4342 SAYILI MERA KANUNU
TAHSİS AMACI DEĞİŞİKLİĞİ İLE İLGİLİ YÖNETMELİK DEĞİŞİKLİĞİ TASLAĞI
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI
TARIMSAL ÜRETİM VE GELİŞTİRME GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İçindekiler
GEREKÇE
TAHSİS AMACININ DEĞİŞTİRİLMESİ
Müracaat, inceleme raporu, komisyon kararı ve onay işlemleri ile kurumlar arası bilgi alışverişinin şekli
İnceleme raporunun hazırlanması
Komisyon kararının alınması
Valilik kararının alınması
İzin ve tahsis amacı değişikliğinin kesinleşmesi
Komisyon ve valinin olumlu karar veremeyeceği hususlar
Tahsis amacı değişikliğinde istenecek bilgi ve belgeler
Belgelerin teslim edilme süresi
İzin veya tahsis amacı değişikliği sonrası yapılacak işlemler
Yatırımcının sorumlulukları
Sorumluluğunu yerine getirmeyen yatırımcıyla ilgili hususlar
Durumu ve sınıfı çok iyi veya iyi olan mera, yaylak ve kışlaklarda tahsis amacı değişikliği yapılabilecek yatırım konuları
Geçici 3üncü maddenin uygulanabilmesi için gerekli şartlar
Tahsis amacı değişikliği işlemlerine başlanmama nedenleri
Alternatif alan bulunması
Geri dönüşüm sözleşmesi imzalanması
Teminat ile ilgili yapılacak işlemler
İzin verilen veya tahsis amacı değiştirilen yerlerde yapılaşma
Ot bedelinin hesaplanması
Ot bedeli alınmayacak olan yatırım konuları
Kamulaştırma veya değiştirme işlemlerinde muafiyet
Gerekçeli raporun hazırlanması
İzin ve tahsis amacı değişikliğine ait verilerin kayıt ve muhafazası
İzin veya tahsis amacı değişikliği süresinin sona ermesi
İzin verilen veya tahsis amacı değiştirilen yerin devredilmesi
Özel hükümler
GEREKÇE
Daha önce çeşitli kanunlarla tahsis edilmiş veya kadimden beri kullanılmakta olan mera, yaylak, kışlak ve kamuya ait otlak ve çayırların tesbit, tahdit ve köy veya belediye tüzel kişilikleri adına tahsislerinin yapılması, belirlenecek kurallara uygun bir şekilde kullandırılması, bakım ve ıslahının yapılarak verimliliklerinin arttırılması ve sürdürülmesi, kullanımlarının sürekli olarak denetlenmesi, korunması ve gerektiğinde kullanım amacının değiştirilmesi, 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamında yapılmaktadır. Bu
Kanun’un uygulama usul ve esasları da Mera Yönetmeliği kapsamında yürütülmektedir.
Aşağıdaki nedenlerle Mera Yönetmeliği’nde değişiklik yapılması gerekmektedir:
1) 4342 Sayılı Mera Kanunu’nun 14üncü maddesine 26/03/2008 tarih ve 5751 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile Mera Kanununda
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’la (ğ) ve (h) bendinin eklenmesi ve bu bendlerde 09/07/2008 gün ve 5784 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 23 ve 26ncı maddesiyle değişiklik yapılması.
2) Kanun’daki Geçici 3üncü maddeye 5685 sayılı Kanun ile “yaylak ve kışlak” sözünün eklenmesi.
3) Yönetmeliğin 8inci maddesinin (a) bendinin altıncı alt bendinde mükerrer açıklamanın olması ve farklı tahsis amacı değişikliği konularının aynı bend içinde yer alması.
4) Tahsis amacı değişikliği ile ilgili birçok konuda yeterli düzenleyici hükmün olmaması.
Değişikliğin açık gerekçeleri aşağıda izah edilmiştir:
1) 5784 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 23üncü maddesinin 2nci fıkrasıyla “Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen amaçlarda kullanılacak olan taşınmazların 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamında bulunan mera, yaylak, kışlak ile kamuya ait otlak ve çayır olması halinde, 4342 sayılı Mera Kanunu hükümleri uyarınca bu taşınmazlar, tahsis amacı değiştirilerek Hazine adına tescil edilir. Bu taşınmazlara ilişkin olarak, Maliye Bakanlığı tarafından bedeli karşılığında kiralama yapılır veya irtifak hakkı tesis edilir.” şeklinde, 26. maddesinin 2nci fıkrasıyla “ğ) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun talebi üzerine, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu, 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu hükümlerine göre, petrol iletim faaliyetleri ile elektrik ve doğal gaz piyasası faaliyetleri için gerekli bulunan" ve "Bu madde kapsamında başvuruda bulunan kamu kurumları ile işletmeciler, faaliyetlerini çevreye ve kalan mera alanlarına zarar vermeyecek şekilde yürütmek ve kendilerine tahsis edilen yerleri tahsis süresi bitiminde eski vasfına getirmekle yükümlüdürler. Bu yerler, tahsis süresi bitiminde özel sicile kaydedilir." şeklinde düzenlemede bulunulmuştur.
2) 03/06/2007 tarih ve 5685 sayılı Kanun’la “ MADDE 1 – 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununun geçici 3 üncü maddesinde yer alan "mera" ibarelerinden sonra gelmek üzere ", yaylak ve kışlak" ibareleri eklenmiş, ikinci fıkrada yer alan "doğrudan" ibaresi madde metninden çıkarılmış ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenerek,
"Birinci fıkrada nitelikleri belirtilen taşınmazlardan, Hazine adına tescil edilmesi gerekirken belediyeler adına tescil edilen ve belediyelerce konut veya işyeri yapılmak üzere bedelsiz olarak veya bedeli karşılığında gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine tahsis edilen, daha sonra Hazine tarafından ilgili belediye aleyhine açılan davalar sonucu mera, yaylak ve kışlak olarak sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilerek mera, yaylak ve kışlak özel siciline yazılan, fakat daha sonra bu Kanun hükümlerine göre mera, yaylak ve kışlak vasfı değiştirilerek Hazine adına tescil edilen taşınmazlardan; herhangi bir kamu hizmeti için gerekli olmayan, Hazinece herhangi bir tasarrufa konu edilmeyen ve halen tapuda Hazine adına kayıtlı olan taşınmazlar, tahsis tarihindeki arsa değerine devir tarihine kadar geçen süre için yasal faiz eklenerek belirlenecek bedelin ilgililerce Hazineye ödenmesi kaydıyla adlarına tahsis yapılanlara devredilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, Bakanlığın görüşü alınarak Maliye Bakanlığınca belirlenir." Şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Geçici 3üncü maddenin uygulamasını belirlemek üzere daha önce Yönetmeliğe Geçici madde 1 eklenmiş ve iki yıllık bir zaman tanınmıştı. Bu değişikliğe istinaden yönetmelikteki ilgili geçici maddenin yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.
3)Yönetmeliğin 8inci maddesinin (a) bendinin altıncı alt bendi;
“6) Doğal afet bölgelerinde yerleşim yeri için ihtiyaç duyulan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde istenecek bilgi ve belgeler;
Söz konusu yerin afet bölgesi ilan edildiğine ve Doğal Afet Sigortaları kapsamında olduğuna dair belge, vaziyet planı ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
Komisyon, gerektiğinde 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanununun uygulanması amacıyla, uygulama alanının Reform Bölgesi ilan edildiğine dair Bakanlar Kurulu Kararı, 1/5000 ölçekli harita, toplulaştırma yapılacak alanların eski ve yeni durumlarını gösterir paftalar ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler ile birlikte Bakanlıktan talep edebilir. Bakanlıkça uygun görülen talepler uygulanmak üzere valiliğe gönderilir.
Komisyonca talep edilen veya İlgili Kurumunca uygulamaya konulacak Toplulaştırma Projelerinin uygulanması amacıyla, Bakanlar Kurulu Kararı, 1/5000 ölçekli harita, toplulaştırma yapılacak alanların eski ve yeni durumlarını gösterir paftalar ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler ile birlikte Bakanlıktan talep edebilir. Bakanlıkça uygun görülen talepler uygulanmak üzere valiliğe gönderilir.” Şeklinde olup üçüncü paragrafı ile dördüncü paragrafı aynı amacı ifade eden mükerrer açıklamalardır.
Bu konuda da gereken düzenleme yapılmıştır.
4) Tahsis amacı değişikliği ile ilgili birçok konuda yeterli düzenleyici hükmün olmadığı ya da yetersiz olduğu ve birçok ilde il mera komisyonlarının ve teknik ekiplerin farklı uygulama içinde oldukları ve bunun da hukukî birçok soruna neden olabildiği, var olan hükümlerin gereksiz tekrarlar taşıdığı ve bunun da hükümlerde dağınıklığa neden olduğu tesbit edilmiştir. Bu nedenle, Yönetmeliğin 14üncü maddesinde bir bütün halinde ve daha önce bulunmayan veya bulunup da yetersiz olan hükümlerle ilgili düzenleme yapılması gerekmektedir.
Bu nedenlerle, yeni tahsis edilen konulardaki ve mevcut uygulamada yapılan değişikliklerdeki uygulamayı belirlemek üzere, mevcut yönetmelikte değişiklik yapılmıştır.
TAHSİS AMACININ DEĞİŞTİRİLMESİ
Madde 8 - (Değişik madde: 12/04/2005-25784 S.R.G. Yön/2.mad) *1*
Zaruri olan hâllerde, Mera Kanunu’na tâbi alanın tamamının veya bir kısmının tahsis amacı; ilgili müdürlüğün veya yetki verilen kurumun Bakanlık il müdürlüğüne talebine istinaden valilikçe değiştirilebilir.
Tahsis amacı değiştirilen Kamu meralarının tescilleri, Hazine adına; vakıf meralarının tescilleri ise, vakıf adına yaptırılır.
Müracaat, inceleme raporu, komisyon kararı ve onay işlemleri ile kurumlar arası bilgi alışverişinin şekli
Tahsis amacı değişikliği başvuruları, teknik ekip inceleme raporunun komisyona arzı, komisyon kararının valiliğe arzı, valilik kararı, defterdarlık ve diğer kurumlarla iletişim, Bakanlık kararı, dönem raporu vb. bilgi ve belge alışverişleri, elektronik olarak veya istenen belgelerin asılları eklenerek yapılır. Tahsis amacı değişikliği başvurularında belgelerin onaylı suretleriyle de başvurulabilir.
Teknik ekip ve komisyon, mevzuatta açıkça belirtilen bilgi ve belgelerden başka, işin gereği olan ek bilgi ve belge isteyebilir.
İnceleme raporunun hazırlanması
Komisyonun görevlendirmesi üzerine, teknik ekip inceleme raporu düzenler. Teknik ekip, talebi, talep edilen tahsis amacı değişikliği konusuna göre inceler. Rapor olumlu ise, yirmi yıllık ot gelirinin de hesaplandığı ek rapor ve ek bilgi ve belge istemiş ise, bu bilgi ve belgeleri de inceleme raporuna ekler.
İnceleme raporu; çiftçi hane sayısı, çiftçi görüşü, bölgedeki hayvan sayısı ve cinsi, köyün toplam merası, talep edilen alanın vasfı, topografyası, toprak yapısı, vejetasyonun yapısı, otlatma kapasitesi, kaba yem kaynakları ve üretim miktarı, kaba yem açığı, kaba yemin ihtiyacı karşılama oranı, tahsis amacının değiştirilmesi halinde kaba yem ihtiyacının nasıl karşılanacağı, yatırım için başka uygun alan olup olmadığı, yapılacak yatırımın mera bütünlüğünü bozup bozmadığı, teknik ekibin kesin görüşü gibi bilgileri içerir.
Teknik ekip kararları, raporlara kaydedilir ve üyelerin tamamı tarafından imzalanır. Muhalif karar veren üye, karar gerekçesini karara ekler.
Komisyon kararının alınması
Tahsis amacı değişikliği talebi, Kanun’da ve diğer mevzuatta belirtilen tahsis amacı değişikliği yapılabilecek konuyu ihtiva ettiği takdirde, komisyon, teknik ekibi görevlendirir. Aksi takdirde, doğrudan red kararı alarak valinin onayı ile talebi reddeder.
Komisyon, teknik ekip raporunun ve gerekçeli rapor gereken hâllerde gerekçeli raporun olumlu olması hâlinde, defterdarlıktan da görüş sorar. Aksi takdirde, red kararı alarak valinin onayı ile talebi reddeder.
Defterdarlığa görüş sorulan taleplerde, defterdarlığın muhalif görüşü varsa, gerekçesini belirtmesi gerekir. Gerekçenin, tahsis amacı değişikliği konusundan daha gerekli ve önemli olması hâlinde, komisyon bu görüşe uyup red kararı alarak valinin onayı ile talebi reddeder.
Komisyon kararları, karar defterine kaydedilir ve üyelerin tamamı tarafından imzalanır. Muhalif karar veren üye, karar gerekçesini karara ekler.
3083 sayılı Kanun kapsamında arazi toplulaştırma uygulaması kapsamındaki komisyon kararı, ilgili bilgi ve belgelerin Bakanlığa gönderilmesi ve Bakanlığın uygun görmesinden sonra alınır.
Valilik kararının alınması
Vali; teknik ekip raporu, varsa gerekçeli rapor ve defterdarlık görüşü ile Bakanlık görüşünü, bütün bilgi ve belgeler ile komisyon kararını inceler. Olumlu bulunan talebi, kabul veya reddeder. Olumsuz bulunan talebi ise, reddeder.
İzin ve tahsis amacı değişikliğinin kesinleşmesi
Maden, doğalgaz ve petrol arama faaliyetlerinde, tahsis amacı değişikliği işlemleri sonucu talebin uygun görülmesi hâlinde, tahsis amacı değişikliği yapılmaksızın valilikçe izin vermek ve tapuya şerh düşmek suretiyle yapılır. Söz konusu yerin koordinat değerleri belli bir haritası kayıda eklenir.
Arama sahasında işletmeye geçilmek istenmesi hâlinde, tahsis amacı değişikliği işlemleri yapılmadan, gereken ek bilgi ve belgeler tamamlanarak tahsis amacı değişikliği yapılır.
Yer altından giden kanalizasyon, doğalgaz, kapalı sulama sistemi, petrol ve elektrik hattı gibi hatlar; elektrik direği, trafo ve verici için gerekli yerler, ifrazı yapılmadan tapuda şerh düşülür ve söz konusu yerin koordinat değerleri belli bir haritası kayıda eklenir.
Geri dönüşümü olmayan, köy yerleşim yeri ve imar uygulamasına dayalı yerler, ifraz yapılarak tescil edilir.
Tahsis amacı değişikliği, tescil ile kesinleşir. Tahsis amacı değişikliği ile ilgili onay, red, tescil, iptal ve sona erme ile mera özel siciline kayıt kararları, tahsis amacı değişikliği talep eden müdürlüğe bildirilir.
Süresi biten veya tahsis amacı değişikliği iptal edilen yerler, özel sicile kaydedilir. Tahsis veya izin nedeniyle var olan şerhler, kaldırılır.
Komisyon ve valinin olumlu karar veremeyeceği hususlar
Komisyon ve valinin olumlu karar veremeyeceği hususlar şunlardır:
a) Teknik ekip raporunun olumsuz olması.
b) Gerekçeli raporun olumsuz olması.
c) Defterdarlık görüşünün tahsis amacı değişikliği konusundan daha önemli bir nedenle olumsuz olması.
c) ÇED raporunun olumsuz olması.
ç) Çiftçilerin en az ½’sinin olumsuz görüş bildirmesi ve bu olumsuz görüşün nedeninin yatırımın sosyal ve ekonomik sorunlara neden olacağının açıkça tesbit edilmesi.
d) Alternatif alanın bulunması.
e) Tahsis nedeniyle oluşan kaba yem açığının kapatılamayacak olması.
Birçok yerleşim alanını ilgilendiren bölge veya ülke çapındaki yatırımlarda, çiftçinin olumsuz görüşü dikkate alınmaz.
Tahsis amacı değişikliğinde istenecek bilgi ve belgeler
Tahsis amacı değişikliği talebinin değerlendirmeye alınabilmesi için, aşağıdaki bilgi ve belgelerin süresi içinde komisyona teslim edilmesi gerekir.
1) Maden ve petrol arama amacıyla talep edilecek alanlar için:
A) Arama faaliyeti için:
a) Arama ruhsatının onaylı örneği.
b) 1/5000 yoksa 1/25000 ölçekli harita.
c) Vaziyet planı.
B) İşletme faaliyeti için:
a) Onaylı işletme projesi.
b) İşletme ruhsatı.
c) 1/1000 veya 1/2000 ölçekli imalat haritası.
ç) Rezerv durumu.
d) Vaziyet planı.
e) Fizibilite raporu.
İzin veya tahsis amacı değişikliğinin uygun görülmesi halinde, yatırımcının aşağıdaki işlemleri yapması gerekir:
a) Ot bedeli ve teminatı yatırmak.
b) Sözleşme imzalamak.
c) ÇED raporunu vermek.
2) Turizm yatırımları için:
a) Turizm alanı olarak ilan edildiğine dair bilgi ve belgeler.
b) 1/5000 veya 1/25000 ölçekli harita.
Talebin valilikçe uygun görülmesi halinde, aşağıdaki bilgi ve belgelerin teslim edilmesi ve işlemlerin yapılması gerekmektedir:
a) Ot geliri ve teminatı yatırmak..
b) Sözleşme imzalamak.
c) ÇED raporunu vermek.
ç) Onaylı projeyi sunmak.
d) Fizibilite raporunu sunmak.
e) 1/5000 ölçekli haritayı sunmak.
f) Vaziyet planını sunmak.
3) Kamu yatırımları için:
a) Kamu yatırımı olduğunu belirten belgeler.
b) Proje.
c) Fizibilite raporu (Gerekirse).
ç) Finansman kaynağı.
d) ÇED raporu (Gerekirse).
e) Kadastro tekniğine uygun Harita.
f) Vaziyet planı.
4) Köy yerleşim yeri ile uygulama imar planı veya uygulama planlarına ilave imar planlarının hazırlanması, toprak muhafazası, gen kaynaklarının korunması, millî park ve muhafaza ormanı kurulması, doğal, tarihî ve kültürel varlıkların korunması, sel kontrolü, akarsular ve kaynakların düzenlenmesi için:
A) Köy yerleşim yeri yapılması için:
a) Köy yerleşim planı ve gerekçeli kararı.
b) Valilik oluru.
B) Uygulama imar planı veya uygulama planlarına ilave imar plânlarının hazırlanması için:
a) 3194 sayılı İmar Kanunu’na göre hazırlanmış olan uygulama imar planı.
b) Söz konusu yer için işaretli kadastro tekniğine uygun harita.
c) Belediye meclis kararı.
ç) Askı ilan tutanakları.
d) İtiraz olmadığına dair tutanak.
e) İlave imar planı ise mevcut planla bağlantısını gösterir pafta.
C) Toprak muhafazası için:
a) Gerekçeli rapor.
b) Kadastro tekniğine uygun harita.
c) Vaziyet planı.
Ç) Gen kaynaklarının korunması için:
a) Gerekçeli rapor.
D) Millî park kurulması için:
a) Söz konusu yerin millî park ilân edildiğine dair belgeler.
E) Muhafaza ormanı kurulması için:
a) Bakanlar Kurulu Kararı.
b) Muhafaza Ormanlarının Ayrılması ve İdaresi Hakkında Yönetmelik uyarınca gerekli belgeler.
c) Kadastro tekniğine uygun harita.
ç) Vaziyet planı.
F) Doğal, tarihi ve kültürel varlıkların korunması için:
a) Gerekçeli rapor.
b) Söz konusu alanın sit alanı ilân edildiğine dair belgeler.
c) Vaziyet planı.
ç) Kadastro tekniğine uygun harita.
G) Sel kontrolü, akarsular ve kaynakların düzenlenmesi için:
a) Rapor ve proje.
b) Kadastro tekniğine uygun harita.
c) Vaziyet planı.
ç) Finansman kaynağı.
5) 442 sayılı Köy Kanunu’nun 13 ve 14 üncü maddeleri kapsamında yapılacak yatırımlar için:
a) Köy ihtiyar heyeti kararı.
b) Mülkî idare amiri onayı.
c) Finansman kaynağı.
ç) Kadastro tekniğine uygun harita.
d) Vaziyet planı.
6) Ülke güvenliği ve olağanüstü hal kapsamında yapılan yatırımlar için:
a) Söz konusu yerde ülke güvenliği nedeniyle olağanüstü hal ilan edildiğine dair belgeler.
b) Yatırımın ülke güvenliği gereği olduğuna dair bilgi ve belgeler.
7) Doğal afet nedeniyle yerleşim yeri temini kapsamında yapılacak yatırımlar:
a) Afet bölgesi ilan edildiğine ve doğal afet sigortaları kapsamında olduğuna dair belge.
b) Vaziyet planı.
