4342 SAYILI MERA KANUNU
4342 SAYILI MERA KANUNU
TAHSİS AMACI DEĞİŞİKLİĞİ İLE İLGİLİ YÖNETMELİK DEĞİŞİKLİĞİ TASLAĞI
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI
TARIMSAL ÜRETİM VE GELİŞTİRME GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İçindekiler
GEREKÇE
TAHSİS AMACININ DEĞİŞTİRİLMESİ
Müracaat, inceleme raporu, komisyon kararı ve onay işlemleri ile kurumlar arası bilgi alışverişinin şekli
İnceleme raporunun hazırlanması
Komisyon kararının alınması
Valilik kararının alınması
İzin ve tahsis amacı değişikliğinin kesinleşmesi
Komisyon ve valinin olumlu karar veremeyeceği hususlar
Tahsis amacı değişikliğinde istenecek bilgi ve belgeler
Belgelerin teslim edilme süresi
İzin veya tahsis amacı değişikliği sonrası yapılacak işlemler
Yatırımcının sorumlulukları
Sorumluluğunu yerine getirmeyen yatırımcıyla ilgili hususlar
Durumu ve sınıfı çok iyi veya iyi olan mera, yaylak ve kışlaklarda tahsis amacı değişikliği yapılabilecek yatırım konuları
Geçici 3üncü maddenin uygulanabilmesi için gerekli şartlar
Tahsis amacı değişikliği işlemlerine başlanmama nedenleri
Alternatif alan bulunması
Geri dönüşüm sözleşmesi imzalanması
Teminat ile ilgili yapılacak işlemler
İzin verilen veya tahsis amacı değiştirilen yerlerde yapılaşma
Ot bedelinin hesaplanması
Ot bedeli alınmayacak olan yatırım konuları
Kamulaştırma veya değiştirme işlemlerinde muafiyet
Gerekçeli raporun hazırlanması
İzin ve tahsis amacı değişikliğine ait verilerin kayıt ve muhafazası
İzin veya tahsis amacı değişikliği süresinin sona ermesi
İzin verilen veya tahsis amacı değiştirilen yerin devredilmesi
Özel hükümler
GEREKÇE
Daha önce çeşitli kanunlarla tahsis edilmiş veya kadimden beri kullanılmakta olan mera, yaylak, kışlak ve kamuya ait otlak ve çayırların tesbit, tahdit ve köy veya belediye tüzel kişilikleri adına tahsislerinin yapılması, belirlenecek kurallara uygun bir şekilde kullandırılması, bakım ve ıslahının yapılarak verimliliklerinin arttırılması ve sürdürülmesi, kullanımlarının sürekli olarak denetlenmesi, korunması ve gerektiğinde kullanım amacının değiştirilmesi, 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamında yapılmaktadır. Bu
Kanun’un uygulama usul ve esasları da Mera Yönetmeliği kapsamında yürütülmektedir.
Aşağıdaki nedenlerle Mera Yönetmeliği’nde değişiklik yapılması gerekmektedir:
1) 4342 Sayılı Mera Kanunu’nun 14üncü maddesine 26/03/2008 tarih ve 5751 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile Mera Kanununda
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’la (ğ) ve (h) bendinin eklenmesi ve bu bendlerde 09/07/2008 gün ve 5784 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 23 ve 26ncı maddesiyle değişiklik yapılması.
2) Kanun’daki Geçici 3üncü maddeye 5685 sayılı Kanun ile “yaylak ve kışlak” sözünün eklenmesi.
3) Yönetmeliğin 8inci maddesinin (a) bendinin altıncı alt bendinde mükerrer açıklamanın olması ve farklı tahsis amacı değişikliği konularının aynı bend içinde yer alması.
4) Tahsis amacı değişikliği ile ilgili birçok konuda yeterli düzenleyici hükmün olmaması.
Değişikliğin açık gerekçeleri aşağıda izah edilmiştir:
1) 5784 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 23üncü maddesinin 2nci fıkrasıyla “Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen amaçlarda kullanılacak olan taşınmazların 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamında bulunan mera, yaylak, kışlak ile kamuya ait otlak ve çayır olması halinde, 4342 sayılı Mera Kanunu hükümleri uyarınca bu taşınmazlar, tahsis amacı değiştirilerek Hazine adına tescil edilir. Bu taşınmazlara ilişkin olarak, Maliye Bakanlığı tarafından bedeli karşılığında kiralama yapılır veya irtifak hakkı tesis edilir.” şeklinde, 26. maddesinin 2nci fıkrasıyla “ğ) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun talebi üzerine, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu, 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu hükümlerine göre, petrol iletim faaliyetleri ile elektrik ve doğal gaz piyasası faaliyetleri için gerekli bulunan" ve "Bu madde kapsamında başvuruda bulunan kamu kurumları ile işletmeciler, faaliyetlerini çevreye ve kalan mera alanlarına zarar vermeyecek şekilde yürütmek ve kendilerine tahsis edilen yerleri tahsis süresi bitiminde eski vasfına getirmekle yükümlüdürler. Bu yerler, tahsis süresi bitiminde özel sicile kaydedilir." şeklinde düzenlemede bulunulmuştur.
2) 03/06/2007 tarih ve 5685 sayılı Kanun’la “ MADDE 1 – 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununun geçici 3 üncü maddesinde yer alan "mera" ibarelerinden sonra gelmek üzere ", yaylak ve kışlak" ibareleri eklenmiş, ikinci fıkrada yer alan "doğrudan" ibaresi madde metninden çıkarılmış ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenerek,
"Birinci fıkrada nitelikleri belirtilen taşınmazlardan, Hazine adına tescil edilmesi gerekirken belediyeler adına tescil edilen ve belediyelerce konut veya işyeri yapılmak üzere bedelsiz olarak veya bedeli karşılığında gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine tahsis edilen, daha sonra Hazine tarafından ilgili belediye aleyhine açılan davalar sonucu mera, yaylak ve kışlak olarak sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilerek mera, yaylak ve kışlak özel siciline yazılan, fakat daha sonra bu Kanun hükümlerine göre mera, yaylak ve kışlak vasfı değiştirilerek Hazine adına tescil edilen taşınmazlardan; herhangi bir kamu hizmeti için gerekli olmayan, Hazinece herhangi bir tasarrufa konu edilmeyen ve halen tapuda Hazine adına kayıtlı olan taşınmazlar, tahsis tarihindeki arsa değerine devir tarihine kadar geçen süre için yasal faiz eklenerek belirlenecek bedelin ilgililerce Hazineye ödenmesi kaydıyla adlarına tahsis yapılanlara devredilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, Bakanlığın görüşü alınarak Maliye Bakanlığınca belirlenir." Şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Geçici 3üncü maddenin uygulamasını belirlemek üzere daha önce Yönetmeliğe Geçici madde 1 eklenmiş ve iki yıllık bir zaman tanınmıştı. Bu değişikliğe istinaden yönetmelikteki ilgili geçici maddenin yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.
3)Yönetmeliğin 8inci maddesinin (a) bendinin altıncı alt bendi;
“6) Doğal afet bölgelerinde yerleşim yeri için ihtiyaç duyulan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde istenecek bilgi ve belgeler;
Söz konusu yerin afet bölgesi ilan edildiğine ve Doğal Afet Sigortaları kapsamında olduğuna dair belge, vaziyet planı ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
Komisyon, gerektiğinde 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanununun uygulanması amacıyla, uygulama alanının Reform Bölgesi ilan edildiğine dair Bakanlar Kurulu Kararı, 1/5000 ölçekli harita, toplulaştırma yapılacak alanların eski ve yeni durumlarını gösterir paftalar ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler ile birlikte Bakanlıktan talep edebilir. Bakanlıkça uygun görülen talepler uygulanmak üzere valiliğe gönderilir.
Komisyonca talep edilen veya İlgili Kurumunca uygulamaya konulacak Toplulaştırma Projelerinin uygulanması amacıyla, Bakanlar Kurulu Kararı, 1/5000 ölçekli harita, toplulaştırma yapılacak alanların eski ve yeni durumlarını gösterir paftalar ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler ile birlikte Bakanlıktan talep edebilir. Bakanlıkça uygun görülen talepler uygulanmak üzere valiliğe gönderilir.” Şeklinde olup üçüncü paragrafı ile dördüncü paragrafı aynı amacı ifade eden mükerrer açıklamalardır.
Bu konuda da gereken düzenleme yapılmıştır.
4) Tahsis amacı değişikliği ile ilgili birçok konuda yeterli düzenleyici hükmün olmadığı ya da yetersiz olduğu ve birçok ilde il mera komisyonlarının ve teknik ekiplerin farklı uygulama içinde oldukları ve bunun da hukukî birçok soruna neden olabildiği, var olan hükümlerin gereksiz tekrarlar taşıdığı ve bunun da hükümlerde dağınıklığa neden olduğu tesbit edilmiştir. Bu nedenle, Yönetmeliğin 14üncü maddesinde bir bütün halinde ve daha önce bulunmayan veya bulunup da yetersiz olan hükümlerle ilgili düzenleme yapılması gerekmektedir.
Bu nedenlerle, yeni tahsis edilen konulardaki ve mevcut uygulamada yapılan değişikliklerdeki uygulamayı belirlemek üzere, mevcut yönetmelikte değişiklik yapılmıştır.
TAHSİS AMACININ DEĞİŞTİRİLMESİ
Madde 8 - (Değişik madde: 12/04/2005-25784 S.R.G. Yön/2.mad) *1*
Zaruri olan hâllerde, Mera Kanunu’na tâbi alanın tamamının veya bir kısmının tahsis amacı; ilgili müdürlüğün veya yetki verilen kurumun Bakanlık il müdürlüğüne talebine istinaden valilikçe değiştirilebilir.
Tahsis amacı değiştirilen Kamu meralarının tescilleri, Hazine adına; vakıf meralarının tescilleri ise, vakıf adına yaptırılır.
Müracaat, inceleme raporu, komisyon kararı ve onay işlemleri ile kurumlar arası bilgi alışverişinin şekli
Tahsis amacı değişikliği başvuruları, teknik ekip inceleme raporunun komisyona arzı, komisyon kararının valiliğe arzı, valilik kararı, defterdarlık ve diğer kurumlarla iletişim, Bakanlık kararı, dönem raporu vb. bilgi ve belge alışverişleri, elektronik olarak veya istenen belgelerin asılları eklenerek yapılır. Tahsis amacı değişikliği başvurularında belgelerin onaylı suretleriyle de başvurulabilir.
Teknik ekip ve komisyon, mevzuatta açıkça belirtilen bilgi ve belgelerden başka, işin gereği olan ek bilgi ve belge isteyebilir.
İnceleme raporunun hazırlanması
Komisyonun görevlendirmesi üzerine, teknik ekip inceleme raporu düzenler. Teknik ekip, talebi, talep edilen tahsis amacı değişikliği konusuna göre inceler. Rapor olumlu ise, yirmi yıllık ot gelirinin de hesaplandığı ek rapor ve ek bilgi ve belge istemiş ise, bu bilgi ve belgeleri de inceleme raporuna ekler.
İnceleme raporu; çiftçi hane sayısı, çiftçi görüşü, bölgedeki hayvan sayısı ve cinsi, köyün toplam merası, talep edilen alanın vasfı, topografyası, toprak yapısı, vejetasyonun yapısı, otlatma kapasitesi, kaba yem kaynakları ve üretim miktarı, kaba yem açığı, kaba yemin ihtiyacı karşılama oranı, tahsis amacının değiştirilmesi halinde kaba yem ihtiyacının nasıl karşılanacağı, yatırım için başka uygun alan olup olmadığı, yapılacak yatırımın mera bütünlüğünü bozup bozmadığı, teknik ekibin kesin görüşü gibi bilgileri içerir.
Teknik ekip kararları, raporlara kaydedilir ve üyelerin tamamı tarafından imzalanır. Muhalif karar veren üye, karar gerekçesini karara ekler.
Komisyon kararının alınması
Tahsis amacı değişikliği talebi, Kanun’da ve diğer mevzuatta belirtilen tahsis amacı değişikliği yapılabilecek konuyu ihtiva ettiği takdirde, komisyon, teknik ekibi görevlendirir. Aksi takdirde, doğrudan red kararı alarak valinin onayı ile talebi reddeder.
Komisyon, teknik ekip raporunun ve gerekçeli rapor gereken hâllerde gerekçeli raporun olumlu olması hâlinde, defterdarlıktan da görüş sorar. Aksi takdirde, red kararı alarak valinin onayı ile talebi reddeder.
Defterdarlığa görüş sorulan taleplerde, defterdarlığın muhalif görüşü varsa, gerekçesini belirtmesi gerekir. Gerekçenin, tahsis amacı değişikliği konusundan daha gerekli ve önemli olması hâlinde, komisyon bu görüşe uyup red kararı alarak valinin onayı ile talebi reddeder.
Komisyon kararları, karar defterine kaydedilir ve üyelerin tamamı tarafından imzalanır. Muhalif karar veren üye, karar gerekçesini karara ekler.
3083 sayılı Kanun kapsamında arazi toplulaştırma uygulaması kapsamındaki komisyon kararı, ilgili bilgi ve belgelerin Bakanlığa gönderilmesi ve Bakanlığın uygun görmesinden sonra alınır.
Valilik kararının alınması
Vali; teknik ekip raporu, varsa gerekçeli rapor ve defterdarlık görüşü ile Bakanlık görüşünü, bütün bilgi ve belgeler ile komisyon kararını inceler. Olumlu bulunan talebi, kabul veya reddeder. Olumsuz bulunan talebi ise, reddeder.
