İDARELER ARASINDA TAŞINMAZ MAL DEVRİ
a) Açıklama
Bir idareye ait taşınmazmalın gerektiği takdirde, anlaşma yolu ile diğer idareye devri mümkündür (Kam. K.30).
Kamulaştırma özel kişilere ait taşınmazmallar için söz konusudur. Bir idarenin ihtiyaç duyduğu taşınmazmal diğer bir idareye ait ise, iki idarenin anlaşma yoluna gitmeleri gerekmektedir. Çünkü bir idarenin başka bir idareye ait taşınmaz malı kamulaştırması mümkün değildir. İdareler arasında anlaşma sağlanamadığı takdirde idari yargıya başvurulması gerekir. Anlaşma sağlanırsa resmi senet düzenlenerek işlem yapılır. Anlaşma sağlanamamış ise taşınmaz malı edinmek isteyen idarenin idari yargıdan (mahalli idare mahkemesi veya Danıştay’dan) kesinleşmiş karar getirerek taşınmazını devre yanaşmayan idare temsilcisini ferağ vermeye İdari Yargılama Usulü Kanununun hükümlerine göre zorlaması gerekir (İYUK.27). (Aksi düşünce için TKGM.1467 sayılı Genelgeye bakınız.)
Taraflar bedelde anlaşamadıkları taktirde, bedel kamulaştırma kanununun 10. Maddesine göre belirlenir ve mahkemece taşınmazın idare adına tesciline karar verilir, bu karar kesindir. Kesinleşme şerhi aramaya gerek yoktur. 30. Maddeye göre başka idareye devredilen taşınmaz malın beyanlar sütununa, “Bu taşınmaz malı devreden ... idaresinin izni dışında başka bir kamusal amaçla kullanılamaz. Aksi taktirde devreden idare kamulaştırma kanununun 23. Maddesi uyarınca taşınmaz malı geri alabilir.” Şeklinde kayıt düşülür.
b) İdareler Arasında Devire İlişkin Resmi Senet Örneği
BİR TARAFTAN.......: ALTINDAĞ BELEDİYESİNİ TEMSİLEN AHMET KÖSE
DİĞER TARAFTAN : ANKARA İL ÖZEL İDARESİNİ TEMSİLEN ALTINDAĞ
KAYMAKAMI AHMET BEYOĞLU
İşbu resmi senedin arka sayfasının özel sütunlarında her türlü nitelikleri yazılı Ziraat Mahallesinde bulunan 9670 ada, 1 parsel nolu 7953 m2 miktarındaki arsa ve müfrez telsiz irsal istasyonunun 343680/14985312 payı Altındağ Belediyesi adına kayıtlı iken; Bu kez Altındağ Belediyesini temsilen Ahmet KÖSE Belediyenin 01.07.1996 gün 14.04/611-90 sayılı yazıları uyarınca bu payın tümünü amacında kullanılmak üzere 222 sayılı yasanın 62 ve 65. Maddeleri gereğince Ankara İl Özel İdaresine bedelsiz olarak devrettiğini ve adına tescilini istediğini; Diğer taraftan Ankara İl Özel İdaresinin ......... tarih ....... sayılı yetki yazısına istinaden Özel İdareyi temsilen Altındağ Kaymakamı Ahmet BEYOĞLU’da bu bedelsiz devir işlemini yukarıda yazılı şartlarla aynen kabul ettiğini ve bu taşınmaz malda daha önceden bulunan 14641632/14985312 payları ile birleştirilerek tescilini istediğini, birlikte ifade ettiler.
c) İşlemin Mali Yönü
Kamu idarelerinin kendi aralarındaki devir işlemlerinde; devir bedelli ise ve idarelerin harç muafiyeti yok ise, Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı Tarifenin 20/a pozisyonu uyarınca her iki idareden ayrı ayrı Binde 15 oranında harç tahsili gerekir.
İdareler arasındaki devir bedelsiz ise ve idarelerin harç muafiyeti yok ise Yine, Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı Tarifenin 20/a pozisyonu uyarınca, takdir edilen bedel üzerinden, her iki idareden ayrı ayrı Binde 15 oranında harç tahsili gerekir. Zira kamulaştırma suretiyle devir bedelsiz de olsa bağış değil özünde bir kamulaştırmadır ve tarifenin 20/a maddesinde devirin bedelli veya bedelsiz olması yönünde bir ayrım yapılmadan, takdir edilen bedel üzerinden harç alınacağı belirtilmiştir.
Ancak, (4) sayılı Tarifede her iki taraf harç mükellefi olarak gösterilmiş ise de, Kamulaştırma Kanununun 29. Maddesi buna bir istisna getirmiştir. Buna göre, “... tapu harçları ve bu Kanunun gerektirdiği diğer giderler kamulaştırmayı yapan idarece ödenir.” Bu itibarla, her iki tarafın harcının (toplam binde30) ve diğer tüm masrafların kamulaştırıcı idare tarafından ödenmesi gerekir (TKGM.Gn1483).