8) Jeotermal kaynaklı teknolojik sera yapımı kapsamında yapılacak yatırımlar için:
a) Kaynak kullanma/işletme ruhsatı.
b) Gerekçeli rapor.
c) 1/5000 ölçekli harita.
ç) Vaziyet planı..
d) ÇED raporu.
e) Koruma alanları etüt raporu.
f) Fizibilite raporu.
g) Kullanım sonrası uzaklaştırma tekniği ve güzergâh gerekçesi.
9) Petrol iletimi ile elektrik ve doğalgaz piyasası faaliyeti kapsamında yapılacak yatırımlar için:
a) Proje.
b) Gerekçeli rapor.
c) Lisans.
ç) 1/5000 ölçekli harita.
d) Vaziyet planı.
e) Fizibilite raporu.
f) ÇED raporu (Gerekirse).
10) 3083 sayılı Kanun kapsamında arazi toplulaştırma uygulaması için:
a) Bakanlar Kurulu Kararı.
b) 1/5000 ölçekli harita.
c) Toplulaştırma yapılacak alanların eski ve yeni durumunu gösteren paftalar.
11) Komisyon tarafından yapılacak mera toplulaştırma uygulamaları için:
a) Harita.
b) Vaziyet planı.
c) Komisyonu kararı.
Belgelerin teslim edilme süresi
Mevzuatta belirtilen ve ayrıca komisyon tarafından gerekli görülen bilgi ve belgeler aşağıda belirtilen süre içinde komisyona sunulmak zorundadır:
A) İzin veya tahsis onayı öncesi:
a) Teknik ekip harcırahı ve komisyonca belirtilen diğer masraflar, on beş gün içinde.
b) Eksik belgeler, üç ay içinde.
B) İzin veya tahsis onayı sonrası:
1) Yatırım konusuyla ilgili belgeler:
a) Kültür ve Turizm Bakanlığı yatırımlarında, iki yıl içinde.
b) İmar ve ilave uygulama imar planı yatırımlarında, ot bedelinin yatırılmasından sonra iki yıl içinde.
c) Diğer yatırımlarda, üç ay içinde.
2) Diğer belgeler:
a) Ot bedelinin yatırılması ve teslim edilmesi, altı ay içinde.
b) Teminatın yatırılması ve teslim edilmesi, altı ay içinde.
c) Sözleşme imzalanması, teminatın yatırılmasından sonra bir ay içinde.
İstenen belgelerin bu süreler içinde teslim edilmemesi halinde, izin veya tahsis amacı değişikliği işlemleri işlemden kaldırılır ve varsa yatırılmış olan ücretler gelir kaydedilir.
İzin veya tahsis amacı değişikliği sonrası yapılacak işlemler
İzin verme veya tahsis amacı değişikliği sonrası denetim ve teminat yenileme işlemleri takip edilir.
Denetimler altı ayda bir yapılır. Denetim sonucu, yatırımcının Kanun, yönetmelik ve diğer mevzuatta yerine getirmesi gereken sorumluluklarını yerine getirdiği tesbit edilirse, izin ve tahsis amacı değişikliği devam eder ve varsa teminat yenilenir. Aksi takdirde, izin veya tahsis amacı değişikliği iptal edilerek tahsis amacı değişikliği yapılan alan mera özel siciline kayıt ettirilir. Tahrip edilen alan, belirtilen usule göre eski haline getirilir ve getirilmesi sağlanır..
Yatırımcının sorumlulukları
Arama izni verilen yatırımcı, aşağıda belirtilen ve ilgili mevzuatları gereği olan sorumluluklarını yerine getirmekle yükümlüdür:
a) İzin verilmeden faaliyete başlamamak.
b) Arama izni ile üretim faaliyetinde bulunmamak.
c) Amaca uygun faaliyette bulunmak.
ç) Çevreye ve kalan meraya zarar vermemek.
d) Teminatı her yıl yenilemek.
e) Devretmek istediğinde, bilgi vermek ve izin almak.
f) İzin süresi bitiminde bir yıl içinde eski vasfına getirmek.
Tahsis amacı değişikliği yapılan yatırımcı, aşağıda belirtilen ve ilgili mevzuatları gereği olan sorumluluklarını yerine getirmekle yükümlüdür:
a) Tescil yapılmadan veya şerh düşülmeden faaliyete başlamamak.
b) Yatırımı iki yıl içinde yapmak.
c) Amaca uygun faaliyette bulunmak.
ç) Çevreye ve kalan meraya zarar vermemek.
d) Geri dönüşümlülerde teminatı her yıl yenilemek.
e) Devretmek istediğinde, bilgi vermek ve izin almak.
f) Tahsis süresi bitiminde eski vasfına getirmek.
ı) İşletme izni verilenlerde, 3 yıl içinde.
ıı) Geri dönüşümü olan Kamu yatırımında, 2 yıl içinde.
Sorumluluğunu yerine getirmeyen yatırımcıyla ilgili hususlar
Sorumluluğunu yerine getirmeyen yatırımcının, izin veya tahsis işlemleri ve verilen izin ve yapılan tahsis iptal edilir.
Yatırımcıların, izin veya tahsis süresi biten ya da izin veya tahsisi iptal edilen alan üzerinde bir faaliyette bulunması ve bu alanı eski vasıf ve kapasitesine getirmemesi halinde aşağıdaki işlem uygulanır:
a) Teminat kullanılarak ilgili alan eski haline getirilir.
b) Teminatın yetmemesi hâlinde, kalan masraf yatırımcıdan tahsil edilir.
c) İzin veya ruhsatın iptali halinde ayrıca, tahsis süresince ve eski vasıf ve kapasitesine getirmek için geçen sürede meydana gelen ot kaybının değeri, yatırımcıdan tazmin edilir.
Durumu ve sınıfı çok iyi veya iyi olan mera, yaylak ve kışlaklarda tahsis amacı değişikliği yapılabilecek yatırım konuları
Aşağıda belirtilen yatırım konularının ortaya çıkması hâlinde, durumu ve sınıfı çok iyi veya iyi olan mera, yaylak ve kışlaklarda tahsis amacı değişikliği yapılabilecektir:
a) Maden arama ve işletme.
b) Petrol arama ve işletme.
c) Ülke güvenliği ve olağanüstü hâl durumu.
ç) Doğal afet için yerleşim yeri ihtiyacı.
d) Petrol iletimi faaliyeti.
e) Elektrik ve doğalgaz piyasası faaliyeti.
f) Jeotermal kaynaklı teknolojik sera yapımı.
Geçici 3üncü maddenin uygulanabilmesi için gerekli şartlar
Geçici 3üncü maddenin uygulanabilmesi için, teknik ekibin gereken incelemeyi yerinde yapması ve ilgili alanın aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
a) Belediye ve mücavir alanı içinde olması.
b) İmar planının 01 /01/2003’ten önce kesinleşmiş olması.
c) Yerleşim nedeniyle işgal edilmiş olması..
ç) Yerleşim nedeniyle teknik olarak kullanılamıyor olması.
Tahsis amacı değişikliği işlemlerine başlanmama nedenleri
Yatırımcının aşağıda belirtilen sorumluluklarını süresi içinde yerine getirmemesi halinde, tahsis amacı değişikliği işlemlerine başlanmaz:
a) Bilgi ve belgeleri tam olarak teslim etmemesi.
b) Teknik ekibin yol gideri ve gündeliğini ödememesi.
c) Komisyonca uygun görülen diğer giderleri ödememesi.
Alternatif alan bulunması
Kamulaştırmak veya satın almak suretiyle yatırımın yapılabileceği alternatif alanın olması hâlinde, tahsis amacı değişikliği talebi kabul edilmez.
Jeotermal kaynaklı teknolojik sera için tahsis amacı değişikliği talep edilmesi hâlinde; kaynaktan doğrusal olarak bir kilometre mesafe içinde Kamu veya özel mülk tarım arazisi olmaması halinde, paketleme ve soğuk hava deposu gibi tamamlayıcı tesisleri tahsis edilen alanın % 5’ini geçmemek şartıyla, bir gerçek veya tüzel kişi için en fazla elli dekar sera yapımı için tahsis amacı değişikliği yapılabilir. Bu amaçla yapılacak Bu nitelikte bir arazinin var olması hâlinde, jeotermal kaynağın seraya gidiş ve dönüş tesisi için tahsis amacı değişikliği yapılabilir.
Geri dönüşüm sözleşmesi imzalanması
Aşağıda belirtilen yatırım konularında geri dönüşüm sözleşmesi imzalanması gerekir:
a) Maden arama ve işletme.
b) Petrol arama ve işletme.
c) Geri dönüşümü olan Kamu yatırımları.
ç) Elektrik iletim faaliyeti.
d) Petrol ve doğalgaz piyasası faaliyeti.
e) Jeotermal kaynaklı teknolojik sera yapımı.
Sözleşme, Yönetmeliğin 7nci maddesinde belirtilen usul ve esaslara göre hazırlanır ve onaylanır.
Teminat ile ilgili yapılacak işlemler
Nakit teminat, defterdarlıkta açılan emanet hesabına yatırılır. Emanet hesabı belgesi ve teminat mektubu, komisyon denetimindeki bir kasada saklanır. Süresi biten teminat mektubu veya alınan teminat, her yıl yönetmelikte belirlenen usule göre yenilenir.
İzin verilen veya tahsis amacı değiştirilen yerlerde yapılaşma
İzin verilen veya tahsis amacı değiştirilen yerlerdeki yapılaşma ile ilgili husus aşağıdaki gibidir:
a) Arama ruhsatı kapsamındaki alanlarda, geçici ve kalıcı yapı yapılamaz.
b) İşletme ruhsatı olan veya geri dönüşümü olan kamu yatırımı kapsamındaki alanlarda, komisyonun uygun görüşü doğrultusunda valilik izniyle işin gereği olan geçici tesis yapılabilir.
c) Geri dönüşümü olmayan yatırımlar kapsamındaki alanlarda, kalıcı yapı yapılabilir.
Ot bedelinin hesaplanması
İstisna kapsamında olmayan yatırım konularından yirmi yıllık ot bedeli alınır. Bu bedel, aşağıdaki yöntem ve kriterlere göre hesaplanır:
1) Ot verimi tesbitinde uygulanacak ölçme yöntemleri şunlardır:
a) Ölçme yöntemi.
b) İlde ıslah edilen aynı vasıftaki meranın ot verimini kullanma.
c) Islah edilmiş merada yağış kuşağına bağlı ot verimini kullanma.
2) Ot miktarının tesbitinde kullanılacak kriterlerden biri kullanılır:
a) Yıllık ot verimi.
b) Yararlanılabilir ot veriminin iki katı.
Ot verimi tesbiti, Yönetmeliğin 6/d bendinde belirtilen ekip tarafından yapılmak zorundadır. Ot verimi tesbitinde, (a) bendindeki yöntem öncelikli olup bunun mümkün olmaması halinde sırasıyla diğer yöntemler kullanılır.
Ot bedeli, altı ay içinde yatırılır. Altı ay içerisinde yatırılmadığı takdirde söz konusu gelir güncelleştirilerek ek altı aylık süre verilir. Bu süre sonunda da yatırılmadığı takdirde tahsis amacı değişikliği işlemleri durdurulur ve dosya işlemden kaldırılır.
Ot bedeli alınmayacak olan yatırım konuları
Aşağıdaki yatırımlar için tahsis amacı değişikliği uygun görüldüğü takdirde, yirmi yıllık ot bedeli alınmaz:
1) Köy Kanunu’nun 13 ve 14 üncü maddeleri kapsamındaki işler.
2) Ülke güvenliği ve olağanüstü hal durumu.
3) Doğal afet bölgelerinde yerleşim için ihtiyaç duyulan yerler.
4) Vakıf meralarında yapılan değişiklikler.
5) Toprak muhafaza, sel ve taşkın kontrolü amacıyla her türlü ağaçlandırma veya erozyon kontrolü çalışmaları.
6) Toplulaştırma.
a) Komisyon kararıyla mera toplulaştırma.
b) 3083 sayılı Kanun uygulaması kapsamında arazi toplulaştırma.
Kamulaştırma veya değiştirme işlemlerinde muafiyet
Kamulaştırma ve değişim ile ilgili işlemler ve düzenlenen kâğıtlar, katma değer vergisi hariç her türlü vergi, resim, harç ve katkı payından muaftır.
Gerekçeli raporun hazırlanması
Ağaçlandırma, erozyon ve sel kontrolü vb. gerekçeli rapor istenen tahsis amacı değişikliklerinde hazırlanması gereken gerekçeli rapor, bölgede bulunan ve konu uzmanlığı olan üniversite veya araştırma kuruluşu tarafından hazırlanacaktır.
İzin ve tahsis amacı değişikliğine ait verilerin kayıt ve muhafazası
İzin ve tahsis amacı değişikliğine ait veriler, oluşturulmuş ise elektronik veri tabanına yedi gün içinde kayıt edilir. Dönem raporlarının gönderilmesinin istenmesi halinde, belirtilen formata uygun olarak bir sonraki yılın ocak ayı sonunda Bakanlıkta olacak şekilde gönderilir. Bu kayıtlar, özel dosyalarda arşivlenir.
İzin veya tahsis amacı değişikliği süresinin sona ermesi
Yatırımı yapan kişi ve kuruluşlar tarafından belirtilen süre sonunda Komisyona bilgi verilir. Ruhsatın yenilenmesi talebinde aynı işlemler uygulanır.
İzin verilen veya tahsis amacı değiştirilen yerin devredilmesi
Yatırımcılar, izin verilen veya tahsis amacı değiştirilen yeri valiliğin bilgisi olmadan başka birine devredemez. Değişikliğin uygun görülmesi halinde, yeni yatırımcının teminatı yatırması ve sözleşmeyi imzalaması gerekir. Ruhsat süresi, devreden kişinin kalan süresi kadardır.
Özel hükümler
Hangi yatırımın geri dönüşümlü yatırım olduğu, ifraz yapılmadan yapılabileceği ve açıklama bulunmayan diğer konularla ilgili hususta Bakanlık görüşü sorulur.
TAHSİS AMACININ DEĞİŞTİRİLMESİ
Madde 8 - (Değişik madde: 12/04/2005-25784 S.R.G. Yön/2.mad) *1*
Mera, yaylak ve kışlak alanları ile umuma ait çayır, otlak ve kamu orta mallarının tahsis amacı; zaruri olan hallerde ilgili müdürlüğün Bakanlık İl Müdürlüğüne talebi, Komisyonun ve defterdarlığın uygun görüşü üzerine, talep edilen alanın tamamının veya bir kısmının tahsis amacı valilikçe değiştirilebilir. Tahsis amacı değiştirilen alanların tescilleri Hazine adına, vakıf meralarının tescilleri ise vakıf adına yaptırılır.
İlgili müdürlüğün tahsis amacı değişikliği başvurularında, talebin amacını ve büyüklüğünü belirten belgelerle birlikte, istenen diğer belgelerin, asılları veya onaylı suretleri eklenir. Komisyon ilgili müdürlükten, gerekli gördüğü hallerde ek bilgi ve belge isteyebilir. Valiliğin kararına esas olacak rapor Komisyonca hazırlanarak, karar defterine geçirilir ve üyelerce imzalanır. İnceleme raporları Komisyona sunulmak üzere teknik ekipler vasıtasıyla hazırlanır. Tahsis amacı değişikliği talep edilen alan için teknik ekip tarafından hazırlanan rapor olumlu ise yirmi yıllık ot geliri de bir raporla tespit edilerek Komisyona teslim edilir.
Teknik Ekip; inceleme raporunu istenen bilgi ve belgelere göre hazırlar, talep ile ilgili kesin görüşünü de belirterek raporu imzalar ve Mera Komisyonuna teslim eder.
Teknik ekipçe hazırlanacak inceleme raporu; bölgedeki hayvan sayısı, hayvanın cinsi, kaba yem kaynakları, kaba yem üretimi, kaba yem açığı, üretilen kaba yemin ihtiyacı karşılama oranı ile tahsis amacının değiştirilmesi halinde kaba yem ihtiyacının nereden karşılanacağı, meranın vasfı, topografyası, toprak yapısı, vejetasyonun yapısı, otlatma kapasitesi, yatırım için talep edilen alanın dışında başka uygun alan olup olmadığı, yatırımın hangi parasal kaynaktan yapılacağı, köyün toplam merası, teknik ekibin kesin görüşü, çiftçi hane sayısı, çiftçi görüşü gibi bilgileri içerir.
Teknik ekip Komisyona sunmak üzere, gerekli gördüğü hallerde ilgili kurum veya kuruluştan ek bilgi ve belge isteyebilir, inceleme raporuna bulunmasını istediği ek bilgi ve belgeleri ekler. Raporun sonuç bölümünde yapılacak yatırımın mera bütünlüğünü bozup bozmadığı, köyün kaba yem açığının mevcut olup olmadığı ve miktarı, açık var ise nasıl karşılanacağı, alternatif alanın olup olmadığı ile birlikte teknik ekibin kesin görüşü yer alır.
a) Tahsis amacı değişikliğinde istenecek bilgi ve belgeler:
1) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının talebi üzerine, 3213 sayılı Maden Kanunu ve 6326 sayılı Petrol Kanunu hükümlerine göre, arama faaliyetleri sonunda rezervi belirlenen maden ve petrol faaliyeti için zaruri olan alanların tahsis amacı aşağıdaki şekilde değiştirilir;
Arama ruhsatı alınan alanlar için, 6326 sayılı Petrol Kanunu ve 3213 sayılı Maden Kanununa göre arama ruhsatı verilen yerlerin tamamı veya bir kısmının mera, yaylak, kışlak alanları içerisinde kalması halinde, bu alanlarda arama yapılabilmesi için ilgili müdürlük veya Genel Müdürlük, Bakanlık İl Müdürlüğünden koordinat değerleri belli; varsa 1/5000, yoksa 1/25000 ölçekli harita, vaziyet planı, arama ruhsatının onaylı örneği ile Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeleri ekleyerek talep eder.
Bu talepler İl Müdürlüğünce Komisyona gönderilir. Komisyon teknik ekiplere talebi incelettirir, bu inceleme sonucunda bir görüş oluşturarak karar alır ve bu kararı karar defterine işleyerek defterdarlık görüşü ile birlikte Valinin onayına sunar. Vali Komisyonun görüşünü esas alarak talebi değerlendirir; izin verir veya red eder.
Arama ruhsatı süresi Petrol Kanunu ile Maden Kanununa göre belirlenen süredir. Arama ruhsatı süresi bitiminde, ruhsat sahibi aradığı yeri terk edecekse, arama yapılan alanları eski vasıf ve kapasitesine getirmekle yükümlüdür. Ruhsat sahibi çalışmalara başlayabilmek için Komisyonca öngörülen teminatı yatırmış ve sözleşmeyi imzalamış olmalıdır.
Arama ruhsat sahibi bir yıl içerisinde söz konusu alanları eski vasıf ve kapasitesine getirmediği taktirde, Komisyon alınan teminatı kullanarak bu görevi yerine getirir. Yapılan tüm masraflarla birlikte, geçen sürede meydana gelen ot kaybının değerini de tahsil eder.
Arama ruhsatı süresi içerisinde üretim yapılmasının planlanması halinde, işletme ruhsatı alınan alanlar için uygulanan tahsis amacı değişikliği işlemi gerçekleştirilir. Arama ruhsatı için alınan izin süresince gerekli prosedür uygulanmaksızın üretim yapıldığının tespiti halinde verilen izinler iptal edilerek, zarar verilen alanların eski vasıf ve kapasitesine getirilmesi için 4342 sayılı Mera Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.
İşletme ruhsatı alınan alanlar için, 6326 sayılı Petrol Kanunu ve 3213 sayılı Maden Kanunu hükümlerine göre işletme ruhsatı alınan yerlerin, mera, yaylak, kışlaklar içinde kalması halinde ilgili müdürlük veya Genel Müdürlük tarafından; onaylı işletme projesi, işletme ruhsatı, işletme izin alanlarını gösterir 1/1000 veya 1/2000 ölçekli imalat haritaları, rezerv durumu, vaziyet planı ile Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler eklenerek Bakanlık İl Müdürlüğüne başvuru yapılır.
Ruhsat sahibi, tahsis amacı değiştirilen alanın Hazine adına tescil edilmesi için ÇED (Çevresel Etki Değerlendirme) olumlu belgesini faaliyete başlamadan vermelidir.
İşletme süresi 6326 sayılı Petrol Kanunu ve 3213 sayılı Maden Kanununda öngörülen süre ile sınırlıdır. Ruhsat sahibi işletme süresi bitiminde, çalışma yapılan alanlar ile zarar verdiği alanları eski vasıf ve kapasitesine getirmekle yükümlüdür. Ruhsat sahibi çalışmalara başlayabilmek için Komisyonca öngörülen teminatı yatırmış ve sözleşmeyi imzalamış olmalıdır. Arama ruhsatı aşamasında üretim yapılması amacıyla tahsis amacı değiştirilmişse işletme ruhsatı alınması halinde aynı alan için tahsis amacı değişikliği işlemi uygulanmaz, ancak eksik olan bilgi ve belgeler tamamlanarak sözleşme Komisyonca yenilenir.