İzin ve tahsis amacı değişikliğinin kesinleşmesi
Maden, doğalgaz ve petrol arama faaliyetlerinde, tahsis amacı değişikliği işlemleri sonucu talebin uygun görülmesi hâlinde, tahsis amacı değişikliği yapılmaksızın valilikçe izin vermek ve tapuya şerh düşmek suretiyle yapılır. Söz konusu yerin koordinat değerleri belli bir haritası kayıda eklenir.
Arama sahasında işletmeye geçilmek istenmesi hâlinde, tahsis amacı değişikliği işlemleri yapılmadan, gereken ek bilgi ve belgeler tamamlanarak tahsis amacı değişikliği yapılır.
Yer altından giden kanalizasyon, doğalgaz, kapalı sulama sistemi, petrol ve elektrik hattı gibi hatlar; elektrik direği, trafo ve verici için gerekli yerler, ifrazı yapılmadan tapuda şerh düşülür ve söz konusu yerin koordinat değerleri belli bir haritası kayıda eklenir.
Geri dönüşümü olmayan, köy yerleşim yeri ve imar uygulamasına dayalı yerler, ifraz yapılarak tescil edilir.
Tahsis amacı değişikliği, tescil ile kesinleşir. Tahsis amacı değişikliği ile ilgili onay, red, tescil, iptal ve sona erme ile mera özel siciline kayıt kararları, tahsis amacı değişikliği talep eden müdürlüğe bildirilir.
Süresi biten veya tahsis amacı değişikliği iptal edilen yerler, özel sicile kaydedilir. Tahsis veya izin nedeniyle var olan şerhler, kaldırılır.
Komisyon ve valinin olumlu karar veremeyeceği hususlar
Komisyon ve valinin olumlu karar veremeyeceği hususlar şunlardır:
a) Teknik ekip raporunun olumsuz olması.
b) Gerekçeli raporun olumsuz olması.
c) Defterdarlık görüşünün tahsis amacı değişikliği konusundan daha önemli bir nedenle olumsuz olması.
c) ÇED raporunun olumsuz olması.
ç) Çiftçilerin en az ½’sinin olumsuz görüş bildirmesi ve bu olumsuz görüşün nedeninin yatırımın sosyal ve ekonomik sorunlara neden olacağının açıkça tesbit edilmesi.
d) Alternatif alanın bulunması.
e) Tahsis nedeniyle oluşan kaba yem açığının kapatılamayacak olması.
Birçok yerleşim alanını ilgilendiren bölge veya ülke çapındaki yatırımlarda, çiftçinin olumsuz görüşü dikkate alınmaz.
Tahsis amacı değişikliğinde istenecek bilgi ve belgeler
Tahsis amacı değişikliği talebinin değerlendirmeye alınabilmesi için, aşağıdaki bilgi ve belgelerin süresi içinde komisyona teslim edilmesi gerekir.
1) Maden ve petrol arama amacıyla talep edilecek alanlar için:
A) Arama faaliyeti için:
a) Arama ruhsatının onaylı örneği.
b) 1/5000 yoksa 1/25000 ölçekli harita.
c) Vaziyet planı.
B) İşletme faaliyeti için:
a) Onaylı işletme projesi.
b) İşletme ruhsatı.
c) 1/1000 veya 1/2000 ölçekli imalat haritası.
ç) Rezerv durumu.
d) Vaziyet planı.
e) Fizibilite raporu.
İzin veya tahsis amacı değişikliğinin uygun görülmesi halinde, yatırımcının aşağıdaki işlemleri yapması gerekir:
a) Ot bedeli ve teminatı yatırmak.
b) Sözleşme imzalamak.
c) ÇED raporunu vermek.
2) Turizm yatırımları için:
a) Turizm alanı olarak ilan edildiğine dair bilgi ve belgeler.
b) 1/5000 veya 1/25000 ölçekli harita.
Talebin valilikçe uygun görülmesi halinde, aşağıdaki bilgi ve belgelerin teslim edilmesi ve işlemlerin yapılması gerekmektedir:
a) Ot geliri ve teminatı yatırmak..
b) Sözleşme imzalamak.
c) ÇED raporunu vermek.
ç) Onaylı projeyi sunmak.
d) Fizibilite raporunu sunmak.
e) 1/5000 ölçekli haritayı sunmak.
f) Vaziyet planını sunmak.
3) Kamu yatırımları için:
a) Kamu yatırımı olduğunu belirten belgeler.
b) Proje.
c) Fizibilite raporu (Gerekirse).
ç) Finansman kaynağı.
d) ÇED raporu (Gerekirse).
e) Kadastro tekniğine uygun Harita.
f) Vaziyet planı.
4) Köy yerleşim yeri ile uygulama imar planı veya uygulama planlarına ilave imar planlarının hazırlanması, toprak muhafazası, gen kaynaklarının korunması, millî park ve muhafaza ormanı kurulması, doğal, tarihî ve kültürel varlıkların korunması, sel kontrolü, akarsular ve kaynakların düzenlenmesi için:
A) Köy yerleşim yeri yapılması için:
a) Köy yerleşim planı ve gerekçeli kararı.
b) Valilik oluru.
B) Uygulama imar planı veya uygulama planlarına ilave imar plânlarının hazırlanması için:
a) 3194 sayılı İmar Kanunu’na göre hazırlanmış olan uygulama imar planı.
b) Söz konusu yer için işaretli kadastro tekniğine uygun harita.
c) Belediye meclis kararı.
ç) Askı ilan tutanakları.
d) İtiraz olmadığına dair tutanak.
e) İlave imar planı ise mevcut planla bağlantısını gösterir pafta.
C) Toprak muhafazası için:
a) Gerekçeli rapor.
b) Kadastro tekniğine uygun harita.
c) Vaziyet planı.
Ç) Gen kaynaklarının korunması için:
a) Gerekçeli rapor.
D) Millî park kurulması için:
a) Söz konusu yerin millî park ilân edildiğine dair belgeler.
E) Muhafaza ormanı kurulması için:
a) Bakanlar Kurulu Kararı.
b) Muhafaza Ormanlarının Ayrılması ve İdaresi Hakkında Yönetmelik uyarınca gerekli belgeler.
c) Kadastro tekniğine uygun harita.
ç) Vaziyet planı.
F) Doğal, tarihi ve kültürel varlıkların korunması için:
a) Gerekçeli rapor.
b) Söz konusu alanın sit alanı ilân edildiğine dair belgeler.
c) Vaziyet planı.
ç) Kadastro tekniğine uygun harita.
G) Sel kontrolü, akarsular ve kaynakların düzenlenmesi için:
a) Rapor ve proje.
b) Kadastro tekniğine uygun harita.
c) Vaziyet planı.
ç) Finansman kaynağı.
5) 442 sayılı Köy Kanunu’nun 13 ve 14 üncü maddeleri kapsamında yapılacak yatırımlar için:
a) Köy ihtiyar heyeti kararı.
b) Mülkî idare amiri onayı.
c) Finansman kaynağı.
ç) Kadastro tekniğine uygun harita.
d) Vaziyet planı.
6) Ülke güvenliği ve olağanüstü hal kapsamında yapılan yatırımlar için:
a) Söz konusu yerde ülke güvenliği nedeniyle olağanüstü hal ilan edildiğine dair belgeler.
b) Yatırımın ülke güvenliği gereği olduğuna dair bilgi ve belgeler.
7) Doğal afet nedeniyle yerleşim yeri temini kapsamında yapılacak yatırımlar:
a) Afet bölgesi ilan edildiğine ve doğal afet sigortaları kapsamında olduğuna dair belge.
b) Vaziyet planı.
8) Jeotermal kaynaklı teknolojik sera yapımı kapsamında yapılacak yatırımlar için:
a) Kaynak kullanma/işletme ruhsatı.
b) Gerekçeli rapor.
c) 1/5000 ölçekli harita.
ç) Vaziyet planı..
d) ÇED raporu.
e) Koruma alanları etüt raporu.
f) Fizibilite raporu.
g) Kullanım sonrası uzaklaştırma tekniği ve güzergâh gerekçesi.
9) Petrol iletimi ile elektrik ve doğalgaz piyasası faaliyeti kapsamında yapılacak yatırımlar için:
a) Proje.
b) Gerekçeli rapor.
c) Lisans.
ç) 1/5000 ölçekli harita.
d) Vaziyet planı.
e) Fizibilite raporu.
f) ÇED raporu (Gerekirse).
10) 3083 sayılı Kanun kapsamında arazi toplulaştırma uygulaması için:
a) Bakanlar Kurulu Kararı.
b) 1/5000 ölçekli harita.
c) Toplulaştırma yapılacak alanların eski ve yeni durumunu gösteren paftalar.
11) Komisyon tarafından yapılacak mera toplulaştırma uygulamaları için:
a) Harita.
b) Vaziyet planı.
c) Komisyonu kararı.
Belgelerin teslim edilme süresi
Mevzuatta belirtilen ve ayrıca komisyon tarafından gerekli görülen bilgi ve belgeler aşağıda belirtilen süre içinde komisyona sunulmak zorundadır:
A) İzin veya tahsis onayı öncesi:
a) Teknik ekip harcırahı ve komisyonca belirtilen diğer masraflar, on beş gün içinde.
b) Eksik belgeler, üç ay içinde.
B) İzin veya tahsis onayı sonrası:
1) Yatırım konusuyla ilgili belgeler:
a) Kültür ve Turizm Bakanlığı yatırımlarında, iki yıl içinde.
b) İmar ve ilave uygulama imar planı yatırımlarında, ot bedelinin yatırılmasından sonra iki yıl içinde.
c) Diğer yatırımlarda, üç ay içinde.
2) Diğer belgeler:
a) Ot bedelinin yatırılması ve teslim edilmesi, altı ay içinde.
b) Teminatın yatırılması ve teslim edilmesi, altı ay içinde.
c) Sözleşme imzalanması, teminatın yatırılmasından sonra bir ay içinde.
İstenen belgelerin bu süreler içinde teslim edilmemesi halinde, izin veya tahsis amacı değişikliği işlemleri işlemden kaldırılır ve varsa yatırılmış olan ücretler gelir kaydedilir.
İzin veya tahsis amacı değişikliği sonrası yapılacak işlemler
İzin verme veya tahsis amacı değişikliği sonrası denetim ve teminat yenileme işlemleri takip edilir.
Denetimler altı ayda bir yapılır. Denetim sonucu, yatırımcının Kanun, yönetmelik ve diğer mevzuatta yerine getirmesi gereken sorumluluklarını yerine getirdiği tesbit edilirse, izin ve tahsis amacı değişikliği devam eder ve varsa teminat yenilenir. Aksi takdirde, izin veya tahsis amacı değişikliği iptal edilerek tahsis amacı değişikliği yapılan alan mera özel siciline kayıt ettirilir. Tahrip edilen alan, belirtilen usule göre eski haline getirilir ve getirilmesi sağlanır..
Yatırımcının sorumlulukları
Arama izni verilen yatırımcı, aşağıda belirtilen ve ilgili mevzuatları gereği olan sorumluluklarını yerine getirmekle yükümlüdür:
a) İzin verilmeden faaliyete başlamamak.
b) Arama izni ile üretim faaliyetinde bulunmamak.
c) Amaca uygun faaliyette bulunmak.
ç) Çevreye ve kalan meraya zarar vermemek.
d) Teminatı her yıl yenilemek.
e) Devretmek istediğinde, bilgi vermek ve izin almak.
f) İzin süresi bitiminde bir yıl içinde eski vasfına getirmek.
Tahsis amacı değişikliği yapılan yatırımcı, aşağıda belirtilen ve ilgili mevzuatları gereği olan sorumluluklarını yerine getirmekle yükümlüdür:
a) Tescil yapılmadan veya şerh düşülmeden faaliyete başlamamak.
b) Yatırımı iki yıl içinde yapmak.
c) Amaca uygun faaliyette bulunmak.
ç) Çevreye ve kalan meraya zarar vermemek.
d) Geri dönüşümlülerde teminatı her yıl yenilemek.
e) Devretmek istediğinde, bilgi vermek ve izin almak.
f) Tahsis süresi bitiminde eski vasfına getirmek.
ı) İşletme izni verilenlerde, 3 yıl içinde.
ıı) Geri dönüşümü olan Kamu yatırımında, 2 yıl içinde.
Sorumluluğunu yerine getirmeyen yatırımcıyla ilgili hususlar
Sorumluluğunu yerine getirmeyen yatırımcının, izin veya tahsis işlemleri ve verilen izin ve yapılan tahsis iptal edilir.
Yatırımcıların, izin veya tahsis süresi biten ya da izin veya tahsisi iptal edilen alan üzerinde bir faaliyette bulunması ve bu alanı eski vasıf ve kapasitesine getirmemesi halinde aşağıdaki işlem uygulanır:
a) Teminat kullanılarak ilgili alan eski haline getirilir.
b) Teminatın yetmemesi hâlinde, kalan masraf yatırımcıdan tahsil edilir.
c) İzin veya ruhsatın iptali halinde ayrıca, tahsis süresince ve eski vasıf ve kapasitesine getirmek için geçen sürede meydana gelen ot kaybının değeri, yatırımcıdan tazmin edilir.
Durumu ve sınıfı çok iyi veya iyi olan mera, yaylak ve kışlaklarda tahsis amacı değişikliği yapılabilecek yatırım konuları
Aşağıda belirtilen yatırım konularının ortaya çıkması hâlinde, durumu ve sınıfı çok iyi veya iyi olan mera, yaylak ve kışlaklarda tahsis amacı değişikliği yapılabilecektir:
a) Maden arama ve işletme.
b) Petrol arama ve işletme.
c) Ülke güvenliği ve olağanüstü hâl durumu.
ç) Doğal afet için yerleşim yeri ihtiyacı.
d) Petrol iletimi faaliyeti.
e) Elektrik ve doğalgaz piyasası faaliyeti.
f) Jeotermal kaynaklı teknolojik sera yapımı.
