LİSANSLI EMLAK MÜŞAVİRLİĞİ VE LİSANSLI EMLAK KOMİSYONCULUĞU HAKKINDA KANUN TASARI TASLAĞI

LİSANSLI EMLAK MÜŞAVİRLİĞİ VE LİSANSLI EMLAK KOMİSYONCULUĞU HAKKINDA KANUN TASARI TASLAĞI

Amaç MADDE 1 – Bu kanunun amacı; lisanslı emlak müşavirleri, lisanslı emlak müşavirliği şirketleri ile lisanslı emlak komisyoncularının faaliyet, denetim ve sorumluluklarına ilişkin usul ve esasları belirlemektir. Kapsam MADDE 2- Bu kanun, lisanslı emlak müşavirleri, emlak müşavirliği şirketleri ve emlak komisyoncularının gayrimenkullere yönelik yapacakları aracılık, kiralama, danışmanlık, belge düzenleme, tasdik ve takip gibi işlemlerin yerine getirilmesini kapsar. Tanımlar MADDE 3 –Bu kanunda geçen; a ) Bakanlık: Bayındırlık ve İskan Bakanlığını, b) Kurul: Lisanslı Emlak Müşavirliği ve Lisanslı Emlak Komisyonculuğu Kurulunu , c) Lisans: Emlak müşavirliği ve emlak komisyonculuğu lisansını, ç) Meslek Odası: 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanununa göre Kurulan Emlak Meslek Odaları, Emlak Meslek Odası bulunmayan yerlerde Birleşik Esnaf Odaları ile 5174 sayılı Kanuna tabi odaları, d) Müşavirlik: Lisanslı emlak müşavirliklerini, e) Şirket: Lisanslı emlak müşavirliği ve lisanslı emlak komisyonculuğu şirketini , f) Komisyonculuk: Lisanslı emlak komisyonculuğunu , (g) Yönetmelik: Lisanslı Emlak Müşavirliği ve Lisanslı Emlak Komisyonculuğu Hakkındaki Kanun uyarınca çıkarılan yönetmelikleri, h) Tapu işlemleri: Tapuda yapılan akitli ve akitsiz işlemleri . ı) Meslek mensubu: Lisanslı emlak müşaviri ve lisanslı emlak komisyoncusunu , i) İş sahibi: Sözleşmeye dayalı olarak taşınmaz alım satımı, kiralama, tapu işlemlerini yaptıracak ve takip ettirecek gerçek ve tüzel kişileri ,. j) Sınırlı ayni hak: Tapu kütüğünde ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli haklar dışındaki sınırlı ayni hakları, k) Taşınmaz mülkiyeti: Arazi, tapu kütüğünde ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli haklar ile kat mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümlerin mülkiyetini, l) Akitli işlemler: Taşınmaz mülkiyeti devri veya taşınmaz üzerine ayni ve şahsi hak tesisine ilişkin olarak tapu sicil müdürlüğünce resmi senet düzenlenen işlemleri, m) Akitsiz işlemler: Taşınmaz mülkiyeti devri veya taşınmaz üzerine ayni ve şahsi hak tesisine ilişkin olarak tapu sicil müdürlüğünce tescil istem belgesi düzenlenen işlemleri, İfade eder. Genel şartlar MADDE 4 - Lisans sahibi olabilmenin genel şartları şunlardır: a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak. b) Kamu haklarından mahrum bulunmamak. c) Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmak. ç) Türkiye’de yerleşim yeri sahibi olmak, d) 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53. üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış veya tescil edilmiş olsa bile, Devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, milli savunmaya, Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçları ile yabancı devletlerle olan ilişkilere karşı suçlardan veya zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, görevi kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edinimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından hükümlü bulunmamak.. Lisans sınavı MADDE 5-Lisanslı Emlak müşavirliği ve Lisanslı emlak komisyonculuğu sınavı Kurulca yapılır. Kurul yetkisini sınav yapmaya yetkili başka bir kamu kurumu aracılığıyla yapabilir veya yaptırabilir Sınavlarda tapu işlemleri uygulamaları, pazarlama, hukuk, büro yönetimi, halkla ilişkiler gibi mesleki konularda sınav yapılır. Sınavlara ilişkin usul ve esaslar ile sınav konular yönetmelikle belirlenir. Yönetmelik hazırlanırken Ticaret Odaları ve Esnaf Sanatkârlar Odalarının ilgili birimlerinin görüşü alınır. Sınavlarda her sınavdan toplam 6 kere başarısız olanlar yeniden sınava giremezler. Her halde bu hak üç yılla sınırlıdır. Emlak müşavirliği lisansı almanın özel şartları MADDE 6- Emlak müşavirliği lisansı almanın özel şartları şunlardır; a) Dört yıllık lisans eğitimi veren hukuk, siyasal, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler, kamu yönetimi, fakültelerinden veya mühendislik fakültelerinin harita ve kadastro, inşaat, mimarlık ve şehir planlaması bölümlerinden veya ön lisan eğitimi veren Tapu ve Kadastro Meslek Yüksek Okulu ile Meslek Yüksek Okullarının “Emlak ve Emlak Yönetimi” programından mezun olmak yahut Yüksek Öğretim Kurulunca bunlara denkliği kabul edilen yurt içi ve yurt dışı yüksek öğretim kurumlarından mezun olmak. b) Lisans sınavını kazanmış olmak c) Lisans sınavını kazananlar için İçeriği ve süresi yönetmelikle belirlenecek, Kurulca verilecek altı aylık teorik eğitimi ve meslek odalarınca belirlenecek Lisanslı emlak müşaviri yanında altı aylık uygulama eğitimi olmak üzere toplam on iki aylık eğitimi başarıyla tamamlamış olmak. ç) Esnaf Odası veya Ticaret Odalarının ilgili meslek komitesine kayıtlı olmak. Emlak komisyonculuğu lisansı almanın özel şartları MADDE 7- Emlak komisyonculuğu lisansı almanın özel şartları şunlardır; a) Lise ve dengi okuldan mezun olmak veya değerleme, harita, emlak, maliye, iktisat, işletme, kamu yönetimi yapı ve inşaat alanlarında eğitim veren en az iki yıllık yüksek okullar ile Tapu ve Kadastro Meslek Yüksek Okulu ile, Meslek Yüksek Okullarının “Emlak ve Emlak Yönetimi” programından mezun olmak yahut Yüksek Öğretim Kurulunca bunlara denkliği kabul edilen yurtiçi ve yurtdışı yüksek öğretim kurumlarından veya lisans eğitimi veren yüksek okullardan mezun olmak. b) Lisans sınavını kazanmış olmak c) İçeriği ve süresi yönetmelikle belirlenecek, Kurulca verilecek altı aylık teorik eğitimi ve meslek odalarınca belirlenecek lisanslı emlak müşaviri veya lisanslı emlak komisyoncusu yanında altı aylık uygulama eğitimi olmak üzere toplam on iki aylık eğitimini başarıyla tamamlamış olmak. ç) Esnaf Odası veya Ticaret Odalarının ilgili meslek komitesine kayıtlı olmak. Lisanslı Emlak Müşavirliği ve Komisyonculuğu Kurulu MADDE 8- - Bu kanunda belirtilen görevleri yerine getirmek amacıyla merkezi Ankara’da olan Bayındırlık ve İskân Bakanlığı’na bağlı olarak Lisanslı Emlak Müşavirliği ve Komisyonculuğu Kurulu kurulmuştur. Kurul on bir asıl ve 8 yedek üyeden oluşur. İki asıl bir yedek üye, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünden biri asıl bir yedek üye, Maliye Bakanlığından, bir asıl bir yedek üye Sanayi ve Ticaret Bakanlığından, bir asıl bir yedek üye YÖK tarafından, üç asıl 2 yedek üye Esnaf Odaları tarafından, üç asıl 2 yedek üyede Ticaret Odaları tarafından seçilir. Kurul üyeliklerine aday gösterilecek kamu görevlilerinin genel müdür, genel müdür yardımcısı, daire başkanı görevlerinde bulunması üç yıl bu görevde asaleten çalışmış olması şarttır. Kurul üyelerinin görev süresi 5 yıldır. Görev süresi dolan kurul üyesi yeniden seçilebilir. YÖK tarafından seçilecek üyenin en az doçent unvanlı, ilgili mesleki eğitimde görev almış olması şarttır. Emlak Meslek Odaları ve Ticaret Odalarınca seçilecek kişilerin Meslek Esnaf Odalarında başkan veya üyeler, Ticaret Odalarında ilgili gayrimenkul hizmetleri meslek komitesi başkan veya üyeleri arasından seçilir. Bu üyelerin kanunda belirtilen emlak müşaviri ve komisyoncusu olabilme şartlarını taşımaları gerekir. Asıl üyeliğin boşalması halinde, ilgili kurum tarafından seçilen yedek üye göreve başlar. Kurul üyelerinin seçimine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir. Odaları temsil edecek üyelerin seçiminde odaların üye sayısı esas alınır. Kurulun görevleri MADDE 9- Kurulun görevleri şunlardır: a) Lisans sınavı yapmak veya yaptırmak. b) Lisans sınavı sonucu emlak müşaviri, Lisanslı emlak komisyoncusu ve Lisanslı Emlak Müşavirliği Şirketi olmaya hak kazananlara lisans vermek ve meslek mensupları sicilini tutmak. c) Emlak müşaviri veya komisyoncusu olmaya hak kazananların yeminlerini yaptırmak. ç) Yabancı emlak müşaviri ve komisyoncularının hukuki ve fiili olarak karşılıklı olmak kaydıyla, Türkiye de faaliyette bulunma taleplerini değerlendirmek, uygun olanlara izin vermek. d) Bu kanunda belirtilen hallerde lisans iptaline karar vermek. e) Emlak müşaviri, komisyoncuları ve şirketlerinin faaliyetleri sırasında kullanacakları, sözleşme, belge basılı kâğıtların şeklini, ana unsurlarını ve içeriğini belirlemek. f) Verilecek mesleki eğitime ilişkin usul ve esasları belirlemek. g) Meslek ilkelerini belirlemek, genelgeler çıkarmak, emlak müşaviri, emlak müşavirliği şirketi ve komisyoncularını faaliyetleri ile ilgili olarak denetlemek, gerektiği takdirde idari inceleme ve soruşturma yapmak. ğ) Bu kanun kapsamındaki faaliyetler ile ilgili benzeri hizmetleri yürütmek. h) Emlak müşaviri, emlak müşavirliği şirketi ve komisyoncularına görüş bildirmek. Kurulun çalışma usul ve esasları MADDE 10- Kurul, asıl üyelerinin üçte ikisinin katılımı ile toplanır ve asıl üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar alır. Kurul kendi üyeleri arasından bir başkan seçer. Kurul üyelerine ayda dört toplantıdan fazla olmamak üzere, her toplantı günü için uhdesinde kamu görevi bulunanlara 1000, bulunmayanlara ise 2000 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda Kurul Bütçesinden toplantı ücreti ödenir. Kurulun idari yapısı MADDE 11-.Kurul; Başkanlık, Genel Sekreterlik, Hukuk Müşavirliği ve Denetim Birim Başkanlığından oluşur. Başkanlık: Kurulun en üst idari organıdır. Başkanlık görevleri ile personelin sayısı ve nitelikleri yönetmelikle belirlenir. Kurul çalışmalarını sevk ve idare eder. Genel sekreterlik: Kurulca atanacak, genel sekreterin görevleri ile personelin sayısı ve nitelikleri yönetmelikle belirlenir. Genel sekreterin Esnaf Odası ve Ticaret Odalarının ilgili meslek komitesi üyeleri arasından en az 4 yıllık yüksek okul mezunu olması ve gayrimenkul sektöründe en az 5 yıl çalışmış olması şartı aranır. Hukuk müşavirliği: Hukuk müşavirinin hukuk fakültesi mezunu olması zorunludur. Hukuk müşaviri olarak atanacakların asgari 4 yıllık avukatlık yapmış olması veya mesleki alanında en az dört yıl çalışmış olma şarttır. Denetim Birimi Başkanlığı: Kurulca atanacak, denetim birimi başkanının 4 yıllık yüksek okul mezunu olması, kamu ve/veya özel sektörde denetim alanında en az 4 yıl görev yapmış olması aranır. Kurul, işbu Kanunun ekinde yer alan cetvelde sayı ve unvanı gösterilen kadrolardan oluşur. Bakanlar Kurulu bu kadroları artırma veya azaltmaya yetkilidir. Lisans ve kimlik belgesi: MADDE 12- Bu kanun hükümlerine göre emlak müşaviri ve emlak komisyoncusu olmaya hak kazanan kişilere Kurul tarafından kayıt ve tescilleri yapılarak lisans ve kimlik belgesi verilir. Lisans talepleri için yapılan başvurular en geç bir ay içinde Kurul tarafından incelenir ve karara bağlanır. Kurul kararlarına karşı 60 günlük süre içinde idari yargıya itiraz edilebilir. Lisanslı emlak müşavirleri tarafından bu kanun hükümlerine göre kurulacak olan emlak müşavirliği şirketlerine de lisans, Kurul tarafından verilir. Lisans bedeli MADDE 13-Lisans bedeli emlak komisyoncuları için 2000 TL, emlak müşavirleri için 5000 TL, emlak müşavirliği şirketleri için 10000 TL olup bu bedeller bir defaya mahsus olarak ödenir. Bedel, Kurul tarafından belirlenecek banka hesabına yatırılır. Lisans bedeli her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Lisans bedelleri bu Kanunun 20. ve 21.maddesinde belirtilen görevleri yasanın yürürlüğe girdiği tarihten önce yapmaları nedeniyle bir defaya mahsus olmak üzere lisans alanlara %50 