı ile ilk ve orta okul mezunu olup bu mesleği 01/01/2006 tarihinden önce ifa etmekte olduğunu vergi levhaları, meslek odaları üyelik belgeleri, son yıla ait kesmiş oldukları fatura ve ilgili meslek odalarından aldıkları kurs bitirme belgeleriyle ispat eden gerçek kişiler ile Emlak Müşavirliği alanına giren işleri yürüten tüzel kişiliklerin temsil ve ilzama yetkili tek temsilcisi staj şartları aranmaksızın “Emlak Müşaviri Lisans Sınavına” giriş hakkı verilir. İş bu sınavı kazanmaları halinde bu Kanunun Emlak Müşavirine tanıdığı hak ve yetkileri altı yıl süre ile kullanırlar. Bu kişiler en geç bu sürenin sonunda en az lise ve dengi okul diploması almak suretiyle meslek odalarına ibraz etmedikleri takdirde Emlak Müşavirliği yapamazlar.
GEÇİCİ MADDE 3
Bu Kanunun geçici 1. ve geçici 2. maddeleri kapsamındaki kişiler, iki yıl içerisinde en fazla dört kez katılabileceği lisans sınavında başarılı olamadıkları takdirde bu Kanun kapsamına giren hak ve yetkileri kullanamazlar. Tanınan iki yıllık süre içerisinde bu Kanun kapsamındaki faaliyetleri icra etmek üzere kendilerine geçici lisans belgesi ilgili meslek odasınca verilir. İki yıllık süre içerisinde açılacak sınavlarda başarılı olanlara lisans belgesi verilir. Başarısız olanların geçici lisans belgesi iptal edilerek Meslek Odaları ile ilişkileri kesilir.
GEÇİCİ MADDE 4
(1) Emlak işi yapan gerçek ve tüzel kişiler; bu Kanunun 22. maddesi uyarınca çıkarılacak yönetmeliklerin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde hukuki statülerini, Kanun ve yönetmeliklere uygun hale getirmek zorundadırlar.
(2) Bu yükümlülüğü süresinde yerine getirmeyenlerin üyelik kayıtları ilgili meslek odası tarafından re’sen sona erdirilir.
Yürürlük
MADDE 23
(1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 24
(1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
Madde Gerekçeleri
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1 - Madde ile Kanunun amacı ve kapsamı ortaya konulmaktadır. Kanun taşınmaz maliklerinin talebi üzerine hizmet sözleşmesi ile alım, satım, irtifak, rehin, ipotek gibi işlemler ve danışmanlık, taşınmazlara yönelik olarak bilirkişilik yapmak, yine hak sahipleri adına kamu kurum ve kuruluşlarında iş takibi yapmak konusunda yetkili olacak emlak müşavirlerinin, yetki, sorumluluk ve denetimlerini düzenlemeyi amaçlandırmaktadır.
MADDE 2 - Madde ile Kanunda geçen bazı ifadelerin tanımları yapılmaktadır.
MADDE 3 - Madde ile emlak müşavirlerinin denetimi ve mesleğin icrasında meydana gelebilecek sorunların çözümü amacıyla merkezi Ankara’da bulunan dokuz üyeli bir komisyon oluşturulmaktadır. Buna göre, komisyonun başkanının Bakanlıkça belirlenmesi, diğer sekiz üyenin dördünün en az daire başkanı düzeyinde olmak üzere Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce, kalan dört üyenin de meslek odalarınca belirlenmesi öngörülmüştür.
Ayrıca, komisyondaki meslek odasınca belirlenen üyelerin meslek odası organlarındaki görevlerinin bitimi ile üyelikleri son bulması ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce komisyonda görevlendirilen üyelerin ise, Kurumun yazılı bildirimi ile değiştirilebileceği yönünde düzenleme yapılmıştır.
MADDE 4 - Komisyonun görev ve yetkileri belirtilmiştir.
MADDE 5 - Komisyonun çalışma usul ve esasları düzenlenmiştir.
MADDE 6 - Emlak müşaviri olmak için sahip olunması gereken genel şartlar belirlenmiştir.
MADDE 7 - Emlak müşaviri olabilmek için eğitim, sınav,staj konularında zorunlu olan özel şartlar belirtilmiştir. Emlak müşavirliği, özellikli bir hizmet alanı olduğundan, dört yıllık yüksek öğrenim ya da tapu-kadastro, harita ve emlak konusunda eğitim veren bir yüksek okul mezunu olmak şartı ile ayrıca lisans sahibi tüzel kişi temsilcisi ile gerçek kişilerin ilgili meslek odasına kayıtlı olmak şartları aranmıştır.
MADDE 8 - Madde ile emlak müşavirliği sınavının yapılma şartları, sınavı kazananların lisans kayıt ve tescillerinin nasıl yapılacağı ile sicil kaydı işlemlerinin kimlerce yapılacağı belirtilmektedir.
MADDE 9 - Madde ile emlak müşavirlerinin görevlerine başlamadan önce yapmak zorunda oldukları yeminin, nereden ve nasıl yapılacağı belirtilerek, yapılacak yeminin metni düzenlenmiştir.
MADDE 10 - Madde ile emlak müşavirliği mesleğinin nerede ve nasıl icra edileceği iş yeri değişikliğinde uyulacak kurallar, işyerinin özellikleri, emlak müşavirlerinin lisanslarını sadece bir işyerinde kullanabileceği gibi kurallar belirtilmektedir.
MADDE 11 - Madde ile, emlak müşavirliği mesleğini icra etmek amacıyla kurulan şirketler için zorunlu şartlar belirlenmiştir. Bu amaçla, emlak müşavirliği şirketleri, bünyelerinde en az bir emlak müşavirliği lisansına sahip emlak müşaviri istihdam etmek zorunda olduğu ve bu şirketlerin emlak müşavirliği dışında başka bir işle iştigal edemeyecekleri düzenlenmiştir.
MADDE 12 - Madde ile, yabancıların ülkemizde emlak müşavirliği hizmetlerinde çalışabilmesi için gerekli olan şartlar belirlenmekte olup, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı emlak müşavirlerinin taşıması gereken şartların yanında, karşılıklılık, komisyon teklifi ve Bakanlık onayı şartları getirilmiştir.
MADDE 13 - Madde ile, emlak müşavirliği lisansını almış olanların bu lisans ve yetkilerinin hangi hallerde sona ereceği düzenlenmiştir.
MADDE 14 - Madde ile, emlak müşavirlerinin görev ve yetkilerinin sınırları belirlenmiş olup, emlak müşavirlerinin görev ve yetkileri, kiralama işlemlerine aracılık etmek, gayrimenkulun kiralanması konusunda pazarlama faaliyetlerinde bulunmak, alım-satım, rehin ve sair ayni hak tesisi için gerekli işlemlerin yapılması konusunda aracılık etmek, meslek alanına giren konularda danışmanlık ve bilirkişilik yapmak, kamu kurum ve kuruluşları ile özel ve tüzel kişilerin talepleri halinde gayrimenkul rayiç bedel araştırması ve belirlemesi yapmak, ilgililerin talebi üzerine form, beyanname ve benzeri belgeleri doldurmak, kamu kurum ve kuruluşlarınca emlak müşavirliğine verilen iş ve işlemleri yapmak olarak sayılmıştır.
MADDE 15 - Madde ile, emlak müşavirleri ve iş sahibi arasında hizmet sözleşmesinden doğan ilişkiler düzenlenmiştir. Sözleşme ile yapılacak işlerin tapu sicil ve kadastro müdürlüklerini ilgilendirmesi durumunda, sözleşmenin bir örneğinin tapu sicil ve kadastro müdürlüğüne ibrazının zorunluluğu olduğu öngörülmüştür.
MADDE 16 - Emlak müşavirlerinin hizmetleri karşılığında, meslek kuruluşlarınca belirlenmiş tarifeye göre hizmet bedeli alması ve hizmet bedelinin taraflar arasında düzenlenecek hizmet sözleşmesinde gösterilmesi hususları düzenlenmiştir.
MADDE 17 - Emlak müşavirlerinin hizmetlerinden doğan sorumlulukları nedeniyle 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun kamu görevlilelir ile ilgili hükümlerine tabi olduğu, yaptıkları işlerden dolayı ortaya çıkan Hazine zararlarından iş sahibi ile birlikte müteselsilen sorumlu olacakları, ayrıca emlak müşavirlerinin mali yükümlülüklerini karşılamak amacıyla sigorta fonu oluşturulacağı düzenlenmiştir.
MADDE 18 - Madde ile, Kanun kapsamı dışında kalan işlemler düzenlenmiştir.
MADDE 19 - Madde ile, kendilerine yetki verilmeyen gerçek veya tüzel kişiler tarafından emlak müşavirlerine tanınan yetkilerin ve meslek ünvanının kullanılmasının yasal olduğu, aykırı davrananların tesbiti durumunda meslek odalarının Cumhuriye Başsavcılığına bildirme zorunlulukları olduğu düzenlenmiştir.
MADDE 20 - Emlak müşavirlerinin mesleki yükümlülükleri ve denetimi hususları düzenlenerek, yaptıkları işlerin hukuka ve mevzuata uygunluğunun Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce, mesleki kurallara uygunluk yönünden ilgili odalarınca denetleneceği düzenlenmiştir.
MADDE 21 - Madde ile Kanun hükümlerine aykırı davrananlara uygulanacak cezalar düzenlenmiştir.
MADDE 22 - Kanun kapsamında çıkarılacak yönetmelikler düzenlenmiş ve bu yönetmeliklerin, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde ilgili meslek odasınca hazırlanması öngörülmüştür.
GEÇİCİ MADDE 1 - Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle; ilk ve orta okul ile lise ve dengi okul mezunu olup bu mesleği 1/1/2006 tarihinden önce ifa etmekte olduğunu belirli belgelerle ispatlayan gerçek kişiler ve emlak müşavirliği alanına giren işleri yürüten tüzel kişilerin temsil ve ilzama yetkili tek temsilcisi ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü bünyesinde en az iki yıl görev yapmış olan müdür yardımcısı, müdür ve daha üst kadro unvanına sahip görevlilerin Kanunun 5. maddesinde öngörülen şartlar aranmaksızın emlak müşavirliği lisans sınavına giriş hakkı verileceği düzenlenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 2 - Madde ile, geçici 1. madde hükmü kapsamındaki kişilerin iki yıl içinde lisans sınavını en fazla 4 kez kazanamayanların durumları düzenlenmiş geçici lisans belgelerinin iki yıllık süre için geçerli olduğu, bu süre içinde açılan sınavlarda başarılı olanlara lisans belgesi verilmesi, başarısız olanların ise geçici lisans belgelerinin iptal edilmesi öngörülmüştür.
GEÇİCİ MADDE 3 - Emlak işi yapan gerçek ve tüzel kişilerin kanun ile ilgili yönetmeliklerin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde hukuki statülerini kanun ve yönetmeliğe uygun hale getirme zorunlulukları ile bu yükümlülükleri süresinde yerine getirmeyenlerin üyelik kayıtlarının meslek odası tarafından re’sen sona erdirileceği düzenlenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 4 - Meslek odalarının oluşturacağı meslek kuruluşu üst biriminin teşkiline kadar komisyon merkezinin bulunduğu yer meslek odasınca Emlak Müşavirliği Komisyonunun sekreterya hizmelerinin yürütülmesine yönelik düzenleme yapılmıştır.
MADDE 23 - Yürürlülük maddesidir.
MADDE 24 - Yürütme maddesidir.
Genel Gerekçe
GENEL GEREKÇE
Toplum yaşamında sosyal ilişkilerin oluşmasında temel unsurlardan birisi taşınmaz mallardır. Taşınmazlara ait hukuki düzenlemeler pek çok yasada yer almıştır. Buna bağlı olarak, taşınmazlara ilişkin pek çok hizmetin kamu idarelerince yaplmakta olduğu görülmektedir.
Taşınmazlara ilişkin kamu hizmeti yapılırken kendiliğinden ve işin doğası gereği ortaya bürokratik iş ve işlemleri takipte vatandaş ve kamu idareleri arasında aracılık yapan bir hizmet unsuru doğmuştur. Herhangi bir yasal düzenleme olmaksızın ortaya çıkan bu hizmet alanında pek çok insanımız iş takipçimiz, komisyoncu gibi adlarla faaliyet göstermektedir. Uzun yıllardan beri varlığı bilinen bu aracı hizmet unsuruna belirli bir meslek disiplini verilmemiştir. Sözü edilen bu aracılık hizmetinin doğuşu büyük ölçüde, taşınmaz mal sahiplerinin önemli bir bölümünün taşınmaz mal hukukundan doğan şekli unsurlar bilmedikleri ve yapılması zorunlu şekli, bilgi ve belgeleri düzenleyemediklerindendir. Bürokratik iş ve işlemlerin oluşturulmasında bunları yapabilecek bilgilere sahip güvenilir bir aracıya başvurularak yardımcı olmaları istenildiğinden, iş takipçiliği hizmeti ortaya çıkmıştır.
Borçlar Kanunun kabulü ile bu meslek dalı, Borçlar Kanununun 404 ila 409. maddeleri arasında “tellaliye” hükümleriyle düzenlenmeye çalışılmıştır. Ancak, söz konusu maddelerde, emlakçının mesleki anlamda bir tanımının yapılmamasının yanı sıra, çalışma usul ve esaslarına yönelik gerekli düzenlemeler de bulunmamaktadır. Yasal düzenlemesi tellaliye hükümleri ile kısıtlanan meslek, süreç içerisinde daha profesyonel bir işletmecilik anlayışını benimseyen meslek mensuplari önderliğinde; kahvehane köşelerinde gelişmiş ülkelerdeki örneklerini arayatmayacak ölçülerdeki mekanlara ve işletme koşullarına taşınmıştır.
Meslek odalarının verdiği bilgilere göre ikiyüzellibine yakın vatandaşımızın geçim kaynağını oluşturan meslek, kapsam ve çalışma usul ve esasları yönüyle halen yasal bir düzenlemeye tabi olmayıp tamamen teamül ve uygulamaya terk edilmiştir.
Günümüz ekonomik hayatın içerisinde önemli miktarlarda paranın el değiştirdiği ve ekonomiye tekrar kazandırıldığı bu meslek kolu, mesleki örgütlenmelerini; 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu gereğince kurulan ticaret odaları, 5362 sayılı esnaf ve sanatkarlar meslek kuruluşları Kanunu gereğince kurulan meslek odalarında bünyelerinde gerçekleştirmektedirler.
Ancak, mevcut meslek örgütlerinin hissetmekte oldukları yasal statünün eksikliğinden kaynaklanan tereddütler sonucu, emlakçılılk mesleğinin tanımı ile çalışma usul ve esaslarının, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Türk Standartları Enstitütüsünün tebliğleri ve meslek standardı çalışmaları ile kısmen düzenlenmesi sağlanmıştır.
Bununla birlikte, taşınmazlara ilişkin çeşitli iş ve işlemlere bağlı olarak bu işlerin kısmen veya tamamen ifası ile uğraşan emlak emlak iş takipçisi, emlakçı, emlak komisyoncusu, emlak müşaviri, emlak değerleme uzmanı, emlak bilirkişisi gibi belirli bir temele dayanan ve dayanmayan isim ve sıfatlar altında bir çok yapılanma olması, kişi ve kuruluşların bu meslek grubuna itimadların sarsmakta ve ihtiyat hatta çekimserlikle yaklaşmalarına sebebiyet vermektedir. Bu meslak grubunun yaptığı iş ve işlemlerin, gerek hizmetin ifası gerekse kamu kurum ve kuruluşlarının ilgi alanlarına yakınlıkları sebebiyle tamamen bir uzmanlık alanıdır.
Bu nedenle, bu mesleğin belirli bir yasal statü, mesleki örgütlenme ile unvan yetkilere sahip kişilerce ifası, bu hizmetten yararlanmak isteyen kişilerin güven duygusu içerisinde hizmet alamaması, muhatap olduğu kamu kuruluşları ve özellikle Tapu Sicil Müdürlükleri görevlileri üzerinde haksız itham ve kötü imaj yaratılması gibi sakıncalara yol açabilmektedir.
Sonuç olarak, taşınmazlara ilişkin hizmetleri yerine getiren Kamu İdarelerine duyulması gereken genel güveni sarsacak davranışların önlenmesi, taşınmaz mallara ait hukuki işlemler sırasında vatandaş ile kamu idareleri arasında ihtiyari olarak aracılık ve bilgilendirme hizmetlerini yerine getirecek emlak müşavirlerinin faaliyet ve işlemlerini disiplin altına alarak, bu kişilerin vatandaş ile aralarındaki ilişkilerin kanun güvencesi altında yürütülmesi gereksinimi ortaya çıkmış ve bu gerekliliğin sağlanması amacıyla bu tasarı düzenlenmiştir.
Bu itibarla, hazırlanan tasarının yasalaşması halinde sayılan tüm sakıncaların önüne geçileceği gibi, mu mesleğin ifası sırasında doğabilecek ekonomik kayıpların da önlenmesi mümkün olacak. Emlak müşavirleri ve emlak müşavirliği de hak ettiği kariyer ve unvanı kazanmış olacaktır.
Türk Emlakçılık Standardı
(Yeni Taslak)
Emlak Müşavirliği Hizmetleri - Genel Kurallar
1. Konu, Tarif, Kapsam
1.1.Emlak Müşavirliği Faaliyetleri
Bu standart, emlak müşavirlerinin ticari faaliyetlerini ifa ederken uymaları gereken genel kuralları düzenlemektedir.
1.1 Gerekçe
Günümüz koşullarında emlâk müşavirliği adı altında yürütülen faaliyet ticaret odası ve esnaf odasına kayıtla çift başlı olarak yürütülmektedir. Bu noktada kazanç elde etme amacı doğrultusunda ticari faaliyet terimi kullanılarak bu faaliyetin yürütülmesi esnasında uyulması gereken kurallar belirlenmiştir.
1.2 Amaç
Bu standardın amacı emlak müşavirliği faaliyetini saygın bir konuma getirerek, müşterilerle karşılıklı güven ve tüketiciye hizmet ilkelerince sürdürülebilmesini, çağdaş bir biçimde mekân donanım ve organizasyonun sağlıklı yürütülebilmesi ile bulundurulması gerekli araç ve gereçlerle, istihdam edilen kişilerin özellikleriyle ilgili genel ilkeleri kapsar.
1.2 Gerekçe
Bu standardı düzenlenme amacı olarak, emlak müşavirliğinin çağdaş hizmet anlayışı gereği olarak müşterilere güven uyandıracak nitelikte sürdürülebilir kılınması doğrultusunda ilkelerin belirlenmesine çalışılmıştır.
1.3 Emlak Müşavirliği Faaliyetinin Niteliği
Emlak Müşavirliği faaliyetlerinin temelinde simsarlık ve vekâlet sözleşmeleri söz konusudur. Emlak Müşavirliği faaliyetleri bu niteliği ile Borçlar Kanunu hükümlerine bağlı olarak düzenlenecektir.
1.3 Gerekçe
Özel hukuk alanında özel hukuk kişileri arasında geçerli hukuki işlemlerin nitelendirilmesi misyonu kanun koyucuya ait olup, bu görev Borçlar Kanunu hükümlerince yerine getirilmiştir. Buna göre tarafların karşılıklı olarak yükümlülük konusu yaptıkları edimler uyuşmazlık konusu olduğunda tarafların o akde verdiği isim göz önüne alınmayarak gerçek irade beyanlarına uygun olarak nitelendirilir. Bu nedenle hukuk kurallarının muhatabının yalnızca hukukçular olmadığı gözetilmekle emlak müşavirlerinin de bilinçli bir hizmet anlayışıyla tabi oldukları hukuki düzenlemeleri bilmeleri sağlanmıştır.
1.4 Tanımlar ve Tarifler
1.4.1 Emlâk
Medeni Kanun hükümlerince özel hukuka tabi taşınmaz mülkiyetinin konusunu oluşturan, imarlı veya imarsız araziler (üzerinde bütünleyici parça niteliğinde yapı bulunanlar da dâhil olmak üzere), tapu kütüğüne ayrı sayfaya kayıt edilmiş sürekli ve bağımsız haklar ile kat mülkiyetine konu bağımsız bölümler ile kamu hukukuna tabi her türlü hazine malı taşınmazlardan ibarettir.
1.4.1 Gerekçe
Yapılan ilk ayrım ile taşınmaz mallar kamu hukukuna ve özel hukuka tabi olmasına göre ikili bir ayrıma tabi tutulmaktadır. Özel hukuka tabi taşınmaz malları kapsamı yine kanun koyucunun iradesiyle Medeni Kanun’un Eşya Hukuku kitabında düzenlenmiştir. Bu kapsama uygun olarak emlak tabiri Medeni Kanun’un taşınmaz mülkiyetini oluşturan türlerine bağlı olarak saptanmıştır. Ayrıca her ne kadar kamu hukukuna tabi olsa da kamu taşınmazlarına ilişkin olarak mevzuatın izin verdiği işlemlere yönelik faaliyette bulunulması olasılığı göz önüne alınarak taşınmaz kapsamında kamu taşınmazları da zikredilmiştir.