Geçici 3üncü maddenin uygulanabilmesi için gerekli şartlar
Geçici 3üncü maddenin uygulanabilmesi için, teknik ekibin gereken incelemeyi yerinde yapması ve ilgili alanın aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
a) Belediye ve mücavir alanı içinde olması.
b) İmar planının 01 /01/2003’ten önce kesinleşmiş olması.
c) Yerleşim nedeniyle işgal edilmiş olması..
ç) Yerleşim nedeniyle teknik olarak kullanılamıyor olması.
Tahsis amacı değişikliği işlemlerine başlanmama nedenleri
Yatırımcının aşağıda belirtilen sorumluluklarını süresi içinde yerine getirmemesi halinde, tahsis amacı değişikliği işlemlerine başlanmaz:
a) Bilgi ve belgeleri tam olarak teslim etmemesi.
b) Teknik ekibin yol gideri ve gündeliğini ödememesi.
c) Komisyonca uygun görülen diğer giderleri ödememesi.
Alternatif alan bulunması
Kamulaştırmak veya satın almak suretiyle yatırımın yapılabileceği alternatif alanın olması hâlinde, tahsis amacı değişikliği talebi kabul edilmez.
Jeotermal kaynaklı teknolojik sera için tahsis amacı değişikliği talep edilmesi hâlinde; kaynaktan doğrusal olarak bir kilometre mesafe içinde Kamu veya özel mülk tarım arazisi olmaması halinde, paketleme ve soğuk hava deposu gibi tamamlayıcı tesisleri tahsis edilen alanın % 5’ini geçmemek şartıyla, bir gerçek veya tüzel kişi için en fazla elli dekar sera yapımı için tahsis amacı değişikliği yapılabilir. Bu amaçla yapılacak Bu nitelikte bir arazinin var olması hâlinde, jeotermal kaynağın seraya gidiş ve dönüş tesisi için tahsis amacı değişikliği yapılabilir.
Geri dönüşüm sözleşmesi imzalanması
Aşağıda belirtilen yatırım konularında geri dönüşüm sözleşmesi imzalanması gerekir:
a) Maden arama ve işletme.
b) Petrol arama ve işletme.
c) Geri dönüşümü olan Kamu yatırımları.
ç) Elektrik iletim faaliyeti.
d) Petrol ve doğalgaz piyasası faaliyeti.
e) Jeotermal kaynaklı teknolojik sera yapımı.
Sözleşme, Yönetmeliğin 7nci maddesinde belirtilen usul ve esaslara göre hazırlanır ve onaylanır.
Teminat ile ilgili yapılacak işlemler
Nakit teminat, defterdarlıkta açılan emanet hesabına yatırılır. Emanet hesabı belgesi ve teminat mektubu, komisyon denetimindeki bir kasada saklanır. Süresi biten teminat mektubu veya alınan teminat, her yıl yönetmelikte belirlenen usule göre yenilenir.
İzin verilen veya tahsis amacı değiştirilen yerlerde yapılaşma
İzin verilen veya tahsis amacı değiştirilen yerlerdeki yapılaşma ile ilgili husus aşağıdaki gibidir:
a) Arama ruhsatı kapsamındaki alanlarda, geçici ve kalıcı yapı yapılamaz.
b) İşletme ruhsatı olan veya geri dönüşümü olan kamu yatırımı kapsamındaki alanlarda, komisyonun uygun görüşü doğrultusunda valilik izniyle işin gereği olan geçici tesis yapılabilir.
c) Geri dönüşümü olmayan yatırımlar kapsamındaki alanlarda, kalıcı yapı yapılabilir.
Ot bedelinin hesaplanması
İstisna kapsamında olmayan yatırım konularından yirmi yıllık ot bedeli alınır. Bu bedel, aşağıdaki yöntem ve kriterlere göre hesaplanır:
1) Ot verimi tesbitinde uygulanacak ölçme yöntemleri şunlardır:
a) Ölçme yöntemi.
b) İlde ıslah edilen aynı vasıftaki meranın ot verimini kullanma.
c) Islah edilmiş merada yağış kuşağına bağlı ot verimini kullanma.
2) Ot miktarının tesbitinde kullanılacak kriterlerden biri kullanılır:
a) Yıllık ot verimi.
b) Yararlanılabilir ot veriminin iki katı.
Ot verimi tesbiti, Yönetmeliğin 6/d bendinde belirtilen ekip tarafından yapılmak zorundadır. Ot verimi tesbitinde, (a) bendindeki yöntem öncelikli olup bunun mümkün olmaması halinde sırasıyla diğer yöntemler kullanılır.
Ot bedeli, altı ay içinde yatırılır. Altı ay içerisinde yatırılmadığı takdirde söz konusu gelir güncelleştirilerek ek altı aylık süre verilir. Bu süre sonunda da yatırılmadığı takdirde tahsis amacı değişikliği işlemleri durdurulur ve dosya işlemden kaldırılır.
Ot bedeli alınmayacak olan yatırım konuları
Aşağıdaki yatırımlar için tahsis amacı değişikliği uygun görüldüğü takdirde, yirmi yıllık ot bedeli alınmaz:
1) Köy Kanunu’nun 13 ve 14 üncü maddeleri kapsamındaki işler.
2) Ülke güvenliği ve olağanüstü hal durumu.
3) Doğal afet bölgelerinde yerleşim için ihtiyaç duyulan yerler.
4) Vakıf meralarında yapılan değişiklikler.
5) Toprak muhafaza, sel ve taşkın kontrolü amacıyla her türlü ağaçlandırma veya erozyon kontrolü çalışmaları.
6) Toplulaştırma.
a) Komisyon kararıyla mera toplulaştırma.
b) 3083 sayılı Kanun uygulaması kapsamında arazi toplulaştırma.
Kamulaştırma veya değiştirme işlemlerinde muafiyet
Kamulaştırma ve değişim ile ilgili işlemler ve düzenlenen kâğıtlar, katma değer vergisi hariç her türlü vergi, resim, harç ve katkı payından muaftır.
Gerekçeli raporun hazırlanması
Ağaçlandırma, erozyon ve sel kontrolü vb. gerekçeli rapor istenen tahsis amacı değişikliklerinde hazırlanması gereken gerekçeli rapor, bölgede bulunan ve konu uzmanlığı olan üniversite veya araştırma kuruluşu tarafından hazırlanacaktır.
İzin ve tahsis amacı değişikliğine ait verilerin kayıt ve muhafazası
İzin ve tahsis amacı değişikliğine ait veriler, oluşturulmuş ise elektronik veri tabanına yedi gün içinde kayıt edilir. Dönem raporlarının gönderilmesinin istenmesi halinde, belirtilen formata uygun olarak bir sonraki yılın ocak ayı sonunda Bakanlıkta olacak şekilde gönderilir. Bu kayıtlar, özel dosyalarda arşivlenir.
İzin veya tahsis amacı değişikliği süresinin sona ermesi
Yatırımı yapan kişi ve kuruluşlar tarafından belirtilen süre sonunda Komisyona bilgi verilir. Ruhsatın yenilenmesi talebinde aynı işlemler uygulanır.
İzin verilen veya tahsis amacı değiştirilen yerin devredilmesi
Yatırımcılar, izin verilen veya tahsis amacı değiştirilen yeri valiliğin bilgisi olmadan başka birine devredemez. Değişikliğin uygun görülmesi halinde, yeni yatırımcının teminatı yatırması ve sözleşmeyi imzalaması gerekir. Ruhsat süresi, devreden kişinin kalan süresi kadardır.
Özel hükümler
Hangi yatırımın geri dönüşümlü yatırım olduğu, ifraz yapılmadan yapılabileceği ve açıklama bulunmayan diğer konularla ilgili hususta Bakanlık görüşü sorulur.
TAHSİS AMACININ DEĞİŞTİRİLMESİ
Madde 8 - (Değişik madde: 12/04/2005-25784 S.R.G. Yön/2.mad) *1*
Mera, yaylak ve kışlak alanları ile umuma ait çayır, otlak ve kamu orta mallarının tahsis amacı; zaruri olan hallerde ilgili müdürlüğün Bakanlık İl Müdürlüğüne talebi, Komisyonun ve defterdarlığın uygun görüşü üzerine, talep edilen alanın tamamının veya bir kısmının tahsis amacı valilikçe değiştirilebilir. Tahsis amacı değiştirilen alanların tescilleri Hazine adına, vakıf meralarının tescilleri ise vakıf adına yaptırılır.
İlgili müdürlüğün tahsis amacı değişikliği başvurularında, talebin amacını ve büyüklüğünü belirten belgelerle birlikte, istenen diğer belgelerin, asılları veya onaylı suretleri eklenir. Komisyon ilgili müdürlükten, gerekli gördüğü hallerde ek bilgi ve belge isteyebilir. Valiliğin kararına esas olacak rapor Komisyonca hazırlanarak, karar defterine geçirilir ve üyelerce imzalanır. İnceleme raporları Komisyona sunulmak üzere teknik ekipler vasıtasıyla hazırlanır. Tahsis amacı değişikliği talep edilen alan için teknik ekip tarafından hazırlanan rapor olumlu ise yirmi yıllık ot geliri de bir raporla tespit edilerek Komisyona teslim edilir.
Teknik Ekip; inceleme raporunu istenen bilgi ve belgelere göre hazırlar, talep ile ilgili kesin görüşünü de belirterek raporu imzalar ve Mera Komisyonuna teslim eder.
Teknik ekipçe hazırlanacak inceleme raporu; bölgedeki hayvan sayısı, hayvanın cinsi, kaba yem kaynakları, kaba yem üretimi, kaba yem açığı, üretilen kaba yemin ihtiyacı karşılama oranı ile tahsis amacının değiştirilmesi halinde kaba yem ihtiyacının nereden karşılanacağı, meranın vasfı, topografyası, toprak yapısı, vejetasyonun yapısı, otlatma kapasitesi, yatırım için talep edilen alanın dışında başka uygun alan olup olmadığı, yatırımın hangi parasal kaynaktan yapılacağı, köyün toplam merası, teknik ekibin kesin görüşü, çiftçi hane sayısı, çiftçi görüşü gibi bilgileri içerir.
Teknik ekip Komisyona sunmak üzere, gerekli gördüğü hallerde ilgili kurum veya kuruluştan ek bilgi ve belge isteyebilir, inceleme raporuna bulunmasını istediği ek bilgi ve belgeleri ekler. Raporun sonuç bölümünde yapılacak yatırımın mera bütünlüğünü bozup bozmadığı, köyün kaba yem açığının mevcut olup olmadığı ve miktarı, açık var ise nasıl karşılanacağı, alternatif alanın olup olmadığı ile birlikte teknik ekibin kesin görüşü yer alır.
a) Tahsis amacı değişikliğinde istenecek bilgi ve belgeler:
1) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının talebi üzerine, 3213 sayılı Maden Kanunu ve 6326 sayılı Petrol Kanunu hükümlerine göre, arama faaliyetleri sonunda rezervi belirlenen maden ve petrol faaliyeti için zaruri olan alanların tahsis amacı aşağıdaki şekilde değiştirilir;
Arama ruhsatı alınan alanlar için, 6326 sayılı Petrol Kanunu ve 3213 sayılı Maden Kanununa göre arama ruhsatı verilen yerlerin tamamı veya bir kısmının mera, yaylak, kışlak alanları içerisinde kalması halinde, bu alanlarda arama yapılabilmesi için ilgili müdürlük veya Genel Müdürlük, Bakanlık İl Müdürlüğünden koordinat değerleri belli; varsa 1/5000, yoksa 1/25000 ölçekli harita, vaziyet planı, arama ruhsatının onaylı örneği ile Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeleri ekleyerek talep eder.
Bu talepler İl Müdürlüğünce Komisyona gönderilir. Komisyon teknik ekiplere talebi incelettirir, bu inceleme sonucunda bir görüş oluşturarak karar alır ve bu kararı karar defterine işleyerek defterdarlık görüşü ile birlikte Valinin onayına sunar. Vali Komisyonun görüşünü esas alarak talebi değerlendirir; izin verir veya red eder.
Arama ruhsatı süresi Petrol Kanunu ile Maden Kanununa göre belirlenen süredir. Arama ruhsatı süresi bitiminde, ruhsat sahibi aradığı yeri terk edecekse, arama yapılan alanları eski vasıf ve kapasitesine getirmekle yükümlüdür. Ruhsat sahibi çalışmalara başlayabilmek için Komisyonca öngörülen teminatı yatırmış ve sözleşmeyi imzalamış olmalıdır.
Arama ruhsat sahibi bir yıl içerisinde söz konusu alanları eski vasıf ve kapasitesine getirmediği taktirde, Komisyon alınan teminatı kullanarak bu görevi yerine getirir. Yapılan tüm masraflarla birlikte, geçen sürede meydana gelen ot kaybının değerini de tahsil eder.
Arama ruhsatı süresi içerisinde üretim yapılmasının planlanması halinde, işletme ruhsatı alınan alanlar için uygulanan tahsis amacı değişikliği işlemi gerçekleştirilir. Arama ruhsatı için alınan izin süresince gerekli prosedür uygulanmaksızın üretim yapıldığının tespiti halinde verilen izinler iptal edilerek, zarar verilen alanların eski vasıf ve kapasitesine getirilmesi için 4342 sayılı Mera Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.
İşletme ruhsatı alınan alanlar için, 6326 sayılı Petrol Kanunu ve 3213 sayılı Maden Kanunu hükümlerine göre işletme ruhsatı alınan yerlerin, mera, yaylak, kışlaklar içinde kalması halinde ilgili müdürlük veya Genel Müdürlük tarafından; onaylı işletme projesi, işletme ruhsatı, işletme izin alanlarını gösterir 1/1000 veya 1/2000 ölçekli imalat haritaları, rezerv durumu, vaziyet planı ile Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler eklenerek Bakanlık İl Müdürlüğüne başvuru yapılır.