indirimli olarak uygulanır. Yemin MADDE 14-Lisans sahibi, bu Kanun kapsamındaki görevine fiilen başlamadan önce, o yer sulh hukuk mahkemesinde görevini doğru ve tarafsız olarak yürüteceğine, bu Kanun hükümlerine ve ilgili mevzuata aykırı hareket etmeyeceğine ve ettirmeyeceğine dair yemin eder. Yemin metni Kurul tarafından belirlenir. Yemin tutanağı iş yerinin görünen bir yerine asılır. Yeni iş yeri açılması ve değişikliği MADDE 15- Emlak müşavirleri ve emlak komisyoncuları kendi adlarına açtıkları işyeri adreslerinde faaliyetlerini sürdürmek ve lisans ve ruhsatlarını çalıştıkları iş yerinin görünen bir yerine asmak zorundadırlar. İş yeri değiştiren meslek mensupları on gün içinde yeni iş yerlerinin açık adreslerini Kurula bildirmek zorundadırlar. Meslek mensupları kendi adlarına birden fazla iş yeri açamazlar. İş yeri sahibi olan meslek mensupları ücret karşılığı işveren yanında çalışamazlar. Ücret karşılığı çalışan meslek mensupları birden fazla iş yerinde de görev yapamazlar. Meslek mensupları sicili MADDE 16- Lisanslı emlak müşaviri ve komisyoncuları için Kurul tarafından meslek mensupları sicili tutulur. Lisanslı emlak müşavirliği şirketleri de Kurul tarafından listeye alınarak ilan edilir. Çalışma yerini başka il veya bölgeye naklini yapan meslek mensupları işe başlamadan en az on gün önce Kurula bunu bildirmek zorundadır. Hizmetin kendi adına yürütülmesi MADDE 17- Lisansını almış olan müşavir ve komisyoncuların bu hizmeti kendi adına yürütmesi halinde, bu hizmet emlak müşaviri ve komisyoncusu tarafından bizzat yerine getirilir. Lisanslar devredilemez, kiraya verilemez. Lisanslı emlak müşaviri, komisyoncusu ve lisanslı emlak müşaviri şirketi yanında çalışanların yapacağı işlemlerde sorumluluk lisans sahibine aittir. Düzenlenecek sözleşme ve belgeler lisanslı emlak müşaviri ve komisyoncusu tarafından imzalanır. Lisanlı emlak müşavirleri, komisyoncuları ve şirketler işyerlerinde faaliyetleri dışında başkaca bir iş yapamazlar. Yabancı emlak müşavirleri ve komisyoncuları: MADDE 18- Yabancı bir devletin uyruğundaki gerçek kişiler, karşılıklı olmak ve lisanslı emlak müşavirleri ve komisyoncularında aranan nitelikleri taşımak şartıyla Kurul onayı ile Türkiye de emlak müşavirliği ve komisyonculuğu faaliyetinde bulunabilirler. Yabancıların ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak Türkiye de emlak müşavirliği ve komisyonculuğu hizmetini vermek üzere faaliyette bulunabilir. Şirket kurabilirler Bu halde de kurulacak şirkette biri sorumlu lisans sahibi olmak üzere TC vatandaşı en az iki lisanslı emlak müşavirinin kurucu ortak olma şartı aranır. Lisansın kullanılacağı yetki bölgesinin sınırı MADDE 19- Lisanslı emlak müşavirleri, komisyoncuları ve şirketler yurt içinde ve yurt dışında işlem yapmakla yetkilidirler. Lisanslı emlak müşavirleri, komisyoncuları ve şirketler , başka kişi veya şirketlerle yapacakları resmi sözleşmeyle, kendilerinin vermeye yetkili olduğu hizmetin, belirli bir bölge ile sınırlı olarak onlar tarafından verilmesini sağlayabilir. Bu halde hizmet vermeye yetkili kılınan kişi veya şirketlerin lisanslı emlak müşaviri, lisanslı emlak komisyoncusu veya lisanslı emlak müşavirliği şirketi şartlarını taşıması gerekir. Lisanslı emlak müşavirlerinin yapacağı hizmetler; MADDE 20- Lisanslı emlak müşavirlerinin gayrimenkullere yönelik sunacağı hizmetler şunlardır; a) Talep üzerine düzenlenen iş sözleşmesine dayanılarak, taşınmaz malın alım, satım ve kiralanması konusunda pazarlama faaliyetlerinde bulunmak, aracılık hizmeti vermek. b)Talep üzerine düzenlenen iş sözleşmesine dayanılarak, gayrimenkul mülkiyetinin devri, gayrimenkul üzerine ayni ve şahsi hak tesisleri işlemlerini takip edip sonuçlandırmak, tüm resmi ve özel kurumlarda işlemleri takip etmek, belge düzenini sağlamak, c) Gayrimenkul hizmetlerine yönelik kayıt inceleme, araştırma, raporlama ve danışmanlık hizmeti vermek. ç) İlgililerin talebi üzerine işlemlerle ilgili belge ve formları düzenlemek. d) Gayrimenkullerde kendi faaliyet alanına ilişkin olarak bilirkişilik hizmeti vermek. Emlak komisyoncularının vereceği hizmetler MADDE 21- Lisanslı emlak komisyoncularının sunacağı hizmetler şunlardır; a) Talep üzerine düzenlenen iş sözleşmesine dayanılarak, taşınmaz malın alım, satım ve kiralanması konusunda pazarlama faaliyetlerinde bulunmak, aracılık hizmeti vermek. b) Talep üzerine düzenlenen iş sözleşmesine dayanılarak, satış ve kiralanmasını yaptığı taşınmazlara yönelik olarak işlemleri tüm özel ve resmi kurumlarda takip etmek. Emlak komisyoncuları, bu kanunla, emlak müşavirlerine tanınan diğer yetkileri ve emlak müşaviri sıfatını kullanamazlar. Komisyonculuk faaliyeti verecek şirketler MADDE 22-Komisyonculuk faaliyetinde bulunacak şirketlerin ticaret şirketi statüsünde olması kurucularından en az birisinin lisanslı emlak komisyoncu olması zorunludur. Şirket çalışanları yapacakları işlemlerde lisanslı emlak komisyoncusu ile birlikte müteselsilen sorumludur. Lisanslı emlak müşavirliği şirketleri MADDE 23- Emlak müşavirliğinin ticari şirket kapsamında yapılması halinde, şirketin anonim şirket olarak kurulması, şirket kurucu ortaklarının en az iki sorumlu lisanlı emlak müşaviri olması zorunludur. Emlak müşavirliği şirketlerine lisanslı emlak komisyoncuları da ortak olabilir. Lisanslı emlak müşavirliği şirketinin sermayesi 200.000TL den az olamaz. Şirket çalışanları ve avukatlar yapacakları işlemlerde lisanslı emlak müşaviri ile birlikte müteselsilen sorumludur. Emlak müşavirliği veren ticaret şirketleri müşavirlik faaliyetleri dışında başkaca bir iş yapamazlar. Sorumlu lisanslı emlak müşavirleri, başka şirketlerin kurucu ortağı olamaz, yönetim ve denetimlerinde bulunamaz. Emlak müşavirliği hizmeti veren ticaret şirketleri kadrolu veya sözleşmeli olarak en az bir avukat çalıştırmak zorundadır. Düzenlenecek resmi senet ve tescil istem belgesini lisanslı sorumlu emlak müşavirinin yanında avukatta imzalar. 24. madde gereğince verilecek tapu kayıt suretlerini sadece lisanslı sorumlu emlak müşaviri imzalar. Lisanslı emlak müşavirliği şirketlerinin sunacağı hizmetler MADDE 24. Lisanslı emlak müşavirliği şirketlerinin sunacağı hizmetler şunlardır. a) Talep üzerine düzenlenen iş sözleşmesine dayanılarak, taşınmaz malın alım, satım ve kiralanması konusunda pazarlama faaliyetlerinde bulunmak, aracılık hizmeti vermek. b) Talep üzerine düzenlenen iş sözleşmesine dayanılarak, gayrimenkul devri, üzerine ayni ve şahsi hak tesis işlemlerini takip edip sonuçlandırmak, tüm resmi ve özel kurumlarda takip etmek, belge düzenini sağlamak. c) Akitli ve akitsiz işlemlerde tapu sicil müdürlüğünün kontrolüne sunmak üzere resmi senet ve tescil istem belgelerini düzenlemek. ç) Tapu kayıt suretlerini tasdik ederek ilgilisine vermek. d) Gayrimenkul hizmetlerine yönelik kayıt inceleme, araştırma, raporlama ve danışmanlık hizmeti vermek. e) İlgililerin talebi üzerine işlemlerle ilgili belge ve formları düzenlemek. Yetki Sözleşmesi MADDE 25- Lisanslı emlak müşavirlikleri, komisyoncuları ve şirketler, başka kişi veya şirketlerle yapacakları resmi sözleşmeyle, kendilerinin vermeye yetkili olduğu hizmetin onlar tarafından verilmesini sağlayabilir. Bu halde hizmet vermeye yetkili kılınan kişiler veya şirketin lisanslı emlak müşaviri, lisanslı emlak komisyoncusu olması veya lisanslı emlak müşavirliği şirketi şartlarını taşıması gerekir. Hizmet vermeye yetkili kılınan kişi veya şirketler iş ve işlemlerinden doğrudan sorumludur. Yetki veren kişinin sorumluluğu ise, yapılacak müşavirlik ve komisyonculuk hizmeti ile sınırlıdır. Yetki veren Lisanslı emlak müşavirlikleri, komisyoncuları, şirketler ile yetkilendirilen kişi veya şirketler arasında yapılacak sözleşmenin içeriği ve sözleşmede bulunması zorunlu koşullar yönetmelikle düzenlenir. İş sözleşmesi MADDE 26- Lisanslı emlak müşaviri, komisyoncuları ve şirketleri ile iş sahibi arasında, içerik ve unsurları Kurul tarafından belirlenen, tip (standart) iş sözleşmesi düzenlenir. Sözleşmeyle yapılacak işler, tapu sicil ve kadastro müdürlüklerini ilgilendiriyorsa düzenlenen iş sözleşmesinin bir örneğinin ilgili tapu sicil veya kadastro müdürlüğüne ibrazı zorunludur. İşlemin sonuçlanmasından sonra iş sözleşmesi ilgili müdürlükte saklanır. Taraflar arasında düzenlenen bu sözleşmede belirlenecek süre içinde işlemin sonuçlandırılmaması halinde, iş sahibi tarafından yazılı bilgi verilmek suretiyle sözleşme tek taraflı olarak feshedilebilir. Bu durumda Lisanslı emlak müşaviri ve komisyoncuları ücret talebinde bulunamaz. Ancak sözleşme süresi bitse dahi taşınmazın yer gösterilen müşteriye satılması veya kiralanması bu hükmün dışındadır. Lisanslı emlak müşaviri ve komisyoncuları üstsoy, altsoy ve aynı derecedeki kayın hısımları ve eşleri hariç olmak üzere, bütün iş sahipleriyle iş sözleşmesi yapmak zorundadırlar. Ücret MADDE 27- Ücret, lisanslı olarak verilen müşavirlik ve komisyonculuk hizmetlerine karşılık olarak alınacak meblağdır. Ücretin miktarı taraflar arasında düzenlenecek iş sözleşmesinde gösterilir. Esnaf ve Sanatkârlar Federasyonu ve TOBB (Türkiye Odalar Borsalar Birliği) tarafından her yıl Eylül ayı içerisinde, işlemlerden alınacak ücretinin asgari hadlerini gösteren birer tarife hazırlayarak Kurula gönderirler. Kurulca teklifler göz önüne alınmak suretiyle uygulanacak tarife o yılın Ekim ayı sonuna kadar hazırlanarak Bayındırlık ve İskân Bakanlığına gönderilir. Bu tarife Bakanlığa ulaştığı tarihten itibaren bir ay içinde Bakanlıkça karar verilmediği veya tarife onaylandığı takdirde kesinleşir. Ancak Bakanlık uygun bulmadığı tarifeyi bir daha görüşülmek üzere, gösterdiği gerekçesiyle birlikte Kurula geri gönderir. Geri gönderilen bu tarife, Kurulun üçte iki çoğunlukla aynen kabul edildiği takdirde onaylanmış sayılır. Sonuç Kurul tarafından Bayındırlık ve İskân Bakanlığına bildirilir. Asgari ücret tarifesine karşı idari yargı merciine başvurulabilir. Ücretinin takdirinde, işlemin tamamlandığı veya hizmetin verildiği tarihte yürürlükte olan tarife esas alınır. Asgari ücret tarifesinde belirtilen miktarların altında ücret alınamaz. Yeni tarife yürürlüğe girinceye kadar mevcut tarife hükmü uygulanır. Tasdik ve tasdikten doğan sorumluluk MADDE 28- Lisanslı emlak müşavirliği şirketlerinin tapu işlemlerine yönelik düzenleyecekleri belgeler ile tasdik edecekleri tapu kayıt suretine ilişkin usul ve esaslar Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ve Kurulca birlikte belirlenerek, Kurul tarafından açıklanır. Tapu kayıt suretleri sorumlu lisanslı emlak müşavirleri tarafından bizzat imzalanır. Tasdik yapılırken lisans numarasının da yazılması zorunludur. Tapu kayıt suretlerinin doğruluğundan lisanslı emlak müşavirleri sorumludurlar. Hukuki ve Cezai Sorumluluk MADDE 29- Lisanslı emlak müşaviri, emlak komisyoncusu ve şirketler, yaptığı iş ve işlemlerden kusurlarıyla üçüncü kişi ve Hazineye verdikleri zarardan doğrudan sorumludur. Lisanslı emlak müşavirleri ve komisyoncuları işbu kanunla verilen yetki ve sorumlulukları açısından Türk Ceza Kanunu anlamında kamu görevlisi sayılır ve buna göre cezalandırılır. Sigorta fonu Madde 30-Lisanslı emlak müşaviri, komisyoncuların ve şirketlerinin faaliyetleri sırasında meydana gelen zararlardan doğan sorumluluk ve yükümlülüklerini karşılamak amacıyla kurul tarafından bir sigorta fonu oluşturulur. Lisanslı emlak müşaviri, komisyoncuların ve şirketlerinin sigorta fonuna katılımı zorunludur. Sigorta primleri peşin