TAPU VE KADASTRO GENELMÜDÜRLÜĞÜ
T.C.
BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI
TAPU VE KADASTRO GENELMÜDÜRLÜĞÜ
Hukuk Müşavirliği
Sayı : B.09.1TKG0610000-013-04-610/5296 ANKARA
Konu : 25.11.2004
TAPU ARŞİV DAİRESİ BAŞKANLIĞINA
İLGİ : 22.11.2004 gün ve 613 sayılı yazınız.
İlgi sayılı yazınız incelendi.
İlgi sayılı yazınızda merkezdeki kayıtlara ait arama defterleri, ilçe bazında tapu tesis tarihi (ay ve yıl olarak) ve sıra/yevmiye numarası, kadastro tespitine esas tapu kayıtları ise yine İlçe bazında köy/mahalle adı ve ada-parsel numarası esasına göre düzenlenmiş olduğundan, gerçek veya tüzel şahıslar adına kayıtlı ülke genelinde gayrimenkul kaydı bulunup bulunmadığının tespitinin Arşivinizce mümkün bulunmadığı, Tapu Sicil Tüzüğünün 5,6 ve 89. Maddelerinde açıklandığı üzere; Mal Sahipleri Sicili ve diğer bilgilerin mahallinde Tapu Sicil Müdürlüklerince tutulduğu, konuyla ilgili olarak hazırlanmış 30.04.2004 tarih ve 2004/10 sayılı Genelgede belirtildiği gibi; taşınmaz mal araştırmalarıyla ilgili yazışmaların doğrudan www.tkqm.qov.tr internet adresinden isim ve telefon numaraları yazılarak Tapu Sicil Müdürlükleri ile yapıldığı, Medeni Kanunun 1020. maddesi, 4667 Sayılı Kanunla değişik 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 2/3 üncü maddesi ve 2001/11 Sayılı Genelge Hükümlerine rağmen taşınmaz mal maliki ile alakasını belirten bir belge (vekaletname vs.) ibraz etmeden ekte sunulan başvurularda görüleceği gibi sadece Bilgi Edinme Kanununa dayanarak Avukatların gerçek veya tüzel kişilere ait malvarlığı araştırma taleplerinin karşılanıp karşılanmayacağı hususunda görüşümüzün bildirilmesi istenmiştir.
Medeni Kanunun 1020. maddesi; "Tapu sicili herkese açıktır. İlgisini, inanılır kılan herkes,tapu kütüğündeki ilgili sayfanın ve belgelerin tapu memuru önünde kendisine gösterilmesini veya bunların örneklerinin verilmesini isteyebilir……" hükmündedir.
1136 sayılı Avukatlık Kanununun 2/3. maddesi; "yargı organları, emniyet makamları, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüsleri, özel ve kamuya ait bankalar, noterler, sigorta şirketleri ve vakıflar avukatlara görevlerinin yerine getirilmesinde yardımcı olmak zorundadır. Kanunlardaki özel hükümler saklı kalmak kaydı ile bu kurumlar avukatların gerek duyduğu bilgi ve belgeleri incelemesine sunmakla yükümlüdür.
Bu belgelerden örnek alınması vekaletname ibrazına bağlıdır. Derdest davalarda müzekkereler duruşma günü beklenmeksizin mahkemeden alınabilir" hükmüne amirdir.
08.08.2001 tarih ve 2001/11 sayılı Genelgede; kamu görevi ifa eden avukatların vekaletname ibraz etmeden yazılı olarak talepte bulunması koşulu ile (Idaremizce istem belgesi düzenlenecektir) bir memur huzurunda tapu sicilini inceleyebilmeleri ve görevleri sırasında kendilerine kolaylık sağlanacağı, ancak avukatların tapu sicilinden örnek istemeleri halinde vekaletname ibraz etmelerinin zorunlu olduğu, gerekli harç ve vergilerin tahsilini müteakiben yetkili kılındığı ölçüde belge örneklerinin verilmesinin mümkün bulunduğu belirtilmiştir.