1.4.2 Emlak Müşavirliği
Emlak Müşavirliği; emlaka ilişkin olarak her türlü (mülkiyet, taşınmaz rehini, irtifak hakkı gibi) ayni hak tesisine, değiştirilmesine, devrine ilişkin veya Borçlar Hukuku çerçevesinde sözleşme özgürlüğünce akdedilecek her türlü yasal sözleşmelerin yapılmasına (Borçlar Kanunu anlamında simsarlık niteliğinde) aracılık hizmetleri yanında ayrıca ve vekâlet hizmetleri ile emlaka ilişkin konularda danışmanlık hizmetlerinin görülmesi faaliyetlerinden ibarettir. Ayrıca kamu taşınmazlarına ilişkin olarak mevzuatın izin verdiği işlemlerinde aynı nitelikte faaliyete konu olması mümkündür.
1.4.2 Gerekçe
Yapılacak olan işlemlerin özel hukuk işlemleri olması, özellikle taşınmazın Medeni Kanun’da düzenlenmiş bulunması nedeniyle tebliğin terminolojisi, zorunlu olarak, Medeni Kanun terimleriyle uyumlu hale getirilmiştir.
Bu anlamda emlak müşavirleri aracılık ve aşağıda sayılan nitelikte iş takibi işlerinin yanı sıra danışmanlık ve müşteri hesabına vekâlet hizmetlerini kapsar nitelikte düzenlenmiştir.
1.4.3 Emlak Müşaviri
Emlak Müşaviri: Kazanç elde etme yolunda mesleki faaliyeti uyarınca emlaka ilişkin (simsarlık sözleşmesi niteliğinde) tam aracılık, vekâlet ve danışmanlık işleri ile işlemlerini sözleşme ile üstlenen gerçek ve tüzel kişiler.
1.4.3 Gerekçe
Mesleki faaliyet terimi kullanılarak yukarıdaki faaliyetin tanımına dayalı olarak emlak müşaviri tanımlanmıştır. Bu anlamda yukarıda diğer maddelerin gerekçelerine dayalı olarak, sözleşmenin niteliği Borçlar Kanunu çerçevesi belirlenmiştir.
1.4.4 Müşteri
Emlak müşaviri ile işin niteliğine uygun sözleşme yaparak emlak müşavirliği faaliyetinden ücreti karşılığı yararlanan gerçek ve tüzel kişiler ile kanuni ve iradi temsilciler.
1.4.4 Gerekçe
Kişiler düzenlenirken aşağıda gerçek hak sahibi ile veya yetkili temsilcileri ile işlem yapılması gerektiği düzenlenerek, mal sahibi kavramına gerek bırakılmamıştır. Bu anlamda da müşterinin kanuni temsilcisi veya vekâletname ile atadığı yetkili temsilcileri de bu kapsamda tanıma taşınmıştır.
1.4.5 Yardımcı Eleman / Müşteri Temsilcisi
Emlak müşavirinin Borçlar Kanunu hükümlerince kusursuz sorumluluğu altında ticari faaliyetinin (örneğin, büro hizmetleri, yer gösterme, değerleme gibi faaliyetlerin) ifasında kullanılan asgari lise mezunu yardımcı kişiler.
1.4.5 Gerekçe
Emlak müşavirlerinin ticari faaliyetlerinin yürütülmesi esnasında istihdam edilen personel bu kapsamda Borçlar Kanunu’nun ilgili hükmüne dayalı olarak düzenlenmiş ve aşağıda ki maddelerde buna bağlı özel yükümlülüklere yer verilmiştir.
1.4.6 Bağımlı Müşteri Temsilcisi
Bu bağlamda emlak müşavirinin sözleşmeyle yetkilendirdiği işlemleri alt vekâlet hükümlerince emlak müşaviri ad ve hesabına gerçekleştiren asgari lise mezunu kişiler.
1.4.6 Gerekçe
Emlak müşavirinin yalnızca sözleşme ile yetkilendirerek müşteriye karşı borcunun ifasında kullandığı, ancak başlı başına hareket ve işlem yetkisi bulunmayan, doğrudan temsil ilkelerince emlak müşavirinin emir ve talimatlarına bağlı olarak çalışan yardımcı elemanlar bu madde kapsamında borçlar ve ticaret kanununun yasal terimleri göz önüne alınarak emlak müşavirlerinin de bu alanda bilinçlendirilmesi amacıyla belirlenmiştir.
1.4.7 Bağımsız Müşteri Temsilcisi
Emlâk müşavirinin yetkilendirdiği, işlemleri kendi adına ve emlâk müşavirinin hesabına yapan dolaylı temsil hükümlerince mali sorumluluğu kendisine ait olmak üzere gerçekleştiren kişiler.
1.4.7 Gerekçe
Emlak müşavirlerinin sözleşme ile yetkili olduğu işlerde gelir paylaşımı, uzmanlıktan yararlanma, bölge dağılımı gibi nedenlerle yetkisini sözleşmenin yüklenilmesiyle devretmeksizin, iş görme faaliyetini bağımsız yardımcının kendi adına ve fakat sözleşmeyle yetkili emlak müşaviri hesabına dolaylı temsil ilkeleri uyarınca gerçekleştiren gerçek ve tüzel kişiler.
1.4.8 Zincir Emlâk Müşavirliği
Emlak müşavirliği faaliyetleri, zincir emlâk müşavirliği yoluyla da gerçekleştirilebilir. Bu sistem, ana emlâk müşavirliğinden bedeli karşılığında aldığı know-how, marka vb. gibi fikri haklar yardımıyla kendi hesabına emlâk müşavirliği faaliyetlerini bağımsız olarak yürüten üye emlak müşavirinin oluşturduğu zincirdir.
1.4.8 Gerekçe
Bu düzenleme ile emlak müşavirliği alanında gelişen örgütsel yapılanma tanımlanarak, hukuki niteliği ve nasıl gerçekleştirildiği açıklanmak istenmiştir.
Emlak müşavirliğinin zincir olarak yürütülmesinde, ana emlak müşaviri ile üye müşavirler arasında iş birliğinin sağlanması; süreklilik gösteren dayanıklı bir sistemin varlığı ile emlak müşavirliği faaliyetinin imaj kalitesi sağlanarak, sektörün dinamik bir yapıya sahip olması teşvik edilmek istenmiştir.
1.4.9 Yardımcı Kavram Tanım ve Tarifleri
Bakanlık : Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nı, TESK : 507 sayılı Kanun hükümleri gereğince kurulu bulunan “Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu”nu, TOBB : 5590 sayılı Kanun hükümleri gereği kurulu bulunan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği”ni, Birlik : 507 sayılı Kanun hükümleri gereğince her ilde kurulu bulunan “Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği”ni Ticaret Odası : 5590 sayılı Kanun hükümleri gereği her ilde kurulu bulunan “Ticaret Odaları ile Sanayi ve Ticaret Odaları”nı, Meslek Odası : 507 sayılı Kanun hükümleri gereğince “Emlakçılık Mesleğini” kapsar şekilde kurulan veya kurulacak olan ihtisas meslek odalarını, İlgili Oda : 507 sayılı Kanun hükümleri gereğince “Emlakçılık Mesleğini” kapsar şekilde kurulan veya kurulacak olan ihtisas meslek odaları ile 5590 sayılı Kanun hükümleri gereği her ilde kurulu bulunan “Ticaret Odaları ile Sanayi ve Ticaret Odaları”nı, Sertifika : Emlak Müşavirliği Sertifikasını ifade eder.
1.4.9 Gerekçe
İşbu tebliğ ile düzenleme alanı bulacak hususların açıklığa kavuşturulması esnasında kullanılacak kavramların anlam kargaşasına yer vermeyecek şekilde tanımlanması ve açıklanması amaçlanmıştır.
2. Kurallar
2.1 Emlak Müşavirliği ile İlgili Koşullar
2.1.1 Genel Koşullar
Türk Vatandaşı olmak veya yabancı uyruğunda bulunmakla beraber Türkiye’de sanat ve ticaretini yürütmeye izinli olan kişi sıfatını taşımak şartı ile medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmak ve kamusal haklardan mahrum bulunmamak asıldır. Hâkim hükmüyle verilen yargısal rüşt kararları geçerlidir.
Emlak Müşaviri:
İflas etmemiş yada iflas etmiş olsa bile itibarını hükmen yeniden kazanmış olmalı,
Taksirli suçlar hariç olmak üzere ağır hapis veya iki yıldan fazla hapis cezasıyla cezalandırılmamış olmalı yahut affa uğramış veya tecil edilmiş olsalar bile basit ve nitelikli zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, evrakta sahtekarlık, inancı kötüye kullanma, yalan yere tanıklık, kaçakçılık, hileli iflas, görevi kötüye kullanmak, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, kara para aklama, devlet sırlarını açığa vurma, terör, vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına iştirak suçlarından hüküm giymemiş olmalı,
Ceza veya disiplin soruşturması neticesinde memuriyetten çıkarılmamış olmalıdır.
2.1.1 Gerekçe
Emlak müşavirliğinin sözleşme ile yürütülmesi karşısında olmazsa olmaz koşullardan biri olarak medeni hakları kullanma ehliyeti konusunda ergin, sezgin ve kısıtlı olmama yolundaki Medeni Kanunun getirmiş olduğu koşul bu konudaki terminoloji ile “medeni hakları” kullanma ehliyeti olarak ifade edilmiştir. Ayrıca bu konudaki istisna ile hâkim kararı ile küçüklerin ticari faaliyette bulunması için yapılan uygulama ile ergin kılınması olasılığı da tartışmaya meydan vermemek amacıyla burada düzenlenmiştir.
Diğer yönden meslek güvenilirliğini sağlamlaştırmak amacı ile bazı olumsuz koşullara sahip olunmaması da (örneğin yüz kızartıcı suçları işlemiş olma) arzulanmıştır.
2.1.2 Özel Koşullar
Emlak Müşaviri olmak için en az 4 yıllık fakülte veya “Tapu ve Kadastro Meslek Yüksek Okulu” ve “Harita ve Kadastro Meslek Yüksek Okulu” ile “Emlak ve Emlak Yönetimi” adı altında yahut eğitim programı aşağıda yer verilen müfredata uygunluk sağlayan eğitim alanı almak pazarlaması ile ilgili olan en az iki yıllık eğitim veren yüksek okul mezunu olmak,
Staj olarak ilgili odalarca verilecek üç aylık sertifika programı ve yine söz konusu odalarca belirlenecek emlak müşaviri yanında üç aylık uygulama eğitimini tamamlamış olmak,
Emlak Müşavirliği Sertifika Sınavını kazanmış olmak,
Emlak Müşavirliği Sertifikasını almış olmak.
2.1.3 Sertifika Programına Katılma ve Sınav
Emlak Müşaviri, işbu tebliğde belirtilmiş olan ilgili kurumlarca düzenlenmiş en az 120 saatlik sertifika programına katılmış olmalıdır.
Emlak müşaviri, ilgili kurumların denetimi ve gözetiminde düzenlenmiş kurslara katılmış olmalıdır. Bu kurslar, kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler, meslek odaları, ilgili meslek kuruluşları, vakıflar, dernekler ve özel öğretim kurumları tarafından düzenlenmelidir. Kursların ücretli ya da ücretsiz olarak düzenlenebilmesi için, ilgili mevzuatın öngördüğü şekilde, yetkili makamlardan gerekli izin ve/veya belgeler alınmış olmalıdır.
Söz konusu kurum ve kuruluşlar bu sertifika programlarına ilişkin eğitim programlarını düzenlemeye, bu konuda üniversitelerle işbirliği yapmaya yetkilidir.
İlgili sertifika programına katılanlar, diğer kriterleri de taşımak şartıyla, ilgili odalarca koordine edilen merkezi sınavlara başvurabilirler. Bu sınavlarda başarılı olanlar emlak müşaviri ünvanını bu amaçla yapacakları ticari faaliyetlerine bağlı olarak kullanmaya hak kazanırlar.
Eğitim programında aşağıdaki dersler görülür;
Sertifika Programında Yer Alan Derslerin Adları Sertifika Programı Ders Saati Dağılımı
1 Türk Emlakçılık Standardı 6
2 Eşya Hukuku (Orman hukuku, kat mülkiyeti hukuku, maden hukuku gibi yan dallar dâhil olmak üzere) 6
3 Sözleşmeler Hukuku 12
4 İmar Hukuku 12
5 Tapu ve Kadastro Hukuku 12
6 Emlakın Mali Yönü 6
7 Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu 6
8 İletişim ( hitabet ve anlatım ) 6
9 Taşınmaz Değerleme 12
10 Halkla İlişkiler 12
11 Pazarlama Teknikleri 12
12 Satış Beceri ve Teknikleri 12
13 Büro Yönetimi ve Mesleğin Gerektirdikleri 6
2.1.2 ve 2.1.3 Gerekçe
Günümüz dünyasında eğitimin önemi karşısında emlakçılık faaliyetinin de hak ettiği saygınlığa kavuşabilmesi adına eğitim şartı en az iki yıllık yüksek okul düzeyine çekilerek, bu anlamda bir standart seviye belirlenmek istenmiştir. Ayrıca salt mesleki yüksek okul, üniversite eğitimi emlakçılık faaliyetlerinin çağdaş anlamda gereği gibi yerine getirilmesi için yeterli olmayıp, mesleki anlamda gelişimi ve yeterliği sağlamak amacıyla sertifikaya dayalı programlarının düzenlenmesi, bu eğitim programlarının asgari içeriği ve emlak müşaviri ünvanına hak kazanma sınavına yer verilmiştir.
2.1.4 Sınav, Sertifika ve Kimlik Belgesi
Emlak Müşavirliği Sertifika Sınavı ilgili oda tarafından merkezi sistemle yapılır. İlgili odalar tarafından verilecek sertifika ile emlak müşaviri olmaya hak kazananlara, ilgili oda tarafından kayıt ve tescil işlemleri yapılarak kimlik belgesi verilir.
2.1.4 Gerekçe
Mesleğin kalite düzeyini yükseltmek amacı ile öngörülen sınavın yapılış şekli ve sınavda başarılı olunması halinde hak kazanılacak olan sertifikanın kayıt esasları belirtilmiştir.
2.1.5 Yemin
Emlak müşaviri olmaya hak kazananlar, göreve başlamadan önce ilgili odalar huzurunda aşağıdaki şekilde yemin ederler;
“Emlak Müşavirliği mesleğini yerine getirirken kamu hizmeti gereklerine, T.C. Anayasasına, kanunlarına, meslek kuralları ile ahlak kurallarına uyacağıma, mesleğimi tam ve bağımsız ve dürüstçe yerine getireceğime, üzerime aldığım işleri dikkat ve özen ile yapacağıma namusum ve vicdanım üzerine yemin ederim.”
2.1.5 Gerekçe
Mesleği icraya hak kazananların mesleği icra esnasında uyması gereken genel kuralların kişiler tarafından benimsenmesini sağlamak amacı ile öngörülen yemin açık olarak belirtilmiştir.
2.1.6 Faaliyete Başlanmasına ve Faaliyetin Sona Ermesine İlişkin Koşullar
Emlak Müşavirleri bağlı oldukları ilgili odaya kayıt ile vergi yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle faaliyette bulunmalıdırlar.
Söz konusu faaliyet şu koşullarla sona erer;
Sertifika sahibinin kendi talebi üzerine,
Tebliğin 2.1.1 ve 2.1.2 maddelerindeki şartları kaybedenler ile bu şartları taşımadıkları sonradan tespit edilenler,
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce tutulan lisans ve sicil defterine göre dört defa olumsuz sicil alanlar,
İlgili odalarca üyeliğine son verilenler.
2.1.6 Gerekçe
Emlakçılık faaliyetlerinin gerek kayıtsızlık gerekse vergi ödenmeksizin yürütülmesi olasılığının bertaraf edilmesi amacıyla zaten mevcut olan yasal yükümlülüğe işaret edilmiştir. Madde devamına söz konusu faaliyetin hangi hallerde sona ereceği hususuna açıklık getirilmiştir.
2.1.7 Sözleşmeye Dayalı Faaliyette Bulunma Yükümlülüğü
Emlakçılık faaliyetleri ile ilgili olarak taşınmazın aracılık işlerine ilişkin olarak geçerlilik şekli niteliğinde zorunlu olarak; vekâlet akdine ilişkin olarak ise ispat şartı niteliğinde yazılı sözleşme yapılmalıdır. Bu sözleşmenin esaslı unsurları olarak yapılacak iş ve işlem ve bunun karşılığında ödenecek ücret belirlenir. İkincil noktalar sözleşme özgürlüğünce kararlaştırılır.
2.1.7 Gerekçe
Borçlar Kanunu’muzun sözleşme özgürlüğü prensibinin sınırı olarak bazı akitler için getirdiği geçerlilik şekli ve böyle bir şekle tabi olmasa da Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’muzun ispat kuralları açısından gerekli kıldığı şekil zorunluluğu burada tespit edilmiş ve bu yazılı sözleşmenin içeriği belirlenmiştir. Ancak, Borçlar Kanunu’nun tanıdığı içerik belirleme konusundaki özgürlüğe saygı duyularak dayatma tip sözleşme zorunluluğunun önüne geçilmek istenmiştir. Çünkü hiçbir makam ve mercii özel hukuk konusundaki sözleşmelerin içeriğini önceden sınırlı olarak belirleyemeyeceği gibi zaman içinde değişen ihtiyaçlara uyumlu sözleşme hazırlanması da bunu gerekli kılar.
2.1.8 Ücrete İlişkin Koşullar ve Tahkim Usulü
Emlâk müşavirliği hizmetlerinin karşılığı, Borçlar Hukuku’nun temel ilkelerinden sözleşme özgürlüğü prensibi uyarınca, taraflar arasında yapılan sözleşme ile işin niteliğine göre belirlenir. Eğer taraflarca kararlaştırılmış bir ücret yoksa ilgili odalarınca belirlenmiş en az ücret tarifesine göre hizmetin karşılığı verilir. En az komisyon ücretlerinin oranları ile yer gösterme hizmeti karşılığında herhangi bir ücret talebinde bulunulmayacağı hususları müşterilerin görebileceği bir yere asılmalıdır.
Emlak müşavirleri ücret konusunda çıkacak uyuşmazlıkların çözülmesi yolunda yaptıkları sözleşmelere ikincil nokta tahkim şartı koyabilirler. Bu konuda isteğe bağlı olarak tahkim şartı aşağıdaki metin ile sözleşmeye konabilir.
Tahkim sürecinde, tahkime başvuran taraf (davacı taraf) kendi taraf hakemini belirleyerek karşı tarafa (davalı taraf) bu tahkim talebini gönderir ve kendi taraf hakemini seçmesi için yedi gün süre verir. Karşı taraf (davalı taraf) bu süre içinde, kendi taraf hakemini ve uyuşmazlık hakkındaki görüşlerini bildirir. Davalı taraf kendi hakemini bildirmez veya taraf hakemleri tarafsız hakemin seçiminde anlaşamazlarsa Tahkim Heyeti davacının yerleşme yeri mahkemesince belirlenir. Taraf hakemleri davalı tarafın hakemini ve cevabını bildirmesinden itibaren en geç on beş gün süre içinde bir araya gelerek tarafsız hakemi seçerler. Tahkim süresi üç aydır. Bu süre uzatılamaz. Süresinde tahkimin sonuçlanmamış olması halinde hakemler ücrete hak kazanmadığı gibi uyuşmazlık emlak müşavirinin yerleşme yeri yetkili mahkemelerinde çözümlenir.
Hakemler uyuşmazlığı hakkaniyet ve nısfet ölçüleriyle çözümlerken diğer Türk Kanunlarından yararlanabilir fakat bu yararlanma uyuşmazlığın maddi hukuk kurallarınca çözümlendiği anlamına gelmez.
Meslek odaları isteğe bağlı tahkim kurulları oluşturabilir ve tahkim sürecinin detayı hakkında yönerge ile düzenleme yapabilirler.
2.1.8 Gerekçe
Emlakçılık faaliyetinin toplumda yaygın olarak kullanılabilmesini sağlamak amacıyla insanların keyfî olarak belirlenmiş ücret uygulamalarına engel olabilmek amacıyla, sözleşme özgürlüğü prensibince, işin niteliğine göre belirlenen ücreti ödemeye alışkanlık veya meslek odaları tarafından getirilen tarifeye bağlılık ve bu tarifenin aleniyetinin sağlanması hususları zorunluluk olarak bir kez daha zikredilmiştir. Ayrıca müşterilerin yazılı sözleşmelere ve tarifeye rağmen ücret ödemekten kaçınmaları veya emlak müşavirlerinin tarife dışı ekstra ücret taleplerine ve bu gibi ücrete dayalı uyuşmazlıklarda gereksiz adli süreçlere yer verilmemesi ve uyuşmazlığın ivedilikle çözümünün sağlanması amacıyla, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun düzenlemesine uygun olarak tahkim şartının sözleşmeye geçirilmesi ve meslek odalarının tahkim kurullarını oluşturabilme olanakları ve tahkimin işleyişi hususları düzenlenmiştir. Ayrıca öneri bir tahkim şartı örneğine yer verilmek suretiyle emlak müşavirlerine kolaylık getirilmek istenmiştir.
2.1.9 Tüketicinin Korunması Hakkında Mevzuat Hükümleri Uyarınca Faaliyette Bulunma Yükümlülüğü
Müşterinin, emlak müşavirin sunduğu hizmetleri ticari veya mesleki olmayan amaçlar nedeniyle talebi halinde tüketicinin korunması hakkındaki mevzuat kapsamında hizmet verilmesi gerekir. Emlak müşaviri bu konudaki mevzuata ilişkin tüm yükümlülükler konusunda bilgilenerek özellikle ayıplı hizmet vermekten kaçınmak yükümlülüğü altındadır.