ödenir. Ancak Kurul, taksitle ödeme yapılmasına da karar verebilir. Sigorta kapsamına manevi tazminata ilişkin talepler dâhil değildir. Sigorta fonunun nasıl oluşacağı çalışma usul ve esasları ile kapsamına alacağı zararlar, primler yönetmelikle düzenlenir. Prim ve ilgili koşulların tespitinde; sigorta süresi içinde herhangi bir zararın giderilmesine neden olmayan müşavir veya komisyoncuların primlerinin indirilmesi yoluyla ödüllendirilmesi, zarar giderimine neden olan müşavir veya komisyoncuların primlerinin yükseltilmesi yoluyla cezalandırılması ve gerekli görülen diğer hususlar dikkate alınır. Lisanslı emlak müşavirliği ve komisyonculuğundan ayrılma MADDE 31- Lisanslı emlak müşaviri veya emlak komisyoncusu iken işini bırakanlar bunu on beş gün içerisinde Kurula bildirmek, lisans ve kimlik belgesini geri vermekle yükümlüdürler. Bu kişilerin yeniden mesleği icra etmek istemeleri halinde lisans ve kimlik belgeleri Kurul tarafından bu Kanununda belirlenen 4, 5. ve 7. maddesindeki şartları taşımaları halinde yeniden verilir. Beş yıl içinde yeniden müracaat halinde sınav şartı aranmaz. Mesleki yükümlülükler ve yetkilerin kullanılması MADDE 32 -Emlak müşavirleri, komisyoncuları ve şirketleri bunların yanında çalışanlar, yaptıkları hizmetlerden dolayı edindikleri belge ve bilgileri amacı dışında kullanamaz ve açıklayamazlar. Emlak müşavirleri, komisyoncuları ve şirketleri mesleği gereği veya pazarladıkları taşınmazlarla ilgili haksız rekabete sebep olmayacak şekilde ilan ve reklam da bulunabilirler. Tabela veya basılı kâğıtlarında lisanslı emlak müşaviri, emlak komisyoncusu ve şirketi unvanı dışında başkaca sıfat kullanamazlar. Ancak; mesleğin gereği olarak pazarladıkları taşınmazların nitelikleri ve nicelikleri hakkında yapacakları ilan bu yasak dışındadır. Satılacak veya kiralanacak gayrimenkuller üzerine bu amaçla konulacak ve ölçüleri ve içeriği Kurul tarafından belirlenecek olan ilan ve afişler her türlü vergi ve harçtan muaftır. Bu ilanlar Kurulca belirlenen sürelerden önce ilan sahibi bilgisi dışında alınamaz toplanamaz zarar verilemez. Denetim MADDE 33- Emlak müşavirleri, komisyoncuları ve şirketlerin faaliyetleri; bu kanun kapsamında yaptığı işlemlerin hukuka ve mevzuata uygunluk yönünden Kurulca mesleki ilke ve kurallara uygunluk yönünden ilgili meslek odalarınca denetlenir. Kurulca yapılan denetimler sonucunda, hukuka ve mevzuata aykırı işlemleri tespit edilen lisans sahiplerine, bu işlemlerini hukuka ve mevzuata uygun hale getirmeleri için bir aya kadar süre verilebilir. Bu durum gereği yapılmak üzere ilgili meslek odası ve Kurula bildirilir. Mesleki ilke ve kurallara uygunluk yönünden ilgili meslek odalarınca yapılan denetimler sonucunda verilen cezalar Kurula bildirilir. Lisansların verilmesi, iptal edilmesi ve sicillerin tutulması ve lisanslı müşavir ve komisyoncularının kuruluş, işleyiş ve her türlü faaliyetlerinin denetimini yaparak uyarma, kınama, lisansın geçici veya sürekli iptali cezalarını ve bu Kanunda belirlenen para cezalarını vermeye Kurul yetkilidir. Kurul kararlarına karşı 15 gün içinde idari yargıya merciine başvurulabilir Ceza hükümleri MADDE 34- Bu Kanunun 33. maddesinde yapılan denetimler sonucunda bu Kanunun öngördüğü herhangi bir yükümlülüğü ihlal ettiği tespit edilenlere 500 TL den 10000 TL’ ye kadar idari para cezası Kurul tarafından verilir. İhlalin verilen süre içinde giderilmesi para cezası verilmesine engel oluşturmaz. İdari para cezalarının belirtilen sınırlar içinde verilmesinde, ihlalin niteliği, ihlalin ve kusurun ağırlığı, üçüncü kişiler için herhangi bir zarara sebep olup olmadığı, daha önce aynı türden veya başka bir ihlalde bulunulup bulunulmadığı göz önünde tutulur ve ceza bildiriminde belirtilir. İdari para cezaları her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranları kadar artırılır. 33.madde uyarınca yapılan denetimler sonucunda para cezası verilen emlak müşavir veya komisyoncularına aynı zamanda bir uyarı cezası verilir. İkinci kez aynı veya değişik türden bir ihlalin yapılması halinde para cezası yanında kınama cezası verilir. 33. madde uyarınca verilen süre içinde ihlalin giderilmemesi halinde lisansın en fazla altı ay süreyle geçici iptaline (askıya alınmasına) karar verilir. Aynı ihlalin ikinci kez yapılması halinde bir yıl süreyle lisans askıya alınabilir. Aynı ya da değişik türden ihlallerin üçüncü kez yapılması veya ikiden fazla lisansın askıya alınması hallerinde emlak müşavir veya komisyoncularının lisansı sürekli iptal edilebilir. Kurul, ihlalin ağırlığını ve kusur oranını göz önünde tutarak lisans iptali yerine başka bir ceza vermeye yetkilidir. Aynı şekilde Kurul, ihlalin ağırlığını ve kusur oranını göz önünde tutarak doğrudan lisansın en fazla bir yıl süreyle geçici ya da lisansın sürekli iptaline karar verebilir. İdari para cezaları Kurul tarafından bir fonda toplanır. Fonda biriken paralar sadece lisanslı emlak müşaviri ve komisyoncularının idari, sosyal ve mesleki ihtiyaçları için kullanılır. Bu hususta yönetmelikle düzenleme yapılır. Lisanssız faaliyette bulunma Madde 35- Bu kanunun yürürlüğe girmesinden sonra, gayrimenkule yönelik bu kanun da tanımlanan hizmetlerin hangi ad altında olursa olsun lisanssız olarak yapılması yasaktır. Yasağa uymayanlar hakkında bu Kanunda öngörülen cezalar uygulanır. Kamu idareleri lisanssız faaliyette bulunanların bu Kanunda tanımlanan hizmetlere yönelik taleplerini yerine getiremezler. Lisanssız kişilerin taleplerini işleme alan kamu görevlileri hakkında bu maddede yazılı ceza hükümleri uygulanır. Haklarında adli ve idari işlemler yapılır. Bu kanun da tanımlanan hizmetlerin hangi ad altında olursa olsun lisanssız olarak yapılması halinde faaliyette bulunan gerçek ve tüzel kişiler 5000 TL’den 20000 TL’ye kadar para cezası, ,6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Para cezaları her yıl yeniden değerleme oranları kadar artırılır. Lisans iptali MADDE 36- a) Lisans sahibinin isteği, b) Lisanslı emlak müşavirliği, emlak komisyoncusu ve şirketi olmak için Kanunda ve Yönetmelikte belirtilen şartların kaybedilmesi veya bu şartları taşımadığının sonradan Anlaşılması. c) Mesleki ilke ve kurallara uygun davranılmaması nedeniyle (üç) r kez para cezası verilmiş olması. d) İş yerlerinde, bu kanunda belirtilen faaliyetler dışında başkaca bir iş yapıldığının tespit edilmesi, bu nedenle üç kez para cezası verilmiş olması. e) Lisansın devredilmesi veya kiraya verildiğinin tespit edilmesi. Halinde lisanslar Kurul tarafından iptal edilir. İptal kararına karşı 15 gün içinde idari yargı merciine başvurulabilir. Meslekte çalıştırılamayacak olanlar MADDE 37- Lisanslı emlak müşavirleri şirketleri ve komisyoncuları, bu mesleği yapmaları yasaklananları yanlarında çalıştıramazlar. Bunlarla her ne şekilde olursa olsun mesleki iş birliği yapamazlar. Yetkili oda MADDE 38- Bu kanunda oda tarafından yapılması öngörülen görev ve yetkiler lisanslı emlak müşaviri ve komisyoncusunun kayıtlı olduğu oda tarafından yerine getirilir ve kullanılır. Yönetmelikler MADDE 39- Bu kanunla ilgili olarak aşağıda belirtilen hususlar yönetmelikle düzenlenir. a) Lisanslı emlak müşavirliği şirketleri ve lisanslı emlak komisyonculuğu çalışma usul ve esasları, b) Lisanslı emlak müşavirliği ve lisanslı komisyonculuğu sınav, staj, eğitim, ruhsat verilmesi, ceza fonu, c) Lisanslı emlak müşavirliği ve lisanslı emlak komisyonculuğu kurulunun oluşması, çalışma usul ve esasları ile ilgili yönetmelikler, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra 6 ay içinde Esnaf ve Sanatkârlar Odası ve Ticaret Odalarının görüşü alınmak suretiyle, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca müştereken hazırlanarak yürürlüğe konur. Kanunun uygulanmasıyla ilgili olarak yönetmelikler dışında hukuki düzenlemeler yapmaya Kurul yetkilidir. Geçici Madde 1- Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce bu kanunun 5.maddesindeki genel şartları taşımakla birlikte İlköğretim mezunları en az 10 yıl, Lise mezunları en az 7 yıl, dört yıllık fakülte ve yüksek okul mezunları en az iki süreyle bu Kanunun 20. maddesinde belirtilen görevleri fiilen yaptıklarını bağlı bulundukları vergi dairesi veya oda kaydı ile kanıtlarlarsa, bu Kanunun yürürlüğü tarihinden itibaren 1 yıl içinde müracaat etmek ve sınavda başarılı olmaları halinde, Lisanslı emlak müşaviri olmaya hak kazanırlar. Geçici Madde 2 -Bu Kanunun yürürlülük tarihi itibarı ile Ticaret Odalarının Gayrimenkul Hizmetleri Meslek komitesine kayıtlı şirketlerde yönetim kurulu başkan ve üyeleri, genel müdürleri ve yardımcıları, pazarlama müdürleri ve limitet şirket müdürleri ve pazarlamada çalışan elemanlardan, ilköğretim mezunları en az 10 yıl, lise mezunları en az 7 yıl, dört yıllık fakülte ve yüksek okul mezunları en az 2 yıldır fiilen görev yaptıklarını kanıtlayanlar Bu Kanunun yürürlüğü tarihinden itibaren 1 yıl içinde müracaat etmek ve sınavda başarılı olmaları halinde lisanslı emlak müşaviri olmaya hak kazanırlar Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünde, genel müdür, genel müdür yardımcıları, daire başkanları, bölge müdürleri, bölge müdür yardımcıları, tapu şube müdürleri, tapu sicil müdürü ve tapu sicil müdür yardımcıları, kadastro müdürleri, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü müfettişi, maliye müfettişi görevlerinde bulunmuş olanlar bu Kanunun yürürlüğü tarihinden itibaren 1 yıl içinde müracaat etmek ve sınavda başarılı olmaları halinde Lisanslı Emlak Müşaviri olmaya hak kazanırlar. Geçici Madde 3- Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce bu kanunun 5.maddesindeki genel şartları taşımakla birlikte, bu kanunun 21.maddesinde belirtilen görevleri toplam en az bir yıldır fiilen yaptıklarını bağlı bulundukları vergi dairesi veya oda kaydı ile kanıtlayanlar bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde ilgili odaya başvurmaları halinde lisanslı emlak komisyoncusu olmaya hak kazanırlar. Geçici birinci maddenin de tanımlanan kişiler bu çalışmalarını bir yıldan bu yana yapmaları halinde bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde ilgili odaya başvurmaları halinde başkaca bir şart aranmaksızın lisanslı emlak komisyoncusu olmaya hak kazanırlar. Geçici Madde 4- İlgili devletlerce karşılıklılık şartı sağlanamadığı için 18.madde hükmünden faydalanamayan yabancı uyruklu emlak müşavirleri ve komisyoncuları bu kanunun yürürlük tarihini takip eden yılın sonuna kadar işlerine devam edebilirler. Geçici Madde 5- Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce bu kanunun 24.maddesinde belirtilen görevleri toplam en az dört yıldır fiilen yaptıklarını bağlı bulundukları vergi dairesi veya oda kaydı ile kanıtlayan ticaret şirketleri, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde bu kanunda ilgili lisanslı emlak müşaviri şirketi olmaya şartlarını sağlamaları halinde lisanslı emlak müşaviri şirketi olmaya hak kazanırlar. Geçici Madde 6. Lisanslı Emlak Müşavirliği ve Komisyonculuğu Kurulunun 8.maddeye göre ilk oluşmasında Emlak Meslek Odaları ve Ticaret Odaları temsilcilerinde lisans aranmaz. Bu üyelere lisans doğrudan verilir. Geçici Madde 7. 6083 sayılı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 2.maddesinin (g) bendi yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük MADDE 40- Bu kanun yayımı tarihinde itibaren yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 41- Bu Kanunun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

