Kentsel dönüşüm projelerinde bireysel itiraz hakkı kalktı, belediyelere süper güç verildi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi de 1 milyon binayı ilgilendiren ve İstanbul haritasını değiştirecek 30 proje için düğmeye bastı...
Sabah Gazetesi'nin haberine göre, İstanbul'da binlerce evin yıkılacağı tahmin edilen olası bir depreme karşı planlanan hazırlıkların önündeki son engel de ortadan kalktı. Kentsel dönüşüm için start veren Büyükşehir Belediyesi'nin, evlerin depreme dayanıklı hale gelmesi, birçoğunun ise yıkılıp tekrar inşa edilmesi için hazırladığı projelere yönelik yasal düzenleme temmuzda tamamlandı ve resmen yürürlüğe girdi. Belediye Yasası'ndaki 'Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanları' başlıklı kanun, İstanbul'da 1 milyon binanın yıkılıp yeniden yapılmasının önünü açtı. Toplu Konut İdaresi (TOKİ) ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin (İBB) beş yıldır beklediği bu değişiklik ile dönüşüm projelerinde yaşanan yetki karmaşası sona erdi. Ayrıca belediyelerin deprem riski nedeni ile dönüşüm bölgesi ilan ettiği bir alana konut sahiplerinin bireysel itiraz hakkı da kalktı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi referandum sonrası ilk gündem maddesine rafta bekleyen kentsel dönüşüm projelerini aldı. SABAH'ın ulaştığı bilgilere göre planlanan projelerin hayata geçmesi durumunda İstanbul adeta yeni bir haritaya sahip olacak. Öncelikle deprem riski yüksek bölgeler, gecekondular ve kaçak binalar yıkılarak, yerlerine depreme dayanıklı modern yerleşim alanları inşa edilecek. Belediyenin kasasındaki çalışma 1 milyona yakın binayı kapsıyor.
YASAYA TAKILMIŞTI
Kentsel dönüşüme ilişkin çalışmalar son yıllarda uygulanmaya çalışıldı. Ancak yasalardaki yetersizlik ile TOKİ ve Büyükşehir arasında yetki karmaşası nedeniyle başarı sağlanamadı. Örneğin Türkiye'de ilk deprem dönüşüm alanı projesi 2008'de Zeytinburnu"nda başlatıldı. Ancak tek bir konut sahibinin itirazı bile projeyi durdurmaya yetti. Yeni yasada ise deprem riski nedeniyle kentsel dönüşüm alanı ilan edilen bir alanda konut sahibinin bireysel itiraz etme hakkı bulunmuyor. Bunun yerine çoğunluğun kararı aranıyor.
ANKARA VE ESKİŞEHİR BAŞLADI
Öte yandan Ankara ve Eskişehir hızlı davranarak yasayı uygulamaya başladı bile. Ankara'da 7 bölge bu madde uyarınca 'Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanı' ilan edildi. Yine Eskişehir'de de 11 ayrı bölgede toplam 2 milyon 500 bin metrekarelik bir alan dönüştürülme bölgesi olarak belirlendi.
KİMLERİN BİNALARI YIKILACAK
Kendi mülkünde olan ama mevzuata aykırı yapılanlar
Kendi mülkü dışındaki bir arsaya yapılan konutlar
Afet riski altındaki yerler
SİSTEM NASIL İŞLEYECEK
Bir bölge öncelikle kentsel dönüşüm alanı ilan edilecek.
Daha sonra belediye projesini açıklayacak.
Hak sahipleriyle görüşmeler başlayacak.
Apartman veya semtte yüzde 51 çoğunluk yeterli olacak.
Kiracılara, yeni yapılacak konutlardan satın alma hakkı verilecek.
Arazi sahibi ise kendisine arsası karşılığı oranında yeni yerden konut verilecek.
Konut istemezse arsasının karşılığında para ödenecek.
Yıkılacak bina gecekondu ise hiçbir ödeme yapılmayacak.
Ancak kiracılara tanınan konut satın alma hakkı, onlara da tanınacak.
5 Ekim 2010 Salı
TAPU RANDEVU SİSTEMİNE GEÇİYOR
.Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, tapuda ''işlemlerin öne alınması'', ''sürecin hızlandırılması'' gibi rüşvet iddialarının en fazla gündeme geldiği unsurları ortadan kaldırabilmek için yeni bir sistem uygulamaya koyacak.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürü Zeki Adlı, tapu müdürlüklerindeki yoğunluğun çok fazla olduğunu belirterek, buradaki yığılmaları engellemek ve daha objektif, sağlıklı hizmet verebilmek amacıyla pilot uygulamalar yürüttüklerini söyledi.
Pilot uygulama için tapu işlemlerinin fazla olduğu Antalya, İstanbul, Adana, Mersin, Samsun gibi illerin tercih edildiğini belirten Adlı, 2 yöntem üzerinde çalıştıklarını söyledi. Bunlardan ilki internet üzerinden işlemin yapılacağı gün ve saate ilişkin randevu alınması, ikincisi ise tapu müdürlüklerindeki numeratörden işlem sırası belirlenmesi...
Adlı, uygulamalara ilişkin şu bilgileri verdi:
''Sadece pilot illerde uygulanan internet sisteminde, vatandaş internetten randevusunu alıyor, evraklarını tamamlıyor, verilen saatte müdürlüğe gidip, işlemlerini yaptırıyor. Hiç beklemiyor, aynı emniyet müdürlüklerindeki pasaport uygulaması gibi. İkincisinde de müdürlüklerimize numeratörler koyduk. Bunu sadece pilot illerde yapmıyoruz, oralarda yoğunlaştırdık ancak diğer illerimizde de var. Vatandaş müdürlüğe geliyor, numeratörden numarasını alıyor. Başvuru masamıza evrağını teslim ediyor. Vatandaşa, 'sen bekleme git' deniliyor, bekletilmiyor. İşi yapacak memur da vatandaşı hiç görmüyor. Evrak başvuru masası üzerinden içerdeki memura veriliyor, memur işi tamamladığı zaman, vatandaşa 'işiniz hazır, harcınızı yatırın, gelin' diye sms'le mesaj gönderiliyor. Bu aynı gün içinde gerçekleştiriliyor. Daha sonra vatandaş harcını yatırıp, belirtilen saatte geliyor evrağını alıp, gidiyor.
''TAKİP MASALARI, VATANDAŞLARI TELEFONLA ARIYOR''
Türkiye'de bütün bölgelerimizde, 22 noktada, takip masaları kurduk. Tapuda iş yaptıran insanların bizde telefon numaraları var. Sondaj usulüyle bu insanları arıyoruz, herhangi bir olumsuzlukla karşılaştılar mı, işlemleri zamanında yapıldı mı, kendilerine iyi davranıldı mı gibi konularda anket dolduruyoruz. Sözkonusu yerlerde, bu uygulamadan sonra ciddi anlamda olumlu değerlendirmeler aldık. Tabii bazı emlakçılıkla uğraşanlardan, ufak tefek sızlanmalar oldu."
Adlı, uygulamanın yurt geneline yaygınlaştırılması için 1,5-2 ay içinde bölge müdürleriyle bir toplantı yapacaklarını söyledi.
TAPU'DA ''İMAJ YENİLEME'' SÜRECİ DEVAM EDİYOR
Adlı, tapu müdürlüklerinde yürüttükleri çalışmalar hakkında bilgi verirken de vatandaşların işlemlerini mümkün olduğu kadar müdürlük içinde gerçekleştirmeyi, ''git-gel'' yapmalarının önüne geçmeyi istediklerini söyledi.
Bu amaçla müdürlüklere ''fotokabinler'' yerleştirdiklerini, fotokopi işlemlerinin ücretsiz gerçekleştirildiğini, çay-kahve makinelerinden ücretsiz yararlanılabildiğini anlatan Adlı, randevu sisteminden binaların yenilenmesine kadar tüm bu çalışmaların Tapu'da yürütülen ''imaj yenileme'' sürecinin parçası olduğuna dikkati çekti.
Yurt genelindeki tapu ve kadastro müdürlük binalarında yürütülen onarım, yenileme ve tefriş çalışmalarının da yarıya yakınının tamamlandığını belirten Adlı, yıl sonuna kadar tümünün bitirileceğini bildirdi.
Genel Müdürlük'te merkez teşkilatın ISO 9001 Kalite Belgesi ve Sertifikası aldığını da anımsatan Adlı, bölge müdürlüklerinin de kalite belgesi alabilmesi için yoğun bir çalışma yürütüldüğünü, gelecek yıl sürecin tamamlanmasının planlandığını söyledi
4 Ekim 2010 Pazartesi
TOKİ PROJELERİ HAKKINDA MERAK EDİLENLER
1) Başvuru şartlarına sahip olduğumu kanıtlayamazsam ne olur? Başvuru
bedelini geri alabilir miyim?
Haklarınız iptal edilir. Başvuru bedeli ödeyenlere bu bedel geri ödenir.
2) Başvuru yaptıktan sonra vazgeçersem ne olur? Başvuru ücretini geri
alabilir miyim?
Haklarınız iptal edilir. Başvuru bedeli ödeyenlere bu bedel geri ödenir. Ancak,
talep örgütlenmesi çerçevesindeki uygulamalarda ihale işlemleri talebe göre
başlatılacağı için başvuruda bulunduk tan sonra vazgeçenlere başvuru bedeli geri
ödenmemektedir. Yine talebin fazla olduğu bazı projelerde de vazgeçenlere başvuru
bedelinin geri ödenmeyeceğine dair hüküm sözleşmeye konulabilmektedir
3) Başvuru işlemlerini benim adıma başkası yapabilir mi?
Sizin adınıza bir başkası vekaletname yoluyla başvuruda bulunabilir.
4) Vekaletnamede hangi konuların yer alması gerekiyor?
√ TOKİ Başkanlığı’nca satışa sunulan konutlardan satın almak üzere başvuruda
bulunmaya,
√ Konut seçmeye,
√ Gayrimenkul satış sözleşmesi imzalamaya,
√ Satın almış olduğum konutun peşinatını ödemeye ve borçlanmaya,
√ Taksitlerini yatırmaya,
√ Konutu teslim almaya,
√ Damga Vergisi, KDV, banka komisyonu ve diğer masrafları yatırmaya,
√ Konut seçim, konut teslim tutanağı, konut tespit föyünü ve bu husustaki tüm
evrakları imzalamaya yetkilidir hükümlerinin bulunması gerekir.
5) Satın alacağım konutu seçebilecek miyim?
Konut hakkı ve konut belirleme kurası birlikte yapılmaktadır. Ancak başvuruların
konut sayısından fazla olmaması halinde kuraya gidilmemekte, konut seçim hakkı,
başvuru sırasına göre kullandırılmaktadır.
6) Başvuracağım/satın aldığım konut inşaat aşamasında ise konutların
bitmiş haliyle ilgili nasıl bilgi edinebilirim?
Konut tipi, kat planları, blok ön görünümleri ve yerleşim planı, İdarenin web
sitesinde (www.toki.gov.tr), duyurularla birlikte yayınlanmaktadır.