2.1.9 Gerekçe
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun uyarınca getirilen tanıma dayalı olarak, mesleki ve ticari faaliyete dayanmaksızın emlak müşaviri ile sözleşme imzalayan müşterilere tüketici sıfatını taşımaları sonucu verilecek hizmetin, yine bu kanun hükümlerine tabi olduğu açıkça vurgulanmıştır. Hal böyle olmakla bu kanunun emredici hükümlerine tabi olunduğu bilinci yerleştirilerek, ayıplı hizmet konusunda uyarı görevi yerine getirilmek istenmiştir.
2.1.10 Emlak Müşavirleri Arasında İşbirliği
Emlak müşavirleri mesleki faaliyetlerinin yürütülmesi kapsamında birbirleri ile iş ortaklığı, gelir paylaşımı, şirketler birliği, joint venture gibi isimler altında, tüzel kişilik oluşturmaksızın ve bağımsız ticari faaliyetlerini sona erdirmeksizin, adi ortaklık temelli oluşumlar gerçekleştirebilirler. Bu takdirde anılan sözleşme yazılı şekilde yapılmalı ve gelir paylaşımı esasları açık bir şekilde düzenlenmelidir. Bu durumda elde edilen kazanç brüt üzerinden paylaşılacak olup, vergilendirilmesi ise kendi ticari faaliyet alanında gerçekleşecektir. Bu kapsamdaki oluşumlar zincir emlak müşavirliği niteliği taşımaz.
2.1.10 Gerekçe
Emlak müşavirlerinin “zincir emlak müşavirliği”nin dışında da, ticari faaliyete ilişkin bağımsızlıklarını kaybetmeksizin ve oluşumlarının her hangi bir tüzel kişiliğe vücut vermeksizin, işbirliğinde bulunmaları ve birlikte çalışmaları mümkündür. Bu kapsamda gerçekleştirilebilecek olan sözleşme özgürlüğüne dayalı oluşumlara örnekler verilerek, bu oluşumların kurulmasına, gelir paylaşımına ve vergilendirilmesine ilişkin genel kurallar belirlenmiştir.
2.1.11 Tüzel Kişi Emlak Müşavirliği
Emlak müşavirliği faaliyetinin tüzel kişilik tarafından yürütülmesi halinde; şirket adına imza atma yetkisine sahip bulunan kişilerin emlak müşavirliği şartları ve sıfatına sahip olmaları gerekir.
2.1.11 Gerekçe
Faaliyet esası emlak müşavirliği olan bir ortaklık statüsü altında faaliyet gösterilmesi halinde tüzel kişi organ ayrımına dayalı olarak tüzel kişilerin temsilinde görev alacak kişilerin belli bir sermaye payı oranına sahip olarak emlak müşaviri olması şartı getirilerek bu standarda dayalı esaslar korunmak istenmiştir.
2.1.12 Diğer Faaliyet Esasları
Hizmet verilen bölgenin kroki, vaziyet plânı, maket, perspektif vb tanıtma elemanları emlâk bürosunun duvarlarında veya uygun yerlerinde müşterilerin görebileceği şekilde teşhir edilmeli, kiralık ve satılık taşınmazların özelliklerinin belirtildiği ilân panosu düzenlenmeli, taşınmazların özelliklerinin müşteriye daha iyi tanıtılabilmesi için broşür, fotoğraf, video çekimi, vaziyet plânı, imar durumu vb. yararlanılmalıdır.
2.1.12 Gerekçe
Standart ve kaliteli bir hizmetin verilebilmesi amacıyla mesleki deneyim sonucu belirlenen ilkeler metne taşınmıştır.
2.1.13 Meslek Dışı Faaliyetlere Aykırılık Yasağı
Emlak müşavirliği yapılan mekânda başka bir iş yapılamaz. Bir işletme, sair mevzuata uygun olması ve farklı adreslerdeki işyerlerinde icra edilmesi şartı ile başka mesleki faaliyetlerde bulunabilir. Sermaye şirketlerinde ortaklık bu kapsamda değerlendirilemez.
2.1.13 Gerekçe
Yaşanan tecrübeler ışığında ticari taksicilik, bakkal, manav gibi tacir ve esnafların yaptıkları bu faaliyetin yanında emlak müşavirliği faaliyetinde de bulundukları ve bu durumun mesleğin imajını son derece olumsuz olarak etkilediği ve mesleğin itibarını zedelediği açıktır. Mesleğe hak ettiği itibarı kazandırmak ve imajını saygınlaştırmak amacıyla, bu gibi ek faaliyetler yasaklanmıştır. Bu yasağa aykırı hareketin yatırımları da tereddüde yer vermeyecek şekilde, dernekten ve meslek odalarından ihraç olarak belirlenmekle beraber, sermaye şirketlerine ortaklık bu kapsamın dışında tutulmuştur.
2.2 Emlak Müşavirinin Uyması Gerekli Mesleki İlke ve Kurallar
2.2.1. Emlak müşaviri, iş yeri tabelasında ve basılı evraklarında mesleğini tanımlayan ibareler dışında herhangi bir yazı, sıfat veya unvan kullanmamalıdır.
2.2.2 Emlak müşavirleri unvanlarını herhangi bir karışıklığa, yanlış anlaşılmaya yer vermeyecek şekilde, her iki statü net olarak ayır edilebilecek bir şekilde kullanmalıdır. Örneğin:
“Ak Emlak Müşavirliği Hizmetleri”
Bu kurala uymayanlar hakkında meslek odaları ve dernekler tarafından gerekli uyarı ve takibat yapılır.
2.2.3. Emlak müşaviri, sır saklama yükümlüğü kapsamında verdiği hizmet dolayısıyla edindiği bilgileri sözleşme ile belirlenen esaslar dışında kullanmamalı ve açıklamamalıdır.
2.2.4. Emlak müşaviri, vereceği ilânlarda iş yerinin adını belirtmelidir.
2.2.5. Emlak müşaviri diğer meslektaşlarıyla haksız rekabetten kaçınmalı ve onları kötüleyici beyanlarda bulunmamalıdır.
2.2.6. Emlak müşavirliği hizmetleri, sözleşmede yer alması kaydıyla yapılacak yazılı bir sözleşme esasına göre şubeler veya yardımcı elemanlar aracılığıyla verilebilir. Bu sözleşmede, hizmetin süresi, ücreti, yasal ve mali sorumluluklar vb. hususlar yer almalıdır.
2.2.7. Emlak müşavirliği bürosunda haberleşme hizmetlerinin yürütülebilmesi için telefon, faks ve bilgisayarla haberleşme ağı vb bulunmalıdır.
2.2.8.Taşınmazın müşteriye yerinde gösterilebilmesi için emlak müşavirliği bürosuna ait taşıt bulunmalı veya bu hizmetin yerine getirilebilmesi için sözleşmeli bir taşıt imkânı sağlanmalıdır.
2.2.9. Taşınmazın özelliklerinin belirtildiği tanıtıcı ve bilgi verici yazılı ve görüntülü belgeler uyuşmazlık halinde hukuki belge özelliği taşıyacak şekilde düzenlenmelidir.
2.2.10. Taşınmazlarda bulunan ‘Kiralık’ veya ‘Satılık’ ilanları uzaktan fark edilebilecek büyüklükte olmalıdır.
2.2 Gerekçe
Edinilmiş deneyimlere dayalı olarak, çağdaş ve kaliteli bir emlakçılık hizmetinin verilebilmesi için ihtiyaç duyulabilecek teçhizat ve donanımlar ve mesleki anlamda genel çalışma ilkeleri bu kapsam altında 2.2 vd. maddelerinde düzenlenmiştir.
2.3 Hizmet ortamının özellikleri ile İlgili kurallar
2.3.1. Emlâk müşavirliği bürosu, kendi mülkü veya kiralama sözleşmeli veya geçerli bir hakka dayalı olmak üzere en az 40 m2 büyüklükte, en az idari büro ve kapalı toplantı odası olmak üzere ayırt edilmiş iki bölümden ibaret olmalıdır.
2.3.2. Emlâk müşavirliği hizmetlerine yönelik işlerin yapılmasında kullanılan teknik cihaz ve donanıma uygun büro mobilyalı, müşterilerin kabulüne uygun oturma grupları düzenlenmelidir.
2.3.3. Emlâk müşavirliği bürosunda; İlgili odasınca kullanıma sunulan: matbu alıcı ve satıcı yetki sözleşmesi, kira kontratı, matbu tellâliye, pey akçesi, yer gösterme ve kiracı, kiraya veren, satış ve kiralama protokolü, komisyon paylaşım sözleşmesi, ekspertiz formu, hukuk, vergi, kadastro, muhasebe, pazarlama, tapu vb mevzuatı içeren kitaplar, basılı evrak, belge ve dokümanları bulunmalıdır.
2.3.4. Emlâk müşaviri, resmi belge hüviyetinde olacak şekilde, faaliyetleri ile ilgili kayıtlar tutmalıdır.
2.3.5. Emlâk müşaviri bürosunda: aşağıdaki araç ve gereçler bulunmalıdır. Bilgisayar ve yazıcı, telefon, internet bağlantısı, faks, fotoğraf makinesi, el feneri, televizyon (tercihen), video (tercihen), kamera (tercihen), eğitim sertifikası, bölge haritası.
2.3 Gerekçe
Yine burada da edinilmiş deneyimlere dayalı olarak, çağdaş ve kaliteli bir emlak müşavirliği hizmetinin verilebilmesi için çalışma ortamının koşulları ile bulundurulması gereken evrak ve belgeler genel olarak 2.3 vd. maddelerinde düzenlenmiştir.
2.4 Çalışanlarla ilgili kurallar
Reklâm, tanıtım ve pazarlama ile ilgili elemanlar müşteri ilişkilerinde güvenilir ve inandırıcı olmalıdır. Bu konuda emlak müşaviri ile müşteri arasında yapılacak sözleşmeden hile nedeniyle dönmeye yol açacak nitelikte yanıltıcı beyanların kullanılmasından kaçınılması gerekir.
2.4 Gerekçe
Bu madde ile Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca, üçüncü şahsın hilesi kapsamında, emlak müşavirinin müşterisiyle yaptığı sözleşmeden dönülmemesi yolunda yardımcı elemanların davranış yükümlülüğü hatırlatılmıştır.
2.5. Emlak Müşavirleri Faaliyetleri
2.5.1 Genel Kapsam
Emlâk Müşaviri faaliyet alanına giren iş ve işlemler genel olarak şunlardır.
Simsarlık ( gayrimenkul tellallığı / aracılık ) hizmetleri kapsamında;
Emlak müşavirinin yukarıda yapacağı hizmetlerin yanında, kampanyalı olanlarda dâhil olmak üzere tanıtım reklâm ve diğer tanıtım yolları ile topluca pazarlama işlemine ve benzeri faaliyetlerin yerine getirilmesi.
Vekâlet hizmetleri kapsamında (danışmanlık ve bu kapsamdaki iş görme);
Yukarıda belirtilen simsarlık (aracılık) hizmetlerine konu iş ve işlemlerde aracılık yapmaksızın yalnızca taraflara danışmanlık hizmeti verilmesi,
Ekspertiz hizmetleri
İpotek tesisi,
Kat irtifakı kurma,
Kat mülkiyeti kurma,
İfraz ve tevhit.
Cins değişikliği,
Taksim (paylaşım),
Tashih (düzeltme),
Aplikasyon,
Belediyelerden bölge imar plânı çıkarma,
Kadastro müdürlüklerinden röperli kroki ve çap belgesi alma,
Vergi muafiyeti belgesini alma,
Veraset vergi dairelerinden ilişik kesme veya temiz kâğıdı alma,
Emlâk beyannamesi düzenleme.
2.5.2 Emlak müşavirlerinin aracılık ve vekâlet işlerine ilişkin olarak hazırlık safhası ve ifa sürecinde gerçekleştirilebilecek diğer faaliyetler;
Müşteri temsilcisi ve yardımcı elemanların iş dağılımı,
Alan çalışması yapılması,
Yayınların incelenmesi,
Müşteri portföyünün arz, talep yönünden değerlendirilmesi,
Emlak kayıtlarının bilgisayar ortamında güncelleştirilmesi,
Taşınmazın pazarlanmak üzere hazır duruma getirilmesinin sağlanması,
Taşınmazda oturan varsa göstermek için randevuların alınması,
Pazarlama stratejisinin hazırlanması,
Yazılı ve görsel pazarlama tekliflerinin hazırlanması,
İlan verilecek taşınmaz belirlenmesi,
Taşımazın pazarlama aşamaları hakkında müşteriye düzenli bilgi ve rapor verilmesi,
Diğer emlâk müşavirleriyle ortak çalışmaların yürütülmesi, tarafların bir araya getirilmesi,
Tapu işlerine ilişkin randevuları alıp işlerin takip edilmesi ve benzeri iş ve işlemlerdir.
Ancak, yasa gereği emlak müşavirlerinin avukatlık ve mali müşavirlik mesleklerine özgü faaliyetlerde bulunamayacakları gibi bunlara aracılık dahi edemezler.
Bu konularda danışmanlık hizmeti verilebilirse de işin kapsamının avukatlık veya mali müşavirlik mesleği kapsamına girdiği anlaşıldığında, aydınlatma yükümlülüğü gereği, müşteri bilgilendirilerek bu meslek gruplarına yönlendirilmelidir. Bu mesleklere özgü faaliyetlerde bulunmaları ise yasaktır.
Sermaye piyasası hükümlerince yapılabilecek ekspertiz ve değerlendirme işlemleri konusundaki mevzuat hükümleri saklıdır.
2.5.3 Müşteri Adına Belge ve Bilgi Edinilmesinde Yetki
Tapu daireleri, belediye ve il imar dairelerinde tapu sicili ve imar planlarının açıklığı ilkesince müşterilerine ait taşınmazlara ilişkin her türlü belge ve bilginin taraflarına verilmesini isteme hakkına emlak müşavirleri yetkilidir. Ayrıca, temsil yetkisi belgesi ile müşterileri hesabına ilgilendikleri taşınmazlara ilişkin bilgi ve belge konusunda tüm kamu idare ve kuruluşlarından bilgi ve belge talebinde bulunabileceklerdir.
2.5. Gerekçe
Emlak müşavirliğinin faaliyetleri genel olarak yukarıda maddesinde tanımlanmıştı. Bu madde de ise genel kapsama uygun faaliyetler örnek mahiyetinde olmak üzere; emlak müşaviri için sayılmıştır.
3 Çeşitli hükümler
3.1 Emlâk müşaviri, bu standartta belirtilen hizmetler için istenildiğinde standarda uygunluk beyannamesi vermek veya göstermek mecburiyetindedir. Bu beyannamede söz konusu iş yerinin ilgili maddedeki genel kurallara uygun olduğunu belirtmeleri gerekir.
3.2 Emlak müşavirliğinin standartlara uygunluğu kuruluş aşamasından itibaren Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından denetlenir ve uygunluğunu kontrol eder.
4 Geçici hükümler
4.1 Emlak Müşavirleri İntibakı
2.1.1 no’lu maddedeki medeni hakları kullanma koşulunu taşımakla birlikte;
a) Bu tebliğ yürürlüğe girdiği tarih itibari ile, lise ve dengi okul mezunu olup bu mesleği yayım tarihinden önce ifa etmekte olduğunu vergi levhaları, meslek odaları üyelik belgeleri, son yıla ait kesmiş oldukları faturalar ve Ticaret-Sanayi ve Ticaret ve Emlak Esnaf Odalarından aldıkları kurs bitirme belgeleriyle ispat eden gerçek kişiler ile emlak müşavirliği alanına giren işleri yürüten tüzel kişilerin temsil ve ilzama yetkili temsilcileri ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü bünyesinde en az iki yıl görev yapmış olan müdür ve müdür yardımcısı ve daha üst kadro ünvanına sahip görevlilere bu tebliğin ilgili maddesinde yer verilen staj şartı aranmaksızın “Emlak Müşavirliği Sertifika Sınavı”na giriş hakkı verilir.
b) Bu tebliğ yürürlüğe girdiği tarih itibari ile ilk ve ortaokul mezunu olup bu mesleği işbu tebliğin yayım tarihinden önce ifa etmekte olduğunu vergi levhaları, meslek odaları üyelik belgeleri, son yıla ait kesmiş oldukları faturalar ve Ticaret-Sanayi ve Ticaret ve Emlak Esnaf Odalarından aldıkları kurs bitirme belgeleriyle ispat eden gerçek kişiler ile emlak müşavirliği alanına giren işleri yürüten tüzel kişilerin temsil ve ilzama yetkili temsilcileri için staj şartı aranmaksızın “Emlak Müşavirliği Sertifika Sınavı”na giriş hakkı verilir.
c) Bu tebliğin yayın tarihinden evvel yine bu tebliğe ve bu tebliğin yürürlük tarihinden evvel yürürlükte olan tebliğlere uygun olarak emlak müşavirliği mesleğini ifa edenlerin yanında çalıştıklarını 3 yıldan bu yana SSK kayıtları ile belgeleyeler lise mezunları işbu tebliğin öngördüğü sertifika programına katılmak ve sınavda başarılı olmak koşulları ile emlak müşavirliği sıfatını kazanabilirler.
d) Yukarıdaki a ve b maddeleri kapsamındaki kişiler iki yıl içerisinde en fazla dört kez katılabileceği sertifika sınavında başarılı olamadıkları takdirde bu tebliğ kapsamına giren hak ve yetkileri kullanamazlar. Tanınan iki yıllık süre içerisinde bu tebliğ kapsamındaki faaliyetleri icra etmek üzere kendilerine Geçici Sertifika ilgili odalarca verilir. İki yıllık süre içerisinde açılacak sınavlarda başarılı olanlara Sertifikası verilir. Başarısız olanların ise Geçici Sertifikaları iptal edilerek meslek odaları ile ilişkileri kesilir. e) Emlak işi yapan gerçek ve tüzel kişiler tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde hukuki statülerini (vergi dairesine kayıtlı olmak ile Ticaret-Sanayi ve Ticaret ve Emlak Esnaf Odalarına kaydı bulunmak koşulunu ve kurs bitirim belgesine sahip olmak şartını); tebliğe uygun hale getirmek zorundadırlar. Bu yükümlülüğü süresinde yerine getirmeyenlerin üyelik kayıtlarına ilgili oda tarafından re’sen son verilir.
f) Yukarıda belirtilen ve tebliğ öncesinde alınması gerekenler sertifikalar kapsamında işbu tebliğin yürürlük tarihinden evvel yürürlükte olan tebliğlere uygun edinilen sertifikalar geçerlidir.
5.1. Gerekçe
Kazanılmış haklara saygı ilkeleri çerçevesinde gerek faaliyete başlama gerekse sertifika alma anında bağlı bulundukları mevzuat kapsamında bu tebliğ hükümleri çerçevesinde yürürlüğe giren ağırlaştırılmış koşullara uyması gerekmeyen kişiler belirlenmiştir. Bunun yanı sıra tebliğin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle emlak müşavirlerinin haiz olması gereken koşullar ve sağlama yükümlülüğüne değinilmiştir.
Mecburi Standart Tebliği (Yürürlükte Olan)
(Tebliğ No:ÖSG-2003/59)
Madde 1- Bu tebliğ 8/1/1985 tarihli ve 3143 sayılı, 10/06/1930 tarihli ve 1705 sayılı, 18/11/1960 tarihli ve 132 sayılı kanunlara istinaden hazırlanmıştır.
Madde 2- Türk Standartları Enstitüsü tarafından hazırlanan ekli TS 11816 ‘’Emlak Komisyonculuğu Hizmetleri-Genel Kurallar'’ Standardı Resmi Gazete’de yayımı tarihinden itibaren 6 (6)ay sonra mecburi uygulanacaktır.
Madde 3- Ekli Standard kapsamında hizmet üretenlerin bu Tebliğ hükümlerine uymaları zorunludur.
Madde 4- Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Madde 5- Bu Tebliğ hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.
Emlak komisyonculuğu hizmetleri - Genel kurallar
Konu, tarif, kapsamBu standard, emlak komisyonculuğu hizmetlerinin genel kurallarına dairdir.
0.1 Konu
Bu standard, emlak komisyonculuğu hizmetlerinin genel kurallarına dairdir.
0.2 Tarifler
0.2.1 Emlak
Ev, arsa, bağ, bahçe vb. taşınmazların ortak adı
0.2.2 Emlak komisyoncusu
Gerçek hak sahiplerinin talebi üzerine düzenlenen süreli veya süresiz iş sözleşmesi yaparak taşınmazın alımı, satımı, rehin vb. aynı hak tesisi gibi tüm hukuki ve teknik işlemleri ve kiralanması konusunda aracılık eden ve kiralama sonrası hizmetleri yerine getiren, bu konularda gerektiğinde danışmanlık, bilirkişilik ve ekspertizliğini yapan ve bunlarla ilgili olarak gerekli form, beyanname vb. belgeleri doldurabilen, bu iş ve işlemleri kendi adına açılmış bir iş yerinde yapan kişi veya kuruluş
0.2.4 Müşteri
Emlak komisyonculuğu hizmetlerinden faydalanan kişi veya kurum
0.2.5 Mal sahibi
Emlağın sahibi
0.2.6 Yardımcı eleman
Satılık veya kiralık bir taşınmazı müşteriye gösteren ve gerekli bilgileri veren eleman
0.2.7 Müşteri temsilcisi
Emlak komisyoncusunun portföyünde bulunan taşınmazları, emlak komisyoncusu adına pazarlayan emlak komisyoncusu ile çalışan ve bu işlemlerden doğan yasal ve mali sorumluluğu üstlenen kişi
0.3 Kapsam
Bu standard; emlak komisyonculuğu hizmetlerinin, işletmecilik, hizmet ortamının özellikleri bulundurulması gerekli araç-gereç ve çalışanların özellikleri ile ilgili genel kuralları kapsar.