BOĞAZİÇİ KANUNU

BOĞAZİÇİ KANUNU (1) Kanun Numarası : 2960 Kabul Tarihi : 18/11/1983 Yayımlandığı R. Gazete: Tarih :22/11/1983 Sayı:18229 Yayımlandığı Düstur : Tertip: 5 Cilt: 22 Sayfa: 970 BİRİNCİ KISIM Genel Hükümler BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Tanımlar Amaç: Madde 1 - Bu Kanunun amacı; İstanbul Boğaziçi Alanının kültürel ve tarihi değerlerini ve doğal güzelliklerini kamu yararı gözetilerek korumak ve geliştir- mek ve bu alandaki nüfus yoğunluğunu artıracak yapılanmayı sınırlamak için uygu- lanacak imar mevzuatını belirlemek ve düzenlemektir. Tanımlar : Madde 2 - Bu Kanunda kullanılan bazı terimlerin tanımları aşağıda gösteril- miştir. a) Boğaziçi Alanı; Boğaziçi kıyı ve sahil şeridinden, öngörünüm bölgesinden, geri görünüm bölgesinden ve etkilenme bölgelerinden oluşan ve sınırları ve koor- dinatları bu Kanuna ekli krokide işaretli ve 22/7/1983 onay tarihli nazım planda gösterilen alandır. b) Boğaziçi sahil şeridi; Boğaziçi kıyı kenar çizgisi ile 22/7/1983 tarihli 1/5000 ölçekli nazım planında gösterilen hat arasında kalan bölgedir. c) Öngörünüm bölgesi; Boğaziçi sahil şeridine bitişik olan ve 22/7/1983 ta- rihli 1/1000 ölçekli imar uygulama planında gösterilen bölgedir. d) Geri görünüm bölgesi; öngörünüm bölgesine bitişik olan ve 22/7/1983 ta- rihli 1/5000 ölçekli nazım planında gösterilen coğrafi bölgedir. e) Etkilenme bölgesi; öngörünüm ve geri görünüm bölgeleri dışında 22/7/1983 tarihli ve 1/5000 ölçekli nazım planında gösterilen ve Boğaziçi sahil şeridi,ön- görünüm ve geri görünüm bölgelerinden etkilenen bölgedir. -------------------- (1) 24/2/1984 tarih ve 2981 sayılı, "İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapı- lara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 Sayılı İmar Kanunun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkındaki Kanunun" 23/a maddesi ile, 16/3/1983 tarih ve 2805 sayılı Kanun yürürlükten kaldırılmış; aynı kanunun 22 nci maddesinin (a) bendi hükmü ile de "Boğaziçi Kanunundaki 16/3/1983 tarih ve 2805 sayılı Kanunla ilgili hükümler yerine mezkür 2981 sayılı kanun hükümlerinin uygu- lanacağı" belirtilmiştir. İKİNCİ BÖLÜM Genel Esaslar, Orman Alanları, Yeşil Sahalar Genel esaslar: Madde 3 - Boğaziçi Alanının korunması ve geliştirilmesinde ve imar mevzuatı- nın uygulanmasında aşağıdaki hususlar esas alınır. a) Boğaziçi Alanında yeralan kültürel ve tarihi değerler ve doğal güzllikler muhafaza edilir ve doğal yapı korunur. b) Boğaziçi Alanı bu Kanunun amaçlarına uygun olarak ve doğal ve tarihi çev- reye uyumu gözetilerek güzelleştirilir ve geliştirilir. c) Boğaziçi Alanında tarihi ve milli kültürümüze dayanan yaşamın yeniden canlandırılması, mesire yerlerinin geliştirilmesi ve gezinti alışkanlıklarının sürdürülmesi teşvik edilir. d) Boğaziçi Alanındaki kültür ve tabiat varlıklarının onarımına öncelik ve- rilir. e) Boğaziçi Alanındaki yapılar bu Kanun hükümlerine ve imar planları esasla- rına göre yapılır, aykırı olanlar derhal yıkılır veya yıktırılır. f) (Değişik: 3/5/1985-3194/47 md.) Boğaziçi alanında mevcut planda nüfus ve yapı yoğunluğu gözönüne alınmak kaydı ile plan değişikliği yapılabilir. g) (İptal: Ana. Mah; 11/12/1986 tarih ve E. 1985/11, K. 1986/29 sayılı Kara- rı ile.) h) Boğaziçi sahil şeridi ve öngörünüm bölgesinde turizm ve rekreasyon amacı ile ayrılan alanlara toplumun yararlanmasına ayrılan yapı yapılır ve bu husus tapu sicillerine işlenir. Toplumun yararlanmasına ayrılan bu yapılar amaç dışı kullanılamaz. i) Boğaziçi Alanında kıyılar ancak kamu yararına kullanılır. j) Boğaziçi sahil şeridinde ancak toplumun yararlanacağı dinlenme, gezinti ve turizm tesisleri imar planlarına uygun olmak şartı ile yapılabilir. k) Boğaziçi Alanında kıyıda ve sahil şeridinde boş alanlar veya boşaltılacak sahalar "j" fıkrasındaki esaslara göre değerlendirilir. l) Boğaziçi Alanında kömür ve akaryakıt depoları, tersaneler ve sanayi te- sisleri kurulamaz. m) Boğaziçi su yolunda hurda gemi ve benzeri araçlar bırakılamaz. n) Boğaziçi Alanında imar planlarında parseller için belirlenen kullanım ka- rarları tapu sicillerine işlenir. o) Boğaziçi Alanında kamu hizmet ve tesislerine ayrılan alanlarda geçici in- şaat müsaadesi verilmez. Ancak; Boğaziçi öngörünüm, geri görünüm ve etkilenme bölgelerinde kamu hizmet ve tesislerine ayrılan alanlarda 40 m2`yi geçemeyen bekçi kulübesi, büfe, çay ocağı gibi yapılara imar uygulama programı uygulanana kadar Boğaziçi İmar İdare Heyetince müsaade edilir. Orman alanları: Madde 4 - Boğaziçi Alanı sınırları içinde Devlet ormanı statüsüne alınacak yerler, Boğaziçi İmar Yüksek Koordinasyon Kurulunca kararlaştırılır ve kamu ku- rum ve kuruluşlarına ait olanlar bedelsiz olarak Hazineye devredilir. Özel mül- kiyete ait olanlar ise Tarım ve Orman Bakanlığınca kamulaştırılır. Devlet ormanı statüsüne alınan bu yerler, Tarım ve Orman Bakanlığınca hazır- lanacak proje ve programa göre Boğaziçi Alanının doğal yapısına uygun olarak dü- zenlenir, ağaçlandırılır parklar ve mesire yerleri yapılır ve bunların bakımı, işletilmesi ve muhafazası sağlanır. Devlet ormanı statüsüne alınan bu yerlerde 6831 sayılı Orman Kanununun 2 nci maddesi uygulaması yapılamaz. Boğaziçi Alanı içindeki ormanlarda intifa ve irtifak hakkı tesis edi- lemez. Ancak bu Kanunun amacına uygun intifa ve irtifak hakkı, Boğaziçi İmar İdare Heyetinin teklifi üzerine ilgili bakanlıklarca tesis edilebilir. Yeşil alanlar: Madde 5 - Boğaziçi Alanında orman sayılmayan kamu kurum ve kuruluşlarına veya özel mülkiyete ait koru, koruya katılacak alan, çayır, mesire yeri, bos- tan ve benzeri alanlar yeşil alan sayılır ve bitki varlıkları geliştirilerek muhafaza edilir. Bu alanlardaki ağaç varlıklarının yokedilmesi veya tahrip edilmesi yasaktır. Yeşil alan sayılan yerlerde mahalli mahsullerin yetiştirilmesine devam edi- lir. İmar planında yeşil alan olarak belirlenen arsaların ağaçlandırıması için gerekli tedbirler Boğaziçi İmar Müdürlüğünce alınır. Boğaziçi Alanındaki yabancı ülke temsilciliklerine ait koruların bu nitelik- leri korunur. İKİNCİ KISIM Organlar ve Uygulama Hükümleri BİRİNCİ BÖLÜM Organlar Kuruluş: Madde 6 - Bu Kanun amaçları doğrultusunda Boğaziçi Alanında yerleşme ve ya- pılaşmanın planlanması, kaordinasyonu, imar uygulamalarının yapılması ve denet- lenmesi için Boğaziçi İmar Yüksek Koordinasyon Kurulu, Boğaziçi İmar İdare He- yeti ve Boğaziçi İmar Müdürlüğü kurulmuştur. (1) Boğaziçi İmar Yüksek Koordinasyon Kurulu: Madde 7 - Boğaziçi İmar Yüksek Koordinasyon Kurulu; Başbakan veya görevlen- direceği Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısının başkanlığında, İmar ve İskan Milli Savunma, Maliye, İçişleri, Bayındırlık, Sağlık ve Sosyal Yardım, Ulaştır- ma, Tarım ve Orman, Kültür ve Turizm, Sanayi ve Teknoloji, Enerji ve Tabii Kay- naklar bakanlarından oluşur. Gerektiğinde ilgili kurum ve kuruluşların temsilci- leri kurul toplantılarına çağrılabilir. Kurulun sekreterya hizmeti İmar ve İskan Bakanlığınca yürütülür. Boğaziçi İmar Yüksek Koordinasyon Kurulu yılda en az iki defa toplanır ve çalışma esasları Başbakanlıkça belirlenir. Boğaziçi İmar Yüksek Koordinasyon Kurulunun görevleri şunlardır: a) Boğaziçi imar planlarının yapılmasını kararlaştırmak, imar planlarını ve diğer ilgili planları görüşmek ve kabul etmek, b) Boğaziçi imar uygulama programlarını onaylamak, c) Boğaziçi imar uygulama programları gereği kamu yatırımlarını planlamak ve Bakanlar Kurulunun onayına sunmak, ---------------- (1) 3/5/1985 tarih ve 3194 sayılı İmar Kanununun 46 ncı maddesiyle, bu maddeye göre kurulan organlar kaldırılmış; bunların görev ve sorumluluklarının mez- kür 46 ncı maddede belirtilen çerçeve dahilinde İstanbul Büyükşehir ve il- gili ilçe Belediye Başkanlıklarınca yürütüleceği hükme bağlanmıştır. * d) Boğaziçi İmar Müdürlüğünün mali yardım isteklerini incelemek ve karara bağlamak, e) İmar ve İskan Bakanlığınca getirilen Boğaziçi Alanı ile ilgili konuları görüşmek ve kararlaştırmak. Boğaziçi İmar İdare Heyeti: Madde 8 - Boğaziçi İmar İdare Heyeti, İstanbul Valisinin başkanlığında İs- tanbul Belediye Başkanı, İstanbul İl Hukuk İşleri Müdürü, İl İmar Müdürü, İl Sağlık Müdürü, Defterdar, Boğaziçi İmar Müdürü, İstanbul Belediyesi İmar Müdü- rü Vali ve Belediye Başkanının tayin edecekleri birer uzman, Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Bölge Kurulu Başkanı, Yükseköğretim Kurulunca belirlenecek ilgili bilim dalı öğretim üyesi olmak üzere oniki üyeden oluşur. Gerektiğinde ilgili kurum ve kuruluşların temsilcileri toplantılara çağrılabilir. Boğaziçi İmar İdare Heyetinin sekreterya hizmeti Boğaziçi İmar Müdürlüğünce yapılır. Boğaziçi İmar İdare Heyeti ayda en az iki defa, ayrıca valinin çağrısı üze- rine toplanır çalışma ve karar alma esasları Valilikçe belirlenir. Boğaziçi İmar İdare Heyetinin görevleri şunlardır, a) Boğaziçi İmar planını ve diğer ilgili planların görüşmek ve mütalaası ile birlikte İmar ve İskan Bakanlığına sunmak, b) Boğaziçi imar uygulama programlarını görüşmek ve İmar ve İskan Bakanlığı- na sunmak. c) Boğaziçi imar uygulama programları gereği kamu yatırımlarını planlamak ve İmar ve İskan Bakanlığına sunmak, d) Boğaziçi İmar Müdürlüğünün mali yardım isteğini görüşmek ve talepleri İmar ve İskan Bakanlığına sunmak. e) Boğaziçi İmar Müdürlüğünün bütçesini görüşmek ve karara bağlamak. f) Bu Kanun hükümlerine göre tespit ve teklif edilen yıkım işlerini görüş- mek ve karara bağlamak. g) Boğaziçi İmar Müdürlüğünce gündeme getirilen konuları görüşmek ve karara bağlamak. h) Bu Kanunla verilen diğer görevleri yapmak. Boğaziçi İmar Müdürlüğü: Madde 9 - İstanbul Belediyesine bağlı kamu tüzelkişiliğine sahip Boğaziçi İmar Müdürlüğü; Boğaziçi İmar Müdürü, en çok üç müdür yardımcısı ile gerekli planlama, plan uygulama, yapı kontrol, idare ve destek birimlerinden oluşur. Boğaziçi Alanında bu Kanunun amacına uygun olarak faaliyetlerin planlanma- sından, koordinesinden ve uygulanmasından, Boğaziçi Alanının genel görünüm ve estetiğinin ve tarihi ve doğal mimari özelliklerinin korunmasından birinci dere- cede sorumlu olan Boğaziçi İmar Müdürü, en az lisans düzeyinde yükseköğrenim görmüş kişiler arasından, İstanbul Belediye Başkanının inhası, İstanbul Valisi- nin teklifi üzerine İmar ve İskan Bakanlığınca atanır. Müdür yardımcıları, Mü- dürde aranan şartları taşıyan kişiler arasından aynı usulle atanır. Diğer görev- lilerin atanması genel hükümlere göre yapılır. Boğaziçi İmar Müdürlüğünde görevli müdür ve yardımcıları ile diğer görevli- ler 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine tabidir. Boğaziçi İmar Müdürlüğünün görevleri şunlardır; a) Boğaziçi imar planlarını ve Boğaziçi Alanında bu Kanunun amacına uygun yatırımları ve ilgili diğer faaliyetleri düzenleyen imar uygulama programlarını ve ilgili diğer planları hazırlamak ve Belediye Başkanlığına sunmak. b) Boğaziçi İmar Müdürlüğünün bütçesini hazırlamak. Belediye Başkanının mu- vafakatı ile İmar İdare Heyetine sunmak. * c) Boğaziçi Alanında imar uygulamalarını, ruhsat ve izin işlemlerini yürüt- mek. d) Boğaziçi Alanında yapıları ve inşaatları kontrol etmek. e) İmar mevzuatına aykırı yapılar hakkında alınan yıkım kararlarını uygula- mak. f) Bu Kanunla verilen diğer görevleri yapmak. İKİNCİ BÖLÜM Planlar ve İmar Uygulamaları İmar planlarının yapılması, onayı ve tadili: Madde 10 - (Değişik: 3/5/1985-3194/48 md.) "Gerigörünüm" bölgesinde Taban Alan Kat Sayısı (T.A.K.S.) azami % 15 ve 4 katı (H = 12.50 m. irtifaı), "Etkilenme" bölgesinde ise gene Taban Alanı Kat Sa- yısı (T.A.K.S.) % 15 ve 5 katı (H = 15.50 m. irtifaı) geçmemek şartı ile konut yapılabilir. Daha önce belediyeye bilabedel terk edilmiş veya edilecek olan alanlar bu hesaba dahil edilir. Hesabat brüt alan üzerinden yapılır 1/1/1982 den sonra alınmış "Yüksek Anıtlar Kurulunun" kararları ile 22/7/1983 onay tarih- li planda kazanılmış haklar saklıdır. Ancak, kat alanı ve irtifa ne olursa olsun İmar Kanununun ilgili maddeleri- ne göre yapı sahipleri ruhsat ve iskan alma mecburiyetinde olup, bu işlemler yalnızca ilgili İlçe Belediye Başkanlıklarınca avan ve tatbikat projelerine gö- re verilir. Gerekli görüldüğü takdirde "Boğaziçi Alanı" için yapılan planların revize edilmesi "gerigörünüm" ve "etkilenme" bölgelerinde 3030 sayılı Kanuna göre, "sahil şeridi" ve "öngörünüm" bölgelerinde İstanbul Büyük Şehir Belediyesince hazırlanarak Belediye Meclisinin kararı ve Belediye Başkanının onayından sonra "Boğaziçi İmar Yüksek Koordinasyon Kurulu" onayı ile yürürlüğe girer. İlgili kamu kurum ve kuruluşları ile meslek kuruluşları, Büyük Şehir Beledi- ye Başkanlığında bir ay süre ile ilan edilen "Sahil Şeridi" ve "Öngörünüm" böl- geleri ile ilgili planlara itiraz edebilir. Ancak, itirazlar yürürlüğü durdur- maz. Belediye Başkanlığı planı itirazları ile inceler ve görüşünü de ekleyerek Belediye Meclisine sunar. Belediye Meclisi durumu bir ay içinde inceleyerek ka- rara varır. Netice, Büyük Şehir Belediye Başkanının ve Boğaziçi İmar Yüksek Koordinasyon Kurulunun onayı ile kesinleşir. Plan değişiklikleri de aynı usule göre yapılır. İmar Yüksek Koordinasyon Kurulu: Başbakan veya görevlendireceği Başbakan Yardımcısı veya bir devlet bakanı başkanlığında Milli Savunma, Bayındırlık ve İskan, Kültür ve Turizm, Ulaştırma, Tarım Orman ve Köyişleri, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlarından oluşur. Kurulun sekreterya görevini Bayındırlık ve İskan Bakanlığı yürütür. Boğaziçi İmar Müdürlüğünün bütçesi, personeli ve gelirleri de İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanlığına aktarılır. Yapının denetimi: Madde 11 - Boğaziçi Alanındaki yapılar, kazı izni verildiği günden itibaren Boğaziçi İmar Müdürlüğünce inşaat ruhsatına ve eklerine ve bu Kanunla belirlenen esaslara göre denetlenir. Boğaziçi İmar Müdürlüğü, denetleme sırasında inşaat ruhsatı ve eklerine ve bu Kanunla belirlenen imar mevzuatına aykırılıkları bir tutanakla tespit eder. Tutanak tanziminde mal sanibi veya müteahhit veya fenni mesulün bulunması esas- tır. Bunların bulunmamaları halinde inşaatta çalışan herhangi bir kişinin bulun- ması da yeterlidir. Terkedilmiş bir inşaatta tutanak, Boğaziçi İmar Müdürlüğünce görevlendirilecek asgari üç görevli tarafından tanzim edilir. İnşaat ruhsatı ve eklerine ve imar mevzuatına aykırılığı tespit edilen yapı- lar için, tutanak tanzimi ile birlikte inşaat mühürlenir. Yapının mühürlendiği- ni belirten belge ve levhalar yapının muhtelif cephelerine asılır. Bu suretle durum mal sahibine veya müteahhide veya fenni mesule tebliğ edilmiş sayılır. Tanzim edilen tutanak ve yapının mühürlendiğini belirten belge, bir kroki ile birlikte derhal Boğaziçi İmar Müdürlüğüne gönderilir. Mal sahibi veya müteahhit inşaat ruhsatı ve eklerini denetlemeye hazır bir şekilde inşaat mahallinde bulundurmakla yükümlüdürler. Denetleme