4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununun 21. maddesi; "Kişinin izin verdiği haller saklı kalmak üzere, özel hayatın gizliliği kapsamında, açıklanması halinde kişinin sağlık bilgileri ile özel ve aile hayatına, şeref ve haysiyetine, mesleki ve ekonomik değerlerine haksız müdahale oluşturacak bilgi veya belgeler, bilgi edinme hakkı kapsamı dışındadır" hükmündedir.
Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulamasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmeliğin 32. maddesinde de aynı doğrultuda düzenleme yer almıştır.
Yukarıdaki maddeler ışığında taşınmaz mal maliki ile ilgisini belirten bir belge (vekaletname) ibraz etmeden avukatların gerçek ve tüzel kişilere ait malvarlığı belge alma taleplerinin karşılanmaması gerekir. Çünkü; Medeni Kanunun yukarıda anılan maddesi uyarınca talep eden avukat dahi olsa malvarlığı belge alma talebinin karşılanması için ilgisini ispat etmesi gerekmektedir. Yine Avukatlık Kanununda da; kamu kurum ve kuruluşlarının avukatın gerek duyduğu bilgi ve belgelen incelemesine sunmakla yükümlü olduğu belirtilmiştir. Yoksa kamu kurum ve kuruluşlara talep edenin avukat olması durumunda İstenen bilgi ve belgeyi verme zorunluluğu getirilmemiştir. Avukatlar Tapu Sicil Müdürlüklerine giderek avukat olduğunu ispat etmek şartı ile (kimlik vs.) tapu sicil belgelerini inceleyebilirler. Ancak, avukatların bu belgelerden örnek alabilmesi için Medeni Kanundaki genel ilke uyarınca ilgisinin olduğunu ispatlayan belge durumundaki vekaletname ibraz etmesi zorunludur.
Ayrıca Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ve uygulamasına yönelik Yönetmelik hükümleri uyarınca da bilgi edinme hakkının sınırları belirlenmiş olup; kişinin ekonomik değerlerine haksız müdahale oluşturacak bilgi ve belgelerin istenmesinin bilgi edinme hakkı kapsamı dışında olduğu belirlenmiştir. Bu şekildeki taleplerin karşılanması durumunda kişilerin ekonomik değerlerine haksız bir müdahale durumu oluşturacağı kanaati hasıl olmuştur.
Tapu Sicil Tüzüğünün 56 ve 89. maddelerinde açıklandığı üzere mal sahipleri sicili ve diğer bilgiler mahallinde Tapu Sicil Müdürlüklerince tutulmaktadır. 27.04.2004 tarihinde yayımlanan Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulamasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik başvurularının cevaplandırılması başlıklı 18 nci maddesinde bilgi edinme birimlerince iletilen başvuruların kurum ve kuruluşların ilgili birimlerince cevaplandırılacağı belirtildiğinden Mal Sahipleri Sicili ve diğer bilgiler de Tapu Sicil Müdürlüklerince tutulduğundan, bu tür başvuruların ilgili Tapu Sicil Müdürlüğünce cevaplandırılmasının gerektiği,
Avukatların Tapu Sicil Müdürlüklerine giderek avukat olduğunu ispat etmek şartı ile (baro tarafından verilen kimlik vs.) tapu sicil belgelerini inceleyebileceklerini, usulüne uygun düzenlenmiş vekaletname ibraz ederek bu belgelerden örnek alabilecekleri, elektronik ortamda ise sağlıklı olarak kimlik sunulması ve vekaletname ibrazı mümkün olmadığından ve yukarıda açıklandığı üzere bu tür taleplere gayrimenkulun bulunduğu Tapu Sicil Müdürlüğünce cevap verilmesi gerektiğinden başvuru sahiplerinin ilgili (gayrimenkulun bulunduğu yer tespit edilemiyorsa en son oturduğu yer, çalıştığı yer vs.) Tapu Sicil Müdürlüğüne yönlendirilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.