Ruhsat sahibi, tahsis amacı değiştirilen alanın Hazine adına tescil edilmesi için ÇED (Çevresel Etki Değerlendirme) olumlu belgesini faaliyete başlamadan vermelidir.
İşletme süresi 6326 sayılı Petrol Kanunu ve 3213 sayılı Maden Kanununda öngörülen süre ile sınırlıdır. Ruhsat sahibi işletme süresi bitiminde, çalışma yapılan alanlar ile zarar verdiği alanları eski vasıf ve kapasitesine getirmekle yükümlüdür. Ruhsat sahibi çalışmalara başlayabilmek için Komisyonca öngörülen teminatı yatırmış ve sözleşmeyi imzalamış olmalıdır. Arama ruhsatı aşamasında üretim yapılması amacıyla tahsis amacı değiştirilmişse işletme ruhsatı alınması halinde aynı alan için tahsis amacı değişikliği işlemi uygulanmaz, ancak eksik olan bilgi ve belgeler tamamlanarak sözleşme Komisyonca yenilenir.
İşletme ruhsatı sahibi üç yıl içerisinde söz konusu alanları eski vasıf ve kapasitesine getirmediği takdirde, Komisyon alınan teminatı kullanarak bu görevi yerine getirir, yapılan tüm masraflarla birlikte, geçen sürede meydana gelen ot kaybının değerini de tahsil eder.
2) (Değişik bend: 12/04/2007- 26491 S.R.G Yön/1.md.) Kültür ve Turizm Bakanlığının talebi üzerine, turizm yatırımları için zaruri olan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde istenecek bilgi ve belgeler;
Kültür ve Turizm Bakanlığınca turizm bölgesi ilan edilen yerlerdeki tahsis amacı değişikliğinde ilgili müdürlük tarafından, tahsis amacının değiştirilmesi talep edilen yerin turizm alanı olarak ilan edildiğine dair bilgi ve belgeler, yatırım alanına ait 1/5000 veya 1/25000 ölçekli haritası ile birlikte Bakanlık il müdürlüğüne başvurulması gerekmektedir.
Söz konusu talebin Mera Kanununun 14 üncü maddesi hükümleri gereği tahsis amacı değişikliği işlemleri sonucu uygun görülmesi halinde, yirmi yıllık ot gelirinin yatırılması sağlanır. Ayrıca, Çevresel Etki Değerlendirme olumlu belgesi, yatırımın onaylı projesi, fizibilite raporu, 1/5000 ölçekli haritası üzerinde vaziyet planı ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler iki yıl içerisinde Komisyonuna getirildiği takdirde, mera alanının Hazine adına tescili yapılır. Aksi takdirde tahsis amacı değişikliği iptal edilir.
3) Kamu yatırımları yapılması için gerekli bulunan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde istenecek bilgi ve belgeler;
Kamu yatırımı olduğunu belirten belgeler, yatırımın projesi ve Komisyonun gerekli gördüğü hallerde fizibilite raporu, finansman kaynağı, ÇED ( Çevresel Etki Değerlendirme ) raporu gerektiren yatırımlar için ÇED olumlu belgesi, yatırım için gerekiyorsa çevreye zarar verilmeyeceğine dair taahhütname, kadastro tekniğine uygun harita, yatırımın vaziyet planı, Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
4) Köy yerleşim yeri ile uygulama imar planı veya uygulama planlarına ilave imar planlarının hazırlanması, toprak muhafazası, gen kaynaklarının korunması, millî park ve muhafaza ormanı kurulması, doğal, tarihî ve kültürel varlıkların korunması, sel kontrolü, akarsular ve kaynakların düzenlenmesi için ihtiyaç duyulan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde istenecek bilgi ve belgeler;
Köy yerleşim yerleri yapılması için gerekli bulunan yerlerin tahsis amacı değişikliği taleplerinde, ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından hazırlanmış olan köy yerleşim planı ve gerekçeli kararı, Valilik oluru ile Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
Uygulama imar planı veya uygulama planlarına ilave imar plânlarının hazırlanması için gerekli bulunan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde, 3194 sayılı İmar Kanununa göre hazırlanmış olan uygulama imar planları, belediye meclis kararları, askı ilan tutanakları, itiraz olmadığına dair tutanak, ilave imar planı ise mevcut planla bağlantısını gösterir pafta ile Komisyonca gerekli görülen diğer bilgi ve belgeler istenir.
İmar planları yeni hazırlanacaksa; söz konusu yer için işaretli kadastro tekniğine uygun harita, belediye meclis kararları, ilave imar planı ise mevcut planla bağlantısını gösterir pafta ile Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgelerle başvuru yapılır. Tahsis amacı uygun görüldüğü takdirde, yirmi yıllık ot geliri yatırıldıktan sonra ilgili müdürlüğe yeni imar planı hazırlanması için iki yıl süre verilir. Ancak süre sonunda imar planları hazırlanarak gönderilmezse tahsis amacı değişikliği işlemi iptal edilir. İmar planları tahsis amacı değişikliğine uygun olarak kesinleşmiş ise Hazine adına tescil işlemi gerçekleştirilir.
Toprak muhafazası, gen kaynaklarının korunması için gerekli bulunan yerlerin tahsis amacı değişikliği taleplerinde, toprak muhafazası için gerekçeli rapor, kadastro tekniğine uygun harita, vaziyet planı, gen kaynaklarının korunması için Üniversite veya Araştırma Kuruluşlarınca hazırlanacak ve gen kaynağının korunmasının mutlak gerekli olduğunu belirtir rapor ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
Milli park ve muhafaza ormanı kurulması istenilen yerlerin tahsis amacı değişikliği taleplerinde, söz konusu yerin milli park ilan edildiğine dair belgeler, muhafaza ormanı kurulması için 17/8/1984 tarihli ve 18492 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Muhafaza Ormanlarının Ayrılması ve İdaresi Hakkında Yönetmelik uyarınca gerekli belgeler, kadastro tekniğine uygun harita, vaziyet planı ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
Doğal, tarihi ve kültürel varlıkların korunması kapsamında gerekli yerlerin tahsis amacı değişikliği taleplerinde, söz konusu yerlerin nitelikleri hakkında, Üniversite veya Araştırma Kuruluşlarınca hazırlanacak rapor ve belgelerle birlikte bu alanların sit alanı ilan edilip edilmediğini gösteren belgeler, vaziyet planı, kadastro tekniğine uygun harita, Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
Sel kontrolü, akarsular ve kaynakların düzenlenmesi için ihtiyaç duyulan yerlerin tahsis amacı değişikliği taleplerinde, ilgilileri tarafından hazırlanacak olan rapor ve proje, kadastro tekniğine uygun harita, finansman kaynağı ile ilgili belgeler, vaziyet planı ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
5) 442 sayılı Köy Kanununun 13 ve 14 üncü maddeleri kapsamında kullanılmak üzere ihtiyaç duyulan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde istenecek bilgi ve belgeler;
Konu ile ilgili alınan Köy İhtiyar Heyeti kararı, mülki idare amiri onayı, finansman kaynağı ile ilgili belgeler, kadastro tekniğine uygun harita, vaziyet planı ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
6) Doğal afet bölgelerinde yerleşim yeri için ihtiyaç duyulan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde istenecek bilgi ve belgeler;
Söz konusu yerin afet bölgesi ilan edildiğine ve Doğal Afet Sigortaları kapsamında olduğuna dair belge, vaziyet planı ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
Komisyon, gerektiğinde 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanununun uygulanması amacıyla, uygulama alanının Reform Bölgesi ilan edildiğine dair Bakanlar Kurulu Kararı, 1/5000 ölçekli harita, toplulaştırma yapılacak alanların eski ve yeni durumlarını gösterir paftalar ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler ile birlikte Bakanlıktan talep edebilir. Bakanlıkça uygun görülen talepler uygulanmak üzere valiliğe gönderilir.
Komisyonca talep edilen veya İlgili Kurumunca uygulamaya konulacak Toplulaştırma Projelerinin uygulanması amacıyla, Bakanlar Kurulu Kararı, 1/5000 ölçekli harita, toplulaştırma yapılacak alanların eski ve yeni durumlarını gösterir paftalar ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler ile birlikte Bakanlıktan talep edebilir. Bakanlıkça uygun görülen talepler uygulanmak üzere valiliğe gönderilir.
b) Geri dönüşüm sözleşmesi:
Talep uygun görüldüğü takdirde arama, işletme ruhsat sahipleri ve geri dönüşümü olan kamu yatırımı kapsamında başvuranlarla, bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde sözleşme yapılır.
Arama ve işletme ruhsat sahipleri ile kamu yatırımı kapsamındaki geri dönüşümü olan yatırımlarda yatırımı yapan kişi ve kurumlar, zarar verdiği alanları eski vasıf ve kapasitesine getirmek için Komisyonca belirlenecek teminatı yatırır ve sözleşmeyi imzalar.
Yatırımı yapan kişi ve kuruluşlar yirmi yıllık ot geliri ile öngörülen teminatları yatırmadan ve hazırlanan sözleşmeyi imzalamadan çalışmalara başlayamaz, başladığı takdirde verilen izinler veya tahsis amacı değişikliği iptal edilerek verdiği zararlar tazmin edilir. Tespit edilen ücretler yatırımı yapan kişi ve kuruluşlar tarafından Mera Gelirleri hesabına yatırılarak dekont Komisyona ibraz edilir. Söz konusu işlemler Hazine adına tescil işlemi gerçekleşmeden yerine getirilir. Ayrıca tahsis amacı değiştirilen yerlerin Hazine adına tescilleri şerhli olarak ruhsat süresince gerçekleştirilir. Komisyon yatırım süresi sonunda daha önce tahsis amacı değiştirilen yerlerle birlikte söz konusu yerlerin de yeniden mera özel siciline kaydının yapılmasını sağlar.
Yatırımı yapan kişi ve kuruluşlar tarafından belirtilen süre sonunda Komisyona bilgi verilir. Ruhsatın yenilenmesi talebinde aynı işlemler uygulanır.
Yatırımı yapan kişi ve kuruluşlar, talep edilen amaç için tahsis amacı değiştirilen yeri valiliğin bilgisi olmadan başka birine devredemez. Devrettiği zaman söz konusu alan özel sicile kaydedilmiş sayılır. Ancak devir alan kişi ve kurumlar noterde düzenlenecek taahhütname ve teminatlarını yatırmaları halinde devir alabilirler. Devir alan kişi ve kuruluşlar için ruhsat süresi aynı kalır.
Süresi biten teminat mektubu veya alınan teminat her yıl yenilenir. Alınan teminatın nakit olması durumunda teminat defterdarlıkta açılan emanet hesabına yatırılır.
Yatırımı yapan kişi ve kuruluşlar, sözleşmede belirtilen süre içinde işe başlar, aksi takdirde geçen süre ruhsat süresinden sayılır.
c) Tahsis amacının değiştirilmesi süresinin sona ermesi:
Tahsis amacı değişikliği arama izinleri, işletme ruhsatı ile kamu yatırımı kapsamında tahsis amacı değişikliği sonunda verilen iznin iptali ve bir ay içerisinde yenilenmemesi, sözleşme süresinin dolması, hak sahibinin vazgeçmesi veya hak sahibinin taahhütname veya sözleşme, Kanun ve Yönetmelik hükümlerine uymadığının tespiti halinde Komisyonun uygun görüşü ile valilikçe iptal edilir.
Ayrıca belirlenen yirmi yıllık ot geliri ve teminat altı ay içerisinde yatırılarak Hazine adına tescil gerçekleştirilir. Yirmi yıllık ot geliri ve teminat altı ay içerisinde yatırılmadığı takdirde söz konusu gelir güncelleştirilerek ek altı aylık süre verilir. Bu süre sonunda da yatırılmadığı takdirde tahsis amacı değişikliği iptal edilir.
Tahsis amacı değişikliği talebine yönelik kullanılmayan yerlerle birlikte iki yıl içerisinde yatırım yapılmayan yerler özel sicile kaydedilir ve yirmi yıllık ot geliri özel gelir hesabına irat kaydedilir.
d)Yapılacak yapılar:
Ruhsat sahibi, arama ruhsatı süresince ruhsat aldığı alan içinde kalıcı yapı yapamaz. İşletme ruhsatı alan ruhsat sahibi ile geri dönüşümü olan kamu yatırımı kapsamında tahsis amacı değişikliği uygun görülen alanlarda, kurum ve kuruluşlar yapılacak işin gereği olan, geçici tesis yapılarını ancak Komisyonun uygun görüşü doğrultusunda Valilikten izin almak suretiyle yapabilir.
e)Tahsil edilecek bedeller:
Tahsis amacı değişikliği talebinde bulunan gerçek ve tüzel kişilerden, 4342 sayılı Mera Kanununun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e), (f), (g) bentleri ve vakıf meraları ile toprak muhafaza, sel ve taşkın kontrolü amacıyla yapılacak her türlü ağaçlandırma ve erozyon kontrolü çalışmaları ile ilgili tahsis amacı değişiklikleri hariç, tahsis amacı değiştirilen mera, yaylak ve kışlaklardan elde olunacak yirmi yıllık ot geliri esas alınarak, Komisyonca tespit edilecek miktarda alınacak ücret, tahsis amacının değiştirilmesinden sonra peşin olarak tahsil edilir.
Arazide inceleme yapacak Komisyon ve teknik ekip üyelerinin 6245 sayılı Harcırah Kanunu gereği her türlü yol gideri ve gündelikleri ile Komisyonca uygun görülen diğer giderler talep sahiplerince karşılanır. Tahsis amacı değişikliği işlemlerinin başlatılabilmesi için sayılan giderler tahsil edilmelidir.
