Gayrimenkul Değerleme Nedir?

Gayrimenkul kelime olarak, yabancı-başka anlamına gelen gayr sözcüğü ile taşınmış anlamına gelen menkul sözcüğünün birleşmesinden oluşmuştur. Diğer adıyla taşınmaz mal; bir yerden bir yere taşınması mümkün olmayan malları ifade etmektedir. Tüm dünyada modern değerleme çalışmalarında genelde üç değişik metod kullanılmaktadır; 1. Maliyet Yaklaşımı Bu yaklaşım, piyasada alım satımı pek olmayan özel amaçlı genel olarak fabrika, otel, tatil köyleri, fabrika, işhanı vb. gibi kira geliri bilinmeyen gayrimenkuller için kullanılır. Muhtemel bir alıcının, belli bir gayrimenkul için yerine koyma maliyetinden fazla bir bedel ödemeyeceği varsayımından yola çıkılır. 2. Emsal Karşılaştırma Yaklaşımı Emsal metodunda ise değerlenecek gayrimenkule benzer yakın zamanda satılmış olan gayrimenkullerin satış fiyatları uygun karşılaştırma kriterleri kullanılarak gerekli düzeltme işlemleri yapılarak gayrimenkulün değerinin tespit edildiği yaklaşımdır. 3. Gelir İndirgeme (Kapitalizasyonu) Yaklaşımı Bu metod ise gayrimenkullerin gelecekte sağlayacağı gelirler tespit edilebilmekte ise bu yöntemin kullanılması en sağlıklı durumdur. Gelir yaklaşımında bir arsa üzerindeki gayrimenkulün değerlemesi sırasında ele alınacak gelir, gayrimenkulün net geliridir. Gayrimenkulün üzerinde bulunduğu arsanın sınırlı bir ömrü yoktur. Bu arsa üzerine bir yapının yapılması ile bu arsanın boş kalması durumuna göre kaybedilecek bir gelir söz konusudur. Değerleme Nedir? “Değerleme” bir varlığın veya gayrimenkulün, gayrimenkul projesinin veya bir gayrimenkule bağlı hak ve faydaların belli bir tarihteki muhtemel değerinin bağımsız ve tarafsız olarak takdir edilmesidir. Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Kimdir? Bir gayrimenkulün, gayrimenkul projesinin veya bir gayrimenkule bağlı hak ve faydaların değerlemesini yapacak gayrimenkul değerleme şirketleri tarafından istihdam edilen veya değerleme şirketleri ile sözleşme imzalamak suretiyle değerleme hizmeti veren ve Kurulun lisanslamaya ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde kendilerine Gayrimenkul Değerleme Uzmanlığı Lisansı verilen kişilerdir." Konut Değerlemesi; "Kanunun 38/A maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut finansmanından kaynaklanan alacakların teminatı olan gayrimenkullerin belli bir tarihteki muhtemel değerinin bağımsız ve tarafsız olarak takdir edilmesidir. Konut Değerleme Uzmanı Kimdir? Konut Değerleme Uzmanı : Sermaye Piyasası Mevzuatı’nın gerektirdiği hallerde, konut değerlemesi yapan ve değerleme şirketlerinde istihdam edilen veya değerleme şirketleri ile sözleşme imzalamak suretiyle konut değerlemesi hizmeti veren, asgari 4 yıllık üniversite mezunu, konut değerlemesi alanında asgari 1 yıl tecrübesi olan ve Kurulun lisanslamaya ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde kendilerine Konut Değerleme Uzmanlığı Lisansı verilen kişilerdir. Konut Değerleme Uzmanlığı Sınavı: Konut değerleme uzmanının lisans alabilmesi için konut değerleme uzmanlığı sınavına girerek başarılı olması gereklidir. Konut Değerleme Uzmanlığı Sınavı Konuları; 1 - Konut Değerlemesi ve Temel Finans Matematiği 2 - Mesleki Mevzuat ve Etik Kurallar, İlgili Vergi Mevzuatı Daha fazla bilgi için buraya tıklayınız.. Konut Değerleme Uzmanlığı Sınav Başvuruları a) Bankacılık mevzuatı, suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesine dair mevzuat ile ödünç para verme işleri hakkında mevzuata aykırılıktan dolayı hüküm giymemiş olmaları ve/veya taksirli suçlar hariç olmak üzere affa uğramış olsalar dahi 2 yıl veya daha uzun süreli hapis gerektiren veya zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas gibi yüz kızartıcı suçlar ile istimal ve istihlak kaçakçılığı dışında kalan kaçakçılık suçları, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma veya devlet sırlarını açığa vurma, vergi