usulleri, yapıların denetiminde kabul edilebilir hata payları ve ölçüleri, tarafların yükümlülükleri ve inşaat mahallinde bulundurulması gereken belge ve levhalar ve denetime ilişkin diğer hususlar İmar ve İskan Bakanlığınca hazırlanacak yönetmelikte belirtilir. Kullanılan yapının denetimi: Madde 12 - Kullanma izni verilen yapıların, Boğaziçi İmar Müdürlüğünce tes-. pit edilecek önceliklere göre ve bir program dahilinde, projelerine ve imar mev- zuatına uygunluğu denetlenir. Denetleme sırasında tespit edilen aykırılıklar bu Kanunun 11 inci maddesin- de belirtilen esaslara göre tespit edilir ve derhal Boğaziçi İmar Müdürlüğüne bildirilir. Tutanak tanziminde mal sahibi veya yönetici veya kiracının bulunması esas- tır. Terkedilmiş yapılarda tutanak Boğaziçi İmar Müdürlüğünce görevlendirile- cek asgari üç görevli tarafından tanzim edilir. Yapıda imar mevzuatına aykırı olarak yapılan değişiklikler ve eklentiler, bu Kanunun 13 üncü maddesinde belirtilen esaslara göre Boğaziçi İmar Müdürlüğün- ce yıkılır veya yıktırılır. Kullanılan yapıların denetim esasları ve denetim elemanlarının görev ve yetkileri ve ilgili diğer hususlar İmar ve İskan Bakanlığınca hazırlanacak yönetmelikte belirtilir. Yıkım işleri: Madde 13 - Aşağıda belirtilen yapılar Boğaziçi İmar İdare Heyetinin kararı ve Boğaziçi İmar Müdürünün yazılı emri ile yıkılır veya yıktırılır. a) İnşaat ruhsatı olmayan yapılar, b) Yapının, inşaat ruhsatı ve eklerine ve imar mevzuatına aykırı yapılmış bölümleri, c) Boğaziçi İmar Müdürlüğünce mühürlenerek yapımı durdurulmuş yapıların mü- hürlendikten sonra yapılan ilaveleri, d) Yapılarda kullanma izni verildikten sonra imar mevzuatına aykırı olarak yapılan değişiklikler ve eklentileri. Bu Kanun hükümlerine göre yıkılması gereken yapılar tespit edildiğinde Bo- ğaziçi İmar Müdürlüğünce derhal valiliğe bildirilir. Vali, Boğaziçi İmar İdare Heyetini en geç yedi gün içinde toplayarak konunun karara bağlanmasını sağlar ve kararı Boğaziçi İmar Müdürlüğüne gönderir. Yıkım emri 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine bağlı kalınmaksızın gü- venlik kuvvetleri veya belediye zabıta kuvvetleri tarafından mal sahibine veya müteahhide tebliğ edilir. Bu tebligat onbeş gün içinde tamamlanır. Tebligatın bu şekilde yapılması mümkün olmadığı takdirde, yıkım emri yapı mahallinde görü- lebilecek bir yere onbeş gün müddetle asılır ve bu işlem bir tutanakla belirle- nir. Bu suretle durum mal sahibi veya müteahhide tebliğ edilmiş sayılır. Tebligatın tamamlanmasından itibaren onbeş gün içinde yapı, mal sahibi veya müteahhit tarafından yıkılmadığında, yıkım işlemi Boğaziçi İmar Müdürlüğünce ye- rine getirilir ve yıkım masrafları % 20 fazlası ile mal sahibi veya müteahitten tahsil edilir. ÜÇÜNCÜ KISIM Çeşitli Hükümler BİRİNCİ BÖLÜM Mali Hükümler Bütçe : Madde 14 - Boğaziçi İmar Müdürlüğü bütçesi; Boğaziçi İmar İdare Heyetinin kararını müteakip, İstanbul Belediyesi bütçesi içinde ayrı bir program olarak yer alır. İta amiri Boğaziçi İmar Müdürüdür. Gelirler: Madde 15 - Boğaziçi İmar Müdürlüğünün gelirleri şunlardır. a) Genel bütçeden yapılacak yardımlar, Genel bütçeden, İstanbul Belediyesi bütçesi kanalıyla yapılacak yardımlardan Boğaziçi İmar Müdürlüğüne ayrılacak miktar, bütçe kanunlarında tasrih edilir. b) (Mülga : 9/5/1984-3004/2 md.) c) Boğaz köprülerinden geçiş ücretlerinin yüzde 10`u, d) Boğaziçi Alanında plan ilkelerine uygun olarak yapılacak inşaat veya ta- dilat projelerinin uygulanmasında 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununda yer alan imar ile ilgili harçlar ve harcamalara katılma paylarının bir misli oranın- da alınacak harç ve harcamalara katılma payları, e) Boğaziçi Alanında kullanılmak üzere, yurt içi ve yurt dışından yapılacak her türlü mal, para ve benzeri bağışlar ve yardımlar ve bu Kanuna göre tahsil edilecek diğer gelirler. Gelirlerin tahsili: Madde 16 - Boğaziçi İmar Müdürlüğü gelirlerinden; a) 15 inci madde (d) bendinde belirtilen gelirler İstanbul Belediyesince, (c) bendinde belirtilen gelirler ilgili işletmelerce tahsil edilir ve Boğaziçi İmar Müdürlüğü harcamalarına karşılık olmak üzere tahsil edildikleri ayı takip eden ay sonuna kadar açılan özel hesaba yatırılır. Tahsil edilen bu gelirleri zamanında yatırmayanlar hakkında kanuni işlem yapılır, ayrıca tutarları yüzde 10 fazlasıyla tahsil edilir. Bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. b) Belediyeler ve il özel idareleri ortak fonlarından her yıl Boğaziçi Ala- nı için ayrılan pay, İller Bankası Genel Müdürlüğünce Boğaziçi Alanında yapıla- cak kamulaştırma işlemlerine ve alt yapı yatırımlarına tahsis edilir. Bu payın kullanılmasına ilişkin esas ve usuller İmar ve İskan Bakanlığınca hazırlanacak yönetmelikte belirtilir. Muafiyet: Madde 17 - Bu Kanun hükümlerine göre yapı hakkı verilmeyip ticari geliri de olmayan arsalar ile üzerinde kültür ve tabiat varlığı bulunan arsalar emlak vergisinden muaftır. İKİNCİ BÖLÜM Cezalar Ceza hükümleri: Madde 18 - Boğaziçi Alanında inşaat ruhsatı alınmadan yapılan yapıların ta- mamı, inşaat ruhsatı ve eklerine ve imar mevzuatına aykırı yapılan yapıların ay- kırı kısım ve bölümleri, bu Kanunun 13 üncü maddesine göre yıktırılmakla bera- ber, yapı sahipleri, fenni mesulleri ve müteahhitleri bir aydan altı aya kadar hapis ve 200.000 liradan 500.000 liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırı- lır. Bu fiillerin tekrar edilmesi halinde söz konusu kimselere verilecek ceza- lar 1/3`ünden az olmamak üzere üç katına kadar artırılır. Fenni mesullere ayrı- ca bir yıla kadar meslekten men cezası verilir. İmar mevzuatına ve bu Kanuna aykırı ruhsat verenler, verilmesine müsaade edenler, bu Kanunla verilen görevleri ve bu görevleri belirtilen süre içinde yapmayanlar veya görevini kötüye kullananlar fiilleri daha ağır bir cezayı ge- rektirmediği takdirde bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Boğaziçi Alanında tarihi ve doğal güzelliklerin yoğunlaştığı kıyı, sahil şeridi ve öngörünüm bölgesinde doğal yapıyı tahrip eden veya niteliğini bozan- ların fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde iki aydan bir yıla kadar hapis ve 200.000 liradan 500.000 liraya kadar ağır para cezası ile ceza- landırılır. Ayrıca, bu filleri işleyenler, doğal yapıyı en geç bir yıl içinde aslına uygun hale getirmekten sorumludurlar. Aksi halde doğal yapı Boğaziçi İmar Müdürlüğünce, masrafları iki katı ile failden ve mal sahibinden müteselsi- len tahsil edilerek aslına uygun hale getirilir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Diğer Hükümler Askeri ihtiyaçlar: Madde 19 - Boğaziçi Alanında Milli Savunma Bakanlığına tahsisli veya savun- ma amacıyla kullanılması Genelkurmay Başkanlığınca öngörülen alanlarda bu Kanun hükümleri uygulanmaz. Uygulanmayacak hükümler: Madde 20 - 6785 sayılı İmar Kanununun ve 16/3/1983 tarih ve 2805 sayılı Kanunun ve diğer kanunların bu Kanuna aykırı hükümleri uygulanmaz. Tüzük ve yönetmelik: Madde 21 - Boğaziçi Alanında bu Kanunla belirlenen İmar uygulamalarını dü- zenleyen Boğaziçi İmar Tüzüğü ve Boğaziçi İmar Yönetmeliği bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde İmar ve İskan Bakanlığınca hazırlanarak yürürlüğe konulur ve Resmi Gazetede yayımlanır. İstanbul Belediyesinin ve Boğaziçi İmar Müdürlüğünün Boğaziçi Alanı ile il- gili yönetmelikleri, İmar ve İskan Bakanlığının onayından sonra yürürlüğe girer. Geçici Madde 1 - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay için- de Boğaziçi İmar Müdürü atanır ve Boğaziçi İmar İdare Heyeti kurulur. Geçici Madde 2 - Boğaziçi İmar Müdürlüğünün kadroları ihdas edilip, bu kad- rolara personel atamaları yapılıncaya kadar ihtiyaç olan personel İstanbul Bele- diye Başkanlığınca Boğaziçi İmar Müdürlüğü emrinde geçici olarak görevlendiri- lir. Boğaziçi İmar Müdürlüğünün bina, araç, gereç ve benzeri ihtiyaçları da İs- tanbul Belediye Başkanlığınca sağlanır. Geçici Madde 3 - Bu Kanuna göre düzenlenecek tüzük ve yönetmelikler yürürlü- ğe konuluncaya kadar, mevcut tüzük ve yönetmeliklerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur. Geçici Madde 4 - Boğaziçi kıyı, sahil şeridi ve öngörünüm bölgelerinde 22/7/1983 tasdik tarihli 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli imar uygulama planları ile konut kullanımına ayrılmış, ancak yapı yapılmamış olan yerlerde ye- şil alan statüsü uygulanır. Geçici Madde 5 - 22/7/1983 tarihinde onaylanan Boğaziçi Alanı 1/5000 ölçek- li nazım plan ile öngörünüm bölgesi ve sahil şeridine ait 1/1000 ölçekli imar uygulama planlarının bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur. Geri görünüm ve etkilenme bölgelerinin 1/1000 ölçekli imar uygulama planları bu Kanunun yürürlüğe giriş tarihinden önceki mevzuata göre 1/3/1984 tarihine ka- dar onaylanır. Boğaziçi Alanında 2805 sayılı Kanuna göre ıslah imar planlarının yapılması ve onayı bu Kanunun 10 uncu maddesine göre yürütülür. Geçici Madde 6 - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce, Boğaziçi Ala- nında imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapılar hakkında aşağıdaki işlemler uygulanır. a) Bu madde kapsamına giren yapılar için bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih- ten itibaren en geç kırkbeş gün içinde İstanbul Belediye Başkanlığına başvuru- lur. Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 2805 sayılı Kanuna göre yapılmış başvurular ve yatırılan başvuru masrafı geçerli sayılır. Başvurular ve başvuru masrafları Belediyece Boğaziçi İmar Müdürlüğüne aktarılır. b) Boğaziçi Alanında tespit işlemleri Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren onsekiz ay; değerlendirme işlemleri ise beş yıl içinde tamamlanır. Tes- pit ve değerlendirme işlemi yapılan yapılar için uygulamaya, bu sürelerin tamam- lanması beklenmeksizin derhal başlanır. c) 2805 sayılı Kanuna göre ıslah imar planı yapılacak bölgelerin bölge ölçe- ğinde sınır tespiti, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde yapılır. d) Boğaziçi Alanında yapılacak başvuru, tespit ve değerlendirme işlemleri için bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde; 2805 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzua- tına Aykırı Yapılara Uygulanacak işlemler ve 6785 sayılı İmar Kanununun bir Mad- desinin Değiştirilmesi Hakkında Kanunla belirlenen esaslar Boğaziçi İmar Müdür- lüğünce uygulanır. Geçici Madde 7 - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, Boğaziçi Alanında mevcut olan imar mevzuatına aykırı yapıların geçici madde 6`ya göre yapılacak değerlendirmeleri sonunda aşağıdaki yapılar için yıkım kararı verilir. a) Boğaziçi Alanında 16/3/1983 tarih ve 2805 sayılı Kanuna göre muhafazası veya ıslah edilerek muhafazası mümkün olmayan yapılar. b) Kıyıda kamu kurum ve kuruluşlarına ait olan yapılardan Bakanlar Kurulunca geçici olarak muhafazasına karar verilmeyen yapılar. Geçici Madde 8 - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Boğaziçi Alanında mev- cut olan ve geçici madde 6`ya göre değerlendirilmeleri sonunda 16/3/1983 tarih ve 2805 sayılı Kanuna göre muhafazası veya ıslah edilerek muhafazası mümkün olan imar mevzuatına aykırı yapıların,gecekonduların ve hisseli arsa ve araziler üze- rindeki imar mavzuatına aykırı yapıların muhafazalarına veya ıslah edilerek mu- hafazalarına karar verilir. Yukarıdaki fıkraya göre ruhsat ve yapı kullanma izni verilen yapılardan harçlar va para cezaları aşağıdaki şekilde tahsil olunur; a) (Değişik: 22/5/1986-3290/17 md.) Boğaziçi sahil şeridi, öngörünüm, etki- lenme ve geri görünüm bölgelerindeki yapılardan (5) misli bina inşaat harcı ve ekli cetvele göre tahakkuk ettirilen ilave harç bir defaya mahsus olmak üzere tahsil olunur. b) (Mülga: 22/5/1986-3290/17 md.) Geçici Madde 9 - Boğaziçi Alanında bulunan ve 2/6/1981 tarihinden önce yapı- lan gecekonduların sahiplerinden hak sahipliği belirlenenlere, sahil şeridi ve öngörünüm bölgesinden başlamak üzere Boğaziçi Alanı dışındaki 16/3/1983 tarih ve 2805 sayılı Kanuna göre ıslah imar planı yapılan alanlarda veya gecekondu önleme ve ıslah bölgelerinde İstanbul Belediye Başkanlığınca beş yıl içinde arsa veya konut tahsisinde öncelik verilir. Geçici Madde 10 - Boğaziçi sahil şeridinde kıyı kenar çizgisine bitişik par- sellerin kıyı tarafında, Boğaziçi İmar Müdürlüğünce lüzum görülen hallerde, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıl içinde gezinti mahalli ya- pılmak üzere yeteri kadar arazi kamulaştırılabilir. Bu kamulaştırma kararı, kamu yararı kararı sayılır. Geçici Madde 11 - Boğaziçi Alanında mevcut bulunan taş, kum, kireç, tuğla ocağı gibi doğal güzellikleri bozan veya tahrip eden tesisler 1984 yılı sonuna kadar kapatılır. Bozulan ve tahrip edilen doğal güzellikler Boğaziçi İmar Müdür- lüğünce doğal yapıya uygun hale getirilir ve ruhsatsız olan veya ruhsata aykırı olanlara ait masraflar kişi ve kuruluşlardan tahsil edilir. Geçici Madde 12 - Boğaziçi Alanında kömür ve akaryakıt depoları ve tersane- ler ve sanayi gibi kullanımlar 1985 yılı sonuna kadar Bakanlar Kurulunca alına- cak kararda öngörülen süre içinde başka bölgelere nakledilirler. Geçici Madde 13 - 16/3/1983 tarih ve 2805 sayılı Kanuna göre tespit edilecek Boğaziçi Alanındaki gecekondu arsa kullanım bedelleri 1/4/1983 tarihinden itiba- ren bir misli fazla alınır ve Boğaziçi İmar Müdürlüğüne aktarılır. Yürürlük: Madde 22 - Bu Kanunun 15 ve 16 ncı maddelerinde belirlenen gelirlere ilişkin hükümleri 1/1/1984 tarihinde, diğer hükümleri ise yayımı tarihinde yürürlüğe gi- rer. Yürütme: Madde 23 - Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür. BOĞAZİÇİ ALANI KROKİSİ ====================== BU SAYFADA YER ALAN "BOĞAZİÇİ ALANI KROKİSİ" İÇİN 22.11.1983 TARİH VE 18229 SAYILI R.G.`YE VEYA KÜLLİYATIN 5 İNCİ CİLDİNİN 6311 İNCİ SAYFASINA BAKINIZ. 2960 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN YÜRÜRLÜKTEN KALDIRDIĞI KANUN VE HÜKÜMLERİ GÖSTERİR LİSTE Yürürlükten Kaldıran Mevzuatın Yürürlükten Kaldırılan -------------------------------- Kanun veya Kanun Hükümleri Tarihi Sayısı Maddesi ------------------------------------------- ----------- --------- --------- 1984 Mali Yılı Bütçe Kanunun 66 ncı maddesinin (e) bendi ile 18/11/1983 tarih ve 2960 sayılı Kanu- nun 15 inci maddesinin (b) bendi. 9/5/1984 3004 2 2960 sayılı Boğaziçi Kanununun 6 ncı maddesine göre kurulan organlar kaldırılmıştır. 3/5/1985 3194 46 10/11/1983 tarih ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu- nun geçici 8 inci maddesinin 2 nci fıkrasının.... (b) bendi 22/5/1986 3290 17 2960 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE Kanun Yürürlüğe No. Farklı tarihte Yürürlüğe giren maddeler giriş tarihi ----------- -------------------------------------------- ----------------- 3004 -- 1/6/1984 3194 43/b,c,d,e Geçici 7. madde 9/5/1985 Diğer Maddeler 9/11/1985 3290 -- 7/6/1986

