Tellaliye Harcının kimden tahsil edileceği

T. C GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri Tahsilat Grup Müdürlüğü Sayı :B.07.1.GİB.4.34.20.01/288-2313 15.05.2006-8272 Konu: Tellaliye Harcının kimden tahsil edileceği …………………… VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE İlgi : a) 23.06.2005 tarih ve 42197 sayılı, b) 27.06.2005 tarih ve 42389 sayılı yazınız. c) 30.06.2005 tarih ve 10087 sayılı, d) 25.07.2005 tarih ve 11397 sayılı yazımız İlgi (a) sayılı yazınız ile daireniz mükelleflerinden ………………. vergi kimlik numarasında kayıtlı ………………. hakkında …………… tarafından dairenize verilen 22.06.2005 tarihli dilekçe ile Tellallık harcının idarece ödeneceği iddia edildiğinden yapılacak işlem hakkında açıklayıcı bilgi talep edilmiştir. Konu hakkında Mükellef Hizmetleri Diğer Vergiler Grup Müdürlüğünden alınan 20.04.2006 tarih ve 2323 sayılı yazı ve eklerinin birer fotokopileri ilişikte gönderilmiştir. Sözkonusu yazı ve ekleri ile; 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 67.maddesinde “Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde belediyelere ait hal, balıkhane, mezat yerleri ve ilgilisinin isteğine bağlı olarak belediye münadisi veya tellalı bulunduran sair yerlerde, gerçek veya tüzel kişiler tarafından her ne surette olursa olsun her çeşit menkul ve gayrimenkul mal ve mahsullerin satışı Tellallık Harcına tabiidir.” hükmünün yer aldığı, Sözkonusu madde ile Tellaliye Harcının alınacağı yerlerin açıkça belirtildiği, bu madde içinde yer alan “her ne surette olursa olsun her çeşit menkul ve gayrimenkul mal ve mahsullerin satışının Tellallık Harcına tabidir” ibaresi ile harcın uygulama alanının geniş tutulduğu, böylelikle vergi dairesi müdürlüğü kanalı ile yapılan satışlarında harcın kapsamına girdiği, Aynı Kanunun 68.maddesinde “Tellallık Harcını, mal ve mahsullerini satan gerçek veya tüzel kişilere ödemekle mükelleftirler. Gerçek veya tüzelkişiler yapacakları satışları, satış yapmadan önce belediyeye veya mahallindeki belediye ilgililerine haber vermekle ödevlidirler. Haber verilmediği taktirde harç yüzde 50 fazlasıyla tahsil olunur.” hükmünün yer aldığı, Sözkonusu madde ile harcın mükellefinin mal ve mahsulünü satan gerçek ve tüzel kişiler olduğu, vergi dairesi marifeti ile yapılan satışlarda her ne kadar satılan menkul ve gayrimenkul mal ve mahsul üzerinde vergi dairesinin yetkisi bulunsa da bunu vergi dairesinin harç mükellefiyetinin tesisi açısından yeterli görmemek gerektiği, dolayısıyla vergi dairesinin değil, mal veya mahsulün gerçek malikinin diğer bir deyimle mal veya mahsulü vergi dairesi marifeti ile satılan gerçek veya tüzel kişinin harcın mükellefi olduğu Diğer taraftan Kanunun 67.maddesine göre sair yerlerde yapılan satışların Tellallık Harcının kapsamına girebilmesi için satış esnasında ilgilinin isteğine bağlı olarak belediyece tellal veya münadi bulundurulması gerekeceği, şayet bu koşulun gerçekleşmemiş olması durumunda belediyece bir hizmet götürülmesi düşünülemeyeceğinden Tellallık Harcının aranılmayacağı, madde metninde belirtilen “ilgili” deyimi ile mal veya mahsulün satışı ile doğrudan ilgisi olan kişi veya makamın kastedildiği, Dolayısıyla vergi dairesi kanalı ile yapılan satışlarda “ilgili” deyiminde mal veya mahsul satışını yapan vergi dairesini anlamak gerekeceği, keza vergi dairesince yapılan bu nevi satışlarda tellal veya münadi talebinin vergi dairesince yapılması gerektiği, Aynı Kanunun 71.maddesinde ise harcın belediyelerce görevlendirilecek yetkililer tarafından makbuz mukabili tahsili esası getirildiği, bu durumda harcın belediyece görevlendirilecek bir yetkili vasıtasıyla mal veya mahsulü vergi dairesi kanalıyla satılan gerçek veya tüzel kişiden veya bu kişi adına vergi dairesinden satış anında defaten makbuz mukabilinde tahsil edilmesi gerektiği belirtilmektedir. Bu durumda Tellaliye Harcının, dairenize olan vergi borcu nedeniyle gayrimenkulü satılan mükellefiniz ……………’dan tahsil edilmesi ve tellaliye harcının alıcı …………..’dan tahsil edilmiş olması halinde; tahsil edilen tutarın adı geçene iade edilmesi gerekmektedir. Diğer taraftan belediyelere ait olmayan sair yerlerde yapılan satışlar için ilgilinin isteğine bağlı olarak belediyeden tellal veya münadi talep edilmesi halinde Tellaliye Harcı alınması gerektiğinden bundan böyle mükelleflerinizin dairenize olan vergi borcu nedeniyle yapılacak satış işlemlerinde dairenizce belediyeye tellal ve münadi bulundurulması için talepte bulunulmaması durumunda Tellaliye Harcı aranılmayacağı hususunun göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Bilgi edinilmesini ve gereğinin buna göre ifası ile yapılan işlem neticesinden Müdürlüğümüze bilgi verilmesini rica ederim.