1 Kurallar
1.1 İşletmecilik ile ilgili kurallar
1.1.1 Emlak komisyoncusu, Ticaret veya Ticaret Odası veya Sanayi ve Ticaret veya Esnaf Sanatkarlar Odası bünyesinde kurulan Emlak Meslek Odalarına kayıtlı olmalı;üyesi olduğu meslek odasınca onaylanmış veya kullanıma sunulmuş olan sözleşmeyi düzenleyerek müşterisine vermeli ve emlak komisyonculuğu dışında herhangi bir iş yapmamalıdır.
1.1.2 Hizmet verilen bölgenin kroki, vaziyet planı, maket, perspektif vb tanıtma elemanları emlak bürosunun duvarlarında veya uygun yerlerinde müşterilerin görebileceği şekilde teşhir edilmeli, kiralık ve satılık taşınmazların özelliklerinin belirtildiği ilan panosu düzenlenmeli, taşınmazların özelliklerinin müşteriye daha iyi tanıtılabilmesi için broşür, fotoğraf, video çekimi, vaziyet planı, imar durumu vb yararlanılmalıdır.
1.1.3 Emlak komisyonculuğu hizmetleri ,ilgili Ticaret Odası veya Sanayi veya Ticaret Odası veya Esnaf Sanatkarlar Odası bünyesinde kurulan Emlak Meslak Odalarınca belirlenmiş ücret tarifesine veya teamül ücrete göre verilmeli ve komisyon ücretlerinin yüzdeleri ile yer gösterme hizmeti karşılığında herhangi bir ücret talebinde bulunamayacağına dair bilgilerin yer aldığı fiyat tarifesi müşterilerin görebileceği bir yere asılmalıdır.
1.1.4 Emlak komisyoncusu, iş yeri tabelasında ve basılı evraklarında mesleğini tanımlayan ibareler dışında herhangi bir yazı, sıfat veya ünvan kullanmamalıdır.
1.1.5 Emlak komisyoncusu, verdiği hizmet dolayısıyla edindiği bilgileri sözleşme ile belirlenen esaslar dışında kullanmamalı ve açıklamamalıdır.
1.1.6 Emlak komisyoncusu, vereceği ilanlarda iş yerinin adını belirtmelidir.
1.1.7 Emlak komisyonculuğu hizmetleri, sözleşmede yer alması kayıdıyla yapılacak yazılı bir sözleşme esasına göre şubeleri veya müşteri temsilcileri aracılığıyla verilebilinir. Bu sözleşmede; hizmetin süresi, ücreti, yasal ve mali sorumluluklar vb hususlar yer almalıdır.
1.1.8 Emlak komisyonculuğu bürosunda haberleşme hizmetlerinin yürütülebilmesi için telefon, faks ve bilgisayarla haberleşme ağı vb bulunmalıdır.
1.1.9 Taşınmazın müşteriye yerinde gösterilebilmesi için, emlak komisyonculuğu bürosuna ait taşıt bulunmalı veya bu hizmetin yerine getirilebilmesi için sözleşmeli bir taşıt imkanı sağlanmalıdır.
1.1.10 Taşınmazın özelliklerinin belirtildiği tanıtıcı ve bilgi verici yazılı ve görüntülü belgeler uyuşmazlık halinde hukuki belge özelliği taşıyacak şekilde düzenlenmelidir.
1.1.11 Taşınmazlarda bulunan ‘’Kiralık'’ veya ‘’Satılık'’ ilanları uzaktan farkedilebilecek büyüklükte olmalıdır.
1.2 Hizmet ortamının özellikleri ile ilgili kurallar
2.1 Emlak komisyonculuğu bürosu, kat mülkiyeti kanunun belirlediği şekliyle bağımsız bir bölüm olmalı, işyerinde; en az idari büro ve müşteri kabul yeri ile müşterek veya münferit kullanma özelliğinde teknik özellikleri TS 8357′ye uygun WC-lavabo bulunmalıdır.
2.2 İş yeri tabii olarak havalandırılmalı, mekanik havalandırma tesisatı bulunması halinde bu tesisat TS 3419 ve TS 3420′ye elektrik tesisatı TS IEC 60364-1′e , güvenlik korunması, TS IEC 60364-4-41′e, göre yapılmalı, su tesisatı TS 828′e, temiz su TS 266′ya uygun olmalı, TS 4019′a uygun ilk yardım çantası, TS 12201′e uygun çöp kutusu bulunmalı ve yangınla ilgili olarak TS 4156′da belirtilen tedbirler alınmalıdır.
2.3 İş yeri uygun bir sistemle ısıtılmalı ve ısıtmada yetkili makamlarca belirlenen yakıt kullanılmalıdır.
2.4 Emlak komisyonculuğu hizmetlerine yönelik işlerin yapılmasında kullanılan teknik cihaz ve donanıma uygun büro mobilyası bulunmalı ve müşterilerin kabülüne uygun oturma grupları düzenlenmelidir.
2.5 Emlak komisyonculuğu bürosunda;
İlgili odasınca kullanıma sunulan;
Matbu alıcı ve satıcı yetki sözleşmesi ve kira kontrat
Matbu tellaliye, pey akçesi, yer gösterme ve komisyon paylaşım sözleşmesi, Ekspertiz formu
Senet ve damga pulu,
Hukuk, vergi, kadastro, muhasebe, pazarlama, tapu vb mevzuatı içeren kitaplar, basılı evrak , belge ve dökümanları
bulunmalıdır.
2.6 Emlak komisyoncusu, resmi belge hüviyetinde olacak şekilde, faaliyetleri ile ilgili kayıtlar tutmalıdır.
2.7. Emlak komisyoncusu, bürosunda; aşağıdaki araç ve gereçler bulunmalıdır.
Bilgisayar + yazıcısı + modem,
Telefon,
Faks,
Şerit metre,
Pusula,
Fotoğraf makinası,
El feneri,
Televizyon, (tercihen)
Video (tercihen)
Kamera (tercihen)
1.3 Çalışanlarla ilgili kurallar
1.3.1 Emlak komisyoncusu bürosunda, yeterli sayıda eleman bulunmalı, bu elemanlar mal sahipleri ile müşterileri bir araya getirildiklerinde, onlara hukuki yönden yeterli bilgi verebilmeli ve mevzuatın gerektirdiği işlemlerde yardımcı olabilmelidir.
1.3.2 Reklam, tanıtım ve pazarlama ile ilgili elemanlar müşteri ilişkilerinde güvenilir ve inandırıcı olmalıdır.
1.3.3 Emlak komisyoncusu, ilgili meslek kuruluşları veya derneklerince ya da yetkili kılınmış kamu kurumlarınca düzenlenmiş kurslara katılmış olmalıdır. (İŞBU MADDEYE YÜRÜTMEYİ DURDURMA KARARI VERİLMİŞ OLUP ŞUAN GEÇERLİ DEĞİLDİR)
1.3.4 Emlak komisyoncusu;
- Kiralama ve satış hizmeti kapsamında;
- Müşteri temsilcisi ve yardımcı elemanların iş dağılımı,
- Alan çalışması,
- Yayınların emlak ilanı sayfalarının incelemesi,
- Müşteri portföyünde arz, talep yönünden değerlendirmesi,
- Emlak kayıtlarını bilgisayar ortamında güncelleştirilmesi,
- Taşınmazın pazarlanmak üzere hazır duruma getirilmesinin sağlanması,
- Taşınmazda oturan varsa göstermek için randevuların alınması, pazarlama stratejisinin hazırlaması,
- Yazılı ve görsel pazarlama teklifleri hazırlaması,
- İlan verilecek gayrimenkulu belirlemesi,
- Taşınmazın pazarlanmasındaki gidişat konusunda periyodik olarak müşteriye bilgi vermesi,
- Diğer emlak komisyoncularıyla ortak çalışmaların yürütülmesi,
- Tarafları bir araya getirmesi,
- Tapu işlerine ilişkin randevuları alıp işlerin takip edilmesi
İş ve işlemleri;
Aracılık ve danışmanlık hizmeti kapsamında;
- Satış,
- Pazarlama,
- İpotek,
- Kat irtifakı,
- Kat mülkiyeti kurma, ifraz ve tevhit,
- Trampa,
- Cins değişikliği,
- Hibe (bağışlama),
- Taksim (paylaşım),
- Tashih (düzeltme),
- Aplikasyon,
- Harita ve belediyelerden bölge imar planı çıkarma,
- Kadastro müdürlüklerinden röperli kroki ve çap belgesi alma,
- Vergi muafiyeti belgesini alma,
- Veraset vergi dairelerinden ilişik kesme veya temiz kağıda alma,
- Emlak beyannamesi düzenleme,
- Noterden satış vaadi sözleşmesi yapma,
- Kira akid sözleşmesi yapma,
İş ve işlemleri yapabilmelidir.
2 Çeşitli Hükümler
2.1 Emlak komisyoncusu, bu standarda belirtilen hizmetler için istenildiğinde standarda uygunluk beyannamesi vermek veya göstermek mecburiyetindedir. Bu beyannamede söz konusu iş yerinin Madde 1′deki genel kurallar uygun olduğunu belirtmeleri gerekir.
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç ve Kapsam
MADDE 1
(1) Bu Kanunun amacı; hak sahiplerinin talebi üzerine hizmet sözleşmesi yaparak taşınmazların alımı, satımı, kiralanması ile irtifak hakkı. Rehin, diğer sınırlı aynı haklar ve şahsi hakların tesisi gibi işlemlerde danışmanlık, meslek alanına yönelik bilirkişilik ile gayrimenkul rayiç bedel araştırması ve belirlemesini yapan ve bu işlemlerle ilgili form, beyanname ve diğer belgeleri düzenleyerek bu konularda taraflarla ve onlar adına ilgili kamu kurum ve kuruluşlarında iş takibi ve aracılık yapan emlak müşavirlerinin faaliyet, yetki, sorumluluk ve denetimlerine ait esasları düzenlemektir.
( 2 ) Bu Kanun, emlak müşavirliğinin kuruluş, lisans, görev, sözleşme, ücret, yetki ve sorumlulukları ile diğer hükümleri kapsar.
(ESKİ HALİ)
Tanımlar
MADDE 2
(1) Bu Kanunda geçen:
a) Bakanlık: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün bağlı bulunduğu Bakanlığı,
b) Birlik: 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu hükümlerine göre her ilde kurulan esnaf ve sanatkarlar odaları birliğini,
c) Komisyon: Emlak müşavirliği komisyonunu,
ç) Lisans: Emlak müşavirliği lisansını,
d) Meslek odası 5362 sayılı Kanun hükümlerine göre emlakçılık mesleğini kapsar şekilde kurulan ihtisas meslek odalarını,
e) Ticaret odası: 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu hükümleri gereğince illerde kurulan ticaret odaları ile ticaret ve sanayi odalarını ifade eder.
(DÜZENLENMİŞ HALİ)
Tanımlar
MADDE 2
(1) Bu Kanunda geçen:
a) Bakanlık: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün bağlı bulunduğu Bakanlığı,
b) Komisyon: Emlak müşavirliği komisyonunu,
c) Lisans: Emlak müşavirliği lisansını,
ç) Emlak Meslek odası 5362 sayılı Kanun hükümlerine göre emlakçılık mesleğini kapsar şekilde kurulan ihtisas meslek odalarını,
d) Ticaret odası 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu hükümleri gereğince kurulan ticaret odaları ile ticaret ve sanayi odalarını,
e) İlgili Meslek Odaları, Ticaret Odaları ve Emlak Meslek Odalarını ifade eder.
Kanun Tasarısı - Bölüm 2
İKİNCİ BÖLÜM
Emlak Müşavirliği Komisyonu, Görevleri ve Çalışma Esasları
Emlak Müşavirliği Komisyonu
MADDE 3
(1) Bu Kanunda belirtilen görevleri yerine getirmek amacıyla, merkezi Ankara’da bulunan Emlak Müşavirliği Komisyonu kurulmuştur.
(2) Emlak Müşavirliği Komisyonu dokuz üyeden oluşur. Komisyon üyeleri dört yıl süre ile seçilir. Komisyon, Bakanlığın görevlendireceği bir üyenin başkanlığında, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün görevlendireceği en az daire başkanı düzeyinde dört üye ile meslek odalarının seçimle belirlenen kendi organları arasından belirleyeceği dört üyenin katılımlarıyla oluşur.
Komisyondaki meslek odasınca belirlenen üyelerin meslek odası organlarındaki görevlerinin bitimi ile üyelikleri son bulur. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce komisyonda görevlendirilen üyeler, Kurumun yazılı bildirimi ile değiştirilebilir.
Komisyonun Görevleri
MADDE 4
(1) Komisyonun görevleri şunlardır:
a) Lisans sınavı yapmak veya yaptırmak,
b) Lisans sınavı sonucu emlak müşaviri olmaya hak kazananlara lisans belgesi vermek, bunlara ilişkin lisans kayıt defteri tutmak.
c) (YENİ EKLENDİ) Emlak müşaviri olmaya hak kazananların yeminlerini yaptırmak,
ç) Emlak müşavirliği mesleği kendi ülkelerinde yasal olarak düzenlenmiş yabancı gerçek kişilerin ülkelerinde elde etmiş oldukları haklardan bu Kanun kapsamına giren hizmetleri, karşılıklılık şartı ile emlak müşaviri unvanı altında Türkiye’de yapmaları hususunda Bakanlığa teklifte bulunmak,
d) Bu Kanunun 14. maddesinde belirtilen durumlarda lisans iptaline karar vermek,
e) Emlak müşavirleri ile iş sahipleri arasında düzenlenecek hizmet sözleşmelerinin şeklini ve içeriğini belirlemek,
f) Bu Kanun kapsamındaki faaliyetler ile ilgili benzeri hizmetleri yürütmek.
Komisyonun çalışma usul ve esasları
MADDE 5
(1) komisyon, Bakanlığın görevlendireceği bir üyenin başkanlığında üyelerin üçte ikisinin katılımı ile toplanır ve üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar alır.
(2) Komisyon üyelerine (2000) göstergenin memur maaş katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak ücret aylık olarak ayrıca ödenir. Bu ücretten damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz.
(ESKİ) (3) Komisyonun sekreterya hizmetleri meslek odalarının oluşturacağı meslek kuruluşu üst birimi tarafından yerine getirilir.
(YENİLENEN HALİ) (3) Komisyonun sekreterya hizmetleri ilgili meslek odalarının üst kuruluşları ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce müştereken belirlenen bir birim tarafından yerine getirilir.
(YENİ EKLENEN) (4) Bu Kununun uygulamasının gerektirdiği mali yükümlülükler ve harcamalara ilişkin işlemler ilgili meslek odalarının üst kuruluşları tarafından yerine getirilir.
Kanun Tasarısı - Bölüm 3
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Emlak Müşaviri Olmanın Şartları, Lisans Alınması ve Lisans İptali
Genel Şartlar
MADDE 6
(1) Emlak müşaviri olabilmenin genel şartları şunlardır:
a) Türk vatandaşı olmak veya yabancı uyruğunda bulunmakla beraber Türkiye’de sanat veticaretini yürütmeye izinli olmak,
b) Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmak,
c) Kamu haklarından mahrum bulunmamak,
ç) Türkiye’de ikamet etmek,
d) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53. maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile kasten işlenen bir suçtan dolayı altı ay veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile Devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, milli savunmaya, Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçları ile yabancı devletlerle olan ilişkilere karşı suçlardan veya zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından hükümlü bulunmamak,
e) Ceza veya disiplin soruşturması sonucunda memuriyetten çıkarılmamış olmak.
Özel Şartlar
MADDE 7
(1) Emlak müşaviri olabilmenin özel şartları şunlardır:
a) En az dört yıllık yüksek öğretim kurumları veya Tapu ve Kadastro Meslek Yüksek Okulu ve Harita ve Kadastro Meslek Yüksek Okulu ile emlak ve emlak yönetimi adı altında eğitim veren en az iki yıllık yüksek okul mezunu olmak,
b) Lisans sınavını kazanmış olmak,
c) Staj olarak meslek odasınca verilecek üç aylık teorik eğitimi ve meslek odasınca belirlenecek emlak müşaviri yanında üç aylık uygulama eğitimi olmak üzere toplam altı aylık eğitimi tamamlamış olmak,
ç) Lisans almış olmak,
(ESKİ) d) İlgili meslek odasına kayıtlı olmak,
(YENİLENEN) d) Lisans sahibi tüzel kişi temsilcisi ile gerçek kişilerin ilgili meslek odasına kayıtlı olması.
(2) Ancak girdiği dört sınav sonunda başarılı olamayanlar bir daha bu sınava giremezler.
Sınav, lisans ve kimlik belgesi
MADDE 8
(1) Lisans sınavı, komisyon tarafından merkezi sistemle yapılır. Lisans sınavında başarılı olarak emlak müşaviri olmaya hak kazananlara komisyon tarafından lisans verilir ve ilgili meslek odası tarafından kayıt ve tescil işlemleri yapılarak kimlik belgeleri verilir.
(2) Verilecek lisanslar komisyonca lisans kayıt defterine, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce lisans ve sicil defterine kaydedilir.
Yemin
MADDE 9
(1) Emlak müşaviri olmaya hak kazananlar, göreve başlamadan önce komisyon huzurunda, emlak müşavirliği mesleğini yerine getirirken kamu hizmeti gereklerine, Anayasaya, kanunlara, ilgili mevzuat hükümlerine, meslek kuralları ile ahlak kurallarına uyacağına, mesleğini tam, bağımsız ve dürüstlükle yerine getireceğine, üzerine aldığı işleri dikkat ve özenle yapacağına namusu ve şerefi üzerine yemin ederler.
İşyeri açılması ve değişikliği
MADDE 10
(1) Emlak müşavirleri , ilgili meslek odalarına bildirdikleri işyeri adreslerinde faaliyetlerini sürdürmek ve lisans belgelerini çalıştıkları işyerinin görülen bu yerine asmak zorundadırlar.
(2) İşyerini değiştiren emlak müşavirleri onbeş gün içerisinde yeni işyerlerinin açık adresini ilgili meslek odasına bildirmek zorundadırlar.
(3) Emlak müşaviri, hizmetlerini gerçekleştirmek için bağımsız bölüm tahsis etmek zorundadır. Bu bağımsız bölümde başka bir iş ve hizmeti icra edemez.
(4) Emlak müşavirleri faaliyet alanlarında lisansları ile kendi adlarına sadece bir işyeri açabilirler, ancak başka bir işyeri veya şube açmaları halinde bu işyerlerinin veya şubelerin sorumluluğunun başka lisans sahibi emlak müşavirleri tarafından üstlenilmesi zorunludur. Kendi lisansları ile adlarına işyeri açan emlak müşavirleri aynı zamanda ücretli veya ücretsiz olarak bu alanda faaliyet gösteren işveren yanında çalışamazlar. Ücret karşılığı çalışan emlak müşavirleri bu alanda faaliyet gösteren birden fazla işyerinde görev alamazlar.
Emlak müşavirliği yapmak amacıyla kurulan şirketler
MADDE 11
(1) Emlak müşavirliği yapmak amacıyla kurulan şirketler, bünyelerinde en az bir emlak müşavirliği lisansına sahip emlak müşaviri istihdam etmek zorundadırlar.
(2) Bu şirketler, emlak müşavirliği dışında başka bir işle iştigal edemezler.
Yabancı emlak müşavirleri
MADDE 12
(1) Emlak müşavirliği mesleği kendi ülkelerinde yasal olarak düzenlenmiş yabancı gerçek kişilerin Türk tabiiyetindeki emlak müşavirlerinde aranan diğer nitelikleri taşımak koşuluyla, ülkelerinde elde etmiş oldukları haklardan bu Kanun kapsamına giren hizmetleri, karşılıklılık şartıyla emlak müşaviri unvanı altında Türkiye’de yapmalarına Komisyonun teklifi ve Bakanlığın onayı ile izin verilebilir.
Lisans iptali
MADDE 13
(1) Emlak müşavirlerinin lisansı, aşağıdaki hallerde Komisyonca iptal edilir.
a) Lisans sahibinin kendi talebi üzerine.
b) Bu Kanunun 6. ve 7. maddelerindeki şartların kaybedilmesi ve bu şartları taşımadıklarının sonradan tespit edilmesi halinde.
c) Bu Kanunun 21. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca iki defa, üçüncü fıkrasına göre üç defa ceza verilmesi halinde.
ç) Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce tutulan lisans ve sicil defterine göre dört defa olumsuz sicil alınması halinde.
d) Meslek odalarınca üyeliğine son verilmesi halinde.