69
MERAK EDİLENLER
TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010 >
12
7) Konutumu teslim alırken para ödeyecek miyim?
Gayrimenkul Satış Sözleşmesinde belirtilen satış bedeli KDV hariç bedeldir.
Satış bedeli ve teslim tarihine kadar gerçekleşen dönem artışları toplamı üzerinden
hesaplanan tutar esas alınarak anahtar teslimi öncesinde konut bedelinin yüzde 1’i
oranında (150 metrekare ye kadar olanlarda) KDV peşin olarak tahsil edilir.
Ayrıca, vade sonuna kadar altı aylık artış dönemlerinin başında borç bakiyesinde
uygulanan artış tutarı üzerinden KDV tahsil edilir.
8) Şerefiye bedeli nedir?
Şerefiye; yol, park, bahçe ve benzeri kamu hizmetleri sonucunda, bir yerdeki
gayrimenkulün değerinin artmasıdır. Yerel yönetimlere bu değer artışı üzerinden
verilen vergiye de şerefiye bedeli denir.
Toplu konut uygulamalarında şerefiye bedellerinin hesaplanma sında konutların
konumu (yola yakınlığı, cephesi, yüksekliği vb.) dikkate alınır.
9) Konut alma hakkım iptal edilebilir mi?
Sözleşme imzalamayan, banka komisyonu ve damga vergisi ödemeyen ve ayrıca
konut tesliminde KDV yatırmayan hak sahiplerinin konut alma hakları iptal edilir. Yine
gerçeğe uygun beyanda bulunmayanların da konut alma hakları iptal edilir.
10) Hak sahibinin vefat etmesi durumunda konut hakkı ne olacak?
Bu durumda konut hakkı yasal mirasçılarına intikal eder.
11) Taksit ödemelerimi geciktirirsem ya da ödeyemezsem ne olacak?
Taksitlerin gecikmesi halinde sözleşmede yazılı olan oranda gecikme faizi ödenir.
Alıcının, ödemekle yükümlü olduğu taksitler den birbirini izleyen en az iki taksitini
ödeyememesi ve ödenmeyen taksit toplamının satış bedelinin onda birinden fazla
olması halinde, sözleşmede yer alan hükümler doğrultusunda alıcının sözleşmesi iki
ihtarname çekildikten sonra İdare tarafından feshedilebilir.
12) Sözleşmenin herhangi bir nedenle feshi halinde ödediğim taksitleri
geri alabilecek miyim?
Sözleşmenin feshi halinde başvuru bedeli, peşinat ve taksitler; masraflar tahsil
edildikten sonra faizsiz olarak iade edilir. Vergiler ve banka komisyonu geri ödenmez.
Konut tesliminden sonra geçen süre zarfında işletilecek kira bedeli de peşinat ve
taksit toplamından düşürülür.
70MERAK EDİLENLER < TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010
12
13) Kalan borç bakiyesini kapatabilir miyim? Bu durumda indirim yapılıyor
mu?
Ocak ve Temmuz ayları olan dönem başlarında yeniden hesaplanan borç
bakiyesine göre kalan borç kapatılabilmektedir. Borç bakiyesini kapatanlara indirim
yapılmamaktadır.
14) TOKİ hangi durumlarda kalan borç bakiyesinin kapanması halinde
indirim yapıyor?
TOKİ, gelen talepler ve idarenin nakit planlaması doğrultusunda; inşaatları bitmiş,
tapuları hazır ve belli bir süredir taksit ödemeleri devam eden projelerde kalan borç
bakiyesinin peşin olarak ödenmesine yönelik indirim kampanyaları yapmaktadır
Kampanya koşulları, bu projelerden konut satın alanlara, ilgili banka tarafından
yazılı olarak bildirilmekte, ayrıca basın ilanlarıyla birlikte idarenin web sitesinde de
(www.toki.gov.tr) duyurulmaktadır. İndirim oran ve koşulları, kampanya uygulanan
projenin özelliklerine ve maliyet hesaplarına göre değişmektedir. Bu kampanyalardan
yararlanmak isteyen hak sahiplerine TOKİ’nin özel sözleşme imzaladığı bankalar da
kredi olanağı sağlamaktadır.
15) Nasıl bir ev teslim alacağım?
√ Projelendirme öncesinde inşaatın yapılacağı arazide gerekli jeolojik ve jeoteknik
etütler yapılmakta, elde edilen verilere göre deprem riski de göz önüne alınarak uygun
temel tipi ve taşıyıcı sistem belirlenmektedir
√ İnşaatlarda maksimum kalite ve emniyet ön planda tutulmak ta, bu doğrultuda
tüm inşaatlarda hazır beton kullanılmaktadır.
√ Konutlarda, ülke ekonomisi açısından büyük önem taşıyan su ve ısı yalıtımı
yapılmaktadır.
√ İnşaatların her aşaması, TOKİ teknik personeli ve müşavir firmalar tarafından
sıkı denetime tabi tutularak gerekli testler ve kontroller yapılmaktadır.
√ Konutlar, sosyal donatısı ve yeşil çevresi ile birlikte vatandaşa sunulmaktadır.
√ TOKİ; kaba ve ince inşaatı tamamen bitirilmiş; yer kaplamasın dan duvar
kaplamasına, mutfak dolaplarından evyesine, klozetinden armatürlerine dek
komple tamamlanmış, vatandaşın anahtar tesliminin ardından herhangi bir tadilat
yapmaksızın eşyasını taşıyarak oturabileceği durumda konutları teslim etmektedir.
16) Konutlarda asansör var mı?
Dört katın üzerinde tüm bloklarımızda asansör zorunluluğu bulunmaktadır.
71
MERAK EDİLENLER
TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010 >
12
17) Özürlü vatandaşlar için konut projeleri var mı? Satış şartları nedir?
İdaremiz tarafından yaptırılan projelerin bir bölümünde, belli miktarda konut,
özürlü vatandaşlarımız için yapılmaktadır. Bu tür uygulamaların başvuru duyurularında
özürlü vatandaşlar için ayrılan konut miktarı belirtilmektedir
Bu konutların kullanımı özürlü vatandaşlarımızın kullanımına uygun olmakla
beraber fiyatları diğer konutların fiyatlarıyla aynıdır. Özürlü vatandaşlarımıza yapılan
konutlar genel kura dışı bırakıl makta, özürlülere ayrılan konut sayısından fazla başvuru
olduğu tak dirde özürlüler arasında kura çekilerek hak sahipleri belirlenmektedir.
18) TOKİ sadece konut mu satıyor?
TOKİ, sosyal donatılar kapsamında yaptırdığı ticaret merkezlerin deki iş yerlerini de
satışa sunmaktadır. Ayrıca üzerinde uygulama yapılamayan arsa ve araziler de satış
kapsamında değerlendirilmektedir.
19) TOKİ’nin ürettiği ticaret merkezlerinden nasıl iş yeri satın alabilirim?
TOKİ ürettiği iş yerlerini açık artırma yoluyla satmaktadır. Açık artırmanın yer ve
tarihi ile satışa sunulan gayrimenkulün nitelikleri, Türkiye genelinde tirajı yüksek
ulusal gazetelerde, yerel gazetelerde ve idarenin web sitesinde (www.toki.gov.tr)
duyurulmaktadır.
20) Satın aldığım konutta sorunlar çıktı, kime başvuracağım?
Satın aldığınız konutta müşteri kullanımı ile birlikte ortaya çıkan (kullanıcıdan
kaynaklanmayan) eksik ve kusurları, TOKİ tarafından konutların kesin kabulünün
yapılacağı tarihe kadar söz konusu projedeki yüklenici firmanın bulundurmak zorunda
olduğu teknik elemanlara iletebilirsiniz. Ayrıca geçici site yönetimi de bu kapsamda
gelen şikayetleri değerlendirmeye almaktadır.
Ayrıca, TOKİ bünyesinde görev yapan Şikayet Değerlendirme Şube Müdürlüğü,
gelen her türlü yazılı şikayeti inceleyip değerlendirmekte ve takip ederek
sonuçlandırılmasını sağlamaktadır.
bedelini geri alabilir miyim?
Haklarınız iptal edilir. Başvuru bedeli ödeyenlere bu bedel geri ödenir.
2) Başvuru yaptıktan sonra vazgeçersem ne olur? Başvuru ücretini geri
alabilir miyim?
Haklarınız iptal edilir. Başvuru bedeli ödeyenlere bu bedel geri ödenir. Ancak,
talep örgütlenmesi çerçevesindeki uygulamalarda ihale işlemleri talebe göre
başlatılacağı için başvuruda bulunduk tan sonra vazgeçenlere başvuru bedeli geri
ödenmemektedir. Yine talebin fazla olduğu bazı projelerde de vazgeçenlere başvuru
bedelinin geri ödenmeyeceğine dair hüküm sözleşmeye konulabilmektedir
3) Başvuru işlemlerini benim adıma başkası yapabilir mi?
Sizin adınıza bir başkası vekaletname yoluyla başvuruda bulunabilir.
4) Vekaletnamede hangi konuların yer alması gerekiyor?
√ TOKİ Başkanlığı’nca satışa sunulan konutlardan satın almak üzere başvuruda
bulunmaya,
√ Konut seçmeye,
√ Gayrimenkul satış sözleşmesi imzalamaya,
√ Satın almış olduğum konutun peşinatını ödemeye ve borçlanmaya,
√ Taksitlerini yatırmaya,
√ Konutu teslim almaya,
√ Damga Vergisi, KDV, banka komisyonu ve diğer masrafları yatırmaya,
√ Konut seçim, konut teslim tutanağı, konut tespit föyünü ve bu husustaki tüm
evrakları imzalamaya yetkilidir hükümlerinin bulunması gerekir.
5) Satın alacağım konutu seçebilecek miyim?
Konut hakkı ve konut belirleme kurası birlikte yapılmaktadır. Ancak başvuruların
konut sayısından fazla olmaması halinde kuraya gidilmemekte, konut seçim hakkı,
başvuru sırasına göre kullandırılmaktadır.
6) Başvuracağım/satın aldığım konut inşaat aşamasında ise konutların
bitmiş haliyle ilgili nasıl bilgi edinebilirim?
Konut tipi, kat planları, blok ön görünümleri ve yerleşim planı, İdarenin web
sitesinde (www.toki.gov.tr), duyurularla birlikte yayınlanmaktadır.
69
MERAK EDİLENLER
TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010 >
12
7) Konutumu teslim alırken para ödeyecek miyim?
Gayrimenkul Satış Sözleşmesinde belirtilen satış bedeli KDV hariç bedeldir.
Satış bedeli ve teslim tarihine kadar gerçekleşen dönem artışları toplamı üzerinden
hesaplanan tutar esas alınarak anahtar teslimi öncesinde konut bedelinin yüzde 1’i
oranında (150 metrekare ye kadar olanlarda) KDV peşin olarak tahsil edilir.
Ayrıca, vade sonuna kadar altı aylık artış dönemlerinin başında borç bakiyesinde
uygulanan artış tutarı üzerinden KDV tahsil edilir.