İşletme ruhsatı sahibi üç yıl içerisinde söz konusu alanları eski vasıf ve kapasitesine getirmediği takdirde, Komisyon alınan teminatı kullanarak bu görevi yerine getirir, yapılan tüm masraflarla birlikte, geçen sürede meydana gelen ot kaybının değerini de tahsil eder.
2) (Değişik bend: 12/04/2007- 26491 S.R.G Yön/1.md.) Kültür ve Turizm Bakanlığının talebi üzerine, turizm yatırımları için zaruri olan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde istenecek bilgi ve belgeler;
Kültür ve Turizm Bakanlığınca turizm bölgesi ilan edilen yerlerdeki tahsis amacı değişikliğinde ilgili müdürlük tarafından, tahsis amacının değiştirilmesi talep edilen yerin turizm alanı olarak ilan edildiğine dair bilgi ve belgeler, yatırım alanına ait 1/5000 veya 1/25000 ölçekli haritası ile birlikte Bakanlık il müdürlüğüne başvurulması gerekmektedir.
Söz konusu talebin Mera Kanununun 14 üncü maddesi hükümleri gereği tahsis amacı değişikliği işlemleri sonucu uygun görülmesi halinde, yirmi yıllık ot gelirinin yatırılması sağlanır. Ayrıca, Çevresel Etki Değerlendirme olumlu belgesi, yatırımın onaylı projesi, fizibilite raporu, 1/5000 ölçekli haritası üzerinde vaziyet planı ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler iki yıl içerisinde Komisyonuna getirildiği takdirde, mera alanının Hazine adına tescili yapılır. Aksi takdirde tahsis amacı değişikliği iptal edilir.
3) Kamu yatırımları yapılması için gerekli bulunan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde istenecek bilgi ve belgeler;
Kamu yatırımı olduğunu belirten belgeler, yatırımın projesi ve Komisyonun gerekli gördüğü hallerde fizibilite raporu, finansman kaynağı, ÇED ( Çevresel Etki Değerlendirme ) raporu gerektiren yatırımlar için ÇED olumlu belgesi, yatırım için gerekiyorsa çevreye zarar verilmeyeceğine dair taahhütname, kadastro tekniğine uygun harita, yatırımın vaziyet planı, Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
4) Köy yerleşim yeri ile uygulama imar planı veya uygulama planlarına ilave imar planlarının hazırlanması, toprak muhafazası, gen kaynaklarının korunması, millî park ve muhafaza ormanı kurulması, doğal, tarihî ve kültürel varlıkların korunması, sel kontrolü, akarsular ve kaynakların düzenlenmesi için ihtiyaç duyulan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde istenecek bilgi ve belgeler;
Köy yerleşim yerleri yapılması için gerekli bulunan yerlerin tahsis amacı değişikliği taleplerinde, ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından hazırlanmış olan köy yerleşim planı ve gerekçeli kararı, Valilik oluru ile Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
Uygulama imar planı veya uygulama planlarına ilave imar plânlarının hazırlanması için gerekli bulunan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde, 3194 sayılı İmar Kanununa göre hazırlanmış olan uygulama imar planları, belediye meclis kararları, askı ilan tutanakları, itiraz olmadığına dair tutanak, ilave imar planı ise mevcut planla bağlantısını gösterir pafta ile Komisyonca gerekli görülen diğer bilgi ve belgeler istenir.
İmar planları yeni hazırlanacaksa; söz konusu yer için işaretli kadastro tekniğine uygun harita, belediye meclis kararları, ilave imar planı ise mevcut planla bağlantısını gösterir pafta ile Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgelerle başvuru yapılır. Tahsis amacı uygun görüldüğü takdirde, yirmi yıllık ot geliri yatırıldıktan sonra ilgili müdürlüğe yeni imar planı hazırlanması için iki yıl süre verilir. Ancak süre sonunda imar planları hazırlanarak gönderilmezse tahsis amacı değişikliği işlemi iptal edilir. İmar planları tahsis amacı değişikliğine uygun olarak kesinleşmiş ise Hazine adına tescil işlemi gerçekleştirilir.
Toprak muhafazası, gen kaynaklarının korunması için gerekli bulunan yerlerin tahsis amacı değişikliği taleplerinde, toprak muhafazası için gerekçeli rapor, kadastro tekniğine uygun harita, vaziyet planı, gen kaynaklarının korunması için Üniversite veya Araştırma Kuruluşlarınca hazırlanacak ve gen kaynağının korunmasının mutlak gerekli olduğunu belirtir rapor ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
Milli park ve muhafaza ormanı kurulması istenilen yerlerin tahsis amacı değişikliği taleplerinde, söz konusu yerin milli park ilan edildiğine dair belgeler, muhafaza ormanı kurulması için 17/8/1984 tarihli ve 18492 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Muhafaza Ormanlarının Ayrılması ve İdaresi Hakkında Yönetmelik uyarınca gerekli belgeler, kadastro tekniğine uygun harita, vaziyet planı ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
Doğal, tarihi ve kültürel varlıkların korunması kapsamında gerekli yerlerin tahsis amacı değişikliği taleplerinde, söz konusu yerlerin nitelikleri hakkında, Üniversite veya Araştırma Kuruluşlarınca hazırlanacak rapor ve belgelerle birlikte bu alanların sit alanı ilan edilip edilmediğini gösteren belgeler, vaziyet planı, kadastro tekniğine uygun harita, Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
Sel kontrolü, akarsular ve kaynakların düzenlenmesi için ihtiyaç duyulan yerlerin tahsis amacı değişikliği taleplerinde, ilgilileri tarafından hazırlanacak olan rapor ve proje, kadastro tekniğine uygun harita, finansman kaynağı ile ilgili belgeler, vaziyet planı ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
5) 442 sayılı Köy Kanununun 13 ve 14 üncü maddeleri kapsamında kullanılmak üzere ihtiyaç duyulan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde istenecek bilgi ve belgeler;
Konu ile ilgili alınan Köy İhtiyar Heyeti kararı, mülki idare amiri onayı, finansman kaynağı ile ilgili belgeler, kadastro tekniğine uygun harita, vaziyet planı ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
6) Doğal afet bölgelerinde yerleşim yeri için ihtiyaç duyulan yerlerin tahsis amacı değişikliği talebinde istenecek bilgi ve belgeler;
Söz konusu yerin afet bölgesi ilan edildiğine ve Doğal Afet Sigortaları kapsamında olduğuna dair belge, vaziyet planı ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
Komisyon, gerektiğinde 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanununun uygulanması amacıyla, uygulama alanının Reform Bölgesi ilan edildiğine dair Bakanlar Kurulu Kararı, 1/5000 ölçekli harita, toplulaştırma yapılacak alanların eski ve yeni durumlarını gösterir paftalar ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler ile birlikte Bakanlıktan talep edebilir. Bakanlıkça uygun görülen talepler uygulanmak üzere valiliğe gönderilir.
Komisyonca talep edilen veya İlgili Kurumunca uygulamaya konulacak Toplulaştırma Projelerinin uygulanması amacıyla, Bakanlar Kurulu Kararı, 1/5000 ölçekli harita, toplulaştırma yapılacak alanların eski ve yeni durumlarını gösterir paftalar ve Komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler ile birlikte Bakanlıktan talep edebilir. Bakanlıkça uygun görülen talepler uygulanmak üzere valiliğe gönderilir.
b) Geri dönüşüm sözleşmesi:
Talep uygun görüldüğü takdirde arama, işletme ruhsat sahipleri ve geri dönüşümü olan kamu yatırımı kapsamında başvuranlarla, bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde sözleşme yapılır.
Arama ve işletme ruhsat sahipleri ile kamu yatırımı kapsamındaki geri dönüşümü olan yatırımlarda yatırımı yapan kişi ve kurumlar, zarar verdiği alanları eski vasıf ve kapasitesine getirmek için Komisyonca belirlenecek teminatı yatırır ve sözleşmeyi imzalar.
Yatırımı yapan kişi ve kuruluşlar yirmi yıllık ot geliri ile öngörülen teminatları yatırmadan ve hazırlanan sözleşmeyi imzalamadan çalışmalara başlayamaz, başladığı takdirde verilen izinler veya tahsis amacı değişikliği iptal edilerek verdiği zararlar tazmin edilir. Tespit edilen ücretler yatırımı yapan kişi ve kuruluşlar tarafından Mera Gelirleri hesabına yatırılarak dekont Komisyona ibraz edilir. Söz konusu işlemler Hazine adına tescil işlemi gerçekleşmeden yerine getirilir. Ayrıca tahsis amacı değiştirilen yerlerin Hazine adına tescilleri şerhli olarak ruhsat süresince gerçekleştirilir. Komisyon yatırım süresi sonunda daha önce tahsis amacı değiştirilen yerlerle birlikte söz konusu yerlerin de yeniden mera özel siciline kaydının yapılmasını sağlar.
Yatırımı yapan kişi ve kuruluşlar tarafından belirtilen süre sonunda Komisyona bilgi verilir. Ruhsatın yenilenmesi talebinde aynı işlemler uygulanır.
Yatırımı yapan kişi ve kuruluşlar, talep edilen amaç için tahsis amacı değiştirilen yeri valiliğin bilgisi olmadan başka birine devredemez. Devrettiği zaman söz konusu alan özel sicile kaydedilmiş sayılır. Ancak devir alan kişi ve kurumlar noterde düzenlenecek taahhütname ve teminatlarını yatırmaları halinde devir alabilirler. Devir alan kişi ve kuruluşlar için ruhsat süresi aynı kalır.
Süresi biten teminat mektubu veya alınan teminat her yıl yenilenir. Alınan teminatın nakit olması durumunda teminat defterdarlıkta açılan emanet hesabına yatırılır.
Yatırımı yapan kişi ve kuruluşlar, sözleşmede belirtilen süre içinde işe başlar, aksi takdirde geçen süre ruhsat süresinden sayılır.
c) Tahsis amacının değiştirilmesi süresinin sona ermesi:
Tahsis amacı değişikliği arama izinleri, işletme ruhsatı ile kamu yatırımı kapsamında tahsis amacı değişikliği sonunda verilen iznin iptali ve bir ay içerisinde yenilenmemesi, sözleşme süresinin dolması, hak sahibinin vazgeçmesi veya hak sahibinin taahhütname veya sözleşme, Kanun ve Yönetmelik hükümlerine uymadığının tespiti halinde Komisyonun uygun görüşü ile valilikçe iptal edilir.
Ayrıca belirlenen yirmi yıllık ot geliri ve teminat altı ay içerisinde yatırılarak Hazine adına tescil gerçekleştirilir. Yirmi yıllık ot geliri ve teminat altı ay içerisinde yatırılmadığı takdirde söz konusu gelir güncelleştirilerek ek altı aylık süre verilir. Bu süre sonunda da yatırılmadığı takdirde tahsis amacı değişikliği iptal edilir.
Tahsis amacı değişikliği talebine yönelik kullanılmayan yerlerle birlikte iki yıl içerisinde yatırım yapılmayan yerler özel sicile kaydedilir ve yirmi yıllık ot geliri özel gelir hesabına irat kaydedilir.
d)Yapılacak yapılar:
Ruhsat sahibi, arama ruhsatı süresince ruhsat aldığı alan içinde kalıcı yapı yapamaz. İşletme ruhsatı alan ruhsat sahibi ile geri dönüşümü olan kamu yatırımı kapsamında tahsis amacı değişikliği uygun görülen alanlarda, kurum ve kuruluşlar yapılacak işin gereği olan, geçici tesis yapılarını ancak Komisyonun uygun görüşü doğrultusunda Valilikten izin almak suretiyle yapabilir.
e)Tahsil edilecek bedeller:
Tahsis amacı değişikliği talebinde bulunan gerçek ve tüzel kişilerden, 4342 sayılı Mera Kanununun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e), (f), (g) bentleri ve vakıf meraları ile toprak muhafaza, sel ve taşkın kontrolü amacıyla yapılacak her türlü ağaçlandırma ve erozyon kontrolü çalışmaları ile ilgili tahsis amacı değişiklikleri hariç, tahsis amacı değiştirilen mera, yaylak ve kışlaklardan elde olunacak yirmi yıllık ot geliri esas alınarak, Komisyonca tespit edilecek miktarda alınacak ücret, tahsis amacının değiştirilmesinden sonra peşin olarak tahsil edilir.
Arazide inceleme yapacak Komisyon ve teknik ekip üyelerinin 6245 sayılı Harcırah Kanunu gereği her türlü yol gideri ve gündelikleri ile Komisyonca uygun görülen diğer giderler talep sahiplerince karşılanır. Tahsis amacı değişikliği işlemlerinin başlatılabilmesi için sayılan giderler tahsil edilmelidir.
17 Haziran 2009 Çarşamba
Mera Kanunu Binlerce Vatandaşı Rahatlattı
Kirişci, yaptığı açıklamada, TBMM'nin genel seçim nedeniyle gerçekleştirdiği son toplantıda görüşülen ve Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından onaylanan 4342 sayılı "Mera Kanunu"nun binlerce vatandaşı rahatlattığını belirtti. Kirişci, "Yasalar bir bölge için veyahut da münhasıran bir yöre için çıkarılmaz, mutlak surette genele hizmet etmesi gerekir. Ama biz, eğer Akçatekir örneğine ele alırsak burada 1936 yılında vergi kaydı olan yerleşim yerleri var. 1951 yılında haritası olan, resmi olarak 1951
yılında devlet tarafından yayımlanmış olan haritaları olan köyler var. Dolayısıyla tapusu var. Türkiye Cumhuriyeti'nden önceki döneme ait 'Halep Tapusu' diye nitelendirilen tapuları olan insanların bir mağduriyeti vardı. Dolayısıyla, yapmış olduğumuz düzenlemeyle, insanlarımızın gerçekten bu zamana kadar çekmiş oldukları sıkıntıları bir nebze de olsa hafifletmiş olacağız" dedi.
Kanundaki değişiklikle geçici 3. maddede yer alan 'mera' ifadesine yaylak ve kışlakların eklendiğine dikkat çeken Kirişci, şunları kaydetti:
"Burada üç temel şart var. Bu üç şarttan biri belediye mücavir alanı sınırları içerisinde olması, ikincisi, üzerinde bir şekilde mera ve yayla olarak kullanılma imkanının kalmamış olması, birtakım yapıların bulunması, üçüncüsü ve çok daha önemlisi 1 Ocak 2003 tarihinden önce imar uygulaması görmüş olması şartı var."
Kanun çıkmadan önce Adana'nın Pozantı ilçesine bağlı Akçatekir beldesinde toplam 11 bin 800 dosyadan yaklaşık 5 bin 300'ünün dava olarak mahkemelerde devam ettiğini bunlardan 4 bin 500'ünün sonuçlandığını hatırlatan Kirişci, "Bu insanların ellerinde var olan tapuları iptal edilmiş durumda. Geri kalan kısmı, yaklaşık 2 bin civarındaki tapuyla ilgili işlem de tıpkı diğer 5 bin 300 davada olduğu gibi, artık dava açılabilecek noktaya gelmişti. Fakat kanunda yapılan değişikliğin ardından bu tartışmalar
tamamen sona ermiş oldu. Vatandaşlarımız zaten yıllardır üzerinde oturduğu evlere fiilen olduğu gibi resmen de sahip olmuştur" diye konuştu.
Kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte söz konusu taşınmazlardan, ilgili belediye veya kamu kurum ve kuruluşları adına tescil edilenlerin tescilleri, bedel talep edilmeksizin aynen devam edeceğini kaydeden Kirişci, bunlar hakkında dava açılmayacağını, açılmış davalardan da vazgeçileceğini vurguladı.
Hazine adına tescil edilmesi gerekirken, gerçek veya tüzel kişiler adına tescil edilen taşınmazlar hakkında Hazinece açılan davalardan, emlak ve rayiç bedellerinin toplamının yarısı üzerinden hesaplanacak bedelin ilgililerce Hazineye ödenmesi kaydıyla vazgeçileceğini belirten Kirişci, bu nitelikteki taşınmazların tapularının da talep edilmesi halinde sahiplerine devredileceğini söyledi.
Kirişci, belediyelerin, konut veya iş yeri yapmak üzere bedelsiz ya da bedeli karşılığında gerçek ve tüzel kişilere tahsis ettiği, ancak Hazinenin açtığı davalar sonucunda önce mera olarak kabul edilen, daha sonra meralık vasfı değiştirilerek Hazine adına tescil edilen araziler üzerinde yapılan konutların, bedelinin Hazineye ödenmesi şartıyla, sahibine devredileceğini de sözlerine ekledi.
(AB-AB-MEF-E)
yılında devlet tarafından yayımlanmış olan haritaları olan köyler var. Dolayısıyla tapusu var. Türkiye Cumhuriyeti'nden önceki döneme ait 'Halep Tapusu' diye nitelendirilen tapuları olan insanların bir mağduriyeti vardı. Dolayısıyla, yapmış olduğumuz düzenlemeyle, insanlarımızın gerçekten bu zamana kadar çekmiş oldukları sıkıntıları bir nebze de olsa hafifletmiş olacağız" dedi.
Kanundaki değişiklikle geçici 3. maddede yer alan 'mera' ifadesine yaylak ve kışlakların eklendiğine dikkat çeken Kirişci, şunları kaydetti:
"Burada üç temel şart var. Bu üç şarttan biri belediye mücavir alanı sınırları içerisinde olması, ikincisi, üzerinde bir şekilde mera ve yayla olarak kullanılma imkanının kalmamış olması, birtakım yapıların bulunması, üçüncüsü ve çok daha önemlisi 1 Ocak 2003 tarihinden önce imar uygulaması görmüş olması şartı var."
Kanun çıkmadan önce Adana'nın Pozantı ilçesine bağlı Akçatekir beldesinde toplam 11 bin 800 dosyadan yaklaşık 5 bin 300'ünün dava olarak mahkemelerde devam ettiğini bunlardan 4 bin 500'ünün sonuçlandığını hatırlatan Kirişci, "Bu insanların ellerinde var olan tapuları iptal edilmiş durumda. Geri kalan kısmı, yaklaşık 2 bin civarındaki tapuyla ilgili işlem de tıpkı diğer 5 bin 300 davada olduğu gibi, artık dava açılabilecek noktaya gelmişti. Fakat kanunda yapılan değişikliğin ardından bu tartışmalar
tamamen sona ermiş oldu. Vatandaşlarımız zaten yıllardır üzerinde oturduğu evlere fiilen olduğu gibi resmen de sahip olmuştur" diye konuştu.
Kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte söz konusu taşınmazlardan, ilgili belediye veya kamu kurum ve kuruluşları adına tescil edilenlerin tescilleri, bedel talep edilmeksizin aynen devam edeceğini kaydeden Kirişci, bunlar hakkında dava açılmayacağını, açılmış davalardan da vazgeçileceğini vurguladı.
Hazine adına tescil edilmesi gerekirken, gerçek veya tüzel kişiler adına tescil edilen taşınmazlar hakkında Hazinece açılan davalardan, emlak ve rayiç bedellerinin toplamının yarısı üzerinden hesaplanacak bedelin ilgililerce Hazineye ödenmesi kaydıyla vazgeçileceğini belirten Kirişci, bu nitelikteki taşınmazların tapularının da talep edilmesi halinde sahiplerine devredileceğini söyledi.
Kirişci, belediyelerin, konut veya iş yeri yapmak üzere bedelsiz ya da bedeli karşılığında gerçek ve tüzel kişilere tahsis ettiği, ancak Hazinenin açtığı davalar sonucunda önce mera olarak kabul edilen, daha sonra meralık vasfı değiştirilerek Hazine adına tescil edilen araziler üzerinde yapılan konutların, bedelinin Hazineye ödenmesi şartıyla, sahibine devredileceğini de sözlerine ekledi.
(AB-AB-MEF-E)
MİLLİ EMLAK GENEL TEBLİĞİ "Meralar"
TEBLİĞ
Maliye Bakanlığından:
MİLLİ EMLAK GENEL TEBLİĞİ
(SIRANO: 314)
20/6/2007 tarihli ve 26558 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 3/6/2007 tarihli ve 5685 sayılı Mera Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 1 inci maddesi ile; 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununun geçici 3 üncü maddesinde yer alan "mera" ibarelerinden sonra gelmek üzere", yaylak ve kışlak" ibareleri eklenmiş, ikinci fıkrasındaki "Birinci fıkrada nitelikleri belirtilen taşınmazlardan Hazine adına tescil edilmesi gerekirken" ifadesinden sonra gelen "doğrudan" ibaresi madde metninden çıkarılmış ve madde sonuna bir fıkra eklenmek suretiyle bu madde;
"Belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde kalan ve 1/1/2003 tarihinden önce kesinleşen imar plânları içerisinde yerleşim yeri olarak işgal edilerek mera, yaylak ve kışlak olarak kullanımı teknik açıdan mümkün olmayan yerlerin ot bedeli alınmaksızın tahsis amacı değiştirilerek Hazine adına tescilleri yapılır. Ancak, bu nitelikteki taşınmazlardan ilgili belediye veya kamu kurum ve kuruluşları adına tescil edilmiş olanların tescilleri bedel talep edilmeksizin aynen devam eder. Bunlar hakkında Hazinece dava açılmaz, açılmış davalardan vazgeçilir. Hazinece bu nitelikteki taşınmazlar hakkında ilgili belediye veya kamu kurum ve kuruluşları aleyhine açılan davalar sonucunda Hazine adına tesciline veya mera, yaylak ve kışlak olarak sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilen, kesinleşen ve henüz tapuda işlemleri yapılmamış olan taşınmazlar hakkında da aynı hüküm uygulanır.
