Formula 1 denkleminde çözüm İstanbul ise..!
Formula 1 denkleminde çözüm İstanbul ise..!
Şimdi soru bu. İstanbul pek çok açıdan F1 için aday ve bu adaylıkta da öne çıkacağı kesin gibi görünüyor. İstanbul neden bu denklemin çözümü? Peki yarışlar hangi bölgede yapılacak? Bu bölgedeki yatırım fırsatları neler, arazi bedelleri ne kadar?
ITO önce nereyi istedi, sonra neresi oldu? Gibi soruların cevaplarını araştırdık.
Formula 1'de son düzlüğe girilirken, "finish" çizgisine en yakın aday İstanbul. Muhteşem final ise iki hafta sonra. Formula 1 'in patronu Bernie Ecclestone(The Guardian röportajı için tıklayın) iki mimarıyla birlikte Türkiye'ye geliyor. Antalya, İstanbul ve İzmir'i gezecek olan ikili, sonrasında kararını açıklayacak. Üç il de gerçek anlamda kıyasıya yarıştı, imzalar toplandı, projeler tanıtıldı.
Türkiye Otomobil Sporları Federasyonu (TOMSFED) Başkanı Mümtaz Tahincioğlu'na göre üç ilin de şansı eşit, ancak. Tahincioğlu, Ecclestone'un kafasındaki lojistik nedenlerle lstanbul'un daha ağır bastığını belirtiyor.
Formula 1 'i, Ferrari Başkanı Luca di Montezemolo "Bu öyle bir spor ki gittiği yeri zengin yapıyor" diye tanımlıyor. Gerçekten de öyle. Formula 1'e ev sahipliği yapan Malezya, en gelişmiş pistlerden birine sahip. 1999'da devlet desteğiyle 80 milyon dolara tamamlanan pist, yarışların yapıldığı ilk yıl 125 milyon dolar döviz girdisi sağladı. "Diyelim pisti yaptık sonra ne olacak" diyenlerse Formula 1'i sadece otomobil yarışı olarak gören bir kuru kalabalıktan ibaret. Oysa Formula 1'in "power boat" diye adlandırılan sürat teknesi ve motosiklet yarışları gibi yan dalları da var.
Tahincioğlu, "Ecclestone lstanbul'a daha yakın" diyor. Ecclestone, "İstanbul'da olursa tüm malzemeyi tırlarla getirebilirim. Bu da maliyet açısından önemli, ama diğer illerde olursa uçakla getirmek zorunda kalırım. Uçağa yükledikten sonra ha Türkiye, ha Malezya ne fark eder ki? İstanbul dışında olursa büyük bir maliyeti olan lojistik giderlerini devletin karşılamasını isterim" demiş.
Anlaşılan o ki hükümetten sürpriz bir karar çıkmazsa, F1'in adresi belli.
Peki lstanbul'da neresi? İşte bu sorunun cevabı tam anlamıyla yılan hikayesine dönmüşken, bazı araştırmalar yapıldı. Ve sonunda yarışların nerede yapılacağı bulundu.
Formula’nın bereket Formülü
İTO'nun araştırmasına göre Formula 1 Grand Prix'i 11 yarışta 2 milyondan fazla seyirci topladı. Seyirciler gittikleri ülkelerde 500 milyon dolar civarında harcama yaptı. İşyerlerinin istihdamları arttı. arışlar sayesinde işyeri başına 1-3 kişiye iş imkanı doğdu.
Birseyircinin yarışlar süresince bilet, konaklama, park, benzin, gıda, eğlence, ulaşım ve turistik harcamalarının toplamı ortalama 229 dolar civarında. Herhangi bir yarış esnasında yurtdışından asgari 30 bin turist geliyor. Dolayısıyla yarışlar nedeniyle toplam döviz
girdisinin 30 milyon dolar olacağı tahmin ediliyor.
Yarışlarda en çok restoran, bar, konaklama, ulaşım, akaryakıt ıstasyonları, eczaneler, fotoğraf
stüdyoları, hediyelik eşya satıcıları, gece kulüpleri ve seyahat acenteleri hareketleniyor .