8) Şerefiye bedeli nedir?
Şerefiye; yol, park, bahçe ve benzeri kamu hizmetleri sonucunda, bir yerdeki
gayrimenkulün değerinin artmasıdır. Yerel yönetimlere bu değer artışı üzerinden
verilen vergiye de şerefiye bedeli denir.
Toplu konut uygulamalarında şerefiye bedellerinin hesaplanma sında konutların
konumu (yola yakınlığı, cephesi, yüksekliği vb.) dikkate alınır.
9) Konut alma hakkım iptal edilebilir mi?
Sözleşme imzalamayan, banka komisyonu ve damga vergisi ödemeyen ve ayrıca
konut tesliminde KDV yatırmayan hak sahiplerinin konut alma hakları iptal edilir. Yine
gerçeğe uygun beyanda bulunmayanların da konut alma hakları iptal edilir.
10) Hak sahibinin vefat etmesi durumunda konut hakkı ne olacak?
Bu durumda konut hakkı yasal mirasçılarına intikal eder.
11) Taksit ödemelerimi geciktirirsem ya da ödeyemezsem ne olacak?
Taksitlerin gecikmesi halinde sözleşmede yazılı olan oranda gecikme faizi ödenir.
Alıcının, ödemekle yükümlü olduğu taksitler den birbirini izleyen en az iki taksitini
ödeyememesi ve ödenmeyen taksit toplamının satış bedelinin onda birinden fazla
olması halinde, sözleşmede yer alan hükümler doğrultusunda alıcının sözleşmesi iki
ihtarname çekildikten sonra İdare tarafından feshedilebilir.
12) Sözleşmenin herhangi bir nedenle feshi halinde ödediğim taksitleri
geri alabilecek miyim?
Sözleşmenin feshi halinde başvuru bedeli, peşinat ve taksitler; masraflar tahsil
edildikten sonra faizsiz olarak iade edilir. Vergiler ve banka komisyonu geri ödenmez.
Konut tesliminden sonra geçen süre zarfında işletilecek kira bedeli de peşinat ve
taksit toplamından düşürülür.
70MERAK EDİLENLER < TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010
12
13) Kalan borç bakiyesini kapatabilir miyim? Bu durumda indirim yapılıyor
mu?
Ocak ve Temmuz ayları olan dönem başlarında yeniden hesaplanan borç
bakiyesine göre kalan borç kapatılabilmektedir. Borç bakiyesini kapatanlara indirim
yapılmamaktadır.
14) TOKİ hangi durumlarda kalan borç bakiyesinin kapanması halinde
indirim yapıyor?
TOKİ, gelen talepler ve idarenin nakit planlaması doğrultusunda; inşaatları bitmiş,
tapuları hazır ve belli bir süredir taksit ödemeleri devam eden projelerde kalan borç
bakiyesinin peşin olarak ödenmesine yönelik indirim kampanyaları yapmaktadır
Kampanya koşulları, bu projelerden konut satın alanlara, ilgili banka tarafından
yazılı olarak bildirilmekte, ayrıca basın ilanlarıyla birlikte idarenin web sitesinde de
(www.toki.gov.tr) duyurulmaktadır. İndirim oran ve koşulları, kampanya uygulanan
projenin özelliklerine ve maliyet hesaplarına göre değişmektedir. Bu kampanyalardan
yararlanmak isteyen hak sahiplerine TOKİ’nin özel sözleşme imzaladığı bankalar da
kredi olanağı sağlamaktadır.
15) Nasıl bir ev teslim alacağım?
√ Projelendirme öncesinde inşaatın yapılacağı arazide gerekli jeolojik ve jeoteknik
etütler yapılmakta, elde edilen verilere göre deprem riski de göz önüne alınarak uygun
temel tipi ve taşıyıcı sistem belirlenmektedir
√ İnşaatlarda maksimum kalite ve emniyet ön planda tutulmak ta, bu doğrultuda
tüm inşaatlarda hazır beton kullanılmaktadır.
√ Konutlarda, ülke ekonomisi açısından büyük önem taşıyan su ve ısı yalıtımı
yapılmaktadır.
√ İnşaatların her aşaması, TOKİ teknik personeli ve müşavir firmalar tarafından
sıkı denetime tabi tutularak gerekli testler ve kontroller yapılmaktadır.
√ Konutlar, sosyal donatısı ve yeşil çevresi ile birlikte vatandaşa sunulmaktadır.
√ TOKİ; kaba ve ince inşaatı tamamen bitirilmiş; yer kaplamasın dan duvar
kaplamasına, mutfak dolaplarından evyesine, klozetinden armatürlerine dek
komple tamamlanmış, vatandaşın anahtar tesliminin ardından herhangi bir tadilat
yapmaksızın eşyasını taşıyarak oturabileceği durumda konutları teslim etmektedir.
16) Konutlarda asansör var mı?
Dört katın üzerinde tüm bloklarımızda asansör zorunluluğu bulunmaktadır.
71
MERAK EDİLENLER
TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010 >
12
17) Özürlü vatandaşlar için konut projeleri var mı? Satış şartları nedir?
İdaremiz tarafından yaptırılan projelerin bir bölümünde, belli miktarda konut,
özürlü vatandaşlarımız için yapılmaktadır. Bu tür uygulamaların başvuru duyurularında
özürlü vatandaşlar için ayrılan konut miktarı belirtilmektedir
Bu konutların kullanımı özürlü vatandaşlarımızın kullanımına uygun olmakla
beraber fiyatları diğer konutların fiyatlarıyla aynıdır. Özürlü vatandaşlarımıza yapılan
konutlar genel kura dışı bırakıl makta, özürlülere ayrılan konut sayısından fazla başvuru
olduğu tak dirde özürlüler arasında kura çekilerek hak sahipleri belirlenmektedir.
18) TOKİ sadece konut mu satıyor?
TOKİ, sosyal donatılar kapsamında yaptırdığı ticaret merkezlerin deki iş yerlerini de
satışa sunmaktadır. Ayrıca üzerinde uygulama yapılamayan arsa ve araziler de satış
kapsamında değerlendirilmektedir.
19) TOKİ’nin ürettiği ticaret merkezlerinden nasıl iş yeri satın alabilirim?
TOKİ ürettiği iş yerlerini açık artırma yoluyla satmaktadır. Açık artırmanın yer ve
tarihi ile satışa sunulan gayrimenkulün nitelikleri, Türkiye genelinde tirajı yüksek
ulusal gazetelerde, yerel gazetelerde ve idarenin web sitesinde (www.toki.gov.tr)
duyurulmaktadır.
20) Satın aldığım konutta sorunlar çıktı, kime başvuracağım?
Satın aldığınız konutta müşteri kullanımı ile birlikte ortaya çıkan (kullanıcıdan
kaynaklanmayan) eksik ve kusurları, TOKİ tarafından konutların kesin kabulünün
yapılacağı tarihe kadar söz konusu projedeki yüklenici firmanın bulundurmak zorunda
olduğu teknik elemanlara iletebilirsiniz. Ayrıca geçici site yönetimi de bu kapsamda
gelen şikayetleri değerlendirmeye almaktadır.
Ayrıca, TOKİ bünyesinde görev yapan Şikayet Değerlendirme Şube Müdürlüğü,
gelen her türlü yazılı şikayeti inceleyip değerlendirmekte ve takip ederek
sonuçlandırılmasını sağlamaktadır.
TOKİ KREDİ UYGULAMALARI
1) TOKİ kimlere kredi veriyor ?
1. Toplu Konut Yapımcılarına (kooperatiflere, sosyal yardımlaşma kurumlarına,
belediyelere ve yapımcılara),
2. Faizsiz Konut Kredisi olarak şehit ailelerine, maluller ile dul ve yetimlerine
(Malullerden ancak, 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren terör
malulleri bu krediden yaralanmaktadır.),
3. Taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı ve restorasyonu için özel hukuka tabi
gerçek ve tüzel kişilere.
2)Toplu Konut Yapımcıları’na açılan kredilerden nasıl yararlanabiliriz ?
İdaremizin finansman durumuna göre her yıl yayımlanan tebliğler kapsamında Toplu
Konut Yapımcılarına kredi kullandırıl maktadır.
3) Faizsiz Konut Kredisi olarak şehit ailelerine, maluller ile dul ve yetimlerine
açılan krediden nasıl yararlanabiliriz?
Emekli Sandığı’nca maaşa bağlanan tüm şehit aileleri ve terör malulleri ile bunların
dul ve yetimleri bu kredilerden yararlanabilmektedir. “Toplu Konut Fonu’ndan Şehit
Ailelerine, Malulleri ile Dul ve Yetimlerine Açılacak Faizsiz Konut Kredisi Yönetmeliği”
21 Eylül 1991 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu krediden
yararlanabilmek için, Emekli Sandığı’ndan alınacak hak sahibi olduğuna dair belge ile
Ziraat Bankası’na başvurulması gerekmektedir. Edinilecek konutlar için tapunun en fazla
bir yıl önce alınmış olması yeterli olmaktadır. 2010 yılı için kredi miktarı 56 bin 454
TL’dir. Bu miktar her yıl TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) oranında artırılmaktadır.
4)“Taşınmaz Kültür Varlıklarının Bakımı, Onarımı ve Restorasyonu” için
kullandırılan kredilere nasıl başvururuz?
TOKİ, özel hukuka tabi gerçek ve tüzel kişilere ait tescilli taşınmaz kültür varlıklarının
bakımı, onarımı ve restorasyonu için kredi desteği sağlamaktadır.
Başvuru için;
√ Kredi kullanılacak taşınmaz kültür varlığı için Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma
Bölge Kurulu tarafından onaylanmış röleve ve restorasyon projesi,
√ Restorasyon raporu,
√ Keşif raporu,
√ İş programı,
√ Vaziyet planı,
√ Yapıyı tanıtıcı fotoğraflar,
√ Tapu örneği,
65
KREDİ UYGULAMALARI
TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010 >
11
√ Nüfus cüzdanı örneği,
√ İkametgah ilmuhaberi istenmektedir.
Uygulama kapsamında tarihi kent dokularının sağlıklaştırılmasına yönelik, yerel
yönetimlerin öncülüğü ve koordinasyonu ile gerçekleştirilecek projelere öncelik
verilmektedir.
Kullandırılacak kredinin miktarı, projenin keşif bedelinin en fazla yüzde 70’i oranında
olabilir. Her yıl kullandırılacak kredi üst limiti İdarece yeniden belirlenir. Kullandırılan
kredinin faizi yıllık yüzde 4, vadesi 10 yıldır. İdare finansman durumuna göre her yıl kredi
miktarını ve başvuru tarihlerini ilan etmektedir
5) Ferdi Kredi kullanabilir miyim ?
İdaremiz tarafından Ferdi Konut Kredisi kullandırılmamaktadır.
6) Toplu Konut Yapımcıları’na kullandırılan Konut Kredisi faiz oranı nedir ?
Konut kredileri, her altı ayda bir memur maaş artış oranına göre artırılmaktadır.