Birinci fıkrada nitelikleri belirtilen taşınmazlardan Hazine adına tescil edilmesi gerekirken gerçek ya da özel hukuk tüzel kişileri adına tescil edilmiş taşınmazlara ilişkin Hazinece açılan davalardan, taşınmazların emlak ve rayiç bedellerinin toplamının yarısı üzerinden hesaplanacak bedelin ilgililerce Hazineye ödenmesi kaydıyla vazgeçilir. Bu hüküm, henüz dava açılmamış taşınmazlar hakkında da uygulanır. Evvelce açılan davalarda Hazine adına tesciline veya mera, yaylak ve kışlak olarak sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilen ve kesinleşen kararlara konu olan bu nitelikteki taşınmazların tapuları da talep etmeleri halinde aynı esaslara göre önceki kayıt maliklerine veya kanuni mirasçılarına devredilir.
Birinci fıkrada nitelikleri belirtilen taşınmazlardan, Hazine adına tescil edilmesi gerekirken belediyeler adına tescil edilen ve belediyelerce konut veya işyeri yapılmak üzere bedelsiz olarak veya bedeli karşılığında gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine tahsis edilen, daha sonra Hazine tarafından ilgili belediye aleyhine açılan davalar sonucu mera, yaylak ve kışlak olarak sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilerek mera, yaylak ve kışlak özel siciline yazılan, fakat daha sonra bu Kanun hükümlerine göre mera, yaylak ve kışlak vasfı değiştirilerek Hazine adına tescil edilen taşınmazlardan; herhangi bir kamu hizmeti için gerekli olmayan, Hazinece herhangi bir tasarrufa konu edilmeyen ve halen tapuda Hazine adına kayıtlı olan taşınmazlar, tahsis tarihindeki arsa değerine devir tarihine kadar geçen süre için yasal faiz eklenerek belirlenecek bedelin ilgililerce Hazineye ödenmesi kaydıyla adlarına tahsis yapılanlara devredilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar, Bakanlığın görüşü alınarak Maliye Bakanlığınca belirlenir."
şeklini almıştır.
Bu düzenleme doğrultusunda, 4342 sayılı Mera Kanununun değişik geçici 3 üncü maddesinin uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar aşağıda açıklanmıştır.
A - Maddenin uygulanacağı mera, yaylak ve kışlaklar
Mera, yaylak ve kışlakların bu madde kapsamında değerlendirilebilmesi için aşağıda belirtilen şartları taşıması gerekmektedir:
a) Meraların 3/5/2005 tarihi, yaylak ve kışlakların ise 20/6/2007 tarihi itibariyle belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde bulunması gereklidir. Bu tarihler itibariyle köy sınırları içerisinde bulunan veya bu tarihten sonra belediye ve mücavir alan sınırları içerisine alınan mera, yaylak ve kışlaklarda bu madde hükümleri uygulanmayacaktır.
b) Mera, yaylak ve kışlakların 1/1/2003 tarihinden önce kesinleşmiş imar planı içerisinde kalması gereklidir. Bu tarihten sonra imar planı içerisine alınan veya imar planı bulunmayan yerlerdeki mera, yaylak ve kışlaklarda bu madde hükümleri uygulanmayacaktır. İmar planından maksat her tür ve ölçekteki plan, yani nazım, uygulama veya mevzi imar planıdır. İmar planlarında, mera, yaylak ve kışlak olarak korunacak alanda kalan taşınmazlar, madde kapsamında değerlendirilmeyecektir.
c) Mera, yaylak ve kışlakların, yerleşim yeri olarak işgal edilmesi, yani bu şekilde kullanılması, yerleşim ve işgal durumunun da 1/1/2003 tarihinden önce olması gereklidir. Bu tarihten sonra işgal edilerek yerleşim yeri olarak kullanılan mera, yaylak ve kışlaklarda, bu madde hükmü uygulanmayacaktır. Bu maddenin uygulanmasında "yerleşim yeri" kavramı; konut, konaklama, turizm, sanayi, askeri ve benzeri amaçlar için kullanılmak üzere planlanarak yapılaşmış veya eskiden beri bu amaçlarla kullanılan şehir, kasaba ve beldelerin üzerinde yapılaşma bulunan yerleşik alanlarını ifade etmektedir.
ç) Bu nitelikteki taşınmazların mera, yaylak ve kışlak olarak kullanımının teknik açıdan mümkün olmaması gereklidir. Bu husus, Mera Kanununda belirtilen mera komisyonunca tespit edilecektir.
Yukarıda belirtilen dört temel şartı birlikte taşıyan mera, yaylak ve kışlaklar, Mera Kanununda öngörülen ot bedeli alınmaksızın bu madde uyarınca Hazine adına tescil edilecektir.
B - Kamu tüzel kişileri hakkında yapılacak işlemler
Mera Kanununun değişik geçici 3 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre; yukarıda belirtilen şartları taşıyan mera, yaylak ve kışlaklardan, belediyeler ve diğer kamu kurum ve kuruluşları adına tescil edilmiş olan taşınmazlar, bu kurum ve kuruluşların mülkiyetine bırakılacaktır. Bu taşınmazlar için kamu tüzel kişilerinden herhangi bir bedel alınmayacaktır. Buradaki temel şart, meraların 3/5/2005 tarihi, yaylak ve kışlakların ise 20/6/2007 tarihi itibariyle belediyeler ile diğer kamu kurum ve kuruluşları adına tescilli olmasıdır.
Yukarıda (A) bölümünde belirtilen şartların tamamının gerçekleşmiş olması kaydı ile; bu nitelikteki taşınmazlar hakkında açılacak davalar ile Hazinece açılan ve halen derdest olan davalardan vazgeçilecek, açılan davalar sonucunda bu nitelikteki taşınmazların Hazine adına tesciline ya da özel siciline yazılmasına ilişkin olarak mahkemelerce verilen kararlar infaz edilmeyecektir.
3/5/2005 tarihinden önce Hazine adına tescil edilmiş ya da mera olarak sınırlandırılmış taşınmazlar ile 20/6/2007 tarihinden önce Hazine adına tescil edilmiş ya da yaylak ve kışlak olarak sınırlandırılmış taşınmazlar hakkında bu hükümler uygulanmayacaktır.
Ayrıca, bu hükümler, mülkiyetin tespiti amacıyla açılan ve 29/6/1938 tarihli ve 3533 sayılı Kanuna göre tahkim yolu ile görülen davalar sonucunda tapu kütüklerinin malik haneleri boşaltılan ve bu tarihler itibariyle belediyeler ile diğer kamu kurum ve kuruluşları adına tescilli olmayan taşınmazlar hakkında da uygulanmayacaktır.
C - Gerçek kişilerle özel hukuk tüzel kişileri hakkında yapılacak işlemler
a) Devredilebilecek taşınmazlar
Yukarıda (A) bölümünde belirtilen şartların tamamının gerçekleşmiş olması ve Mera Kanununun değişik geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında öngörülen bedelin ilgililerince Hazineye ödenmiş olması kaydı ile; bu nitelikteki taşınmazlardan Hazine adına tescil edilmesi gerekirken gerçek ya da özel hukuk tüzel kişileri adına tescil edilmiş olanlar hakkında açılacak davalar ile Hazinece bu kişiler aleyhine açılan ve halen derdest olan davalardan vazgeçilecek, açılan davalar sonucunda bu nitelikteki taşınmazların Hazine adına tesciline ya da mera, yaylak ve kışlak vasfı ile özel siciline yazılmasına ilişkin olarak mahkemelerce verilen kararlar infaz edilmeyecek, infaz yapılmış ise, Hazine adına tescilli taşınmazlar doğrudan, özel siciline yazılmış olan taşınmazlar ise vasıfları kaldırılarak Hazine adına tescilleri sağlandıktan sonra ilgililerine devredilecektir.
b) Devredilebilecek kişiler
Bu nitelikteki taşınmazlar; geçerli bir hukuki işlemle bu taşınmazları edinen yapı sahibi gerçek kişilere, bunların kanuni mirasçılarına ve özel hukuk tüzel kişilerine bedeli karşılığında devredilebilecektir. Mera Kanununun değişik geçici 3 üncü maddesinde akdi mirasçılardan söz edilmediği için, bunlara taşınmaz devri yapılmayacaktır.
c) Bedelin hesaplanması
Bu nitelikteki taşınmazların bedelleri, Mera Kanununun değişik geçici 3 üncü maddesine göre emlak ve rayiç bedellerinin toplamının yarısıdır. Emlak değeri, 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa göre hesaplanacaktır. Rayiç değer ise, Hazine taşınmazlarının satışına yetkili satış komisyonu tarafından 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ile bu Kanunun 74 üncü maddesine göre çıkarılan Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre belirlenecektir.
ç) Bedelin tahsili
Mera Kanununun değişik geçici 3 üncü maddesinde, taşınmazların bedelinin ödenmesi şart koşulduğundan, bu bedel peşin olarak tahsil edilecektir. Bu nedenle, bu taşınmazlarla ilgili olarak dava açmama, davadan vazgeçme ve devir işlemlerinin yapılması bedelin tamamının ödenmesine bağlıdır.
Bu madde uyarınca yapılan özel nitelikteki satışların 29/6/2001 tarihli ve 4706 Kanun kapsamında değerlendirilmesi doğru olmadığından, bu satışlardan elde edilen gelirlerden 4706 sayılı Kanunun 5 inci maddesine göre belediyelere pay verilmeyecek ve 20/7/1966 tarihli ve 775 sayılı Gecekondu Kanununa göre oluşturulan fon hesabına pay aktarılmayacaktır.
d) Uygulamanın talebe bağlı olması
Sözü edilen maddenin ikinci fıkrasında, uygulamanın talebe bağlı olarak yapılması öngörülmüştür. Bu nedenle, gerçek kişilerle özel hukuk tüzel kişilerine, talep halinde ve bedeli karşılığında taşınmaz devredilebilecektir.
Ancak, Hazinece dava açılması gereken durumlarda, dava açılmadan önce ilgililere yazılı tebligat yapılarak, bu maddeden yararlanmak isteyip istemediğinin sorulması ve verilecek otuz günlük sürede talep olmaması halinde, dava açılması gerekmektedir.
Ç - Maddenin üçüncü fıkrası gereğince yapılacak uygulama
Bu fıkra; maddenin birinci fıkrasında nitelikleri belirtilen taşınmazlardan, Hazine adına tescil edilmesi gerekirken sadece belediyeler adına tescil edilen ve belediyelerce konut veya işyeri yapılmak üzere bedelsiz olarak veya bedeli karşılığında gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine tahsis edilen, daha sonra Hazine tarafından ilgili belediye aleyhine açılan davalar sonucu mera, yaylak ve kışlak olarak sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilerek mera, yaylak ve kışlak özel siciline yazılan, fakat daha sonra Mera Kanunu hükümlerine göre mera, yaylak ve kışlak vasfı değiştirilerek Hazine adına tescil edilen taşınmazlardan; herhangi bir kamu hizmeti için gerekli olmayan, Hazinece herhangi bir tasarrufa konu edilmeyen ve halen tapuda Hazine adına kayıtlı olan taşınmazlar hakkında uygulanacaktır.
Bu fıkra gereğince uygulama yapılabilmesi için, bu nitelikteki taşınmazların herhangi bir kamu hizmeti için gerekli olmaması, Hazinece herhangi bir tasarrufa konu edilmemesi ve halen tapuda Hazine adına kayıtlı olması gereklidir.
Bu nitelikteki taşınmazların tahsis tarihindeki arsa değerlerine devir tarihine kadar geçen süre için yasal faiz eklenerek belirlenecek bedelin ilgililerce Hazineye ödenmesinden sonra, bu taşınmazların adlarına tahsis yapılan gerçek kişiler ile özel hukuk tüzel kişilerine devirleri yapılacaktır.
D - 4342 sayılı Mera Kanununun 14 üncü maddesi gereğince yapılacak tahsis amacı değişikliği işlemleri
27/5/2004 tarihli ve 5178 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile 4342 sayılı Mera Kanununun 14 üncü maddesinde yapılan değişikliğe göre; mera vasıflı taşınmazlardan maddede sayılan yerlerin tahsis amacının ilgili müdürlüğün talebi, komisyonun ve defterdarlığın uygun görüşü üzerine valilikçe değiştirilmesi ve vasıf değişikliği gerçekleştirilen bu taşınmazların tescillerinin Hazine adına, vakıf meralarının tescillerinin ise vakıf adına yapılması gerekmektedir.
Mera Kanununun 14 üncü maddesinin son fıkrasında; harman yeri, panayır, sıvat ve eyrek yerleri gibi kamu orta mallarının tahsis amacı değişikliğinde de bu madde hükmünün uygulanacağı belirtildiğinden; bu yerlerin tahsis amacı değişikliği işlemlerinin de, yukarıda belirtilen şekilde yapılması ancak, Mera Kanununun 30 uncu maddesi uyarınca; mera, yaylak ve kışlakların vasıf değişikliği işlemleri sırasında yirmi yıllık ot geliri esas alınarak komisyonca tespit edilen ücretin, bu taşınmazların vasıf değişikliği işlemlerinde ödenmemesi gerekmektedir.
E - Uygulama
Bu Tebliğin uygulaması il defterdarlıkları tarafından yapılır. Malmüdürlükleri, bu Tebliğle ilgili konularda, il defterdarlıklarının uygun görüşünü alırlar.
F - Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
10/8/2005 tarihli ve 25902 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bakanlığımızın 299 Sıra Sayılı Milli Emlak Genel Tebliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Tebliğ olunur.
...
Maliye Bakanlığından:
MİLLİ EMLAK GENEL TEBLİĞİ
(SIRANO: 314)
20/6/2007 tarihli ve 26558 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 3/6/2007 tarihli ve 5685 sayılı Mera Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 1 inci maddesi ile; 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununun geçici 3 üncü maddesinde yer alan "mera" ibarelerinden sonra gelmek üzere", yaylak ve kışlak" ibareleri eklenmiş, ikinci fıkrasındaki "Birinci fıkrada nitelikleri belirtilen taşınmazlardan Hazine adına tescil edilmesi gerekirken" ifadesinden sonra gelen "doğrudan" ibaresi madde metninden çıkarılmış ve madde sonuna bir fıkra eklenmek suretiyle bu madde;
"Belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde kalan ve 1/1/2003 tarihinden önce kesinleşen imar plânları içerisinde yerleşim yeri olarak işgal edilerek mera, yaylak ve kışlak olarak kullanımı teknik açıdan mümkün olmayan yerlerin ot bedeli alınmaksızın tahsis amacı değiştirilerek Hazine adına tescilleri yapılır. Ancak, bu nitelikteki taşınmazlardan ilgili belediye veya kamu kurum ve kuruluşları adına tescil edilmiş olanların tescilleri bedel talep edilmeksizin aynen devam eder. Bunlar hakkında Hazinece dava açılmaz, açılmış davalardan vazgeçilir. Hazinece bu nitelikteki taşınmazlar hakkında ilgili belediye veya kamu kurum ve kuruluşları aleyhine açılan davalar sonucunda Hazine adına tesciline veya mera, yaylak ve kışlak olarak sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilen, kesinleşen ve henüz tapuda işlemleri yapılmamış olan taşınmazlar hakkında da aynı hüküm uygulanır.
Birinci fıkrada nitelikleri belirtilen taşınmazlardan Hazine adına tescil edilmesi gerekirken gerçek ya da özel hukuk tüzel kişileri adına tescil edilmiş taşınmazlara ilişkin Hazinece açılan davalardan, taşınmazların emlak ve rayiç bedellerinin toplamının yarısı üzerinden hesaplanacak bedelin ilgililerce Hazineye ödenmesi kaydıyla vazgeçilir. Bu hüküm, henüz dava açılmamış taşınmazlar hakkında da uygulanır. Evvelce açılan davalarda Hazine adına tesciline veya mera, yaylak ve kışlak olarak sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilen ve kesinleşen kararlara konu olan bu nitelikteki taşınmazların tapuları da talep etmeleri halinde aynı esaslara göre önceki kayıt maliklerine veya kanuni mirasçılarına devredilir.
Birinci fıkrada nitelikleri belirtilen taşınmazlardan, Hazine adına tescil edilmesi gerekirken belediyeler adına tescil edilen ve belediyelerce konut veya işyeri yapılmak üzere bedelsiz olarak veya bedeli karşılığında gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine tahsis edilen, daha sonra Hazine tarafından ilgili belediye aleyhine açılan davalar sonucu mera, yaylak ve kışlak olarak sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilerek mera, yaylak ve kışlak özel siciline yazılan, fakat daha sonra bu Kanun hükümlerine göre mera, yaylak ve kışlak vasfı değiştirilerek Hazine adına tescil edilen taşınmazlardan; herhangi bir kamu hizmeti için gerekli olmayan, Hazinece herhangi bir tasarrufa konu edilmeyen ve halen tapuda Hazine adına kayıtlı olan taşınmazlar, tahsis tarihindeki arsa değerine devir tarihine kadar geçen süre için yasal faiz eklenerek belirlenecek bedelin ilgililerce Hazineye ödenmesi kaydıyla adlarına tahsis yapılanlara devredilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar, Bakanlığın görüşü alınarak Maliye Bakanlığınca belirlenir."
şeklini almıştır.
Bu düzenleme doğrultusunda, 4342 sayılı Mera Kanununun değişik geçici 3 üncü maddesinin uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar aşağıda açıklanmıştır.
A - Maddenin uygulanacağı mera, yaylak ve kışlaklar
Mera, yaylak ve kışlakların bu madde kapsamında değerlendirilebilmesi için aşağıda belirtilen şartları taşıması gerekmektedir:
a) Meraların 3/5/2005 tarihi, yaylak ve kışlakların ise 20/6/2007 tarihi itibariyle belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde bulunması gereklidir. Bu tarihler itibariyle köy sınırları içerisinde bulunan veya bu tarihten sonra belediye ve mücavir alan sınırları içerisine alınan mera, yaylak ve kışlaklarda bu madde hükümleri uygulanmayacaktır.
b) Mera, yaylak ve kışlakların 1/1/2003 tarihinden önce kesinleşmiş imar planı içerisinde kalması gereklidir. Bu tarihten sonra imar planı içerisine alınan veya imar planı bulunmayan yerlerdeki mera, yaylak ve kışlaklarda bu madde hükümleri uygulanmayacaktır. İmar planından maksat her tür ve ölçekteki plan, yani nazım, uygulama veya mevzi imar planıdır. İmar planlarında, mera, yaylak ve kışlak olarak korunacak alanda kalan taşınmazlar, madde kapsamında değerlendirilmeyecektir.
c) Mera, yaylak ve kışlakların, yerleşim yeri olarak işgal edilmesi, yani bu şekilde kullanılması, yerleşim ve işgal durumunun da 1/1/2003 tarihinden önce olması gereklidir. Bu tarihten sonra işgal edilerek yerleşim yeri olarak kullanılan mera, yaylak ve kışlaklarda, bu madde hükmü uygulanmayacaktır. Bu maddenin uygulanmasında "yerleşim yeri" kavramı; konut, konaklama, turizm, sanayi, askeri ve benzeri amaçlar için kullanılmak üzere planlanarak yapılaşmış veya eskiden beri bu amaçlarla kullanılan şehir, kasaba ve beldelerin üzerinde yapılaşma bulunan yerleşik alanlarını ifade etmektedir.
ç) Bu nitelikteki taşınmazların mera, yaylak ve kışlak olarak kullanımının teknik açıdan mümkün olmaması gereklidir. Bu husus, Mera Kanununda belirtilen mera komisyonunca tespit edilecektir.
Yukarıda belirtilen dört temel şartı birlikte taşıyan mera, yaylak ve kışlaklar, Mera Kanununda öngörülen ot bedeli alınmaksızın bu madde uyarınca Hazine adına tescil edilecektir.
