Asansör Mekanizması
Asansör Mekanizması
Asansör mekanizması, genel olarak üç farklı türden oluşur:
Çekme Asansörü
Dişli donanımlı ve manuel çekme asansörleri
Dişli donanımlı makineler alternatif akımlı (AC) ve doğrudan akımlı (DC) elektrikli motorlar tarafından sürülür. Bunlar çelik halatların, yüksek hız motorları tarafından sürülen donanım kutusuna bağlı olan bir makaraya yuvarlanması ile vagonların mekanik hareketlerini kontrol etmek için sonsuz dişliden oluşan donanım kullanır. Genel olarak 2,5 m/sn ve üzeri hızlar için en iyi yöntemdir.
Donanımsız makineler düşük hızda işleyen, yüksek momentli, alternatif veya doğru akımlı elektrikli motorlardır. Makara doğrudan motorun sonuna bağlıdır. Bunlar 10 m/sn ve üzeri hızlara ulaşabilir. Asansörü bir katta tutabilmek için motor ile makara arasına bir fren monte edilmiştir. Bu fren genellikle dış yüzeyde bulunan bir gövdedir, bir yay ve elektrikle çalıştırılır; bir enerji arızası esnasında fren harekete geçer ve asansör düşmekten alıkoyulur.
Her koşulda kablolar vagonun üst kısmındaki bir çekiş levhasına bağlanır ve makara üzerinden kabloların diğer ucuna bağlanan ve vagonun hareket etmesi için gerekli gücü azaltan bir karşı ağırlığa düğümlenir. Karşı ağırlık çekme tarafına yerleştirilir ve ayrı bir ray sistemini yönetir; vagon yükselirse karşı ağırlık alçalır veya tam tersi. Bu işlem bilgisayar denetimli bir dişli donanım sistemi vasıtasıyla yürütülür; vagonun hızlanması, yavaşlaması, durması tamamen denetim altındadır. Karşı ağırlık, genel olarak vagonun ağırlığıyla asansör kapasitesinin yüzde 40-50’ının toplamı kadarıdır. Makaranın kanalları kabloların kaymasını önlemek üzere özel tasarlanmıştır. “Çekiş Gücü” makaradaki kanalların kulpları sayesinde halatlara dayandırılır. Halatlar eskir ve çekiş kanalları yıpranır ise çekiş gücü azalacağından dolayı halatlar yenilenmeli ve kanallar tamir edilmelidir.
100’den fazla taşıma işlevi gösteren asansörlerde “dengeleme” diye adlandırılan bir sistem bulunmaktadır. Bu sistem karşı ağırlık ile vagonun üst kısmına eklenen bir dizi kablodan oluşur. Bunlar kaldıraç ile vagon arasındaki kablonun ağırlık farkını giderdiği için asansörler daha basit yürütülür. Vagon kaldıracın üst kısmında bulunmakta ise kaldıracın kısa kablosu vagonun üzerinde, uzun bir dengeleyici kablo da vagonun altında bulunur; karşı yük için tam tersi geçerlidir. Dengeleyici sistem kablo kullanacaksa kabloları idare etmek üzere asansörün arka tarafındaki çukurda ek bir makara bulunmalıdır. Sistemde zincir kullanılacaksa, zincir karşı ağırlığın rayları arasında monte edilmiş olan bir demir çubuk tarafından yönetilir.
Hidrolik Asansörler
Konvansiyonel hidrolik asansörleri Dover Elevator tarafından tasarlanmıştır (şimdiki ThyssenKrupp Asansörleri). Bunlar kısa ve orta yükseklikte binalar (2-8 katlı) için oldukça uygundur, 1 m/sn hıza sahiptir ve asansörü ileriye itebilmek için hidrolik olarak çalıştırılan bir piston kullanılır. Bazılarında hidrolik piston tüplerden oluşur, en altta dar bir tüp mekanizmayı yönetir. Bazılarında ise pistonlar iniş alanı üstüne daha derin çukurlar gerektirir, genellikle koruma için PVC kaplamalıdır.
Halatlı hidrolik asansörler halat ve hidrolikten oluşan bir kombinasyonla çalışır.
Çift devriye hidrolikleri zemin çukuru gerektirmeksizin daha yüksek taşıma potansiyeli sağlar.
Deliksiz hidrolik asansörleri çukur gerektirmez. Çoğu tasarımlarda vagon bir çift hidrolik kaldıraç tarafından taşınır.
Tırmanma Asansörleri
Tırmanma asansörleri kendi kendini yürüten asansörlerdir. Yürütme işlevi elektrik veya motorla gerçekleştirilir. Bunlar genellikle teknik bakım amaçlı, yapının üst kısımlarına taşınmak üzere kulelerde kullanılır. Örnek olarak bakım için sadece bir şahıs ve gerekli ekipmanı taşıyan asansörlerin kullanıldığı Texas/Austin’deki Moonlight kulelerini verebiliriz.
|
Yorumlar