YABANCI UYRUKLU GERÇEK KİŞİLERİN TÜRKİYE'DE TAŞINMAZ EDİNİMLERİ

YABANCI UYRUKLU GERÇEK KİŞİLERİN TÜRKİYE'DE TAŞINMAZ EDİNİMLERİ


Yabancı gerçek ve tüzel kişilerin Türkiye'de taşınmaz edinmeleri, 2644 Sayılı Tapu Kanunun 35 ve 36'ıncı maddelerinde düzenlenmiştir. Anılan hükümlerin önceki tarihlerde Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi nedeni ile 07.01.2006 tarih ve 26046 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 29.12.2005 tarih ve 5444 sayılı Kanun ile 15 Temmuz 2008 tarih ve 26937 sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürülüğe giren 5782 sayılı Tapu Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile yapılan değişiklikler yapılmıştır. Yapılan değişiklikle, yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde bu ülkelerin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketlerinin Ülkemizde taşınmaz edinimlerine ilişkin yeni esaslar getirilmiştir.



Tapu Kanununun 35'inci Maddesinin yeni hali aşağıdaki şekildedir:

Madde 35- (Yeniden Düzenleme: 29/12/2005-5444/1 md. - 03/07/2008-5782 /1 md)

Yabancı uyruklu gerçek kişiler, karşılıklı olmak ve kanunî sınırlamalara uyulmak kaydıyla, Türkiye'de işyeri veya mesken olarak kullanmak üzere, uygulama imar planı veya mevzii imar planı içinde bu amaçlarla ayrılıp tescil edilen taşınmazları edinebilirler. Sınırlı aynî hak tesis edilmesinde de aynı koşullar aranır. Yabancı uyruklu bir gerçek kişinin ülke genelinde edinebileceği taşınmazlar ile bağımsız ve sürekli nitelikte sınırlı aynî hakların toplam yüzölçümü iki buçuk hektarı geçemez. (İptal dördüncü cümle: Anayasa Mahkemesi’nin 11/4/2007 tarihli ve E.: 2006/35, K.: 2007/48 sayılı Kararı ile.)

Yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri, ancak özel kanun hükümleri çerçevesinde taşınmaz mülkiyeti ve taşınmazlar üzerinde sınırlı aynî hak edinebilirler.

Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri lehine Türkiye'de taşınmaz rehni tesisinde birinci ve ikinci fıkralarda yer alan kayıt ve sınırlamalar aranmaz.

Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri dışındakiler Türkiye'de taşınmaz edinemez ve lehlerine sınırlı aynî hak tesis edilemez.

Türkiye Cumhuriyeti ile arasında karşılıklılık olan devlet vatandaşlarının kanunî miras yoluyla intikal eden taşınmazları için birinci fıkrada belirtilen kayıt ve sınırlamalar uygulanmaz. Ölüme bağlı tasarruflarda yukarıdaki fıkralarda belirtilen kayıt ve sınırlamalar uygulanır. Türkiye Cumhuriyeti ile arasında karşılıklılık olmayan devlet vatandaşlarının kanunî miras yoluyla edindikleri taşınmaz ve sınırlı aynî hakların intikal işlemleri yapılarak tasfiye edilir.

Karşılıklılığın tespitinde hukukî ve fiilî durum esas alınır. Bu ilkenin kişilere toprak mülkiyeti hakkının tanınmadığı, ülke uyruklarına uygulanmasında, yabancı devletin taşınmaz ediniminde kendi vatandaşlarına tanıdığı hakların, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına da tanınması esastır.

(Değişik yedinci fıkra: 3/7/2008-5782/1 md.) Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketlerinin; sulama, enerji, tarım, maden, sit, inanç ve kültürel özellikleri nedeniyle korunması gereken alanlar, özel koruma alanları ile flora ve fauna özelliği nedeniyle korunması gereken hassas alanlarda ve stratejik yerlerde kamu yararı ve ülke güvenliği bakımından taşınmaz ve sınırlı aynî hak edinemeyecekleri alanları, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının tescile esas koordinatlı harita ve planları içeren teklifi üzerine belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. Yabancı uyruklu gerçek kişiler merkez ilçe ve ilçeler bazında, uygulama imar planı ve mevzi imar plan sınırları içerisinde kalan toplam alanların yüzölçümünün yüzde onuna kadar kısmında taşınmaz ile bağımsız ve sürekli nitelikte sınırlı aynî hak edinebilirler. Bakanlar Kurulu, merkez ilçe ve ilçelerin altyapı, ekonomi, enerji, çevre, kültür, tarım ve güvenlik açısından önemlerini dikkate alarak, bu orandan fazla olmamak kaydıyla farklı oran belirlemeye yetkilidir. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu Bakanlık bünyesinde, ilgili idare temsilcilerinden oluşan komisyon tarafından, bu madde uyarınca Bakanlar Kuruluna verilen yetkiler dâhilinde çalışmalar yapılmak suretiyle kamu kurum ve kuruluşlarının bu kapsamdaki teklifleri incelenip değerlendirilerek Bakanlar Kuruluna sunulur. Valiliklerce, merkez ilçe ve ilçelerin uygulama imar planı ve mevzi imar plan sınırları içerisinde kalan toplam alanların yüzölçümünde meydana gelen değişiklikler takip eden yılın Ocak ayı sonuna kadar komisyona bildirilir.

(Değişik sekizinci fıkra: 3/7/2008-5782/1 md.) Askerî yasak bölgeler, askerî güvenlik bölgeleri ile stratejik bölgelere ve değişiklik kararlarına ait harita ve koordinat değerleri Millî Savunma Bakanlığınca, özel güvenlik bölgeleri ve değişiklik kararlarına ait harita ve koordinat değerleri ise İçişleri Bakanlığınca geciktirilmeksizin Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu Bakanlığa verilir.

Yukarıdaki fıkralarda belirtilen bölgeler içerisinde kalması nedeniyle kamulaştırılması gereken ya da tapu sicilinde şerh verilmesine gerek duyulan parsellere ilişkin bildirimler ilgili idarelerince tapu sicil müdürlüklerine yapılır.

Bu madde hükümlerine aykırı edinilen veya kanunî zorunluluk dışında edinim amacına aykırı kullanıldığı tespit edilen taşınmazlar ile sınırlı aynî haklar, Maliye Bakanlığınca verilecek süre içerisinde maliki tarafından tasfiye edilmediği takdirde tasfiye edilerek bedele çevrilir ve bedeli hak sahibine ödenir.

Madde 36 – (Mülga: 3/7/2003-4915/38 md.; Yeniden Düzenleme: 3/7/2008-5782/2 md.)

Yabancı yatırımcıların Türkiye’de kurdukları veya iştirak ettikleri tüzel kişiliğe sahip şirketler, ana sözleşmelerinde belirtilen faaliyet konularını yürütmek üzere taşınmaz mülkiyeti veya sınırlı ayni hak edinebilir ve kullanabilirler. Bu şekilde edinilen taşınmazların Türkiye’de kurulu bulunan bir başka yabancı sermayeli şirkete devrinde ve taşınmaz maliki yerli sermayeli bir şirketin hisse devri yoluyla yabancı sermayeli hale gelmesi durumunda da aynı esas geçerlidir. Türkiye’de kurulu yabancı sermayeli şirketlerin tasfiyesi halinde şirketin sahip olduğu taşınmazın şirket ortağı yabancı gerçek kişiler veya yurt dışında kurulu yabancı ticaret şirketleri tarafından edinilmek istenmesi halinde 35 inci madde hükümleri uygulanır.

18/12/1981 tarihli ve 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla bu şirketlerin, askeri yasak bölgeler, güvenlik bölgeleri ve aynı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen stratejik bölgelerdeki taşınmaz edinimleri, Genel Kurmay Başkanlığının ya da yetkilendireceği komutanlıkların, özel güvenlik bölgelerindeki taşınmaz edinimleri ise taşınmazın bulunduğu yerdeki valiliğin iznine tabidir. Valilik iznine tabi hususlar, ilgili idare temsilcilerinin katılımıyla oluşan komisyonda, taşınmaz ediniminin, ülke güvenliği ve faaliyet konusuna uygunluğu değerlendirilerek karara bağlanır.

Bu madde hükümlerine aykırı şekilde edinildiği veya kullanıldığı tespit edilen taşınmazlar ve sınırlı aynî haklar, Maliye Bakanlığınca verilecek süre içerisinde maliki tarafından tasfiye edilmediği takdirde tasfiye edilerek bedele çevrilir ve bedeli hak sahibine ödenir.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin esas ve usuller, ilgili bakanlıkların görüşlerinin alınmasını müteakip Hazine Müsteşarlığı, İçişleri Bakanlığı, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı ve Millî Savunma Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Madde 37 – Yabancı hakiki şahısların intikal işleri Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinden verilen veyahut kendi salahiyetli makamlarından verilipte Türk kanunlarının veraset usulü hakkındaki hükümlerine uygun olduğu Türk mahkemelerince tasdik edilen veraset senetlerine istinaden yapılır.

Tapu Kanununun yabancılara mülk satışını düzenleyen maddeleri ile ilgili, Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı dikkate alınarak hazırlanan ve TBMM Genel Kurulu'nun 03 Temmuz 2008 tarihli birleşiminde kabul edilen 5782 sayılı Tapu Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun uygulaması ile ilgili Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Yabancı İşler Dairesi Başkanlığı 'nın 17.07.2008 tarih ve 2008/12 sayılı genelgesi tüm Tapu ve Kadastro Müdürlüklerine gönderilmiş olup, yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişiler ile yabancı ortaklı (yabancı sermayeli) firmaların taşınmaz edinimleri anılan genelge kapsamında yürütülmektedir.



T.C. BAYINDIRLIK VE İSKÂN BAKANLIĞI Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Yabancı İşler Dairesi Başkanlığı'nın

2008/12 Sayılı Genelgesi

Bilindiği üzere; yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde bu ülkelerin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketlerinin, ülkemizde taşınmaz mal tasarruflarına ilişkin talepleri 22.12.1934 tarihli ve 2644 sayılı Tapu Kanununun 35. maddesinde belirtilen esaslara göre düzenlenen ilgi (a)-(p) genelgelerimizde belirtilen esaslar çerçevesinde değerlendirilerek sonuçlandırılmakta, işlemlerin sonucunda ise yabancı uyruklu alıcı veya satıcı adına bilgi formları düzenlenerek merkeze gönderilmekteydi.

Ancak, Anayasa Mahkemesinin 11.04.2007 tarihli ve 2006/35 E, 2007/48 K. sayılı kararı ile; yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde bu ülkelerin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketlerinin, Türkiye’de taşınmaz mal edinimlerini düzenleyen 2644 sayılı Tapu Kanununun 35. maddesinin birinci fıkrasının dördüncü cümlesi olan “Bu fıkrada belirtilen koşullarla, yüzölçümü miktarını otuz hektara kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.” hükmü ile yedinci fıkrasında yer alan “ve yabancı uyruklu gerçek kişilerin il bazında edinebilecekleri taşınmazların, illere ve il yüzölçümüne göre binde beşi geçmemek üzere oranını tespite” ibaresi iptal edilmiştir.

İptal kararının yürürlüğe girdiği 16.04.2008 tarihi itibarıyla yeni yasal düzenleme yapma çalışmaları devam ettiğinden, ilgi (r) genelgemizle anılan tarihten itibaren yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde bu ülkelerin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketlerinin Türkiye’de taşınmaz edinme ve intikal taleplerinin ikinci bir talimata kadar bekletilmesi bildirilmişti.

Bilahare, 2644 sayılı Tapu Kanunu’nun 35 inci maddesi 03.07.2008 tarihli ve 5782 sayılı kanunla aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiş ve 15.07.2008 tarihli ve 26937 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

5782 sayılı Kanunla değişik 2644 sayılı Tapu Kanununun 35 inci maddesi;

“Yabancı uyruklu gerçek kişiler, karşılıklı olmak ve kanunî sınırlamalara uyulmak kaydıyla, Türkiye'de işyeri veya mesken olarak kullanmak üzere, uygulama imar planı veya mevzii imar planı içinde bu amaçlarla ayrılıp tescil edilen taşınmazları edinebilirler. Sınırlı aynî hak tesis edilmesinde de aynı koşullar aranır. Yabancı uyruklu bir gerçek kişinin ülke genelinde edinebileceği taşınmazlar ile bağımsız ve sürekli nitelikte sınırlı aynî hakların toplam yüzölçümü iki buçuk hektarı geçemez.

Yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri, ancak özel kanun hükümleri çerçevesinde taşınmaz mülkiyeti ve taşınmazlar üzerinde sınırlı aynî hak edinebilirler.

Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri lehine Türkiye'de taşınmaz rehni tesisinde birinci ve ikinci fıkralarda yer alan kayıt ve sınırlamalar aranmaz.

Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri dışındakiler Türkiye'de taşınmaz edinemez ve lehlerine sınırlı aynî hak tesis edilemez.

Türkiye Cumhuriyeti ile arasında karşılıklılık olan devlet vatandaşlarının kanunî miras yoluyla intikal eden taşınmazları için birinci fıkrada belirtilen kayıt ve sınırlamalar uygulanmaz. Ölüme bağlı tasarruflarda yukarıdaki fıkralarda belirtilen kayıt ve sınırlamalar uygulanır. Türkiye Cumhuriyeti ile arasında karşılıklılık olmayan devlet vatandaşlarının kanunî miras yoluyla edindikleri taşınmaz ve sınırlı aynî hakların intikal işlemleri yapılarak tasfiye edilir.

Karşılıklılığın tespitinde hukukî ve fiilî durum esas alınır. Bu ilkenin kişilere toprak mülkiyeti hakkının tanınmadığı, ülke uyruklarına uygulanmasında, yabancı devletin taşınmaz ediniminde kendi vatandaşlarına tanıdığı hakların, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına da tanınması esastır.

Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketlerinin; sulama, enerji, tarım, maden, sit, inanç ve kültürel özellikleri nedeniyle korunması gereken alanlar, özel koruma alanları ile flora ve fauna özelliği nedeniyle korunması gereken hassas alanlarda ve stratejik yerlerde kamu yararı ve ülke güvenliği bakımından taşınmaz ve sınırlı aynî hak edinemeyecekleri alanları, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının tescile esas koordinatlı harita ve planları içeren teklifi üzerine belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. Yabancı uyruklu gerçek kişiler merkez ilçe ve ilçeler bazında, uygulama imar planı ve mevzi imar plan sınırları içerisinde kalan toplam alanların yüzölçümünün yüzde onuna kadar kısmında taşınmaz ile bağımsız ve sürekli nitelikte sınırlı ayni hak edinebilirler. Bakanlar Kurulu, merkez ilçe ve ilçelerin altyapı, ekonomi, enerji, çevre, kültür, tarım ve güvenlik açısından önemlerini dikkate alarak, bu orandan fazla olmamak kaydıyla farklı oran belirlemeye yetkilidir. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu Bakanlık bünyesinde, ilgili idare temsilcilerinden oluşan komisyon tarafından, bu madde uyarınca Bakanlar Kuruluna verilen yetkiler dâhilinde çalışmalar yapılmak suretiyle kamu kurum ve kuruluşlarının bu kapsamdaki teklifleri incelenip değerlendirilerek Bakanlar Kuruluna sunulur. Valiliklerce, merkez ilçe ve ilçelerin uygulama imar planı ve mevzi imar plan sınırları içerisinde kalan toplam alanların yüzölçümünde meydana gelen değişiklikler takip eden yılın Ocak ayı sonuna kadar komisyona bildirilir.

Askerî yasak bölgeler, askerî güvenlik bölgeleri ile stratejik bölgelere ve değişiklik kararlarına ait harita ve koordinat değerleri Millî Savunma Bakanlığınca, özel güvenlik bölgeleri ve değişiklik kararlarına ait harita ve koordinat değerleri ise İçişleri Bakanlığınca geciktirilmeksizin Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu Bakanlığa verilir.

Yukarıdaki fıkralarda belirtilen bölgeler içerisinde kalması nedeniyle kamulaştırılması gereken ya da tapu sicilinde şerh verilmesine gerek duyulan parsellere ilişkin bildirimler ilgili idarelerince tapu sicil müdürlüklerine yapılır.

Bu madde hükümlerine aykırı edinilen veya kanunî zorunluluk dışında edinim amacına aykırı kullanıldığı tespit edilen taşınmazlar ile sınırlı aynî haklar, Maliye Bakanlığınca verilecek süre içerisinde maliki tarafından tasfiye edilmediği takdirde tasfiye edilerek bedele çevrilir ve bedeli hak sahibine ödenir.” Hükmünü amirdir.

Yine aynı Kanuna eklenen 36 ıncı maddesinde de “Yabancı Yatırımcıların Türkiye’de kurdukları veya iştirak ettikleri tüzel kişiliğe sahip şirketler, ana sözleşmelerinde belirtilen faaliyet konularını yürütmek üzere taşınmaz mülkiyeti veya sınırlı ayni hak edinebilir ve kullanabilirler. Bu şekilde edinilen taşınmazların Türkiye’de kurulu bulunan bir başka yabancı sermayeli şirkete devrinde ve taşınmaz maliki yerli sermayeli bir şirketin hisse devri yoluyla yabancı sermayeli hale gelmesi durumunda da aynı esas geçerlidir. Türkiye’de kurulu yabancı sermayeli şirketlerin tasfiyesi halinde şirketin sahip olduğu taşınmazın şirket ortağı yabancı gerçek kişiler veya yurt dışında kurulu yabancı ticaret şirketleri tarafından edinilmek istenmesi halinde 35 inci madde hükümleri uygulanır.