B - Kamu tüzel kişileri hakkında yapılacak işlemler
Mera Kanununun değişik geçici 3 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre; yukarıda belirtilen şartları taşıyan mera, yaylak ve kışlaklardan, belediyeler ve diğer kamu kurum ve kuruluşları adına tescil edilmiş olan taşınmazlar, bu kurum ve kuruluşların mülkiyetine bırakılacaktır. Bu taşınmazlar için kamu tüzel kişilerinden herhangi bir bedel alınmayacaktır. Buradaki temel şart, meraların 3/5/2005 tarihi, yaylak ve kışlakların ise 20/6/2007 tarihi itibariyle belediyeler ile diğer kamu kurum ve kuruluşları adına tescilli olmasıdır.
Yukarıda (A) bölümünde belirtilen şartların tamamının gerçekleşmiş olması kaydı ile; bu nitelikteki taşınmazlar hakkında açılacak davalar ile Hazinece açılan ve halen derdest olan davalardan vazgeçilecek, açılan davalar sonucunda bu nitelikteki taşınmazların Hazine adına tesciline ya da özel siciline yazılmasına ilişkin olarak mahkemelerce verilen kararlar infaz edilmeyecektir.
3/5/2005 tarihinden önce Hazine adına tescil edilmiş ya da mera olarak sınırlandırılmış taşınmazlar ile 20/6/2007 tarihinden önce Hazine adına tescil edilmiş ya da yaylak ve kışlak olarak sınırlandırılmış taşınmazlar hakkında bu hükümler uygulanmayacaktır.
Ayrıca, bu hükümler, mülkiyetin tespiti amacıyla açılan ve 29/6/1938 tarihli ve 3533 sayılı Kanuna göre tahkim yolu ile görülen davalar sonucunda tapu kütüklerinin malik haneleri boşaltılan ve bu tarihler itibariyle belediyeler ile diğer kamu kurum ve kuruluşları adına tescilli olmayan taşınmazlar hakkında da uygulanmayacaktır.
C - Gerçek kişilerle özel hukuk tüzel kişileri hakkında yapılacak işlemler
a) Devredilebilecek taşınmazlar
Yukarıda (A) bölümünde belirtilen şartların tamamının gerçekleşmiş olması ve Mera Kanununun değişik geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında öngörülen bedelin ilgililerince Hazineye ödenmiş olması kaydı ile; bu nitelikteki taşınmazlardan Hazine adına tescil edilmesi gerekirken gerçek ya da özel hukuk tüzel kişileri adına tescil edilmiş olanlar hakkında açılacak davalar ile Hazinece bu kişiler aleyhine açılan ve halen derdest olan davalardan vazgeçilecek, açılan davalar sonucunda bu nitelikteki taşınmazların Hazine adına tesciline ya da mera, yaylak ve kışlak vasfı ile özel siciline yazılmasına ilişkin olarak mahkemelerce verilen kararlar infaz edilmeyecek, infaz yapılmış ise, Hazine adına tescilli taşınmazlar doğrudan, özel siciline yazılmış olan taşınmazlar ise vasıfları kaldırılarak Hazine adına tescilleri sağlandıktan sonra ilgililerine devredilecektir.
b) Devredilebilecek kişiler
Bu nitelikteki taşınmazlar; geçerli bir hukuki işlemle bu taşınmazları edinen yapı sahibi gerçek kişilere, bunların kanuni mirasçılarına ve özel hukuk tüzel kişilerine bedeli karşılığında devredilebilecektir. Mera Kanununun değişik geçici 3 üncü maddesinde akdi mirasçılardan söz edilmediği için, bunlara taşınmaz devri yapılmayacaktır.
c) Bedelin hesaplanması
Bu nitelikteki taşınmazların bedelleri, Mera Kanununun değişik geçici 3 üncü maddesine göre emlak ve rayiç bedellerinin toplamının yarısıdır. Emlak değeri, 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa göre hesaplanacaktır. Rayiç değer ise, Hazine taşınmazlarının satışına yetkili satış komisyonu tarafından 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ile bu Kanunun 74 üncü maddesine göre çıkarılan Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre belirlenecektir.
ç) Bedelin tahsili
Mera Kanununun değişik geçici 3 üncü maddesinde, taşınmazların bedelinin ödenmesi şart koşulduğundan, bu bedel peşin olarak tahsil edilecektir. Bu nedenle, bu taşınmazlarla ilgili olarak dava açmama, davadan vazgeçme ve devir işlemlerinin yapılması bedelin tamamının ödenmesine bağlıdır.
Bu madde uyarınca yapılan özel nitelikteki satışların 29/6/2001 tarihli ve 4706 Kanun kapsamında değerlendirilmesi doğru olmadığından, bu satışlardan elde edilen gelirlerden 4706 sayılı Kanunun 5 inci maddesine göre belediyelere pay verilmeyecek ve 20/7/1966 tarihli ve 775 sayılı Gecekondu Kanununa göre oluşturulan fon hesabına pay aktarılmayacaktır.
d) Uygulamanın talebe bağlı olması
Sözü edilen maddenin ikinci fıkrasında, uygulamanın talebe bağlı olarak yapılması öngörülmüştür. Bu nedenle, gerçek kişilerle özel hukuk tüzel kişilerine, talep halinde ve bedeli karşılığında taşınmaz devredilebilecektir.
Ancak, Hazinece dava açılması gereken durumlarda, dava açılmadan önce ilgililere yazılı tebligat yapılarak, bu maddeden yararlanmak isteyip istemediğinin sorulması ve verilecek otuz günlük sürede talep olmaması halinde, dava açılması gerekmektedir.
Ç - Maddenin üçüncü fıkrası gereğince yapılacak uygulama
Bu fıkra; maddenin birinci fıkrasında nitelikleri belirtilen taşınmazlardan, Hazine adına tescil edilmesi gerekirken sadece belediyeler adına tescil edilen ve belediyelerce konut veya işyeri yapılmak üzere bedelsiz olarak veya bedeli karşılığında gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine tahsis edilen, daha sonra Hazine tarafından ilgili belediye aleyhine açılan davalar sonucu mera, yaylak ve kışlak olarak sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilerek mera, yaylak ve kışlak özel siciline yazılan, fakat daha sonra Mera Kanunu hükümlerine göre mera, yaylak ve kışlak vasfı değiştirilerek Hazine adına tescil edilen taşınmazlardan; herhangi bir kamu hizmeti için gerekli olmayan, Hazinece herhangi bir tasarrufa konu edilmeyen ve halen tapuda Hazine adına kayıtlı olan taşınmazlar hakkında uygulanacaktır.
Bu fıkra gereğince uygulama yapılabilmesi için, bu nitelikteki taşınmazların herhangi bir kamu hizmeti için gerekli olmaması, Hazinece herhangi bir tasarrufa konu edilmemesi ve halen tapuda Hazine adına kayıtlı olması gereklidir.
Bu nitelikteki taşınmazların tahsis tarihindeki arsa değerlerine devir tarihine kadar geçen süre için yasal faiz eklenerek belirlenecek bedelin ilgililerce Hazineye ödenmesinden sonra, bu taşınmazların adlarına tahsis yapılan gerçek kişiler ile özel hukuk tüzel kişilerine devirleri yapılacaktır.
D - 4342 sayılı Mera Kanununun 14 üncü maddesi gereğince yapılacak tahsis amacı değişikliği işlemleri
27/5/2004 tarihli ve 5178 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile 4342 sayılı Mera Kanununun 14 üncü maddesinde yapılan değişikliğe göre; mera vasıflı taşınmazlardan maddede sayılan yerlerin tahsis amacının ilgili müdürlüğün talebi, komisyonun ve defterdarlığın uygun görüşü üzerine valilikçe değiştirilmesi ve vasıf değişikliği gerçekleştirilen bu taşınmazların tescillerinin Hazine adına, vakıf meralarının tescillerinin ise vakıf adına yapılması gerekmektedir.
Mera Kanununun 14 üncü maddesinin son fıkrasında; harman yeri, panayır, sıvat ve eyrek yerleri gibi kamu orta mallarının tahsis amacı değişikliğinde de bu madde hükmünün uygulanacağı belirtildiğinden; bu yerlerin tahsis amacı değişikliği işlemlerinin de, yukarıda belirtilen şekilde yapılması ancak, Mera Kanununun 30 uncu maddesi uyarınca; mera, yaylak ve kışlakların vasıf değişikliği işlemleri sırasında yirmi yıllık ot geliri esas alınarak komisyonca tespit edilen ücretin, bu taşınmazların vasıf değişikliği işlemlerinde ödenmemesi gerekmektedir.
E - Uygulama
Bu Tebliğin uygulaması il defterdarlıkları tarafından yapılır. Malmüdürlükleri, bu Tebliğle ilgili konularda, il defterdarlıklarının uygun görüşünü alırlar.
F - Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
10/8/2005 tarihli ve 25902 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bakanlığımızın 299 Sıra Sayılı Milli Emlak Genel Tebliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Tebliğ olunur.
...
MERA KANUNU
MERA KANUNU
Kanun Numarası: 4342
Kabul Tarihi : 25/2/1998
Yayımlandığı R.Gazete: Tarih: 28/2/1998 Sayı: 23272
Yayımlandığı Düstur : Tertip: 5 Cilt: 37 Sayfa:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 - Bu Kanunun amacı; daha önce çeşitli kanunlarla tahsis edilmiş veya
kadimden beri kullanılmakta olan mera, yaylak, kışlak ve kamuya ait otlak ve
çayırların tespiti, tahdidi ile köy veya belediye tüzel kişilikleri adına tah-
sislerinin yapılmasını, belirlenecek kurallara uygun bir şekilde kullandırılma-
sını, bakım ve ıslahının yapılarak verimliliklerinin artırılmasını ve sürdürül-
mesini, kullanımlarının sürekli olarak denetlenmesini, korunmasını ve gerekti-
ğinde kullanım amacının değiştirilmesini sağlamaktır.
Kapsam
Madde 2 - Bu Kanun, mera, yaylak ve kışlak alanları ile umuma ait çayır ve
otlak alanları kapsar.
Tanımlar
Madde 3 - Bu Kanunda geçen;
a) Mera Vasıf ve Kapasitesi: Meraların verimliliklerine göre sınıflandırıl-
masını,
b) Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,
c) Çayır: Taban suyunun yüksek bulunduğu veya sulanabilen yerlerde biçilmeye
elverişli, yem üretilen ve genellikle kuru ot üretimi için kullanılan yeri,
d) Mera: Hayvanların otlatılması ve otundan yararlanılması için tahsis edi-
len veya kadimden beri bu amaçla kullanılan yeri,
e) Yaylak: Çiftçilerin hayvanları ile birlikte yaz mevsimini geçirmeleri,
hayvanlarını otlatmaları ve otundan yararlanmaları için tahsis edilen veya ka-
dimden beri bu amaçla kullanılan yeri,
f) Kışlak: Hayvanların kış mevsiminde barındırılması ve otundan yararlanıl-
ması için tahsis edilen veya kadimden beri bu amaçla kullanılan yeri,
g) Otlatma Hakkı: Bir veya birden fazla köy veya belediyeye tahsis edilmiş
olan mera, yaylak ve kışlaklarda, çiftçilerin her birinin müşterek otlatabile-
ceği büyükbaş hayvan birimi sayısını,
h) Otlatma Kapasitesi: Belli bir alanda ve eşit zaman aralıkları ile uzun
yıllar bitki örtüsüne, toprak, su ve diğer tabii kaynaklara zarar vermeden ot-
latılabilecek büyükbaş hayvan birimi miktarını,
ı) Tahsis: Çayır, mera, yaylak ve kışlakların kullanımlarının verimlilik ve
sosyal adalet ilkelerine uygun şekilde düzenlenerek, münferiden ya da müştereken
yararlanılmak üzere bir veya birkaç köy ya da belediyeye bırakılmasını,
i) Tahdit: Çayır, mera, yaylak ve kışlak arazisi olduğuna karar verilen yer-
lerin sınırlarının usulüne uygun olarak ülke nirengi sistemine dayalı 1/5000
ölçekli haritalar üzerinde belirtilmesini ve bu sınırların arazi üzerinde kalıcı
işaretlerle işaretlenmesini,
j) Tespit: Bir yerin mera, yaylak ve kışlak arasizi olup olmadığının resmi
evrakla ve bilirkişi ifadeleri ile belgelendirilmesini,
k) Komisyon: Mera komisyonunu,
l) Teknik Ekip: Komisyonuna bağlı olarak görev yapacak ekipleri,
m) Otlak: Mera ile aynı niteliklere sahip yeri,
n) Büyükbaş Hayvan Birimi: Hayvan sayısının, bir büyükbaş hayvan birimi olan
500 kg canlı ağırlığa çevrilerek ifade edilen şeklini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Uygulama
Mera, Yaylak ve Kışlakların Hukuki Durumu
Madde 4 - Mera, yaylak ve kışlakların kullanma hakkı bir veya birden çok köy
veya belediyeye aittir. Bu yerler Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır.
Komisyonun henüz görevine başlamadığı yerlerde, evvelce çeşitli kanunlar
uyarınca yapılmış olan tahsislere ve teessüs etmiş teamüllere göre; mera, yaylak
ve kışlakların köy veya belediye halkı tarafından kullanılmasına devam olunur.
Mera, yaylak ve kışlaklar; özel mülkiyete geçirilemez, amacı dışında kulla-
nılamaz, zaman aşımı uygulanamaz, sınırları daraltılamaz. Ancak, kullanım hakkı
kiralanabilir. Kiralama ilkeleri yönetmelikle belirlenir.
Amaç dışı kullanılmak suretiyle vasıfları bozulan mera, yaylak ve kışlakları
tekrar eski konumuna getirmek amacı ile yapılan masraflar sebebiyet verenlerden
tahsil edilir.
Umuma ait çayır ve otlak yerlerinin kullanılmasında ve bunlardan faydanıl-
masında mera yaylak ve kışlaklara ilişkin hükümler uygulanır.
Mera, Yaylak ve Kışlak Olarak Tahsis Edilecek Yerler
Madde 5 - Komisyonca tespit edilecek ihtiyaca göre aşağıda belirtilen yerler
mera, yaylak ve kışlak olarak, köylere veya belediyelere tahsis edilir.
a) Kadimden beri mera, yaylak ve kışlak olarak kullanılan yerler ile aynı
amaçla kullanılmak üzere köy veya belediyelere tahsis ya da terk edilen yerler,
b) Devletin hüküm ve tasarrufunda veya Hazinenin mülkiyetinde bulunan ara-
zilerden etüt sonucu mera, yaylak ve kışlak olarak yararlanılabileceği anlaşı-
lan yerler,
c) Mera, yaylak ve kışlak olarak kullanılmak amacıyla kamulaştırılacak
yerler,
d) Tapu kayıtlarında mera, yaylak ve kışlak olarak görülen ve halen işgal
edilen yerler.
Komisyon ve Teknik Ekipler
Madde 6- Mera, yaylak ve kışlakların tespit, tahdit ve tahsisi Tarım ve
Köyişleri Bakanlığınca yapılır. Bu amaçla valinin görevlendireceği bir vali yar-
dımcısı başkanlığında; Bakanlık il müdürü, Bakanlık il müdürlüğünden konu uzmanı
bir ziraat mühendisi, Köy Hizmetleri il müdürlüğünden bir ziraat mühendisi,
defterdarlıktan veya bulunamaması halinde vali tarafından görevlendirilecek bir
hukukçu, Milli Emlak Müdürlüğünden bir temsilci, Kadastro Müdürlüğünden bir tek-
nik eleman, Ziraat Odası Başkanlığından bir temsilci olmak üzere sekiz kişiden
oluşan bir komisyon kurulur. Ayrıca orman içi, orman kenarı ve orman üst sını-
rında bulunan mera, yaylak ve kışlakların tespit, tahdit ve tahsisi çalışmala-
rında, ilgili orman teşkilatından bir orman mühendisi, 3083 sayılı Sulama Alan-
larında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu uyarınca reform bölgesi
ilan edilen alanlarda bulunan mera, yaylak ve kışlakların tespit, tahdit ve tah-
sisi çalışmalarında Tarım Reformu Teşkilatından bir ziraat mühendisi bu komis-
yonlarda üye olarak görevlendirilir.
Komisyonlar valilik onayı ile oluşturulur. Vali yardımcısının bulunmadığı
durumlarda komisyona Bakanlık il müdürü veya görevlendireceği konu uzmanı bir
ziraat mühendisi başkanlık eder.
Mera, yaylak ve kışlak varlığı ile hayvancılık potansiyeli dikkate alınarak
ihtiyaç duyulan il merkezi ve ilçelerde komisyona bağlı olarak çalışacak ve
tespit, ölçme, harita yapma ve yer gösterme çalışmalarını yapmak üzere "Teknik
Ekipler" oluşturulur.
(Değişik: 27.5.2004 t, 5178 sk.)
Bu ekipler; Bakanlık il veya ilçe müdürlüğünden bir ziraat mühendisi,
Köy Hizmetleri İl Müdürlüğünden bir ziraat mühendisi veya teknik eleman,
Kadastro Müdürlüğünden bir teknik eleman, Milli Emlak Müdürlüğünden bir temsilci,
orman içi, orman kenarı ve orman üst sınırı meraları ile ilgili olarak bir orman
mühendisi, 22.11.1984 tarihli ve 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine
Dair Tarım Reformu Kanununun uygulama alanlarında Tarım Reformu Teşkilatından bir
ziraat mühendisi ile meradan yararlanan köy ise köyün muhtarı, belediye ise
belediye temsilcisi ile komisyonun teklifi ve valinin onayı ile seçilen iki
mahalli bilirkişiden oluşur.
Teknik ekipler ilçelerde kaymakamın, illerde komisyonun teklifi ve valinin
onayı ile oluşturulur.
Komisyon ve teknik ekiplerin çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirle-
nir.
Duyuru
Madde 7- Komisyon çalışma alanına giren köy ve belediyeler ile inceleme
gün ve yerini, 9 uncu maddeye göre yapılacak tespit çalışmalarından en az otuz
gün önce bu köy ve belediyelerde, ayrıca bunların bağlı oldukları ilçelerde,
alışılmış araçlarla duyurulur. Ayrıca, durum ilgili orman teşkilatı müdürlük-
lerine, köy muhtarlıklarına ve belediye başkanlıklarına tebliğ edilir.
3402 sayılı Kadastro Kanunu uyarınca programa alınan yerler, çalışmaların
başlamasından en az 4 ay önce, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce, Bakanlığa
bildirilir. Bu süre içinde ilgili komisyonlar tarafından mera, yaylak ve kış-
lakların tespit ve tahdidi yapılarak, durum Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü-
ne intikal ettirilir.
Komisyonlar, yukarıda belirlenen süre içinde mera tespit ve tahdit işlem-
lerini yapmadığı takdirde, bu işlemler, 3402 sayılı Kadastro Kanunu hükümle-
rine göre kadastro komisyonlarınca gerçekleştirilir.
Tespit ve Tahsisten Önce Yapılacak İşler
Madde 8- İlgili köylerin muhtarları veya belediyelerin başkanları, yapılan
tebliğden itibaren otuz gün içinde mera, yaylak ve kışlakların tamamen veya
kısmen kendi köy veya belediyelerine ait olduğunu ispata yarayan bütün bilgi-
leri ve varsa belge örneklerini komisyona vermeye mecburdurlar. Muhtarlar veya
belediye başkanları, köy veya belediye sınırları içindeki ailelerin sayısını ve
bunlara ait hayvanların cins ve miktarları ile mera, yaylak ve kışlaklardan
kimlerin ne şekilde ve ne miktarda yararlandıklarını da, aynı süre içinde yazılı
olarak komisyona bildirmekle yükümlüdürler.
İlgili orman teşkilatı müdürlükleri, yapılan tebliğden itibaren otuz gün
içinde kendi bölgelerinde orman sınırları içinde bulunan mera, yaylak ve kışlak-
larla ilgili bilgileri ve belgeleri komisyona vermekle yükümlüdür.
Tapu sicil müdürlüğü ve ilgili diğer kuruluşlar mera, yaylak ve kışlak ola-
rak tespit edilecek yerlerin 5 inci maddede belirtilen şartları taşıdığını gös-
teren bilgi ve belge örneklerini, en kısa sürede komisyona vermekle yükümlüdür-
ler.
Tespit ve Tahdit Çalışmaları
Madde 9- Komisyonca görevlendirilen teknik ekipler mevcut mera, yaylak ve
kışlaklar ile bu Kanun gereğince mera, yaylak ve kışlak kapsamına alınacak alan-
ları tespit ederek bu alanların sınırlarının belirlenmesi ve işaret konulması
işlemlerini yapar, 1/5000 ölçekli haritalarını tanzim ederek bu yerleri sınır-
landırır.
Mera, yaylak ve kışlak olarak tespit edilen yerlerin, bu Kanunda gösterildi-
ği şekilde sınırlandırılmasına esas olmak üzere, yapılması gereken arazide sınır
belirlemesi ve işaret konulması işlemleri, ilgili köy muhtarları ile belediye
başkanlarının veya görevlendirecekleri temsilcilerinin de hazır bulunması kay-
dıyla gerçekleştirilir.