7) İdarenizden daha önce konut kredisi kullanmış olup borcunu kapatanlar
tekrar kredi kullanabilir mi ?
İdaremizce bir defaya mahsus kredi kullandırılmaktadır. İkinci defa kredi
verilmemektedir.
1. Toplu Konut Yapımcılarına (kooperatiflere, sosyal yardımlaşma kurumlarına,
belediyelere ve yapımcılara),
2. Faizsiz Konut Kredisi olarak şehit ailelerine, maluller ile dul ve yetimlerine
(Malullerden ancak, 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren terör
malulleri bu krediden yaralanmaktadır.),
3. Taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı ve restorasyonu için özel hukuka tabi
gerçek ve tüzel kişilere.
2)Toplu Konut Yapımcıları’na açılan kredilerden nasıl yararlanabiliriz ?
İdaremizin finansman durumuna göre her yıl yayımlanan tebliğler kapsamında Toplu
Konut Yapımcılarına kredi kullandırıl maktadır.
3) Faizsiz Konut Kredisi olarak şehit ailelerine, maluller ile dul ve yetimlerine
açılan krediden nasıl yararlanabiliriz?
Emekli Sandığı’nca maaşa bağlanan tüm şehit aileleri ve terör malulleri ile bunların
dul ve yetimleri bu kredilerden yararlanabilmektedir. “Toplu Konut Fonu’ndan Şehit
Ailelerine, Malulleri ile Dul ve Yetimlerine Açılacak Faizsiz Konut Kredisi Yönetmeliği”
21 Eylül 1991 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu krediden
yararlanabilmek için, Emekli Sandığı’ndan alınacak hak sahibi olduğuna dair belge ile
Ziraat Bankası’na başvurulması gerekmektedir. Edinilecek konutlar için tapunun en fazla
bir yıl önce alınmış olması yeterli olmaktadır. 2010 yılı için kredi miktarı 56 bin 454
TL’dir. Bu miktar her yıl TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) oranında artırılmaktadır.
4)“Taşınmaz Kültür Varlıklarının Bakımı, Onarımı ve Restorasyonu” için
kullandırılan kredilere nasıl başvururuz?
TOKİ, özel hukuka tabi gerçek ve tüzel kişilere ait tescilli taşınmaz kültür varlıklarının
bakımı, onarımı ve restorasyonu için kredi desteği sağlamaktadır.
Başvuru için;
√ Kredi kullanılacak taşınmaz kültür varlığı için Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma
Bölge Kurulu tarafından onaylanmış röleve ve restorasyon projesi,
√ Restorasyon raporu,
√ Keşif raporu,
√ İş programı,
√ Vaziyet planı,
√ Yapıyı tanıtıcı fotoğraflar,
√ Tapu örneği,
65
KREDİ UYGULAMALARI
TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010 >
11
√ Nüfus cüzdanı örneği,
√ İkametgah ilmuhaberi istenmektedir.
Uygulama kapsamında tarihi kent dokularının sağlıklaştırılmasına yönelik, yerel
yönetimlerin öncülüğü ve koordinasyonu ile gerçekleştirilecek projelere öncelik
verilmektedir.
Kullandırılacak kredinin miktarı, projenin keşif bedelinin en fazla yüzde 70’i oranında
olabilir. Her yıl kullandırılacak kredi üst limiti İdarece yeniden belirlenir. Kullandırılan
kredinin faizi yıllık yüzde 4, vadesi 10 yıldır. İdare finansman durumuna göre her yıl kredi
miktarını ve başvuru tarihlerini ilan etmektedir
5) Ferdi Kredi kullanabilir miyim ?
İdaremiz tarafından Ferdi Konut Kredisi kullandırılmamaktadır.
6) Toplu Konut Yapımcıları’na kullandırılan Konut Kredisi faiz oranı nedir ?
Konut kredileri, her altı ayda bir memur maaş artış oranına göre artırılmaktadır.
7) İdarenizden daha önce konut kredisi kullanmış olup borcunu kapatanlar
tekrar kredi kullanabilir mi ?
İdaremizce bir defaya mahsus kredi kullandırılmaktadır. İkinci defa kredi
verilmemektedir.
TOKİ SATIŞ YÖNTEMLERİ
1) Kura yöntemiyle satış nasıl gerçekleşiyor?
Konut seferberliği kapsamında, mevcut piyasa koşullarında konut sahibi
olamayan yoksul, alt, dar ve orta gelirli vatandaşların uygun ödeme koşulları ile kira
öder gibi taksitlerle konut sahibi olmaları amacıyla ürettiğimiz konutlara talep yüksek
olduğundan satışların hakkaniyet çerçevesinde gerçekleştirilebilmesi amacıyla kura
yöntemine başvurulmaktadır. Kura çekiminin yapılacağı yer ve tarih TOKİ tarafından
ilan edilmekte, NOTER huzurunda yapılan “Konut Alma Hakkı ve Konut Belirleme
Kurası” ile asil ve yedek listeler belirlenmektedir.
Konut adedinden daha az başvuru olan projelerde ise kura çekilmeyerek tüm
başvuru sahipleri konut alma hakkı kazanmakta dır. Kura çekimine gerek kalmaması
halinde “konut belirleme hakkı” başvuru sırasına göre kullandırılmaktadır.
2) Açık satış yöntemi nedir?
Dar ve orta gelirlilere yönelik olarak üretilen sosyal konut projelerinin kura yöntemi
ile satışı gerçekleştikten sonra proje kapsamında TOKİ stoklarında kalan konutlar
açık satış yöntemi ile satışa sunulmaktadır. Açık satışın hangi tarihler arasında
gerçekleştirileceği, konutların niteliği ve fiyatları ile başvurulacak banka ve diğer
koşullar TOKİ tarafından ilan edilmektedir. Bu yöntemde, konut satın alma hakkı ve
konut belirleme önceliği başvuru sırasına göre kullandırılmaktadır.
İdaremizin kaynak geliştirmek amacıyla “Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı
Modeli” çerçevesinde yürüttüğü prestij projelerinde uygulanan satış yöntemlerinden
biri olarak da açık satış yöntemi uygulanmaktadır.
Bu yöntem ile yapılan satışlarda, konut alıcıları ilgili banka şubelerinden seçtikleri
konutun peşinat tutarını yatırarak Gayrimenkul Satış Sözleşmesi imzalarlar. Peşinat
bedeli borç bakiyesinden düşülerek kalan tutar taksitlendirilir.
3) Açık artırma yöntemiyle satış hangi projelerde geçerli ve nasıl
gerçekleşiyor?
İdaremizin kaynak geliştirmek amacıyla geliştirdiği prestij projelerinde uygulanan
satış yöntemlerinden biri Açık Artırma Yöntemi ile satıştır. Alan içerisinde bulunan
işyerlerinin satışları da bu yöntemle yapılmaktadır. Açık Artırma yöntemi ile amaçlanan,
kamu yararını gözeterek mümkün olan azami geliri elde etmektir.
Konut seferberliği kapsamında, mevcut piyasa koşullarında konut sahibi
olamayan yoksul, alt, dar ve orta gelirli vatandaşların uygun ödeme koşulları ile kira
öder gibi taksitlerle konut sahibi olmaları amacıyla ürettiğimiz konutlara talep yüksek
olduğundan satışların hakkaniyet çerçevesinde gerçekleştirilebilmesi amacıyla kura
yöntemine başvurulmaktadır. Kura çekiminin yapılacağı yer ve tarih TOKİ tarafından
ilan edilmekte, NOTER huzurunda yapılan “Konut Alma Hakkı ve Konut Belirleme
Kurası” ile asil ve yedek listeler belirlenmektedir.
Konut adedinden daha az başvuru olan projelerde ise kura çekilmeyerek tüm
başvuru sahipleri konut alma hakkı kazanmakta dır. Kura çekimine gerek kalmaması
halinde “konut belirleme hakkı” başvuru sırasına göre kullandırılmaktadır.
2) Açık satış yöntemi nedir?
Dar ve orta gelirlilere yönelik olarak üretilen sosyal konut projelerinin kura yöntemi
ile satışı gerçekleştikten sonra proje kapsamında TOKİ stoklarında kalan konutlar
açık satış yöntemi ile satışa sunulmaktadır. Açık satışın hangi tarihler arasında
gerçekleştirileceği, konutların niteliği ve fiyatları ile başvurulacak banka ve diğer
koşullar TOKİ tarafından ilan edilmektedir. Bu yöntemde, konut satın alma hakkı ve
konut belirleme önceliği başvuru sırasına göre kullandırılmaktadır.
İdaremizin kaynak geliştirmek amacıyla “Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı
Modeli” çerçevesinde yürüttüğü prestij projelerinde uygulanan satış yöntemlerinden
biri olarak da açık satış yöntemi uygulanmaktadır.
Bu yöntem ile yapılan satışlarda, konut alıcıları ilgili banka şubelerinden seçtikleri
konutun peşinat tutarını yatırarak Gayrimenkul Satış Sözleşmesi imzalarlar. Peşinat
bedeli borç bakiyesinden düşülerek kalan tutar taksitlendirilir.
3) Açık artırma yöntemiyle satış hangi projelerde geçerli ve nasıl
gerçekleşiyor?
İdaremizin kaynak geliştirmek amacıyla geliştirdiği prestij projelerinde uygulanan
satış yöntemlerinden biri Açık Artırma Yöntemi ile satıştır. Alan içerisinde bulunan
işyerlerinin satışları da bu yöntemle yapılmaktadır. Açık Artırma yöntemi ile amaçlanan,
kamu yararını gözeterek mümkün olan azami geliri elde etmektir.
AFET KONUTLARI PROJELERİ
1) Afet Konutları Projeleri nedir?
TOKİ; Tunceli-Pülümür, İzmir-Urla ve Seferihisar ile Bingöl depremlerini kapsayan
yasal düzenleme çerçevesinde, afet bölgelerinde oluşan konut açığının ivedilikle
giderilebilmesine olanak sağlamak amacıyla afet bölgelerinde üreteceği konutlar
için bedelsiz arazi devralabilme, afetzedelerin kuracakları kooperatiflere veya kendi
yapacakları konutlara uygun şartlarda kredi verme, yurtdışından bu amaçla kredi
alma ve afet bölgelerinde geçici birimler kurabilme konularında yetkilendirilmiştir.
Bu faaliyetler, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ve Afet İşleri Genel Müdürlüğü’yle
işbirliği içinde sürdürülmektedir.
2) Bu projeden yararlanmak için nereye başvurmak gerekir?
Afet Konutları Projeleri’nden yararlanmak için Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Afet
İşleri Genel Müdürlüğü veya Bayındırlık İl Müdürlük lerine başvurmak gerekmektedir.
AFET UYGULAMALARINDAN
TOKİ; Tunceli-Pülümür, İzmir-Urla ve Seferihisar ile Bingöl depremlerini kapsayan
yasal düzenleme çerçevesinde, afet bölgelerinde oluşan konut açığının ivedilikle
giderilebilmesine olanak sağlamak amacıyla afet bölgelerinde üreteceği konutlar
için bedelsiz arazi devralabilme, afetzedelerin kuracakları kooperatiflere veya kendi
yapacakları konutlara uygun şartlarda kredi verme, yurtdışından bu amaçla kredi
alma ve afet bölgelerinde geçici birimler kurabilme konularında yetkilendirilmiştir.