Bilgilerini rica ederim
Ahmet KELEŞ
1. Hukuk Müşaviri
BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI
TAPU VE KADASTRO GENELMÜDÜRLÜĞÜ
Hukuk Müşavirliği
Sayı : B.09.1TKG0610000-013-04-610/5296 ANKARA
Konu : 25.11.2004
TAPU ARŞİV DAİRESİ BAŞKANLIĞINA
İLGİ : 22.11.2004 gün ve 613 sayılı yazınız.
İlgi sayılı yazınız incelendi.
İlgi sayılı yazınızda merkezdeki kayıtlara ait arama defterleri, ilçe bazında tapu tesis tarihi (ay ve yıl olarak) ve sıra/yevmiye numarası, kadastro tespitine esas tapu kayıtları ise yine İlçe bazında köy/mahalle adı ve ada-parsel numarası esasına göre düzenlenmiş olduğundan, gerçek veya tüzel şahıslar adına kayıtlı ülke genelinde gayrimenkul kaydı bulunup bulunmadığının tespitinin Arşivinizce mümkün bulunmadığı, Tapu Sicil Tüzüğünün 5,6 ve 89. Maddelerinde açıklandığı üzere; Mal Sahipleri Sicili ve diğer bilgilerin mahallinde Tapu Sicil Müdürlüklerince tutulduğu, konuyla ilgili olarak hazırlanmış 30.04.2004 tarih ve 2004/10 sayılı Genelgede belirtildiği gibi; taşınmaz mal araştırmalarıyla ilgili yazışmaların doğrudan www.tkqm.qov.tr internet adresinden isim ve telefon numaraları yazılarak Tapu Sicil Müdürlükleri ile yapıldığı, Medeni Kanunun 1020. maddesi, 4667 Sayılı Kanunla değişik 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 2/3 üncü maddesi ve 2001/11 Sayılı Genelge Hükümlerine rağmen taşınmaz mal maliki ile alakasını belirten bir belge (vekaletname vs.) ibraz etmeden ekte sunulan başvurularda görüleceği gibi sadece Bilgi Edinme Kanununa dayanarak Avukatların gerçek veya tüzel kişilere ait malvarlığı araştırma taleplerinin karşılanıp karşılanmayacağı hususunda görüşümüzün bildirilmesi istenmiştir.
Medeni Kanunun 1020. maddesi; "Tapu sicili herkese açıktır. İlgisini, inanılır kılan herkes,tapu kütüğündeki ilgili sayfanın ve belgelerin tapu memuru önünde kendisine gösterilmesini veya bunların örneklerinin verilmesini isteyebilir……" hükmündedir.
1136 sayılı Avukatlık Kanununun 2/3. maddesi; "yargı organları, emniyet makamları, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüsleri, özel ve kamuya ait bankalar, noterler, sigorta şirketleri ve vakıflar avukatlara görevlerinin yerine getirilmesinde yardımcı olmak zorundadır. Kanunlardaki özel hükümler saklı kalmak kaydı ile bu kurumlar avukatların gerek duyduğu bilgi ve belgeleri incelemesine sunmakla yükümlüdür.
Bu belgelerden örnek alınması vekaletname ibrazına bağlıdır. Derdest davalarda müzekkereler duruşma günü beklenmeksizin mahkemeden alınabilir" hükmüne amirdir.
08.08.2001 tarih ve 2001/11 sayılı Genelgede; kamu görevi ifa eden avukatların vekaletname ibraz etmeden yazılı olarak talepte bulunması koşulu ile (Idaremizce istem belgesi düzenlenecektir) bir memur huzurunda tapu sicilini inceleyebilmeleri ve görevleri sırasında kendilerine kolaylık sağlanacağı, ancak avukatların tapu sicilinden örnek istemeleri halinde vekaletname ibraz etmelerinin zorunlu olduğu, gerekli harç ve vergilerin tahsilini müteakiben yetkili kılındığı ölçüde belge örneklerinin verilmesinin mümkün bulunduğu belirtilmiştir.