18/12/1981 tarihli ve 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla bu şirketlerin, askeri yasak bölgeler, güvenlik bölgeleri ve aynı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen stratejik bölgelerdeki taşınmaz edinimleri, Genel Kurmay Başkanlığının ya da yetkilendireceği komutanlıkların, özel güvenlik bölgelerindeki taşınmaz edinimleri ise taşınmazın bulunduğu yerdeki valiliğin iznine tabidir. Valilik iznine tabi hususlar, ilgili idare temsilcilerinin katılımıyla oluşan komisyonda, taşınmaz ediniminin, ülke güvenliği ve faaliyet konusuna uygunluğu değerlendirilerek karara bağlanır.



Bu madde hükümlerine aykırı şekilde edinildiği veya kullanıldığı tespit edilen taşınmazlar ve sınırlı ayni haklar, Maliye Bakanlığınca verilecek süre içerisinde maliki tarafından tasfiye edilmediği takdirde tasfiye edilerek bedele çevrilir ve bedeli hak sahibine ödenir.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin esas ve usuller, ilgili bakanlıkların görüşlerinin alınmasını müteakip Hazine Müsteşarlığı, İçişleri Bakanlığı, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ve Milli Savunma Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.” Hükmü ile Geçici 3 üncü madde ile “İlgili kurum ve kuruluşlar, bu Kanunun 35 inci maddesinin yedinci fıkrası uyarınca, yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketlerinin taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinemeyecekleri alanların yüzölçümlerini ve valilikler bu fıkrada belirtilen ilçelerin uygulama imar planı ve mevzi imar plan sınırları içerisinde kalan toplam alanların yüzölçümlerini bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren en geç üç ay içinde komisyona bildirir.



Yabancı uyruklu gerçek kişilerin merkez ilçe ve ilçeler bazında edinebilecekleri taşınmazlar ile bağımsız ve sürekli nitelikte ayni hakların miktarı tespit edilinceye kadar geçecek süre içinde yabancı uyruklu gerçek kişiler bu kanunun 35 inci maddesi hükümlerine göre taşınmaz ve sınırlı ayni hakları edinebilirler.” Hükmü getirilmiştir.

Bu itibarla;

1- Taşınmaz edinimi konusunda ülkemiz ile arasında tam karşılıklılık bulunan ve genelge eki “A” listede belirtilen ülkelerin vatandaşı olan yabancı gerçek kişilerin ülkemizde taşınmaz mülkiyeti ile bağımsız ve sürekli nitelikteki sınırlı ayni hak edinme taleplerinin, ilgili belediye veya valilikten alınacak yazı ile uygulama imar planı veya mevzi imar planında konut veya işyeri olarak ayrılmış olduğunun belgelendirilmesi ve bu amaçlarla kullanılmak amacıyla tapuya tescil edilmiş olması ile yetkili komutanlık vasıtasıyla askeri yasak bölge ve güvenlik bölgeleri dışında kaldığının tespiti kaydıyla, doğrudan tapu sicil müdürlüklerince sonuçlandırılması,



2- Taşınmaz edinimi konusunda ülkemiz ile arasında karşılıklılık bulunmayan ve genelge eki “B” listesinde belirtilen ülke vatandaşlarının taşınmaz edinim taleplerinin, Genel Müdürlükle herhangi bir yazışma yapılmadan tapu sicil müdürlüklerince doğrudan reddedilmesi,

3- Tam karşılıklılık bulunan (A listesi) ve tam karşılıklılık bulunmayan (B listesi) ülkelerin dışındaki diğer ülke vatandaşlarının taşınmaz edinim taleplerinin gerekli belgeleriyle birlikte Genel Müdürlüğe intikal ettirilerek alınacak talimata göre sonuçlandırılması,

4- Yabancı ülkelerde bu ülkelerin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip yabancı ticaret şirketleri Türkiye’de ancak özel kanun hükümleri (2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu, 4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanunu ve 6326 sayılı Petrol Kanunu) çerçevesinde taşınmaz edinebildiklerinden, bu şirketlerin taşınmaz edinimine ilişkin taleplerinin de özel kanun hükümlerine göre ilgili kurumlarından temin edecekleri belgelerin uygunluğu kapsamında doğrudan ilgili tapu sicil müdürlüklerince değerlendirilerek sonuçlandırılması,

5- Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri lehine Türkiye’de taşınmaz rehini tesisinde 35. maddenin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan kayıt ve sınırlamalar aranılmadan doğrudan ilgili tapu sicil müdürlüklerince sonuçlandırılması,

6- Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri dışındaki tüm tüzel kişiliklerin (tüzel kişiliği olan veya olmayan vakıf, dernek, kooperatif, cemiyet, topluluk, cemaat vb.) Türkiye’de taşınmaz edinmesi ve lehlerine sınırlı ayni hak tesis edilmesi mümkün olmadığından, konuya ilişkin taleplerin, Genel Müdürlükle herhangi bir yazışma yapılmadan tapu sicil müdürlüklerince doğrudan reddedilmesi,

7- Türkiye Cumhuriyeti ile arasında taşınmaz edinimi konusunda karşılıklılık bulunan ülke vatandaşlarının kanuni miras yoluyla intikal eden taşınmazları için 35. maddenin birinci fıkrasında belirtilen kayıt ve sınırlamalar uygulanmadan, ölüme bağlı tasarruflarında ise maddenin birinci ve ikinci fıkralarında belirtilen kayıt ve sınırlamalar uygulanarak doğrudan tapu sicil müdürlüklerince karşılanması,

8- Türkiye Cumhuriyeti ile arasında taşınmaz edinimi konusunda karşılıklılık bulunmayan ülke vatandaşlarının ise kanuni miras yoluyla edindikleri taşınmazların ve sınırlı ayni hakların intikal işlemleri yapıldıktan sonra, ilgililere taşınmazların ve sınırlı ayni hakların tasfiyeye tabi olduğu bildirilerek, tasfiyesi için ilgili defterdarlık veya mal müdürlüklerine bildirimde bulunulması ve taşınmazın beyanlar hanesine bu yönde belirtme yapılması, işleme konu taşınmazın özel güvenlik bölgesinde kalması halinde İçişleri Bakanlığına (Valilik), askeri yasak bölge ve güvenlik bölgelerinde kaldığının tespiti halinde ise, tasfiyesi için ilgili askeri makamlara bildirimde bulunulması,

9- Yabancı uyruklu gerçek kişilerin ülkemizde taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinimleri 2,5 hektarla sınırlandırıldığından, bu miktarı geçen edinim taleplerinin ilgili tapu sicil müdürlüklerince reddedilmesi,

Öte yandan, ülke çapındaki iki buçuk hektara ilişkin sınırlama merkeze intikal edecek işlemler üzerinden kontrol edilmekle birlikte, tapu sicil müdürlüklerince yürütülen işlemler esnasında, taşınmaz edinimi ile bağımsız ve sürekli nitelikte sınırlı ayni hak tesisi talebinde bulunan yabancı uyruklu gerçek kişilerin akitli işlemlerde resmi senede, kanuni miras dışındaki tasarruflar için, düzenlenen tescil istem belgesinde; "Bu taşınmaz dahil, Türkiye Cumhuriyeti sınırları dahilinde şahsım tarafından edinilen bağımsız ve sürekli nitelikte sınırlı ayni haklar ile taşınmazların miktarı iki buçuk hektarı geçmemektedir. Aksi durumun tespiti halinde fazla miktarın tasfiye edilerek bedele çevrilmesini kayıtsız şartsız kabul ve taahhüt ederim." şeklinde taahhütlerinin alınması,

10- Tapu Kanunu’nun 35 inci maddesi hükümlerine aykırı edinilen veya kanuni zorunluluk dışında edinim amacına aykırı kullanıldığı ilgili Makamlarca tespit edilen taşınmazlar ile sınırlı ayni hakların tasfiyesi gerektiğinden, bunların tasfiye edilerek bedelinin hak sahibine ödenmesi için tapu sicil müdürlüklerince Maliye Bakanlığı’nın ilgili mahalli birimlerine bildirimde bulunulması,

Gerekmektedir.

Diğer taraftan;

11- Suriye vatandaşlarının taşınmaza ilişkin taleplerinin merkezden sorulmak suretiyle sonuçlandırılması,

12- Sırbistan Cumhuriyeti ile karşılıklılık bulunduğundan, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti pasaportu taşıyan “Sırbistan” uyruklu gerçek kişilerin, Sırbistan Cumhuriyeti vatandaşı olduklarını ülkemizdeki Sırbistan Konsolosluklarından alacakları belge ile teyit edilmesi kaydıyla, taşınmaz edinimine yönelik taleplerinin madde (1) uyarınca doğrudan ilgili tapu sicil müdürlüklerince sonuçlandırılması,

13- Türk asıllı Yunan uyruklu gerçek kişilerin taşınmaz satın alma taleplerinin, talep sahiplerinin Türk asıllı olduklarının tespit edilmesi için pasaport fotokopisi ve ibraz etmeye ihtiyaç duydukları diğer belgeleriyle birlikte, Dışişleri Bakanlığı Emlak Dairesi Başkanlığı’na bir dilekçe ile başvurarak, Türk asıllı olduklarını, kimlik ve Yunanistan’daki adres bilgileriyle birlikte beyan ederek, hangi tapu sicil müdürlüğü yetki alanında bulunan taşınmaz malı satın almak istediklerini bildirmelerinin sağlanması ve bu talepleri hakkında Dışişleri Bakanlığından bildirilecek cevaplara göre (talep sahibi hakkında ilgili dış temsilciliğimiz aracılığıyla yapılacak inceleme sonucunda Türk asıllı olduğu tespit edildiği takdirde, Türk asıllı Yunan uyruklu talep sahibinin taşınmaz mal satın almasında sakınca bulunmadığı, ilgili tapu sicil müdürlüğüne iletilmek üzere, Dışişleri Bakanlığınca Genel Müdürlüğümüze bir yazı ile bildirilmesinden sonra) Genel Müdürlüğümüzden alınacak talimatlar doğrultusunda işlem tesis edilmesi,

Türk aslından olmayan Yunan uyruklu gerçek kişilerin taşınmaz mala ilişkin her türlü taleplerinin ise Genel Müdürlüğe aktarılarak, alınacak talimat doğrultusunda sonuçlandırılması,

14- Cemaat Vakıflarının ülkemizdeki taşınmaz mal edinim talepleri 2762 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 1 inci maddesinde belirtilen esaslar çerçevesinde düzenlenerek tüm birimlerimize gönderilen ilgi (d) genelgemizde belirtilen esaslara göre değerlendirilerek sonuçlandırılmaktaydı.

Bu defa; 2762 sayılı Vakıflar Kanunu 20.02.2008 tarihli ve 5737 sayılı Kanunla yeniden düzenlenerek 27.02.2008 tarihli ve 26800 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Bu bağlamda Tasarruf İşlemleri Dairesi Başkanlığı tarafından 5737 sayılı kanunda belirtilen esaslara göre Cemaat Vakıflarının da ülkemizde taşınmaz mal edinimlerini kapsayacak şekilde ilgi (r) genelge düzenlenerek tüm birimlerimize bildirilmiştir.

Bu nedenle; Cemaat Vakıflarının ülkemizde taşınmaz mal edinim talepleri Tasarruf İşlemleri Dairesi Başkanlığınca düzenlenen ilgi (r) genelgede belirtilen esaslar çerçevesinde değerlendirilerek sonuçlandırılacaktır.

15- Daha önce gerekli yazışmaları yapılarak Genel Müdürlüğümüze soru konusu edilmiş ve Genel Müdürlüğümüzce de olumlu talimatlandırılmış, ancak ilgi (p) genelge gereğince tamamlanamayan işlemlerin gerekli eksikliklerinin tamamlanması kaydıyla Merkeze yeniden intikal ettirilmeksizin başkaca da sakıncası bulunmaması kaydıyla sonuçlandırılmaları uygun bulunmuştur.



16- Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketlerinin; ülkemizdeki her türlü taşınmaza ilişkin işlemlerinin sonunda bilgi formunun mutlak surette düzenlenerek merkeze gönderilmesi,

Gerekmektedir.

Yeni yasal düzenlemeyle, yabancı uyruklu gerçek kişiler merkez ilçe ve ilçeler bazında, uygulama imar planı ve mevzi imar plan sınırları içerisinde kalan toplam alanların yüzölçümünün yüzde onuna kadar kısmında taşınmaz ile bağımsız ve sürekli nitelikte sınırlı ayni hak edinebileceklerdir. Anılan oran merkeze intikal edecek işlemler üzerinden kontrol edileceğinden, tapu sicil müdürlüklerimizce, yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketlerinin; ülkemizdeki her türlü taşınmaza ilişkin işlemlerinin sonunda bilgi formunun düzenlenerek merkeze gönderilmesi büyük önem taşımaktadır.

Söz konusu bilgi formları, merkezdeki bilgisayar kayıtlarına aktarılmak üzere, bilgi formunun arkasındaki açıklama dikkatlice okunarak ilgililerinden en az biri yabancı olan kişiler arasındaki her türlü akit ve tescil işleminin tamamlanmasını takiben noksansız doldurulup formun alt tarafındaki açıklama kısmında hiçbir tereddüde yer verilmeyecek şekilde gerekli açıklama yapıldıktan sonra en kısa sürede Genel Müdürlüğe gönderilmesi gerekmektedir.

Ayrıca 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanununun Anayasa Mahkemesince iptal edilen 3/d maddesindeki hüküm ile ilgili olarak 2644 sayılı Tapu Kanununun 36 ıncı maddesinde getirilen ve yukarda belirtilen hükümle ilgili bu madde uygulamasına ilişkin usul ve esaslar bir yönetmelikle belirlenecek olmakla birlikte ilgili Kurumlarca bir yönetmelik çıkarılıncaya kadar uygulamaya ilişkin bazı önlemlerin alınması zorunluluğu ortaya çıkmıştır.

Buna göre Ticaret Şirketlerinin Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu hükümlerine göre kurulup kurulmadığı İdaremizce bilinemeyeceğinden Ticaret Şirketlerinin 2644 sayılı Tapu Kanununun 2 inci maddesi gereğince ibraz ettikleri yetki belgesinde şirketin 4875 sayılı Kanuna göre kurulan bir şirket olduğu hususu belirtilmemişse düzenlenen resmi senedin uygun bir yerine “ taşınmazı edinen şirketin 4875 sayılı yasaya tabi olmadığı, aksi halde edinilen taşınmazın 2644 sayılı Tapu Kanununun 36 ıncı maddesi gereğince tasfiyeye tabi tutulacağını bildikleri ve kabul ettikleri” hususu yazılarak taraflara imzalatılmak suretiyle genel hükümlere göre işlem tamamlanacaktır;

4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanununa göre kurulduğunun bildirilmesi halinde ise;

1- Edinilmek istenilen söz konusu taşınmaz malın askeri yasak bölgesi, güvenlik bölgesi ya da 2565 sayılı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen stratejik alanlarda kalıp kalmadığı, bu alanlarda kalıyor ise satışında sakınca bulunup bulunmadığı hususunda Genelkurmay Başkanlığı izni;



2-Yine satışa konu taşınmaz malın ediniminin şirket faaliyet konusuna uygun olup olmadığı ile özel güvenlik bölgesinde kalıp kalmadığı, bu alanlarda kalıyor ise satışında sakınca bulunup bulunmadığı hususlarında da Valilik izni,

Gerekmektedir.

Valilikler nezdinde oluşturulacak Komisyonca, edinilecek taşınmazın şirketin faaliyet konusuna uygunluğu yönünden yapılacak değerlendirmede, Genel Kurmay Başkanlığınca verilecek izinlerin de dikkate alınması uygun olacağından, anılan komisyonca gerekli değerlendirmenin daha doğru bir şekilde yapılabilmesi için; söz konusu taşınmazın askeri yasak bölgesi, güvenlik bölgesi ya da stratejik alanlarda kalıp kalmadığı, bu alanlarda kalıyor ise satışında sakınca bulunup bulunmadığı hususların da Valilik tarafından Genelkurmay Başkanlığı ya da yetkilendireceği komutanlıktan alınacak yazının komisyonca verilecek izin (Özel güvenlik bölgesinde kalıp kalmadığı, bu alanlarda kalıyor ise satışında sakınca bulunup bulunmadığı yönünde) yazısına ek yapılmasının talep edilmesi ve Valilikten alınacak cevap sonucuna göre taleplerin karşılanması ya da ret edilmesi gerekmektedir.

Ayrıca, 4875 sayılı Kanunda Hazine Müsteşarlığı tarafından bu konuda bilgi sistemi kurulması öngörüldüğünden, yapılacak işlemleri takiben “bilgi formu”nun uyruğu kısmına yetki belgesi ve işleme esas diğer evrakı müsbiteye bakılmak suretiyle “4875 sayılı kanuna göre kurulmuştur” ya da “6224 sayılı kanuna göre kurulmuştur” ibaresi yazıldıktan sonra Genel Müdürlüğe gönderilecektir.

İlgi (b), (c), (d), (f), (h), (i), (k), (l), (m), (n), (o) ve (p) genelgeler yürürlükten kaldırılmıştır.

Bilgi edinilmesini, bu genelgenin Bölgenize bağlı tüm tapu sicil ve kadastro müdürlüklerine duyurularak genelge hükümleri doğrultusunda işlem yapılmasının temini ile uygulamanın titizlikle takibini önemle rica ederim.

A.1.KARŞILIKLILIK



Karşılıklılığın tespitinde hukuki ve fiili durum esas alınır. Karşılıklılığın kanuni ve fiili olmasının yanında yeni düzenlemede karşılıklılık ilkesinin birebir uygulanması yerine, yabancı devletin kendi vatandaşlarına tanıdığı hakların, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına da tanınması esası getirilmiştir.



Bu ilkenin kişilere toprak mülkiyeti hakkının tanınmadığı, ülke uyruklarına uygulanmasında, yabancı devletin taşınmaz ediniminde kendi vatandaşlarına tanıdığı hakların, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına da tanınması esastır.