Kanun Tasarısı - Bölüm 4
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Emlak Müşavirlerinin Görev, Yetki ve Sorumlulukları ile Hizmet Sözleşmesi ve Bedeli
Emlak Müşavirlerinin görev ve yetkileri
MADDE 14
(1) Emlak müşavirleri, gerçek ve tüzel kişilere ait gayrimenkullere ilişkin olarak aşağıda belirtilen görevleri yapar ve yetkileri kullanırlar:
a) Hak sahiplerinin talebi üzerine düzenlenen hizmet sözleşmesine dayanılarak, gayrimenkulün kiralanması konusunda pazarlama faaliyetlerinde bulunmak, kiralama işlemlerine aracılık etmek,
b) Hak sahiplerinin talebi üzerine düzenlenen hizmet sözleşmesine dayanılarak, gayrimenkul alımı, satımı, rehin ve sair ayni hak tesisi için gerekli işlemlerin yapılması konusunda aracılık etmek, pazarlama faaliyetlerinde bulunmak ve bu işlemlere ilişkin anlaşma protokollerini düzenlemek,
c) Hizmet sözleşmelerine göre belirlenen işlerle ilgili olarak resmi mercilerde inceleme yapmak bu işleri Kanun hükümlerine göre takip etmek ve sonuçlandırmak,
ç) Kamu kurum ve kuruluşlarıyla gerçek ve tüzel kişilerin talepleri halinde, meslek alanına yönelik konularda danışmanlık, bilirkişilik ile gayrimenkul rayiç bedel araştırması ve belirlemesi yapmak,
d) İlgililerin talebi üzerine form, beyanname ve benzeri belgeleri doldurmak,
e) Emlak müşavirliği faaliyet alanındaki kamu kurum ve kuruluşlarınca emlak müşavirliğine verilen iş ve işlemleri yapmak.
Hizmet Sözleşmesi
MADDE 15
(1) Emlak müşavirleri ile iş sahipleri arasında şekli ve içeriği komisyonca belirlenerek ilgili meslek odaları tarafından bastırılan hizmet sözleşmeleri düzenlenir.
(2) Sözleşmeyle yapılacak işlerin tapu sicil ve kadastro müdürlüklerini ilgilendirmesi halinde, düzenlenen hizmet sözleşmesinin bir örneğinin ilgili tapu sicil ve kadastro müdürlüğüne ibraz edilmesi zorunludur.
(3) Emlak müşavirleri, eşi ile kendisinin ve eşinin üstsoy ve altsoy dışındaki iş sahipleri ile, düzenleme şeklinde vekalet akdi almış olsalar dahi, hizmet sözleşmesi düzenlemek zorundadırlar.
(4) Hizmet sözleşmesinde, belirlenen sürenin sonunda emlak müşaviri tarafından işlemin sonuçlandırılamaması halinde, iş sahibi tarafından emlak müşavirine yazılı şekilde bilgi verilmek suretiyle sözleşme tek taraflı olarak feshedilebilir. Bu durumda, emlak müşavirince hizmet bedeli talebinde bulunulamaz.
(5) Emlak müşaviri bir şirket namına çalışıyor ise hizmet sözleşmesini o şirket adına düzenler. Emlak müşavirinin bu Kanundan doğan sorumluluğu saklıdır.
Hizmet bedeli
MADDE 16
(1) Emlak müşavirleri hizmetleri karşılığında ilgili meslek kuruluşlarınca belirlenmiş tarifeye göre hizmet bedeli alırlar.
(2) Emlak müşavirlerinin hizmetlerine karşılık olarak alacağı hizmet bedeli taraflar arasında düzenlenecek hizmet sözleşmesinde gösterilir.
Sorumluluk
MADDE 17
(1) Emlak müşavirleri, yaptıkları hizmetlerle ilgili cezai sorumlulukları doğduğu takdirde 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun kamu görevlisi ile ilgili hükümlerine tabidir. Yaptıkları hizmetler ile ilgili olarak ortaya çıkan 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 1007. maddesi kapsamındaki Hazine zararından iş sahibiyle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.
(2) Emlak müşavirlerinin sorumluluklarından doğan mali yükümlülükleri karşılamak amacıyla ilgili meslek odaları kanalı ile sigorta fonu oluşturulur.
Kanun kapsamı dışında kalanlar
MADDE 18
(1) Hak sahibi gerçek kişiler ile özel ve kamu hukuku tüzel kişilerin ve kiracılık hakları ile ilgili olarak bizzat işlem yaptıracak kiracıların, gayrimenkuller üzerinde asaleten veya temsilcileri vasıtası ile yapacakları işlemler bu Kanun kapsamı dışındadır.
(2) Bu Kanun ile emlak müşavirlerine verilen görev ve yetkiler başka meslek disiplinlerinin görev alanlarına müdahale anlamına gelmez.
Meslek unvan ve yetkilerinin haksız kullanılması
MADDE 19
(1) Kanunlarca kamu kurum ve kuruluşları ile görevlilerine tanınan görev ve yetkiler hariç olmak üzere bu Kanun uyarınca kendilerine yetki verilmeyen gerçek veya tüzel kişilerce, emlak müşavirlerine tanınan yetkiler ile meslek unvanının veya benzeri her türlü unvan veya rumuzun kullanılması yasaktır.
(2) Meslek odaları, birinci fıkra hükmüne aykırı davranışları tespit ettiği veya öğrendikleri takdirde durumu Cumhuriyet Başsavcılığına bildirmek zorundadırlar.
Mesleki yükümlülükler ve denetim
MADDE 20
(1) Emlak müşavirleri ve bunların yanında çalışanlar, yaptıkları hizmetlerden dolayı edindikleri belge ve bilgileri amacı dışında kullanamaz ve açıklayamaz.
(2) Emlak müşavirlerinin, iş elde etme ve pazarlama amacıyla 7/12/1994 tarihli ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun kapsamında haksız rekabete yol açacak ve mesleği küçük düşürecek türde promosyon, ilan, reklam gibi faaliyetlerde bulunmaları yasaktır.
(3) Emlak müşavirlerinin faaliyetleri; bu Kanun kapsamında yaptığı işlemlerin hukuka ve mevzuata uygunluk yönünden Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce, mesleki kurallara uygunluk yönünden ilgili meslek odalarınca denetlenir.
Kanun Tasarısı - Bölüm 5
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Ceza Hükümleri
MADDE 21
(1) Bu Kanunun 19. maddesinin birinci fıkrası hükümlerine aykırı davranışta bulunanlar hakkında suç daha ağır bir cezayı gerektirmiyorsa bir yıldan iki yıla kadar hapis veya adli para cezasına hükmolunur.
(ESKİ) (2) Bu Kanunun 11. ve 12. maddeleri ile 20. maddesinin birinci fıkrası hükümlerine aykırı davranışta bulunanlar hakkında suç daha ağır bir cezayı gerektirmiyorsa beşbin Yeni Türk Lirası idari para cezası ilgil meslek odasınca verilir.
(YENİLENEN) (2) Bu Kanunun 11. ve 12. maddeleri ile 20. maddesinin birinci fıkrası hükümlerine aykırı davranışta bulunanlar hakkında beşbin Yeni Türk Lirası idari para cezası ilgili meslek odasınca verilir.
(ESKİ) (3) Bu Kanunun 10. 15. ve 16. maddeleri ile 20. maddesinin ikinci fıkrası hükümlerine aykırı davranışta bulunanlar hakkında suç daha ağır bir cezayı gerektirmiyorsa ikibin Yeni Türk Lirası idari para cezası ilgili meslek odasınca verilir.
(YENİLENEN) (3) Bu Kanunun 10. 15. ve 16. maddeleri ile 20. maddesinin ikinci fıkrası hükümlerine aykırı davranışta bulunanlar hakkında ikibin Yeni Türk Lirası idari para cezası ilgili meslek odasınca verilir.
Yönetmelikler
MADDE 22
(1) Bu Kanun kapsamındaki:
a) Emlak müşavirlerinin çalışma usul ve esaslarına,
b) Emlak müşavirlerinin alacağı ücretlere ilişkin,
c) Mesleki alanda bilirkişilik ve gayrimenkul rayiç bedel araştırması ve belirlemesi usul ve esaslarına,
ç) Eğitim, staj, sınav ve lisans verilmesi ile unvanın kullanılmasına dair usul ve esaslara,
d) Emlak müşavirliği komisyonu ile sekreteryasının çalışma usul ve esaslarının düzenlenmesine,
e) Emlak müşavirlerinin denetiminin yapılması veya yaptırılmasına,
f) Sigorta fonuna,
ilişkin yönetmelikler itibaren altı ay içerisinde ilgili meslek odalarınca hazırlanır ve Bakanlıkça onaylanmak suretiyle yayımlanarak yürürlüğe konulur.
(ESKİ)
GEÇİCİ MADDE 1
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle ilk ve orta okul ile lise ve dengi okul mezunu olup bu mesleği1/1/2006 tarihinden önce ifa etmekte olduğunu vergi levhaları, meslek odaları üyelik belgeleri, son yıla ait kesmiş oldukları faturalar ve ilgili meslek odalarından aldıkları ve Tüm Emlak Müşavirleri Federasyonunun onayladığı kurs bitirme belgeleriyle ispat eden gerçek kişiler ile emlak müşavirliği alanına giren işleri yürüten tüzel kişilerin temsil ve ilzama yetkili tek temsilcisine ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü bünyesinde en az iki yıl görev yapmış olan müdür yardımcısı, müdür ve daha üst kadro unvanına sahip görevlilere, bu Kanunun 7. maddesinin öğrenim ile staj şartları aranmaksızın emlak müşaviri lisans sınavına giriş hakkı verilir.
GEÇİCİ MADDE 2
(1) Bu Kanunun geçici 1. maddesi kapsamındaki kişiler iki yıl içerisinde en fazla dört kez katılabileceği lisans sınavında başarılı olamadıkları takdirde bu Kanun kapsamına giren hak ve yetkileri kullanamazlar. Tanınan iki yıllık süre içerisinde bu faaliyetleri icra etmek üzere kendilerine geçici lisans belgesi ilgili meslek odasınca verilir. İki yıllık süre içerisinde açılacak sınavlarda başarılı olanlara lisans belgesi verilir.Başarısız olanların geçici lisans belgesi iptal edilerek meslek odaları ile ilişkileri kesilir.
GEÇİCİ MADDE 3
(1) Emlak işi yapan gerçek ve tüzel kişiler; bu Kanunun 22. maddesi uyarınca çıkarılacak yönetmeliklerin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde hukuki statülerini, Kanun ve yönetmeliklere uygun hale getirmek zorundadırlar.
(2) Bu yükümlülüğü süresinde yerine getirmeyenlerin üyelik kayıtları meslek odası tarafından re’sen sona erdirilir.
GEÇİCİ MADDE 4
(1) Komisyonun sekreterya hizmetleri meslek odalarının oluşturacağı meslek kuruluşu üst biriminin teşkiline kadar komisyon merkezinin bulunduğu yer meslek odasınca yürütülür.
(YENİLENEN)
GEÇİCİ MADDE 1
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle lise ve dengi okul mezunu olup bu mesleği1/1/2006 tarihinden önce ifa etmekte olduğunu vergi levhaları, ilgili meslek odaları üyelik belgeleri, son yıla ait kesmiş oldukları faturalar ve ilgili meslek odalarından aldıkları (Dernekler tarafından verilen ve Tüm Emlak Müşavirleri Federasyonunun onayladığı kurs bitirme belgeleriyle ispat eden gerçek kişiler ile Emlak Müşavirliği alanına giren işleri yürüten tüzel kişilerin temsil ve ilzama yetkili tek temsilcisine ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü bünyesinde en az iki yıl görev yapmış olan müdür yardımcısı, müdür ve daha üst kadro unvanına sahip görevlilere, bu Kanunun 7. maddesinin öğrenim ile staj şartları aranmaksızın emlak müşaviri lisans sınavına giriş hakkı verilir.
GEÇİCİ MADDE 2
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarı ile ilk ve orta okul mezunu olup bu mesleği 01/01/2006 tarihinden önce ifa etmekte olduğunu vergi levhaları, meslek odaları üyelik belgeleri, son yıla ait kesmiş oldukları fatura ve ilgili meslek odalarından aldıkları kurs bitirme belgeleriyle ispat eden gerçek kişiler ile Emlak Müşavirliği alanına giren işleri yürüten tüzel kişiliklerin temsil ve ilzama yetkili tek temsilcisi staj şartları aranmaksızın “Emlak Müşaviri Lisans Sınavına” giriş hakkı verilir. İş bu sınavı kazanmaları halinde bu Kanunun Emlak Müşavirine tanıdığı hak ve yetkileri altı yıl süre ile kullanırlar. Bu kişiler en geç bu sürenin sonunda en az lise ve dengi okul diploması almak suretiyle meslek odalarına ibraz etmedikleri takdirde Emlak Müşavirliği yapamazlar.
GEÇİCİ MADDE 3
Bu Kanunun geçici 1. ve geçici 2. maddeleri kapsamındaki kişiler, iki yıl içerisinde en fazla dört kez katılabileceği lisans sınavında başarılı olamadıkları takdirde bu Kanun kapsamına giren hak ve yetkileri kullanamazlar. Tanınan iki yıllık süre içerisinde bu Kanun kapsamındaki faaliyetleri icra etmek üzere kendilerine geçici lisans belgesi ilgili meslek odasınca verilir. İki yıllık süre içerisinde açılacak sınavlarda başarılı olanlara lisans belgesi verilir. Başarısız olanların geçici lisans belgesi iptal edilerek Meslek Odaları ile ilişkileri kesilir.
GEÇİCİ MADDE 4
(1) Emlak işi yapan gerçek ve tüzel kişiler; bu Kanunun 22. maddesi uyarınca çıkarılacak yönetmeliklerin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde hukuki statülerini, Kanun ve yönetmeliklere uygun hale getirmek zorundadırlar.
(2) Bu yükümlülüğü süresinde yerine getirmeyenlerin üyelik kayıtları ilgili meslek odası tarafından re’sen sona erdirilir.
Yürürlük
MADDE 23
(1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 24
(1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
Madde Gerekçeleri
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1 - Madde ile Kanunun amacı ve kapsamı ortaya konulmaktadır. Kanun taşınmaz maliklerinin talebi üzerine hizmet sözleşmesi ile alım, satım, irtifak, rehin, ipotek gibi işlemler ve danışmanlık, taşınmazlara yönelik olarak bilirkişilik yapmak, yine hak sahipleri adına kamu kurum ve kuruluşlarında iş takibi yapmak konusunda yetkili olacak emlak müşavirlerinin, yetki, sorumluluk ve denetimlerini düzenlemeyi amaçlandırmaktadır.
MADDE 2 - Madde ile Kanunda geçen bazı ifadelerin tanımları yapılmaktadır.
MADDE 3 - Madde ile emlak müşavirlerinin denetimi ve mesleğin icrasında meydana gelebilecek sorunların çözümü amacıyla merkezi Ankara’da bulunan dokuz üyeli bir komisyon oluşturulmaktadır. Buna göre, komisyonun başkanının Bakanlıkça belirlenmesi, diğer sekiz üyenin dördünün en az daire başkanı düzeyinde olmak üzere Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce, kalan dört üyenin de meslek odalarınca belirlenmesi öngörülmüştür.
Ayrıca, komisyondaki meslek odasınca belirlenen üyelerin meslek odası organlarındaki görevlerinin bitimi ile üyelikleri son bulması ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce komisyonda görevlendirilen üyelerin ise, Kurumun yazılı bildirimi ile değiştirilebileceği yönünde düzenleme yapılmıştır.
MADDE 4 - Komisyonun görev ve yetkileri belirtilmiştir.
MADDE 5 - Komisyonun çalışma usul ve esasları düzenlenmiştir.
MADDE 6 - Emlak müşaviri olmak için sahip olunması gereken genel şartlar belirlenmiştir.
MADDE 7 - Emlak müşaviri olabilmek için eğitim, sınav,staj konularında zorunlu olan özel şartlar belirtilmiştir. Emlak müşavirliği, özellikli bir hizmet alanı olduğundan, dört yıllık yüksek öğrenim ya da tapu-kadastro, harita ve emlak konusunda eğitim veren bir yüksek okul mezunu olmak şartı ile ayrıca lisans sahibi tüzel kişi temsilcisi ile gerçek kişilerin ilgili meslek odasına kayıtlı olmak şartları aranmıştır.
MADDE 8 - Madde ile emlak müşavirliği sınavının yapılma şartları, sınavı kazananların lisans kayıt ve tescillerinin nasıl yapılacağı ile sicil kaydı işlemlerinin kimlerce yapılacağı belirtilmektedir.
MADDE 9 - Madde ile emlak müşavirlerinin görevlerine başlamadan önce yapmak zorunda oldukları yeminin, nereden ve nasıl yapılacağı belirtilerek, yapılacak yeminin metni düzenlenmiştir.
MADDE 10 - Madde ile emlak müşavirliği mesleğinin nerede ve nasıl icra edileceği iş yeri değişikliğinde uyulacak kurallar, işyerinin özellikleri, emlak müşavirlerinin lisanslarını sadece bir işyerinde kullanabileceği gibi kurallar belirtilmektedir.
MADDE 11 - Madde ile, emlak müşavirliği mesleğini icra etmek amacıyla kurulan şirketler için zorunlu şartlar belirlenmiştir. Bu amaçla, emlak müşavirliği şirketleri, bünyelerinde en az bir emlak müşavirliği lisansına sahip emlak müşaviri istihdam etmek zorunda olduğu ve bu şirketlerin emlak müşavirliği dışında başka bir işle iştigal edemeyecekleri düzenlenmiştir.
MADDE 12 - Madde ile, yabancıların ülkemizde emlak müşavirliği hizmetlerinde çalışabilmesi için gerekli olan şartlar belirlenmekte olup, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı emlak müşavirlerinin taşıması gereken şartların yanında, karşılıklılık, komisyon teklifi ve Bakanlık onayı şartları getirilmiştir.
MADDE 13 - Madde ile, emlak müşavirliği lisansını almış olanların bu lisans ve yetkilerinin hangi hallerde sona ereceği düzenlenmiştir.
MADDE 14 - Madde ile, emlak müşavirlerinin görev ve yetkilerinin sınırları belirlenmiş olup, emlak müşavirlerinin görev ve yetkileri, kiralama işlemlerine aracılık etmek, gayrimenkulun kiralanması konusunda pazarlama faaliyetlerinde bulunmak, alım-satım, rehin ve sair ayni hak tesisi için gerekli işlemlerin yapılması konusunda aracılık etmek, meslek alanına giren konularda danışmanlık ve bilirkişilik yapmak, kamu kurum ve kuruluşları ile özel ve tüzel kişilerin talepleri halinde gayrimenkul rayiç bedel araştırması ve belirlemesi yapmak, ilgililerin talebi üzerine form, beyanname ve benzeri belgeleri doldurmak, kamu kurum ve kuruluşlarınca emlak müşavirliğine verilen iş ve işlemleri yapmak olarak sayılmıştır.
MADDE 15 - Madde ile, emlak müşavirleri ve iş sahibi arasında hizmet sözleşmesinden doğan ilişkiler düzenlenmiştir. Sözleşme ile yapılacak işlerin tapu sicil ve kadastro müdürlüklerini ilgilendirmesi durumunda, sözleşmenin bir örneğinin tapu sicil ve kadastro müdürlüğüne ibrazının zorunluluğu olduğu öngörülmüştür.
MADDE 16 - Emlak müşavirlerinin hizmetleri karşılığında, meslek kuruluşlarınca belirlenmiş tarifeye göre hizmet bedeli alması ve hizmet bedelinin taraflar arasında düzenlenecek hizmet sözleşmesinde gösterilmesi hususları düzenlenmiştir.
MADDE 17 - Emlak müşavirlerinin hizmetlerinden doğan sorumlulukları nedeniyle 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun kamu görevlilelir ile ilgili hükümlerine tabi olduğu, yaptıkları işlerden dolayı ortaya çıkan Hazine zararlarından iş sahibi ile birlikte müteselsilen sorumlu olacakları, ayrıca emlak müşavirlerinin mali yükümlülüklerini karşılamak amacıyla sigorta fonu oluşturulacağı düzenlenmiştir.
MADDE 18 - Madde ile, Kanun kapsamı dışında kalan işlemler düzenlenmiştir.
MADDE 19 - Madde ile, kendilerine yetki verilmeyen gerçek veya tüzel kişiler tarafından emlak müşavirlerine tanınan yetkilerin ve meslek ünvanının kullanılmasının yasal olduğu, aykırı davrananların tesbiti durumunda meslek odalarının Cumhuriye Başsavcılığına bildirme zorunlulukları olduğu düzenlenmiştir.
MADDE 20 - Emlak müşavirlerinin mesleki yükümlülükleri ve denetimi hususları düzenlenerek, yaptıkları işlerin hukuka ve mevzuata uygunluğunun Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce, mesleki kurallara uygunluk yönünden ilgili odalarınca denetleneceği düzenlenmiştir.
MADDE 21 - Madde ile Kanun hükümlerine aykırı davrananlara uygulanacak cezalar düzenlenmiştir.
MADDE 22 - Kanun kapsamında çıkarılacak yönetmelikler düzenlenmiş ve bu yönetmeliklerin, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde ilgili meslek odasınca hazırlanması öngörülmüştür.