Bu faaliyetler, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ve Afet İşleri Genel Müdürlüğü’yle
işbirliği içinde sürdürülmektedir.
2) Bu projeden yararlanmak için nereye başvurmak gerekir?
Afet Konutları Projeleri’nden yararlanmak için Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Afet
İşleri Genel Müdürlüğü veya Bayındırlık İl Müdürlük lerine başvurmak gerekmektedir.
AFET UYGULAMALARINDAN
ARSA SATIŞI KARŞILIĞI
1) “Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı” nedir?
İdaremiz son yıllarda yoksul, alt ve orta gelir grubunun yanında üst gelir grubunun
taleplerine yönelik olarak da projeler hazırlamak tadır. Özel sektörle işbirliği içinde
gerçekleştirilen ve bir tür arsa satışı niteliğinde olan “Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı
Modeli” ile kamunun elindeki araziler en iyi şekilde değerlendirilmekte, TOKİ’ye
ve dolayısıyla devlete kaynak sağlanmakta ve nitelikli çevreler oluşturulmaktadır.
Bu projelerde temel ilke, satışı amaçlanan arazilerin ekspertiz ve piyasa değerinin
üzerinde bir fiyatla ihale edilerek gelir elde edilmesidir.
2) TOKİ buradan elde ettiği geliri ne yapıyor?
TOKİ, tüm faaliyetlerini bütçeden pay almadan gerçekleştirmek tedir. İdaremizin,
mevcut piyasa koşullarında konut sahibi olamayan vatandaşlarımıza yönelik konut
üretimi ve tüm yatırımları, Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı Projeleri’nden elde
edilen gelirle finanse edilmektedir.
3) Bu projelerde satış ve pazarlamayı TOKİ mi yapıyor?
Satış ve pazarlama yükümlülüğü sözleşme gereği yükleniciye aittir. TOKİ, satış
gelirinin kontrolü ve idare payının güvence altına alınmasını teminen, bu satışları ve
gelirleri takip etme yükümlülüğünü üstlenmektedir.
4) Konut fiyatlarını kim belirliyor?
Konutların fiyat ve satış koşulları yüklenici tarafından belirlenmekte ancak
sözleşme ile belirlenmiş olan Satış Toplam Geliri’+9,ni sağlaması kaydıyla İdaremizce
onaylanmaktadır.
5)Yüklenici firma TOKİ’den onay almadan yeni fiyat ayarlamasına gidebilir
mi?
Yüklenici, satışlar süresince talep, ekonomik göstergeler, konut - piyasa
koşullarındaki ve konut kredisi faizlerindeki değişimler ile beklentileri göz önünde
bulundurarak fiyat ayarlamasını TOKİ’den onay almak koşuluyla yapabilmektedir.
6) Bu tür projelerde satışlar peşin mi yapılıyor?
Konut kredilerinin yaygın olması nedeniyle satışlar genellikle banka kredili olarak
yapılmaktadır.
53
ARSA SATIŞI KARŞILIĞI GELİR PAYLAŞIMI PROJELERİ
TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010 >
8
7)TOKİ, yüklenicinin taahhütlerini yerine getirmesini nasıl denetim altında
tutuyor?
İdare payını güvence altına almak, yüklenicinin sözleşmede yer alan taahhütlerini
yerine getirmesini kontrol etmek ve projenin finansmanını kolaylıkla takip edebilmek
amaçlarıyla satış gelirleri, idare adına açılmış olan “TOKİ Arsa Satışı Karşılığı Gelir
Paylaşımı Emanet/Teminat Hesabı”nda toplanmaktadır.
Konut kredilerinin yaygın olması nedeniyle satışlar genellikle banka kredili olarak
yapıldığından kredi veren banka tarafından peşin olarak Emanet/Teminat Hesabında
birikmeye başlayan satış gelirleri projenin devamını güvence altına almaktadır.
Söz konusu hesapta biriken toplam satış gelirlerinden TOKİ, payını günlük
olarak kullanmasına rağmen yüklenicinin payı, taahhüt konusu işlerin ilerlemesine
paralel olarak inşaat seviyelerine göre sözleşmeyle belirlenen oranlarda serbest
bırakılmaktadır.
8) TOKİ, inşaatları denetliyor mu?
TOKİ, kendi ürettiği konutlarda olduğu gibi Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı
Projeleri’nde de denetimi, kendi teknik personeli ve/veya müşavir firmalar kanalıyla
yapmaktadır
İdaremiz son yıllarda yoksul, alt ve orta gelir grubunun yanında üst gelir grubunun
taleplerine yönelik olarak da projeler hazırlamak tadır. Özel sektörle işbirliği içinde
gerçekleştirilen ve bir tür arsa satışı niteliğinde olan “Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı
Modeli” ile kamunun elindeki araziler en iyi şekilde değerlendirilmekte, TOKİ’ye
ve dolayısıyla devlete kaynak sağlanmakta ve nitelikli çevreler oluşturulmaktadır.
Bu projelerde temel ilke, satışı amaçlanan arazilerin ekspertiz ve piyasa değerinin
üzerinde bir fiyatla ihale edilerek gelir elde edilmesidir.
2) TOKİ buradan elde ettiği geliri ne yapıyor?
TOKİ, tüm faaliyetlerini bütçeden pay almadan gerçekleştirmek tedir. İdaremizin,
mevcut piyasa koşullarında konut sahibi olamayan vatandaşlarımıza yönelik konut
üretimi ve tüm yatırımları, Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı Projeleri’nden elde
edilen gelirle finanse edilmektedir.
3) Bu projelerde satış ve pazarlamayı TOKİ mi yapıyor?
Satış ve pazarlama yükümlülüğü sözleşme gereği yükleniciye aittir. TOKİ, satış
gelirinin kontrolü ve idare payının güvence altına alınmasını teminen, bu satışları ve
gelirleri takip etme yükümlülüğünü üstlenmektedir.
4) Konut fiyatlarını kim belirliyor?
Konutların fiyat ve satış koşulları yüklenici tarafından belirlenmekte ancak
sözleşme ile belirlenmiş olan Satış Toplam Geliri’+9,ni sağlaması kaydıyla İdaremizce
onaylanmaktadır.
5)Yüklenici firma TOKİ’den onay almadan yeni fiyat ayarlamasına gidebilir
mi?
Yüklenici, satışlar süresince talep, ekonomik göstergeler, konut - piyasa
koşullarındaki ve konut kredisi faizlerindeki değişimler ile beklentileri göz önünde
bulundurarak fiyat ayarlamasını TOKİ’den onay almak koşuluyla yapabilmektedir.
6) Bu tür projelerde satışlar peşin mi yapılıyor?
Konut kredilerinin yaygın olması nedeniyle satışlar genellikle banka kredili olarak
yapılmaktadır.
53
ARSA SATIŞI KARŞILIĞI GELİR PAYLAŞIMI PROJELERİ
TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010 >
8
7)TOKİ, yüklenicinin taahhütlerini yerine getirmesini nasıl denetim altında
tutuyor?
İdare payını güvence altına almak, yüklenicinin sözleşmede yer alan taahhütlerini
yerine getirmesini kontrol etmek ve projenin finansmanını kolaylıkla takip edebilmek
amaçlarıyla satış gelirleri, idare adına açılmış olan “TOKİ Arsa Satışı Karşılığı Gelir
Paylaşımı Emanet/Teminat Hesabı”nda toplanmaktadır.
Konut kredilerinin yaygın olması nedeniyle satışlar genellikle banka kredili olarak
yapıldığından kredi veren banka tarafından peşin olarak Emanet/Teminat Hesabında
birikmeye başlayan satış gelirleri projenin devamını güvence altına almaktadır.
Söz konusu hesapta biriken toplam satış gelirlerinden TOKİ, payını günlük
olarak kullanmasına rağmen yüklenicinin payı, taahhüt konusu işlerin ilerlemesine
paralel olarak inşaat seviyelerine göre sözleşmeyle belirlenen oranlarda serbest
bırakılmaktadır.
8) TOKİ, inşaatları denetliyor mu?
TOKİ, kendi ürettiği konutlarda olduğu gibi Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı
Projeleri’nde de denetimi, kendi teknik personeli ve/veya müşavir firmalar kanalıyla
yapmaktadır
TOKİ TARIMKÖY PROJELERİ
1) Tarımköy Projeleri nedir?
Tarımköy uygulamaları ile köy mimarisinin geliştirilmesi, köylerin ve köylülerin
yaşanabilir konutlara kavuşturulması ve sosyal yaşam standardının yükseltilmesi
hedeflenmektedir. TOKİ, çalışmalarını kapsamlı bir planlama anlayışıyla; dağınık
durumda bulunan yerleşim yerlerini bir araya getirmek ve böylece kırsal alana yönelik
ekonomik, sosyal ve kültürel hizmetlerin yerinde, zamanında ve eksiksiz ulaştırılmasına
olanak sağlayacak merkezi yerleşim birimleri oluşturarak şehri cazip kılan olanakları
köyde sunmak çerçevesinde sürdürmektedir.
2) Tarımköy Projelerinde sistem nasıl işliyor?
Tarımköy Projeleri iki sistemde işlemektedir. İlk sistemde, TOKİ ile kapatılan
Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün görev ve yetkilerini devralan Afet İşleri Genel
Müdürlüğü işbirliğinde, baraj yapımı ve benzeri nedenlerle istimlak edilen köylerde
yaşayan hak sahiplerine, yeni yerleşim yerleri kurmak üzere Tarımköy Projeleri
geliştirilmektedir.
İkinci sistem ise valilik, kaymakamlık veya belediyelerin başvurusu üzerine
değerlendirmeye alınan ve Talep Örgütlenmesi’ne benzer bir yapıda işleyen Tarımköy
Projeleridir.
Buna göre;
√ İlgili mercii (valilik, kaymakamlık veya belediye); belediye, hazine veya TOKİ
mülkiyetindeki genel altyapısı tamam lanmış veya altyapısını tamamlamayı taahhüt
ettiği arsaları Tarımköy Projesi (konut ve köyün üretim faaliyetine uygun ahır, ağıl,
depo vb.) geliştirmek üzere TOKİ’ye önerir.
√ TOKİ’nin projeyi uygun bulması halinde, ilgili mercii tarafın dan önerilen
arsa belediye mülkiyetinde ise, belediye TOKİ’ye devrini taahhüt eder. Belediye
mülkiyetinde projeye uygun arsa yoksa yine ilgili mercii (valilik, kaymakamlık veya
belediye) tarafından tespit edilecek hazine arazisi önerilebilir. Talebin yapıldığı ilçe
veya beldede TOKİ mülkiyetinde arsa bulunması halinde ve idarenin uygun görmesi
halinde projede bu arsa kullanılır.