Teknik ekiplerce, bu Kanunun uygulandığı köy veya belediyelerin ekolojik,
tarımsal ve ekonomik özellikleriyle mevcut hayvan varlıkları ve bunların ge-
lecekteki muhtemel gelişmeleri dikkate alınarak, Bakanlıkça çıkarılacak yö-
netmelikteki normlara göre mera, yaylak ve kışlak ihtiyaçları tespit edilir.
Bu işlemlerin sonunda bir tutanak düzenlenir ve hazır bulunanlarca imza-
lanır.
(Değişik: 27.5.2004 t, 5178 sk.)
Çalışma alanları içinde orman tahdidi yapılmamış orman içi mera, yaylak
ve kışlaklar, Çevre ve Orman Bakanlığınca illerde görevlendirilen iki üyeden
oluşan komisyonun görüşü alınarak tespit edilir.
Mahkeme kararı ile kesin hükme bağlanan, orman tahdidi kesinleşen ve ka-
dastrosu yapılan yerlerde mera, yaylak ve kışlakların kesinleşmiş sınırları
esas alınır.
Bu Kanun uygulamalarında kullanılacak haritalar, Bakanlıkça gerektiğinde
gerçek veya tüzel kişilere ihale yolu ile yaptırılabilir.
Bakanlık bu ihaleler ile bu Kanun kapsamında uygulamaya konulan projelerde
gelecek yıllara yaygın yüklenmeye girişebilir.
Özel Sicile Kayıt
Madde 10- Mera, yaylak ve kışlak olarak tespit ve tahdit edilen yerlerin
haritalarının birer örneği, ilgili Tapu Sicil Müdürlüğüne gönderilir.
Kadastro gören yerler, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 16 ncı maddesinin
(B) bendine göre düzenlenen özel siciline kaydedilir.
Birden fazla il veya ilçenin sınırları içinde kalan mera, yaylak ve kışlak-
lar, idari sınırlar içerisinde kaldığı yerin Tapu Sicil Müdürlüğündeki özel
sicile kaydedilir.
Komisyonlarca, kadastro görmeyen yerlerde tespit, tahdit ve tahsisi yapılan
mera, yaylak ve kışlaklar Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce özel sicile kay-
dedilmek üzere Tapu Sicil Müdürlüklerine bildirilir.
Komisyon ve Kadastroca tespit, tahdit ve tahsisi yapılan mera, yaylak ve
kışlakların ayrıca Bakanlık il müdürlüğünce envanteri tutulur.
Tahsis İçin İhtiyaç Tespiti
Madde 11- Komisyon; bölgenin ekonomik durumunu, iklim özelliklerini, toprak
işleme esaslarını, arazi kullanma şekillerini ve kullanma kabiliyet sınıflarını
dikkate alarak mevcut mera, yaylak ve kışlaklar ile bu amaçla kullanılabilecek
diğer alanları, sulama ve geçit yerlerini tespit eder ve haritaları üzerinde
belirler.
Köy veya belediyenin münferiden veya müştereken yararlanacağı mera, yaylak
ve kışlak ihtiyacının belirlenmesinde, bu alanların karakter ve otlatma kapa-
sitesi, bitkisel ve hayvansal gelişme ve otlatılacak hayvan miktarı dikkate
alınır. Hesaplamada, bir büyükbaş hayvan birimi için verilmesi gerekli olan
mera, yaylak ve kışlak alanı üzerinden o yerlerdeki çiftçi ailelerinin otlatma
hakkı bulunur.
Tahsis Kararı
Madde 12- Komisyon, 11 inci maddeye göre belirlenen ihtiyacı karşılayacak
miktarda mera, yaylak ve kışlaklar ile bunlarla ilgili sulama ve geçit yeri
olarak tespit edilen alanları halkın ortak olarak yararlanmaları amacıyla,
o köy veya belediye tüzel kişiliğine tahsis eder ve tahsis kararı valiliğin
onayına sunulur. Bu kararda, tahsis edilen yerin niteliği, miktarı, sınırları,
hayvan sulama ve geçit yerleri, tahsis amacı, otlatma kapasitesi, aile işlet-
melerinin büyükbaş hayvan birimi üzerinden otlatma hakkı ve otlatabilecekleri
hayvan sayısı da belirtilir. İhtiyaçtan fazla çıkan kısım ise, ihtiyaç içinde
bulunan çevre köy veya belediyelerle hayvancılık yapan özel veya tüzel kişilere
kiralanabilir. Ancak kiralama durumu tahsis edilen köy ve belediyelerin hayvan
sayısına göre her 5 yılda yeniden değerlendirilir.
Ayrıca bu Kanun kapsamına alınmakla birlikte, ancak ıslah edilmek suretiyle
mera olarak kullanılabilecek alanlar, gerekli ıslah işlemlerini taahhüt eden
özel ve tüzel kişilere kiralanabilir.
Kiralama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.
Tahsis Kararının Tebliği, İlanı, İtirazı ve Kütüğe Kayıt
Madde 13- Teknik ekiplerce yapılan çalışmaların sonuçları komisyonca ilgili
köy ve belediyelerin ilan yerlerinde 30 gün süre ile askıda kalır.
Teknik ekiplerin tespit ve tahdit sonuçlarına karşı askı ilanı süresi için-
de komisyona itiraz edilebilir.
Komisyon yapılan itirazları 60 gün içinde karara bağlar.
Komisyonun itirazları inceleyerek aldığı kararlar ile tahsis kararları, o
yerin köy muhtarlığı ile belediye başkanlığına, defterdarlık veya mal müdürlü-
ğüne, ilgili orman müdürlüğüne ve Tarım Reformu Teşkilatına tebliğ edilir.
Ayrıca köy ve belediyelerde ve bunların bağlı olduğu ilçelerde alışılmış araç-
larla ilan edilir ve bu konuda tutanaklar ve haritalar eklenecek 30 gün süre
ile askıya çıkartılır.
Komisyon kararlarına karşı 30 günlük askı ilan süresi ve tebligatı gerekti-
ren hallerde tebliğden itibaren 30 günlük süre içinde asliye hukuk mahkemesine,
kadastro yapılan yerlerde ise kadastro mahkemesine dava açılabilir.
Dava konusu mera, yaylak ve kışlakların kadastro çalışma alanı dışında kal-
ması halinde kadastro mahkemelerinin yetkisi bu alanlarla ilgili davaları da
kapsar.
30 günlük ilan süresi içinde haklarında dava açılmayan kararlar kesinleşir
ve tapu sicil müdürlüğüne gönderilerek özel sicile kaydedilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Tahsis Amacının Değiştirilmesi
Tahsis Amacının Değiştirilmesi
Madde 14- (Değişik: 27.5.2004 t, 5178 sk.)
Tahsis amacı değiştirilmedikçe mera, yaylak ve kışlaktan bu Kanunda gösterilenden
başka şekilde yararlanılamaz. Ancak, bu Kanuna veya daha önceki kanunlara göre mera,
yaylak ve kışlak olarak tahsis edilmiş olan veya kadimden beri bu amaçla kullanılan
arazilerden;
a) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının talebi üzerine, 3213 sayılı Maden Kanunu
ve 6326 sayılı Petrol Kanunu hükümlerine göre, arama faaliyetleri sonunda rezervi
belirlenen maden ve petrol faaliyeti için zaruri olan,
b) Kültür ve Turizm Bakanlığının talebi üzerine, turizm yatırımları için zaruri olan,
c) Kamu yatırımları yapılması için gerekli bulunan,
d) Köy yerleşim yeri ile uygulama imar planı veya uygulama planlarına ilave imar
planlarının hazırlanması, toprak muhafazası, gen kaynaklarının korunması, milli park
ve muhafaza ormanı kurulması, doğal, tarihi ve kültürel varlıkların korunması, sel
kontrolü, akarsular ve kaynakların düzenlenmesi için ihtiyaç duyulan,
e) 442 sayılı Köy Kanununun 13 ve 14 üncü maddeleri kapsamında kullanılmak üzere
ihtiyaç duyulan,
f) Ülke güvenliği ve olağanüstü hal durumlarında ihtiyaç duyulan,
g) Doğal afet bölgelerinde yerleşim yeri için ihtiyaç duyulan,
Yerlerin, ilgili müdürlüğün talebi, komisyonun ve defterdarlığın uygun görüşü
üzerine, valilikçe tahsis amacı değiştirilebilir ve söz konusu yerlerin tescilleri
Hazine adına, vakıf meralarının tescilleri ise vakıf adına yaptırılır.
Birinci fıkranın (a) bendi kapsamında başvuruda bulunan işletmeciler ile (c) bendi
kapsamında başvuruda bulunan kamu kurumları faaliyetlerini çevreye ve kalan mera
alanlarına zarar vermeyecek şekilde yürütmekle ve kendilerine tahsis edilen yerleri
tahsis süresi bitiminde eski vasfına getirmekle yükümlüdürler. Bu yerler tahsis
süresi bitiminde özel sicile kaydedilir.
Komisyon gerektiğinde; 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine
Dair Tarım Reformu Kanununun uygulanmasını Bakanlıktan talep edebilir ve köy
veya belediyelerde toplulaştırma projeleri uygulatabilir.
Durum ve sınıfı çok iyi, iyi ve orta ile arazi kullanım kabiliyet sınıfı
bir, iki, üç olan mera, yaylak ve kışlaklarda birinci fıkranın (a), (f) ve (g)
bentleri hariç, tahsis amacı değişikliği yapılamaz.
Bu Kanun kapsamında, 3213 sayılı Maden Kanunu ve 6326 sayılı Petrol Kanunu
hükümlerine göre arama ve işletme faaliyetlerinin yürütülmesi ile ilgili usul
ve esaslar Bakanlıkça çıkartılacak bir yönetmelikle düzenlenir.
Harman yeri, panayır, sıvat ve eyrek yerleri gibi kamu orta mallarının
tahsis amacı değişikliğinde bu madde hükümleri uygulanır.
Tahsis Kararında Değişiklik
Madde 15- Köy veya belediyelerin mera, yaylak ve kışlak ihtiyaçlarındaki
değişme ve gelişmeler göz önünde tutularak, tahsis kararının değiştirilmesi
komisyonun teklifi üzerine valiliğin onayı ile yapılır. Ancak bu değişikliğin
yapılabilmesi için, son tahsis kararından itibaren beş yıl geçmiş olması ge-
rekir. Bu süre, 14 üncü maddede öngörülen tahsis amacının değiştirilmesi ba-
kımından uygulanmaz.
Tahsis kararındaki değişiklikler mera, yaylak ve kışlaklarla ilgili özel
sicile işlenir.
Zilyedlik Yoluyla Yapılmış Olan Tesciller
Madde 16- Komisyonlar, köy ve belediyelere tahsisli veya kadimden beri bu
amaçla kullanılan mera, yaylak ve kışlaklar üzerinde zilyedlik yoluyla hasım
gösterilmeksizin yapılmış bulunan tescillerin iptalini sağlamak üzere, durumu
Hazineye ihbar etmekle yükümlüdürler.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Mera, Yaylak ve Kışlakların Korunma, Bakım ve Islahı
Sınırların İşaretlenmesi
Madde 17- Tespit, tahdit ve tahsis edilen mera, yaylak ve kışlakların çev-
releri, teknik esaslara uygun olarak sınır işaretleriyle belirlenir.
Mera Araştırma Bölümlerinin Kurulması
Madde 18- Mera, yaylak ve kışlakların bakım, ıslah, koruma, kontrol ve uy-
gun kullanımını sağlamak için, araştırma, planlama, ıslah projeleri, otlatma
zamanı, kullanma sistemi, koruma ve kontrol tedbirlerini tespit etmek üzere;
Bakanlıkça uygun görülen yerlerde, mevcut zirai araştırma enstitüleri ve üni-
versiteler bünyesinde mevzuat çerçevesinde mera araştırma bölümleri kurulur ve
mevcut bulunanlar yukarıdaki amaca hizmet edebilecek şekilde yeniden düzenle-
nebilir.
Mera, Yaylak ve Kışlakların Korunması
Madde 19- Muhtarlar ve belediye başkanları; mera, yaylak ve kışlakların ve
sınır işaretlerinin korunmasından ve ayrıca tahsis amacına göre en iyi şekilde
kullanılmasının sağlanmasından sorumludur. Muhtarlar ve belediye başkanları
ayrıca, geliştirme projelerinde öngörülen hususların yerine getirilmesinde,
kamu görevlilerine yardımcı olmakla görevli ve sorumludurlar.
Bu amaçla ilgili köy ve belediyelerde "Mera Yönetim Birlikleri" kurulur.
Mera Yönetim Birliklerinin kuruluş ve çalışma esas ve usulleri yönetmelikle
belirlenir.
Muhtarlar ve belediye başkanları, mera, yaylak ve kışlaklara tecavüz oldu-
ğu takdirde durumu derhal Bakanlık il veya ilçe müdürlüğüne, il ve ilçe mü-
dürlükleri de valilik veya kaymakamlığa bildirmekle yükümlüdürler. Bu makam-
larca 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyedliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi
Hakkında Kanun veya 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75 inci maddesi uya-
rınca gerekli işlemler yapılır.
İnşaat Yasağı
Madde 20 - Yaylak ve kışlaklarda, 442 sayılı Köy Kanununda öngörülen inşaat-
lar ile valiliklerden izin alınmak suretiyle imar mevzuatına göre yapılacak kul-
lanma amacına uygun mandıra, suluk, sundurma ve süreklilik göstermeyen barınak
ve ağıllar ile Turizm Bakanlığının talebi üzerine turizme açılması uygun görülen
bölgelerde ahşap yapılar dışında, ev, ahır ve benzeri inşaatlar yapılamaz.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Mera, Yaylak ve Kışlak İddiasının İspatı
Madde 21 - Bu Kanuna göre tahsis yapılmış olan köy veya belediyelerde, mera,
yaylak ve kışlak alanları ile ilgili iddialar, ilgili tapu sicil müdürlüğünde
tutulan özel sicillerin tanziminden sonra, ancak bu sicildeki kayda dayanılarak
ispat edilir.
Tahsis kararlarında belirtilen haklara tahsislerin kesinleştiği tarihten
itibaren 5 yıl geçtikten sonra tespitlerden önceki hukuki sebeplere dayanılarak
itiraz edilemez ve bunlara karşı dava açılamaz.
Yararlanma Hakkı ve Kapsamı
Madde 22 - Çiftçi ailelerinin bir mera, yaylak ve kışlaktan yararlanabilme-
leri için, bu yerin bulunduğu köy veya belediye sınırları içinde, tahsisin ya-
pıldığı tarihte en az altı aydan beri ikamet ediyor olmaları gerekir. Ancak,
Devletçe naklen yerleştirilenler için bu şart aranmaz.
Köy ve belediye sınırları içinde arazisi olmakla birlikte tahsis kararı
kapsamına girmeyen çiftçi aileleri, o köy veya belediyeye tahsis edilen mera,
yaylak ve kışlaktan yararlanamazlar.
Başka yere yerleşme amacı ile bulundukları yeri terkeden çiftçi aileleri,
yararlanma hakkını kaybeder. Ancak, bunların sürekli ikamet amacıyla geri dön-
meleri halinde, bu hak komisyon kararı ile tanınabilir.
Göçerlerin mera, yaylak ve kışlaklardan yararlandırılmalarında bu Kanun hü-
kümleri uygulanır.
Göçerlerle ilgili uygulama usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir.
Aşırı Otlatmanın Önlenmesi
Madde 23 - Mera, yaylak ve kışlağa, komisyonun tahsis kararında belirtilen
miktardan fazla hayvan sokulamaz.
Ancak, daha sonra bakım, koruma ve ıslah sonucu mera, yaylak ve kışlağın
otlatma ve barındırma kapasitesinde bir artışın olması halinde, köy veya bele-
diyelerin teklifi üzerine veya doğrudan doğruya komisyonca yeniden tespit yapı-
larak otlatılacak hayvan miktarı artırılabilir.
Sonradan Yerleşenlerle Yeni Ailelerin Yararlanma Hakkı
Madde 24 - Köy veya belediye sınırları içinde çiftçilikle geçinmek üzere
yerleşenlerle bu yerleşim yerinde oturup yeni aile kuranlara; mera, yaylak ve
kışlağın o tarihteki yeterlilik durumu dikkate alınarak, komisyon tarafından
yararlanma hakkı tanınabilir.
İhtiyaç Fazlası Ürünlerin Satılması
Madde 25 - Mera, yaylak ve kışlaklardan elde edilen ürünlerin ihtiyaç faz-
lası, Mera Yönetim Birlikleri kararı ile satılabilir. Bu satıştan elde edilen
gelir, mera alanlarının geliştirilmesi amacı ile köy sandığına veya belediye
bütçesinde ayrı bir hesaba gelir kaydedilir ve amacı dışında kullanılamaz.
Mera, Yaylak ve Kışlaklardan Yararlananların Yükümlülükleri
Madde 26 - Mera, yaylak ve kışlaklardan yararlanan çiftçi aileleri, yapıla-
cak bakım ve ıslah çalışmalarına ait giderlere, komisyonca gerekli görülmesi
halinde, valiliğin onayı ile belirlenecek süre ve miktarlarda katılmakla yüküm-
lüdürler. Bu katılma şekli nakdi olabileceği gibi, işçilik, araç, makina veya
bunların işletme giderleri şeklinde de olabilir.
Mera, yaylak ve kışlaklardan komisyonca tespit edilecek otlatma haklarına
göre yararlanacak hak sahipleri bölgenin ekonomik durumu, otlatma kapasitesi ve
otlatma süresi dikkate alınarak, komisyonca her yıl tespit edilecek belli bir
ücreti ödemekle yükümlüdürler. Bu alanlarda otlatma hakkının üstünde hayvan
otlatılamaz, otlatma haklarından fazla hayvan otlatanlardan bu ücret, fazla
her hayvan sayısı için üç katı olarak tahsil edilir. Muhtarlık veya belediye-
ler tarafından bu amaçla yapılacak tahsilat, o yerin mera alanlarının ıslah ve
geliştirilmesi amacı ile köy sandığına veya belediye bütçeinde ayrı bir hesaba
gelir kaydedilir ve amacı dışında kullanılamaz.
Komisyonca tespit edilen ücret ve para cezalarının takip ve tahsilinde 6183
sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
Yükümlülükleri Yerine Getirmeyenler
Madde 27 - 26 ncı maddede öngörülen hususlara riayet etmeyen ve yükümlülük-
lerini yerine getirmeyenlerin mera, yaylak ve kışlaklardan yararlanma hakları,
Bakanlık taşra teşkilatının teklifi ve valilik onayı ile en az 7 gün, en çok 30
gün süre ile geçici olarak, aynı fiilin tekrarı halinde ise yararlanma hakkı bir
otlatma dönemi için iptal edilir.
Yasaklanmış yerlerde hayvanlarını otlatmaya devam edenlerle mera, yaylak
ve kışlak arazisini sürmek sureti ile tahrip edenler ve izinsiz inşaat yapan-
lar hakkında, valilik tarafından 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyedliğine Yapılan
Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanun ile Türk Ceza Kanununun 513 üncü ve deva-
mı maddelerine göre gerekli kanuni işlem yapılır.
Birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen fiilleri işleyenleri zamanında
duyurmayan muhtar, belediye başkanı gibi bu Kanunun uygulanmasında görev ve
sorumluluk verilen kişiler hakkında, genel hükümlere göre işlem yapılır.
Orman Bölgelerinden Yararlanma
Madde 28 - Orman bölgelerindeki köy ve belediyelere tahsis edilen mera,
yaylak ve kışlaklardan o köy veya belediye halkı, bu Kanun ve 6831 sayılı Orman
Kanunu gereğince konulan kayıtlara uymak şartı ile yararlanırlar.
Orman Bakanlığı, orman içi, orman kenarı ve orman üst sınırı mera, yaylak,
kışlak ve otlakların koruma, bakım ve ıslahı konusunda kanunlar ile verilen
görevi yapmaya devam eder.
Sınır Değişikliği
Madde 29 - Özel kanunları gereğince köy ve belediye veya diğer mülki idare
sınırlarında yapılacak değişiklikler, mera, yaylak ve kışlaklara ilişkin tahsis
kararlarını etkilemez.
Mali Hükümler (1)
Madde 30 - (Değişik: 20/6/2001-4684/13 md.)