2011'de gayrimenkul vergileri ne oldu? 2011 yılında, gayrimenkulleri ilgilendiren vergilerde de bazı değişiklikler oldu. Vergi uzmanı Şükrü Kızılot 2011 yılındaki gayrimenkul vergilerini değerlendirdi Kaynak: Şükrü Kızılot / Hürriyet EMLAK VERGİSİ 2011 yılında ödenecek olan emlak vergisi, 2010 yılında ödenenin aynısı olacak. Daha açık bir anlatımla, 2011 yılında emlak vergisinde herhangi bir artış söz konusu değil. Alım-satıma esas kıyaslama sırasında göz önüne alınacak olan “Binaların Metrekare Normal İnşaat Maliyet Bedelleri” 2010 yılının aynısı olarak 56 Seri No.lu Emlak Vergisi Genel Tebliği'nde açıklandı (Bkz. 29.12.2010 Tarihli Resmi Gazete).

EMEKLİ, İŞSİZ VE EV HANIMLARININ EMLAK VERGİLERİ Emekli, işsiz ve ev hanımları ile özürlülere, 2011 yılında da konutları nedeniyle yine emlak vergisi yok… Nedenine gelince, “Sıfır oranlı Emlak Vergisi avantajı” 2011 yılında da devam edecek. Buna göre, brüt alanı 200 m2'yi aşmayan, bir konutu nedeniyle, bu kişiler 2011 yılında da emlak vergisi ödemeyecekler. Ancak birden fazla evi olanlar, tüm konutları için emlak vergisi ödeyecekler. Emekli, işsiz ve ev hanımlarının, “sıfır oranlı” emlak vergisi avantajından yararlanabilmeleri için, başka gelirlerinin olmaması gerekiyor. Bunların, 22 bin lirayı aşmayan faiz, repo, fon, kâr payı ve temettü gibi, menkul sermaye iradı gelirleri, sıfır oranlı emlak vergisine engel değil (Bkz. 45 No.lu Emlak Vergisi Tebliği). KONUT KİRA GELİRLERİ Konut kira geliri olanlara, 2010 yılında uygulanan 2 bin 600 TL'lik istisna, 2011 yılı için 2.800 TL'ye yükseltildi. Buna göre, 2011 yılında yıllık konut kira gelirleri 2 bin 800 lirayı aşmadığı sürece, bu gelirler beyan edilmeyecek. Aşması durumunda, beyanname verildiğinde, 2 bin 800 TL istisna düşülecek. İŞYERİ KİRA GELİRİ 2011 yılında elde edilecek olan, yüzde 20 stopaja (vergi kesintisine) tabi tutulan işyeri kira gelirleri, yıllık brüt tutarı 23 bin lirayı aşmadığı sürece, beyan edilmeyecek. İşyeri kira gelirinin yıllık brüt tutarı 23 bin lirayı aşması halinde, yıllık gelir vergisi beyannamesi verilecek ancak yılda yaklaşık 100 bin lira yani aylık 8 bin 300 lira civarındaki işyeri kira gelirleri için gelir vergisi ödenmeyecek hatta üste vergi iadesi alınacak. Buradaki vergi iadesi, işyeri kira ödemelerinden, yıl içinde yapılan yüzde 20 stopajın mahsubundan kaynaklanıyor. EVİNİ SATANLARIN DURUMU 2011 yılında evini ya da başka bir gayrimenkulünü, edinme tarihinden itibaren 4 yıl (1 Ocak 2007 tarihinden itibaren edinenlerde 5 yıl) içinde satanların, elde edecekleri kazanç “değer artışı kazancı” kabul edilecek. Bu kazancın 8 bin lirası gelir vergisinden müstesna tutulacak, kalan kısım yüzde 15-35 oranında vergiye tabi tutulacak. 2011 yılında, birden fazla gayrimenkul satılması halinde, olayın rengi değişecek ve “ticari kazanç” hükümlerine göre vergilendirilecek. MİRAS KALAN GAYRİMENKULÜN 2011 YILINDA SATIŞI Miras kalan ya da bağış yolu ile edinilen ev, dükkan, büro, yazlık, arsa ve arazi, ne zaman ve kaç liraya satılırsa satılsın, satış kazancı gelir vergisine tabi tutulmayacak. Buna göre herhangi bir kişi, iki yıl önce ölen babasından ya da annesinden miras kalan (300 bin TL beyan ettiği) arsayı, 5 Ocak 2011 tarihinde 2 milyon liraya satarsa, bundan doğan gelir vergiye tabi olmayacak (GVK. Mükerrer Madde 80/6). 2011'DE ALIM-SATIM HARCI Gayrimenkul alan ve satanlar, 2011 yılında (gayrimenkulün gerçek satış bedeli üzerinden) ayrı ayrı binde 16,5'er oranında “tapu harcı” ödeyecekler.

GAYRİMENKULLERİN ELDEN ÇIKARILMASINDA VERGİSEL SORUMLULUKLAR

GAYRİMENKULLERİN ELDEN ÇIKARILMASINDA VERGİSEL SORUMLULUKLAR Ayrıntılı Bilgi İçin Vergi İletişim Merkezi’nin 444 0 189 telefon hattına başvurabilirsiniz. www.gib.gov.tr//444 0 189 GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı Yayın No:70 Ekim 2008 Giriş Gayrimenkullerin Elden Çıkarılmasından Elde Edilen Değer Artış Kazancı Devamlı Olarak Gayrimenkul Alım Satımı Safi Değer Artışının Tespiti Gayrimenkullerin İktisap Bedelinin Tespiti Değer Artış Kazancının Beyanı Gayrimenkul Alım-Satımında KDV Gayrimenkul Alım-Satımında Tapu Harcı Yükümlülüğü GAYRİMENKULLERİN ELDEN ÇIKARILMASINDA VERGİSEL SORUMLULUKLAR Gayrimenkullerin Elden Çıkarılmasından Elde Edilen Değer Artış Kazancı Gayrimenkul alım-satımı sırasında vergilendirme ile ilgili hak ve ödevlerin değerlendirilmesi açısından öncelikle dikkat edilmesi gereken husus gayrimenkulün elde ediliş tarihi ve bir bedel karşılığı elde edilip edilmediğidir. Gerçek kişilerin bir bedel karşılığı edindikleri gayrimenkullerin iktisap tarihinden başlayarak beş yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazancı olarak gelir vergisine tabidir. Buna göre aşağıda belirtilen mal ve hakların beş yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artış kazancıdır; 􀂾 Arazi, bina, maden suları, memba suları, madenler, taş ocakları, kum ve çakıl istihsal 􀂾 Arazi, bina, maden suları, memba suları, madenler, taş ocakları, kum ve çakıl istihsal yerleri, tuğla ve kiremit harmanları, tuzlalar ve bunların mütemmim cüzileri ve teferruatı, 􀂾 Voli mahalleri ve dalyanlar, 􀂾 Gayrimenkul olarak tescil edilen haklar, 􀂾 Gemi ve gemi payları ile bilumum motorlu tahmil ve tahliye vasıtaları. Ancak; bedelsiz olarak veya veraset yoluyla edinilen gayrimenkullerin elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar ile gayrimenkullerin iktisap tarihinden başlayarak beş yıldan fazla bir süre elde tutulduktan sonra elden çıkarılmasından doğan kazançlar vergilendirilmeyecektir. Gayrimenkulün eşe veya çocuğa alınması, ödemenin de aile reisi tarafından yapılması halinde “ivazsız” yani karşılıksız bir intikal söz konusu olacağından bu durum veraset ve intikal vergisine tabidir. Ayrıca, 01.01.2007 tarihinden önce iktisap edilmiş olan gayrimenkullerin elden çıkarılmasından doğan kazançların vergilendirilmesinde dört yıllık süre esas alınacaktır. Diğer taraftan 01.01.2007 tarihinden itibaren iktisap edilen gayrimenkullerin elden çıkarılması sonucu doğacak kazancın vergilendirilmesinde ise beş yıllık süre söz konusu olacaktır. Devamlı Olarak Gayrimenkul Alım Satımı Gayrimenkul alım satım işinin devamlı yapılması durumunda elde edilen gelir değer artış kazancı olarak değil ticari kazanç olarak vergilendirilecektir. Ticari bir organizasyon içerisinde yapılan satışlar, tek bir satış gerçekleştirilmiş dahi olsa, ticari kazanç olarak değerlendirilecek, ticari bir organizasyon olmaksızın birden fazla satış yapılmış ise (bir yılda birden fazla veya her yıl bir satış yapılması) satışın hangi amaçla yapıldığının tespit edilmesi gerekecektir. Bu durumda, kazanç sağlama amacıyla yapılan alım-satım işlemlerinin ticari kazanç kapsamında; şahsi ihtiyaç ya da servetin korunması amacıyla gerçekleştirilen alım-satım işlemlerinin ise değer artış kazancı kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir. Aynı zamanda, bu kazançların bir ticari işletme tarafından elde edilmesi durumunda da elde edilen kazanç ticari kazanç olarak vergilendirilecektir. Satın alınan ve trampa suretiyle iktisap olunan arazinin iktisap tarihinden itibaren 5 yıl içinde parsellenerek bu müddet içinde veya daha sonraki yıllarda kısmen veya tamamen satılmasından elde edilen kazançlar da ticari kazanç olarak vergilendirilir. Safi Değer Artışının Tespiti Değer artış kazancında vergilendirilecek kazanca “safi değer artışı” denilmektedir. Değer artışında safi kazanç, elden çıkarma karşılığında alınan para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından aşağıdaki indirimlerin düşülmesi suretiyle bulunmaktadır. Gayrimenkullerin elden çıkarılması sonucunda elde edilen değer artış kazancından indirilebilecek giderler; - Elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedeli, - Elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının uhdesinde kalan giderler, - Ödenen vergi ve harçlar. Maliyet bedelinin tespit edilememesi halinde maliyet bedeli yerine; Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre Takdir Komisyonunca tespit edilecek bedel esas alınacaktır. Gayrimenkullerin İktisap Bedelinin Tespiti Gayrimenkullerin elden çıkarılmasında iktisap bedeli, elden çıkarılan gayrimenkullerin, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Türkiye İstatistik Kurumu’nca belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılarak tespit edilecektir. 2006 yılının Ocak ayından itibaren toptan eşya fiyat endeksi yerine, üretici fiyat endeksi yayımlanmaktadır. Bu nedenle 01.01.2006 tarihinden sonra yapılan endekslemelerde toptan eşya fiyat endeksi yerine, üretici fiyat endeksi dikkate alınacaktır. Ancak, bu endekslemenin yapılabilmesi için söz konusu artış oranının %10 veya üzerinde gerçekleşmesi gerekmektedir. Söz konusu endekslere www.tuik.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz. Değer Artış Kazancının Beyanı Değer artış kazançlarının beyan konusu edilip edilmeyeceği, elde edilen iradın istisna haddinin altında kalıp kalmadığına bağlıdır. İstisna haddini aşan tutarda gelir elde edilmesi halinde yıllık beyanname verilecektir. Gayrimenkullerin elden çıkarılmasından doğan kazancın tespitinde alış bedeli ile satış bedeli arasındaki farkın 2008 yılı için 6.800 (2011 için 8.000 TL) Türk Lirası gelir vergisinden müstesnadır. Beyanname, elde edilen değer artış kazancının safi miktarının açıklanan istisna sınırının aşması durumunda, satışın yapıldığı yılı takip eden yılın Mart ayının başından yirmibeşinci günü akşamına kadar yıllık beyanname ile beyan edilip, Gelir Vergisi Kanunu’nda belirtilen oranlar üzerinden gelir vergisi hesaplanarak, Mart ve Temmuz aylarında olmak üzere 2 eşit taksitle ödenecektir. Bulunacak değer artış kazancına 2008 takvim yılı için uygulanacak vergi tarifesi aşağıdaki gibidir; 7.800 YTL’ye kadar %15 19.800 YTL’nin 7.800 YTL’si için 1.170 YTL, fazlası %20 44.700 YTL’nin 19.800 YTL’si için 3.570 YTL, fazlası %27 44.700 YTL’den fazlasının 44.700 YTL’si için 10.293 YTL, fazlası %35 Örnek 1: Bay Mehmet MUTLU 12.05.2006’ da 100.000 YTL’ ye satın almış olduğu gayrimenkulü 10.06.2008’ de 200.000 YTL’ ye satmıştır. Gayrimenkulün iktisap tarihinden önceki ay olan Nisan 2006’ da ÜFE 127,76, elden çıkarıldığı aydan önceki ay olan Mayıs 2008’ de ÜFE 163,93’ tür. Bu durumda endeksleme oranının ilgili dönemde %10’ un üzerinde artmış olduğu görülmektedir. (163,93 / 127,76 = %28,31) Dolayısıyla elden çıkarılan gayrimenkulün endekslenmiş maliyet bedeli; 100.000 YTL * (163,93 / 127,76) = 128.310,89 YTL olarak dikkate alınacaktır. Buna göre Bay MUTLU, satmış olduğu gayrimenkulden dolayı (200.000 - 128.310,89) 71.689,11 YTL tutarında istisna öncesi değer artış kazancı elde etmiş olacaktır. Söz konusu kazanca 6.800 YTL tutarında istisna uygulanarak bulunacak (71.689,11 - 6.800) 64.889,11 YTL’ ye Gelir Vergisi Kanunu’nun 103. maddesindeki vergi nispetleri uygulanarak mükellefin 2008 yılı için ödeyeceği gelir vergisi hesaplanacaktır. Hesaplanan Gelir Vergisi ..................................................... 17.359,18 YTL (44.700 YTL’ sı için 10.293 ) (20.189,11 YTL X %35= 7.066,18) Bulunan bu miktar, 2009 yılının Mart ayının yirmibeşinci günü akşamına kadar yıllık beyanname ile beyan edilip, Mart ve Temmuz aylarında 2 eşit taksitle ödenecektir. Diğer taraftan, gayrimenkulün satış bedelinin tapuda düşük gösterilerek değer artış kazancının eksik beyan edilmesi ve durumun idarece tespit edilmesi halinde; eksik beyan edilen vergi ve vergi ziyaı cezasının idare tarafından tarh edilerek gecikme faizi ile tahsil edileceği unutulmamalıdır. Gayrimenkul Alım-Satımında KDV İktisadi işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin satışı katma değer vergisinden istisnadır. Ancak iktisadi işletmelerin aktifinde kayıtlı bulunan gayrimenkullerin satışı katma değer vergisine tabidir. Uygulanacak KDV oranı 150 m²’ye kadar olan konut teslimlerinde %1, 150 m²’den büyük konutlar ile işyerlerinin tesliminde %18’dir. Ancak, kurumların aktifinde veya belediyeler ile il özel idarelerinin mülkiyetinde, en az iki tam yıl süreyle bulunan gayrimenkullerin satışı katma değer vergisinden istisnadır. Gayrimenkul ticareti ile uğraşan kurumların bu istisnayı uygulaması için, söz konusu gayrimenkulleri aktiflerinde ticaretini yapmak amacıyla tutmamaları gerekir. Yine konut yapı kooperatiflerince üyelerine yapılan konut teslimleri de KDV’den istisnadır. Gayrimenkul Alım-Satımında Tapu Harcı Yükümlülüğü Gayrimenkul alım-satımı ile ilgili tapu işlemleri harca tabidir. Harçlar Kanunu uyarınca, gayrimenkul satış işleminde tapu harcı alıcı ve satıcıdan ayrı ayrı binde onbeş (%015) 2011(%0165) oranında tahsil edilir. Gayrimenkul alım-satımında tapu harcı, Emlak Vergisi Kanununa göre belirlenen vergi değerinden düşük olmamak üzere, mükellef tarafından beyan edilen gerçek alım-satım bedeli üzerinden hesaplanır. Mükelleflerin gerçek alım-satım bedelinden daha düşük beyanda bulunmaları ve bunun idarece tespiti halinde, aradaki farka isabet eden harç cezalı olarak (%25 vergi ziyaı cezası) tahsil edilecektir. Bu nedenle, mükelleflerin ileride cezalı duruma düşmemeleri için tapuda yapacakları işlemlerde gerçek alım-satım bedelini göstermeleri gerekmektedir. Örnek 2: Bay Ahmet GÜZEL 15.09.2007 tarihinde 100.000 YTL ödeyerek bir gayrimenkul satın almış ancak, tapuda az harç ödemek amacıyla gayrimenkulün değeri 50.000 YTL olarak gösterilmiş ve alıcı ve satıcı tarafından ayrı ayrı (50.000 * %015=) 750 YTL tapu harcı ödenmiştir. Gayrimenkulün gerçek değeri olan 100.000 YTL gösterilmesi halinde alıcı ve satıcı tarafından ödenecek olan (100.000 * %015 * 2=) 3.000 YTL yerine, eksik tapu harcı ödenmesi suretiyle devletin toplam 1.500 YTL ’lik harç kaybı olmuştur. Buna göre, gerçek alım-satım bedeli üzerinden tapu harcı ödenmediğinin idarece tespit edilmesi halinde, alıcı ve satıcı adına ayrı ayrı 750 YTL tapu harcı ile (750*%25=187,5) 187,5 YTL vergi ziyaı cezası tarh edilecek ve gecikme faizi ile birlikte tahsil edilecektir. Gayrimenkul alım satımında bulunan mükelleflerin cezalı vergi tarhiyatlarıyla karşılaşmamaları için gayrimenkul alış bedellerini tapuda gerçek değerleri üzerinden beyan etmeleri yararlarına olacaktır.