GEÇİCİ MADDE 1 - Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle; ilk ve orta okul ile lise ve dengi okul mezunu olup bu mesleği 1/1/2006 tarihinden önce ifa etmekte olduğunu belirli belgelerle ispatlayan gerçek kişiler ve emlak müşavirliği alanına giren işleri yürüten tüzel kişilerin temsil ve ilzama yetkili tek temsilcisi ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü bünyesinde en az iki yıl görev yapmış olan müdür yardımcısı, müdür ve daha üst kadro unvanına sahip görevlilerin Kanunun 5. maddesinde öngörülen şartlar aranmaksızın emlak müşavirliği lisans sınavına giriş hakkı verileceği düzenlenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 2 - Madde ile, geçici 1. madde hükmü kapsamındaki kişilerin iki yıl içinde lisans sınavını en fazla 4 kez kazanamayanların durumları düzenlenmiş geçici lisans belgelerinin iki yıllık süre için geçerli olduğu, bu süre içinde açılan sınavlarda başarılı olanlara lisans belgesi verilmesi, başarısız olanların ise geçici lisans belgelerinin iptal edilmesi öngörülmüştür.
GEÇİCİ MADDE 3 - Emlak işi yapan gerçek ve tüzel kişilerin kanun ile ilgili yönetmeliklerin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde hukuki statülerini kanun ve yönetmeliğe uygun hale getirme zorunlulukları ile bu yükümlülükleri süresinde yerine getirmeyenlerin üyelik kayıtlarının meslek odası tarafından re’sen sona erdirileceği düzenlenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 4 - Meslek odalarının oluşturacağı meslek kuruluşu üst biriminin teşkiline kadar komisyon merkezinin bulunduğu yer meslek odasınca Emlak Müşavirliği Komisyonunun sekreterya hizmelerinin yürütülmesine yönelik düzenleme yapılmıştır.
MADDE 23 - Yürürlülük maddesidir.
MADDE 24 - Yürütme maddesidir.
Genel Gerekçe
GENEL GEREKÇE
Toplum yaşamında sosyal ilişkilerin oluşmasında temel unsurlardan birisi taşınmaz mallardır. Taşınmazlara ait hukuki düzenlemeler pek çok yasada yer almıştır. Buna bağlı olarak, taşınmazlara ilişkin pek çok hizmetin kamu idarelerince yaplmakta olduğu görülmektedir.
Taşınmazlara ilişkin kamu hizmeti yapılırken kendiliğinden ve işin doğası gereği ortaya bürokratik iş ve işlemleri takipte vatandaş ve kamu idareleri arasında aracılık yapan bir hizmet unsuru doğmuştur. Herhangi bir yasal düzenleme olmaksızın ortaya çıkan bu hizmet alanında pek çok insanımız iş takipçimiz, komisyoncu gibi adlarla faaliyet göstermektedir. Uzun yıllardan beri varlığı bilinen bu aracı hizmet unsuruna belirli bir meslek disiplini verilmemiştir. Sözü edilen bu aracılık hizmetinin doğuşu büyük ölçüde, taşınmaz mal sahiplerinin önemli bir bölümünün taşınmaz mal hukukundan doğan şekli unsurlar bilmedikleri ve yapılması zorunlu şekli, bilgi ve belgeleri düzenleyemediklerindendir. Bürokratik iş ve işlemlerin oluşturulmasında bunları yapabilecek bilgilere sahip güvenilir bir aracıya başvurularak yardımcı olmaları istenildiğinden, iş takipçiliği hizmeti ortaya çıkmıştır.
Borçlar Kanunun kabulü ile bu meslek dalı, Borçlar Kanununun 404 ila 409. maddeleri arasında “tellaliye” hükümleriyle düzenlenmeye çalışılmıştır. Ancak, söz konusu maddelerde, emlakçının mesleki anlamda bir tanımının yapılmamasının yanı sıra, çalışma usul ve esaslarına yönelik gerekli düzenlemeler de bulunmamaktadır. Yasal düzenlemesi tellaliye hükümleri ile kısıtlanan meslek, süreç içerisinde daha profesyonel bir işletmecilik anlayışını benimseyen meslek mensuplari önderliğinde; kahvehane köşelerinde gelişmiş ülkelerdeki örneklerini arayatmayacak ölçülerdeki mekanlara ve işletme koşullarına taşınmıştır.
Meslek odalarının verdiği bilgilere göre ikiyüzellibine yakın vatandaşımızın geçim kaynağını oluşturan meslek, kapsam ve çalışma usul ve esasları yönüyle halen yasal bir düzenlemeye tabi olmayıp tamamen teamül ve uygulamaya terk edilmiştir.
Günümüz ekonomik hayatın içerisinde önemli miktarlarda paranın el değiştirdiği ve ekonomiye tekrar kazandırıldığı bu meslek kolu, mesleki örgütlenmelerini; 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu gereğince kurulan ticaret odaları, 5362 sayılı esnaf ve sanatkarlar meslek kuruluşları Kanunu gereğince kurulan meslek odalarında bünyelerinde gerçekleştirmektedirler.
Ancak, mevcut meslek örgütlerinin hissetmekte oldukları yasal statünün eksikliğinden kaynaklanan tereddütler sonucu, emlakçılılk mesleğinin tanımı ile çalışma usul ve esaslarının, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Türk Standartları Enstitütüsünün tebliğleri ve meslek standardı çalışmaları ile kısmen düzenlenmesi sağlanmıştır.
Bununla birlikte, taşınmazlara ilişkin çeşitli iş ve işlemlere bağlı olarak bu işlerin kısmen veya tamamen ifası ile uğraşan emlak emlak iş takipçisi, emlakçı, emlak komisyoncusu, emlak müşaviri, emlak değerleme uzmanı, emlak bilirkişisi gibi belirli bir temele dayanan ve dayanmayan isim ve sıfatlar altında bir çok yapılanma olması, kişi ve kuruluşların bu meslek grubuna itimadların sarsmakta ve ihtiyat hatta çekimserlikle yaklaşmalarına sebebiyet vermektedir. Bu meslak grubunun yaptığı iş ve işlemlerin, gerek hizmetin ifası gerekse kamu kurum ve kuruluşlarının ilgi alanlarına yakınlıkları sebebiyle tamamen bir uzmanlık alanıdır.
Bu nedenle, bu mesleğin belirli bir yasal statü, mesleki örgütlenme ile unvan yetkilere sahip kişilerce ifası, bu hizmetten yararlanmak isteyen kişilerin güven duygusu içerisinde hizmet alamaması, muhatap olduğu kamu kuruluşları ve özellikle Tapu Sicil Müdürlükleri görevlileri üzerinde haksız itham ve kötü imaj yaratılması gibi sakıncalara yol açabilmektedir.
Sonuç olarak, taşınmazlara ilişkin hizmetleri yerine getiren Kamu İdarelerine duyulması gereken genel güveni sarsacak davranışların önlenmesi, taşınmaz mallara ait hukuki işlemler sırasında vatandaş ile kamu idareleri arasında ihtiyari olarak aracılık ve bilgilendirme hizmetlerini yerine getirecek emlak müşavirlerinin faaliyet ve işlemlerini disiplin altına alarak, bu kişilerin vatandaş ile aralarındaki ilişkilerin kanun güvencesi altında yürütülmesi gereksinimi ortaya çıkmış ve bu gerekliliğin sağlanması amacıyla bu tasarı düzenlenmiştir.
Bu itibarla, hazırlanan tasarının yasalaşması halinde sayılan tüm sakıncaların önüne geçileceği gibi, mu mesleğin ifası sırasında doğabilecek ekonomik kayıpların da önlenmesi mümkün olacak. Emlak müşavirleri ve emlak müşavirliği de hak ettiği kariyer ve unvanı kazanmış olacaktır.
Türk Emlakçılık Standardı
(Yeni Taslak)
Emlak Müşavirliği Hizmetleri - Genel Kurallar
1. Konu, Tarif, Kapsam
1.1.Emlak Müşavirliği Faaliyetleri
Bu standart, emlak müşavirlerinin ticari faaliyetlerini ifa ederken uymaları gereken genel kuralları düzenlemektedir.
1.1 Gerekçe
Günümüz koşullarında emlâk müşavirliği adı altında yürütülen faaliyet ticaret odası ve esnaf odasına kayıtla çift başlı olarak yürütülmektedir. Bu noktada kazanç elde etme amacı doğrultusunda ticari faaliyet terimi kullanılarak bu faaliyetin yürütülmesi esnasında uyulması gereken kurallar belirlenmiştir.
1.2 Amaç
Bu standardın amacı emlak müşavirliği faaliyetini saygın bir konuma getirerek, müşterilerle karşılıklı güven ve tüketiciye hizmet ilkelerince sürdürülebilmesini, çağdaş bir biçimde mekân donanım ve organizasyonun sağlıklı yürütülebilmesi ile bulundurulması gerekli araç ve gereçlerle, istihdam edilen kişilerin özellikleriyle ilgili genel ilkeleri kapsar.
1.2 Gerekçe
Bu standardı düzenlenme amacı olarak, emlak müşavirliğinin çağdaş hizmet anlayışı gereği olarak müşterilere güven uyandıracak nitelikte sürdürülebilir kılınması doğrultusunda ilkelerin belirlenmesine çalışılmıştır.
1.3 Emlak Müşavirliği Faaliyetinin Niteliği
Emlak Müşavirliği faaliyetlerinin temelinde simsarlık ve vekâlet sözleşmeleri söz konusudur. Emlak Müşavirliği faaliyetleri bu niteliği ile Borçlar Kanunu hükümlerine bağlı olarak düzenlenecektir.
1.3 Gerekçe
Özel hukuk alanında özel hukuk kişileri arasında geçerli hukuki işlemlerin nitelendirilmesi misyonu kanun koyucuya ait olup, bu görev Borçlar Kanunu hükümlerince yerine getirilmiştir. Buna göre tarafların karşılıklı olarak yükümlülük konusu yaptıkları edimler uyuşmazlık konusu olduğunda tarafların o akde verdiği isim göz önüne alınmayarak gerçek irade beyanlarına uygun olarak nitelendirilir. Bu nedenle hukuk kurallarının muhatabının yalnızca hukukçular olmadığı gözetilmekle emlak müşavirlerinin de bilinçli bir hizmet anlayışıyla tabi oldukları hukuki düzenlemeleri bilmeleri sağlanmıştır.
1.4 Tanımlar ve Tarifler
1.4.1 Emlâk
Medeni Kanun hükümlerince özel hukuka tabi taşınmaz mülkiyetinin konusunu oluşturan, imarlı veya imarsız araziler (üzerinde bütünleyici parça niteliğinde yapı bulunanlar da dâhil olmak üzere), tapu kütüğüne ayrı sayfaya kayıt edilmiş sürekli ve bağımsız haklar ile kat mülkiyetine konu bağımsız bölümler ile kamu hukukuna tabi her türlü hazine malı taşınmazlardan ibarettir.
1.4.1 Gerekçe
Yapılan ilk ayrım ile taşınmaz mallar kamu hukukuna ve özel hukuka tabi olmasına göre ikili bir ayrıma tabi tutulmaktadır. Özel hukuka tabi taşınmaz malları kapsamı yine kanun koyucunun iradesiyle Medeni Kanun’un Eşya Hukuku kitabında düzenlenmiştir. Bu kapsama uygun olarak emlak tabiri Medeni Kanun’un taşınmaz mülkiyetini oluşturan türlerine bağlı olarak saptanmıştır. Ayrıca her ne kadar kamu hukukuna tabi olsa da kamu taşınmazlarına ilişkin olarak mevzuatın izin verdiği işlemlere yönelik faaliyette bulunulması olasılığı göz önüne alınarak taşınmaz kapsamında kamu taşınmazları da zikredilmiştir.
1.4.2 Emlak Müşavirliği
Emlak Müşavirliği; emlaka ilişkin olarak her türlü (mülkiyet, taşınmaz rehini, irtifak hakkı gibi) ayni hak tesisine, değiştirilmesine, devrine ilişkin veya Borçlar Hukuku çerçevesinde sözleşme özgürlüğünce akdedilecek her türlü yasal sözleşmelerin yapılmasına (Borçlar Kanunu anlamında simsarlık niteliğinde) aracılık hizmetleri yanında ayrıca ve vekâlet hizmetleri ile emlaka ilişkin konularda danışmanlık hizmetlerinin görülmesi faaliyetlerinden ibarettir. Ayrıca kamu taşınmazlarına ilişkin olarak mevzuatın izin verdiği işlemlerinde aynı nitelikte faaliyete konu olması mümkündür.
1.4.2 Gerekçe
Yapılacak olan işlemlerin özel hukuk işlemleri olması, özellikle taşınmazın Medeni Kanun’da düzenlenmiş bulunması nedeniyle tebliğin terminolojisi, zorunlu olarak, Medeni Kanun terimleriyle uyumlu hale getirilmiştir.
Bu anlamda emlak müşavirleri aracılık ve aşağıda sayılan nitelikte iş takibi işlerinin yanı sıra danışmanlık ve müşteri hesabına vekâlet hizmetlerini kapsar nitelikte düzenlenmiştir.
1.4.3 Emlak Müşaviri
Emlak Müşaviri: Kazanç elde etme yolunda mesleki faaliyeti uyarınca emlaka ilişkin (simsarlık sözleşmesi niteliğinde) tam aracılık, vekâlet ve danışmanlık işleri ile işlemlerini sözleşme ile üstlenen gerçek ve tüzel kişiler.
1.4.3 Gerekçe
Mesleki faaliyet terimi kullanılarak yukarıdaki faaliyetin tanımına dayalı olarak emlak müşaviri tanımlanmıştır. Bu anlamda yukarıda diğer maddelerin gerekçelerine dayalı olarak, sözleşmenin niteliği Borçlar Kanunu çerçevesi belirlenmiştir.
1.4.4 Müşteri
Emlak müşaviri ile işin niteliğine uygun sözleşme yaparak emlak müşavirliği faaliyetinden ücreti karşılığı yararlanan gerçek ve tüzel kişiler ile kanuni ve iradi temsilciler.
1.4.4 Gerekçe
Kişiler düzenlenirken aşağıda gerçek hak sahibi ile veya yetkili temsilcileri ile işlem yapılması gerektiği düzenlenerek, mal sahibi kavramına gerek bırakılmamıştır. Bu anlamda da müşterinin kanuni temsilcisi veya vekâletname ile atadığı yetkili temsilcileri de bu kapsamda tanıma taşınmıştır.
1.4.5 Yardımcı Eleman / Müşteri Temsilcisi
Emlak müşavirinin Borçlar Kanunu hükümlerince kusursuz sorumluluğu altında ticari faaliyetinin (örneğin, büro hizmetleri, yer gösterme, değerleme gibi faaliyetlerin) ifasında kullanılan asgari lise mezunu yardımcı kişiler.
1.4.5 Gerekçe
Emlak müşavirlerinin ticari faaliyetlerinin yürütülmesi esnasında istihdam edilen personel bu kapsamda Borçlar Kanunu’nun ilgili hükmüne dayalı olarak düzenlenmiş ve aşağıda ki maddelerde buna bağlı özel yükümlülüklere yer verilmiştir.
1.4.6 Bağımlı Müşteri Temsilcisi
Bu bağlamda emlak müşavirinin sözleşmeyle yetkilendirdiği işlemleri alt vekâlet hükümlerince emlak müşaviri ad ve hesabına gerçekleştiren asgari lise mezunu kişiler.
1.4.6 Gerekçe
Emlak müşavirinin yalnızca sözleşme ile yetkilendirerek müşteriye karşı borcunun ifasında kullandığı, ancak başlı başına hareket ve işlem yetkisi bulunmayan, doğrudan temsil ilkelerince emlak müşavirinin emir ve talimatlarına bağlı olarak çalışan yardımcı elemanlar bu madde kapsamında borçlar ve ticaret kanununun yasal terimleri göz önüne alınarak emlak müşavirlerinin de bu alanda bilinçlendirilmesi amacıyla belirlenmiştir.
1.4.7 Bağımsız Müşteri Temsilcisi
Emlâk müşavirinin yetkilendirdiği, işlemleri kendi adına ve emlâk müşavirinin hesabına yapan dolaylı temsil hükümlerince mali sorumluluğu kendisine ait olmak üzere gerçekleştiren kişiler.
1.4.7 Gerekçe
Emlak müşavirlerinin sözleşme ile yetkili olduğu işlerde gelir paylaşımı, uzmanlıktan yararlanma, bölge dağılımı gibi nedenlerle yetkisini sözleşmenin yüklenilmesiyle devretmeksizin, iş görme faaliyetini bağımsız yardımcının kendi adına ve fakat sözleşmeyle yetkili emlak müşaviri hesabına dolaylı temsil ilkeleri uyarınca gerçekleştiren gerçek ve tüzel kişiler.
1.4.8 Zincir Emlâk Müşavirliği
Emlak müşavirliği faaliyetleri, zincir emlâk müşavirliği yoluyla da gerçekleştirilebilir. Bu sistem, ana emlâk müşavirliğinden bedeli karşılığında aldığı know-how, marka vb. gibi fikri haklar yardımıyla kendi hesabına emlâk müşavirliği faaliyetlerini bağımsız olarak yürüten üye emlak müşavirinin oluşturduğu zincirdir.
1.4.8 Gerekçe
Bu düzenleme ile emlak müşavirliği alanında gelişen örgütsel yapılanma tanımlanarak, hukuki niteliği ve nasıl gerçekleştirildiği açıklanmak istenmiştir.
Emlak müşavirliğinin zincir olarak yürütülmesinde, ana emlak müşaviri ile üye müşavirler arasında iş birliğinin sağlanması; süreklilik gösteren dayanıklı bir sistemin varlığı ile emlak müşavirliği faaliyetinin imaj kalitesi sağlanarak, sektörün dinamik bir yapıya sahip olması teşvik edilmek istenmiştir.
1.4.9 Yardımcı Kavram Tanım ve Tarifleri
Bakanlık : Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nı, TESK : 507 sayılı Kanun hükümleri gereğince kurulu bulunan “Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu”nu, TOBB : 5590 sayılı Kanun hükümleri gereği kurulu bulunan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği”ni, Birlik : 507 sayılı Kanun hükümleri gereğince her ilde kurulu bulunan “Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği”ni Ticaret Odası : 5590 sayılı Kanun hükümleri gereği her ilde kurulu bulunan “Ticaret Odaları ile Sanayi ve Ticaret Odaları”nı, Meslek Odası : 507 sayılı Kanun hükümleri gereğince “Emlakçılık Mesleğini” kapsar şekilde kurulan veya kurulacak olan ihtisas meslek odalarını, İlgili Oda : 507 sayılı Kanun hükümleri gereğince “Emlakçılık Mesleğini” kapsar şekilde kurulan veya kurulacak olan ihtisas meslek odaları ile 5590 sayılı Kanun hükümleri gereği her ilde kurulu bulunan “Ticaret Odaları ile Sanayi ve Ticaret Odaları”nı, Sertifika : Emlak Müşavirliği Sertifikasını ifade eder.
1.4.9 Gerekçe
İşbu tebliğ ile düzenleme alanı bulacak hususların açıklığa kavuşturulması esnasında kullanılacak kavramların anlam kargaşasına yer vermeyecek şekilde tanımlanması ve açıklanması amaçlanmıştır.
2. Kurallar
2.1 Emlak Müşavirliği ile İlgili Koşullar
2.1.1 Genel Koşullar
Türk Vatandaşı olmak veya yabancı uyruğunda bulunmakla beraber Türkiye’de sanat ve ticaretini yürütmeye izinli olan kişi sıfatını taşımak şartı ile medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmak ve kamusal haklardan mahrum bulunmamak asıldır. Hâkim hükmüyle verilen yargısal rüşt kararları geçerlidir.
Emlak Müşaviri:
İflas etmemiş yada iflas etmiş olsa bile itibarını hükmen yeniden kazanmış olmalı,
Taksirli suçlar hariç olmak üzere ağır hapis veya iki yıldan fazla hapis cezasıyla cezalandırılmamış olmalı yahut affa uğramış veya tecil edilmiş olsalar bile basit ve nitelikli zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, evrakta sahtekarlık, inancı kötüye kullanma, yalan yere tanıklık, kaçakçılık, hileli iflas, görevi kötüye kullanmak, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, kara para aklama, devlet sırlarını açığa vurma, terör, vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına iştirak suçlarından hüküm giymemiş olmalı,
Ceza veya disiplin soruşturması neticesinde memuriyetten çıkarılmamış olmalıdır.
2.1.1 Gerekçe
Emlak müşavirliğinin sözleşme ile yürütülmesi karşısında olmazsa olmaz koşullardan biri olarak medeni hakları kullanma ehliyeti konusunda ergin, sezgin ve kısıtlı olmama yolundaki Medeni Kanunun getirmiş olduğu koşul bu konudaki terminoloji ile “medeni hakları” kullanma ehliyeti olarak ifade edilmiştir. Ayrıca bu konudaki istisna ile hâkim kararı ile küçüklerin ticari faaliyette bulunması için yapılan uygulama ile ergin kılınması olasılığı da tartışmaya meydan vermemek amacıyla burada düzenlenmiştir.
Diğer yönden meslek güvenilirliğini sağlamlaştırmak amacı ile bazı olumsuz koşullara sahip olunmaması da (örneğin yüz kızartıcı suçları işlemiş olma) arzulanmıştır.