TAHSİS AMACI DEĞİŞİKLİĞİ İLE İLGİLİ YÖNETMELİK DEĞİŞİKLİĞİ TASLAĞI
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI
TARIMSAL ÜRETİM VE GELİŞTİRME GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İçindekiler
GEREKÇE
TAHSİS AMACININ DEĞİŞTİRİLMESİ
Müracaat, inceleme raporu, komisyon kararı ve onay işlemleri ile kurumlar arası bilgi alışverişinin şekli
İnceleme raporunun hazırlanması
Komisyon kararının alınması
Valilik kararının alınması
İzin ve tahsis amacı değişikliğinin kesinleşmesi
Komisyon ve valinin olumlu karar veremeyeceği hususlar
Tahsis amacı değişikliğinde istenecek bilgi ve belgeler
Belgelerin teslim edilme süresi
İzin veya tahsis amacı değişikliği sonrası yapılacak işlemler
Yatırımcının sorumlulukları
Sorumluluğunu yerine getirmeyen yatırımcıyla ilgili hususlar
Durumu ve sınıfı çok iyi veya iyi olan mera, yaylak ve kışlaklarda tahsis amacı değişikliği yapılabilecek yatırım konuları
Geçici 3üncü maddenin uygulanabilmesi için gerekli şartlar
Tahsis amacı değişikliği işlemlerine başlanmama nedenleri
Alternatif alan bulunması
Geri dönüşüm sözleşmesi imzalanması
Teminat ile ilgili yapılacak işlemler
İzin verilen veya tahsis amacı değiştirilen yerlerde yapılaşma
Ot bedelinin hesaplanması
Ot bedeli alınmayacak olan yatırım konuları
Kamulaştırma veya değiştirme işlemlerinde muafiyet
Gerekçeli raporun hazırlanması
İzin ve tahsis amacı değişikliğine ait verilerin kayıt ve muhafazası
İzin veya tahsis amacı değişikliği süresinin sona ermesi
İzin verilen veya tahsis amacı değiştirilen yerin devredilmesi
Özel hükümler
GEREKÇE
Daha önce çeşitli kanunlarla tahsis edilmiş veya kadimden beri kullanılmakta olan mera, yaylak, kışlak ve kamuya ait otlak ve çayırların tesbit, tahdit ve köy veya belediye tüzel kişilikleri adına tahsislerinin yapılması, belirlenecek kurallara uygun bir şekilde kullandırılması, bakım ve ıslahının yapılarak verimliliklerinin arttırılması ve sürdürülmesi, kullanımlarının sürekli olarak denetlenmesi, korunması ve gerektiğinde kullanım amacının değiştirilmesi, 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamında yapılmaktadır. Bu
Kanun’un uygulama usul ve esasları da Mera Yönetmeliği kapsamında yürütülmektedir.
Aşağıdaki nedenlerle Mera Yönetmeliği’nde değişiklik yapılması gerekmektedir:
1) 4342 Sayılı Mera Kanunu’nun 14üncü maddesine 26/03/2008 tarih ve 5751 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile Mera Kanununda
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’la (ğ) ve (h) bendinin eklenmesi ve bu bendlerde 09/07/2008 gün ve 5784 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 23 ve 26ncı maddesiyle değişiklik yapılması.
2) Kanun’daki Geçici 3üncü maddeye 5685 sayılı Kanun ile “yaylak ve kışlak” sözünün eklenmesi.
3) Yönetmeliğin 8inci maddesinin (a) bendinin altıncı alt bendinde mükerrer açıklamanın olması ve farklı tahsis amacı değişikliği konularının aynı bend içinde yer alması.
4) Tahsis amacı değişikliği ile ilgili birçok konuda yeterli düzenleyici hükmün olmaması.
Değişikliğin açık gerekçeleri aşağıda izah edilmiştir:
1) 5784 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 23üncü maddesinin 2nci fıkrasıyla “Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen amaçlarda kullanılacak olan taşınmazların 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamında bulunan mera, yaylak, kışlak ile kamuya ait otlak ve çayır olması halinde, 4342 sayılı Mera Kanunu hükümleri uyarınca bu taşınmazlar, tahsis amacı değiştirilerek Hazine adına tescil edilir. Bu taşınmazlara ilişkin olarak, Maliye Bakanlığı tarafından bedeli karşılığında kiralama yapılır veya irtifak hakkı tesis edilir.” şeklinde, 26. maddesinin 2nci fıkrasıyla “ğ) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun talebi üzerine, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu, 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu hükümlerine göre, petrol iletim faaliyetleri ile elektrik ve doğal gaz piyasası faaliyetleri için gerekli bulunan" ve "Bu madde kapsamında başvuruda bulunan kamu kurumları ile işletmeciler, faaliyetlerini çevreye ve kalan mera alanlarına zarar vermeyecek şekilde yürütmek ve kendilerine tahsis edilen yerleri tahsis süresi bitiminde eski vasfına getirmekle yükümlüdürler. Bu yerler, tahsis süresi bitiminde özel sicile kaydedilir." şeklinde düzenlemede bulunulmuştur.
2) 03/06/2007 tarih ve 5685 sayılı Kanun’la “ MADDE 1 – 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununun geçici 3 üncü maddesinde yer alan "mera" ibarelerinden sonra gelmek üzere ", yaylak ve kışlak" ibareleri eklenmiş, ikinci fıkrada yer alan "doğrudan" ibaresi madde metninden çıkarılmış ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenerek,
"Birinci fıkrada nitelikleri belirtilen taşınmazlardan, Hazine adına tescil edilmesi gerekirken belediyeler adına tescil edilen ve belediyelerce konut veya işyeri yapılmak üzere bedelsiz olarak veya bedeli karşılığında gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine tahsis edilen, daha sonra Hazine tarafından ilgili belediye aleyhine açılan davalar sonucu mera, yaylak ve kışlak olarak sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilerek mera, yaylak ve kışlak özel siciline yazılan, fakat daha sonra bu Kanun hükümlerine göre mera, yaylak ve kışlak vasfı değiştirilerek Hazine adına tescil edilen taşınmazlardan; herhangi bir kamu hizmeti için gerekli olmayan, Hazinece herhangi bir tasarrufa konu edilmeyen ve halen tapuda Hazine adına kayıtlı olan taşınmazlar, tahsis tarihindeki arsa değerine devir tarihine kadar geçen süre için yasal faiz eklenerek belirlenecek bedelin ilgililerce Hazineye ödenmesi kaydıyla adlarına tahsis yapılanlara devredilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, Bakanlığın görüşü alınarak Maliye Bakanlığınca belirlenir." Şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Geçici 3üncü maddenin uygulamasını belirlemek üzere daha önce Yönetmeliğe Geçici madde 1 eklenmiş ve iki yıllık bir zaman tanınmıştı. Bu değişikliğe istinaden yönetmelikteki ilgili geçici maddenin yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.
3)Yönetmeliğin 8inci maddesinin (a) bendinin altıncı alt bendi;
“6) Doğal afet bölgelerinde yerleşim yeri için ihtiyaç duyulan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde istenecek bilgi ve belgeler;
Söz konusu yerin afet bölgesi ilan edildiğine ve Doğal Afet Sigortaları kapsamında olduğuna dair belge, vaziyet planı ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
Komisyon, gerektiğinde 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanununun uygulanması amacıyla, uygulama alanının Reform Bölgesi ilan edildiğine dair Bakanlar Kurulu Kararı, 1/5000 ölçekli harita, toplulaştırma yapılacak alanların eski ve yeni durumlarını gösterir paftalar ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler ile birlikte Bakanlıktan talep edebilir. Bakanlıkça uygun görülen talepler uygulanmak üzere valiliğe gönderilir.
Komisyonca talep edilen veya İlgili Kurumunca uygulamaya konulacak Toplulaştırma Projelerinin uygulanması amacıyla, Bakanlar Kurulu Kararı, 1/5000 ölçekli harita, toplulaştırma yapılacak alanların eski ve yeni durumlarını gösterir paftalar ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler ile birlikte Bakanlıktan talep edebilir. Bakanlıkça uygun görülen talepler uygulanmak üzere valiliğe gönderilir.” Şeklinde olup üçüncü paragrafı ile dördüncü paragrafı aynı amacı ifade eden mükerrer açıklamalardır.
Bu konuda da gereken düzenleme yapılmıştır.
4) Tahsis amacı değişikliği ile ilgili birçok konuda yeterli düzenleyici hükmün olmadığı ya da yetersiz olduğu ve birçok ilde il mera komisyonlarının ve teknik ekiplerin farklı uygulama içinde oldukları ve bunun da hukukî birçok soruna neden olabildiği, var olan hükümlerin gereksiz tekrarlar taşıdığı ve bunun da hükümlerde dağınıklığa neden olduğu tesbit edilmiştir. Bu nedenle, Yönetmeliğin 14üncü maddesinde bir bütün halinde ve daha önce bulunmayan veya bulunup da yetersiz olan hükümlerle ilgili düzenleme yapılması gerekmektedir.
Bu nedenlerle, yeni tahsis edilen konulardaki ve mevcut uygulamada yapılan değişikliklerdeki uygulamayı belirlemek üzere, mevcut yönetmelikte değişiklik yapılmıştır.
TAHSİS AMACININ DEĞİŞTİRİLMESİ
Madde 8 - (Değişik madde: 12/04/2005-25784 S.R.G. Yön/2.mad) *1*
Zaruri olan hâllerde, Mera Kanunu’na tâbi alanın tamamının veya bir kısmının tahsis amacı; ilgili müdürlüğün veya yetki verilen kurumun Bakanlık il müdürlüğüne talebine istinaden valilikçe değiştirilebilir.
Tahsis amacı değiştirilen Kamu meralarının tescilleri, Hazine adına; vakıf meralarının tescilleri ise, vakıf adına yaptırılır.
Müracaat, inceleme raporu, komisyon kararı ve onay işlemleri ile kurumlar arası bilgi alışverişinin şekli
Tahsis amacı değişikliği başvuruları, teknik ekip inceleme raporunun komisyona arzı, komisyon kararının valiliğe arzı, valilik kararı, defterdarlık ve diğer kurumlarla iletişim, Bakanlık kararı, dönem raporu vb. bilgi ve belge alışverişleri, elektronik olarak veya istenen belgelerin asılları eklenerek yapılır. Tahsis amacı değişikliği başvurularında belgelerin onaylı suretleriyle de başvurulabilir.
Teknik ekip ve komisyon, mevzuatta açıkça belirtilen bilgi ve belgelerden başka, işin gereği olan ek bilgi ve belge isteyebilir.
İnceleme raporunun hazırlanması
Komisyonun görevlendirmesi üzerine, teknik ekip inceleme raporu düzenler. Teknik ekip, talebi, talep edilen tahsis amacı değişikliği konusuna göre inceler. Rapor olumlu ise, yirmi yıllık ot gelirinin de hesaplandığı ek rapor ve ek bilgi ve belge istemiş ise, bu bilgi ve belgeleri de inceleme raporuna ekler.
İnceleme raporu; çiftçi hane sayısı, çiftçi görüşü, bölgedeki hayvan sayısı ve cinsi, köyün toplam merası, talep edilen alanın vasfı, topografyası, toprak yapısı, vejetasyonun yapısı, otlatma kapasitesi, kaba yem kaynakları ve üretim miktarı, kaba yem açığı, kaba yemin ihtiyacı karşılama oranı, tahsis amacının değiştirilmesi halinde kaba yem ihtiyacının nasıl karşılanacağı, yatırım için başka uygun alan olup olmadığı, yapılacak yatırımın mera bütünlüğünü bozup bozmadığı, teknik ekibin kesin görüşü gibi bilgileri içerir.
Teknik ekip kararları, raporlara kaydedilir ve üyelerin tamamı tarafından imzalanır. Muhalif karar veren üye, karar gerekçesini karara ekler.
Komisyon kararının alınması
Tahsis amacı değişikliği talebi, Kanun’da ve diğer mevzuatta belirtilen tahsis amacı değişikliği yapılabilecek konuyu ihtiva ettiği takdirde, komisyon, teknik ekibi görevlendirir. Aksi takdirde, doğrudan red kararı alarak valinin onayı ile talebi reddeder.
Komisyon, teknik ekip raporunun ve gerekçeli rapor gereken hâllerde gerekçeli raporun olumlu olması hâlinde, defterdarlıktan da görüş sorar. Aksi takdirde, red kararı alarak valinin onayı ile talebi reddeder.
Defterdarlığa görüş sorulan taleplerde, defterdarlığın muhalif görüşü varsa, gerekçesini belirtmesi gerekir. Gerekçenin, tahsis amacı değişikliği konusundan daha gerekli ve önemli olması hâlinde, komisyon bu görüşe uyup red kararı alarak valinin onayı ile talebi reddeder.
Komisyon kararları, karar defterine kaydedilir ve üyelerin tamamı tarafından imzalanır. Muhalif karar veren üye, karar gerekçesini karara ekler.
3083 sayılı Kanun kapsamında arazi toplulaştırma uygulaması kapsamındaki komisyon kararı, ilgili bilgi ve belgelerin Bakanlığa gönderilmesi ve Bakanlığın uygun görmesinden sonra alınır.
Valilik kararının alınması
Vali; teknik ekip raporu, varsa gerekçeli rapor ve defterdarlık görüşü ile Bakanlık görüşünü, bütün bilgi ve belgeler ile komisyon kararını inceler. Olumlu bulunan talebi, kabul veya reddeder. Olumsuz bulunan talebi ise, reddeder.