Bakanlar Kurulu 29.05.1940 tarih ve 2/13394 sayılı Kararında, karşılıklılık ilkesinden ne anlaşılması gerektiğini açıklamıştır. Karara göre karşılıklılık ilkesinin varlığı için kanuni düzenlemenin yanında bunun fiilen uygulanabilir olması da gerekmektedir. Kanuni karşılıklılığın fiili durumu göstermeyeceği göz önüne alınan kararda, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının başvurusu halinde, yabancı ülkede karşılaşacakları sınırlamaların karşılıklılık uygulamasına esas alınması istenmiştir. Dolayısıyla Ülkemiz ile yabancı bir devlet arasında taşınmaz edinimi konusunda karşılıklılığın varlığından söz edebilmek için karşılıklılığın kanuni ve fiili olması gerekmektedir. Buna göre, bir yabancı ülke vatandaşının ülkemizde taşınmaz edinmesi, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının da o ülkede taşınmaz l edinmesine, kanun ile hak tanınmış olmasına ve bu hakkın da fiilen uygulanabilmesine bağlıdır. A.2. KARŞILIKLIK İLKESİNİN İSTİSNALARI Yabancı gerçek kişilerin ülkemizde taşınmaz edinmelerinin birinci koşulu karşılıklılık olmakla birlikte, karşılıklılık ilkesine gerçek kişiler açısından getirilen bazı istisnalar bulunmaktadır. Bu istisnalar şunlardır:



a. Vatansızlar hiçbir devlet uyruğu taşımadıkları için karşılıklılık şartının belirleneceği muhatap bir devlet bulunmamaktadır. Bu nedenle, vatansızlar karşılıklılık şartından muaftırlar.



b. Türkiye tarafından 26.08.1961 tarih ve 359 Sayılı Kanunla onaylanan 28.07.1951 tarihli "Mültecilerin Hukuki Durumuna Dair Sözleşme"nin m. 7/2 hükmüne göre, mülteciler, sığındıkları ülkede üç yıl ikamet ettikten sonra karşılıklılık şartından muaf olurlar. Türkiye'de bulunan mülteciler de aynı hükme tabidir. Muafiyet için mültecilerin bu durumlarını resmi belge ile kanıtlamaları yeterlidir.



c. Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri lehine Türkiye’de taşınmaz rehni tesisinde birinci ve ikinci fıkralarda yer alan kayıt ve sınırlamalar aranmaz.

A.3. KANUNİ KISITLAYICI HÜKÜMLERE UYMAK



Yabancı gerçek kişilerin ülkemizde taşınmaz edinmelerinin ikinci koşulu kanunla getirilmiş olan kısıtlayıcı hükümlere uymaktır.



Yabancıların taşınmaz edinmelerine ilişkin olarak kanunlarımızda bazı kısıtlamalar yer almış bulunmaktadır. Bu kısıtlayıcı hükümler şunlardır:



a. Yabancıların ülkemizde taşınmaz edinmelerini coğrafi açıdan sınırlayan 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanununda yer alan düzenlemelere göre; askeri yasak bölgeler ve güvenlik bölgelerindeki taşınmazların yabancı gerçek ve tüzel kişilere satılması, devredilmesi ve kiralanması mümkün bulunmamaktadır.



b. 2644 sayılı Tapu Kanununun 35'inci Maddesine göre, yabancı uyruklu bir gerçek kişinin ülke genelinde edinebileceği taşınmazlar ile bağımsız ve sürekli nitelikteki sınırlı ayni hakların toplam yüz ölçümü 2,5 hektarı geçemez. Yüz ölçüm miktarını 30 hektara kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir. Kanuni miras bu hükmün dışındadır.



c. Yabancı uyruklu gerçek kişiler, Türkiye’de işyeri veya mesken olarak kullanmak üzere, uygulama imar planı veya mevzii imar planı içinde bu amaçlarla ayrılıp tescil edilen taşınmazların dışındaki taşınmazları edinemezler. Sınırlı ayni hak tesis edilmesinde de aynı koşullar aranır. Yabancı uyruklu gerçek kişilerin il bazında edinebilecekleri taşınmazların, illere ve il yüzölçümüne göre binde beşi geçmemek üzere oranını tespite Bakanlar Kurulu yetkilidir



YABANCI TÜZEL KİŞİLİĞE SAHİP TİCARET ŞİRKETLERİNİN TÜRKİYE'DE TAŞINMAZ EDİNİMLERİ

________________________________________

Tapu Kanununun 35'inci Maddesinde yapılan değişiklikle, yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri, ancak özel kanun hükümleri çerçevesinde taşınmaz mülkiyeti ve taşınmazlar üzerinde sınırlı ayni hak edinebilirler.

İlgili özel kanunlar;

—2634 sayılı Turizm Teşvik Kanunu

—6326 sayılı Petrol Kanunu

—4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanunu

Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri lehine Türkiye’de taşınmaz rehni tesisinde birinci ve ikinci fıkralarda yer alan kayıt ve sınırlamalar aranmaz.

Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri dışındakiler Türkiye’de taşınmaz edinemez ve lehlerine sınırlı ayni hak tesis edilemez.

YABANCI SERMAYELİ ŞİRKETLERİN TAŞINMAZ EDİNİMLERİ

________________________________________

Yabancı sermayeli şirket ifadesi çoğu zaman yabancı şirket ifadesi ile karıştırılmaktadır. Öncelikle belirtmek gerekir ki, yabancı sermayeli şirketler Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre Türkiye'de kurulurlar ve Türk Ticaret Siciline kaydedilirler. Yani, bu şirketler Türkiye Cumhuriyeti hukuk kurallarına tabi şirketlerdir. Sadece sermayelerinin tamamı veya bir kısmı yabancı gerçek veya tüzel kişilere aittir. Hissedarlarının yabancı kişiler olması şirketi yabancı tüzel kişi statüsüne sokmaz; çünkü şirketin uyruğu ile hissedarlarının uyrukları farklı hususlardır.



17 Haziran 2003 tarih ve 25141 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5 Haziran 2003 tarih ve 4875 sayılı "Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu" ile 18.01.1954 tarih ve 6224 sayılı Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanunu yürürlükten kaldırılarak; doğrudan yabancı yatırımların özendirilmesi ve artırılması, yabancı yatırımcının haklarının korunması, yabancı yatırımların gerçekleşmesinde izin ve onay sisteminin bilgilendirme sistemine dönüştürülmesi amaçlarıyla yeni esaslar getirilmiştir. 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu ile yabancı yatırımcılar yerli yatırımcılarla eşit muameleye tabi tutulmuş; yatırım izni, şirket kuruluş izni gibi izin ve onaylar kaldırılmış; yabancı yatırımcıların Ülkemizde kurdukları veya iştirak ettikleri tüzel kişiliğe sahip şirketlerin, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının edinimine açık olan bölgelerde taşınmaz mülkiyeti veya sınırlı ayni hak edinmeleri serbest bırakılmıştı. Ancak anılan hükmün Anayasa Mahkemesi Tarafından iptal edilmesinin ardından konu 15 Temmuz 2008 tarih ve 26937 sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürülüğe giren 5782 sayılı Tapu Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 2'inci maddesinde yeniden düzenlenmiştir. Buna Göre:



3/7/2008 TARİH VE 5782 SAYILI TAPU KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN

MADDE 2 – 2644 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.

"MADDE 36 – Yabancı yatırımcıların Türkiye’de kurdukları veya iştirak ettikleri tüzel kişiliğe sahip şirketler, ana sözleşmelerinde belirtilen faaliyet konularını yürütmek üzere taşınmaz mülkiyeti veya sınırlı ayni hak edinebilir ve kullanabilirler. Bu şekilde edinilen taşınmazların Türkiye’de kurulu bulunan bir başka yabancı sermayeli şirkete devrinde ve taşınmaz maliki yerli sermayeli bir şirketin hisse devri yoluyla yabancı sermayeli hale gelmesi durumunda da aynı esas geçerlidir. Türkiye’de kurulu yabancı sermayeli şirketlerin tasfiyesi halinde şirketin sahip olduğu taşınmazın şirket ortağı yabancı gerçek kişiler veya yurt dışında kurulu yabancı ticaret şirketleri tarafından edinilmek istenmesi halinde 35 inci madde hükümleri uygulanır.

18/12/1981 tarihli ve 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla bu şirketlerin, askeri yasak bölgeler, güvenlik bölgeleri ve aynı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen stratejik bölgelerdeki taşınmaz edinimleri, Genel Kurmay Başkanlığının ya da yetkilendireceği komutanlıkların, özel güvenlik bölgelerindeki taşınmaz edinimleri ise taşınmazın bulunduğu yerdeki valiliğin iznine tabidir. Valilik iznine tabi hususlar, ilgili idare temsilcilerinin katılımıyla oluşan komisyonda, taşınmaz ediniminin, ülke güvenliği ve faaliyet konusuna uygunluğu değerlendirilerek karara bağlanır.

Bu madde hükümlerine aykırı şekilde edinildiği veya kullanıldığı tespit edilen taşınmazlar ve sınırlı aynî haklar, Maliye Bakanlığınca verilecek süre içerisinde maliki tarafından tasfiye edilmediği takdirde tasfiye edilerek bedele çevrilir ve bedeli hak sahibine ödenir.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin esas ve usuller, ilgili bakanlıkların görüşlerinin alınmasını müteakip Hazine Müsteşarlığı, İçişleri Bakanlığı, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı ve Millî Savunma Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir."

MADDE 3 – 2644 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 3 – İlgili kurum ve kuruluşlar, bu Kanunun 35 inci maddesinin yedinci fıkrası uyarınca, yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketlerinin taşınmaz ve sınırlı aynî hak edinemeyecekleri alanların yüzölçümlerini ve valilikler bu fıkrada belirtilen ilçelerin uygulama imar planı ve mevzi imar plan sınırları içerisinde kalan toplam alanların yüzölçümlerini bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren en geç üç ay içinde komisyona bildirir.

Yabancı uyruklu gerçek kişilerin merkez ilçe ve ilçeler bazında edinebilecekleri taşınmazlar ile bağımsız ve sürekli nitelikte aynî hakların miktarı tespit edilinceye kadar geçecek süre içinde, yabancı uyruklu gerçek kişiler bu Kanunun 35 inci maddesi hükümlerine göre taşınmaz ve sınırlı aynî hakları edinebilirler."

MADDE 4 – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 5 – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanununun Anayasa Mahkemesince iptal edilen 3/d maddesindeki hüküm ile ilgili olarak 2644 sayılı Tapu Kanununun 36 ıncı maddesinde getirilen ve yukarda belirtilen hükümle ilgili bu madde uygulamasına ilişkin usul ve esaslar bir yönetmelikle belirlenecek olmakla birlikte ilgili Kurumlarca bir yönetmelik çıkarılıncaya kadar uygulamaya ilişkin bazı önlemlerin alınması zorunluluğu ortaya çıkmıştır Bu itibarla konu ile ilgili Yönetmelkik çıkınaya kadar olan uygulamalarda alınacak tedbirler Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Yabancı İşler Dairesi Başkanlığı nın 2008/12 sayılı geneşgesinde belirlenmiştir.



Buna göre Ticaret Şirketlerinin Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu hükümlerine göre kurulup kurulmadığı İdaremizce bilinemeyeceğinden Ticaret Şirketlerinin 2644 sayılı Tapu Kanununun 2 inci maddesi gereğince ibraz ettikleri yetki belgesinde şirketin 4875 sayılı Kanuna göre kurulan bir şirket olduğu hususu belirtilmemişse düzenlenen resmi senedin uygun bir yerine “ taşınmazı edinen şirketin 4875 sayılı yasaya tabi olmadığı, aksi halde edinilen taşınmazın 2644 sayılı Tapu Kanununun 36 ıncı maddesi gereğince tasfiyeye tabi tutulacağını bildikleri ve kabul ettikleri” hususu yazılarak taraflara imzalatılmak suretiyle genel hükümlere göre işlem tamamlanacaktır;



4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanununa göre kurulduğunun bildirilmesi halinde ise;



1- Edinilmek istenilen söz konusu taşınmaz malın askeri yasak bölgesi, güvenlik bölgesi ya da 2565 sayılı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen stratejik alanlarda kalıp kalmadığı, bu alanlarda kalıyor ise satışında sakınca bulunup bulunmadığı hususunda Genelkurmay Başkanlığı izni;

2-Yine satışa konu taşınmaz malın ediniminin şirket faaliyet konusuna uygun olup olmadığı ile özel güvenlik bölgesinde kalıp kalmadığı, bu alanlarda kalıyor ise satışında sakınca bulunup bulunmadığı hususlarında da Valilik izni,

Gerekmektedir.

Valilikler nezdinde oluşturulacak Komisyonca, edinilecek taşınmazın şirketin faaliyet konusuna uygunluğu yönünden yapılacak değerlendirmede, Genel Kurmay Başkanlığınca verilecek izinlerin de dikkate alınması uygun olacağından, anılan komisyonca gerekli değerlendirmenin daha doğru bir şekilde yapılabilmesi için; söz konusu taşınmazın askeri yasak bölgesi, güvenlik bölgesi ya da stratejik alanlarda kalıp kalmadığı, bu alanlarda kalıyor ise satışında sakınca bulunup bulunmadığı hususların da Valilik tarafından Genelkurmay Başkanlığı ya da yetkilendireceği komutanlıktan alınacak yazının komisyonca verilecek izin (Özel güvenlik bölgesinde kalıp kalmadığı, bu alanlarda kalıyor ise satışında sakınca bulunup bulunmadığı yönünde) yazısına ek yapılmasının talep edilmesi ve Valilikten alınacak cevap sonucuna göre taleplerin karşılanması ya da ret edilmesi gerekmektedir.



Ayrıca, 4875 sayılı Kanunda Hazine Müsteşarlığı tarafından bu konuda bilgi sistemi kurulması öngörüldüğünden, yapılacak işlemleri takiben “bilgi formu”nun uyruğu kısmına yetki belgesi ve işleme esas diğer evrakı müsbiteye bakılmak suretiyle “4875 sayılı kanuna göre kurulmuştur” ya da “6224 sayılı kanuna göre kurulmuştur” ibaresi yazıldıktan sonra Genel Müdürlüğe gönderilecektir.

TRANSFER

Yabancıların gerek döviz bozdurmak suretiyle satın aldıkları gerekse döviz bozdurmaksızın sahip oldukları taşınmaz ve ayni hakların gelirleri ve satış bedellerinin bankalar ve özel finans kurumları yolu ile transfer ettirilmesi serbesttir.

BAŞVURULAR İLE İLGİLİ GEREKLİ BİLGİLER:

________________________________________

I. BAŞVURULARIN YAPILACAĞI MERCİİ

2644 sayılı Tapu Kanununun 26'ncı Maddesi ile; mülkiyete, mülkiyetten ayrı ayni haklara ilişkin sözleşmeleri düzenleme görev ve yetkisi Tapu Sicil Müdürlüklerine verilmiştir.

Taşınmaz mal edinmek isteyen veya mülkiyetten ayrı ayni haklardan yararlanmak isteyen yabancı kişiler, başvurularını, taşınmaz malın bulunduğu yerin Tapu Sicil Müdürlüğüne yapacaklardır.

Konu ile ilgili ayrıntılı bilgiler Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünden temin edilebilir.

II. BAŞVURULAR İÇİN GEREKLİ BELGELER

Başvurular için gerekli belgeler bakımından yabancılarla Türk vatandaşları arasında herhangi bir fark bulunmamaktadır.

A)GERÇEK KİŞİLER AÇISINDAN

1- Taşınmaz mala ait varsa tapu senedi, yoksa taşınmaz malın ada ve parsel numarasını belirtir belge veya malikin sözlü beyanı,

2- Uyruğunda bulunduğu ülkenin kimlik belgesi veya pasaportu ile iki adet vesikalık fotoğraf,



3- İstemde bulunan kişi vekil ise, temsile ilişkin vekaletname ile temsilcinin fotoğraflı kimlik belgesi ve vesikalık fotoğraf, alıcılar açısından bizzat işleme katılmayanlar var ise, onları temsil eden temsilcilerin fotoğraflı kimlik belgeleri, vesikalık fotoğrafları ve temsilciliklerine ilişkin belgeler.

B) TÜZEL KİŞİLER AÇISINDAN

1- 4875 Sayılı Doğrudan yabancı Yatırımlar Kanununa göre kurulan şirketler Ticaret Sicil Memurluğundan alacakları yetki belgelerini, imza sirkülerini ve buna dayanılarak yetkili kılınan kişiye verilen vekaletnameyi,



2- Yabancı ülkelerde kendi kanunlarına göre kurulan yabancı ticaret şirketleri için kuruldukları ülkenin kendi mevzuatınca ilgili makamlarından alacakları yetki belgesi yerine geçen bir belgeyi ibraz etmeleri gerekmektedir.



Tapu işlemleri sırasında ödenmesi gereken harç ve vergiler açısından yabancı uyruklu kişiler ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları arasında hiçbir fark yoktur.

Ancak, ülkemizde taşınmaz mal edinmek isteyen yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişilerin edinmek istedikleri taşınmaz malların Askeri Yasak Bölge ve Güvenlik Bölgeleri dışında kalıp kalmadığının tespit edilebilmesini teminen yetkili askeri makama sorulurken, taşınmazın bulunduğu yerin 1/25000 ölçekli haritada işaretlenmesi için araziye gidilmesi gerekiyorsa “parselin yerinde gösterilmesi” işlemine göre döner sermaye hizmet bedeli alınmaktadır.

LİSANSLI EMLAKKOMİSYONCULUĞU VE EMLAK MÜŞAVİRLİĞİ ,HAKKINDA KANUN TASARI TASLAĞI

LİSANSLI EMLAKKOMİSYONCULUĞU VE EMLAK MÜŞAVİRLİĞİ ,HAKKINDA KANUN TASARI TASLAĞI



HAZIRLAYAN: İSTANBUL TİCARET ODASI 24 NOLU GAYRİMENKUL HİZMETLERİ MESLEK KOMİTESİ




Genel Açıklama



Yapılan çalışma ile emlak sektöründe verilecek hizmetlerde lisanslama esası getirilmiştir. Uygulamada lisanslı gayrimenkul değerleme uzmanlığı, lisanslı harita büroları gibi çeşitli örnekler bulunmaktadır.