FORMULA 1 yarışlarının izleyici kitlesi genellikle orta ve üst yaş
grubu. Grubun gelir ve eğitim seviyesi futbolun neredeyse iki katı. Avrupa'da yapılan yarışlarda her üç izleyiciden birini kadınlar oluşturuyor.
Amerikan “IN Context” firmasının 11 Avrupa ülkesini kapsayan araştırmasına göre, yarışları bilet alarak tribünden izleyen seyirci sayısı 2 milyon 100 bin ve yüzde 70'i başka ülkelerden geliyor. 133'ü canlı olmak üzere 203 ülkede televizyondan yayınlanan yarışları 1.5 milyar kişi izliyor. F1'de sezonluk olarak alınan reklamların maliyetiyse 10 ila 25 milyon dolar
arasında değişiyor.
En gelişmiş Formula 1 pistlerinden biri Malezya'da. 1999 yılında devlet desteğiyle 80 milyon dolara mal edilen pist, yarışların yapıldığı ilk yılda 125 milyon dolar döviz girdisi sağladı.
1997 yılında yapılan yarışların Fransa ekonomisine katkısıysa 50 milyon dolar. Yarışlar ikinci kez aynı şehirde yapılırsa gelir Ortalama yüzde 9 artıyor.
ITO pistlerin tamamını sponsor firmalara yaptırıp, devlete 60 ila 150 milyon dolar arasında döviz girdisi sağlayacağını iddia ediyor.
İlk Etap 50 Milyon Dolar
Mümtaz Tahincioğlu konuyla ilgili bir beyanında, "İTO'yu İstanbul'un resmi yatırımcısı olarak görüyoruz" demişti.
İTO Başkanı Mehmet Yıldırım, İTO'nun geçen hafta perşembe günü yapılan olağanüstü kongresinde, Formula 1’e yatırım yapacak şirketi kurma yetkisini de almıştı. İTO ve İTO Eğitim ve Sosyal Hizmetler Vakfı ortaklığıyla 10 trilyon Lira sermayeli şirket kurulacak bu da planlarında var. Eşit ortaklıkla kurulacak bu şirketin yüzde 49'a varan hissesinin İTO Meclisi'nin karar vereceği ortaklara devredilmesi oybirliğiyle karara bağlanmıştı.
Yıldırım şu günlerde, Deniz Ticaret Odası, TOBB, TÜYAP ve TURSAB'a hisseleri devralmaları için teklif götürmeye hazırlanıyor. Yıldırım, ilk etapta pist, altyapı çalışmaları ve bir de teknisyenlerin kalacağı 4 yıldızlı 600 yatak kapasiteli bir otel yapmayı planlıyor: Yapılan bir röportajda, Yıldırım, "Bu da tahminen 50 milyon dolarlık bir yatırım demek. Sonrasında yeni tesisler ekleyeceğiz. Aqua park, golf sahası ve yeni otel1er. Yeni yapılacak otel1erle yatak kapasitesini 3 bine çıkarmamız gerekiyor. Bunun için 2 milyon 250 bin metrekarelik bir arazi ayarladık. Bu yatırımlar vakıf üzerinden yapılacak ve arazi vakıf tarafından bize kiralanacak" dedi. Ayrıca, devletin organizasyona destek olduğunu, bunun için Türk Tanıtma Fonu'ndan 27 milyon dolar verildiğini ifade eden Yıldırım, bu paranın 13.5 milyon dolarının hemen, kalanınınsa 2004 yılında aktarılacağını ifade etti.
Sabiha Gökçen’den yana bir tercih
Yıldırım'a, 2 milyon 250 bin metrekarelik arazinin nerede olduğu sorulduğunda. ''Sabiha Gökçen Havaalanı'na 2-3 kilometre mesafede'' diye cevap veriyor .Nereye bağlı olduğunu sorulduğunda, arsa spekülatörlerini bahane eederek cevap vermemiş . Oysa orada zaten birkaç bölge dışında her yer satın alınmış.
Yerın adı Karaağıl Çiftliği
Orhanlı Belediyesi'nde yaptığımız temaslarda belediyenin yerleşim alanının zaten 2 bin 40 dönüm olduğunu, olsa olsa belediyeye bağlı Tepeören mevkiinde aranılan büyüklükte bir arazi olabileceğini belirtiyorlar.