2.1.2 Özel Koşullar
Emlak Müşaviri olmak için en az 4 yıllık fakülte veya “Tapu ve Kadastro Meslek Yüksek Okulu” ve “Harita ve Kadastro Meslek Yüksek Okulu” ile “Emlak ve Emlak Yönetimi” adı altında yahut eğitim programı aşağıda yer verilen müfredata uygunluk sağlayan eğitim alanı almak pazarlaması ile ilgili olan en az iki yıllık eğitim veren yüksek okul mezunu olmak,
Staj olarak ilgili odalarca verilecek üç aylık sertifika programı ve yine söz konusu odalarca belirlenecek emlak müşaviri yanında üç aylık uygulama eğitimini tamamlamış olmak,
Emlak Müşavirliği Sertifika Sınavını kazanmış olmak,
Emlak Müşavirliği Sertifikasını almış olmak.
2.1.3 Sertifika Programına Katılma ve Sınav
Emlak Müşaviri, işbu tebliğde belirtilmiş olan ilgili kurumlarca düzenlenmiş en az 120 saatlik sertifika programına katılmış olmalıdır.
Emlak müşaviri, ilgili kurumların denetimi ve gözetiminde düzenlenmiş kurslara katılmış olmalıdır. Bu kurslar, kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler, meslek odaları, ilgili meslek kuruluşları, vakıflar, dernekler ve özel öğretim kurumları tarafından düzenlenmelidir. Kursların ücretli ya da ücretsiz olarak düzenlenebilmesi için, ilgili mevzuatın öngördüğü şekilde, yetkili makamlardan gerekli izin ve/veya belgeler alınmış olmalıdır.
Söz konusu kurum ve kuruluşlar bu sertifika programlarına ilişkin eğitim programlarını düzenlemeye, bu konuda üniversitelerle işbirliği yapmaya yetkilidir.
İlgili sertifika programına katılanlar, diğer kriterleri de taşımak şartıyla, ilgili odalarca koordine edilen merkezi sınavlara başvurabilirler. Bu sınavlarda başarılı olanlar emlak müşaviri ünvanını bu amaçla yapacakları ticari faaliyetlerine bağlı olarak kullanmaya hak kazanırlar.
Eğitim programında aşağıdaki dersler görülür;
Sertifika Programında Yer Alan Derslerin Adları Sertifika Programı Ders Saati Dağılımı
1 Türk Emlakçılık Standardı 6
2 Eşya Hukuku (Orman hukuku, kat mülkiyeti hukuku, maden hukuku gibi yan dallar dâhil olmak üzere) 6
3 Sözleşmeler Hukuku 12
4 İmar Hukuku 12
5 Tapu ve Kadastro Hukuku 12
6 Emlakın Mali Yönü 6
7 Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu 6
8 İletişim ( hitabet ve anlatım ) 6
9 Taşınmaz Değerleme 12
10 Halkla İlişkiler 12
11 Pazarlama Teknikleri 12
12 Satış Beceri ve Teknikleri 12
13 Büro Yönetimi ve Mesleğin Gerektirdikleri 6
2.1.2 ve 2.1.3 Gerekçe
Günümüz dünyasında eğitimin önemi karşısında emlakçılık faaliyetinin de hak ettiği saygınlığa kavuşabilmesi adına eğitim şartı en az iki yıllık yüksek okul düzeyine çekilerek, bu anlamda bir standart seviye belirlenmek istenmiştir. Ayrıca salt mesleki yüksek okul, üniversite eğitimi emlakçılık faaliyetlerinin çağdaş anlamda gereği gibi yerine getirilmesi için yeterli olmayıp, mesleki anlamda gelişimi ve yeterliği sağlamak amacıyla sertifikaya dayalı programlarının düzenlenmesi, bu eğitim programlarının asgari içeriği ve emlak müşaviri ünvanına hak kazanma sınavına yer verilmiştir.
2.1.4 Sınav, Sertifika ve Kimlik Belgesi
Emlak Müşavirliği Sertifika Sınavı ilgili oda tarafından merkezi sistemle yapılır. İlgili odalar tarafından verilecek sertifika ile emlak müşaviri olmaya hak kazananlara, ilgili oda tarafından kayıt ve tescil işlemleri yapılarak kimlik belgesi verilir.
2.1.4 Gerekçe
Mesleğin kalite düzeyini yükseltmek amacı ile öngörülen sınavın yapılış şekli ve sınavda başarılı olunması halinde hak kazanılacak olan sertifikanın kayıt esasları belirtilmiştir.
2.1.5 Yemin
Emlak müşaviri olmaya hak kazananlar, göreve başlamadan önce ilgili odalar huzurunda aşağıdaki şekilde yemin ederler;
“Emlak Müşavirliği mesleğini yerine getirirken kamu hizmeti gereklerine, T.C. Anayasasına, kanunlarına, meslek kuralları ile ahlak kurallarına uyacağıma, mesleğimi tam ve bağımsız ve dürüstçe yerine getireceğime, üzerime aldığım işleri dikkat ve özen ile yapacağıma namusum ve vicdanım üzerine yemin ederim.”
2.1.5 Gerekçe
Mesleği icraya hak kazananların mesleği icra esnasında uyması gereken genel kuralların kişiler tarafından benimsenmesini sağlamak amacı ile öngörülen yemin açık olarak belirtilmiştir.
2.1.6 Faaliyete Başlanmasına ve Faaliyetin Sona Ermesine İlişkin Koşullar
Emlak Müşavirleri bağlı oldukları ilgili odaya kayıt ile vergi yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle faaliyette bulunmalıdırlar.
Söz konusu faaliyet şu koşullarla sona erer;
Sertifika sahibinin kendi talebi üzerine,
Tebliğin 2.1.1 ve 2.1.2 maddelerindeki şartları kaybedenler ile bu şartları taşımadıkları sonradan tespit edilenler,
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce tutulan lisans ve sicil defterine göre dört defa olumsuz sicil alanlar,
İlgili odalarca üyeliğine son verilenler.
2.1.6 Gerekçe
Emlakçılık faaliyetlerinin gerek kayıtsızlık gerekse vergi ödenmeksizin yürütülmesi olasılığının bertaraf edilmesi amacıyla zaten mevcut olan yasal yükümlülüğe işaret edilmiştir. Madde devamına söz konusu faaliyetin hangi hallerde sona ereceği hususuna açıklık getirilmiştir.
2.1.7 Sözleşmeye Dayalı Faaliyette Bulunma Yükümlülüğü
Emlakçılık faaliyetleri ile ilgili olarak taşınmazın aracılık işlerine ilişkin olarak geçerlilik şekli niteliğinde zorunlu olarak; vekâlet akdine ilişkin olarak ise ispat şartı niteliğinde yazılı sözleşme yapılmalıdır. Bu sözleşmenin esaslı unsurları olarak yapılacak iş ve işlem ve bunun karşılığında ödenecek ücret belirlenir. İkincil noktalar sözleşme özgürlüğünce kararlaştırılır.
2.1.7 Gerekçe
Borçlar Kanunu’muzun sözleşme özgürlüğü prensibinin sınırı olarak bazı akitler için getirdiği geçerlilik şekli ve böyle bir şekle tabi olmasa da Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’muzun ispat kuralları açısından gerekli kıldığı şekil zorunluluğu burada tespit edilmiş ve bu yazılı sözleşmenin içeriği belirlenmiştir. Ancak, Borçlar Kanunu’nun tanıdığı içerik belirleme konusundaki özgürlüğe saygı duyularak dayatma tip sözleşme zorunluluğunun önüne geçilmek istenmiştir. Çünkü hiçbir makam ve mercii özel hukuk konusundaki sözleşmelerin içeriğini önceden sınırlı olarak belirleyemeyeceği gibi zaman içinde değişen ihtiyaçlara uyumlu sözleşme hazırlanması da bunu gerekli kılar.
2.1.8 Ücrete İlişkin Koşullar ve Tahkim Usulü
Emlâk müşavirliği hizmetlerinin karşılığı, Borçlar Hukuku’nun temel ilkelerinden sözleşme özgürlüğü prensibi uyarınca, taraflar arasında yapılan sözleşme ile işin niteliğine göre belirlenir. Eğer taraflarca kararlaştırılmış bir ücret yoksa ilgili odalarınca belirlenmiş en az ücret tarifesine göre hizmetin karşılığı verilir. En az komisyon ücretlerinin oranları ile yer gösterme hizmeti karşılığında herhangi bir ücret talebinde bulunulmayacağı hususları müşterilerin görebileceği bir yere asılmalıdır.
Emlak müşavirleri ücret konusunda çıkacak uyuşmazlıkların çözülmesi yolunda yaptıkları sözleşmelere ikincil nokta tahkim şartı koyabilirler. Bu konuda isteğe bağlı olarak tahkim şartı aşağıdaki metin ile sözleşmeye konabilir.
Tahkim sürecinde, tahkime başvuran taraf (davacı taraf) kendi taraf hakemini belirleyerek karşı tarafa (davalı taraf) bu tahkim talebini gönderir ve kendi taraf hakemini seçmesi için yedi gün süre verir. Karşı taraf (davalı taraf) bu süre içinde, kendi taraf hakemini ve uyuşmazlık hakkındaki görüşlerini bildirir. Davalı taraf kendi hakemini bildirmez veya taraf hakemleri tarafsız hakemin seçiminde anlaşamazlarsa Tahkim Heyeti davacının yerleşme yeri mahkemesince belirlenir. Taraf hakemleri davalı tarafın hakemini ve cevabını bildirmesinden itibaren en geç on beş gün süre içinde bir araya gelerek tarafsız hakemi seçerler. Tahkim süresi üç aydır. Bu süre uzatılamaz. Süresinde tahkimin sonuçlanmamış olması halinde hakemler ücrete hak kazanmadığı gibi uyuşmazlık emlak müşavirinin yerleşme yeri yetkili mahkemelerinde çözümlenir.
Hakemler uyuşmazlığı hakkaniyet ve nısfet ölçüleriyle çözümlerken diğer Türk Kanunlarından yararlanabilir fakat bu yararlanma uyuşmazlığın maddi hukuk kurallarınca çözümlendiği anlamına gelmez.
Meslek odaları isteğe bağlı tahkim kurulları oluşturabilir ve tahkim sürecinin detayı hakkında yönerge ile düzenleme yapabilirler.
2.1.8 Gerekçe
Emlakçılık faaliyetinin toplumda yaygın olarak kullanılabilmesini sağlamak amacıyla insanların keyfî olarak belirlenmiş ücret uygulamalarına engel olabilmek amacıyla, sözleşme özgürlüğü prensibince, işin niteliğine göre belirlenen ücreti ödemeye alışkanlık veya meslek odaları tarafından getirilen tarifeye bağlılık ve bu tarifenin aleniyetinin sağlanması hususları zorunluluk olarak bir kez daha zikredilmiştir. Ayrıca müşterilerin yazılı sözleşmelere ve tarifeye rağmen ücret ödemekten kaçınmaları veya emlak müşavirlerinin tarife dışı ekstra ücret taleplerine ve bu gibi ücrete dayalı uyuşmazlıklarda gereksiz adli süreçlere yer verilmemesi ve uyuşmazlığın ivedilikle çözümünün sağlanması amacıyla, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun düzenlemesine uygun olarak tahkim şartının sözleşmeye geçirilmesi ve meslek odalarının tahkim kurullarını oluşturabilme olanakları ve tahkimin işleyişi hususları düzenlenmiştir. Ayrıca öneri bir tahkim şartı örneğine yer verilmek suretiyle emlak müşavirlerine kolaylık getirilmek istenmiştir.
2.1.9 Tüketicinin Korunması Hakkında Mevzuat Hükümleri Uyarınca Faaliyette Bulunma Yükümlülüğü
Müşterinin, emlak müşavirin sunduğu hizmetleri ticari veya mesleki olmayan amaçlar nedeniyle talebi halinde tüketicinin korunması hakkındaki mevzuat kapsamında hizmet verilmesi gerekir. Emlak müşaviri bu konudaki mevzuata ilişkin tüm yükümlülükler konusunda bilgilenerek özellikle ayıplı hizmet vermekten kaçınmak yükümlülüğü altındadır.
2.1.9 Gerekçe
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun uyarınca getirilen tanıma dayalı olarak, mesleki ve ticari faaliyete dayanmaksızın emlak müşaviri ile sözleşme imzalayan müşterilere tüketici sıfatını taşımaları sonucu verilecek hizmetin, yine bu kanun hükümlerine tabi olduğu açıkça vurgulanmıştır. Hal böyle olmakla bu kanunun emredici hükümlerine tabi olunduğu bilinci yerleştirilerek, ayıplı hizmet konusunda uyarı görevi yerine getirilmek istenmiştir.
2.1.10 Emlak Müşavirleri Arasında İşbirliği
Emlak müşavirleri mesleki faaliyetlerinin yürütülmesi kapsamında birbirleri ile iş ortaklığı, gelir paylaşımı, şirketler birliği, joint venture gibi isimler altında, tüzel kişilik oluşturmaksızın ve bağımsız ticari faaliyetlerini sona erdirmeksizin, adi ortaklık temelli oluşumlar gerçekleştirebilirler. Bu takdirde anılan sözleşme yazılı şekilde yapılmalı ve gelir paylaşımı esasları açık bir şekilde düzenlenmelidir. Bu durumda elde edilen kazanç brüt üzerinden paylaşılacak olup, vergilendirilmesi ise kendi ticari faaliyet alanında gerçekleşecektir. Bu kapsamdaki oluşumlar zincir emlak müşavirliği niteliği taşımaz.
2.1.10 Gerekçe
Emlak müşavirlerinin “zincir emlak müşavirliği”nin dışında da, ticari faaliyete ilişkin bağımsızlıklarını kaybetmeksizin ve oluşumlarının her hangi bir tüzel kişiliğe vücut vermeksizin, işbirliğinde bulunmaları ve birlikte çalışmaları mümkündür. Bu kapsamda gerçekleştirilebilecek olan sözleşme özgürlüğüne dayalı oluşumlara örnekler verilerek, bu oluşumların kurulmasına, gelir paylaşımına ve vergilendirilmesine ilişkin genel kurallar belirlenmiştir.
2.1.11 Tüzel Kişi Emlak Müşavirliği
Emlak müşavirliği faaliyetinin tüzel kişilik tarafından yürütülmesi halinde; şirket adına imza atma yetkisine sahip bulunan kişilerin emlak müşavirliği şartları ve sıfatına sahip olmaları gerekir.
2.1.11 Gerekçe
Faaliyet esası emlak müşavirliği olan bir ortaklık statüsü altında faaliyet gösterilmesi halinde tüzel kişi organ ayrımına dayalı olarak tüzel kişilerin temsilinde görev alacak kişilerin belli bir sermaye payı oranına sahip olarak emlak müşaviri olması şartı getirilerek bu standarda dayalı esaslar korunmak istenmiştir.
2.1.12 Diğer Faaliyet Esasları
Hizmet verilen bölgenin kroki, vaziyet plânı, maket, perspektif vb tanıtma elemanları emlâk bürosunun duvarlarında veya uygun yerlerinde müşterilerin görebileceği şekilde teşhir edilmeli, kiralık ve satılık taşınmazların özelliklerinin belirtildiği ilân panosu düzenlenmeli, taşınmazların özelliklerinin müşteriye daha iyi tanıtılabilmesi için broşür, fotoğraf, video çekimi, vaziyet plânı, imar durumu vb. yararlanılmalıdır.
2.1.12 Gerekçe
Standart ve kaliteli bir hizmetin verilebilmesi amacıyla mesleki deneyim sonucu belirlenen ilkeler metne taşınmıştır.
2.1.13 Meslek Dışı Faaliyetlere Aykırılık Yasağı
Emlak müşavirliği yapılan mekânda başka bir iş yapılamaz. Bir işletme, sair mevzuata uygun olması ve farklı adreslerdeki işyerlerinde icra edilmesi şartı ile başka mesleki faaliyetlerde bulunabilir. Sermaye şirketlerinde ortaklık bu kapsamda değerlendirilemez.
2.1.13 Gerekçe
Yaşanan tecrübeler ışığında ticari taksicilik, bakkal, manav gibi tacir ve esnafların yaptıkları bu faaliyetin yanında emlak müşavirliği faaliyetinde de bulundukları ve bu durumun mesleğin imajını son derece olumsuz olarak etkilediği ve mesleğin itibarını zedelediği açıktır. Mesleğe hak ettiği itibarı kazandırmak ve imajını saygınlaştırmak amacıyla, bu gibi ek faaliyetler yasaklanmıştır. Bu yasağa aykırı hareketin yatırımları da tereddüde yer vermeyecek şekilde, dernekten ve meslek odalarından ihraç olarak belirlenmekle beraber, sermaye şirketlerine ortaklık bu kapsamın dışında tutulmuştur.
2.2 Emlak Müşavirinin Uyması Gerekli Mesleki İlke ve Kurallar
2.2.1. Emlak müşaviri, iş yeri tabelasında ve basılı evraklarında mesleğini tanımlayan ibareler dışında herhangi bir yazı, sıfat veya unvan kullanmamalıdır.
2.2.2 Emlak müşavirleri unvanlarını herhangi bir karışıklığa, yanlış anlaşılmaya yer vermeyecek şekilde, her iki statü net olarak ayır edilebilecek bir şekilde kullanmalıdır. Örneğin:
“Ak Emlak Müşavirliği Hizmetleri”
Bu kurala uymayanlar hakkında meslek odaları ve dernekler tarafından gerekli uyarı ve takibat yapılır.
2.2.3. Emlak müşaviri, sır saklama yükümlüğü kapsamında verdiği hizmet dolayısıyla edindiği bilgileri sözleşme ile belirlenen esaslar dışında kullanmamalı ve açıklamamalıdır.
2.2.4. Emlak müşaviri, vereceği ilânlarda iş yerinin adını belirtmelidir.
2.2.5. Emlak müşaviri diğer meslektaşlarıyla haksız rekabetten kaçınmalı ve onları kötüleyici beyanlarda bulunmamalıdır.
2.2.6. Emlak müşavirliği hizmetleri, sözleşmede yer alması kaydıyla yapılacak yazılı bir sözleşme esasına göre şubeler veya yardımcı elemanlar aracılığıyla verilebilir. Bu sözleşmede, hizmetin süresi, ücreti, yasal ve mali sorumluluklar vb. hususlar yer almalıdır.
2.2.7. Emlak müşavirliği bürosunda haberleşme hizmetlerinin yürütülebilmesi için telefon, faks ve bilgisayarla haberleşme ağı vb bulunmalıdır.
2.2.8.Taşınmazın müşteriye yerinde gösterilebilmesi için emlak müşavirliği bürosuna ait taşıt bulunmalı veya bu hizmetin yerine getirilebilmesi için sözleşmeli bir taşıt imkânı sağlanmalıdır.
2.2.9. Taşınmazın özelliklerinin belirtildiği tanıtıcı ve bilgi verici yazılı ve görüntülü belgeler uyuşmazlık halinde hukuki belge özelliği taşıyacak şekilde düzenlenmelidir.
2.2.10. Taşınmazlarda bulunan ‘Kiralık’ veya ‘Satılık’ ilanları uzaktan fark edilebilecek büyüklükte olmalıdır.
2.2 Gerekçe
Edinilmiş deneyimlere dayalı olarak, çağdaş ve kaliteli bir emlakçılık hizmetinin verilebilmesi için ihtiyaç duyulabilecek teçhizat ve donanımlar ve mesleki anlamda genel çalışma ilkeleri bu kapsam altında 2.2 vd. maddelerinde düzenlenmiştir.
2.3 Hizmet ortamının özellikleri ile İlgili kurallar
2.3.1. Emlâk müşavirliği bürosu, kendi mülkü veya kiralama sözleşmeli veya geçerli bir hakka dayalı olmak üzere en az 40 m2 büyüklükte, en az idari büro ve kapalı toplantı odası olmak üzere ayırt edilmiş iki bölümden ibaret olmalıdır.
2.3.2. Emlâk müşavirliği hizmetlerine yönelik işlerin yapılmasında kullanılan teknik cihaz ve donanıma uygun büro mobilyalı, müşterilerin kabulüne uygun oturma grupları düzenlenmelidir.
2.3.3. Emlâk müşavirliği bürosunda; İlgili odasınca kullanıma sunulan: matbu alıcı ve satıcı yetki sözleşmesi, kira kontratı, matbu tellâliye, pey akçesi, yer gösterme ve kiracı, kiraya veren, satış ve kiralama protokolü, komisyon paylaşım sözleşmesi, ekspertiz formu, hukuk, vergi, kadastro, muhasebe, pazarlama, tapu vb mevzuatı içeren kitaplar, basılı evrak, belge ve dokümanları bulunmalıdır.
2.3.4. Emlâk müşaviri, resmi belge hüviyetinde olacak şekilde, faaliyetleri ile ilgili kayıtlar tutmalıdır.
2.3.5. Emlâk müşaviri bürosunda: aşağıdaki araç ve gereçler bulunmalıdır. Bilgisayar ve yazıcı, telefon, internet bağlantısı, faks, fotoğraf makinesi, el feneri, televizyon (tercihen), video (tercihen), kamera (tercihen), eğitim sertifikası, bölge haritası.
2.3 Gerekçe
Yine burada da edinilmiş deneyimlere dayalı olarak, çağdaş ve kaliteli bir emlak müşavirliği hizmetinin verilebilmesi için çalışma ortamının koşulları ile bulundurulması gereken evrak ve belgeler genel olarak 2.3 vd. maddelerinde düzenlenmiştir.