Lisans alınarak sürdürülecek faaliyetler üç gruba ayrılmaktadır. Bunlar;



a) Lisanslı emlak müşavirleri

b) Lisanslı emlak müşavirlik şirketleri

c) Lisanslı emlak komisyoncuları



Lisanslı emlak müşavirleri, danışmanlık, bilirkişilik, raporlama, gayrimenkul alım satımına ilişkin aracılık ve kiralama hizmetleri ile gayrimenkulün devri , ayni ve şahsi hak tesisine ilişkin işlemleri (ipotek, irtifak, v.s) belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde takip edip gerçekleştirebileceklerdir.



Lisanslı emlak komisyoncuları, gayrimenkul alım satımına aracılık ve kiralama hizmetleri verecektir. Bugünkü emlak komisyonculuğu faaliyeti de esasında söz konusu işlemlerdir. Bu alanda en geniş kesimi de emlak komisyoncuları oluşturmaktadır. Emlak komisyoncusunun, lisanslı emlak müşavirlerinde aranan şartları sağlaması halinde, lisanslı emlak müşaviri olmaları da mümkündür.



Lisanslı emlak müşavirliği şirketleri lisanslı emlak müşavirinin sunduğu hizmetlerin yanında ,

gayrimenkulün devri, ayni ve şahsi hak tesisine ilişkin olarak resmi senet ve tescil istem belgelerini hazırlayabileceklerdir. Bu belgeler tapu sicil müdürlüğünün tasdiki ve tarafların imzalaması ile resmiyet kazanacaktır. Söz konusu şirketler tapu kayıt suretlerini de tasdik edebilecektir.



Gayrimenkule yönelik alım satıma aracılık yapan, kiralama hizmeti verenlerden, aynı zamanda danışmanlık ve tapu işlemlerinin takip ve sonuçlandırması beklenmemelidir. Tapu işlemleri ve gayrimenkule yönelik hizmetler, hukuki, teknik, idari ve mali bilgiyi gerektiren işlemlerdir. Konunun uzmanı olmayan iş sahiplerinden de bu donanıma sahip olması beklenemez. Yapılacak bilgilendirmeler de yeterli olmamaktadır. Gayrimenkul hizmetlerinde belge düzeninin sağlanması, işlemlerin takip ve sonuçlandırılması, tescile esas sözleşmelerin hazırlanması uzmanlaşmayı gerektirmektedir. Bu nedenle bu işlemlerin lisanslı emlak müşavirliği şirketleri tarafından da yerine getirilmesi gerekmektedir. Böylece tapu kayıtları işlem öncesinde sağlıklı olarak incelenecek, belge düzeni kontrol edilecek, işlemler kısa sürede sonuçlandırılacaktır.



Lisanslı Emlak Müşavirliği ve Lisanslı Emlak Komisyonculuğu Kanununun çıkması halinde sektör kayıt altına alınacak, ilgisiz kişi ve kuruluşların bu hizmeti vermesi öncelenecektir. Uygulama ile Devletin vergi ve harç gelirleri artacağı gibi, lisans bedellerinden Devlet, önemli bir ek gelirde elde edecektir. İşlemler konunun uzmanı lisans sahiplerince yerine getirilip, tapu sicil müdürlüklerindeki kayıtların kontrolüyle sonuçlanacağından, işlemlerde sıhhat artacaktır. Tapu sicil müdürlüklerinde yığılma olmayacak bundan kaynaklanan sızlanma ve şikâyetlerde en aza inecektir.

Bu uygulamanın en önemli sonuçlarından birisi de, bu sektörün katma değer yaratan, belli disiplin ve kuralları olan önemli bir sektör haline gelmesidir.





LİSANSLI EMLAK KOMİSYONCULUĞU VE LİSANSLI EMLAK MÜŞAVİRLİĞİ HAKKINDA KANUN TASARI TASLAĞI



Amaç

MADDE 1 – Bu kanunun amacı; lisanslı emlak müşavirleri, lisanslı emlak müşavirliği şirketleri ile lisanslı emlak komisyoncularının faaliyet, denetim ve sorumluluklarına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2- Bu kanun, lisanslı emlak müşavirleri ,emlak müşavirliği şirketleri ve emlak komisyoncularının gayrimenkullere yönelik yapacakları aracılık,kiralama,danışmanlık,belge düzenleme ,tasdik etme gibi işlemlerin yerine getirilmesini kapsar.





Tanımlar

MADDE 3 - Bu kanunda geçen;

a ) Bakanlık: Bayındırlık ve İskan Bakanlığı

b) Kurul: Lisanslı Emlak Müşavirliği ve Lisanslı Emlak Komisyonculuğu Kurulunu ,

c) Lisans: Emlak müşavirliği ve emlak komisyonculuğu lisansını,

ç) Meslek Odası: 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanununa göre kurulan emlak meslek odaları ile Emlak Meslek Odası bulunmayan yerlerde Birleşik Esnaf Odaları ile 5174 sayılı Kanuna tabi odalar.

d) Müşavirlik: Lisanslı emlak müşavirliklerini,

e) Şirket : Anonim şirket şeklinde kurulan lisanslı emlak müşavirliği şirketini ,

f) Komisyonculuk: Lisanslı emlak komisyonculuğunu ,

g) Yönetmelik: Lisanslı Emlak Müşavirliği ve Lisanslı Emlak Komisyonculuğu Hakkındaki

Kanununun uygulama yönetmeliklerini ,

h) Tapu işlemleri: Yönetmelikçe belirlenecek akitli ve akitsiz işlemleri ifade eder.

ı) Meslek mensubu: Lisanslı emlak müşaviri ve lisanslı emlak komisyoncusunu ifade eder.





Genel şartlar

MADDE 4 - Lisans sahibi olabilmenin genel şartları şunlardır:

a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak.

b) Kamu haklarından mahrum bulunmamak.

c) Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmak.

ç) Türkiye’de yerleşim yeri sahibi olmak,

d) 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53. üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile Devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, milli savunmaya, Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçları ile yabancı devletlerle olan ilişkilere karşı suçlardan veya zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, görevi kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından hükümlü bulunmamak.

e) Devlet memurluğundan çıkarılma cezası almamış olmak.

Emlak müşavirliği lisansı almanın özel şartları

MADDE 5- Emlak müşavirliği lisansı almanın özel şarları şunlardır;



a) Dört yıllık lisans eğitimi veren hukuk, siyasal, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakültelerinden veya mühendislik fakültelerinin harita ve kadastro, inşaat, mimarlık ve şehir planlaması bölümlerinden veya ön lisan eğitimi veren Tapu ve Kadastro Meslek Yüksek Okulu ile Meslek Yüksek Okullarının “Emlak ve Emlak Yönetimi” programından mezun olmak yahut Yüksek Öğretim Kurulunca bunlara denkliği kabul edilen yurt içi ve yurt dışı yüksek öğretim kurumlarından mezun olmak,



b) Lisans sınavını kazanarak lisans almış olmak,



c) İçeriği ve süresi yönetmelikle belirlenecek, Kurulca verilecek altı aylık teorik eğitimi ve meslek odalarınca belirlenecek emlak müşaviri yanında altı aylık uygulama eğitimi olmak üzere toplam on iki aylık eğitimi tamamlamış olmak,



ç) Esnaf odası veya ticaret odalarının ilgili meslek komitesine kayıtlı olmak



Lisans sınavı

MADDE 6-Lisanslı Emlak müşavirliği sınavına ilişkin usul ve esaslar ile sınav konuları yönetmelikle belirlenir. 3 yıl içinde sınavlarda başarısız olanlar yeniden sınava giremezler



Emlak komisyonculuğu lisansı almanın özel şartları

MADDE 7- Emlak komisyonculuğu lisansı almanın özel şartları şunlardır.



a) Lise ve dengi okul veya değerleme, harita, emlak, maliye, iktisat, işletme, yapı ve inşaat alanlarında eğitim veren en az iki yıllık yüksek okullar ile Tapu ve Kadastro Meslek Yüksek Okulu ile, Meslek Yüksek Okullarının “Emlak ve Emlak Yönetimi” programından mezun olmak yahut Yüksek Öğretim Kurulunca bunlara denkliği kabul edilen yurtiçi ve yurtdışı yüksek öğretim kurumlarından veya lisans eğitimi veren yüksek okullardan mezun olmak,



b) Lisans sınavını kazanarak lisans almış olmak,



c) İçeriği ve süresi yönetmelikle belirlenecek, Kurulca verilecek altı aylık teorik eğitimi ve meslek odalarınca belirlenecek lisanslı emlak müşaviri veya lisanslı emlak komisyoncusu yanında altı aylık uygulama eğitimi olmak üzere toplam on iki aylık eğitimini tamamlamış olmak,



ç) Esnaf odası veya ticaret odalarının ilgili meslek komitesine kayıtlı olmak



Lisanslı Emlak Müşavirliği ve Komisyonculuğu Kurulu

MADDE 8- Bu kanunda belirtilen görevleri yerine getirmek amacıyla merkezi Ankara’da olan Başbakanlığa bağlı olarak Lisanslı Emlak Müşavirliği ve Komisyonculuğu Kurulu kurulmuştur.

Kurul onbir üyeden oluşur. Üyelerin ikisi Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünden, birisi Maliye Bakanlığından, birisi Sanayi ve Ticaret Bakanlığından, birisi YÖK tarafından, üçü esnaf odalarından üçü de ticaret odaları tarafından seçilir.

Kurul üyeliklerine aday gösterilecek kamu görevlilerinin en az genel müdür, genel müdür yardımcısı, daire başkanı görevlerinde bulunması, en az üç yıl bu görevde asaleten çalışmış olması şarttır. Kurul üyelerinin görev süresi 5 yıldır. Görev süresi dolan kurul üyesi yeniden seçilebilir.



YÖK tarafından seçilecek üyenin prof veya doçent unvanlı, ilgili mesleki eğitimde görev almış olması şarttır.



Emlak Meslek Odaları ve Ticaret Odalarınca seçilecek kişilerin Meslek Esnaf odalarında başkan veya üyeler, Ticaret odalarında ilgili gayrimenkul hizmetleri meslek komitesi başkan veya üyeleri arasından seçilir. Odalardan seçilecek kurul üyelerinin ayrıca Lisanslı emlak müşaviri olmaya hak kazanmış olması aranır.



Kurulun görevleri

MADDE 9- Kurulun görevleri şunlardır:

a) Lisans sınavı yapmak veya yaptırmak,

b) Lisans sınavı sonucu emlak müşaviri veya komisyoncusu olmaya hak kazananlara lisans vermek ve meslek mensupları sicilini tutmak,

c) Emlak müşaviri veya komisyoncusu olmaya hak kazananların yeminlerini yaptırmak,

ç) Yabancı emlak müşaviri ve komisyoncularının hukuki ve fiili olarak karşılıklı olmak

kaydıyla, Türkiye de faaliyette bulunma taleplerini değerlendirmek, uygun olanlara izin

vermek

d) Bu kanunda belirtilen hallerde lisans iptaline karar vermek.

e) Emlak müşaviri ve komisyoncularının faaliyetleri sırasında kullanacakları, sözleşme, belge

basılı kâğıtların şeklini , ana unsurlarını ve içeriğini belirlemek.

f) Verilecek mesleki eğitime ilişkin usul ve esasları belirlemek.

g) Meslek ilkelerini belirlemek, genelgeler çıkarmak emlak müşaviri, emlak müşavirliği

şirketi ve komisyoncularını faaliyetleri ile ilgili olarak denetlemek, gerektiği takdir de idari

inceleme ve soruşturma yapmak.

ğ) Bu kanun kapsamındaki faaliyetler ile ilgili benzeri hizmetleri yürütmek.

h) Emlak müşaviri, emlak müşavirliği şirketi ve komisyoncularına görüş bildirmek.

Kurulun çalışma usul ve esasları

MADDE 10- Kurul, üyelerin üçte ikisinin katılımı ile toplanır ve üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar alır. Kurul kendi üyeleri arasından bir başkan seçer.

Kurul üyelerine ayda dört toplantıdan fazla olmamak üzere, her toplantı günü için uhdesinde kamu görevi bulunanlara 1000, bulunmayanlara ise 2000 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda toplantı ücreti ödenir.



Kurulun idari yapısı

MADDE 11-.Kurul, başkanlık, hukuk müşavirliği ve tescil birimlerinden oluşur.

Başkanlık: Kurulun en üst idari organıdır. Başkanlık görevleri ile personelin sayısı ve nitelikleri yönetmelikle belirlenir. Kurul çalışmalarını sevk ve idare eder.

Genel sekreterlik: Kurulca atanacak, genel sekreterin görevleri ile personelin sayısı ve nitelikleri yönetmelikle belirlenir. Genel sekreterin esnaf odası ve ticaret odalarının ilgili meslek komitesi üyeleri arasından en az 4 yıllık yüksek okul mezunu ve gayrimenkul sektöründe en az 5 yıl çalışmış olması şartı aranır.

Hukuk müşavirliği: Kurulca atanacak, hukuk müşavirinin üniversitelerin hukuk ve siyasal fakültelerinden mezun kamu ve özel sektörde görevi ile ilgili alanda en az 4 yıl görev yapmış olması aranır.

Denetim Birimi Başkanlığı : Kurulca atanacak, denetim birimi başkanının 4 yıllık yüksek okul mezunu kamu ve özel sektörde denetim alanında en az 4 yıl görev yapmış olması aranır.



Kurul ,Kanun ekinde yer alan cetvelde sayı ve ünvanı gösterilen kadrolardan oluşur.Bakanlar Kurulu bu kadroları artırma veya azaltmaya yetkilidir.



Lisans ve kimlik belgesi:

MADDE 12- Bu kanun hükümlerine göre emlak müşaviri veya emlak komisyoncusu olmaya hak kazanan kişilere kurul tarafından kayıt ve tescilleri yapılarak lisans ve kimlik belgesi verilir.

Lisans talepleri için yapılan başvurular en geç bir ay içinde Kurul tarafından incelenir ve karara bağlanır. Kurul kararlarına karşı bir aylık süre içinde idari yargıya itiraz edilebilir.



Lisanslı emlak müşavirleri tarafından bu kanun hükümlerine göre kurulacak olan emlak müşavirliği şirketlerine de lisans, Kurul tarafından verilir.

Lisans bedeli

MADDE 13-Lisan bedeli emlak komisyoncuları için 2000 TL ,emlak müşavirleri için 5000 TL,Emlak müşavirliği şirketleri için 10000 TL olup bu bedeller bir defaya mahsus olarak ödenir. Bedel Maliye hesabına bir bankaya yatırılır.



Lisans bedeli her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır.



Lisans bedelleri bu Kanunun 21 ve 22.maddesinde belirtilen görevleri yasanın yürürlüğe girdiği tarihten önce yapmaları nedeniyle bir defaya mahsus olmak üzere lisans alanlara %50 indirimli olarak uygulanır.



Yemin

MADDE 14-Lisans sahibi, bu Kanun kapsamındaki görevine fiilen başlamadan önce, o yer sulh hukuk mahkemesinde görevini doğru ve tarafsız olarak yürüteceğine, bu Kanun hükümlerine ve ilgili mevzuata aykırı hareket etmeyeceğine ve ettirmeyeceğine dair yemin eder.



Yemin tutanağı iş yerinin görünen bir yerine asılır.



Yeni iş yeri açılması ve değişikliği

MADDE 15- Emlak müşavirleri ve emlak komisyoncuları kendi adlarına açtıkları işyeri adreslerinde faaliyetlerini sürdürmek ve lisans ve ruhsatlarını çalıştıkları iş yerinin görünen bir yerine asmak zorundadırlar.

İş yeri değiştiren meslek mensupları on beş gün içinde yeni iş yerlerinin açık adreslerini Kurula bildirmek zorundadırlar.

Meslek mensupları kendi adlarına birden fazla iş yeri açamazlar. İş yeri sahibi olan meslek mensupları ücret karşılığı işveren yanında çalışamazlar. Ücret karşılığı çalışan meslek mensupları birden fazla iş yerinde de görev yapamazlar.

Meslek mensupları sicili

MADDE 16- Lisanslı Emlak müşaviri ve komisyoncuları için Kurul tarafından meslek mensupları sicili tutulur. Lisanslı emlak müşavirliği şirketleri de Kurul tarafından listeye alınarak ilan edilir.

Çalışma yerini başka il veya bölgeye naklini yapan meslek mensupları işe başlamadan önce kurula bunu bildirmek zorundadır.

Hizmetin kendi adına yürütülmesi

MADDE 17- Lisansını almış olan müşavir ve komisyoncuların bu hizmeti kendi adına yürütmesi halinde, bu hizmet emlak müşaviri ve komisyoncusu tarafından bizzat yerine getirilir.



Lisanslar devredilemez. Kiraya verilemez



Lisanslı emlak müşaviri, komisyoncusu ve lisanslı emlak müşaviri şirketi yanında çalışanların yapacağı işlemlerde sorumluluk lisans sahibine aittir.



Düzenlenecek sözleşme ve belgeler lisanslı emlak müşaviri ve komisyoncusu tarafından imzalanır.



Lisanlı emlak müşavirleri ve komisyoncuları faaliyetleri dışında başkaca bir iş yapamazlar.



Yabancı emlak müşavirleri ve komisyoncuları:

MADDE 18- Yabancı bir devletin uyruğundaki gerçek kişiler, karşılıklı olmak ve lisanslı emlak müşavirleri ve komisyoncularında aranan nitelikleri taşımak şartıyla Kurul onayı ile Türkiye de emlak müşavirliği ve komisyonculuğu faaliyetinde bulunabilirler.