İzin ve tahsis amacı değişikliğinin kesinleşmesi
Maden, doğalgaz ve petrol arama faaliyetlerinde, tahsis amacı değişikliği işlemleri sonucu talebin uygun görülmesi hâlinde, tahsis amacı değişikliği yapılmaksızın valilikçe izin vermek ve tapuya şerh düşmek suretiyle yapılır. Söz konusu yerin koordinat değerleri belli bir haritası kayıda eklenir.
Arama sahasında işletmeye geçilmek istenmesi hâlinde, tahsis amacı değişikliği işlemleri yapılmadan, gereken ek bilgi ve belgeler tamamlanarak tahsis amacı değişikliği yapılır.
Yer altından giden kanalizasyon, doğalgaz, kapalı sulama sistemi, petrol ve elektrik hattı gibi hatlar; elektrik direği, trafo ve verici için gerekli yerler, ifrazı yapılmadan tapuda şerh düşülür ve söz konusu yerin koordinat değerleri belli bir haritası kayıda eklenir.
Geri dönüşümü olmayan, köy yerleşim yeri ve imar uygulamasına dayalı yerler, ifraz yapılarak tescil edilir.
Tahsis amacı değişikliği, tescil ile kesinleşir. Tahsis amacı değişikliği ile ilgili onay, red, tescil, iptal ve sona erme ile mera özel siciline kayıt kararları, tahsis amacı değişikliği talep eden müdürlüğe bildirilir.
Süresi biten veya tahsis amacı değişikliği iptal edilen yerler, özel sicile kaydedilir. Tahsis veya izin nedeniyle var olan şerhler, kaldırılır.
Komisyon ve valinin olumlu karar veremeyeceği hususlar
Komisyon ve valinin olumlu karar veremeyeceği hususlar şunlardır:
a) Teknik ekip raporunun olumsuz olması.
b) Gerekçeli raporun olumsuz olması.
c) Defterdarlık görüşünün tahsis amacı değişikliği konusundan daha önemli bir nedenle olumsuz olması.
c) ÇED raporunun olumsuz olması.
ç) Çiftçilerin en az ½’sinin olumsuz görüş bildirmesi ve bu olumsuz görüşün nedeninin yatırımın sosyal ve ekonomik sorunlara neden olacağının açıkça tesbit edilmesi.
d) Alternatif alanın bulunması.
e) Tahsis nedeniyle oluşan kaba yem açığının kapatılamayacak olması.
Birçok yerleşim alanını ilgilendiren bölge veya ülke çapındaki yatırımlarda, çiftçinin olumsuz görüşü dikkate alınmaz.
Tahsis amacı değişikliğinde istenecek bilgi ve belgeler
Tahsis amacı değişikliği talebinin değerlendirmeye alınabilmesi için, aşağıdaki bilgi ve belgelerin süresi içinde komisyona teslim edilmesi gerekir.
1) Maden ve petrol arama amacıyla talep edilecek alanlar için:
A) Arama faaliyeti için:
a) Arama ruhsatının onaylı örneği.
b) 1/5000 yoksa 1/25000 ölçekli harita.
c) Vaziyet planı.
B) İşletme faaliyeti için:
a) Onaylı işletme projesi.
b) İşletme ruhsatı.
c) 1/1000 veya 1/2000 ölçekli imalat haritası.
ç) Rezerv durumu.
d) Vaziyet planı.
e) Fizibilite raporu.
İzin veya tahsis amacı değişikliğinin uygun görülmesi halinde, yatırımcının aşağıdaki işlemleri yapması gerekir:
a) Ot bedeli ve teminatı yatırmak.
b) Sözleşme imzalamak.
c) ÇED raporunu vermek.
2) Turizm yatırımları için:
a) Turizm alanı olarak ilan edildiğine dair bilgi ve belgeler.
b) 1/5000 veya 1/25000 ölçekli harita.
Talebin valilikçe uygun görülmesi halinde, aşağıdaki bilgi ve belgelerin teslim edilmesi ve işlemlerin yapılması gerekmektedir:
a) Ot geliri ve teminatı yatırmak..
b) Sözleşme imzalamak.
c) ÇED raporunu vermek.
ç) Onaylı projeyi sunmak.
d) Fizibilite raporunu sunmak.
e) 1/5000 ölçekli haritayı sunmak.
f) Vaziyet planını sunmak.
3) Kamu yatırımları için:
a) Kamu yatırımı olduğunu belirten belgeler.
b) Proje.
c) Fizibilite raporu (Gerekirse).
ç) Finansman kaynağı.
d) ÇED raporu (Gerekirse).
e) Kadastro tekniğine uygun Harita.
f) Vaziyet planı.
4) Köy yerleşim yeri ile uygulama imar planı veya uygulama planlarına ilave imar planlarının hazırlanması, toprak muhafazası, gen kaynaklarının korunması, millî park ve muhafaza ormanı kurulması, doğal, tarihî ve kültürel varlıkların korunması, sel kontrolü, akarsular ve kaynakların düzenlenmesi için:
A) Köy yerleşim yeri yapılması için:
a) Köy yerleşim planı ve gerekçeli kararı.
b) Valilik oluru.
B) Uygulama imar planı veya uygulama planlarına ilave imar plânlarının hazırlanması için:
a) 3194 sayılı İmar Kanunu’na göre hazırlanmış olan uygulama imar planı.
b) Söz konusu yer için işaretli kadastro tekniğine uygun harita.
c) Belediye meclis kararı.
ç) Askı ilan tutanakları.
d) İtiraz olmadığına dair tutanak.
e) İlave imar planı ise mevcut planla bağlantısını gösterir pafta.
C) Toprak muhafazası için:
a) Gerekçeli rapor.
b) Kadastro tekniğine uygun harita.
c) Vaziyet planı.
Ç) Gen kaynaklarının korunması için:
a) Gerekçeli rapor.
D) Millî park kurulması için:
a) Söz konusu yerin millî park ilân edildiğine dair belgeler.
E) Muhafaza ormanı kurulması için:
a) Bakanlar Kurulu Kararı.
b) Muhafaza Ormanlarının Ayrılması ve İdaresi Hakkında Yönetmelik uyarınca gerekli belgeler.
c) Kadastro tekniğine uygun harita.
ç) Vaziyet planı.
F) Doğal, tarihi ve kültürel varlıkların korunması için:
a) Gerekçeli rapor.
b) Söz konusu alanın sit alanı ilân edildiğine dair belgeler.
c) Vaziyet planı.
ç) Kadastro tekniğine uygun harita.
G) Sel kontrolü, akarsular ve kaynakların düzenlenmesi için:
a) Rapor ve proje.
b) Kadastro tekniğine uygun harita.
c) Vaziyet planı.
ç) Finansman kaynağı.
5) 442 sayılı Köy Kanunu’nun 13 ve 14 üncü maddeleri kapsamında yapılacak yatırımlar için:
a) Köy ihtiyar heyeti kararı.
b) Mülkî idare amiri onayı.
c) Finansman kaynağı.
ç) Kadastro tekniğine uygun harita.
d) Vaziyet planı.
6) Ülke güvenliği ve olağanüstü hal kapsamında yapılan yatırımlar için:
a) Söz konusu yerde ülke güvenliği nedeniyle olağanüstü hal ilan edildiğine dair belgeler.
b) Yatırımın ülke güvenliği gereği olduğuna dair bilgi ve belgeler.
7) Doğal afet nedeniyle yerleşim yeri temini kapsamında yapılacak yatırımlar:
a) Afet bölgesi ilan edildiğine ve doğal afet sigortaları kapsamında olduğuna dair belge.
b) Vaziyet planı.
8) Jeotermal kaynaklı teknolojik sera yapımı kapsamında yapılacak yatırımlar için:
a) Kaynak kullanma/işletme ruhsatı.
b) Gerekçeli rapor.
c) 1/5000 ölçekli harita.
ç) Vaziyet planı..
d) ÇED raporu.
e) Koruma alanları etüt raporu.
f) Fizibilite raporu.
g) Kullanım sonrası uzaklaştırma tekniği ve güzergâh gerekçesi.
9) Petrol iletimi ile elektrik ve doğalgaz piyasası faaliyeti kapsamında yapılacak yatırımlar için:
a) Proje.
b) Gerekçeli rapor.
c) Lisans.
ç) 1/5000 ölçekli harita.
d) Vaziyet planı.
e) Fizibilite raporu.
f) ÇED raporu (Gerekirse).
10) 3083 sayılı Kanun kapsamında arazi toplulaştırma uygulaması için:
a) Bakanlar Kurulu Kararı.
b) 1/5000 ölçekli harita.
c) Toplulaştırma yapılacak alanların eski ve yeni durumunu gösteren paftalar.
11) Komisyon tarafından yapılacak mera toplulaştırma uygulamaları için:
a) Harita.
b) Vaziyet planı.
c) Komisyonu kararı.
Belgelerin teslim edilme süresi
Mevzuatta belirtilen ve ayrıca komisyon tarafından gerekli görülen bilgi ve belgeler aşağıda belirtilen süre içinde komisyona sunulmak zorundadır:
A) İzin veya tahsis onayı öncesi:
a) Teknik ekip harcırahı ve komisyonca belirtilen diğer masraflar, on beş gün içinde.
b) Eksik belgeler, üç ay içinde.
B) İzin veya tahsis onayı sonrası:
1) Yatırım konusuyla ilgili belgeler:
a) Kültür ve Turizm Bakanlığı yatırımlarında, iki yıl içinde.
b) İmar ve ilave uygulama imar planı yatırımlarında, ot bedelinin yatırılmasından sonra iki yıl içinde.
c) Diğer yatırımlarda, üç ay içinde.
2) Diğer belgeler:
a) Ot bedelinin yatırılması ve teslim edilmesi, altı ay içinde.
b) Teminatın yatırılması ve teslim edilmesi, altı ay içinde.
c) Sözleşme imzalanması, teminatın yatırılmasından sonra bir ay içinde.
İstenen belgelerin bu süreler içinde teslim edilmemesi halinde, izin veya tahsis amacı değişikliği işlemleri işlemden kaldırılır ve varsa yatırılmış olan ücretler gelir kaydedilir.
İzin veya tahsis amacı değişikliği sonrası yapılacak işlemler
İzin verme veya tahsis amacı değişikliği sonrası denetim ve teminat yenileme işlemleri takip edilir.
Denetimler altı ayda bir yapılır. Denetim sonucu, yatırımcının Kanun, yönetmelik ve diğer mevzuatta yerine getirmesi gereken sorumluluklarını yerine getirdiği tesbit edilirse, izin ve tahsis amacı değişikliği devam eder ve varsa teminat yenilenir. Aksi takdirde, izin veya tahsis amacı değişikliği iptal edilerek tahsis amacı değişikliği yapılan alan mera özel siciline kayıt ettirilir. Tahrip edilen alan, belirtilen usule göre eski haline getirilir ve getirilmesi sağlanır..
Yatırımcının sorumlulukları
Arama izni verilen yatırımcı, aşağıda belirtilen ve ilgili mevzuatları gereği olan sorumluluklarını yerine getirmekle yükümlüdür:
a) İzin verilmeden faaliyete başlamamak.
b) Arama izni ile üretim faaliyetinde bulunmamak.
c) Amaca uygun faaliyette bulunmak.
ç) Çevreye ve kalan meraya zarar vermemek.
d) Teminatı her yıl yenilemek.
e) Devretmek istediğinde, bilgi vermek ve izin almak.
f) İzin süresi bitiminde bir yıl içinde eski vasfına getirmek.
Tahsis amacı değişikliği yapılan yatırımcı, aşağıda belirtilen ve ilgili mevzuatları gereği olan sorumluluklarını yerine getirmekle yükümlüdür:
a) Tescil yapılmadan veya şerh düşülmeden faaliyete başlamamak.
b) Yatırımı iki yıl içinde yapmak.
c) Amaca uygun faaliyette bulunmak.
ç) Çevreye ve kalan meraya zarar vermemek.
d) Geri dönüşümlülerde teminatı her yıl yenilemek.
e) Devretmek istediğinde, bilgi vermek ve izin almak.
f) Tahsis süresi bitiminde eski vasfına getirmek.
ı) İşletme izni verilenlerde, 3 yıl içinde.
ıı) Geri dönüşümü olan Kamu yatırımında, 2 yıl içinde.
Sorumluluğunu yerine getirmeyen yatırımcıyla ilgili hususlar
Sorumluluğunu yerine getirmeyen yatırımcının, izin veya tahsis işlemleri ve verilen izin ve yapılan tahsis iptal edilir.
Yatırımcıların, izin veya tahsis süresi biten ya da izin veya tahsisi iptal edilen alan üzerinde bir faaliyette bulunması ve bu alanı eski vasıf ve kapasitesine getirmemesi halinde aşağıdaki işlem uygulanır:
a) Teminat kullanılarak ilgili alan eski haline getirilir.
b) Teminatın yetmemesi hâlinde, kalan masraf yatırımcıdan tahsil edilir.
c) İzin veya ruhsatın iptali halinde ayrıca, tahsis süresince ve eski vasıf ve kapasitesine getirmek için geçen sürede meydana gelen ot kaybının değeri, yatırımcıdan tazmin edilir.
Durumu ve sınıfı çok iyi veya iyi olan mera, yaylak ve kışlaklarda tahsis amacı değişikliği yapılabilecek yatırım konuları
Aşağıda belirtilen yatırım konularının ortaya çıkması hâlinde, durumu ve sınıfı çok iyi veya iyi olan mera, yaylak ve kışlaklarda tahsis amacı değişikliği yapılabilecektir:
a) Maden arama ve işletme.
b) Petrol arama ve işletme.
c) Ülke güvenliği ve olağanüstü hâl durumu.
ç) Doğal afet için yerleşim yeri ihtiyacı.
d) Petrol iletimi faaliyeti.
e) Elektrik ve doğalgaz piyasası faaliyeti.
f) Jeotermal kaynaklı teknolojik sera yapımı.