kaçakçılığı veya bu suçlara iştirakten hüküm giymemiş olmaları, b) Kendileri veya sınırsız sorumlu ortak oldukları kuruluşlar hakkında iflas kararı verilmemiş ve konkordato ilan edilmemiş olması, c) Faaliyet yetki belgelerinden biri veya birden fazlası iptal edilmiş yahut bors üyeliği iptal edilmiş kuruluşlarda iptalde veya bu Tebliğ uyarınca listeden çıkarılan şirketlerde listeden çıkarmada sorumluluğu bulunan kişilerden olmaması, d) Sermaye Piyasası Kanununa muhalefetten dolayı mahkumiyetlerinin bulunmamış olması, e) Sermaye Piyasası Kanunu’nun 46 ncı maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi uyarınca işlem yasaklı olmaması, f) Emlak komisyonculuğu alanında faaliyet gösteren herhangi bir şirkete ortak olmaması veya herhangi bir unvanla görev almaması şartlarını sağlamaları gerekmektedir. “Konut Değerleme Uzmanlığı Sınavı”nda başarılı olan adaylar; Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği’nden lisans belgelerini alırlarken; Sermaye Piyasası Kurulunun düzenlemelerinde belirtilen şartları sağlamak durumundadırlar. Konut Değerleme Uzmanı olarak görev yapmak isteyenlerin lisans belgesi verilmesi aşamasında gayrimenkul değerlemesi alanında en az 1yıllık tecrübeye sahip olmaları ve asgari 4 yıllık üniversite mezunu olmaları şarttır. 1 yıllık tecrübe koşulunu belgelemeye yönelik olarak Kılavuzun 4-III Bölümünde Gayrimenkul Değerleme Uzmanları için aranan belgelerin ibraz edilmesi zorunludur. Ancak; aday tarafından hazırlanan en az 1 yıla ait olmak üzere en az iki adet gayrimenkul değerleme raporunun adayın hazırlamış olduğu gayrimenkul değerleme raporlarını gösteren liste ile birlikte ibraz edilmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için buraya tıklayınız.. Gayrimenkul Değerleme Uzmanlığı Sınavları -Gayrimenkul Değerleme Uzmanlığı Sınav Konuları 1- Gayrimenkul Değerleme Esasları, 2- Mesleki Mevzuatı ve Etik Kurallar, 3- İnşaat ve Gayrimenkul Muhasebesi, 4- Temel Finans Matematiği, 5- İlgili Vergi Mevzuatı. Daha geniş bilgi için buraya tıklayınız.. - Gayrimenkul Değerleme Uzmanlığı Sınav Başvuruları Sınava başvuru şekli, başvuruda istenecek belgeler, sınava katılacak adaylarda aranacak nitelikler, başvuru evrakının gönderileceği adres, sınav ücreti ve sınavlara ilişkin ayrıntılı bilgiler http://www.spk.gov.tr internet adresinin "Lisanslama Sınavları" başlığı altında bulunan Sınav Kılavuzunda yer almaktadır. SPK tarafından Değerleme Uzmanlığı sınavına girecekler için 28.02.2006 tarihinde aşağıdaki duyuru yayınlanmıştır. Sermaye Piyasası Kurulunca yapılmakta olan Değerleme Uzmanlığı Sınavına yönelik olarak; 1- Değerleme Uzmanlığı Sınavı başvurusunda aranılan 3 yıllık tecrübe koşulunun sınav başvurusunda değil lisans belgesi verilmesi aşamasında aranmasına, 2- Değerleme Uzmanlığı Sınavında başarılı olan adaylardan lisans belgesi verilmesi aşamasında 3 yıllık tecrübe koşulunu belgelemeye yönelik olarak aşağıdaki belgelerin aranmasına, A- Herhangi bir şirkette sigortalı olarak çalışmak suretiyle değerleme uzmanlığı faaliyetinde bulunulmuş ise; 1) Çalışılan şirketin esas sözleşmesinde gayrimenkul değerlemesi veya danışmanlığı gibi faaliyet konularının en az 3 yıl süreyle yer aldığını gösterir Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi, 2) Değerleme faaliyetini en az 3 yıl süreyle yaptığını gösterir çalıştığı süre ile aldığı göreve ilişkin şirket yetkililerince imzalanmış açıklayıcı yazı, 3) SSK işe giriş bildirgesi formu, 4) Aday tarafından hazırlanan değerleme raporlarının listesi, 5) Aday tarafından hazırlanmış en az üç farklı yıldan üç adet değerleme raporu örneği. B- Herhangi bir şirketin ortağı olarak değerleme uzmanlığı faaliyetinde bulunulmuş ise; 1) Ortaklık ilişkisini ve ortağı olunan şirketin esas sözleşmesinde gayrimenkul değerlemesi veya danışmanlığı gibi faaliyet konularının en az 3 yıl süreyle yer aldığını