2.4 Çalışanlarla ilgili kurallar
Reklâm, tanıtım ve pazarlama ile ilgili elemanlar müşteri ilişkilerinde güvenilir ve inandırıcı olmalıdır. Bu konuda emlak müşaviri ile müşteri arasında yapılacak sözleşmeden hile nedeniyle dönmeye yol açacak nitelikte yanıltıcı beyanların kullanılmasından kaçınılması gerekir.
2.4 Gerekçe
Bu madde ile Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca, üçüncü şahsın hilesi kapsamında, emlak müşavirinin müşterisiyle yaptığı sözleşmeden dönülmemesi yolunda yardımcı elemanların davranış yükümlülüğü hatırlatılmıştır.
2.5. Emlak Müşavirleri Faaliyetleri
2.5.1 Genel Kapsam
Emlâk Müşaviri faaliyet alanına giren iş ve işlemler genel olarak şunlardır.
Simsarlık ( gayrimenkul tellallığı / aracılık ) hizmetleri kapsamında;
Emlak müşavirinin yukarıda yapacağı hizmetlerin yanında, kampanyalı olanlarda dâhil olmak üzere tanıtım reklâm ve diğer tanıtım yolları ile topluca pazarlama işlemine ve benzeri faaliyetlerin yerine getirilmesi.
Vekâlet hizmetleri kapsamında (danışmanlık ve bu kapsamdaki iş görme);
Yukarıda belirtilen simsarlık (aracılık) hizmetlerine konu iş ve işlemlerde aracılık yapmaksızın yalnızca taraflara danışmanlık hizmeti verilmesi,
Ekspertiz hizmetleri
İpotek tesisi,
Kat irtifakı kurma,
Kat mülkiyeti kurma,
İfraz ve tevhit.
Cins değişikliği,
Taksim (paylaşım),
Tashih (düzeltme),
Aplikasyon,
Belediyelerden bölge imar plânı çıkarma,
Kadastro müdürlüklerinden röperli kroki ve çap belgesi alma,
Vergi muafiyeti belgesini alma,
Veraset vergi dairelerinden ilişik kesme veya temiz kâğıdı alma,
Emlâk beyannamesi düzenleme.
2.5.2 Emlak müşavirlerinin aracılık ve vekâlet işlerine ilişkin olarak hazırlık safhası ve ifa sürecinde gerçekleştirilebilecek diğer faaliyetler;
Müşteri temsilcisi ve yardımcı elemanların iş dağılımı,
Alan çalışması yapılması,
Yayınların incelenmesi,
Müşteri portföyünün arz, talep yönünden değerlendirilmesi,
Emlak kayıtlarının bilgisayar ortamında güncelleştirilmesi,
Taşınmazın pazarlanmak üzere hazır duruma getirilmesinin sağlanması,
Taşınmazda oturan varsa göstermek için randevuların alınması,
Pazarlama stratejisinin hazırlanması,
Yazılı ve görsel pazarlama tekliflerinin hazırlanması,
İlan verilecek taşınmaz belirlenmesi,
Taşımazın pazarlama aşamaları hakkında müşteriye düzenli bilgi ve rapor verilmesi,
Diğer emlâk müşavirleriyle ortak çalışmaların yürütülmesi, tarafların bir araya getirilmesi,
Tapu işlerine ilişkin randevuları alıp işlerin takip edilmesi ve benzeri iş ve işlemlerdir.
Ancak, yasa gereği emlak müşavirlerinin avukatlık ve mali müşavirlik mesleklerine özgü faaliyetlerde bulunamayacakları gibi bunlara aracılık dahi edemezler.
Bu konularda danışmanlık hizmeti verilebilirse de işin kapsamının avukatlık veya mali müşavirlik mesleği kapsamına girdiği anlaşıldığında, aydınlatma yükümlülüğü gereği, müşteri bilgilendirilerek bu meslek gruplarına yönlendirilmelidir. Bu mesleklere özgü faaliyetlerde bulunmaları ise yasaktır.
Sermaye piyasası hükümlerince yapılabilecek ekspertiz ve değerlendirme işlemleri konusundaki mevzuat hükümleri saklıdır.
2.5.3 Müşteri Adına Belge ve Bilgi Edinilmesinde Yetki
Tapu daireleri, belediye ve il imar dairelerinde tapu sicili ve imar planlarının açıklığı ilkesince müşterilerine ait taşınmazlara ilişkin her türlü belge ve bilginin taraflarına verilmesini isteme hakkına emlak müşavirleri yetkilidir. Ayrıca, temsil yetkisi belgesi ile müşterileri hesabına ilgilendikleri taşınmazlara ilişkin bilgi ve belge konusunda tüm kamu idare ve kuruluşlarından bilgi ve belge talebinde bulunabileceklerdir.
2.5. Gerekçe
Emlak müşavirliğinin faaliyetleri genel olarak yukarıda maddesinde tanımlanmıştı. Bu madde de ise genel kapsama uygun faaliyetler örnek mahiyetinde olmak üzere; emlak müşaviri için sayılmıştır.
3 Çeşitli hükümler
3.1 Emlâk müşaviri, bu standartta belirtilen hizmetler için istenildiğinde standarda uygunluk beyannamesi vermek veya göstermek mecburiyetindedir. Bu beyannamede söz konusu iş yerinin ilgili maddedeki genel kurallara uygun olduğunu belirtmeleri gerekir.
3.2 Emlak müşavirliğinin standartlara uygunluğu kuruluş aşamasından itibaren Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından denetlenir ve uygunluğunu kontrol eder.
4 Geçici hükümler
4.1 Emlak Müşavirleri İntibakı
2.1.1 no’lu maddedeki medeni hakları kullanma koşulunu taşımakla birlikte;
a) Bu tebliğ yürürlüğe girdiği tarih itibari ile, lise ve dengi okul mezunu olup bu mesleği yayım tarihinden önce ifa etmekte olduğunu vergi levhaları, meslek odaları üyelik belgeleri, son yıla ait kesmiş oldukları faturalar ve Ticaret-Sanayi ve Ticaret ve Emlak Esnaf Odalarından aldıkları kurs bitirme belgeleriyle ispat eden gerçek kişiler ile emlak müşavirliği alanına giren işleri yürüten tüzel kişilerin temsil ve ilzama yetkili temsilcileri ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü bünyesinde en az iki yıl görev yapmış olan müdür ve müdür yardımcısı ve daha üst kadro ünvanına sahip görevlilere bu tebliğin ilgili maddesinde yer verilen staj şartı aranmaksızın “Emlak Müşavirliği Sertifika Sınavı”na giriş hakkı verilir.
b) Bu tebliğ yürürlüğe girdiği tarih itibari ile ilk ve ortaokul mezunu olup bu mesleği işbu tebliğin yayım tarihinden önce ifa etmekte olduğunu vergi levhaları, meslek odaları üyelik belgeleri, son yıla ait kesmiş oldukları faturalar ve Ticaret-Sanayi ve Ticaret ve Emlak Esnaf Odalarından aldıkları kurs bitirme belgeleriyle ispat eden gerçek kişiler ile emlak müşavirliği alanına giren işleri yürüten tüzel kişilerin temsil ve ilzama yetkili temsilcileri için staj şartı aranmaksızın “Emlak Müşavirliği Sertifika Sınavı”na giriş hakkı verilir.
c) Bu tebliğin yayın tarihinden evvel yine bu tebliğe ve bu tebliğin yürürlük tarihinden evvel yürürlükte olan tebliğlere uygun olarak emlak müşavirliği mesleğini ifa edenlerin yanında çalıştıklarını 3 yıldan bu yana SSK kayıtları ile belgeleyeler lise mezunları işbu tebliğin öngördüğü sertifika programına katılmak ve sınavda başarılı olmak koşulları ile emlak müşavirliği sıfatını kazanabilirler.
d) Yukarıdaki a ve b maddeleri kapsamındaki kişiler iki yıl içerisinde en fazla dört kez katılabileceği sertifika sınavında başarılı olamadıkları takdirde bu tebliğ kapsamına giren hak ve yetkileri kullanamazlar. Tanınan iki yıllık süre içerisinde bu tebliğ kapsamındaki faaliyetleri icra etmek üzere kendilerine Geçici Sertifika ilgili odalarca verilir. İki yıllık süre içerisinde açılacak sınavlarda başarılı olanlara Sertifikası verilir. Başarısız olanların ise Geçici Sertifikaları iptal edilerek meslek odaları ile ilişkileri kesilir. e) Emlak işi yapan gerçek ve tüzel kişiler tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde hukuki statülerini (vergi dairesine kayıtlı olmak ile Ticaret-Sanayi ve Ticaret ve Emlak Esnaf Odalarına kaydı bulunmak koşulunu ve kurs bitirim belgesine sahip olmak şartını); tebliğe uygun hale getirmek zorundadırlar. Bu yükümlülüğü süresinde yerine getirmeyenlerin üyelik kayıtlarına ilgili oda tarafından re’sen son verilir.
f) Yukarıda belirtilen ve tebliğ öncesinde alınması gerekenler sertifikalar kapsamında işbu tebliğin yürürlük tarihinden evvel yürürlükte olan tebliğlere uygun edinilen sertifikalar geçerlidir.
5.1. Gerekçe
Kazanılmış haklara saygı ilkeleri çerçevesinde gerek faaliyete başlama gerekse sertifika alma anında bağlı bulundukları mevzuat kapsamında bu tebliğ hükümleri çerçevesinde yürürlüğe giren ağırlaştırılmış koşullara uyması gerekmeyen kişiler belirlenmiştir. Bunun yanı sıra tebliğin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle emlak müşavirlerinin haiz olması gereken koşullar ve sağlama yükümlülüğüne değinilmiştir.
Mecburi Standart Tebliği (Yürürlükte Olan)
(Tebliğ No:ÖSG-2003/59)
Madde 1- Bu tebliğ 8/1/1985 tarihli ve 3143 sayılı, 10/06/1930 tarihli ve 1705 sayılı, 18/11/1960 tarihli ve 132 sayılı kanunlara istinaden hazırlanmıştır.
Madde 2- Türk Standartları Enstitüsü tarafından hazırlanan ekli TS 11816 ‘’Emlak Komisyonculuğu Hizmetleri-Genel Kurallar'’ Standardı Resmi Gazete’de yayımı tarihinden itibaren 6 (6)ay sonra mecburi uygulanacaktır.
Madde 3- Ekli Standard kapsamında hizmet üretenlerin bu Tebliğ hükümlerine uymaları zorunludur.
Madde 4- Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Madde 5- Bu Tebliğ hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.
Emlak komisyonculuğu hizmetleri - Genel kurallar
Konu, tarif, kapsamBu standard, emlak komisyonculuğu hizmetlerinin genel kurallarına dairdir.
0.1 Konu
Bu standard, emlak komisyonculuğu hizmetlerinin genel kurallarına dairdir.
0.2 Tarifler
0.2.1 Emlak
Ev, arsa, bağ, bahçe vb. taşınmazların ortak adı
0.2.2 Emlak komisyoncusu
Gerçek hak sahiplerinin talebi üzerine düzenlenen süreli veya süresiz iş sözleşmesi yaparak taşınmazın alımı, satımı, rehin vb. aynı hak tesisi gibi tüm hukuki ve teknik işlemleri ve kiralanması konusunda aracılık eden ve kiralama sonrası hizmetleri yerine getiren, bu konularda gerektiğinde danışmanlık, bilirkişilik ve ekspertizliğini yapan ve bunlarla ilgili olarak gerekli form, beyanname vb. belgeleri doldurabilen, bu iş ve işlemleri kendi adına açılmış bir iş yerinde yapan kişi veya kuruluş
0.2.4 Müşteri
Emlak komisyonculuğu hizmetlerinden faydalanan kişi veya kurum
0.2.5 Mal sahibi
Emlağın sahibi
0.2.6 Yardımcı eleman
Satılık veya kiralık bir taşınmazı müşteriye gösteren ve gerekli bilgileri veren eleman
0.2.7 Müşteri temsilcisi
Emlak komisyoncusunun portföyünde bulunan taşınmazları, emlak komisyoncusu adına pazarlayan emlak komisyoncusu ile çalışan ve bu işlemlerden doğan yasal ve mali sorumluluğu üstlenen kişi
0.3 Kapsam
Bu standard; emlak komisyonculuğu hizmetlerinin, işletmecilik, hizmet ortamının özellikleri bulundurulması gerekli araç-gereç ve çalışanların özellikleri ile ilgili genel kuralları kapsar.
1 Kurallar
1.1 İşletmecilik ile ilgili kurallar
1.1.1 Emlak komisyoncusu, Ticaret veya Ticaret Odası veya Sanayi ve Ticaret veya Esnaf Sanatkarlar Odası bünyesinde kurulan Emlak Meslek Odalarına kayıtlı olmalı;üyesi olduğu meslek odasınca onaylanmış veya kullanıma sunulmuş olan sözleşmeyi düzenleyerek müşterisine vermeli ve emlak komisyonculuğu dışında herhangi bir iş yapmamalıdır.
1.1.2 Hizmet verilen bölgenin kroki, vaziyet planı, maket, perspektif vb tanıtma elemanları emlak bürosunun duvarlarında veya uygun yerlerinde müşterilerin görebileceği şekilde teşhir edilmeli, kiralık ve satılık taşınmazların özelliklerinin belirtildiği ilan panosu düzenlenmeli, taşınmazların özelliklerinin müşteriye daha iyi tanıtılabilmesi için broşür, fotoğraf, video çekimi, vaziyet planı, imar durumu vb yararlanılmalıdır.
1.1.3 Emlak komisyonculuğu hizmetleri ,ilgili Ticaret Odası veya Sanayi veya Ticaret Odası veya Esnaf Sanatkarlar Odası bünyesinde kurulan Emlak Meslak Odalarınca belirlenmiş ücret tarifesine veya teamül ücrete göre verilmeli ve komisyon ücretlerinin yüzdeleri ile yer gösterme hizmeti karşılığında herhangi bir ücret talebinde bulunamayacağına dair bilgilerin yer aldığı fiyat tarifesi müşterilerin görebileceği bir yere asılmalıdır.
1.1.4 Emlak komisyoncusu, iş yeri tabelasında ve basılı evraklarında mesleğini tanımlayan ibareler dışında herhangi bir yazı, sıfat veya ünvan kullanmamalıdır.
1.1.5 Emlak komisyoncusu, verdiği hizmet dolayısıyla edindiği bilgileri sözleşme ile belirlenen esaslar dışında kullanmamalı ve açıklamamalıdır.
1.1.6 Emlak komisyoncusu, vereceği ilanlarda iş yerinin adını belirtmelidir.
1.1.7 Emlak komisyonculuğu hizmetleri, sözleşmede yer alması kayıdıyla yapılacak yazılı bir sözleşme esasına göre şubeleri veya müşteri temsilcileri aracılığıyla verilebilinir. Bu sözleşmede; hizmetin süresi, ücreti, yasal ve mali sorumluluklar vb hususlar yer almalıdır.
1.1.8 Emlak komisyonculuğu bürosunda haberleşme hizmetlerinin yürütülebilmesi için telefon, faks ve bilgisayarla haberleşme ağı vb bulunmalıdır.
1.1.9 Taşınmazın müşteriye yerinde gösterilebilmesi için, emlak komisyonculuğu bürosuna ait taşıt bulunmalı veya bu hizmetin yerine getirilebilmesi için sözleşmeli bir taşıt imkanı sağlanmalıdır.
1.1.10 Taşınmazın özelliklerinin belirtildiği tanıtıcı ve bilgi verici yazılı ve görüntülü belgeler uyuşmazlık halinde hukuki belge özelliği taşıyacak şekilde düzenlenmelidir.
1.1.11 Taşınmazlarda bulunan ‘’Kiralık'’ veya ‘’Satılık'’ ilanları uzaktan farkedilebilecek büyüklükte olmalıdır.
1.2 Hizmet ortamının özellikleri ile ilgili kurallar
2.1 Emlak komisyonculuğu bürosu, kat mülkiyeti kanunun belirlediği şekliyle bağımsız bir bölüm olmalı, işyerinde; en az idari büro ve müşteri kabul yeri ile müşterek veya münferit kullanma özelliğinde teknik özellikleri TS 8357′ye uygun WC-lavabo bulunmalıdır.
2.2 İş yeri tabii olarak havalandırılmalı, mekanik havalandırma tesisatı bulunması halinde bu tesisat TS 3419 ve TS 3420′ye elektrik tesisatı TS IEC 60364-1′e , güvenlik korunması, TS IEC 60364-4-41′e, göre yapılmalı, su tesisatı TS 828′e, temiz su TS 266′ya uygun olmalı, TS 4019′a uygun ilk yardım çantası, TS 12201′e uygun çöp kutusu bulunmalı ve yangınla ilgili olarak TS 4156′da belirtilen tedbirler alınmalıdır.
2.3 İş yeri uygun bir sistemle ısıtılmalı ve ısıtmada yetkili makamlarca belirlenen yakıt kullanılmalıdır.
2.4 Emlak komisyonculuğu hizmetlerine yönelik işlerin yapılmasında kullanılan teknik cihaz ve donanıma uygun büro mobilyası bulunmalı ve müşterilerin kabülüne uygun oturma grupları düzenlenmelidir.
2.5 Emlak komisyonculuğu bürosunda;
İlgili odasınca kullanıma sunulan;
Matbu alıcı ve satıcı yetki sözleşmesi ve kira kontrat
Matbu tellaliye, pey akçesi, yer gösterme ve komisyon paylaşım sözleşmesi, Ekspertiz formu
Senet ve damga pulu,
Hukuk, vergi, kadastro, muhasebe, pazarlama, tapu vb mevzuatı içeren kitaplar, basılı evrak , belge ve dökümanları
bulunmalıdır.
2.6 Emlak komisyoncusu, resmi belge hüviyetinde olacak şekilde, faaliyetleri ile ilgili kayıtlar tutmalıdır.
2.7. Emlak komisyoncusu, bürosunda; aşağıdaki araç ve gereçler bulunmalıdır.
Bilgisayar + yazıcısı + modem,
Telefon,
Faks,
Şerit metre,
Pusula,
Fotoğraf makinası,
El feneri,
Televizyon, (tercihen)
Video (tercihen)
Kamera (tercihen)
1.3 Çalışanlarla ilgili kurallar
1.3.1 Emlak komisyoncusu bürosunda, yeterli sayıda eleman bulunmalı, bu elemanlar mal sahipleri ile müşterileri bir araya getirildiklerinde, onlara hukuki yönden yeterli bilgi verebilmeli ve mevzuatın gerektirdiği işlemlerde yardımcı olabilmelidir.
1.3.2 Reklam, tanıtım ve pazarlama ile ilgili elemanlar müşteri ilişkilerinde güvenilir ve inandırıcı olmalıdır.
1.3.3 Emlak komisyoncusu, ilgili meslek kuruluşları veya derneklerince ya da yetkili kılınmış kamu kurumlarınca düzenlenmiş kurslara katılmış olmalıdır. (İŞBU MADDEYE YÜRÜTMEYİ DURDURMA KARARI VERİLMİŞ OLUP ŞUAN GEÇERLİ DEĞİLDİR)
1.3.4 Emlak komisyoncusu;
- Kiralama ve satış hizmeti kapsamında;
- Müşteri temsilcisi ve yardımcı elemanların iş dağılımı,
- Alan çalışması,
- Yayınların emlak ilanı sayfalarının incelemesi,
- Müşteri portföyünde arz, talep yönünden değerlendirmesi,
- Emlak kayıtlarını bilgisayar ortamında güncelleştirilmesi,
- Taşınmazın pazarlanmak üzere hazır duruma getirilmesinin sağlanması,
- Taşınmazda oturan varsa göstermek için randevuların alınması, pazarlama stratejisinin hazırlaması,
- Yazılı ve görsel pazarlama teklifleri hazırlaması,
- İlan verilecek gayrimenkulu belirlemesi,
- Taşınmazın pazarlanmasındaki gidişat konusunda periyodik olarak müşteriye bilgi vermesi,
- Diğer emlak komisyoncularıyla ortak çalışmaların yürütülmesi,
- Tarafları bir araya getirmesi,
- Tapu işlerine ilişkin randevuları alıp işlerin takip edilmesi
İş ve işlemleri;
Aracılık ve danışmanlık hizmeti kapsamında;
- Satış,
- Pazarlama,
- İpotek,
- Kat irtifakı,
- Kat mülkiyeti kurma, ifraz ve tevhit,
- Trampa,
- Cins değişikliği,
- Hibe (bağışlama),
- Taksim (paylaşım),
- Tashih (düzeltme),
- Aplikasyon,
- Harita ve belediyelerden bölge imar planı çıkarma,
- Kadastro müdürlüklerinden röperli kroki ve çap belgesi alma,
- Vergi muafiyeti belgesini alma,
- Veraset vergi dairelerinden ilişik kesme veya temiz kağıda alma,
- Emlak beyannamesi düzenleme,
- Noterden satış vaadi sözleşmesi yapma,
- Kira akid sözleşmesi yapma,
İş ve işlemleri yapabilmelidir.
2 Çeşitli Hükümler
2.1 Emlak komisyoncusu, bu standarda belirtilen hizmetler için istenildiğinde standarda uygunluk beyannamesi vermek veya göstermek mecburiyetindedir. Bu beyannamede söz konusu iş yerinin Madde 1′deki genel kurallar uygun olduğunu belirtmeleri gerekir.
Yorumlar