Yabancıların Türkiye de emlak müşavirliği ve komisyonculuğu hizmetini vermek üzere kuracakları şirketler Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanununa tabi olarak kurulabilir. Bu halde de kurulacak şirkette biri sorumlu lisan sahibi olmak üzere TC vatandaşı en az iki lisanslı emlak müşavirinin kurucu ortak olma şartı aranır.



Lisansın kullanılacağı yetki bölgesinin sınırı

MADDE 19- Lisanslı emlak müşavirlikleri ve komisyoncuları yurt içinde ve yurt dışında işlem yapmakla yetkilidirler.

Bu hizmet bayilik , acentalık, franchising suretiyle de verilebilir.

Lisanslı emlak müşavirlerinin yapacağı hizmetler;

MADDE 20- Lisanslı emlak müşavirlerinin gayrimenkullere yönelik sunacağı hizmetler şunlardır;

a) Talep üzerine düzenlenen iş sözleşmesine dayanılarak, taşınmaz malın alım, satım ve kiralanması konusunda pazarlama faaliyetlerinde bulunmak, aracılık hizmeti vermek.



b)Talep üzerine düzenlenen iş sözleşmesine dayanılarak, gayrimenkul mülkiyetinin devri, gayrimenkul üzerine ayni ve şahsi hak tesisleri işlemlerini takip dip sonuçlandırmak, tüm resmi ve özel kurumlarda işlemleri takip etmek, belge düzenini sağlamak,



c) Gayrimenkul hizmetlerine yönelik kayıt inceleme, araştırma, raporlama ve danışmanlık hizmeti vermek



ç) İlgililerin talebi üzerine işlemlerle ilgili belge ve formları düzenlemek.

d) Gayrimenkullerde kendi faaliyet alanına ilişkin olarak bilirkişilik hizmeti vermek.



Avukatlık kanununun ve diğer kanunların münhasıran avukatlar tarafından yapılmasını ön gördüğü işleri Lisanslı Emlak Müşavirleri yapamaz.

Emlak komisyoncularının vereceği hizmetler

MADDE 21- Lisanslı emlak komisyoncularının sunacağı hizmetler şunlardır;



a) Talep üzerine düzenlenen iş sözleşmesine dayanılarak, taşınmaz malın alım, satım ve kiralanması konusunda pazarlama faaliyetlerinde bulunmak, aracılık hizmeti vermek.



b) Talep üzerine düzenlenen iş sözleşmesine dayanılarak, taşınmaz malların satış ve kiralanmasına yönelik olarak işlemleri tüm özel ve resmi kurumlarda takip etmek.

Emlak komisyoncuları bu kanunla emlak müşavirlerine tanınan diğer yetkileri ve emlak müşaviri sıfatını kullanamazlar.



Komisyonculuk faaliyeti verecek şirketler

MADDE 22-Komisyonculuk faaliyetinde bulunacak şirketlerin ticaret şirketi statüsünde olması kurucularından en az birisinin lisanslı emlak komisyoncu olması zorunludur.



Lisanslı emlak müşavirliği şirketleri

MADDE 23- Emlak müşavirliğinin ticari şirket kapsamında yapılması halinde, şirketin anonim şirket olarak kurulması, şirket kurucu ortaklarının en az iki sorumlu lisanlı emlak müşaviri olması zorunludur.



Emlak Müşavirliği şirketlerine lisanslı emlak komisyoncuları da ortak olabilir.



Lisanslı emlak müşavirliği şirketinin sermayesi 200000TL den az olamaz.



Şirket çalışanlarının yapacağı işlemlerde sorumluluk öncelikle sorumlu lisanslı emlak müşavirlerine aittir.

Emlak müşavirliği veren ticaret şirketleri müşavirlik faaliyetleri dışında başkaca bir iş yapamazlar. Sorumlu lisanslı emlak müşavirleri, başka şirketlerin kurucu ortağı olamaz, yönetim ve denetimlerinde bulunamaz.



Emlak müşavirliği hizmeti veren ticaret şirketleri kadrolu veya sözleşmeli olarak en az bir avukat çalıştırmak zorundadır. Düzenlenecek resmi senet ve tescil istem belgesini lisanslı sorumlu emlak müşavirinin yanında avukatta imzalar. 25. madde gereğince verilecek tapu kayıt suretlerini lisanslı sorumlu emlak müşaviri imzalar.



Lisanslı emlak müşavirliği şirketlerinin sunacağı hizmetler

MADDE 24. Lisanslı emlak müşavirliği şirketlerinin sunacağı hizmetler şunlardır.



a) Talep üzerine düzenlenen iş sözleşmesine dayanılarak, taşınmaz malın alım, satım ve kiralanması konusunda pazarlama faaliyetlerinde bulunmak, aracılık hizmeti vermek.



b) Talep üzerine düzenlenen iş sözleşmesine dayanılarak, gayrimenkul devri, üzerine ayni ve şahsi hak tesisleri işlemlerini takip edip sonuçlandırmak, tüm resmi ve özel kurumlarda takip etmek, belge düzenini sağlamak.



c) Gayrimenkulün devri, ayni ve şahsi hak tesisine ilişkin olarak tapu sicil müdürlüğünün kontrolüne sunmak üzere resmi senet ve tescil istem belgelerini düzenlemek.



ç) Tapu kayıt suretlerini tasdik ederek ilgilisine vermek.



d) Gayrimenkul hizmetlerine yönelik kayıt inceleme, araştırma, raporlama ve danışmanlık hizmeti vermek.



e) İlgililerin talebi üzerine işlemlerle ilgili belge ve formları düzenlemek.

Bayilik acentelik, franchising faaliyetleri

MADDE 25- Lisanslı emlak müşavirliği şirketleri ve komisyoncuları bu hizmetlerini bayilik acentelik , franchising şeklinde de yürütebilir. Bu halde bayi , acente ve franchising ‘lerin lisanslı emlak müşaviri ,lisanslı emlak komisyoncusu olması veya Lisanslı Emlak Müşavirliği Lisanslı Emlak Komisyonculuğu şirketi şartlarını taşıması gerekir.



Bayi ve acenteler yapacakları iş ve işlemlerden doğrudan sorumludur. Bayi ,acentelik ve franchising kuran şirketin sorumluluğu, yapılacak müşavirlik hizmeti ile sınırlıdır.

İş sözleşmesi

MADDE 26- Lisanslı emlak müşaviri, komisyoncuları ve şirketleri ile iş sahibi arasında, şekil ve temel unsurları Kurul tarafından belirlenip bastırılmış olan standart iş sözleşmesi düzenlenir.

Sözleşmeyle yapılacak işler, tapu sicil ve kadastro müdürlüklerini ilgilendiriyorsa düzenlenen iş sözleşmesinin bir örneğinin ilgili tapu sicil veya kadastro müdürlüğüne ibrazı zorunludur. İşlemin sonuçlanmasından sonra iş sözleşmesi ilgili müdürlükte saklanır.

Taraflar arasında düzenlenen bu sözleşmede belirlenecek süre içinde işlemin sonuçlandırılmaması halinde iş sahibi tarafından yazılı bilgi verilmek suretiyle sözleşme tek taraflı olarak fes edilebilir. Bu durumda ücret talebinde bulunulamaz. Ancak sözleşme süresi bitse dahi taşınmazın yer gösterilen müşteriye satılması veya kiralanması bu hükmün dışındadır.

Lisanslı emlak müşaviri ve komisyoncuları anne, baba, eş ve çocukları dışında ki iş sahiplerinden düzenleme şeklinde vekalet akdiyle yetki almış olsalar dahi iş sözleşmesi düzenlemek zorundadırlar.

Ücret

MADDE 27- Ücret, lisanlı olarak verilen müşavirlik ve komisyonculuk hizmetlerine karşılık olarak alınacak meblağdır. Ücretin miktarı taraflar arasında düzenlenecek iş sözleşmesinde gösterilir.



Kurul tarafından her yıl ocak ayında geçerli olmak üzere bir sonraki yıla ait asgari ücret tarifeleri hazırlanarak her yılın Ağustos ayı içinde açıklar Ücret tarifelerini belirlemede odaların yazılı görüşleri alınır.



Asgari ücret tarifesi ilk kez belirlendikten sonra daha sonraki yıllarda ücretler uygulanacağı yılın yeniden değerleme oranı kadar artırılır. Ekonomideki gelişmelere bağlı olarak ücretler yeniden belirlenebilir.

Asgari ücret tarifesinde belirtilen miktarların altında ücret alınamaz. Yeni tarife yürürlüğe girinceye kadar mevcut tarife hükmü uygulanır.



Tasdik ve tasdikten doğan sorumluluk

MADDE 28- Lisanslı emlak müşavirliği şirketlerinin tapu işlemlerine yönelik düzenleyecekleri belgeler ile tasdik edecekleri tapu kayıt suretine ilişkin usul ve esaslar Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ve Kurulca birlikte belirlenerek Kurul tarafından açıklanır.

Tapu kayıt suretleri sorumlu lisanslı emlak müşavirleri tarafından bizzat imzalanır Tasdik de lisans numarasının da yazılması zorunludur. Tapu kayıt suretlerinin doğruluğundan emlak müşavirleri sorumludurlar. Yaptıkları tasdikin doğru olmaması halinde tasdikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere ortaya çıkan Hazine zararından Türk Medeni Kanununun 1007.maddesi gereğince müştereken ve müteselsilin sorumlu olurlar.

Kusurdan doğan sorumluluk

MADDE 29- Medeni Kanunun 1007. Maddesi gereğince, Hazinenin sorumlu olduğu zararların doğmasından Lisanslı emlak müşaviri, emlak komisyoncusu ve şirketin kusuru belirlendiği takdirde komisyoncu, müşavir ve şirket zarara neden olanla birlikte müteselsilin veya şahsen Hazineye karşı sorumlu olup doğacak zararlar için Hazinenin rücu etme hakkı vardır.



Gayrimenkulun devri, ayni ve şahsi hak tesisine ilişkin olarak tapu sicil müdürlüğünün kontrolüne sunmak üzere lisanslı emlak müşavirliği şirketlerince tapu işlemlerine yönelik hazırlanan resmi senet ve tescil istem belgelerinin içeriğinden lisanslı emlak müşavirliği şirketi sorumludur. Tapu sicil müdürlüğü görevlilerinin sorumluluğu söz konusu belgelerdeki tapu kaydının yer alması ve tapu siciline yapılacak tescil ile sınırlıdır.



Sigorta fonu

Madde 30-Lisanslı emlak müşaviri, komisyoncuların ve şirketlerinin faaliyetleri sırasında meydana gelen zararlardan doğan sorumluluk ve yükümlülüklerini karşılamak amacıyla kurul tarafından bir sigorta fonu oluşturulur.



Sigorta fonunun nasıl oluşacağı çalışma usul ve esasları ile kapsamına alacağı zararlar yönetmelikle düzenlenir.



Lisanslı emlak müşavirliği ve komisyonculuğundan ayrılma

MADDE 31- Lisanslı emlak müşaviri veya emlak komisyoncusu iken işini bırakanlar bunu on beş gün içerisinde Kurula bildirmek, Lisans ve kimlik belgesini geri vermekle yükümlüdürler. Bu kişilerin yeniden mesleği icra etmek istemeleri halinde lisans ve kimlik belgeleri Kurul tarafından bu Kanununda belirlenen 5. 6. ve7. Maddesindeki şartları taşımaları halinde yeniden verilir.



Mesleki yükümlülükler ve yetkilerin kullanılması

MADDE 32 -Emlak müşavirleri, komisyoncuları ve şirketleri bunların yanında çalışanlar, yaptıkları hizmetlerden dolayı edindikleri belge ve bilgileri amacı dışında kullanamaz ve açıklayamazlar.



Emlak müşavirleri, komisyoncuları ve şirketleri mesleği gereği veya pazarladıkları taşınmazlarla ilgili ilan ve reklam da bulunabilirler



Tabela veya basılı kâğıtlarında lisanslı emlak müşaviri, emlak komisyoncusu ve şirketi unvanı dışında başkaca sıfat kullanamazlar.

Ancak; mesleğin gereği olarak pazarladıkları taşınmazların nitelikleri ve nicelikleri hakkında yapacakları ilan bu yasak dışındadır.



Denetim

MADDE 33- Emlak müşavirleri, komisyoncuları ve şirketlerin faaliyetleri; bu kanun kapsamında yaptığı işlemlerin hukuka ve mevzuata uygunluk yönünden Kurulca mesleki ilke ve kurallara uygunluk yönünden ilgili meslek odalarınca denetlenir.

Kurulca yapılan denetimler sonucunda, hukuka ve mevzuata aykırı işlemleri tespit edilen lisans sahiplerine, bu işlemlerini hukuka ve mevzuata uygun hale getirmeleri için bir aya kadar süre verilebilir. Bu durum gereği yapılmak üzere ilgili meslek odası ve kurula bildirilir.

Mesleki ilke ve kurallara uygunluk yönünden ilgili meslek odalarınca yapılan denetimler sonucunda verilen cezalar Kurula bildirilir.



Lisansların verilmesi, iptal edilmesi ve sicillerin tutulması ve lisanslı müşavir ve komisyoncularının kuruluş, işleyiş ve her türlü faaliyetlerinin denetimini yaparak uyarma, kınama, lisansın geçici veya sürekli iptali cezalarını vermeye Kurul yetkilidir.

Ceza hükümleri

MADDE 34- Bu Kanunun 34. maddesinde yapılan denetimler sonucunda mevzuata aykırılığı tespit edilenlere fiilleri suç oluşturmadığı takdirde yönetmelikle belirlenecek miktarlarda idari para cezası Kurul tarafından verilir.

İdari para cezaları Kurul tarafından bir fonda toplanır. Fonda biriken paralar sadece lisanslı emlak müşaviri ve komisyoncularının idari, sosyal ve mesleki ihtiyaçları için kullanılır.Bu husus da yönetmelikle düzenleme yapılır.



Lisanssız faaliyette bulunma

Madde 35- Bu kanunun yürürlüğe girmesi ve lisansların verilmesinden sonra, gayrimenkule yönelik bu kanun da tanımlanan hizmetlerin hangi ad altında olursa olsun lisanssız olarak yapılması yasaktır. Yasağa uymayanlar hakkında Yasal işlemler yapılır. Kamu idareleri lisansız faaliyette bulunanların bu Kanunda tanımlanan hizmetlere yönelik taleplerini yerine getiremezler. Lisansız kişilerin taleplerini işleme alan kamu görevlileri hakkında adli ve idari işlemler yapılır.



Kurul ve odalar yukarıdaki fıkraya aykırı davranışları tespit ettiği veya öğrendiği takdirde durumu Cumhuriyet Başsavcılığına bildirmek zorundadırlar.



Lisans iptali

MADDE 36-

a) Lisans sahibinin isteği,

b) Lisanslı emlak müşavirliği, emlak komisyoncusu ve şirketi olmak için Kanunda ve Yönetmelikte belirtilen şartların kaybedilmesi veya bu şartları taşımadığının sonradan anlaşılması,







c) 34. maddede yapılan denetimler sonucunda hukuka ve mevzuata aykırı işlemlerin tespit

edilmesi

ç) Mesleki ilke ve kurallara uygun davranılmaması halinde üç kez para cezası verilmiş olması halinde lisanslar Kurulca iptal edilir.



d) İş yerlerinde Faaliyetleri dışında başkaca bir iş yapıldığının tespit edilmesi

e) Lisansın devredilmesi veya Kiraya verildiğinin tespit edilmesi

Meslekte çalıştırılamayacak olanlar

MADDE 37- Lisanslı emlak müşavirleri ve komisyoncuları, bu mesleği yapmaları yasaklananları yanlarında çalıştıramazlar. Bunlarla her ne şekilde olursa olsun mesleki iş birliği yapamazlar.

Yetkili oda

MADDE 38- Bu kanunda oda tarafından yapılması öngörülen görev ve yetkiler lisanslı emlak müşaviri ve komisyoncusunun kayıtlı olduğu oda tarafından yerine getirilir ve kullanılır.

Yönetmelikler

MADDE 39- Bu kanunla ilgili olarak aşağıda belirtilen hususlar yönetmelikle düzenlenir.

a) Lisanslı Emlak Müşavirliği ,Şirketleri ve Lisanslı Emlak Komisyonculuğu çalışma usul ve esasları,

b) Lisanslı Emlak Müşavirliği ve Lisanslı Komisyonculuğu sınav, staj, eğitim, ruhsat verilmesi,

c) Lisanslı Emlak Müşavirliği ve Lisanslı Emlak Komisyonculuğu Kurulunun çalışma usul ve esasları



İlgili Yönetmelikler kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra 6 ay içinde Esnaf ve Sanatkârlar Odası ve Ticaret Odalarının görüşü alınmak suretiyle Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca müştereken hazırlanarak yürürlüğe konur.

Kanunun uygulanmasıyla ilgili olarak yönetmelikler dışında hukuki düzenlemeler yapmaya Kurul yetkilidir.

Geçici Madde 1- Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce bu kanunun 5.maddesindeki genel şartları taşımakla birlikte İlköğretm mezunları en az 10 yıl, Lise mezunları en az 7 yıl, dört yıllık fakülte ve yüksek 0kul mezunları en az 2 yıldır Bu Kanunun 21 maddesinde belirtilen görevleri fiilen yaptıklarını bağlı bulundukları vergi dairesi veya oda kaydı ile kanıtlamaları ve sınavda başarılı olmaları halinde Lisanslı emlak müşaviri olmaya hak kazanırlar

Geçici Madde 2- Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarı ile ilgili odaya ve vergi dairesine kayıtlı şirketlerde yönetim kurulu başkan ve üyeleri,genel müdürleri ve yardımcıları,pazarlama müdürleri ve limitet şirketi müdürleri ve pazarlamada çalışan elemanlardan , İlköğretm mezunları en az 10 yıl, Lise mezunları en az 7 yıl, dört yıllık fakülte ve yüksek 0kul mezunları en az 2 yıldır fiilen görev yaptıklarını kanıtlayanlar sınav da başarılı olmaları halinde Lisanslı emlak müşaviri olmaya hak kazanırlar.



