Kira Artış Oranı Nasıl Hesaplanır?

 

Kira zammı, kiracılar ile ev sahipleri için önemli konulardan biridir. Kiradaki yıllık artış, ev sahibi ile kiracı arasında imzalanan sözleşmenin şartlarına bağlı olmakla beraber, aynı zamanda yasa gereği tüketici fiyat endeksi yani TÜFE ve enflasyon rakamlarına bağlıdır. Bir kiracı olarak 2019 yılında sizi aşağıdaki şartlar beklemektedir.

• Yasada yer alan bilgilere göre kira artış oranı, Borçlar Kanunu’nun 344. maddesine göre düzenlenir. Bu madde, 18 Ocak 2019 tarihinde güncellenmiştir.
• Kanunda belirtilen şartlar, aylara göre yapılan kira artışının yasaya uygun olması gerektiğini ifade etmektedir. Zam, 12 aylık TÜFE oranı ortalamasından yüksekse kiracının bu zamma itiraz etme hakkı bulunmaktadır.
• Kira artışı, sözleşmenin sonlanacağı tarihten önceki aya göre 12 aylık TÜFE oranı ortalamasına bağlıdır. Örnek olarak Haziran 2018’de 1 yıllık sözleşme yaptınız ve Haziran 2019’da bu sözleşme sona erdi. Mayıs 2019’daki yeni kira sözleşmesinde son 12 ayın TÜFE oranı üzerinden kira zammını ev sahibinizle anlaşarak belirleyebilir ve haziran ayında yeni sözleşmenizi imzalayabilirsiniz.
• Ev sahibinizle anlaşamayıp kendi belirlediğiniz artış oranı üzerinden ödeme yaparsanız ve eğer bu oran 12 aylık TÜFE ortalamasından düşük olursa, ev sahibi sizi icraya vermek koşulu ile aradaki farkı talep edebilir.

2019 Yılı Kira Artış Oranları Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Yeni ekonomi modeline göre değişen Borçlar Kanunu, kira artışı oranına belirli standartlar getirdi. Bu maddeler aşağıda sıralanmıştır.

• Yasal Oran: 12 aylık TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) ortalaması üzerinden hesaplanır. Yapılabilecek en yüksek zam oranı budur.
• Yİ-ÜFE: 12 aylık Yİ-ÜFE (Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi) ortalaması üzerinden hesaplanır. 2019 yılından önce maksimum kira artışı bu ortalamaya bağlıydı.
• Geçen yılın aynı oranına göre: Yİ-ÜFE ya da TÜFE üzerinden geçen yılın aynı ayına göre değişim oranı baz alınarak kira artışı hesaplanır.
• 12 aylık ortalama: 12 aylık TÜFE ve Yİ-ÜFE aylık ortalaması toplanır ve 2’ye bölünür. Kira artışı, çıkan sonuç üzerinden hesaplanır.
• Özel Oran: Enflasyon rakamlarından bağımsız olarak hesaplanan zam türüne denir. Çoğunlukla geleceğe yönelik yapılan kira zammı anlaşmalarında kullanılır.

İş Yerlerinde Kira Artışı Hakkında Neler Bilinmeli?

İş yeri kira artış oranı, Borçlar Kanunu gereğince 1 Temmuz 2020 tarihine kadar serbest bırakıldı. Bu da iş yeri sahipleri ile kiracıları arasında yapılan anlaşmaların, kişiye özgü olacağını göstermektedir. İş yeri kira artış oranları için belirli bir sınırlama bulunmaktadır.