4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununun 21. maddesi; "Kişinin izin verdiği haller saklı kalmak üzere, özel hayatın gizliliği kapsamında, açıklanması halinde kişinin sağlık bilgileri ile özel ve aile hayatına, şeref ve haysiyetine, mesleki ve ekonomik değerlerine haksız müdahale oluşturacak bilgi veya belgeler, bilgi edinme hakkı kapsamı dışındadır" hükmündedir.
Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulamasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmeliğin 32. maddesinde de aynı doğrultuda düzenleme yer almıştır.
Yukarıdaki maddeler ışığında taşınmaz mal maliki ile ilgisini belirten bir belge (vekaletname) ibraz etmeden avukatların gerçek ve tüzel kişilere ait malvarlığı belge alma taleplerinin karşılanmaması gerekir. Çünkü; Medeni Kanunun yukarıda anılan maddesi uyarınca talep eden avukat dahi olsa malvarlığı belge alma talebinin karşılanması için ilgisini ispat etmesi gerekmektedir. Yine Avukatlık Kanununda da; kamu kurum ve kuruluşlarının avukatın gerek duyduğu bilgi ve belgelen incelemesine sunmakla yükümlü olduğu belirtilmiştir. Yoksa kamu kurum ve kuruluşlara talep edenin avukat olması durumunda İstenen bilgi ve belgeyi verme zorunluluğu getirilmemiştir. Avukatlar Tapu Sicil Müdürlüklerine giderek avukat olduğunu ispat etmek şartı ile (kimlik vs.) tapu sicil belgelerini inceleyebilirler. Ancak, avukatların bu belgelerden örnek alabilmesi için Medeni Kanundaki genel ilke uyarınca ilgisinin olduğunu ispatlayan belge durumundaki vekaletname ibraz etmesi zorunludur.
Ayrıca Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ve uygulamasına yönelik Yönetmelik hükümleri uyarınca da bilgi edinme hakkının sınırları belirlenmiş olup; kişinin ekonomik değerlerine haksız müdahale oluşturacak bilgi ve belgelerin istenmesinin bilgi edinme hakkı kapsamı dışında olduğu belirlenmiştir. Bu şekildeki taleplerin karşılanması durumunda kişilerin ekonomik değerlerine haksız bir müdahale durumu oluşturacağı kanaati hasıl olmuştur.
Tapu Sicil Tüzüğünün 56 ve 89. maddelerinde açıklandığı üzere mal sahipleri sicili ve diğer bilgiler mahallinde Tapu Sicil Müdürlüklerince tutulmaktadır. 27.04.2004 tarihinde yayımlanan Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulamasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik başvurularının cevaplandırılması başlıklı 18 nci maddesinde bilgi edinme birimlerince iletilen başvuruların kurum ve kuruluşların ilgili birimlerince cevaplandırılacağı belirtildiğinden Mal Sahipleri Sicili ve diğer bilgiler de Tapu Sicil Müdürlüklerince tutulduğundan, bu tür başvuruların ilgili Tapu Sicil Müdürlüğünce cevaplandırılmasının gerektiği,
Avukatların Tapu Sicil Müdürlüklerine giderek avukat olduğunu ispat etmek şartı ile (baro tarafından verilen kimlik vs.) tapu sicil belgelerini inceleyebileceklerini, usulüne uygun düzenlenmiş vekaletname ibraz ederek bu belgelerden örnek alabilecekleri, elektronik ortamda ise sağlıklı olarak kimlik sunulması ve vekaletname ibrazı mümkün olmadığından ve yukarıda açıklandığı üzere bu tür taleplere gayrimenkulun bulunduğu Tapu Sicil Müdürlüğünce cevap verilmesi gerektiğinden başvuru sahiplerinin ilgili (gayrimenkulun bulunduğu yer tespit edilemiyorsa en son oturduğu yer, çalıştığı yer vs.) Tapu Sicil Müdürlüğüne yönlendirilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.
Bilgilerini rica ederim
Ahmet KELEŞ
1. Hukuk Müşaviri
Yorumlar