√ Projedeki konut sayısı, metrekaresi ve parsel büyüklüğünün belirlenmesini
takiben tarımköy yapılması önerilen arsaya yakın sosyal donatı olanakları (cami, okul,
ticaret vb.) mevcut değil ise söz konusu sosyal donatı binaları da TOKİ’den talep
edilebilir.
√ İlgili mercii (valilik, kaymakamlık veya belediye) TOKİ’ye proje için önerilen
arazinin teknik verilerini ve mülkiyet yapı sını gösteren belgelerle birlikte başvurur.
Başvuruda, talep edilen konut sayısı ve metrekare büyüklüğü de belirtilir
√ TOKİ, talep edilen Tarımköy Projesine ilişkin imar ve yerleşim planlarını hazırlar
ve konutların yaklaşık satış fiyatları tespit edilerek ilgili kuruma gönderir.
√ TOKİ tarafından belirlenen satış kriterleri doğrultusunda konut almak isteyen
49
TARIMKÖY KONUTLARI
TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010 >
7
vatandaşlar, idare tarafından belirlenen tarihler arasında ve açıklanan banka şubesine
başvuru bedelini (6.000 TL.) yatırırlar.
√ İlgili mercii, başvuru süresinin sonunda başvuru sahiplerini banka dekont
fotokopileri ile birlikte TOKİ’ye bildirir. TOKİ’nin başvuru sayısını yeterli bulması halinde
inşaata ilişkin ihale süreci başlatılır.
√ Talebin yetersiz olması durumunda proje iptal edilmekte ve vatandaşlar
tarafından yatırılan ön peşinat bedelleri geri ödenmektedir.
Tarımköy uygulamaları ile köy mimarisinin geliştirilmesi, köylerin ve köylülerin
yaşanabilir konutlara kavuşturulması ve sosyal yaşam standardının yükseltilmesi
hedeflenmektedir. TOKİ, çalışmalarını kapsamlı bir planlama anlayışıyla; dağınık
durumda bulunan yerleşim yerlerini bir araya getirmek ve böylece kırsal alana yönelik
ekonomik, sosyal ve kültürel hizmetlerin yerinde, zamanında ve eksiksiz ulaştırılmasına
olanak sağlayacak merkezi yerleşim birimleri oluşturarak şehri cazip kılan olanakları
köyde sunmak çerçevesinde sürdürmektedir.
2) Tarımköy Projelerinde sistem nasıl işliyor?
Tarımköy Projeleri iki sistemde işlemektedir. İlk sistemde, TOKİ ile kapatılan
Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün görev ve yetkilerini devralan Afet İşleri Genel
Müdürlüğü işbirliğinde, baraj yapımı ve benzeri nedenlerle istimlak edilen köylerde
yaşayan hak sahiplerine, yeni yerleşim yerleri kurmak üzere Tarımköy Projeleri
geliştirilmektedir.
İkinci sistem ise valilik, kaymakamlık veya belediyelerin başvurusu üzerine
değerlendirmeye alınan ve Talep Örgütlenmesi’ne benzer bir yapıda işleyen Tarımköy
Projeleridir.
Buna göre;
√ İlgili mercii (valilik, kaymakamlık veya belediye); belediye, hazine veya TOKİ
mülkiyetindeki genel altyapısı tamam lanmış veya altyapısını tamamlamayı taahhüt
ettiği arsaları Tarımköy Projesi (konut ve köyün üretim faaliyetine uygun ahır, ağıl,
depo vb.) geliştirmek üzere TOKİ’ye önerir.
√ TOKİ’nin projeyi uygun bulması halinde, ilgili mercii tarafın dan önerilen
arsa belediye mülkiyetinde ise, belediye TOKİ’ye devrini taahhüt eder. Belediye
mülkiyetinde projeye uygun arsa yoksa yine ilgili mercii (valilik, kaymakamlık veya
belediye) tarafından tespit edilecek hazine arazisi önerilebilir. Talebin yapıldığı ilçe
veya beldede TOKİ mülkiyetinde arsa bulunması halinde ve idarenin uygun görmesi
halinde projede bu arsa kullanılır.
√ Projedeki konut sayısı, metrekaresi ve parsel büyüklüğünün belirlenmesini
takiben tarımköy yapılması önerilen arsaya yakın sosyal donatı olanakları (cami, okul,
ticaret vb.) mevcut değil ise söz konusu sosyal donatı binaları da TOKİ’den talep
edilebilir.
√ İlgili mercii (valilik, kaymakamlık veya belediye) TOKİ’ye proje için önerilen
arazinin teknik verilerini ve mülkiyet yapı sını gösteren belgelerle birlikte başvurur.
Başvuruda, talep edilen konut sayısı ve metrekare büyüklüğü de belirtilir
√ TOKİ, talep edilen Tarımköy Projesine ilişkin imar ve yerleşim planlarını hazırlar
ve konutların yaklaşık satış fiyatları tespit edilerek ilgili kuruma gönderir.
√ TOKİ tarafından belirlenen satış kriterleri doğrultusunda konut almak isteyen
49
TARIMKÖY KONUTLARI
TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010 >
7
vatandaşlar, idare tarafından belirlenen tarihler arasında ve açıklanan banka şubesine
başvuru bedelini (6.000 TL.) yatırırlar.
√ İlgili mercii, başvuru süresinin sonunda başvuru sahiplerini banka dekont
fotokopileri ile birlikte TOKİ’ye bildirir. TOKİ’nin başvuru sayısını yeterli bulması halinde
inşaata ilişkin ihale süreci başlatılır.
√ Talebin yetersiz olması durumunda proje iptal edilmekte ve vatandaşlar
tarafından yatırılan ön peşinat bedelleri geri ödenmektedir.
TOKİ TALEP ÖRGÜTLENMESİ YOLU İLE KONUT EDİNİMİ
1) Talep örgütlenmesi nedir?
TOKİ, nüfusu 40 binin altında olan yerleşim birimlerine yönelik projelerde talebin
düşük olabileceğini göz önüne alarak, yapılacak toplu konut yatırımlarının atıl duruma
düşmemesi amacıyla talep örgütlenmesi koşulu aramaktadır. Bu yöntemde, konut
ihtiyacı beledi yece gerçekleştirilen anket yöntemiyle belirlenmektedir. Böylece TOKİ,
hem özel sektörün faaliyet göstermediği bu bölgelerde vatan daşların konut ihtiyacını
karşılamayı hem de “ihtiyaç kadar” konut üretmek yoluyla yatırımlarından azami
verim almayı hedeflemektedir.
2) Talep örgütlenmesini kim organize ediyor?
Talep örgütlenmesi belediyeler tarafından organize edilmekte dir. TOKİ, nüfus
yoğunluğunun düşük olduğu bu bölgelerde, konut uygulaması yapılacak arsa ve
müşteri temini belediyenin sorumluluğunda olmak kaydıyla toplu konut projeleri
yapmaktadır.
3) TOKİ’ye başvuruyu belediyeler mi yapıyor?
Evet. Bu sistemde, kent merkezi veya merkeze yakın gelişme aksı üzerinde
yer alan, genel altyapısı tamamlanmış belediye mülkiyetindeki arsa, konut inşaatı
yapılmak üzere TOKİ’ye önerilmektedir. Projenin TOKİ tarafından uygun görülmesi
halinde, önerilen arsanın mülkiyeti belediye tarafından TOKİ’ye devredil mektedir.
Belediye mülkiyetinde projeye uygun arsa yoksa, yine be lediye tarafından tespit edilen
hazine arsası önerilebilmektedir. Bu önerilerin TOKİ tarafından değerlendirilebilmesi
için belediyenin başvuruyu gerekli teknik belgelerle birlikte yapması gerekmektedir.
4) Sistem nasıl işliyor?
√ Belediye, öncelikle bölgedeki konut talebini belirlemek üzere, TOKİ tarafından
hazırlanarak belediyeye gönderilen anket formu ile bir anket yapmaktadır. TOKİ’den
konut edinmek isteyenler; bu anket formunda tercih ettikleri konut tipine, metrekare
büyüklüklerine, oda sayılarına, fiyatlarına ve ödeme koşullarına göre tercihlerini
belirtmektedir.
√ TOKİ, bu anketler doğrultusunda ortaya çıkan konut ihtiyacına göre plan
yapmakta; konut tipini, tahmini fiyat ve satış koşullarını hazırlayarak ilgili belediyeye
göndermekte ve belediyeye belli bir süre vermektedir.
√ Aynı zamanda o yerleşim bölgesindeki Ziraat Bankası Şubesi’nde TOKİ adına
bir hesap açtırılmaktadır.
√ Belediye, TOKİ’nin belirlediği kriterler çerçevesinde duyuru yapmakta, konut
edinmek isteyen vatandaşlar başvurularını belediyeye yapmakta ve başvuru formunu
doldurarak taahhütname imzalamaktadır.
√ Başvuru için; 2+1 85m2 kadar olan konutlar için 6.000 TL, 3+1 ve daha
yüksek m2 konutlar için 10.000 TL başvuru bedelini Ziraat Bankasının ilgili şubesine
yatırmaktadır.
45
TALEP ÖRGÜTLENMESİ YOLUYLA KONUT EDİNME
TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010 >
6
√ Konut talebi toplama süreci tamamlandığında TOKİ; başvuru sahipleri listesiyle
başvuru bedellerinin ödendiğine ilişkin dekontları hem banka hem de belediyeden çift
kontrol sistemiyle denetlemektedir.
√ Başvuruda bulunanların sayısının TOKİ tarafından uygun görülen sayıya ulaşması
halinde belediye ile protokol imzalanmakta ve proje ihaleye çıkarılmaktadır. İhale
sonucunda TOKİ kesin satış fiyatlarını belirlemekte ve belediyeye bildirmektedir.
√ Konut satış fiyatları üzerinden konut hak sahipleri ile gayrimenkul satış
sözleşmesi imzalanmaktadır.
5) Başvuruda bulunanların konut almaktan vazgeçmesi halinde başvuru
bedelleri geri ödeniyor mu?
Bu uygulamalarda, ihale işlemleri talebe göre başlatılacağı için, taahhütnameyi
imzalayarak başvuruda bulunduktan sonra vazgeçenlere başvuru bedeli geri
ödenmemektedir.
6) Başvuru sayısının düşük kalması ve projenin yürürlüğe girmemesi
halinde başvuru ücretleri ne oluyor?
Yeterli talep olmaması veya mücbir sebepler nedeniyle projenin
gerçekleştirilememesi halinde, başvuru bedeli TOKİ tarafından belirlenecek geri
ödeme takvimi çerçevesinde en kısa süre içinde geri ödenmektedir.
7) Başvuru sayısının, projede öngörülen konut sayısından yüksek olması
halinde ne oluyor?
Bu durumda konut almaya hak kazananların belirlenmesi için kura çekimi
yapılmaktadır. Kura çekimi, belediyelerce organize edilmektedir.