“2-B” Yeniden Gündemde

6831 sayılı Orman Kanunu; ormanı, “...tabii olarak yetisen veya emekle yetistirilen agaç ve agaççık toplulukları, yerleriyle birlikte orman sayılır...” biçiminde tanımlamaktadır. Türkiye’de orman konusu, bes farklı yasa ile düzenlenmistir. 1) Anayasa (Madde: 44, 168, 169, 170), 2) Türk Medeni Kanunu (Madde: 715, 729, 740, 751, 755, 756, 818, 999), 3) 6831 sayılı Orman Kanunu, 4) 2924 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi Hakkında Kanun, 5) 3402 sayılı Kadastro Kanunu (Madde: 4, 7, 14, 16, 17, 18, 22, 45, 46). Anayasada ormanın tanımı yapılmamıs, konu orman yasalarına bırakılmıstır. 31.08.1956 tarih ve 6831 sayılı Orman Kanununda yer alan tanımda; Ormanı belirleyen “agaç”, “agaççık” toplulukları ve “yer” ögeleri, 1937 tarih ve 3116 sayılı; 1945 tarih ve 4785 sayılı; 1950 tarih ve 5653 sayılı yasalarda da aynen korunmustur. Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay’a göre; agaçlar herhangi bir nedenle yok olursa, yerleri ormanın bir unsuru olmak niteligini yitirmez; orman topragı ve yeri olmakta devam eder. (Anayasa Mahkemesi Kararı, 10.03.1966, E.1965/44, K.1966/14; Anayasa Mahkemesi Kararı, 28.11.1989, E.1988/63, K.1989/47; Yargıtay H.G.K.Kararı, 03.06.1998, E.1998/20-463, K.1998/386). Çizelge 1. Orman Alanı Miktarı ve Ormanlık Oranı Normal Koru (Ha) Bozuk Koru (Ha) Normal Baltalık (Ha) Bozu Baltalık (Ha) Açıklık Alan (Ha) 8.940.214 6.499.380 1.681.006 4.068.146 56.657.254 Kaynak: Orman Bakanlıgı Toplam Koru Ormanı (Ha) : 1.5439.594 Toplam Baltalık Ormanı (Ha) : 5.749.152 Normal Orman Alanı (Ha) : 10.621.220 Bozuk Orman Alanı (Ha) : 10.567.526 Toplam Orman Alanı (Ha) : 21.188.746 Ormanlık Oranı : % 27,22 Anayasamızın 169 uncu maddesi ve buna paralel olarak düzenlenmis olan 6831 sayılı Orman Kanununun 2-B maddesine göre; bir yerin orman niteligini tam olarak kaybedip kaybetmedigi Orman Kadastro Komisyonlarınca degerlendirilmekte ve 31/12/1981 tarihinden önce orman niteligini tam olarak kaybetmis olan yerler Orman Kadastro Komisyonlarınca 6831 sayılı Orman Kanununun 2-B maddesi hükmü geregince Hazine adına orman sınırları dısına çıkarılmaktadır. Özellikle 2003 yılı Mart ayında gündeme getirilen ve kamuoyunda “2-B” olarak bilinen Anayasa’nın 170. maddesindeki degisiklik ile orman niteligini kaybeden arazilerin orman sınırları dısına çıkarılması yanısıra 6831 sayılı yasadaki degisiklikler ile kızılagaç ve kestaneliklerin orman agacı sayılmaması yönündeki çalısmalar hakkında bilgilendirmelerin yetersizligi nedeniyle kamuoyunda farklı görüsler olusmustur. "2-B" olarak adlandırılan "Orman vasfını kaybetmis Hazine arazileri" için Çevre ve Orman Bakanlıgı ile Maliye Bakanlıgı tarafından yeni kanun tasarısı hazırlanmıstır. Orman sınırları dısına çıkarılan yerler, rayiç degerden satılarak, 4.5 milyar metrekarelik alanı kapsayan 2-B'lerin satısından 10 milyar YTL gelir beklenmektedir. Türkiye'de orman vasfını kaybetmis Hazine arazilerinin toplam büyüklügü 473 bin hektar olarak ölçülüyor. 2-B'ler, özellikle stanbul, Antalya, Balıkesir, Mersin, Mugla, Bolu, zmir, Bursa gibi illerde yer alıyor. stanbul'da Sultanbeyli, Ümraniye, Sarıyer ve Beykoz'un bir bölümünü de yine orman niteligini kaybetmis Hazine arazilerinin olusturdugu, bu nedenle 2-B'lerin buralarda evi, isyeri olanlara öncelik verilerek satılması halinde, en az 10 milyar YTL'lik bir gelir elde edilecegi düsünülmektedir. Bu merkezlerde üzerlerinde semt, mahalle, hatta ilçeler bulunan 2-B’lerin satısına olanak saglayacak olan taslakta; Orman kadastrosu yapılmıs yerlerde, bir defadan fazla orman sınırları dısına çıkarma isleminin yapılamayacagı, Orman sınırları dısına çıkarılan yerlerin, Çevre Bakanlıgı’nın talebi üzerine Hazine adına tescil edilecegi, Orman içi köylülerinin yerlestirilmesi amacıyla orman sınırları dısına çıkarılacak Hazine adına tescil edilen yerlerden Çevre ve Orman Bakanlıgı’nca uygun görülenlerin Bayındırlık ve skan Bakanlıgı’na tahsis edilecegi, Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki tasınmazlardan, tekrar orman olarak degerlendirilmesi mümkün olanların Maliye Bakanlıgı’nca Orman Genel Müdürlügü’ne tahsis edilecegi, Satıstan elde edilen gelirlerin, orman köylülerinin kalkınmalarının desteklenmesi için kullanılmak üzere Çevre ve Orman Bakanlıgı bütçesine özel ödenek kaydedilecegi, 2-B’lerin satısında, rayiç bedel tespitinin özel komisyonlarca gerçeklestirilecegi yer alan temel hükümlerdir. Anayasa’nın 169. maddesinin dördüncü ve son fıkrasında, orman sınırlarının daraltılabileceginin kabul edildigi, bu hükmün 6831 sayılı Orman Yasası’nın 2. maddesine de aynen yansıtıldıgı, 2-B deyiminin de kaynagını buradan aldıgı, Anayasanın 170. maddesinde, orman sınırları dısına çıkarılan yerlerin,“…orman içindeki köyler halkının kısmen veya tamamen bu yerlere yerlestirilmesi için devlet eliyle ihya edilerek bu halkın yararlanmasına tahsisi kanunla düzenlenir ” denildigi, Anayasamıza göre, 2-B’lerin yalnızca orman köylüsünün yararlanmasına tahsis edilecegi; orman köylüsüne tanınan hakkın ise mülkiyet degil yararlanma oldugunun belirtildigi, hususu konunun bir diger yönüdür. Anayasa’nın 170. maddesi dogrultusunda 17.10.1983 günlü ve 2924 sayılı “Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi Hakkında Kanun” çıkarıldıgı, 57. Hükümet tarafından, 2924 sayılı yasaya göre, 2-B alanlarının satıs yetkisi, 29.06.2001 tarihli ve 4706 sayılı “Hazineye Ait Tasınmaz Malların Degerlendirilmesi ve Katma Deger Vergisi Kanununda Degisiklik Yapılması Hakkında Kanun”un 3. maddesi ile Maliye Bakanlıgı’na devredilmistir. Bu yetki, Anayasa Mahkemesi’nin 14.09.2001 günlü ve E.2001/382, K.2001/8 sayılı kararı ile (Resmi Gazete, 15.09.2001, sayı: 24524) önce yürütmesi durdurulmus ve ardından Anayasa Mahkemesi’nin 23.01.2002 günlü ve E.2001/382, K.2002/21 sayılı kararı ile (Resmi Gazete, 04.10.2002, sayı: 24896) iptal edilmistir. Anayasa Mahkemesi’nin iptal gerekçesinde, “…yasa koyucunun, bu alanların (2- B’lerin) kullanıcılarına veya baskalarına, hatta orman içi köyler halkına satılmasını veya bu amaçla devredilmesini saglayacak bir düzenleme yapması olanaklı degildir…” denilmektedir. Dolayısıyla, Anayasa’nın 170. maddesinde degisiklik yapılmadıgı sürece, 2-B’lerin, halen kullanıcı olan kisilere, orman köylüsü olanlara satılmasının olanaksız oldugu belirtilmektedir. Ayrıca, yasaya göre; orman vasfını kaybetmis arazilerin sadece orman köylüsüne satılabilecegi öngörülmektedir. Ancak, çogu arazi, birkaç el degistirmis durumdadır. Bu nedenle öncelikle; Konu ile ilgili bilgilendirmelerin yapılması suretiyle ortak görüsler dogrultusunda bir karar verilmelidir. Ayrıca, bu madde; her bölgede, o bölgenin özelligine göre ele alınarak degerlendirilmelidir. Kaldı ki, orman özelligini yitirmis özellikle gecekondulasmanın basladıgı alanlardaki arazilerin satısı ile bölgedeki kaçak yapılasmanın önüne geçilerek, modern uydu kentler olusturulması tesvik edilebilir. Bunun yanısıra orman vasfını kaybetmis arazilerde bir süre yapılacak bakımla tekrar eski dogal canlılıgına kavusacak arazilerin ise satısının yapılmaması bu bölgelerde yenileme çalısmalarının gerçeklestirilmesinde yarar görülmektedir. Orman olma vasfını kaybeden ve yeniden ormana dönüstürülmesi artık mümkün olmayan 473 bin hektar arazi üzerinde alt yapısı saglanmıs 400 bini askın yapının yer aldıgı, bu yapıların ekonomik ve sosyal açıdan yıkılmasının mümkün olmadıgı belirtilmektedir. Bu nedenle maddeye göre herhangi bir yer için "orman sınırları dısına çıkarma" kararının verilebilmesi için; Su ve toprak rejimine zarar vermeme, Orman bütünlügünü bozmama, Çevresindeki orman ekosistemlerinin tüm ögeleriyle kendisini yenileyebilme gücüne zarar vermeme, ormancılık çalısmalarının etkenlik, verimlilik ve kârlılık düzeylerini düsürmeme kosullarının es zamanlı olarak aranması saglanmalıdır. “2-B arazilerinin” yersel dagılımları tespit edilmeli, bu alanların saglıklı kentsellesme ve barınma, sürdürülebilir tarım ve hayvancılık ilkelerine uygunluk düzeyleri; kullanıcılarının hukuksal, ekonomik ve toplumsal kimlikleri ortaya çıkarılmalıdır. Özellikle büyük sehirlerde kirli havanın ve suyun tek dogal temizleyicisi çevredeki orman alanlarıdır. Bu nedenle yapılasma ve rant ugruna bunlar yok edilmemelidir. Bu konuda dogal orman alanları milli parklar olarak ilan edilmeli, dogal sınırlar saptanmalıdır. Nurel KILIÇ

Tapusu olana 2-B bedava

Tapusu olana 2-B bedava Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nün hazırladığı yasa tasarısı taslağı, Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar'a sunuldu. Yasa tasarısına göre, tapusu olan hak sahiplerine arazileri bedelsiz verilecek. Ayrıca tüm arazilerin satışlarının rayiç bedel üzerinden yapılmasına karar verilirken, hak sahipleri arazileri peşin veya taksitli seçenekleri ile alabilecek. Kanun yürürlüğe girdiği andan itibaren arazileri belediye ve mücavir alan sınırları içinde olanlar bir ay, bu sınırların dışında olanlar ise üç ay içinde başvuru yaparak satışı isteyebilecekler. Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki arazilerde iki bin TL, diğer araziler için bin TL başvuru ücreti ödenecek. Arazi bedelinin yüzde 10'unu ödeyen hak sahibi geri kalan tutarı 4 yıl içinde 8 taksitte ödeyebilecek. Sadece İstanbul'da 16 milyar liralık 2-B arazisi var Orman vasfını kaybetmiş 2-B statüsündeki arazilerin satışına ilişkin çalışmalar, İstanbul'un taşının toprağının altın olduğunu bir kez daha ortaya koydu. Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre, Şişli, Üsküdar, Sarıyer gibi çok sayıda ilçede bulunan 2-B arazilerinin satışı Hazine'nin yüzünü güldürecek. Zira, İstan-bul'daki orman vasfını kaybetmiş arazilerin satışından 16,2 milyar lira gelir bekleniyor. Türkiye genelindeki beklenti ise 26 milyar lira. Tamamlanmak üzere olan çalışmalar hakkında bilgi veren Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, orman vasfını kaybetmiş arazilerin satışında vatandaşın mağdur edilmeyeceğini ve imar planlarının yeniden yapılacağını açıkladı. Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar'ın 'geri adım yok' dediği 2B arazilerinin satışına ilişkin yasal düzenlemede sona gelindi. Son rötuşların olduğu çalışma, Meclis açıldıktan sonra anayasa değişikliği ve bütçe görüşmeleri ile birlikte yürütülecek. Maliye Bakanlığı'nca fiili kadastro ve güncelleme çalışmaları bitirilerek tapuya tescili yapılmış 2B taşınmazlarının kıymet takdir çalışması devam ediyor. Hesaplamalara göre parseller için emlak vergi değeri alındığında 2 milyar 200 milyon lira, rayiç değeri alındığında ise 16 milyar 200 milyon lira gelir elde edilmesi öngörülüyor. İstanbul'da toplam 9 bin 251 hektar 2B arazisi bulunuyor. Satışlar sorunsuz olan 5 bin 118 hektar alandan başlayacak. Çalışmalar hakkında bilgi veren Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, orman vasfını kaybetmiş arazilerin satışında vatandaşın mağdur edilmeyeceğini, imar planlarının yeniden yapılacağını açıkladı. "2B konusunu bitirmek lazım." diyen Bayraktar, yasal noktaların hazır olduğunu ifade etti. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı'nın yanı sıra Maliye Bakanlığı bürokratları arazilerin satışına ilişkin düzenlemede son rötuşları yapıyor. Milli Emlak Genel Müdürlüğü, kadastrosu tamamlanan 2B arazileri için takdir edilen bedeli hesapladı. Bu alana ilişkin takdir edilen bedel Türkiye geneli için 26 milyar lira olurken, tahsilat 10-15 milyar lira olarak öngörülüyor. Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nün çalışmasına göre 2B'lerde peşinat miktarı arazinin değerine göre 500 lirayla 2 bin lira arasında olacak. Kadastro ve güncelleme çalışması tamamlanan alan 161 bin 120 hektar olarak belirlenirken, taşınmazların rayiç bedel tespiti de Maliye Bakanlığı'nca gerçekleştirildi. Milli Emlak verilerine göre kıymet takdir çalışması yapılan alan 121 bin 816 hektar oldu. Kıymet takdir edilen alanların Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nce tamamlanan alana oranı ise yüzde 76. Satış işlemleri tamamlandıktan sonra kentsel dönüşüm başlatılacağını ifade eden Bakan Erdoğan Bayraktar, mimari açıdan yoksun, salaş görünümlü ve depreme dayanıklı olmayan yapıların yeniden dizayn edileceğini açıkladı. 81 ilde bulunan valilik ve taşra teşkilatlarına kentsel dönüşümle ilgili gerekli talimatların verildiğini ifade eden Bayraktar, Türkiye genelinde 19 milyon yapı olduğunu, bunların birçoğunun elden geçmesi gerektiğini kaydetti. Türkiye'deki yapı stokunu ele alacaklarını, gözden geçireceklerini belirten Bayraktar, sadece İstanbul'da 4 milyon konut olduğunu aktardı. Büyük şehirleri mercek altına alacaklarını ifade eden Bayraktar, "İstanbul'un yanı sıra Diyarbakır, Bursa ve İzmir'i de ele alacağız. Sahil bölgelerinde de benzer problem var. Mersin de değerlendirilecek. Bu belki 10-20 yıllık süreyi kapsayacak ancak biz kentsel dönüşümü yapmakta kararlıyız." diye konuştu. Kentsel dönüşümün depreme dayanıklı binalardan oluşacağını dile getiren Bayraktar, uzmanların muhtemel bir büyük depremin faturası olarak 20 ila 100 milyar dolardan bahsettiklerini kaydetti.