Haritadan bakıldığında Akfırat beldesine bağlı, 1094 parsel numaralı, 16 bin dönümlük mahkemelik olmuş bir arazi var. Orman Bakanlığı ve Hazine arsalara el koymuş. Hemen yanında bitişik nizam 1092 ve 1093 parsel numaralarıyla işaretli iki arsa var.
Bu iki parsel de Hazinedar Sadri Ali Mehmet Süheyl Vakfı'na ait. Yerin adı Karaağıl Çiftliği diye geçiyor.
Parsellerden biri bin 180, diğeri bin 9 dönüm. Tanımlara uygun. Burada bir parantez açıp, girişimcilere arazinin yanındaki yatırım fırsatları hakkında bilgi vermek gerekiyor.
Haftalık “Aktuel Para” dergisinin Emlakçılardan aldığı bilgilere göre, Formula 1 için alınan arazinin bitişiğindeki 653 ve 654 parsel numaralı 600 dönümlük arazileri Sabancı Holding almış. 655, 656 ve 657 parsel numaralı arazilerse satılık. Büyüklüğü 300 dönüm, metrekaresi 25 milyon lira. Hemen yanında 649 da satılık, büyüklüğü 18 dönüm ve metre karesi 10 dolar. Formula 1 arazisinin diğer tarafında, az önce sözü edilen 16 bin dönümlük arazi var .Onun bitişiğinden itibarense tam bir arazi savaşı yaşanıyor .Birçok büyük holding ve şirket arazi topluyor.
Yeni İş Fırsatları
Evet belki arsaların çoğu Satılmış görünüyor ama, mevcut alanda hala yapılacak çok iş var. Öncelikle Fl için her yarışa yurtdışından 30 bin kişi geldiği hesaplanırsa, ziyaretçilerin bir konaklama sorunu ile karşı karşıya oldukları kesin. F1 Avrupa yakasında olsa, bir sürü otel var ancak, Anadolu yakasında Kurtköy, Tepeören, Ömerli civannda konaklama tesisi yok.
Belki otel yok ama 4 yıldızlı otel belgeli arsalar var. Reha Medin, Kurtköy Temsilcisi Yalçın ve YoncaYıldırım'dan bölgedeki yatırım fırsatları hakkında bilgi alan “Aktüel Para” dergisinin ulaştığı enformasyon işe şöyle.
Yonca Yıldırım 8 bin metrekarelik bu arsa için 3.5 milyon dolar istenildiğini söylüyor .Yalçın Yıldırım ise 8 ayrı parsel gösteriyor .5 bin metrekarelik bu parsel1er için 1 milyon dolar istendiğini iddia ediyor. Kurtköy 45 bin civarı nüfusa sahip olmasına rağmen büyük bir alışveriş merkezi yok. Sadece iki marketi var , orta büyüklükte bir alışveriş merkezi de var ama içindeki dükkanlann çoğu boş. Eğlence yeri hiç yok. Küçük dükkanların kiraları 300 milyon lira civarında.
Yalçın Yıldırım, Fl projesinin kesinleşmesiyle birlikte yeni bir projeye imza atmayı planlıyor. 106 stüdyo daireden oluşan iki bloğu, Fl için gelenlere aylık 150 dolar civarında bir ücret
karşılığında kiraya verıneyi düşünüyor . Bir yanında İTEP projesiyle birlikte havacılığın silikon vadisi olacak ve birçok çalışana ev sahipliği yapacak Sabiha Gökçen havaalanı, diğer taraftaysa Forınula 1 pisti, Grand prix ve yıl boyunca devam edilecek diğer yarışlar ...
Bunun yanında, Novartis'in Sandoz fabrikasını buraya kurarak bir ihracat üssü haline getireceğini de unutmamak da fayda var.
Kısaca İstanbul’un Asya yakasında bir hareketlilik söz konusu ancak daha henüz son sözler namluya sürülmüş değil.
Kaynak. Aktüel Para Dergisi
Türkiye Otomobil Sporları Federasyonu
İTO
Bernie Ecclestone The Guardian Röportajı
Yorumlar