TOKİ, nüfusu 40 binin altında olan yerleşim birimlerine yönelik projelerde talebin
düşük olabileceğini göz önüne alarak, yapılacak toplu konut yatırımlarının atıl duruma
düşmemesi amacıyla talep örgütlenmesi koşulu aramaktadır. Bu yöntemde, konut
ihtiyacı beledi yece gerçekleştirilen anket yöntemiyle belirlenmektedir. Böylece TOKİ,
hem özel sektörün faaliyet göstermediği bu bölgelerde vatan daşların konut ihtiyacını
karşılamayı hem de “ihtiyaç kadar” konut üretmek yoluyla yatırımlarından azami
verim almayı hedeflemektedir.
2) Talep örgütlenmesini kim organize ediyor?
Talep örgütlenmesi belediyeler tarafından organize edilmekte dir. TOKİ, nüfus
yoğunluğunun düşük olduğu bu bölgelerde, konut uygulaması yapılacak arsa ve
müşteri temini belediyenin sorumluluğunda olmak kaydıyla toplu konut projeleri
yapmaktadır.
3) TOKİ’ye başvuruyu belediyeler mi yapıyor?
Evet. Bu sistemde, kent merkezi veya merkeze yakın gelişme aksı üzerinde
yer alan, genel altyapısı tamamlanmış belediye mülkiyetindeki arsa, konut inşaatı
yapılmak üzere TOKİ’ye önerilmektedir. Projenin TOKİ tarafından uygun görülmesi
halinde, önerilen arsanın mülkiyeti belediye tarafından TOKİ’ye devredil mektedir.
Belediye mülkiyetinde projeye uygun arsa yoksa, yine be lediye tarafından tespit edilen
hazine arsası önerilebilmektedir. Bu önerilerin TOKİ tarafından değerlendirilebilmesi
için belediyenin başvuruyu gerekli teknik belgelerle birlikte yapması gerekmektedir.
4) Sistem nasıl işliyor?
√ Belediye, öncelikle bölgedeki konut talebini belirlemek üzere, TOKİ tarafından
hazırlanarak belediyeye gönderilen anket formu ile bir anket yapmaktadır. TOKİ’den
konut edinmek isteyenler; bu anket formunda tercih ettikleri konut tipine, metrekare
büyüklüklerine, oda sayılarına, fiyatlarına ve ödeme koşullarına göre tercihlerini
belirtmektedir.
√ TOKİ, bu anketler doğrultusunda ortaya çıkan konut ihtiyacına göre plan
yapmakta; konut tipini, tahmini fiyat ve satış koşullarını hazırlayarak ilgili belediyeye
göndermekte ve belediyeye belli bir süre vermektedir.
√ Aynı zamanda o yerleşim bölgesindeki Ziraat Bankası Şubesi’nde TOKİ adına
bir hesap açtırılmaktadır.
√ Belediye, TOKİ’nin belirlediği kriterler çerçevesinde duyuru yapmakta, konut
edinmek isteyen vatandaşlar başvurularını belediyeye yapmakta ve başvuru formunu
doldurarak taahhütname imzalamaktadır.
√ Başvuru için; 2+1 85m2 kadar olan konutlar için 6.000 TL, 3+1 ve daha
yüksek m2 konutlar için 10.000 TL başvuru bedelini Ziraat Bankasının ilgili şubesine
yatırmaktadır.
45
TALEP ÖRGÜTLENMESİ YOLUYLA KONUT EDİNME
TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010 >
6
√ Konut talebi toplama süreci tamamlandığında TOKİ; başvuru sahipleri listesiyle
başvuru bedellerinin ödendiğine ilişkin dekontları hem banka hem de belediyeden çift
kontrol sistemiyle denetlemektedir.
√ Başvuruda bulunanların sayısının TOKİ tarafından uygun görülen sayıya ulaşması
halinde belediye ile protokol imzalanmakta ve proje ihaleye çıkarılmaktadır. İhale
sonucunda TOKİ kesin satış fiyatlarını belirlemekte ve belediyeye bildirmektedir.
√ Konut satış fiyatları üzerinden konut hak sahipleri ile gayrimenkul satış
sözleşmesi imzalanmaktadır.
5) Başvuruda bulunanların konut almaktan vazgeçmesi halinde başvuru
bedelleri geri ödeniyor mu?
Bu uygulamalarda, ihale işlemleri talebe göre başlatılacağı için, taahhütnameyi
imzalayarak başvuruda bulunduktan sonra vazgeçenlere başvuru bedeli geri
ödenmemektedir.
6) Başvuru sayısının düşük kalması ve projenin yürürlüğe girmemesi
halinde başvuru ücretleri ne oluyor?
Yeterli talep olmaması veya mücbir sebepler nedeniyle projenin
gerçekleştirilememesi halinde, başvuru bedeli TOKİ tarafından belirlenecek geri
ödeme takvimi çerçevesinde en kısa süre içinde geri ödenmektedir.
7) Başvuru sayısının, projede öngörülen konut sayısından yüksek olması
halinde ne oluyor?
Bu durumda konut almaya hak kazananların belirlenmesi için kura çekimi
yapılmaktadır. Kura çekimi, belediyelerce organize edilmektedir.
TOKİ’nin uygulamaları arasında yer alan Yenileme/ Dönüşüm Projeleri nedir?
nedir?
TOKİ’nin planlı kentleşme ve konut seferberliği kapsamında yürüttüğü
uygulamalardan biri de belediyelerle işbirliği içinde gerçekleştirdiği Gecekondu
Dönüşüm/Kentsel Yenileme Projeleridir. Bu projeler, kentin sağlıksız alanlarının yeniden
kente kazandırılmasıyla birlikte bu sağlıksız alanlarda yaşayan vatan daşlarımızın da
modern yerleşim alanlarında ikamet etmesini sağlamayı hedeflemektedir.
Bu projelerde konut ve gerekli sosyal donatı yapılarının (okul, kreş, spor salonu,
dini tesis, sağlık tesisi, ticaret vb.) ada içi altyapı ile birlikte inşaatları TOKİ tarafından
yapılmakta, belediyeler ise hak sahipliği tespit ve taşınmazlara ait değerleme işlerinde
TOKİ ile müşterek çalışmakta, ayrıca alanın tasfiyesini, gerekli olan hallerde geçici
iskan yardımını ve genel altyapı hizmetlerinin teminini üstlenmektedir.
2) Yenileme/ Dönüşüm projelerinde aranan özellikler nedir?
Teknik verilere bağlı olarak (jeolojik durum, zemin özellikleri, depremsellik, tarihi
ve doğal miras); tasfiyesi zorunlu alanlar, afet bölgeleri ile kentsel arazi değeri yüksek
ancak yapılaşma kalitesi düşük ve kentsel kimliğe uyumsuz alanlar bu projelere konu
edilmektedir.
3) Yenilenmesi/Dönüştürülmesi gereken alanı kim belirliyor?
Bu projelerde dönüştürülmesi gereken alan belediyelerce tespit edilmektedir. TOKİ
belediyenin başvurusu üzerine alan bilgileri ışığında yerinde inceleme yapmakta ve bir
değerlendirme raporu hazırlamaktadır. Daha sonra TOKİ ve ilgili belediyeler arasında
imzalanan protokol çerçevesinde gerekirse proje sınır revizyonu ile uygulamaya
konmaktadır.
4) Hak sahipliğini kim belirliyor?
Proje alanındaki hak sahipleri, TOKİ ve belediyece veya belediyeler tarafından
hizmet alımı yöntemi ile belirlenen müşavir firmalarca tespit edilmektedir. TOKİ ve
belediyece kurulan bir ortak komisyonca, hak sahiplerinin TOKİ tarafından yapılacak
yeni konutlardan veya konut dışında ticaret ünitesinden veya imarlı arsadan talep
edip etmeyeceklerine dair görüşleri alınmaktadır.
5) Bedel tespiti nasıl yapılıyor?
Bedel tespiti, tapulu yapılar için arsa, bina ve eklenti olarak hesaplanırken
kendisine ait olmayan arazi üzerinde tapusuz binası olanlara sadece enkaz (bina-yapıvarsa
ağaç) değeri üzerinden yapılır. Mülkiyeti yapı sahibine ait olmayan durumda,
arsa/arazi için değil yapı için bedel takdir edildiğinden bedel; yapının metrekare
büyüklüğüne, binanın yaşı, cinsi, eksik imalatı ve yapım tarzına göre değişmektedir.
39
KENTSEL YENİLEME / GECEKONDU DÖNÜŞÜM PROJELERİ
TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010 >
5
6) Hak sahibi, tespit edilen bedel karşılığında nasıl yeni konut alabilecek?
TOKİ’nin üreteceği konutlardan talep eden ve belediyeye “muvafakat” vererek
borçlanan hak sahipleri için üretilen konutların borçlanma usul ve esasları İdaremiz
tarafından belirlenmektedir. TOKİ’nin maliyet oranlarını dikkate alarak tespit ettiği
konut satış bedelinden hak sahiplerine ait taşınmazlar için belirlenen arsa, bina ve
eklentisine ait bedel düşürülür ve tespit edilen borç için vadeli satış yöntemi uygu lanır.
Hak sahibine bu farkı küçük taksitlerle, uzun vadeli olarak ödeme imkanı sağlanır.
Bunun yanısıra, hak sahibine ait taşınmazın gayrimenkul değeri ile orantılı
bölgeleme yapılmakta, taşınmazın imar durumu ve anlaşma oranı dikkate alınarak
belirlenen katsayı ile bulunan bitmiş inşaat metrekaresine ve enkaz bedeli toplamından
oluşan bedel karşılığında inşaat alanı için de uzlaşılmaktadır.
Konutların bedelleri, proje uygulamalarının yapıldığı illerdeki mevcut ekonomik
durum, doğal afetler, konut rayiç bedelleri ve gecekondu bölgesindeki hak sahiplerinin
gelir du rumu göz önünde bulundurularak gerekli görüldüğünde kamuoyu na ilan
edilerek yapım maliyetlerinin altında tespit edilebilmektedir.
7) Hak sahiplerine yeni konut aynı alanda mı, yoksa başka bir alanda mı
veriliyor?
Bu projeler, boşaltılacak alanın niteliğine, konut yapımına uygun olup olmama
özelliklerine göre biri “Başka Alana Taşıyarak Dönüşüm/Yenileme”, diğeri “Yerinde
Dönüşüm/Yenileme” olmak üzere iki alternatif çerçevesinde yürütülmektedir.
8) Yenileme/Dönüşüm sürecinde, hak sahiplerinin ikameti nasıl sağlanıyor?
“Başka Alana Taşıyarak Dönüşüm/Yenileme” modelinde alan tasfiyesi, yeni
konutların inşaatlarının tamamlanarak hak sahiplerine teslim edilmesinden sonra
yapılmaktadır. “Yerinde Dönüşüm/Yenileme” metodunda ise hak sahiplerine yeni
konutla rın yapımı tamamlanana kadar geçici konut tahsis edilmekte ya da kiraları
belediyece ödenmektedir.
9) Bir hak sahibi birden çok konut alabilir mi?
Proje bazında kurulan komisyonca takdir edilen arsa ve bina değerinin TOKİ
tarafından belirlenecek konut fiyatından yüksek çıkması durumunda, bu hak
sahiplerine tespit edilen değere denk gelecek sayıda konut verilebilmesi için gerekli
düzenleme İdarece yapılmaktadır.