Geçici 3üncü maddenin uygulanabilmesi için gerekli şartlar
Geçici 3üncü maddenin uygulanabilmesi için, teknik ekibin gereken incelemeyi yerinde yapması ve ilgili alanın aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
a) Belediye ve mücavir alanı içinde olması.
b) İmar planının 01 /01/2003’ten önce kesinleşmiş olması.
c) Yerleşim nedeniyle işgal edilmiş olması..
ç) Yerleşim nedeniyle teknik olarak kullanılamıyor olması.
Tahsis amacı değişikliği işlemlerine başlanmama nedenleri
Yatırımcının aşağıda belirtilen sorumluluklarını süresi içinde yerine getirmemesi halinde, tahsis amacı değişikliği işlemlerine başlanmaz:
a) Bilgi ve belgeleri tam olarak teslim etmemesi.
b) Teknik ekibin yol gideri ve gündeliğini ödememesi.
c) Komisyonca uygun görülen diğer giderleri ödememesi.
Alternatif alan bulunması
Kamulaştırmak veya satın almak suretiyle yatırımın yapılabileceği alternatif alanın olması hâlinde, tahsis amacı değişikliği talebi kabul edilmez.
Jeotermal kaynaklı teknolojik sera için tahsis amacı değişikliği talep edilmesi hâlinde; kaynaktan doğrusal olarak bir kilometre mesafe içinde Kamu veya özel mülk tarım arazisi olmaması halinde, paketleme ve soğuk hava deposu gibi tamamlayıcı tesisleri tahsis edilen alanın % 5’ini geçmemek şartıyla, bir gerçek veya tüzel kişi için en fazla elli dekar sera yapımı için tahsis amacı değişikliği yapılabilir. Bu amaçla yapılacak Bu nitelikte bir arazinin var olması hâlinde, jeotermal kaynağın seraya gidiş ve dönüş tesisi için tahsis amacı değişikliği yapılabilir.
Geri dönüşüm sözleşmesi imzalanması
Aşağıda belirtilen yatırım konularında geri dönüşüm sözleşmesi imzalanması gerekir:
a) Maden arama ve işletme.
b) Petrol arama ve işletme.
c) Geri dönüşümü olan Kamu yatırımları.
ç) Elektrik iletim faaliyeti.
d) Petrol ve doğalgaz piyasası faaliyeti.
e) Jeotermal kaynaklı teknolojik sera yapımı.
Sözleşme, Yönetmeliğin 7nci maddesinde belirtilen usul ve esaslara göre hazırlanır ve onaylanır.
Teminat ile ilgili yapılacak işlemler
Nakit teminat, defterdarlıkta açılan emanet hesabına yatırılır. Emanet hesabı belgesi ve teminat mektubu, komisyon denetimindeki bir kasada saklanır. Süresi biten teminat mektubu veya alınan teminat, her yıl yönetmelikte belirlenen usule göre yenilenir.
İzin verilen veya tahsis amacı değiştirilen yerlerde yapılaşma
İzin verilen veya tahsis amacı değiştirilen yerlerdeki yapılaşma ile ilgili husus aşağıdaki gibidir:
a) Arama ruhsatı kapsamındaki alanlarda, geçici ve kalıcı yapı yapılamaz.
b) İşletme ruhsatı olan veya geri dönüşümü olan kamu yatırımı kapsamındaki alanlarda, komisyonun uygun görüşü doğrultusunda valilik izniyle işin gereği olan geçici tesis yapılabilir.
c) Geri dönüşümü olmayan yatırımlar kapsamındaki alanlarda, kalıcı yapı yapılabilir.
Ot bedelinin hesaplanması
İstisna kapsamında olmayan yatırım konularından yirmi yıllık ot bedeli alınır. Bu bedel, aşağıdaki yöntem ve kriterlere göre hesaplanır:
1) Ot verimi tesbitinde uygulanacak ölçme yöntemleri şunlardır:
a) Ölçme yöntemi.
b) İlde ıslah edilen aynı vasıftaki meranın ot verimini kullanma.
c) Islah edilmiş merada yağış kuşağına bağlı ot verimini kullanma.
2) Ot miktarının tesbitinde kullanılacak kriterlerden biri kullanılır:
a) Yıllık ot verimi.
b) Yararlanılabilir ot veriminin iki katı.
Ot verimi tesbiti, Yönetmeliğin 6/d bendinde belirtilen ekip tarafından yapılmak zorundadır. Ot verimi tesbitinde, (a) bendindeki yöntem öncelikli olup bunun mümkün olmaması halinde sırasıyla diğer yöntemler kullanılır.
Ot bedeli, altı ay içinde yatırılır. Altı ay içerisinde yatırılmadığı takdirde söz konusu gelir güncelleştirilerek ek altı aylık süre verilir. Bu süre sonunda da yatırılmadığı takdirde tahsis amacı değişikliği işlemleri durdurulur ve dosya işlemden kaldırılır.
Ot bedeli alınmayacak olan yatırım konuları
Aşağıdaki yatırımlar için tahsis amacı değişikliği uygun görüldüğü takdirde, yirmi yıllık ot bedeli alınmaz:
1) Köy Kanunu’nun 13 ve 14 üncü maddeleri kapsamındaki işler.
2) Ülke güvenliği ve olağanüstü hal durumu.
3) Doğal afet bölgelerinde yerleşim için ihtiyaç duyulan yerler.
4) Vakıf meralarında yapılan değişiklikler.
5) Toprak muhafaza, sel ve taşkın kontrolü amacıyla her türlü ağaçlandırma veya erozyon kontrolü çalışmaları.
6) Toplulaştırma.
a) Komisyon kararıyla mera toplulaştırma.
b) 3083 sayılı Kanun uygulaması kapsamında arazi toplulaştırma.
Kamulaştırma veya değiştirme işlemlerinde muafiyet
Kamulaştırma ve değişim ile ilgili işlemler ve düzenlenen kâğıtlar, katma değer vergisi hariç her türlü vergi, resim, harç ve katkı payından muaftır.
Gerekçeli raporun hazırlanması
Ağaçlandırma, erozyon ve sel kontrolü vb. gerekçeli rapor istenen tahsis amacı değişikliklerinde hazırlanması gereken gerekçeli rapor, bölgede bulunan ve konu uzmanlığı olan üniversite veya araştırma kuruluşu tarafından hazırlanacaktır.
İzin ve tahsis amacı değişikliğine ait verilerin kayıt ve muhafazası
İzin ve tahsis amacı değişikliğine ait veriler, oluşturulmuş ise elektronik veri tabanına yedi gün içinde kayıt edilir. Dönem raporlarının gönderilmesinin istenmesi halinde, belirtilen formata uygun olarak bir sonraki yılın ocak ayı sonunda Bakanlıkta olacak şekilde gönderilir. Bu kayıtlar, özel dosyalarda arşivlenir.
İzin veya tahsis amacı değişikliği süresinin sona ermesi
Yatırımı yapan kişi ve kuruluşlar tarafından belirtilen süre sonunda Komisyona bilgi verilir. Ruhsatın yenilenmesi talebinde aynı işlemler uygulanır.
İzin verilen veya tahsis amacı değiştirilen yerin devredilmesi
Yatırımcılar, izin verilen veya tahsis amacı değiştirilen yeri valiliğin bilgisi olmadan başka birine devredemez. Değişikliğin uygun görülmesi halinde, yeni yatırımcının teminatı yatırması ve sözleşmeyi imzalaması gerekir. Ruhsat süresi, devreden kişinin kalan süresi kadardır.
Özel hükümler
Hangi yatırımın geri dönüşümlü yatırım olduğu, ifraz yapılmadan yapılabileceği ve açıklama bulunmayan diğer konularla ilgili hususta Bakanlık görüşü sorulur.
TAHSİS AMACININ DEĞİŞTİRİLMESİ
Madde 8 - (Değişik madde: 12/04/2005-25784 S.R.G. Yön/2.mad) *1*
Mera, yaylak ve kışlak alanları ile umuma ait çayır, otlak ve kamu orta mallarının tahsis amacı; zaruri olan hallerde ilgili müdürlüğün Bakanlık İl Müdürlüğüne talebi, Komisyonun ve defterdarlığın uygun görüşü üzerine, talep edilen alanın tamamının veya bir kısmının tahsis amacı valilikçe değiştirilebilir. Tahsis amacı değiştirilen alanların tescilleri Hazine adına, vakıf meralarının tescilleri ise vakıf adına yaptırılır.
İlgili müdürlüğün tahsis amacı değişikliği başvurularında, talebin amacını ve büyüklüğünü belirten belgelerle birlikte, istenen diğer belgelerin, asılları veya onaylı suretleri eklenir. Komisyon ilgili müdürlükten, gerekli gördüğü hallerde ek bilgi ve belge isteyebilir. Valiliğin kararına esas olacak rapor Komisyonca hazırlanarak, karar defterine geçirilir ve üyelerce imzalanır. İnceleme raporları Komisyona sunulmak üzere teknik ekipler vasıtasıyla hazırlanır. Tahsis amacı değişikliği talep edilen alan için teknik ekip tarafından hazırlanan rapor olumlu ise yirmi yıllık ot geliri de bir raporla tespit edilerek Komisyona teslim edilir.
Teknik Ekip; inceleme raporunu istenen bilgi ve belgelere göre hazırlar, talep ile ilgili kesin görüşünü de belirterek raporu imzalar ve Mera Komisyonuna teslim eder.
Teknik ekipçe hazırlanacak inceleme raporu; bölgedeki hayvan sayısı, hayvanın cinsi, kaba yem kaynakları, kaba yem üretimi, kaba yem açığı, üretilen kaba yemin ihtiyacı karşılama oranı ile tahsis amacının değiştirilmesi halinde kaba yem ihtiyacının nereden karşılanacağı, meranın vasfı, topografyası, toprak yapısı, vejetasyonun yapısı, otlatma kapasitesi, yatırım için talep edilen alanın dışında başka uygun alan olup olmadığı, yatırımın hangi parasal kaynaktan yapılacağı, köyün toplam merası, teknik ekibin kesin görüşü, çiftçi hane sayısı, çiftçi görüşü gibi bilgileri içerir.
Teknik ekip Komisyona sunmak üzere, gerekli gördüğü hallerde ilgili kurum veya kuruluştan ek bilgi ve belge isteyebilir, inceleme raporuna bulunmasını istediği ek bilgi ve belgeleri ekler. Raporun sonuç bölümünde yapılacak yatırımın mera bütünlüğünü bozup bozmadığı, köyün kaba yem açığının mevcut olup olmadığı ve miktarı, açık var ise nasıl karşılanacağı, alternatif alanın olup olmadığı ile birlikte teknik ekibin kesin görüşü yer alır.
a) Tahsis amacı değişikliğinde istenecek bilgi ve belgeler:
1) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının talebi üzerine, 3213 sayılı Maden Kanunu ve 6326 sayılı Petrol Kanunu hükümlerine göre, arama faaliyetleri sonunda rezervi belirlenen maden ve petrol faaliyeti için zaruri olan alanların tahsis amacı aşağıdaki şekilde değiştirilir;
Arama ruhsatı alınan alanlar için, 6326 sayılı Petrol Kanunu ve 3213 sayılı Maden Kanununa göre arama ruhsatı verilen yerlerin tamamı veya bir kısmının mera, yaylak, kışlak alanları içerisinde kalması halinde, bu alanlarda arama yapılabilmesi için ilgili müdürlük veya Genel Müdürlük, Bakanlık İl Müdürlüğünden koordinat değerleri belli; varsa 1/5000, yoksa 1/25000 ölçekli harita, vaziyet planı, arama ruhsatının onaylı örneği ile Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeleri ekleyerek talep eder.
Bu talepler İl Müdürlüğünce Komisyona gönderilir. Komisyon teknik ekiplere talebi incelettirir, bu inceleme sonucunda bir görüş oluşturarak karar alır ve bu kararı karar defterine işleyerek defterdarlık görüşü ile birlikte Valinin onayına sunar. Vali Komisyonun görüşünü esas alarak talebi değerlendirir; izin verir veya red eder.
Arama ruhsatı süresi Petrol Kanunu ile Maden Kanununa göre belirlenen süredir. Arama ruhsatı süresi bitiminde, ruhsat sahibi aradığı yeri terk edecekse, arama yapılan alanları eski vasıf ve kapasitesine getirmekle yükümlüdür. Ruhsat sahibi çalışmalara başlayabilmek için Komisyonca öngörülen teminatı yatırmış ve sözleşmeyi imzalamış olmalıdır.
Arama ruhsat sahibi bir yıl içerisinde söz konusu alanları eski vasıf ve kapasitesine getirmediği taktirde, Komisyon alınan teminatı kullanarak bu görevi yerine getirir. Yapılan tüm masraflarla birlikte, geçen sürede meydana gelen ot kaybının değerini de tahsil eder.
Arama ruhsatı süresi içerisinde üretim yapılmasının planlanması halinde, işletme ruhsatı alınan alanlar için uygulanan tahsis amacı değişikliği işlemi gerçekleştirilir. Arama ruhsatı için alınan izin süresince gerekli prosedür uygulanmaksızın üretim yapıldığının tespiti halinde verilen izinler iptal edilerek, zarar verilen alanların eski vasıf ve kapasitesine getirilmesi için 4342 sayılı Mera Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.
İşletme ruhsatı alınan alanlar için, 6326 sayılı Petrol Kanunu ve 3213 sayılı Maden Kanunu hükümlerine göre işletme ruhsatı alınan yerlerin, mera, yaylak, kışlaklar içinde kalması halinde ilgili müdürlük veya Genel Müdürlük tarafından; onaylı işletme projesi, işletme ruhsatı, işletme izin alanlarını gösterir 1/1000 veya 1/2000 ölçekli imalat haritaları, rezerv durumu, vaziyet planı ile Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler eklenerek Bakanlık İl Müdürlüğüne başvuru yapılır.