Bu Kanunla Bakanlığa verilen görevlerin gerçekleştirilmesi amacıyla personel
giderleri hariç her türlü cari, yatırım ve transfer giderleri ile huzur haklarının
ödenmesinde kullanılmak üzere;
a) Her türlü tütün mamulleri ile alkollü içkilerin imalat ve ithalatçıları tarafından yurt
içinde yapılacak teslimlerde satış fiyatı üzerinden hesaplanacak yüzde 3 oranında
alınacak pay,
b) Bu Kanuna göre otlatma amacıyla kiraya verilen mera, yaylak ve kışlaklardan
yönetmelikte belirtilen usule göre alınacak ücretler,
-------------------------
(1) Bu madde başlığı; "Fon Kurulması" iken, 20/6/2001 tarihli ve 4684 sayılı Kanunla
metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
c) Üreticilerden satın alınan sütün satın alma bedelinin binde 1`i oranında, süt işleyen
kuruluşlarca yapılacak kesinti,
d) Yurt içinde yetiştirilen ve satışı yapılan büyük ve küçükbaş canlı hayvanların satış
bedellerinin binde 1`i oranında satıcılarından alınacak pay,
e) (Değişik: 27.5.2004 t, 5178 sk.)
Tahsis amacı değişikliği talebinde bulunan gerçek ve tüzel kişilerden,
14 üncü maddenin birinci fıkrasının (e), (f), (g) bentleri ve vakıf meraları ile toprak
muhafaza, sel ve taşkın kontrolü amacıyla yapılacak her türlü ağaçlandırma ve erozyon
kontrolü çalışmaları ilgili tahsis amacı değişiklikleri hariç, tahsis amacı değiştirilen
mera, yaylak ve kışlaklardan elde olunacak yirmi yıllık ot geliri esas alınarak,
komisyonca tespit edilerek alınacak ücret,
f) Yayla turizmi amacıyla 20 nci madde çerçevesinde verilecek yapı izinlerinden
valiliklerce tespit edilecek miktarda alınan yapı ruhsat ücretleri ile bu yerlerin yıllık kira
bedelleri,
g) Her türlü bağış ve yardımlar,
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına yatırılır. Yatırılan
bu tutarlar Maliye Bakanlığınca bir yandan genel bütçeye özel gelir, diğer yandan
Bakanlık bütçesinde açılacak tertiplere özel ödenek kaydedilir. Kaydedilen özel
ödeneklerden yılı içerisinde kullanılmayan tutarlar, Maliye Bakanlığınca söz konusu
Bakanlığın ertesi yıl bütçesine devren özel gelir ve ödenek kaydedilir.
Bu maddede belirtilen gelirler, tahsilatın yapıldığı tarihi takip eden ayın 15`ine kadar
saymanlık hesabına yatırılır ve gelirlerin tahsilatında 6183 sayılı Amme Alacaklarının
Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
Bu madde uyarınca yapılacak tahsilatlara ilişkin diğer hususlar ile Bakanlık bütçesine
özel ödenek kaydedilen tutarların harcama usul ve esasları ile ödenecek huzur hakları
Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelikle
düzenlenir.
Yönetmelik
Madde 31- Bu Kanunun uygulanması ile ilgili hususlar; ilgili bakanlıklar
ve kuruluşların da görüşleri alınarak Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikle
düzenlenir.
ALTINCI BÖLÜM
Değiştirilen ve Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
Madde 32 - (9/5/1985 tarih ve 3202 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin (f) ben-
dinin değiştirilmesi ile ilgili olup, yerine işlenmiştir.)
Madde 33 - (3/4/1930 tarih ve 1580 sayılı Kanunun 159 uncu maddesinin
değiştirilmesi ile ilgili olup,yerine işlenmiştir.)
Madde 34 - (18/3/1924 tarih ve 442 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin de-
ğiştirilmesi ile ilgili olup, yerine işlenmiştir.)
Madde 35 - (3/5/1985 tarih ve 3194 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin dördün-
cü fıkrasının değiştirilmesi ile ilgili olup, yerine işlenmiştir.)
Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
Madde 36- 1) 17.10.1983 tarih ve 2924 sayılı Orman Köylülerinin Kalkın-
malarının Desteklenmesi Hakkında Kanunun 10 uncu maddesi,
2) 22.11.1984 tarih ve 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine
Dair Tarım Reformu Kanununun 15 inci maddesi,
3) 26.2.1985 tarih ve 3155 sayılı Tarım Reformu Genel Müdürlüğünün Kuruluş
ve Görevleri Hakkında Kanunun 8 inci maddesinin (d) bendi ve 10 uncu maddesinin
(c) bendi,
4) 9.5.1985 tarih ve 3202 sayılı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Teşkilat
ve Görevleri Hakkında Kanunun 9 uncu maddesinin (d) bendi,
5) 7 Ramazan 1274 tarihli Kanunname-i Arazinin 97, 98, 99, 100, 101, 102
ve 105 inci maddeleri,
Yürürlükten kaldırılmıştır.(1)
YEDİNCİ BÖLÜM
Geçici ve Son Hükümler
Geçici Madde 1- Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce mera, yaylak ve kış-
laklarla ilgili olarak adli yargıda görülmekte olan davalara devam olunur. Ko-
misyonlar, bu davaların sonuçlanmasını bekler.
Geçici Madde 2 - (Ek: 11/6/1998 - 4368/3 md.)
1998 Mali Yılına münhasır ve 30 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) ben-
dinin 1 numaralı alt bendindeki gelire karşılık olmak üzere, bütçe kapsamın-
daki fonlara ait ödeneklerin yüzde biri tutarındaki miktar, 1998 yılı için
bütçe kapsamına alınan Mera Fonuna aktarılır.
(Ek: 27.5.2004 t, 5178 sk.)
GEÇİCİ MADDE 3. - Belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde kalan ve 1.1.2003
tarihinden önce kesinleşen imar planları içerisinde yerleşim yeri olarak işgal
edilerek mera olarak kullanımı teknik olarak mümkün olmayan yerlerin tahsis amacı
değiştirilerek Hazine adına tescilleri yapılır. Ancak ilgili belediye veya kamu kurum
ve kuruluşları adına tescil edilmiş olanların dava konusu olup olmadığına bakılmaksızın
ücretsiz olarak tescilleri aynen ibka edilir. Hazine adına tescil edilmesi gerekirken
gerçek veya tüzel kişilere tescil edilmiş taşınmazlara ilişkin açılan davalardan,
emlak ve rayiç bedellerinin toplamının yarısı üzerinden taşınmazların halen maliki
olan kişilerce Hazineye bedelinin ödenmesi kaydıyla vazgeçilir. Evvelce açılan
davalarda Hazine lehine kesinleşen kararlara konu taşınmazların tapuları aynı
esaslara göre önceki maliklerine veya kanuni mirasçılarına devredilir.
Yürürlük
Madde 37- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 38- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
------------------
(1) Kanunname-i Arazi`nin;Türk Medeni Kanunu ve 11/5/1929 tarih ve 501 numaralı
Büyük Millet Meclisi Kararı ile 27/1/1943 tarih ve E.5,K.7 sayılı Temyiz
Mahkemesi Tevhidi İçtihad kararı karşısında yürürlükte olmadığı kanaatine
varıldığından sözkonusu Kanun, Mevzuat Külliyatına alınmamıştır.
Yürürlükte olup olmadığı tartışmalı olan ve bu madde ile kaldırılan hüküm-
lerden sonra Kanunname-i Arazi`nin yürürlükte olan hükümlerinin kalmadığı
düşünülmektedir.
7647-1
4342 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE
Kanun Farklı Tarihte Yürürlüğe Giren Maddeleri Yürürlüğe Giriş
No Tarihi
------ ----------------------------------------------------------------------- ---------------------
4368 -- 28.2.1998 tari-
hinden geçerli
olmak üzere ya-
yımı olan 14/6/1998
tarihinde
4684 - 13 üncü madde hükmü 1/1/2002
7647-2
Kanun Numarası: 4342
Kabul Tarihi : 25/2/1998
Yayımlandığı R.Gazete: Tarih: 28/2/1998 Sayı: 23272
Yayımlandığı Düstur : Tertip: 5 Cilt: 37 Sayfa:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 - Bu Kanunun amacı; daha önce çeşitli kanunlarla tahsis edilmiş veya
kadimden beri kullanılmakta olan mera, yaylak, kışlak ve kamuya ait otlak ve
çayırların tespiti, tahdidi ile köy veya belediye tüzel kişilikleri adına tah-
sislerinin yapılmasını, belirlenecek kurallara uygun bir şekilde kullandırılma-
sını, bakım ve ıslahının yapılarak verimliliklerinin artırılmasını ve sürdürül-
mesini, kullanımlarının sürekli olarak denetlenmesini, korunmasını ve gerekti-
ğinde kullanım amacının değiştirilmesini sağlamaktır.
Kapsam
Madde 2 - Bu Kanun, mera, yaylak ve kışlak alanları ile umuma ait çayır ve
otlak alanları kapsar.
Tanımlar
Madde 3 - Bu Kanunda geçen;
a) Mera Vasıf ve Kapasitesi: Meraların verimliliklerine göre sınıflandırıl-
masını,
b) Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,
c) Çayır: Taban suyunun yüksek bulunduğu veya sulanabilen yerlerde biçilmeye
elverişli, yem üretilen ve genellikle kuru ot üretimi için kullanılan yeri,
d) Mera: Hayvanların otlatılması ve otundan yararlanılması için tahsis edi-
len veya kadimden beri bu amaçla kullanılan yeri,
e) Yaylak: Çiftçilerin hayvanları ile birlikte yaz mevsimini geçirmeleri,
hayvanlarını otlatmaları ve otundan yararlanmaları için tahsis edilen veya ka-
dimden beri bu amaçla kullanılan yeri,
f) Kışlak: Hayvanların kış mevsiminde barındırılması ve otundan yararlanıl-
ması için tahsis edilen veya kadimden beri bu amaçla kullanılan yeri,
g) Otlatma Hakkı: Bir veya birden fazla köy veya belediyeye tahsis edilmiş
olan mera, yaylak ve kışlaklarda, çiftçilerin her birinin müşterek otlatabile-
ceği büyükbaş hayvan birimi sayısını,
h) Otlatma Kapasitesi: Belli bir alanda ve eşit zaman aralıkları ile uzun
yıllar bitki örtüsüne, toprak, su ve diğer tabii kaynaklara zarar vermeden ot-
latılabilecek büyükbaş hayvan birimi miktarını,
ı) Tahsis: Çayır, mera, yaylak ve kışlakların kullanımlarının verimlilik ve
sosyal adalet ilkelerine uygun şekilde düzenlenerek, münferiden ya da müştereken
yararlanılmak üzere bir veya birkaç köy ya da belediyeye bırakılmasını,
i) Tahdit: Çayır, mera, yaylak ve kışlak arazisi olduğuna karar verilen yer-
lerin sınırlarının usulüne uygun olarak ülke nirengi sistemine dayalı 1/5000
ölçekli haritalar üzerinde belirtilmesini ve bu sınırların arazi üzerinde kalıcı
işaretlerle işaretlenmesini,
j) Tespit: Bir yerin mera, yaylak ve kışlak arasizi olup olmadığının resmi
evrakla ve bilirkişi ifadeleri ile belgelendirilmesini,
k) Komisyon: Mera komisyonunu,
l) Teknik Ekip: Komisyonuna bağlı olarak görev yapacak ekipleri,
m) Otlak: Mera ile aynı niteliklere sahip yeri,
n) Büyükbaş Hayvan Birimi: Hayvan sayısının, bir büyükbaş hayvan birimi olan
500 kg canlı ağırlığa çevrilerek ifade edilen şeklini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Uygulama
Mera, Yaylak ve Kışlakların Hukuki Durumu
Madde 4 - Mera, yaylak ve kışlakların kullanma hakkı bir veya birden çok köy
veya belediyeye aittir. Bu yerler Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır.
Komisyonun henüz görevine başlamadığı yerlerde, evvelce çeşitli kanunlar
uyarınca yapılmış olan tahsislere ve teessüs etmiş teamüllere göre; mera, yaylak
ve kışlakların köy veya belediye halkı tarafından kullanılmasına devam olunur.
Mera, yaylak ve kışlaklar; özel mülkiyete geçirilemez, amacı dışında kulla-
nılamaz, zaman aşımı uygulanamaz, sınırları daraltılamaz. Ancak, kullanım hakkı
kiralanabilir. Kiralama ilkeleri yönetmelikle belirlenir.
Amaç dışı kullanılmak suretiyle vasıfları bozulan mera, yaylak ve kışlakları
tekrar eski konumuna getirmek amacı ile yapılan masraflar sebebiyet verenlerden
tahsil edilir.
Umuma ait çayır ve otlak yerlerinin kullanılmasında ve bunlardan faydanıl-
masında mera yaylak ve kışlaklara ilişkin hükümler uygulanır.
Mera, Yaylak ve Kışlak Olarak Tahsis Edilecek Yerler
Madde 5 - Komisyonca tespit edilecek ihtiyaca göre aşağıda belirtilen yerler
mera, yaylak ve kışlak olarak, köylere veya belediyelere tahsis edilir.
a) Kadimden beri mera, yaylak ve kışlak olarak kullanılan yerler ile aynı
amaçla kullanılmak üzere köy veya belediyelere tahsis ya da terk edilen yerler,
b) Devletin hüküm ve tasarrufunda veya Hazinenin mülkiyetinde bulunan ara-
zilerden etüt sonucu mera, yaylak ve kışlak olarak yararlanılabileceği anlaşı-
lan yerler,
c) Mera, yaylak ve kışlak olarak kullanılmak amacıyla kamulaştırılacak
yerler,
d) Tapu kayıtlarında mera, yaylak ve kışlak olarak görülen ve halen işgal
edilen yerler.
Komisyon ve Teknik Ekipler
Madde 6- Mera, yaylak ve kışlakların tespit, tahdit ve tahsisi Tarım ve
Köyişleri Bakanlığınca yapılır. Bu amaçla valinin görevlendireceği bir vali yar-
dımcısı başkanlığında; Bakanlık il müdürü, Bakanlık il müdürlüğünden konu uzmanı
bir ziraat mühendisi, Köy Hizmetleri il müdürlüğünden bir ziraat mühendisi,
defterdarlıktan veya bulunamaması halinde vali tarafından görevlendirilecek bir
hukukçu, Milli Emlak Müdürlüğünden bir temsilci, Kadastro Müdürlüğünden bir tek-
nik eleman, Ziraat Odası Başkanlığından bir temsilci olmak üzere sekiz kişiden
oluşan bir komisyon kurulur. Ayrıca orman içi, orman kenarı ve orman üst sını-
rında bulunan mera, yaylak ve kışlakların tespit, tahdit ve tahsisi çalışmala-
rında, ilgili orman teşkilatından bir orman mühendisi, 3083 sayılı Sulama Alan-
larında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu uyarınca reform bölgesi
ilan edilen alanlarda bulunan mera, yaylak ve kışlakların tespit, tahdit ve tah-
sisi çalışmalarında Tarım Reformu Teşkilatından bir ziraat mühendisi bu komis-
yonlarda üye olarak görevlendirilir.
Komisyonlar valilik onayı ile oluşturulur. Vali yardımcısının bulunmadığı
durumlarda komisyona Bakanlık il müdürü veya görevlendireceği konu uzmanı bir
ziraat mühendisi başkanlık eder.
Mera, yaylak ve kışlak varlığı ile hayvancılık potansiyeli dikkate alınarak
ihtiyaç duyulan il merkezi ve ilçelerde komisyona bağlı olarak çalışacak ve
tespit, ölçme, harita yapma ve yer gösterme çalışmalarını yapmak üzere "Teknik
Ekipler" oluşturulur.
(Değişik: 27.5.2004 t, 5178 sk.)
Bu ekipler; Bakanlık il veya ilçe müdürlüğünden bir ziraat mühendisi,
Köy Hizmetleri İl Müdürlüğünden bir ziraat mühendisi veya teknik eleman,
Kadastro Müdürlüğünden bir teknik eleman, Milli Emlak Müdürlüğünden bir temsilci,
orman içi, orman kenarı ve orman üst sınırı meraları ile ilgili olarak bir orman
mühendisi, 22.11.1984 tarihli ve 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine
Dair Tarım Reformu Kanununun uygulama alanlarında Tarım Reformu Teşkilatından bir
ziraat mühendisi ile meradan yararlanan köy ise köyün muhtarı, belediye ise
belediye temsilcisi ile komisyonun teklifi ve valinin onayı ile seçilen iki
mahalli bilirkişiden oluşur.
Teknik ekipler ilçelerde kaymakamın, illerde komisyonun teklifi ve valinin
onayı ile oluşturulur.
Komisyon ve teknik ekiplerin çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirle-
nir.
Duyuru
Madde 7- Komisyon çalışma alanına giren köy ve belediyeler ile inceleme
gün ve yerini, 9 uncu maddeye göre yapılacak tespit çalışmalarından en az otuz
gün önce bu köy ve belediyelerde, ayrıca bunların bağlı oldukları ilçelerde,
alışılmış araçlarla duyurulur. Ayrıca, durum ilgili orman teşkilatı müdürlük-
lerine, köy muhtarlıklarına ve belediye başkanlıklarına tebliğ edilir.
3402 sayılı Kadastro Kanunu uyarınca programa alınan yerler, çalışmaların
başlamasından en az 4 ay önce, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce, Bakanlığa
bildirilir. Bu süre içinde ilgili komisyonlar tarafından mera, yaylak ve kış-
lakların tespit ve tahdidi yapılarak, durum Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü-
ne intikal ettirilir.
Komisyonlar, yukarıda belirlenen süre içinde mera tespit ve tahdit işlem-
lerini yapmadığı takdirde, bu işlemler, 3402 sayılı Kadastro Kanunu hükümle-
rine göre kadastro komisyonlarınca gerçekleştirilir.
Tespit ve Tahsisten Önce Yapılacak İşler
Madde 8- İlgili köylerin muhtarları veya belediyelerin başkanları, yapılan
tebliğden itibaren otuz gün içinde mera, yaylak ve kışlakların tamamen veya
kısmen kendi köy veya belediyelerine ait olduğunu ispata yarayan bütün bilgi-
leri ve varsa belge örneklerini komisyona vermeye mecburdurlar. Muhtarlar veya
belediye başkanları, köy veya belediye sınırları içindeki ailelerin sayısını ve
bunlara ait hayvanların cins ve miktarları ile mera, yaylak ve kışlaklardan
kimlerin ne şekilde ve ne miktarda yararlandıklarını da, aynı süre içinde yazılı
olarak komisyona bildirmekle yükümlüdürler.
İlgili orman teşkilatı müdürlükleri, yapılan tebliğden itibaren otuz gün
içinde kendi bölgelerinde orman sınırları içinde bulunan mera, yaylak ve kışlak-
larla ilgili bilgileri ve belgeleri komisyona vermekle yükümlüdür.
Tapu sicil müdürlüğü ve ilgili diğer kuruluşlar mera, yaylak ve kışlak ola-
rak tespit edilecek yerlerin 5 inci maddede belirtilen şartları taşıdığını gös-
teren bilgi ve belge örneklerini, en kısa sürede komisyona vermekle yükümlüdür-
ler.
Tespit ve Tahdit Çalışmaları
Madde 9- Komisyonca görevlendirilen teknik ekipler mevcut mera, yaylak ve
kışlaklar ile bu Kanun gereğince mera, yaylak ve kışlak kapsamına alınacak alan-
ları tespit ederek bu alanların sınırlarının belirlenmesi ve işaret konulması
işlemlerini yapar, 1/5000 ölçekli haritalarını tanzim ederek bu yerleri sınır-
landırır.
Mera, yaylak ve kışlak olarak tespit edilen yerlerin, bu Kanunda gösterildi-
ği şekilde sınırlandırılmasına esas olmak üzere, yapılması gereken arazide sınır
belirlemesi ve işaret konulması işlemleri, ilgili köy muhtarları ile belediye
başkanlarının veya görevlendirecekleri temsilcilerinin de hazır bulunması kay-
dıyla gerçekleştirilir.
Teknik ekiplerce, bu Kanunun uygulandığı köy veya belediyelerin ekolojik,
tarımsal ve ekonomik özellikleriyle mevcut hayvan varlıkları ve bunların ge-
lecekteki muhtemel gelişmeleri dikkate alınarak, Bakanlıkça çıkarılacak yö-
netmelikteki normlara göre mera, yaylak ve kışlak ihtiyaçları tespit edilir.
Bu işlemlerin sonunda bir tutanak düzenlenir ve hazır bulunanlarca imza-
lanır.
(Değişik: 27.5.2004 t, 5178 sk.)
Çalışma alanları içinde orman tahdidi yapılmamış orman içi mera, yaylak
ve kışlaklar, Çevre ve Orman Bakanlığınca illerde görevlendirilen iki üyeden
oluşan komisyonun görüşü alınarak tespit edilir.
Mahkeme kararı ile kesin hükme bağlanan, orman tahdidi kesinleşen ve ka-
dastrosu yapılan yerlerde mera, yaylak ve kışlakların kesinleşmiş sınırları
esas alınır.
Bu Kanun uygulamalarında kullanılacak haritalar, Bakanlıkça gerektiğinde
gerçek veya tüzel kişilere ihale yolu ile yaptırılabilir.
Bakanlık bu ihaleler ile bu Kanun kapsamında uygulamaya konulan projelerde
gelecek yıllara yaygın yüklenmeye girişebilir.