Geçici Madde 3- Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce bu kanunun 5.maddesindeki genel şartları taşımakla birlikte, bu kanunun 22.maddesinde belirtilen görevleri toplam en az bir yıldır fiilen yaptıklarını bağlı bulundukları vergi dairesi veya oda kaydı ile kanıtlayanlar kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde ilgili odaya başvurmaları halinde lisanslı emlak komisyoncusu olmaya hak kazanırlar. Geçici birinci maddenin ikinci paragrafında tanımlanan kişiler bu çalışmalarını bir yıldan bu yana yapmaları halinde başkaca bir şart aranmaksızın Lisanslı emlak Komisyoncusu olmaya hak kazanırlar.



Geçici Madde 4- İlgili devletlerce karşılıklılık şartı sağlanıncaya kadar 19.madde hükmünden faydalanamayan yabancı uyruklu emlak müşavirleri bu kanunun yürürlük tarihini takip eden yılın sonuna kadar işlerine devam edebilirler.



Geçici Madde 5-Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce bu kanunun 25.maddesinde belirtilen görevleri toplam en az dört yıldır fiilen yaptıklarını bağlı bulundukları vergi dairesi veya oda kaydı ile kanıtlayan ticaret şirketleri kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde bu kanunda ilgili lisanslı emlak müşaviri şirketi olmaya şartlarını sağlamaları halinde lisanslı emlak müşaviri şirketi olmaya hak kazanırlar.



Yürürlük

MADDE 40- Bu kanun yayımı tarihinde itibaren yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 41- Bu Kanunun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

SIĞINAK YÖNETMELİĞİ DEĞİŞMİŞTİR.

SIĞINAK YÖNETMELİĞİ DEĞİŞMİŞTİR.








3194 SAYILI İMAR KANUNUNA GÖRE DÜZENLENMİŞ BULUNAN İMAR



YÖNETMELİKLERİNE SIĞINAKLARLA İLGİLİ EK YÖNETMELİKTE



DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK



MADDE 1 -25/8/1988 tarihli ve 19910 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan

3194 Sayılı İmar Kanununa Göre Düzenlenmiş Bulunan İmar Yönetmeliklerine Sığınaklarla İlgili Ek Yönetmeliğin başlığı "Sığınak Yönetmeliği" olarak değiştirilmiştir.



MADDE 2 -Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.



"a) Özel sığınaklar: Özel veya kamuya ait yapıların en alt bodrum katlarında veya toprağa oturan kısımlarında veya uygulama imar planı ya da planda hüküm yoksa 2/11/1985 tarihli ve 18916 mükerrer sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği ile belirlenen yapı yaklaşma mesafesine aykırı olmamak ve ana yapı ile bu Yönetmeliğe uygun olarak korunaklı bağlantı sağlanmak kaydıyla bahçelerinde, yer üstünde veya yeraltında radyoaktif serpinti etkilerine, kimyasal ve biyolojik harp maddelerine, nükleer silahların zayıflamış basınç ve ısı tesirlerine ve konvansiyonel silahların parça tesirlerine karşı korunmak amacıyla inşa edilen serpinti sığınaklardır."



MADDE 3 -Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.



"b) Serpinti sığınakları: Radyoaktif serpinti etkilerine karşı korunmak amacıyla inşa edilen sığınaklardır. Bu sığınaklar; kimyasal ve biyolojik harp maddelerine, nükleer silahların zayıflamış basınç ve ısı tesirlerine ve konvansiyonel silahların parça tesirlerine karşı da korunmayı sağlar.



Serpinti sığınakları bina ve tesislerin en alt bodrum katlarında veya toprağa oturan katlarında yapılır. Mümkün olmadığı takdirde, uygulama imar planı veya planda hüküm yoksa Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği ile belirlenen yapı yaklaşma mesafesine aykırı olmamak ve ana yapı ile bu Yönetmeliğe uygun olarak korunaklı bağlantı sağlanmak kaydıyla bahçelerinde, toprağın yapısına göre yer üstünde veya tamamen veya kısmen yeraltında yapılır. Ancak tamamen toprağın altında kalmak koşuluyla, parselin yol cepheleri hariç yan ve arka bahçe yapı yaklaşma mesafeleri içinde de bitişik parseldeki yapıları hiçbir şekilde etkilememek koşuluyla sığınak yapılabilir.



Serpinti sığınaklarının yer üstünde veya kısmen yeraltında yapılanları TAKS hesabına dâhil edilir. Ana yapıdan ayrı tamamen toprağın altında kalanlar ise TAKS hesabına dâhil edilmez.



Sığınaklar emsal hesabına dâhil değildir."



MADDE 4 -Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.



"Serpinti sığınaklarının yapılacakları yer, tesis ve yapılar



MADDE 7 -Serpinti sığınakları, bu maddede belirlenen istisnalar dışında her türlü tesis ve binalarda yapılır.



Onaylı yapı ruhsatı eki mimari projesinde;



a) 12 ve daha az bağımsız bölümü olan sadece konut kullanımlı yapılarda,



b) Emsal hesabına konu alanı 1500 m2'den az konut dışı kullanımlı yapılarda,



c) Konut kullanımlı bağımsız bölüm sayısı 12 ve daha az olup, emsal hesabına konu alanı 1500 m2'den az olan konutla birlikte aynı zamanda konut dışı kullanımlı yapılarda,



ç) Toplam yatak sayısı 50 ve daha az olan yurt, koğuş, misafirhane, yatakhane, bakımevi, otel, pansiyon, hastane gibi kalıcı veya geçici konaklama yapılan tesislerde,



d) Toplam yatak sayısı 50 ve daha az olan yurt, koğuş, misafirhane, yatakhane, bakımevi, otel, pansiyon, hastane gibi kalıcı ve geçici konaklama tesislerinden farklı kullanımları da içeren, emsal hesabına konu alanı 1500 m2'den az tesislerde,



e) Emsal hesabına konu alanı 3000 m2'den az olan her türlü sanayi tesisleri, akaryakıt ve LPG istasyonu, depo, antrepo, besihane, tavuk çiftliği, sera ve benzeri olarak belirlenen ve başkaca bir kullanım içermeyen yapılarda,



f) Ceza infaz kurumları, tutukevleri gibi yoğun güvenlik gerektiren ve önlem alınan yapılarda,



g) Tamamı 8 inci maddede belirlenen ölçü ve standartlarda yapılmış olan ve bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (a) bendinde sayılan tehlikelere karşı korunaklı olarak inşa edilen yapılarda,



sığınak yapma zorunluluğu aranmaz.



Bir imar parselinde aynı veya farklı kullanım kararına haiz birden fazla bina bulunması durumunda, sığınak hesabı her bina için ayrı ayrı yapılır. Bu maddeye göre sığınak gerektirdiği tespit olunan her yapı için ayrı ayrı sığınak yeri ayrılabileceği gibi, bu yapılar ile korunaklı bir bağlantı sağlanmak ve sığınak gerektirdiği tespit olunan yapıların toplam ihtiyacını karşılayacak büyüklükten az olmamak kaydıyla parselde ortak bir veya birden fazla sığınak yapılabilir.



Uygulama imar planı kararı ile toplu yapı kapsamına alınan ve ortak kat mülkiyeti kurulan birbirine bitişik parsellerde, ana yapılar ile korunaklı bağlantı sağlanmak kaydıyla, sığınak gerektiren yapıların toplam ihtiyacını karşılayacak büyüklükte tek bir serpinti sığınağı yapılabilir. Ancak bu yapılarda, her parselde bu Yönetmelik kapsamında sığınak incelemesi yapılıp sığınak yeri tespit ve tahsis olunmadıkça kat mülkiyeti bozulamaz, yeni yapı ruhsatı düzenlenemez.



Bu maddedeki ölçü ve miktarların üzerinde olan tarım, hayvancılık ve sanayi tesislerinin doğrudan üretimle ilgili yapılarında sığınak yeri aranıp aranmayacağına, bölgenin özelliği ve tesislerin ülke ve bölge açısından stratejik önemine ilişkin olarak Milli Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının uygun görüşü alınarak il idare kurullarınca karar verilir.



İmar planları ile bu Yönetmeliğe aykırı hükümler getirilemez."



MADDE 5 -Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.



"Serpinti sığınaklarının özellikleri ve yapılışları



MADDE 8 -Özel sığınaklardan olan serpinti sığınaklarının inşasında aşağıdaki hususlara uyulur.



a) Büyüklük: Kişi başına en az net bir metrekarelik sığınak yeri ayrılır. Sığınaklarda yapılacak wc, duş ve mutfak nişi bu alana dâhil değildir.



Kişi adedi, konutlarda her bir bağımsız bölüm için dört olarak alınır.

Yurt, koğuş, misafirhane, yatakhane, bakımevi, otel, pansiyon ve hastane gibi kalıcı veya geçici konaklama amaçlı tesislerde onaylı mimari projesinde belirlenen yatak sayısının yüzde yirmi arttırılması sonucu bulunur. Diğer bina ve tesislerde veya konut ve kalıcı veya geçici konaklama içermeyen mekânlarda, kişi sayısı emsale konu alanın 20 sayısına bölünmesi sonucu çıkan sayıdır.



Yönetmeliğe göre yapılacak hesaplamada sığınak yapılması zorunlu olan akaryakıt ve LPG istasyonu, depo, antrepo ile besihane, tavuk çiftliği, sera gibi tarım ve hayvancılık tesisleri ve her türlü sanayi tesislerinin doğrudan üretimle ilgili yapılarında kişi adedi, işletme ruhsatına esas onaylı yapı ruhsatı eki mimari projesinin ekinde yer alan fizibilite etüt raporunda belirtilen bir vardiyada aynı anda çalışacak en fazla personel sayısıdır.



Sığınak alanı wc, duş ve mutfak nişi hariç net dokuz metrekarenin altında belirlenemez. Serpinti sığınaklarında her yüz kişi için erkek ve kadın olmak üzere ayrı ayrı birer wc ve lavabo yeri ayrılır.

Küsuratlar 100 sayısına tamamlanır.



Kişi sayısının hesaplanmasında onaylı imar planı veya yapı ruhsatı eki mimari proje esas alınır. Kişi sayısı dâhil sığınaklara ilişkin hususların mimari projenin ilgili paftalarına işlenmesi zorunludur.



Sığınakların iç yüksekliği net 2.40 metreden aşağı olamaz.



b) Sığınağı çevreleyen duvar kalınlığı: En az 60 cm. beton, 75 cm.

tuğla veya taş ya da tamamen toprağın altında kalmak koşuluyla 90 cm.

sıkıştırılmış topraktan olmalıdır. Bu yapı elemanı ve malzemeleri ile bunların yerine veya bunlarla birlikte kullanılacak diğer yapı elemanı ve malzemeleri, radyoaktif serpintiye karşı geçirgenlik ve korunma katsayıları da dikkate alınarak, yapının, yapı elemanının ve malzemenin özelliğine, direncine ve geçirgenliğine göre mimari proje, statik proje ve mekanik tesisat proje müelliflerince gerekli hesap yapılmak ve projelerde gösterilmek suretiyle tamamen veya kısmen birbirlerinin yerine kullanılabilir. Yer ve tavan döşeme kalınlıkları için de aynı ölçülere uyulur. Ana yapı ile sığınak arasında yapılacak bağlantı elemanının duvar, yer ve tavan döşeme kalınlıkları için de bahçede yer altında veya yer üstünde olmasına bakılmaksızın aynı ölçüler dikkate alınır. Bağlantı elemanının genişliği 1.20 metreden az olamaz.



c) Giriş yeri: Sığınağın girişi demir kapılı ve en az bir adet dik açı dönüşlü olmalıdır. Net alanı 100 metrekareden büyük sığınaklarda iki çıkışın sağlanması zorunludur.



ç) Havalandırma: Sığınağın çeşidi ne olursa olsun mekanik havalandırma yapılması zorunludur. Koruma zamanlarında dışarıdan alınan hava; nükleer tip hepa filtre, kum havuzu gibi filtreleme sisteminden geçirilerek sığınak içerisine verilir. Barış zamanlarında ise dışarıdan alınan hava sadece G4 tipi kaba filtreden geçirilerek sığınak içerisine verilir.



Sığınak havalandırması için aşağıdaki tabloda verilen koruma zamanlarında, bir kişi için gerekli olan hava debileri alınır.

Aşağıdaki kapasite değerleri minimum değerler olup, hava kalitesini arttırıcı her türlü ilave önlem tasarımda kullanılabilir.



Sığınak



Kapasitesi





Koruma



Havalandırması





Yüksek Yangın Tehlikesi





Düşük ve Orta Yangın Tehlikesi



0-50 kişiye kadar





1.8m3 /h-kişi





Kum filtre, G4 toz filtre, aktif karbon filtre





G4 toz filtre, radyoaktif filtre ve aktif karbon filtre



51-150 kişiye kadar





3m3 /h-kişi





Kum filtre, G4 toz filtre, aktif karbon filtre





G4 toz filtre, radyoaktif filtre ve aktif karbon filtre



150 kişiden fazla





4.5m3 /h-kişi





Kum filtre, G4 toz filtre, aktif karbon filtre





G4 toz filtre, radyoaktif filtre ve aktif karbon filtre



Kanal dizaynı, menfez sayısı ve yerleşimi mekanik tesisat proje müellifi tarafından düzenlenir. Bu düzenleme TS 3419 "Havalandırma ve İklimlendirme Tesisleri-Projelendirme Kuralları" ve TS 3420 "Havalandırma ve İklimlendirme Tesislerini Yerleştirme Kuralları"

standartları göz önüne alınarak yapılır.



Sığınağın bulunduğu bölgede yangın tehlikesi yüksek ise önce mutlaka kum havuzu sistemi kullanılmalıdır.



Sığınak havalandırma fanının enerji ihtiyacı fan elektrik motoruna uygun kapasitede bir jeneratör ile karşılanmalı, jeneratör için sığınak alanı dışında bir alan makine dairesi olarak tasarlanmalıdır.

Jeneratör egzozu doğrudan dışarıya verilmelidir. Jeneratörün devre dışı kaldığı durumlarda ise, enerji ihtiyacı fana bağlı insan gücü ile çalışan çevirmeli kol yardımı ile karşılanmalıdır.



d) Hijyen tedbirleri: Sığınak biriken çöplerin ve insan pisliklerinin kolayca atılmasını sağlayıcı özellikte olmalı, helâ taşı yerine klozet kullanılmalı ve mümkünse radyoaktif sızıntıya karşı ilave tedbirler de alınarak wc gideri kanalizasyona bağlanmalıdır.



Sığınaklardan dışarı yapılacak pis su bağlantılarında direk olarak kanalizasyon bağlantısı yapıldığı durumda geri tepmeyi engellemek üzere geri tepme ventili uygulaması yapılmalıdır.



e) Standartlar: Serpinti sığınaklarında, sığınağın binanın bodrum katında yer altında veya yer üstünde ya da bahçede yer altında veya yer üstünde olmasına bakılmaksızın bu ölçülere, özürlülere ilişkin standartlar da dâhil olmak üzere Türk Standartları Enstitüsünce hazırlanan tüm standartlara ve diğer mevzuata uyulur."



MADDE 6 -Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.



"MADDE 14 -Sığınak yeri ayrılması zorunlu bulunan bina ve tesislere, ruhsat eki mimari projesinde gerekli sığınak yeri ayrılmadıkça ve gerekli bilgiler mimari, statik ve mekanik tesisat projelerine işlenmedikçe yapı ruhsatı düzenlenemez. Yapı inşa edildiğinde, Yönetmeliğe ve yapı ruhsatı eki projelerine uygun olarak sığınak tesis edilmedikçe ve denetime yönelik fenni mesuliyet üstlenen mimar ve mühendislerin denetim raporlarında sığınakla ilgili hususlar belirtilmedikçe, yapı kullanma izni veya kısmi kullanma izni verilemez. Ruhsat eki onaylı mimari projenin bir örneği ile denetime yönelik fenni mesuliyet üstlenen mimar ve mühendislerin uzmanlık alanlarına uygun denetim raporlarının sığınaklara ilişkin bölümü, ilgili idarelerce mülki idare amirliğine gönderilir. Yapı kullanma izni verilmiş yapıların sığınak olarak ayrılmış bölümlerinde Yönetmeliğe aykırı olarak değişiklik yapılamaz.



Sığınaklar barışta, 13 üncü maddeye aykırı olmamak koşuluyla, kat malikleri kurulunun oybirliği kararı ve mülki amirin izniyle, bina veya tesisin işletme veya kullanma bütünlüğünü bozmadan ortak alanlar kapsamında kalan başka amaçlarla kullanılabilir. Ancak, gerektiği anda sığınak olarak kullanılabilmesi için Yönetmelikte belirtilen sığınak özelliklerinin kaybedilmemesi gerekir. Bu uygulama yapı ve tesislerde ayrılması zorunlu ortak alanların ayrıca ayrılması zorunluluğunu ortadan kaldırmaz.



Bu hükümlere uyulmadığının mülki amirlik veya ilgili idareler tarafından tespiti halinde, ilgili idarelerce 3194 sayılı İmar Kanununun 32 nci maddesi kapsamında tebligat yapılır. Maliki, müteahhidi veya yöneticisi tarafından en geç bir ay içerisinde aykırılık giderilir. Süresi içerisinde aykırılığın giderilmemesi durumunda, aykırılık ilgili idareler tarafından giderilir ve bedeli

3194 sayılı İmar Kanununa göre ilgililerinden tahsil olunur."



MADDE 7 -Aynı Yönetmeliğin 18 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.