Ruhsat sahibi, tahsis amacı değiştirilen alanın Hazine adına tescil edilmesi için ÇED (Çevresel Etki Değerlendirme) olumlu belgesini faaliyete başlamadan vermelidir.
İşletme süresi 6326 sayılı Petrol Kanunu ve 3213 sayılı Maden Kanununda öngörülen süre ile sınırlıdır. Ruhsat sahibi işletme süresi bitiminde, çalışma yapılan alanlar ile zarar verdiği alanları eski vasıf ve kapasitesine getirmekle yükümlüdür. Ruhsat sahibi çalışmalara başlayabilmek için Komisyonca öngörülen teminatı yatırmış ve sözleşmeyi imzalamış olmalıdır. Arama ruhsatı aşamasında üretim yapılması amacıyla tahsis amacı değiştirilmişse işletme ruhsatı alınması halinde aynı alan için tahsis amacı değişikliği işlemi uygulanmaz, ancak eksik olan bilgi ve belgeler tamamlanarak sözleşme Komisyonca yenilenir.
İşletme ruhsatı sahibi üç yıl içerisinde söz konusu alanları eski vasıf ve kapasitesine getirmediği takdirde, Komisyon alınan teminatı kullanarak bu görevi yerine getirir, yapılan tüm masraflarla birlikte, geçen sürede meydana gelen ot kaybının değerini de tahsil eder.
2) (Değişik bend: 12/04/2007- 26491 S.R.G Yön/1.md.) Kültür ve Turizm Bakanlığının talebi üzerine, turizm yatırımları için zaruri olan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde istenecek bilgi ve belgeler;
Kültür ve Turizm Bakanlığınca turizm bölgesi ilan edilen yerlerdeki tahsis amacı değişikliğinde ilgili müdürlük tarafından, tahsis amacının değiştirilmesi talep edilen yerin turizm alanı olarak ilan edildiğine dair bilgi ve belgeler, yatırım alanına ait 1/5000 veya 1/25000 ölçekli haritası ile birlikte Bakanlık il müdürlüğüne başvurulması gerekmektedir.
Söz konusu talebin Mera Kanununun 14 üncü maddesi hükümleri gereği tahsis amacı değişikliği işlemleri sonucu uygun görülmesi halinde, yirmi yıllık ot gelirinin yatırılması sağlanır. Ayrıca, Çevresel Etki Değerlendirme olumlu belgesi, yatırımın onaylı projesi, fizibilite raporu, 1/5000 ölçekli haritası üzerinde vaziyet planı ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler iki yıl içerisinde Komisyonuna getirildiği takdirde, mera alanının Hazine adına tescili yapılır. Aksi takdirde tahsis amacı değişikliği iptal edilir.
3) Kamu yatırımları yapılması için gerekli bulunan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde istenecek bilgi ve belgeler;
Kamu yatırımı olduğunu belirten belgeler, yatırımın projesi ve Komisyonun gerekli gördüğü hallerde fizibilite raporu, finansman kaynağı, ÇED ( Çevresel Etki Değerlendirme ) raporu gerektiren yatırımlar için ÇED olumlu belgesi, yatırım için gerekiyorsa çevreye zarar verilmeyeceğine dair taahhütname, kadastro tekniğine uygun harita, yatırımın vaziyet planı, Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
4) Köy yerleşim yeri ile uygulama imar planı veya uygulama planlarına ilave imar planlarının hazırlanması, toprak muhafazası, gen kaynaklarının korunması, millî park ve muhafaza ormanı kurulması, doğal, tarihî ve kültürel varlıkların korunması, sel kontrolü, akarsular ve kaynakların düzenlenmesi için ihtiyaç duyulan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde istenecek bilgi ve belgeler;
Köy yerleşim yerleri yapılması için gerekli bulunan yerlerin tahsis amacı değişikliği taleplerinde, ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından hazırlanmış olan köy yerleşim planı ve gerekçeli kararı, Valilik oluru ile Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
Uygulama imar planı veya uygulama planlarına ilave imar plânlarının hazırlanması için gerekli bulunan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde, 3194 sayılı İmar Kanununa göre hazırlanmış olan uygulama imar planları, belediye meclis kararları, askı ilan tutanakları, itiraz olmadığına dair tutanak, ilave imar planı ise mevcut planla bağlantısını gösterir pafta ile Komisyonca gerekli görülen diğer bilgi ve belgeler istenir.
İmar planları yeni hazırlanacaksa; söz konusu yer için işaretli kadastro tekniğine uygun harita, belediye meclis kararları, ilave imar planı ise mevcut planla bağlantısını gösterir pafta ile Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgelerle başvuru yapılır. Tahsis amacı uygun görüldüğü takdirde, yirmi yıllık ot geliri yatırıldıktan sonra ilgili müdürlüğe yeni imar planı hazırlanması için iki yıl süre verilir. Ancak süre sonunda imar planları hazırlanarak gönderilmezse tahsis amacı değişikliği işlemi iptal edilir. İmar planları tahsis amacı değişikliğine uygun olarak kesinleşmiş ise Hazine adına tescil işlemi gerçekleştirilir.
Toprak muhafazası, gen kaynaklarının korunması için gerekli bulunan yerlerin tahsis amacı değişikliği taleplerinde, toprak muhafazası için gerekçeli rapor, kadastro tekniğine uygun harita, vaziyet planı, gen kaynaklarının korunması için Üniversite veya Araştırma Kuruluşlarınca hazırlanacak ve gen kaynağının korunmasının mutlak gerekli olduğunu belirtir rapor ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
Milli park ve muhafaza ormanı kurulması istenilen yerlerin tahsis amacı değişikliği taleplerinde, söz konusu yerin milli park ilan edildiğine dair belgeler, muhafaza ormanı kurulması için 17/8/1984 tarihli ve 18492 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Muhafaza Ormanlarının Ayrılması ve İdaresi Hakkında Yönetmelik uyarınca gerekli belgeler, kadastro tekniğine uygun harita, vaziyet planı ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
Doğal, tarihi ve kültürel varlıkların korunması kapsamında gerekli yerlerin tahsis amacı değişikliği taleplerinde, söz konusu yerlerin nitelikleri hakkında, Üniversite veya Araştırma Kuruluşlarınca hazırlanacak rapor ve belgelerle birlikte bu alanların sit alanı ilan edilip edilmediğini gösteren belgeler, vaziyet planı, kadastro tekniğine uygun harita, Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
Sel kontrolü, akarsular ve kaynakların düzenlenmesi için ihtiyaç duyulan yerlerin tahsis amacı değişikliği taleplerinde, ilgilileri tarafından hazırlanacak olan rapor ve proje, kadastro tekniğine uygun harita, finansman kaynağı ile ilgili belgeler, vaziyet planı ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
5) 442 sayılı Köy Kanununun 13 ve 14 üncü maddeleri kapsamında kullanılmak üzere ihtiyaç duyulan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde istenecek bilgi ve belgeler;
Konu ile ilgili alınan Köy İhtiyar Heyeti kararı, mülki idare amiri onayı, finansman kaynağı ile ilgili belgeler, kadastro tekniğine uygun harita, vaziyet planı ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
6) Doğal afet bölgelerinde yerleşim yeri için ihtiyaç duyulan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde istenecek bilgi ve belgeler;
Söz konusu yerin afet bölgesi ilan edildiğine ve Doğal Afet Sigortaları kapsamında olduğuna dair belge, vaziyet planı ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
Komisyon, gerektiğinde 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanununun uygulanması amacıyla, uygulama alanının Reform Bölgesi ilan edildiğine dair Bakanlar Kurulu Kararı, 1/5000 ölçekli harita, toplulaştırma yapılacak alanların eski ve yeni durumlarını gösterir paftalar ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler ile birlikte Bakanlıktan talep edebilir. Bakanlıkça uygun görülen talepler uygulanmak üzere valiliğe gönderilir.
Komisyonca talep edilen veya İlgili Kurumunca uygulamaya konulacak Toplulaştırma Projelerinin uygulanması amacıyla, Bakanlar Kurulu Kararı, 1/5000 ölçekli harita, toplulaştırma yapılacak alanların eski ve yeni durumlarını gösterir paftalar ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler ile birlikte Bakanlıktan talep edebilir. Bakanlıkça uygun görülen talepler uygulanmak üzere valiliğe gönderilir.
b) Geri dönüşüm sözleşmesi:
Talep uygun görüldüğü takdirde arama, işletme ruhsat sahipleri ve geri dönüşümü olan kamu yatırımı kapsamında başvuranlarla, bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde sözleşme yapılır.
Arama ve işletme ruhsat sahipleri ile kamu yatırımı kapsamındaki geri dönüşümü olan yatırımlarda yatırımı yapan kişi ve kurumlar, zarar verdiği alanları eski vasıf ve kapasitesine getirmek için Komisyonca belirlenecek teminatı yatırır ve sözleşmeyi imzalar.
Yatırımı yapan kişi ve kuruluşlar yirmi yıllık ot geliri ile öngörülen teminatları yatırmadan ve hazırlanan sözleşmeyi imzalamadan çalışmalara başlayamaz, başladığı takdirde verilen izinler veya tahsis amacı değişikliği iptal edilerek verdiği zararlar tazmin edilir. Tespit edilen ücretler yatırımı yapan kişi ve kuruluşlar tarafından Mera Gelirleri hesabına yatırılarak dekont Komisyona ibraz edilir. Söz konusu işlemler Hazine adına tescil işlemi gerçekleşmeden yerine getirilir. Ayrıca tahsis amacı değiştirilen yerlerin Hazine adına tescilleri şerhli olarak ruhsat süresince gerçekleştirilir. Komisyon yatırım süresi sonunda daha önce tahsis amacı değiştirilen yerlerle birlikte söz konusu yerlerin de yeniden mera özel siciline kaydının yapılmasını sağlar.
Yatırımı yapan kişi ve kuruluşlar tarafından belirtilen süre sonunda Komisyona bilgi verilir. Ruhsatın yenilenmesi talebinde aynı işlemler uygulanır.
Yatırımı yapan kişi ve kuruluşlar, talep edilen amaç için tahsis amacı değiştirilen yeri valiliğin bilgisi olmadan başka birine devredemez. Devrettiği zaman söz konusu alan özel sicile kaydedilmiş sayılır. Ancak devir alan kişi ve kurumlar noterde düzenlenecek taahhütname ve teminatlarını yatırmaları halinde devir alabilirler. Devir alan kişi ve kuruluşlar için ruhsat süresi aynı kalır.
Süresi biten teminat mektubu veya alınan teminat her yıl yenilenir. Alınan teminatın nakit olması durumunda teminat defterdarlıkta açılan emanet hesabına yatırılır.
Yatırımı yapan kişi ve kuruluşlar, sözleşmede belirtilen süre içinde işe başlar, aksi takdirde geçen süre ruhsat süresinden sayılır.
c) Tahsis amacının değiştirilmesi süresinin sona ermesi:
Tahsis amacı değişikliği arama izinleri, işletme ruhsatı ile kamu yatırımı kapsamında tahsis amacı değişikliği sonunda verilen iznin iptali ve bir ay içerisinde yenilenmemesi, sözleşme süresinin dolması, hak sahibinin vazgeçmesi veya hak sahibinin taahhütname veya sözleşme, Kanun ve Yönetmelik hükümlerine uymadığının tespiti halinde Komisyonun uygun görüşü ile valilikçe iptal edilir.
Ayrıca belirlenen yirmi yıllık ot geliri ve teminat altı ay içerisinde yatırılarak Hazine adına tescil gerçekleştirilir. Yirmi yıllık ot geliri ve teminat altı ay içerisinde yatırılmadığı takdirde söz konusu gelir güncelleştirilerek ek altı aylık süre verilir. Bu süre sonunda da yatırılmadığı takdirde tahsis amacı değişikliği iptal edilir.
Tahsis amacı değişikliği talebine yönelik kullanılmayan yerlerle birlikte iki yıl içerisinde yatırım yapılmayan yerler özel sicile kaydedilir ve yirmi yıllık ot geliri özel gelir hesabına irat kaydedilir.
d)Yapılacak yapılar:
Ruhsat sahibi, arama ruhsatı süresince ruhsat aldığı alan içinde kalıcı yapı yapamaz. İşletme ruhsatı alan ruhsat sahibi ile geri dönüşümü olan kamu yatırımı kapsamında tahsis amacı değişikliği uygun görülen alanlarda, kurum ve kuruluşlar yapılacak işin gereği olan, geçici tesis yapılarını ancak Komisyonun uygun görüşü doğrultusunda Valilikten izin almak suretiyle yapabilir.
e)Tahsil edilecek bedeller:
Tahsis amacı değişikliği talebinde bulunan gerçek ve tüzel kişilerden, 4342 sayılı Mera Kanununun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e), (f), (g) bentleri ve vakıf meraları ile toprak muhafaza, sel ve taşkın kontrolü amacıyla yapılacak her türlü ağaçlandırma ve erozyon kontrolü çalışmaları ile ilgili tahsis amacı değişiklikleri hariç, tahsis amacı değiştirilen mera, yaylak ve kışlaklardan elde olunacak yirmi yıllık ot geliri esas alınarak, Komisyonca tespit edilecek miktarda alınacak ücret, tahsis amacının değiştirilmesinden sonra peşin olarak tahsil edilir.
Arazide inceleme yapacak Komisyon ve teknik ekip üyelerinin 6245 sayılı Harcırah Kanunu gereği her türlü yol gideri ve gündelikleri ile Komisyonca uygun görülen diğer giderler talep sahiplerince karşılanır. Tahsis amacı değişikliği işlemlerinin başlatılabilmesi için sayılan giderler tahsil edilmelidir.
Yorumlar