Bir idareye ait taşınmazmalın gerektiği takdirde, anlaşma yolu ile diğer idareye devri mümkündür (Kam. K.30).
Kamulaştırma özel kişilere ait taşınmazmallar için söz konusudur. Bir idarenin ihtiyaç duyduğu taşınmazmal diğer bir idareye ait ise, iki idarenin anlaşma yoluna gitmeleri gerekmektedir. Çünkü bir idarenin başka bir idareye ait taşınmaz malı kamulaştırması mümkün değildir. İdareler arasında anlaşma sağlanamadığı takdirde idari yargıya başvurulması gerekir. Anlaşma sağlanırsa resmi senet düzenlenerek işlem yapılır. Anlaşma sağlanamamış ise taşınmaz malı edinmek isteyen idarenin idari yargıdan (mahalli idare mahkemesi veya Danıştay’dan) kesinleşmiş karar getirerek taşınmazını devre yanaşmayan idare temsilcisini ferağ vermeye İdari Yargılama Usulü Kanununun hükümlerine göre zorlaması gerekir (İYUK.27). (Aksi düşünce için TKGM.1467 sayılı Genelgeye bakınız.)
Taraflar bedelde anlaşamadıkları taktirde, bedel kamulaştırma kanununun 10. Maddesine göre belirlenir ve mahkemece taşınmazın idare adına tesciline karar verilir, bu karar kesindir. Kesinleşme şerhi aramaya gerek yoktur. 30. Maddeye göre başka idareye devredilen taşınmaz malın beyanlar sütununa, “Bu taşınmaz malı devreden ... idaresinin izni dışında başka bir kamusal amaçla kullanılamaz. Aksi taktirde devreden idare kamulaştırma kanununun 23. Maddesi uyarınca taşınmaz malı geri alabilir.” Şeklinde kayıt düşülür.
b) İdareler Arasında Devire İlişkin Resmi Senet Örneği
BİR TARAFTAN.......: ALTINDAĞ BELEDİYESİNİ TEMSİLEN AHMET KÖSE
DİĞER TARAFTAN : ANKARA İL ÖZEL İDARESİNİ TEMSİLEN ALTINDAĞ
KAYMAKAMI AHMET BEYOĞLU
İşbu resmi senedin arka sayfasının özel sütunlarında her türlü nitelikleri yazılı Ziraat Mahallesinde bulunan 9670 ada, 1 parsel nolu 7953 m2 miktarındaki arsa ve müfrez telsiz irsal istasyonunun 343680/14985312 payı Altındağ Belediyesi adına kayıtlı iken; Bu kez Altındağ Belediyesini temsilen Ahmet KÖSE Belediyenin 01.07.1996 gün 14.04/611-90 sayılı yazıları uyarınca bu payın tümünü amacında kullanılmak üzere 222 sayılı yasanın 62 ve 65. Maddeleri gereğince Ankara İl Özel İdaresine bedelsiz olarak devrettiğini ve adına tescilini istediğini; Diğer taraftan Ankara İl Özel İdaresinin ......... tarih ....... sayılı yetki yazısına istinaden Özel İdareyi temsilen Altındağ Kaymakamı Ahmet BEYOĞLU’da bu bedelsiz devir işlemini yukarıda yazılı şartlarla aynen kabul ettiğini ve bu taşınmaz malda daha önceden bulunan 14641632/14985312 payları ile birleştirilerek tescilini istediğini, birlikte ifade ettiler.
c) İşlemin Mali Yönü
Kamu idarelerinin kendi aralarındaki devir işlemlerinde; devir bedelli ise ve idarelerin harç muafiyeti yok ise, Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı Tarifenin 20/a pozisyonu uyarınca her iki idareden ayrı ayrı Binde 15 oranında harç tahsili gerekir.
İdareler arasındaki devir bedelsiz ise ve idarelerin harç muafiyeti yok ise Yine, Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı Tarifenin 20/a pozisyonu uyarınca, takdir edilen bedel üzerinden, her iki idareden ayrı ayrı Binde 15 oranında harç tahsili gerekir. Zira kamulaştırma suretiyle devir bedelsiz de olsa bağış değil özünde bir kamulaştırmadır ve tarifenin 20/a maddesinde devirin bedelli veya bedelsiz olması yönünde bir ayrım yapılmadan, takdir edilen bedel üzerinden harç alınacağı belirtilmiştir.
Ancak, (4) sayılı Tarifede her iki taraf harç mükellefi olarak gösterilmiş ise de, Kamulaştırma Kanununun 29. Maddesi buna bir istisna getirmiştir. Buna göre, “... tapu harçları ve bu Kanunun gerektirdiği diğer giderler kamulaştırmayı yapan idarece ödenir.” Bu itibarla, her iki tarafın harcının (toplam binde30) ve diğer tüm masrafların kamulaştırıcı idare tarafından ödenmesi gerekir (TKGM.Gn1483).
Yorumlar