10) Aynı taşınmaz üzerinde hissedar olan kişiler projeden nasıl yararlanıyor?
Komisyonca yürütülen takdir/değerleme işlemlerinde, mevcut hisse oranları
gözetilerek konutlarla ilişkilendirilir. Hisseler karşılığı takdir olunan bedeller ile hak
sahipleri borçlanma seçeneklerini kullanırlar.
1) Dar ve orta gelir grubu için üretilen konutlara başvuru koşulları nelerdir?
√ Toplu Konut İdaresinden konut satın almamış ve konut kredisi kullanmamış
olmak,
√ Kendisine eşine ve/veya velayeti altındaki çocuklara ait tapuda kayıtlı bağımsız
bir konutu bulunmamak,
√Talebin çok yüksek olduğu bölgelerde, projenin bulunduğu il veya ilçe sınırları
içerisinde belli bir süredir ikamet ediyor olmak koşulu aranmaktadır. (Gerekli hallerde
başvuru duyurusunda belirtilmektedir.)
√ Yukarıdaki başvuru şartlarına sahip olan;
1. Şehit Aileleri, Maluller ile Dul ve Yetimlerin,
2. İstiklal Savaşı Gazisi, Kore Gazisi , Kıbrıs ve Vatani Hizmet Gazilerinin,
3. Diğer alıcı adaylarının başvuruları 3 ayrı kategoride kabul edilmektedir.
2) Aynı haneden birden fazla kişi başvuruda bulunabilir mi?
Şehit aileleri, Maluller ile Dul ve Yetimleri kategorisi hariç diğer ka tegorilerde, bir
hane halkı adına yani kişinin kendisi, eşi ve/veya velayeti altındaki çocukları adına
yalnızca bir adet başvuru yapılabilmektedir.
3) Aynı tarihlerde satışa sunulan bir başka projeye başvurabilir miyim?
Hayır. Birden fazla başvuruda bulunanların başvuruları iptal edilmektedir.
4) Başvuruyu nereye ve nasıl yapacağım?
Bu grup için üretilen konutlara başvurular, başvuru duyurusunda belirtilen tarihler
arasında, yine duyuruda belirtilen ilgili (aracı) banka şubelerine yapılır. TOKİ tarafından
belirlenen ve duyurulan “Başvuru Bedeli” yatırılarak başvurulan grup ile ilgili “Satın
Alma Talep ve Yüklenim Belgesi” imzalanır.
Şehit aileleri, Maluller ile Dul ve Yetimleri kategorisinden başvuru bedeli
alınmamaktadır. Başvuruların şahsen yapılması gerekmektedir ve başvuru sırasın da
kimlik tespiti için nüfus cüzdanı ibraz etme şartı aranmaktadır.
5) Başvuru sırasında doldurduğum formla birlikte hangi belgeleri
vereceğim?
√ Nüfus Cüzdanı fotokopisi,
√ T.C. Kimlik Numaraları (Aile bireylerinin),
√ Vergi Sicil Numaraları (Aile bireylerinin),
33
DAR ve ORTA GELİR GRUBU KONUTLARI
TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010 >
4
√ Talebin yoğun olduğu bazı projelerde;
1-Başvuru sahibinin veya eşinin adına ve ikametgah ilmühaberinde yer alan
adresine göre düzenlenmiş bir adet fatura (doğalgaz, elektrik, su, telefon vs.)
fotokopisi,
2- Konut edinmek istediği il veya ilçe sınırları içinde kaç yıldır ikamet ettiğini
gösterir İkametgah ilmühaberi,
√ Ayrıca
1- Şehit Ailelerinin, Maluller ile Dul ve Yetimlerinin, T.C. Emekli Sandığı Genel
Müdürlüğü’nden alacakları “Hak Sahipliği Belgesi”ni,
2- Gazilerin, T.C. Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü’nden ala cakları “Gazi Kimlik
Belgesi”ni ibraz etmeleri gerekmektedir.
6) Projede, birden fazla konut tipinin (konut büyüklüğü, oda sayısı vs.
açısından) satışa sunulması halinde hangi tipi tercih ettiğimi belirtebilecek
miyim?
Evet. Birden fazla konut tipinin satışa sunulduğu projelerde, hangi konut tipini
tercih ettiğinizi başvuru sırasında belirtmeniz gerekmektedir.
7) Eksik belge ibraz etmem halinde ne olacak?
Eksik belge ibraz edenler kuraya katılma hakkını kaybetmektedir.
8) Başvuruların sayısı satışa sunulan konut sayısının çok üzerinde. Bu
durumda ne olacak?
Bkz: Yoksul Grup, soru: 7.
9) Ödeme koşullarım ne olacak?
Dar ve orta gelir grubuna yönelik olarak 75 m2 - 130 m2 büyüklü ğünde
üretilen konutlar; genel uygulama kapsamında “yüzde 10 peşi nat, 8 yıl vade”,
“yüzde 15 peşinat, 9 yıl vade”, “yüzde 25 peşinat, 10 yıl vade” seçenekleriyle
satışa sunulmaktadır. Ancak bazı özel uygulamalarda konut peşinat yüzdesi ve vade
uygulaması değişebil mektedir. Aylık taksit miktarı, başvuru ilanlarında belirtilmektedir.
10) Konut almaya hak kazandım. Bundan sonra ne yapacağım?
Başvuru koşullarına uygunluğunu belgeleyen vatandaşlar, ilan edilen tarihler
arasında yine ilanda belirtilen yetkili bankada sözleş melerini imzalarlar. Alıcılar, ilan
edilen tarihler arasında, ödeyecek leri peşinat bedelini (genel uygulamalarda yüzde
10, 15 veya 25) tercih ederler ve peşinat bedelinden başvuru bedeli düşüldükten
34DAR ve ORTA GELİR GRUBU KONUTLARI < TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010
4
sonra kalan tutarı, ilgili banka şubesine yatırarak “Gayrimenkul Satış Sözleşmesi”ni
imzalarlar. Borç bakiyesi tercih edilen peşinat miktarına göre 8, 9 veya 10 yıl vadelerle
ve aylık taksitler halinde ödenir.
Sözleşmeler, şerefiyeli konut satış bedelleri üzerinden imzalanmaktadır. Şerefiyeli
konut satış bedellerine KDV, Banka Komisyonu (BSMV ile birlikte) ve damga vergisi
dahil edilmemekte olup bu tutarlar hak sahibi olanlara aittir.
11) Belirlenen oranlardan daha yüksek peşinat yatırabilir miyim?
Yüzde 10, 15 veya 25 oranlarındaki peşinatlar, asgari peşinat tutarıdır. İsteyen
alıcılar, kredilendirilen borç bakiyelerini düşürebil mek amacıyla sözleşme imzalama
sırasında ek peşinat ödemesi yapabilirler. Ek peşinat ödemesi yapanların vade
süreleri aynı kalmakta ancak aylık taksit miktarları düşmektedir.
12) Taksit artışları nasıl hesaplanıyor?
Borç bakiyesi ve aylık taksitler her yılın Ocak ve Temmuz ayların da olmak üzere yılda
iki kez, bir önceki altı aylık dönemin memur maaş artış oranına göre artırılmaktadır. İlk
dönemsel artış, konut teslim tarihine göre TOKİ tarafından belirlenir.
13) Taksit ödemeleri ne zaman başlayacak?
İlk taksit ödeme tarihi, sözleşme imzalama tarihini takip eden bir sonraki aydır.
14) Aylık taksitler dışında borcuma mahsuben ara ödemeler yapabilir
miyim?
Yalnızca altı aylık dönem başları olan Ocak ve Temmuz ayların da ara ödeme
yapabilirsiniz. Ara ödeme yapanların vadeleri aynı kalmakta, ancak ödedikleri aylık
miktarı düşmektedir.
15) Yüksek peşinat ödeyen ya da ara ödemede bulunanlara indirim
yapılıyor mu?
Ara ödemelere indirim yapılmamakta, yalnızca borç bakiyesi azaldığından aynı
vadede daha düşük aylık taksitler ödenmektedir.
16) Kurada bana çıkan konutu, bir başka hak sahibiyle değiştirebilir miyim?
Aynı kurada konut almaya hak kazanan bir başkasıyla konut değişimini
(becayiş) yalnızca sözleşme imzalama aşamasında gerçekleştirebilirsiniz. Bunun için
sözleşme imzalamadan önce ilgili banka şubesi’ne dilekçe vererek becayiş işlemi
gerçekleştirilebilir.
35
DAR ve ORTA GELİR GRUBU KONUTLARI
TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010 >
4
17) Üç kategorideki başvurular için “Konut Alma Hakkı ve Konut Belirme
Kurası” birlikte mi yapılıyor?
Şehit aileleri, maluller ile dul ve yetimlerine kuraya girmeden konut hakkı
tanınmaktadır. Bu kategoride yer alanlar için öncelikli olarak yalnızca konut belirleme
kurası yapılmaktadır.
İstiklal Savaşı, Kore, Kıbrıs ve vatani hizmet gazilerine başvuru sayısına
göre kontenjan ayrılmakta ve gerekli görüldüğü takdirde hak sahipleri kura ile
belirlenmektedir
18) Şehit aileleri, maluller ile dul ve yetimleri için başkaca bir özel
uygulama var mı?
TOKİ, Emekli Sandığı’nca maaşa bağlanan şehit ailelerine, terör malulleri ile dul
ve yetimlerine faizsiz konut kredisi vermektedir. Krediden yararlanabilmek için, emekli
sandığından hak sahibi olduğuna dair belge gereklidir.
19) Hak sahibi olan şehit aileleri, maluller ile dul ve yetimleri için banka
kredileri nasıl işleyecek?
Bkz: Alt Gelir Grubu, soru: 12.
20) Adım yedek listesinde yer alıyor. Bu durumda yapmam gerekenler
nelerdir?
Bu aşamaya kadar asil listede yer alanlarla aynı işlemleri yapma ları gerekiyor.
Daha sonra asil alıcıların sözleşme işlemlerinin bitmesi ve kalan konut sayısının
belirlenmesi beklenmelidir. Asil alıcılar sözleşme imzalama işlemlerini tamamladıktan
sonra kalan konutlar için yedek alıcılar kura sıralamasına göre işlemlerini yaparlar.
21) Kurada adım çıkmadı. Başvuru sırasında yatırdığım para ne olacak?
Kura sonucunda konut satın alma hakkı kazanamayanların başvuru bedelleri,
başvuru sahiplerine kura çekimini takip eden ay içinde belirlenen bir tarihten itibaren
iade edilmeye başlanır.
22) Konutumu devredebilir miyim?
Kuralı çekimlerde konut devri, anahtar tesliminden bir yıl sonra yapılabilmektedir.
Açık satışlarda ise bu şartlar aranmamaktadır.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)
-
T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ VE PLANLAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÇED VE PLAN İZLEME KONTROL DAİRESİ BAŞKANLIĞI 8/8/2...