"MADDE 18 -Bu Yönetmeliğin uygulanmasından yapı ruhsatını ve yapı kullanma izin belgesini düzenleyen idareler yetkili ve sorumludur.

Valiliklerin ve büyükşehir belediyelerinin gerektiğinde denetim yetkisi saklıdır."



MADDE 8 -Aynı Yönetmeliğin 19 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.



"Görüş alma



MADDE 19 -Bu Yönetmeliğin uygulanmasında plan, proje, yapı ruhsatı, yapım, yapı kullanma izni ve kat mülkiyeti gibi imarla ilgili tereddüde düşülen hususlarda Bayındırlık ve İskân Bakanlığının, radyasyon geçirgenliği dâhil diğer hususlarda Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının yazılı görüşü alınır ve bu görüşe uyulur."



MADDE 9 -Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.



MADDE 10 -Bu Yönetmelik hükümlerini Bayındırlık ve İskân Bakanı yürütür.

KAMU İHALE YASASI DEĞİŞİYOR

KAMU İHALE YASASI DEĞİŞİYOR






Bazı hizmetlerin açık ihale yerine pazarlık usulüyle karşılanmasını öngören yeni düzenlemede, ihalelerin yabancılara açılma sınırı olan ''eşik değerler'' düşürülüyor, istisnaların bir bölümünün 2014 yılı sonuna, bir bölümünün de tam üyelikten 6 ay öncesine kadar devamı öngörülüyor.

Avrupa Birliğine uyum sürecinde sık sık değiştirilen Kamu İhale Yasasının bir kez daha değişimi gündeme geliyor.

''Kamu İhale ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunlarında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Taslağı'', kamuda 50 bin liraya kadarki mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine geniş esneklik getiriyor.

Taslağa göre, ''yaklaşık maliyeti 50 bin lirayı aşmayan mal, hizmet alımı ve yapım işleri'' ile ''temsili ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımlar'', ihale komisyonu kurma, yeterlilik kurallarını arama, teminat alma ve sözleşme yapma zorunluluğu bulunmaksızın piyasada fiyat araştırması yapılarak temin edilecek.

Yaklaşık maliyeti 50 bin-100 bin lira arasındaki mamul mal veya hizmet alımları ile 50 bin-1 milyon lira arasındaki yapım işlerinde ise en az

3 istekli davet edilerek, yeterlik belgelerini ve fiyat tekliflerini birlikte vermeleri istenecek. Yeterli bulunan isteklilerden ilk fiyat tekliflerini aşmamak üzere ihale kararına esas olacak son yazılı fiyat teklifleri alınarak, ihale sonuçlandırılacak.

Kamu İhale Kurumu verilerine göre, 2009 yılında her 100 mal alım ihalesinin 65'ini, hizmet alımının 52'sini, yapım işlerinin de 27'sini, 50 bin liranın altındaki alım ve yapım işleri oluşturdu.

Parasal değer olarak ise her 100 mal alım ihalesinin 10'u, hizmet alım ihalesinin 2'si, yapım işinin de 1'i, 50 bin liralık sınırın altında kaldı.



-AÇIK İHALE YERİNE PAZARLIK USULÜ-



Kamu İhale Kanunu Yasa Taslağında yeralan diğer bazı düzenlemeler de

şöyle:

-Bazı hizmet alımlarında açık ihale yerine pazarlık usulü esas olacak.

Bu hizmet alımları taslakta ''konaklama ve yemek, raylı taşımacılık, suda taşımacılık, destekleyici ve yardımcı taşıma hizmetleri, hukuki hizmetler, personel yerleştirme ve temin etme hizmetleri, zırhlı oto hizmetleri hariç olmak üzere soruşturma ve güvenlik hizmetleri, eğitim ve meslek eğitimi hizmetleri, sağlık ve sosyal hizmetler, eğlence, kültür ve spora ilişkin hizmetler ve diğer hizmetler'' şeklinde sıralandı.



-İHALELERİN YABANCILARA AÇILMA SINIRI DÜŞÜRÜLÜYOR-



-İhalelerin yabancılara açılma sınırını ifade eden ''eşik değerler''

aşağıya çekiliyor.

Buna göre, yapım işlerinde halen 13 milyon 551 bin 44 lira olarak uygulanan eşik değer, 4 milyon 845 bin avroya inecek. Bu değer, genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin mal ve hizmet alımları ile tasarım yarışmalarında 125 bin avro, sektörel faaliyetlere ilişkin mal ve hizmet alımları ve tasarım yarışmalarında 387 bin avro, genel bütçe kapsamı dışında kalan idarelerin mal ve hizmet alımları ile tasarım yarışmalarında da 387 bin avro olarak uygulanacak.



-İHALELERDE, FİYAT DIŞI UNSURLAR DA DEĞERLENDİRİLECEK-



-İhale yöntemlerinde değişikliğe gidiliyor. Buna göre, ''açık ihale usulü'' ile ''belli istekliler arasında ihale usulü'' devam edecek.

Buna karşılık ''pazarlık usulü''nün yerini ''ilanlı pazarlık'' ve ''ilansız pazarlık'' alacak.

''Rekabetçi müzakere yöntemi'' yeni yöntem olarak uygulamaya konulacak. Sektörel faaliyetlere ilişkin alımlar hariç, işin karmaşık nitelikte olması nedeniyle hukuki, mali özelliklerinin veya teknik şartnamede yer alacak hususların yeterince açık olarak belirlenemediği hallerde, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin ''fiyat dışı unsurlara göre belirlendiği'' rekabetçi müzakere yapılabilecek.



-YERLİ İSTEKLİYE FİYAT AVANTAJI YÜZDE 10'A ÇEKİLİYOR-



-AB'nin karşı çıktığı yerli istekli lehine uygulanabilen yüzde 15 fiyat avantajı da 1 Ocak 2015 tarihinden itibaren yüzde 10 olarak uygulanacak. Fiyat avantajındaki bu oran, Türkiye'nin AB'ye tam üyeliğinden 6 ay öncesine kadar geçerli olacak.



-İSTİSNALARIN BİR BÖLÜMÜ KALICI, BİR BÖLÜMÜ GEÇİCİ-



-AB'nin ısrarla kaldırılmasını istediği istisnalar, taslakta ana ve geçici maddelerde düzenlendi.

Buna göre, AB mevzuatında da yer alan istisnalar, yeni dönemde de uygulanacak. Diğer istisnaların bir bölümü 31 Aralık 2014, bir bölümü de AB'ye tam üyelikten 6 ay öncesine kadar devam edecek.

Kalıcı istisnaların bir kısmı taslakta şu şekilde tespit edildi:

''Gizlilik içinde yürütülmesi ve özel güvenlik tedbirlerinin alınması gereken veya devlet güvenliğine ilişkin temel menfaatlerin korunmasını gerektiren hallerle ilgili alımlar, savunma, güvenlik ya da istihbaratla ilgili askeri veya hassas ekipman alımları, uluslararası yükümlülükler uyarınca askeri birliklerin ülke dışındaki tatbikat, eğitim veya insani amaçlı görev ve barış gücü operasyonu gibi ihtiyaçlarına yönelik alımlar, tahkim ve uzlaştırma hizmeti alımları, istihdam sözleşmeleri, idare veya kamu teşebbüslerinin kamusal telekomünikasyon ağları kurmak ya da işletmek amacıyla yapacakları alımlar.''

Ayrıca, idare ve kuruluşların, kanun kapsamındaki enerji, su, ulaştırma ve posta hizmetleri sektörlerine ilişkin sektörel faaliyetlerine ilişkin alımları da istisnalar bölümünde düzenlendi.

Geçici madde uyarınca 2014 sonuna kadar yürürlükte kalacak istisnalar da şöyle sıralandı:

.Enerji, su, ulaştırma ve posta hizmetleri sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşların doğrudan mal ve hizmet üretimine veya ana faaliyetlerine yönelik ihtiyaçlarının temini ve DMO Ana Statüsünde yer alan faaliyetlerine ilişkin yapılacak Hazine garantisi veya doğrudan bütçeden aktarma yapmak suretiyle finanse edilenler dışındaki yaklaşık maliyeti 5 milyon 372 bin 854 lirayı aşmayan mal ve hizmet alımları, .TPAO'nın Türkiye karasuları ile uluslararası sular dahilinde petrol ve doğalgaz arama, sondaj, üretim ve taşıma faaliyetleri ile ilgili yapılacak her türlü mal veya hizmet alımları ile yapım işleri, .Et ve Balık Kurumu Genel Müdürlüğünün et ve et ürünleri için yapılacak alımları, .Konut Edindirme Yardımı Hak Sahiplerine Ödeme Yapılmasına Dair Kanun uyarınca yardım tutarlarının yer aldığı listelerle ilgili veri hazırlama ve kontrol işlemlerine yönelik hizmet alımları, .Mahalli İdare Birlikleri Kanununa göre köylere hizmet götürme birliklerince gerçekleştirilen alımlar, .Kültür ve Tabiat Varlıklarına Koruma Kanunu kapsamındaki kültür varlıklarının rölöve, restorasyon, restitüsyon projeleri, çevre düzenleme projeleri ve bunların uygulamaları ile değerlendirme, muhafaza, nakil işleri ve kazı çalışmalarına ilişkin mal ve hizmet alımları, .Vakıf kültür varlıklarının onarım, restorasyon ve çevre düzenlemesine ilişkin mal ve hizmet alımları, .Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanun uyarınca yenileme alanlarındaki uygulamalara yönelik alımlar ve yapım işleri, .Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu ve Fonun hisselerine sahip olduğu bankaların yapacakları alımlar, .Kanun kapsamındaki idarelerin e-devlet ile ilgili bilgi ve iletişim teknolojileri hizmetleri kapsamında, Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş'den doğrudan yapacakları hizmet alımları, .Ulusal araştırma-geliştirme kurumlarının yürüttüğü ve desteklediği araştırma-geliştirme projeleri için gerekli mal ve hizmet alımları.



-AB'YE TAM ÜYELİK ÖNCESİNE KADAR SÜRECEK İSTİSNALAR-



Türkiye'nin AB'ye tam üyeliğinden 6 ay öncesine kadar ceza ve ihalelerden yasaklama hükümleri hariç Kamu İhale Yasası ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu kapsamı dışında tutulan alımlar da şöyle:

.Mevzuatı gereği işlemek, değerlendirmek, iyileştirmek veya satmak üzere doğrudan üreticilerden veya ortaklarından yapılan tarım veya hayvancılıkla ilgili ürün alımları ve orman köyleri kalkındırma kooperatiflerinden ve köylülerden yapılacak hizmet alımları, .İdarelerin veya kamu teşebbüslerinin yabancı ülkelerdeki birim veya kuruluşlarının alımları ile yurt dışında bulunan nakil araçlarının bulunduğu yerden sağlanması zorunlu mal ve hizmet alımları, .Sigorta şirketlerinin Tarım Sigortaları Kanunu kapsamında elde ettiği sigorta primlerinden oluşan havuzdan yapılan mal veya hizmet alımları, .Doğal Afet Sigortaları Kurumu tarafından Zorunlu Deprem Sigortasına Dair Kanun Hükmünde Kararname kapsamında gerçekleştirilen mal ve hizmet alımları, .İdarelerin Adalet Bakanlığına bağlı ceza infaz kurumları, tutukevleri, iş yurtları kurumları, SHÇEK'e bağlı huzurevleri ve yetiştirme yurtları, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı üretim yapan okullar ve merkezler, Tarım ve Köyişleri Bakanlığına bağlı enstitü ve üretme istasyonları ile Başbakanlık Basımevi İşletmesi tarafından bizzat üretilen mal ve hizmetler için anılan kuruluşlardan yapacakları alımlar ile ray üstünde çeken ve çekilen araçlarda kullanılan monoblok tekerlek ve tekerlek takımları için MKEK Genel Müdürlüğünden yapacakları alımlar, .Tedavisi kurumlarınca üstlenilen kişilerin ayakta tedavisi sırasında reçeteye bağlanan ilaç ve tıbbi malzemelerin kişilerce alımları, stoklanması ekonomik olmayan ilaç, aşı, serum, anti-serum, kan ve kan ürünleri ile ortez, protez gibi uygulama esnasında hastaya göre belirlenebilen ve hastaya özgü tıbbi sarf malzemeleri, test ve tetkik sarf malzemeleri alımları, .Sağlık hizmeti sunan kanun kapsamındaki idarelerin teşhis ve tedaviye yönelik birbirlerinden yapacakları mal ve hizmet alımları, .Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Kurulması Hakkında Kanun ile Kalkınma Ajanslarının Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında Kanun uyarınca yapılacak alımlar, -Sektörel faaliyetlerin tam rekabete açık hale gelmesi durumunda, yasa hükümleri uygulanmayacak. Bu madde hükmünün uygulanması, Türkiye'nin AB'ye tam üyeliğinden 6 ay öncesine kadar devam edecek.

TOKİ KENTSEL DÖNÜŞÜM İÇİN DÜĞMEYE BASTI

Kentsel dönüşüm projelerinde bireysel itiraz hakkı kalktı, belediyelere süper güç verildi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi de 1 milyon binayı ilgilendiren ve İstanbul haritasını değiştirecek 30 proje için düğmeye bastı...




Sabah Gazetesi'nin haberine göre, İstanbul'da binlerce evin yıkılacağı tahmin edilen olası bir depreme karşı planlanan hazırlıkların önündeki son engel de ortadan kalktı. Kentsel dönüşüm için start veren Büyükşehir Belediyesi'nin, evlerin depreme dayanıklı hale gelmesi, birçoğunun ise yıkılıp tekrar inşa edilmesi için hazırladığı projelere yönelik yasal düzenleme temmuzda tamamlandı ve resmen yürürlüğe girdi. Belediye Yasası'ndaki 'Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanları' başlıklı kanun, İstanbul'da 1 milyon binanın yıkılıp yeniden yapılmasının önünü açtı. Toplu Konut İdaresi (TOKİ) ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin (İBB) beş yıldır beklediği bu değişiklik ile dönüşüm projelerinde yaşanan yetki karmaşası sona erdi. Ayrıca belediyelerin deprem riski nedeni ile dönüşüm bölgesi ilan ettiği bir alana konut sahiplerinin bireysel itiraz hakkı da kalktı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi referandum sonrası ilk gündem maddesine rafta bekleyen kentsel dönüşüm projelerini aldı. SABAH'ın ulaştığı bilgilere göre planlanan projelerin hayata geçmesi durumunda İstanbul adeta yeni bir haritaya sahip olacak. Öncelikle deprem riski yüksek bölgeler, gecekondular ve kaçak binalar yıkılarak, yerlerine depreme dayanıklı modern yerleşim alanları inşa edilecek. Belediyenin kasasındaki çalışma 1 milyona yakın binayı kapsıyor.



YASAYA TAKILMIŞTI



Kentsel dönüşüme ilişkin çalışmalar son yıllarda uygulanmaya çalışıldı. Ancak yasalardaki yetersizlik ile TOKİ ve Büyükşehir arasında yetki karmaşası nedeniyle başarı sağlanamadı. Örneğin Türkiye'de ilk deprem dönüşüm alanı projesi 2008'de Zeytinburnu"nda başlatıldı. Ancak tek bir konut sahibinin itirazı bile projeyi durdurmaya yetti. Yeni yasada ise deprem riski nedeniyle kentsel dönüşüm alanı ilan edilen bir alanda konut sahibinin bireysel itiraz etme hakkı bulunmuyor. Bunun yerine çoğunluğun kararı aranıyor.



ANKARA VE ESKİŞEHİR BAŞLADI



Öte yandan Ankara ve Eskişehir hızlı davranarak yasayı uygulamaya başladı bile. Ankara'da 7 bölge bu madde uyarınca 'Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanı' ilan edildi. Yine Eskişehir'de de 11 ayrı bölgede toplam 2 milyon 500 bin metrekarelik bir alan dönüştürülme bölgesi olarak belirlendi.



KİMLERİN BİNALARI YIKILACAK



Kendi mülkünde olan ama mevzuata aykırı yapılanlar

Kendi mülkü dışındaki bir arsaya yapılan konutlar

Afet riski altındaki yerler



SİSTEM NASIL İŞLEYECEK



Bir bölge öncelikle kentsel dönüşüm alanı ilan edilecek.

Daha sonra belediye projesini açıklayacak.

Hak sahipleriyle görüşmeler başlayacak.

Apartman veya semtte yüzde 51 çoğunluk yeterli olacak.

Kiracılara, yeni yapılacak konutlardan satın alma hakkı verilecek.

Arazi sahibi ise kendisine arsası karşılığı oranında yeni yerden konut verilecek.

Konut istemezse arsasının karşılığında para ödenecek.

Yıkılacak bina gecekondu ise hiçbir ödeme yapılmayacak.

Ancak kiracılara tanınan konut satın alma hakkı, onlara da tanınacak.

TAPU RANDEVU SİSTEMİNE GEÇİYOR

TAPU RANDEVU SİSTEMİNE GEÇİYOR


.Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, tapuda ''işlemlerin öne alınması'', ''sürecin hızlandırılması'' gibi rüşvet iddialarının en fazla gündeme geldiği unsurları ortadan kaldırabilmek için yeni bir sistem uygulamaya koyacak.



Tapu ve Kadastro Genel Müdürü Zeki Adlı, tapu müdürlüklerindeki yoğunluğun çok fazla olduğunu belirterek, buradaki yığılmaları engellemek ve daha objektif, sağlıklı hizmet verebilmek amacıyla pilot uygulamalar yürüttüklerini söyledi.

Pilot uygulama için tapu işlemlerinin fazla olduğu Antalya, İstanbul, Adana, Mersin, Samsun gibi illerin tercih edildiğini belirten Adlı, 2 yöntem üzerinde çalıştıklarını söyledi. Bunlardan ilki internet üzerinden işlemin yapılacağı gün ve saate ilişkin randevu alınması, ikincisi ise tapu müdürlüklerindeki numeratörden işlem sırası belirlenmesi...