gösterir Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi, 2) Bağkur belgesi (başka bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı ise ilgili belge), 3) Vergi levhası, 4) Aday tarafından hazırlanan değerleme raporlarının listesi, 5) Aday tarafından hazırlanmış en az üç farklı yıldan üç adet değerleme raporu örneği ve şirket tarafından değerleme yapılan kişi ve kurumlara kesilen fatura örnekleri. C- Değerleme uzmanlığı faaliyeti şahıs şirketi bir vergi mükellefi olarak yerine getirilmiş ise; 1) Değerleme hizmeti verilen şirketlerle yapılan sözleşmeler, 2) Bağkur belgesi (başka bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı ise ilgili belge), 3) Vergi levhası, 4) Aday tarafından hazırlanan değerleme raporlarının listesi, 5) Aday tarafından hazırlanmış en az üç farklı yıldan üç adet değerleme raporu örneği ve şahıs şirketi olarak değerleme hizmeti karşılığında düzenlenen serbest meslek makbuzu örnekleri. D- Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışılmış ise; 1) Kurumun veya birimin faaliyet konusunun gayrimenkul ile ilgili olduğunun Kanun, Yönetmelik, Tebliğ, Genelge veya personel görev tanımlarıyla belirlenmiş olduğunu gösterir belgeler, 2) Çalışma süresi içinde icra edilen faaliyete ilişkin birim amirinin yazısı, 3) Çalışılan kurumu ve birimleri gösterir ayrıntılı görev unvanlarının yer aldığı hizmet çizelgesi veya belgesi, 4) Aday tarafından hazırlanan değerleme raporlarının listesi, 5) Aday tarafından hazırlanan üç farklı yıldan en az üç adet değerleme raporu ve/veya değer tespit raporu ve/veya bilirkişi raporları. E- Bankalarda değerleme uzmanlığı alanında çalışılmış ise; 1) Bankada çalıştığı birimin görev tanımları arasında gayrimenkul değerleme yetkisinin bulunduğunu gösterir banka genelgesi veya personel görev tanımını gösterir yazı, 2) Değerleme faaliyetini en az 3 yıl süreyle yaptığını gösterir çalıştığı süre ile aldığı göreve ilişkin yetkililerce imzalanmış açıklayıcı yazı, 3) Sigorta belgesi veya özel emeklilik sandığı üyelik belgesi, 4) Aday tarafından hazırlanan değerleme raporlarının listesi, 5) Aday tarafından hazırlanmış en az üç farklı yıldan üç adet değerleme, makine değerleme ve/veya yatırım projeleri teknik değerlendirme raporu örnekleri, F- Üniversitelerde öğretim üyeliğinde ise; 1) Değerleme Uzmanlığı Sınavı için belirlenen ana konu başlıklarından “Gayrimenkul Değerleme Esasları”, “Mesleki Mevzuat ve Etik Kurallar” ve “Temel Finans Matematiği” konularından birinden, bir üniversite bünyesinde en az 6 dönem ders verildiğinin belgelenmesi, 2) Lisans belgesi başvurusu sırasında asgari yardımcı doçent düzeyinde olunması, 3) Üniversitede görev alındığına dair sosyal güvenlik belgesi, G- Değerleme uzmanlığı faaliyetini yurt dışında icra eden adaylardan da çalıştığı kurumun niteliğine bağlı olarak yukarıda belirtilen belgeler aranır. H- Makine değerleme raporları ile bilirkişi raporları değerleme raporu olarak kabul edilir. İbraz edilen raporlarda adayın adının ve imzasının açıkça yer alması zorunludur. Herhangi bir gayrimenkulün, gayrimenkule dayalı hak ve yararların, makinelerin rayiç değerini içermeyen raporlar ile hakediş raporları, teknik şartname raporları ve muhtelif malzemelerin fiyat tespit tutanakları değerleme raporu olarak kabul edilmeyecektir. I- Gerekli görülecek diğer bilgi ve belgeler. Kurulun lisans belgesi alınması aşamasında 3 yıllık tecrübe koşuluna ilişkin yukarıda yer alan bilgi ve belgelerde adaylara bildirmek koşuluyla değişiklik yapma hakkı saklıdır. 3- Eylül 2002-Ocak 2006 dönemleri dahil yapılan sınavlara başvuruda bulunarak başvurusu kabul gören adayların söz konusu 3 yıllık tecrübe koşulunu sınav başvurularında sağlamış olmaları nedeniyle, bu kişilerden lisans belgesi alıp almadıklarına bakılmaksızın, lisans belgesi verilmesi aşamasında 2. maddede sayılan belgelerin aranmamasına,karar verilmiştir.