2B yasasında kimse mağdur olmayacak

2B yasasında kimse mağdur olmayacak Orman vasfını yitirmiş 2B arazileriyle ilgili kanunun detaylarını NTV’de anlatan AK Parti Grup Başkanvekili Canikli, arazi bedelinin yüzde 10’unun peşin alınacağını ve ödemede 5 yıl vade uygulanacağını söyledi. İSTANBUL - Orman vasfını yitiren araziler yani "2B"ler için engel kalmadı. Arazilerin satışının iptal istemini reddeden Anayasa Mahkemesi'nin gerekçeli kararı Resmi Gazete'de yayımlandı. Artık, 2B arazilerin satış bedellerinin nasıl belirleneceği merak ediliyor. NTV yayınına katılan AK Parti Grup Başkanvekili Nurettin Canikli, Türkiye'nin gündemini uzun süre meşgul eden konunun bundan sonra ne olacağı ile ilgili açıklık getirdi. "Milyonlarca metrekare arazi, mülkiyet problemi nedeni ile kullanılamıyor. Yani arsa başkasına, üzerindeki yapı bir başkasına ait. Üzerinde yasal anlamda bir yapılaşma olamıyor ve devletin kontrolü dışında çarpık yapılaşmaya da imkân sağlıyor" diyen Canikli, muhalefetin bu durumu önleyecek 2B yasası ile ilgili çalışmasını anlattı. HER ŞEY HAZIR, TBMM'YE SEVKİ BEKLENİYOR Konunun, Meclis açıldıktan sonra hemen gündeme alınacağını söyleyen Canikli, şu açıklamalarda bulundu: "Bu düzenlemeler, 31.12.1981 tarihi itibari ile orman vasfını kaybetmiş arazilerin (2B) kullanıcılarına belli şartlarla satılması şeklinde olacak. Taslaklar hazır, TBMM'ye sevk edilme aşamasına gelmiş durumda. Sadece birkaç konu üzerinde karar verilmesi gerekiyor." EMLAK VERGİSİ DEĞERİ ÜZERİNDEN SATILACAK Canikli, satış aşamasında dikkat edilecek ilkeleri de anlattı: "Büyük şehirlerde yer alan bu araziler, bir bedel ödeyerek satın alınmıştır. Bu hususun dikkate alınması gerekir. Eğer bu arazileri, bedel ödeyerek satın alanlara tekrar rayiç rakam üzerinden satmaya kalkışırsanız bir haksızlık söz konusu olabilir. Emlak vergisi üzerinden, makul bir rakamla devredilecek. ÇİFTÇİLERE KOLAYLIK SAĞLANACAK Kırsal alanda, çiftçilerimize çok cüzi bir rakamla, emlak vergisi değeri üzerinden devretmeyi düşünüyoruz. Tarım arazisi olarak kullanılan 2B arazisi ile büyük şehirlerde üzerinde yapılaşma söz konusu olan bir araziyi aynı kefeye koymak da mümkün değil. Farklılaştırıcı bir faktör gerekli. O nedenle çiftçilerin kullandığı araziler için emlak vergisi esas alınacak, diğerlerinin fiyatı ise değeri ve konumuna göre katlanacak. YÜZDE 10 PEŞİN, 10 YIL VADE Hiç kimse, kıymetli arazileri birilerine peşkeş çekilecek gibi algılamasın. Burada dikkat ettiğimiz nokta; çiftçinin mağdur edilmemesi... Onun için çiftçiye, makul fiyattan ve yüzde 10'u peşin şekilde, 5 yıl vadeli olarak satış yapılacak. BAZILARI TOKİ'YE DEVREDİLECEK Tüm araziler kullanıcılarına devredilmeyecek. Eğer arazi üzerine çarpık yapılaşma var ve ilgili bakanlık tarafından dönüşüme konu edilmesi gerektiği karar verilmiş ise satış gerçekleşmeyecek. O araziler, dönüşüm için TOKİ'ye devredilecek. Burada hak sahipleri hiçbir şekilde mağdur edilmeyecek. Örneğin; İstanbul'da bir gecekondu semtinde, 2B arazisi üzerine yapılan çarpık bir yapılaşmayı kullanıcılarına aynen devrederseniz kalıcı hale getirirsiniz ve bozuk şehirciliği daha da ağırlaştırırsınız." PARA ORMAN KÖYLERİNİN ISLAHINDA KULLANILACAK Canikli ayrıca 2B arazisinin 31.12.1981'den önce bu özelliği kazanmış olması gerektiğin ifade etti. "Kanunun bugüne kadar çıkartılamamasının nedenlerinden biri da bu çalışmaların tamamlanması kaygısıydı" diyen Canikli, "Burada amaç kesinlikle devletin para kazanması değil. Elde edeceğimiz paralar yine ormanların ve orman köylerinin ıslahı için kullanılacak" diye konuştu.

2-B arazilerinin satışı nasıl gerçekleştirilecek?

2-B arazilerinin satışı nasıl gerçekleştirilecek? Kamuoyunda 2-B olarak adlandırılan orman vasfını yitirmiş Hazine arazilerinin satışı yeniden gündemde...

ANKARA - Üzerinde çalışılan düzenlemeyle belediye mücavir alan sınırları içinde yapılaşma bulunan yerlerdeki binaların, kullanım alanlarıyla birlikte, rayiç bedel üzerinden ve 4 yıl vadeyle hak sahiplerine satılması öngörülüyor. Yaklaşık 4 yıldır tartışılan 2-B arazilerinin satışına ilişkin yasa taslağı konusunda çalışmalar hızlandırıldı. Maliye Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nün bünyesinde yer aldığı Bayındırlık ve İskan Bakanlığı yetkililerinin yürüttüğü çalışmalar kapsamında çeşitli çalıştay ve toplantılar da gerçekleştiriliyor. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün 2-B alanlarıyla ilgili kadastro ve tescil çalışmalarındaki son durumun da ele alındığı toplantılarda, orman dışına çıkarılan Hazine arazilerinin değerlendirilmesi konusundaki yasa taslağına da son şekli verilmeye çalışılıyor. VATANDAŞA RAYİÇ BEDEL ÜZERİNDEN SATIŞ Halen üzerinde çalışılan taslak ile 2-B'lerin bir bölümünün tekrar ormana dönüştürülmesi, üzerinde yerleşim yerleri bulunanların hak sahiplerine satılması, daha önce tapu verilenlerin de harca tabi değer üzerinden eski sahiplerine iadesi planlanıyor. Taslakta getirilen düzenlemeler şöyle planlanıyor: - Belediye mücavir alan sınırları içinde yapılaşma bulunan yerler (yerleşim yerleri), bina ve bahçe gibi kullanım alanlarıyla birlikte metrekare sınırlaması olmaksızın hak sahiplerine doğrudan satılabilecek. 400 METREKARELİK SINIR KALDIRILDI Daha önce hazırlanan taslakta Maliye Bakanlığı tasarrufuna geçen ve üzerinde yapılaşma olan taşınmazlardan 400 metrekareye kadar olanların tamamı, üzerindeki yapılar bu miktardan fazla ise yapının oturduğu kadar alanın satışına imkan tanınmıştı. Yeni düzenlemede 400 metrekarelik sınır kaldırıldı. - Belediye mücavir alan sınırları dışında kalan, 100 dönüme kadarki tarım arazileri de, sulu-kuru ayrımı yapılmaksızın hak sahiplerine doğrudan satılabilecek. - Tarım arazileri dışında kalan, üzerinde yapılaşma bulunan ve Maliye Bakanlığınca uygun görülen taşınmazlar, Toplu Konut İdaresi'ne (TOKİ), büyükşehir belediyelerine ve ilçe belediyelerine kentsel dönüşüm projeleri gerçekleştirmek üzere devredilebilecek. BU TAŞINMAZLARIN TAPU KAYITLARI GEÇERLİ OLACAK - Devlet tarafından gerçek ve tüzel kişilere dağıtılan, iskanen verilen, özelleştirilen ya da hisseleri devredilen taşınmazların tapu kayıtları geçerli kabul edilecek. Bu şekilde devletin daha önce dağıttığı, tapu ve iskan verdiği, ancak daha sonra 2-B kapsamına aldığı yerler, eski sahiplerine bedelsiz verilmiş olacak. - Kişiler adına herhangi bir şekilde tapu kaydı oluşturulmuş yerler de, harca esas değer üzerinden eski maliklerine verilecek. Buna göre, eskiden tapusu verilip, daha sonra 2-B diye şerh konulan araziler, hak sahiplerine devredilecek. - Yerleşim amacına uygun ifraz (ayırma) ve tescil edilen yerlere naklen yerleştirilecek orman içi köyler halkı, Çevre ve Orman Bakanlığınca tespit edilecek. Nakil ve yerleştirme işlemleri, Orman ve İskan Kanunlarına göre yapılacak. '5 YIL' ŞARTI GELİYOR - Hak sahibi kabul edilmek için kişinin söz konusu taşınmazı, kadastro çalışmasının tamamlandığı tarih itibariyle geriye dönük olarak 5 yıl kullanmış olma şartı aranacak. MÜRACAT NASIL OLACAK? - 2-B'lerin satışını Maliye Bakanlığı koordine edecek. 2-B'leri satın almak isteyen hak sahipleri, 1 ay içinde başvuracak. Taslakta yer alan bu süre, gerek görülmesi halinde uzatılabilecek. Başvurular, illerde defterdarlıklara, ilçelerde ise mal müdürlüklerine yapılacak. - 2-B arazilerini almak isteyen hak sahiplerinden müracaatları sırasında, satış tutarından mahsup edilmek üzere 10 bin liraya kadar başvuru bedeli alınacak. Söz konusu bedel, bölgeler, iller, ilçeler ve arazinin konuma göre farklılık gösterecek. Bu çerçevede Kanunun yayımlanmasından sonra Maliye Bakanlığı'nca başvuru bedellerine ilişkin bir Tebliğ yayımlanacak. - Orman Genel Müdürlüğünce uygun görülen yerler, yeniden ağaçlandırılmak üzere bu kuruma tahsis edilecek. Taslağa göre, ''orman içi köyler halkının nakledilmesi sonucu boşaltılan orman içindeki arazi, yapı ve tesis yerleri Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından öncelikle projelendirilecek ve devlet ormanı olarak ağaçlandırılacak'' RAYİÇ BEDEL ÜZERİNDEN SATIŞ - 2-B'ler rayiç bedelleri üzerinden satılacak. Rayiç bedellerinin belirlenmesinde Hazine taşınmazlarının satışındaki kurallar geçerli olacak. Bu çerçevede il ve ilçelerdeki takdir komisyonları, hak sahiplerine satılacak 2-B alanlarıyla ilgili değer tespitinde bulunacak. - 2-B arazilerinin üzerinde çok katlı yapıların bulunması halinde, önce zeminin değeri belirlenecek daha sonra daire başına düşen hisse tutarı hesaplanacak. Böylece bu durumdaki hak sahiplerine hisseli satış yapılacak. - 2-B'lerin satışı da, Hazine taşınmazlarının satışına ilişkin esaslara tabi olacak. Ancak Hazine taşınmazlarının bedellerinin ödenmesindeki 2 yıllık taksit süresi, 2-B arazileri için 4 yıl olarak uygulanacak. Hak sahipleri isterlerse bedeli peşin, isterlerse de faiziyle 4 yıl taksitle ödeyebilecek. - 2-B'lerin satışından elde edilen gelirler, orman köylüsünün kalkındırılması, orman köylüsünün nakli ve yeni orman alanlarının ıslahı için kullanılacak. 2-B ALANLARI 2-B'ler ''31 Aralık 1981 tarihinden önce bilim ve fen bakımından orman niteliğini tamamen kaybetmiş yerlerden, tarla, bağ, bahçe, meyvelik, zeytinlik, fındıklık, fıstıklık gibi çeşitli tarım alanları veya otlak, kışlak, yaylak gibi hayvancılıkta kullanılmasında yarar olduğu tespit edilen araziler ile şehir, kasaba ve köy yapılarının toplu olarak bulunduğu yerleşim alanlarının Hazine adına orman dışına çıkarılması uygulaması'' olarak tanımlanıyor.

Üç aylık gecikme cezası 10 yıllıktan fazla olur mu

Şükrü KIZILOT skizilot@yaklasim.com Üç aylık gecikme cezası 10 yıllıktan fazla olur mu SORUDA herhangi bir şaşırtmaca yok. Bir borç var ve ödemesi üç ay gecikmiş. Bu gecikme nedeniyle, yüzde 10’un üzerinde “gecikme cezası” alınıyor. Bir başka borç daha var ve ödemesi tam 10 yıl gecikmiş. Bu gecikme nedeniyle toplam yüzde 10 “gecikme cezası” alınıyor. Böyle olunca, ödemeyi 3 ay geciktirenin ödediği gecikme cezası, 10 yıl geciktirenden daha fazla oluyor! BİLİN BAKALIM NE? Evet... Bilin bakalım ne? Üç ay geciken hangi borç için yüzde 10’dan fazla “gecikme cezası” alınıyor? Hangi birisi... O kadar çok ki. Örneğin; SSK (4/a) primi, gecikme cezası oranı; - İlk üç ayda, her ay için yüzde 3, - Buna ilave olarak her ay için ikinci bir (değişken) faiz. Sözgelimi Ocak 2009 yüzde 1.26, Şubat 2009 yüzde 1.17, Mart 2009 yüzde 1.12 gecikme faizi uygulanıyor. - Tamamını topladığımızda, yaklaşık yüzde 13 oranında üç aylık gecikme zammı çıkıyor. Bakar mısınız... TC Merkez Bankası’nın uyguladığı yıllık yüzde 6.5 borçlanma faizinin, neredeyse iki katı üç ayda alınıyor. Başka bir tanımla, yıllık enflasyonun yaklaşık iki katı kadar, gecikme zammı uygulanıyor! 10 YILLIK HANGİSİ? Bunu çok iyi biliyorsunuz. Her yıl en az bir kez yazıyoruz. Nedense bir türlü düzeltilmiyor! Devleti dolandıran, zimmetine para geçiren, usulsüz ödemeler yapılan kişi ya da firma, yıllar sonra tespit edildiğinde, belirlenen tutarı yani haksız yere aldıkları tutarı ödemeye yanaşmıyorlar. İtirazlar, mahkemeler, temyiz vs. derken diyelim ki 10 yıl geçiyor. 10 yıl sonra bu para tahsil edilirken toplam yüzde 10’dan fazla gecikme cezası uygulanamıyor. Örneğin 10 yıl önce, devleti 30 milyon lira dolandıran birinden, 10 yıllık gecikme nedeniyle 3 milyon liradan fazla gecikme cezası alınamıyor. Yasal dayanağı mı? Sayıştay Kanunu’nun 64. maddesinde yazıyor. Tam 43 yıldır, bu madde nedense bir türlü değiştirilmemiş! “Devleti dolandırmanın dayanılmaz cazibesi” gibi bir şey! DİĞERLERİ - Apartman aidatını geciktirenlere, aylık yüzde 5, yıllık yüzde 60 gecikme cezası uygulanıyor. - Vergi borcunu ödemeyi geciktirene, aylık 1.95, yıllık yüzde 23.40 faiz uygulanıyor. - Yüzde 99’una ortak olduğu anonim ya da limited şirketten, örneğin 300 bin lira borç para çeken ortağa, örtülü kazanç olarak yıllık yüzde 16 faiz, ayrıca, faize de yüzde 18 KDV uygulanıyor! Liste uzayıp gidiyor. Bu “Deli Dumrul faizleri” bir ölçüye bağlanmalı. Hiç değilse, önemli kısmı gecikme zammından oluşan toplamı 100 milyar lirayı aşan vergi, SSK ve Bağ-Kur prim alacaklarının, enflasyona göre hesaplanıp düzeltilecek faizleriyle birlikte 30 ya da 36 ay takside bağlanarak ödenmesine olanak sağlanmalı.. Sonuçta hem devlet hem de krizden etkilenen mükellef kazanır.