Adlı, uygulamalara ilişkin şu bilgileri verdi:



''Sadece pilot illerde uygulanan internet sisteminde, vatandaş internetten randevusunu alıyor, evraklarını tamamlıyor, verilen saatte müdürlüğe gidip, işlemlerini yaptırıyor. Hiç beklemiyor, aynı emniyet müdürlüklerindeki pasaport uygulaması gibi. İkincisinde de müdürlüklerimize numeratörler koyduk. Bunu sadece pilot illerde yapmıyoruz, oralarda yoğunlaştırdık ancak diğer illerimizde de var. Vatandaş müdürlüğe geliyor, numeratörden numarasını alıyor. Başvuru masamıza evrağını teslim ediyor. Vatandaşa, 'sen bekleme git' deniliyor, bekletilmiyor. İşi yapacak memur da vatandaşı hiç görmüyor. Evrak başvuru masası üzerinden içerdeki memura veriliyor, memur işi tamamladığı zaman, vatandaşa 'işiniz hazır, harcınızı yatırın, gelin' diye sms'le mesaj gönderiliyor. Bu aynı gün içinde gerçekleştiriliyor. Daha sonra vatandaş harcını yatırıp, belirtilen saatte geliyor evrağını alıp, gidiyor.



''TAKİP MASALARI, VATANDAŞLARI TELEFONLA ARIYOR''

Türkiye'de bütün bölgelerimizde, 22 noktada, takip masaları kurduk. Tapuda iş yaptıran insanların bizde telefon numaraları var. Sondaj usulüyle bu insanları arıyoruz, herhangi bir olumsuzlukla karşılaştılar mı, işlemleri zamanında yapıldı mı, kendilerine iyi davranıldı mı gibi konularda anket dolduruyoruz. Sözkonusu yerlerde, bu uygulamadan sonra ciddi anlamda olumlu değerlendirmeler aldık. Tabii bazı emlakçılıkla uğraşanlardan, ufak tefek sızlanmalar oldu."



Adlı, uygulamanın yurt geneline yaygınlaştırılması için 1,5-2 ay içinde bölge müdürleriyle bir toplantı yapacaklarını söyledi.



TAPU'DA ''İMAJ YENİLEME'' SÜRECİ DEVAM EDİYOR

Adlı, tapu müdürlüklerinde yürüttükleri çalışmalar hakkında bilgi verirken de vatandaşların işlemlerini mümkün olduğu kadar müdürlük içinde gerçekleştirmeyi, ''git-gel'' yapmalarının önüne geçmeyi istediklerini söyledi.



Bu amaçla müdürlüklere ''fotokabinler'' yerleştirdiklerini, fotokopi işlemlerinin ücretsiz gerçekleştirildiğini, çay-kahve makinelerinden ücretsiz yararlanılabildiğini anlatan Adlı, randevu sisteminden binaların yenilenmesine kadar tüm bu çalışmaların Tapu'da yürütülen ''imaj yenileme'' sürecinin parçası olduğuna dikkati çekti.



Yurt genelindeki tapu ve kadastro müdürlük binalarında yürütülen onarım, yenileme ve tefriş çalışmalarının da yarıya yakınının tamamlandığını belirten Adlı, yıl sonuna kadar tümünün bitirileceğini bildirdi.



Genel Müdürlük'te merkez teşkilatın ISO 9001 Kalite Belgesi ve Sertifikası aldığını da anımsatan Adlı, bölge müdürlüklerinin de kalite belgesi alabilmesi için yoğun bir çalışma yürütüldüğünü, gelecek yıl sürecin tamamlanmasının planlandığını söyledi

TOKİ PROJELERİ HAKKINDA MERAK EDİLENLER

1) Başvuru şartlarına sahip olduğumu kanıtlayamazsam ne olur? Başvuru


bedelini geri alabilir miyim?

Haklarınız iptal edilir. Başvuru bedeli ödeyenlere bu bedel geri ödenir.

2) Başvuru yaptıktan sonra vazgeçersem ne olur? Başvuru ücretini geri

alabilir miyim?

Haklarınız iptal edilir. Başvuru bedeli ödeyenlere bu bedel geri ödenir. Ancak,

talep örgütlenmesi çerçevesindeki uygulamalarda ihale işlemleri talebe göre

başlatılacağı için başvuruda bulunduk tan sonra vazgeçenlere başvuru bedeli geri

ödenmemektedir. Yine talebin fazla olduğu bazı projelerde de vazgeçenlere başvuru

bedelinin geri ödenmeyeceğine dair hüküm sözleşmeye konulabilmektedir

3) Başvuru işlemlerini benim adıma başkası yapabilir mi?

Sizin adınıza bir başkası vekaletname yoluyla başvuruda bulunabilir.

4) Vekaletnamede hangi konuların yer alması gerekiyor?

√ TOKİ Başkanlığı’nca satışa sunulan konutlardan satın almak üzere başvuruda

bulunmaya,

√ Konut seçmeye,

√ Gayrimenkul satış sözleşmesi imzalamaya,

√ Satın almış olduğum konutun peşinatını ödemeye ve borçlanmaya,

√ Taksitlerini yatırmaya,

√ Konutu teslim almaya,

√ Damga Vergisi, KDV, banka komisyonu ve diğer masrafları yatırmaya,

√ Konut seçim, konut teslim tutanağı, konut tespit föyünü ve bu husustaki tüm

evrakları imzalamaya yetkilidir hükümlerinin bulunması gerekir.

5) Satın alacağım konutu seçebilecek miyim?

Konut hakkı ve konut belirleme kurası birlikte yapılmaktadır. Ancak başvuruların

konut sayısından fazla olmaması halinde kuraya gidilmemekte, konut seçim hakkı,

başvuru sırasına göre kullandırılmaktadır.

6) Başvuracağım/satın aldığım konut inşaat aşamasında ise konutların

bitmiş haliyle ilgili nasıl bilgi edinebilirim?

Konut tipi, kat planları, blok ön görünümleri ve yerleşim planı, İdarenin web

sitesinde (www.toki.gov.tr), duyurularla birlikte yayınlanmaktadır.

69

MERAK EDİLENLER

TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010 >

12

7) Konutumu teslim alırken para ödeyecek miyim?

Gayrimenkul Satış Sözleşmesinde belirtilen satış bedeli KDV hariç bedeldir.

Satış bedeli ve teslim tarihine kadar gerçekleşen dönem artışları toplamı üzerinden

hesaplanan tutar esas alınarak anahtar teslimi öncesinde konut bedelinin yüzde 1’i

oranında (150 metrekare ye kadar olanlarda) KDV peşin olarak tahsil edilir.

Ayrıca, vade sonuna kadar altı aylık artış dönemlerinin başında borç bakiyesinde

uygulanan artış tutarı üzerinden KDV tahsil edilir.

8) Şerefiye bedeli nedir?

Şerefiye; yol, park, bahçe ve benzeri kamu hizmetleri sonucunda, bir yerdeki

gayrimenkulün değerinin artmasıdır. Yerel yönetimlere bu değer artışı üzerinden

verilen vergiye de şerefiye bedeli denir.

Toplu konut uygulamalarında şerefiye bedellerinin hesaplanma sında konutların

konumu (yola yakınlığı, cephesi, yüksekliği vb.) dikkate alınır.

9) Konut alma hakkım iptal edilebilir mi?

Sözleşme imzalamayan, banka komisyonu ve damga vergisi ödemeyen ve ayrıca

konut tesliminde KDV yatırmayan hak sahiplerinin konut alma hakları iptal edilir. Yine

gerçeğe uygun beyanda bulunmayanların da konut alma hakları iptal edilir.

10) Hak sahibinin vefat etmesi durumunda konut hakkı ne olacak?

Bu durumda konut hakkı yasal mirasçılarına intikal eder.

11) Taksit ödemelerimi geciktirirsem ya da ödeyemezsem ne olacak?

Taksitlerin gecikmesi halinde sözleşmede yazılı olan oranda gecikme faizi ödenir.

Alıcının, ödemekle yükümlü olduğu taksitler den birbirini izleyen en az iki taksitini

ödeyememesi ve ödenmeyen taksit toplamının satış bedelinin onda birinden fazla

olması halinde, sözleşmede yer alan hükümler doğrultusunda alıcının sözleşmesi iki

ihtarname çekildikten sonra İdare tarafından feshedilebilir.

12) Sözleşmenin herhangi bir nedenle feshi halinde ödediğim taksitleri

geri alabilecek miyim?

Sözleşmenin feshi halinde başvuru bedeli, peşinat ve taksitler; masraflar tahsil

edildikten sonra faizsiz olarak iade edilir. Vergiler ve banka komisyonu geri ödenmez.

Konut tesliminden sonra geçen süre zarfında işletilecek kira bedeli de peşinat ve

taksit toplamından düşürülür.

70MERAK EDİLENLER < TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010

12

13) Kalan borç bakiyesini kapatabilir miyim? Bu durumda indirim yapılıyor

mu?

Ocak ve Temmuz ayları olan dönem başlarında yeniden hesaplanan borç

bakiyesine göre kalan borç kapatılabilmektedir. Borç bakiyesini kapatanlara indirim

yapılmamaktadır.

14) TOKİ hangi durumlarda kalan borç bakiyesinin kapanması halinde

indirim yapıyor?

TOKİ, gelen talepler ve idarenin nakit planlaması doğrultusunda; inşaatları bitmiş,

tapuları hazır ve belli bir süredir taksit ödemeleri devam eden projelerde kalan borç

bakiyesinin peşin olarak ödenmesine yönelik indirim kampanyaları yapmaktadır

Kampanya koşulları, bu projelerden konut satın alanlara, ilgili banka tarafından

yazılı olarak bildirilmekte, ayrıca basın ilanlarıyla birlikte idarenin web sitesinde de

(www.toki.gov.tr) duyurulmaktadır. İndirim oran ve koşulları, kampanya uygulanan

projenin özelliklerine ve maliyet hesaplarına göre değişmektedir. Bu kampanyalardan

yararlanmak isteyen hak sahiplerine TOKİ’nin özel sözleşme imzaladığı bankalar da

kredi olanağı sağlamaktadır.

15) Nasıl bir ev teslim alacağım?

√ Projelendirme öncesinde inşaatın yapılacağı arazide gerekli jeolojik ve jeoteknik

etütler yapılmakta, elde edilen verilere göre deprem riski de göz önüne alınarak uygun

temel tipi ve taşıyıcı sistem belirlenmektedir

√ İnşaatlarda maksimum kalite ve emniyet ön planda tutulmak ta, bu doğrultuda

tüm inşaatlarda hazır beton kullanılmaktadır.

√ Konutlarda, ülke ekonomisi açısından büyük önem taşıyan su ve ısı yalıtımı

yapılmaktadır.

√ İnşaatların her aşaması, TOKİ teknik personeli ve müşavir firmalar tarafından

sıkı denetime tabi tutularak gerekli testler ve kontroller yapılmaktadır.

√ Konutlar, sosyal donatısı ve yeşil çevresi ile birlikte vatandaşa sunulmaktadır.

√ TOKİ; kaba ve ince inşaatı tamamen bitirilmiş; yer kaplamasın dan duvar

kaplamasına, mutfak dolaplarından evyesine, klozetinden armatürlerine dek

komple tamamlanmış, vatandaşın anahtar tesliminin ardından herhangi bir tadilat

yapmaksızın eşyasını taşıyarak oturabileceği durumda konutları teslim etmektedir.

16) Konutlarda asansör var mı?

Dört katın üzerinde tüm bloklarımızda asansör zorunluluğu bulunmaktadır.

71

MERAK EDİLENLER

TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010 >

12

17) Özürlü vatandaşlar için konut projeleri var mı? Satış şartları nedir?

İdaremiz tarafından yaptırılan projelerin bir bölümünde, belli miktarda konut,

özürlü vatandaşlarımız için yapılmaktadır. Bu tür uygulamaların başvuru duyurularında

özürlü vatandaşlar için ayrılan konut miktarı belirtilmektedir

Bu konutların kullanımı özürlü vatandaşlarımızın kullanımına uygun olmakla

beraber fiyatları diğer konutların fiyatlarıyla aynıdır. Özürlü vatandaşlarımıza yapılan

konutlar genel kura dışı bırakıl makta, özürlülere ayrılan konut sayısından fazla başvuru

olduğu tak dirde özürlüler arasında kura çekilerek hak sahipleri belirlenmektedir.

18) TOKİ sadece konut mu satıyor?

TOKİ, sosyal donatılar kapsamında yaptırdığı ticaret merkezlerin deki iş yerlerini de

satışa sunmaktadır. Ayrıca üzerinde uygulama yapılamayan arsa ve araziler de satış

kapsamında değerlendirilmektedir.

19) TOKİ’nin ürettiği ticaret merkezlerinden nasıl iş yeri satın alabilirim?

TOKİ ürettiği iş yerlerini açık artırma yoluyla satmaktadır. Açık artırmanın yer ve

tarihi ile satışa sunulan gayrimenkulün nitelikleri, Türkiye genelinde tirajı yüksek

ulusal gazetelerde, yerel gazetelerde ve idarenin web sitesinde (www.toki.gov.tr)

duyurulmaktadır.

20) Satın aldığım konutta sorunlar çıktı, kime başvuracağım?

Satın aldığınız konutta müşteri kullanımı ile birlikte ortaya çıkan (kullanıcıdan

kaynaklanmayan) eksik ve kusurları, TOKİ tarafından konutların kesin kabulünün

yapılacağı tarihe kadar söz konusu projedeki yüklenici firmanın bulundurmak zorunda

olduğu teknik elemanlara iletebilirsiniz. Ayrıca geçici site yönetimi de bu kapsamda

gelen şikayetleri değerlendirmeye almaktadır.

Ayrıca, TOKİ bünyesinde görev yapan Şikayet Değerlendirme Şube Müdürlüğü,

gelen her türlü yazılı şikayeti inceleyip değerlendirmekte ve takip ederek

sonuçlandırılmasını sağlamaktadır.

TOKİ KREDİ UYGULAMALARI

1) TOKİ kimlere kredi veriyor ?


1. Toplu Konut Yapımcılarına (kooperatiflere, sosyal yardımlaşma kurumlarına,

belediyelere ve yapımcılara),

2. Faizsiz Konut Kredisi olarak şehit ailelerine, maluller ile dul ve yetimlerine

(Malullerden ancak, 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren terör

malulleri bu krediden yaralanmaktadır.),

3. Taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı ve restorasyonu için özel hukuka tabi

gerçek ve tüzel kişilere.

2)Toplu Konut Yapımcıları’na açılan kredilerden nasıl yararlanabiliriz ?

İdaremizin finansman durumuna göre her yıl yayımlanan tebliğler kapsamında Toplu

Konut Yapımcılarına kredi kullandırıl maktadır.

3) Faizsiz Konut Kredisi olarak şehit ailelerine, maluller ile dul ve yetimlerine

açılan krediden nasıl yararlanabiliriz?

Emekli Sandığı’nca maaşa bağlanan tüm şehit aileleri ve terör malulleri ile bunların

dul ve yetimleri bu kredilerden yararlanabilmektedir. “Toplu Konut Fonu’ndan Şehit

Ailelerine, Malulleri ile Dul ve Yetimlerine Açılacak Faizsiz Konut Kredisi Yönetmeliği”

21 Eylül 1991 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu krediden

yararlanabilmek için, Emekli Sandığı’ndan alınacak hak sahibi olduğuna dair belge ile

Ziraat Bankası’na başvurulması gerekmektedir. Edinilecek konutlar için tapunun en fazla

bir yıl önce alınmış olması yeterli olmaktadır. 2010 yılı için kredi miktarı 56 bin 454

TL’dir. Bu miktar her yıl TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) oranında artırılmaktadır.

4)“Taşınmaz Kültür Varlıklarının Bakımı, Onarımı ve Restorasyonu” için

kullandırılan kredilere nasıl başvururuz?

TOKİ, özel hukuka tabi gerçek ve tüzel kişilere ait tescilli taşınmaz kültür varlıklarının

bakımı, onarımı ve restorasyonu için kredi desteği sağlamaktadır.

Başvuru için;

√ Kredi kullanılacak taşınmaz kültür varlığı için Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma

Bölge Kurulu tarafından onaylanmış röleve ve restorasyon projesi,

√ Restorasyon raporu,

√ Keşif raporu,

√ İş programı,

√ Vaziyet planı,

√ Yapıyı tanıtıcı fotoğraflar,

√ Tapu örneği,

65

KREDİ UYGULAMALARI

TOKİ . KONUT EDİNME REHBERİ 2010 >

11

√ Nüfus cüzdanı örneği,

√ İkametgah ilmuhaberi istenmektedir.

Uygulama kapsamında tarihi kent dokularının sağlıklaştırılmasına yönelik, yerel

yönetimlerin öncülüğü ve koordinasyonu ile gerçekleştirilecek projelere öncelik

verilmektedir.

Kullandırılacak kredinin miktarı, projenin keşif bedelinin en fazla yüzde 70’i oranında

olabilir. Her yıl kullandırılacak kredi üst limiti İdarece yeniden belirlenir. Kullandırılan

kredinin faizi yıllık yüzde 4, vadesi 10 yıldır. İdare finansman durumuna göre her yıl kredi

miktarını ve başvuru tarihlerini ilan etmektedir

5) Ferdi Kredi kullanabilir miyim ?

İdaremiz tarafından Ferdi Konut Kredisi kullandırılmamaktadır.

6) Toplu Konut Yapımcıları’na kullandırılan Konut Kredisi faiz oranı nedir ?

Konut kredileri, her altı ayda bir memur maaş artış oranına göre artırılmaktadır.

7) İdarenizden daha önce konut kredisi kullanmış olup borcunu kapatanlar

tekrar kredi kullanabilir mi ?

İdaremizce bir defaya mahsus kredi kullandırılmaktadır. İkinci defa kredi

verilmemektedir.