Özel Sicile Kayıt
Madde 10- Mera, yaylak ve kışlak olarak tespit ve tahdit edilen yerlerin
haritalarının birer örneği, ilgili Tapu Sicil Müdürlüğüne gönderilir.
Kadastro gören yerler, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 16 ncı maddesinin
(B) bendine göre düzenlenen özel siciline kaydedilir.
Birden fazla il veya ilçenin sınırları içinde kalan mera, yaylak ve kışlak-
lar, idari sınırlar içerisinde kaldığı yerin Tapu Sicil Müdürlüğündeki özel
sicile kaydedilir.
Komisyonlarca, kadastro görmeyen yerlerde tespit, tahdit ve tahsisi yapılan
mera, yaylak ve kışlaklar Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce özel sicile kay-
dedilmek üzere Tapu Sicil Müdürlüklerine bildirilir.
Komisyon ve Kadastroca tespit, tahdit ve tahsisi yapılan mera, yaylak ve
kışlakların ayrıca Bakanlık il müdürlüğünce envanteri tutulur.
Tahsis İçin İhtiyaç Tespiti
Madde 11- Komisyon; bölgenin ekonomik durumunu, iklim özelliklerini, toprak
işleme esaslarını, arazi kullanma şekillerini ve kullanma kabiliyet sınıflarını
dikkate alarak mevcut mera, yaylak ve kışlaklar ile bu amaçla kullanılabilecek
diğer alanları, sulama ve geçit yerlerini tespit eder ve haritaları üzerinde
belirler.
Köy veya belediyenin münferiden veya müştereken yararlanacağı mera, yaylak
ve kışlak ihtiyacının belirlenmesinde, bu alanların karakter ve otlatma kapa-
sitesi, bitkisel ve hayvansal gelişme ve otlatılacak hayvan miktarı dikkate
alınır. Hesaplamada, bir büyükbaş hayvan birimi için verilmesi gerekli olan
mera, yaylak ve kışlak alanı üzerinden o yerlerdeki çiftçi ailelerinin otlatma
hakkı bulunur.
Tahsis Kararı
Madde 12- Komisyon, 11 inci maddeye göre belirlenen ihtiyacı karşılayacak
miktarda mera, yaylak ve kışlaklar ile bunlarla ilgili sulama ve geçit yeri
olarak tespit edilen alanları halkın ortak olarak yararlanmaları amacıyla,
o köy veya belediye tüzel kişiliğine tahsis eder ve tahsis kararı valiliğin
onayına sunulur. Bu kararda, tahsis edilen yerin niteliği, miktarı, sınırları,
hayvan sulama ve geçit yerleri, tahsis amacı, otlatma kapasitesi, aile işlet-
melerinin büyükbaş hayvan birimi üzerinden otlatma hakkı ve otlatabilecekleri
hayvan sayısı da belirtilir. İhtiyaçtan fazla çıkan kısım ise, ihtiyaç içinde
bulunan çevre köy veya belediyelerle hayvancılık yapan özel veya tüzel kişilere
kiralanabilir. Ancak kiralama durumu tahsis edilen köy ve belediyelerin hayvan
sayısına göre her 5 yılda yeniden değerlendirilir.
Ayrıca bu Kanun kapsamına alınmakla birlikte, ancak ıslah edilmek suretiyle
mera olarak kullanılabilecek alanlar, gerekli ıslah işlemlerini taahhüt eden
özel ve tüzel kişilere kiralanabilir.
Kiralama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.
Tahsis Kararının Tebliği, İlanı, İtirazı ve Kütüğe Kayıt
Madde 13- Teknik ekiplerce yapılan çalışmaların sonuçları komisyonca ilgili
köy ve belediyelerin ilan yerlerinde 30 gün süre ile askıda kalır.
Teknik ekiplerin tespit ve tahdit sonuçlarına karşı askı ilanı süresi için-
de komisyona itiraz edilebilir.
Komisyon yapılan itirazları 60 gün içinde karara bağlar.
Komisyonun itirazları inceleyerek aldığı kararlar ile tahsis kararları, o
yerin köy muhtarlığı ile belediye başkanlığına, defterdarlık veya mal müdürlü-
ğüne, ilgili orman müdürlüğüne ve Tarım Reformu Teşkilatına tebliğ edilir.
Ayrıca köy ve belediyelerde ve bunların bağlı olduğu ilçelerde alışılmış araç-
larla ilan edilir ve bu konuda tutanaklar ve haritalar eklenecek 30 gün süre
ile askıya çıkartılır.
Komisyon kararlarına karşı 30 günlük askı ilan süresi ve tebligatı gerekti-
ren hallerde tebliğden itibaren 30 günlük süre içinde asliye hukuk mahkemesine,
kadastro yapılan yerlerde ise kadastro mahkemesine dava açılabilir.
Dava konusu mera, yaylak ve kışlakların kadastro çalışma alanı dışında kal-
ması halinde kadastro mahkemelerinin yetkisi bu alanlarla ilgili davaları da
kapsar.
30 günlük ilan süresi içinde haklarında dava açılmayan kararlar kesinleşir
ve tapu sicil müdürlüğüne gönderilerek özel sicile kaydedilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Tahsis Amacının Değiştirilmesi
Tahsis Amacının Değiştirilmesi
Madde 14- (Değişik: 27.5.2004 t, 5178 sk.)
Tahsis amacı değiştirilmedikçe mera, yaylak ve kışlaktan bu Kanunda gösterilenden
başka şekilde yararlanılamaz. Ancak, bu Kanuna veya daha önceki kanunlara göre mera,
yaylak ve kışlak olarak tahsis edilmiş olan veya kadimden beri bu amaçla kullanılan
arazilerden;
a) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının talebi üzerine, 3213 sayılı Maden Kanunu
ve 6326 sayılı Petrol Kanunu hükümlerine göre, arama faaliyetleri sonunda rezervi
belirlenen maden ve petrol faaliyeti için zaruri olan,
b) Kültür ve Turizm Bakanlığının talebi üzerine, turizm yatırımları için zaruri olan,
c) Kamu yatırımları yapılması için gerekli bulunan,
d) Köy yerleşim yeri ile uygulama imar planı veya uygulama planlarına ilave imar
planlarının hazırlanması, toprak muhafazası, gen kaynaklarının korunması, milli park
ve muhafaza ormanı kurulması, doğal, tarihi ve kültürel varlıkların korunması, sel
kontrolü, akarsular ve kaynakların düzenlenmesi için ihtiyaç duyulan,
e) 442 sayılı Köy Kanununun 13 ve 14 üncü maddeleri kapsamında kullanılmak üzere
ihtiyaç duyulan,
f) Ülke güvenliği ve olağanüstü hal durumlarında ihtiyaç duyulan,
g) Doğal afet bölgelerinde yerleşim yeri için ihtiyaç duyulan,
Yerlerin, ilgili müdürlüğün talebi, komisyonun ve defterdarlığın uygun görüşü
üzerine, valilikçe tahsis amacı değiştirilebilir ve söz konusu yerlerin tescilleri
Hazine adına, vakıf meralarının tescilleri ise vakıf adına yaptırılır.
Birinci fıkranın (a) bendi kapsamında başvuruda bulunan işletmeciler ile (c) bendi
kapsamında başvuruda bulunan kamu kurumları faaliyetlerini çevreye ve kalan mera
alanlarına zarar vermeyecek şekilde yürütmekle ve kendilerine tahsis edilen yerleri
tahsis süresi bitiminde eski vasfına getirmekle yükümlüdürler. Bu yerler tahsis
süresi bitiminde özel sicile kaydedilir.
Komisyon gerektiğinde; 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine
Dair Tarım Reformu Kanununun uygulanmasını Bakanlıktan talep edebilir ve köy
veya belediyelerde toplulaştırma projeleri uygulatabilir.
Durum ve sınıfı çok iyi, iyi ve orta ile arazi kullanım kabiliyet sınıfı
bir, iki, üç olan mera, yaylak ve kışlaklarda birinci fıkranın (a), (f) ve (g)
bentleri hariç, tahsis amacı değişikliği yapılamaz.
Bu Kanun kapsamında, 3213 sayılı Maden Kanunu ve 6326 sayılı Petrol Kanunu
hükümlerine göre arama ve işletme faaliyetlerinin yürütülmesi ile ilgili usul
ve esaslar Bakanlıkça çıkartılacak bir yönetmelikle düzenlenir.
Harman yeri, panayır, sıvat ve eyrek yerleri gibi kamu orta mallarının
tahsis amacı değişikliğinde bu madde hükümleri uygulanır.
Tahsis Kararında Değişiklik
Madde 15- Köy veya belediyelerin mera, yaylak ve kışlak ihtiyaçlarındaki
değişme ve gelişmeler göz önünde tutularak, tahsis kararının değiştirilmesi
komisyonun teklifi üzerine valiliğin onayı ile yapılır. Ancak bu değişikliğin
yapılabilmesi için, son tahsis kararından itibaren beş yıl geçmiş olması ge-
rekir. Bu süre, 14 üncü maddede öngörülen tahsis amacının değiştirilmesi ba-
kımından uygulanmaz.
Tahsis kararındaki değişiklikler mera, yaylak ve kışlaklarla ilgili özel
sicile işlenir.
Zilyedlik Yoluyla Yapılmış Olan Tesciller
Madde 16- Komisyonlar, köy ve belediyelere tahsisli veya kadimden beri bu
amaçla kullanılan mera, yaylak ve kışlaklar üzerinde zilyedlik yoluyla hasım
gösterilmeksizin yapılmış bulunan tescillerin iptalini sağlamak üzere, durumu
Hazineye ihbar etmekle yükümlüdürler.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Mera, Yaylak ve Kışlakların Korunma, Bakım ve Islahı
Sınırların İşaretlenmesi
Madde 17- Tespit, tahdit ve tahsis edilen mera, yaylak ve kışlakların çev-
releri, teknik esaslara uygun olarak sınır işaretleriyle belirlenir.
Mera Araştırma Bölümlerinin Kurulması
Madde 18- Mera, yaylak ve kışlakların bakım, ıslah, koruma, kontrol ve uy-
gun kullanımını sağlamak için, araştırma, planlama, ıslah projeleri, otlatma
zamanı, kullanma sistemi, koruma ve kontrol tedbirlerini tespit etmek üzere;
Bakanlıkça uygun görülen yerlerde, mevcut zirai araştırma enstitüleri ve üni-
versiteler bünyesinde mevzuat çerçevesinde mera araştırma bölümleri kurulur ve
mevcut bulunanlar yukarıdaki amaca hizmet edebilecek şekilde yeniden düzenle-
nebilir.
Mera, Yaylak ve Kışlakların Korunması
Madde 19- Muhtarlar ve belediye başkanları; mera, yaylak ve kışlakların ve
sınır işaretlerinin korunmasından ve ayrıca tahsis amacına göre en iyi şekilde
kullanılmasının sağlanmasından sorumludur. Muhtarlar ve belediye başkanları
ayrıca, geliştirme projelerinde öngörülen hususların yerine getirilmesinde,
kamu görevlilerine yardımcı olmakla görevli ve sorumludurlar.
Bu amaçla ilgili köy ve belediyelerde "Mera Yönetim Birlikleri" kurulur.
Mera Yönetim Birliklerinin kuruluş ve çalışma esas ve usulleri yönetmelikle
belirlenir.
Muhtarlar ve belediye başkanları, mera, yaylak ve kışlaklara tecavüz oldu-
ğu takdirde durumu derhal Bakanlık il veya ilçe müdürlüğüne, il ve ilçe mü-
dürlükleri de valilik veya kaymakamlığa bildirmekle yükümlüdürler. Bu makam-
larca 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyedliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi
Hakkında Kanun veya 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75 inci maddesi uya-
rınca gerekli işlemler yapılır.
İnşaat Yasağı
Madde 20 - Yaylak ve kışlaklarda, 442 sayılı Köy Kanununda öngörülen inşaat-
lar ile valiliklerden izin alınmak suretiyle imar mevzuatına göre yapılacak kul-
lanma amacına uygun mandıra, suluk, sundurma ve süreklilik göstermeyen barınak
ve ağıllar ile Turizm Bakanlığının talebi üzerine turizme açılması uygun görülen
bölgelerde ahşap yapılar dışında, ev, ahır ve benzeri inşaatlar yapılamaz.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Mera, Yaylak ve Kışlak İddiasının İspatı
Madde 21 - Bu Kanuna göre tahsis yapılmış olan köy veya belediyelerde, mera,
yaylak ve kışlak alanları ile ilgili iddialar, ilgili tapu sicil müdürlüğünde
tutulan özel sicillerin tanziminden sonra, ancak bu sicildeki kayda dayanılarak
ispat edilir.
Tahsis kararlarında belirtilen haklara tahsislerin kesinleştiği tarihten
itibaren 5 yıl geçtikten sonra tespitlerden önceki hukuki sebeplere dayanılarak
itiraz edilemez ve bunlara karşı dava açılamaz.
Yararlanma Hakkı ve Kapsamı
Madde 22 - Çiftçi ailelerinin bir mera, yaylak ve kışlaktan yararlanabilme-
leri için, bu yerin bulunduğu köy veya belediye sınırları içinde, tahsisin ya-
pıldığı tarihte en az altı aydan beri ikamet ediyor olmaları gerekir. Ancak,
Devletçe naklen yerleştirilenler için bu şart aranmaz.
Köy ve belediye sınırları içinde arazisi olmakla birlikte tahsis kararı
kapsamına girmeyen çiftçi aileleri, o köy veya belediyeye tahsis edilen mera,
yaylak ve kışlaktan yararlanamazlar.
Başka yere yerleşme amacı ile bulundukları yeri terkeden çiftçi aileleri,
yararlanma hakkını kaybeder. Ancak, bunların sürekli ikamet amacıyla geri dön-
meleri halinde, bu hak komisyon kararı ile tanınabilir.
Göçerlerin mera, yaylak ve kışlaklardan yararlandırılmalarında bu Kanun hü-
kümleri uygulanır.
Göçerlerle ilgili uygulama usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir.
Aşırı Otlatmanın Önlenmesi
Madde 23 - Mera, yaylak ve kışlağa, komisyonun tahsis kararında belirtilen
miktardan fazla hayvan sokulamaz.
Ancak, daha sonra bakım, koruma ve ıslah sonucu mera, yaylak ve kışlağın
otlatma ve barındırma kapasitesinde bir artışın olması halinde, köy veya bele-
diyelerin teklifi üzerine veya doğrudan doğruya komisyonca yeniden tespit yapı-
larak otlatılacak hayvan miktarı artırılabilir.
Sonradan Yerleşenlerle Yeni Ailelerin Yararlanma Hakkı
Madde 24 - Köy veya belediye sınırları içinde çiftçilikle geçinmek üzere
yerleşenlerle bu yerleşim yerinde oturup yeni aile kuranlara; mera, yaylak ve
kışlağın o tarihteki yeterlilik durumu dikkate alınarak, komisyon tarafından
yararlanma hakkı tanınabilir.
İhtiyaç Fazlası Ürünlerin Satılması
Madde 25 - Mera, yaylak ve kışlaklardan elde edilen ürünlerin ihtiyaç faz-
lası, Mera Yönetim Birlikleri kararı ile satılabilir. Bu satıştan elde edilen
gelir, mera alanlarının geliştirilmesi amacı ile köy sandığına veya belediye
bütçesinde ayrı bir hesaba gelir kaydedilir ve amacı dışında kullanılamaz.
Mera, Yaylak ve Kışlaklardan Yararlananların Yükümlülükleri
Madde 26 - Mera, yaylak ve kışlaklardan yararlanan çiftçi aileleri, yapıla-
cak bakım ve ıslah çalışmalarına ait giderlere, komisyonca gerekli görülmesi
halinde, valiliğin onayı ile belirlenecek süre ve miktarlarda katılmakla yüküm-
lüdürler. Bu katılma şekli nakdi olabileceği gibi, işçilik, araç, makina veya
bunların işletme giderleri şeklinde de olabilir.
Mera, yaylak ve kışlaklardan komisyonca tespit edilecek otlatma haklarına
göre yararlanacak hak sahipleri bölgenin ekonomik durumu, otlatma kapasitesi ve
otlatma süresi dikkate alınarak, komisyonca her yıl tespit edilecek belli bir
ücreti ödemekle yükümlüdürler. Bu alanlarda otlatma hakkının üstünde hayvan
otlatılamaz, otlatma haklarından fazla hayvan otlatanlardan bu ücret, fazla
her hayvan sayısı için üç katı olarak tahsil edilir. Muhtarlık veya belediye-
ler tarafından bu amaçla yapılacak tahsilat, o yerin mera alanlarının ıslah ve
geliştirilmesi amacı ile köy sandığına veya belediye bütçeinde ayrı bir hesaba
gelir kaydedilir ve amacı dışında kullanılamaz.
Komisyonca tespit edilen ücret ve para cezalarının takip ve tahsilinde 6183
sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
Yükümlülükleri Yerine Getirmeyenler
Madde 27 - 26 ncı maddede öngörülen hususlara riayet etmeyen ve yükümlülük-
lerini yerine getirmeyenlerin mera, yaylak ve kışlaklardan yararlanma hakları,
Bakanlık taşra teşkilatının teklifi ve valilik onayı ile en az 7 gün, en çok 30
gün süre ile geçici olarak, aynı fiilin tekrarı halinde ise yararlanma hakkı bir
otlatma dönemi için iptal edilir.
Yasaklanmış yerlerde hayvanlarını otlatmaya devam edenlerle mera, yaylak
ve kışlak arazisini sürmek sureti ile tahrip edenler ve izinsiz inşaat yapan-
lar hakkında, valilik tarafından 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyedliğine Yapılan
Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanun ile Türk Ceza Kanununun 513 üncü ve deva-
mı maddelerine göre gerekli kanuni işlem yapılır.
Birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen fiilleri işleyenleri zamanında
duyurmayan muhtar, belediye başkanı gibi bu Kanunun uygulanmasında görev ve
sorumluluk verilen kişiler hakkında, genel hükümlere göre işlem yapılır.
Orman Bölgelerinden Yararlanma
Madde 28 - Orman bölgelerindeki köy ve belediyelere tahsis edilen mera,
yaylak ve kışlaklardan o köy veya belediye halkı, bu Kanun ve 6831 sayılı Orman
Kanunu gereğince konulan kayıtlara uymak şartı ile yararlanırlar.
Orman Bakanlığı, orman içi, orman kenarı ve orman üst sınırı mera, yaylak,
kışlak ve otlakların koruma, bakım ve ıslahı konusunda kanunlar ile verilen
görevi yapmaya devam eder.
Sınır Değişikliği
Madde 29 - Özel kanunları gereğince köy ve belediye veya diğer mülki idare
sınırlarında yapılacak değişiklikler, mera, yaylak ve kışlaklara ilişkin tahsis
kararlarını etkilemez.
Mali Hükümler (1)
Madde 30 - (Değişik: 20/6/2001-4684/13 md.)
Bu Kanunla Bakanlığa verilen görevlerin gerçekleştirilmesi amacıyla personel
giderleri hariç her türlü cari, yatırım ve transfer giderleri ile huzur haklarının
ödenmesinde kullanılmak üzere;
a) Her türlü tütün mamulleri ile alkollü içkilerin imalat ve ithalatçıları tarafından yurt
içinde yapılacak teslimlerde satış fiyatı üzerinden hesaplanacak yüzde 3 oranında
alınacak pay,
b) Bu Kanuna göre otlatma amacıyla kiraya verilen mera, yaylak ve kışlaklardan
yönetmelikte belirtilen usule göre alınacak ücretler,
-------------------------
(1) Bu madde başlığı; "Fon Kurulması" iken, 20/6/2001 tarihli ve 4684 sayılı Kanunla
metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
c) Üreticilerden satın alınan sütün satın alma bedelinin binde 1`i oranında, süt işleyen
kuruluşlarca yapılacak kesinti,
d) Yurt içinde yetiştirilen ve satışı yapılan büyük ve küçükbaş canlı hayvanların satış
bedellerinin binde 1`i oranında satıcılarından alınacak pay,
e) (Değişik: 27.5.2004 t, 5178 sk.)
Tahsis amacı değişikliği talebinde bulunan gerçek ve tüzel kişilerden,
14 üncü maddenin birinci fıkrasının (e), (f), (g) bentleri ve vakıf meraları ile toprak
muhafaza, sel ve taşkın kontrolü amacıyla yapılacak her türlü ağaçlandırma ve erozyon
kontrolü çalışmaları ilgili tahsis amacı değişiklikleri hariç, tahsis amacı değiştirilen
mera, yaylak ve kışlaklardan elde olunacak yirmi yıllık ot geliri esas alınarak,
komisyonca tespit edilerek alınacak ücret,
f) Yayla turizmi amacıyla 20 nci madde çerçevesinde verilecek yapı izinlerinden
valiliklerce tespit edilecek miktarda alınan yapı ruhsat ücretleri ile bu yerlerin yıllık kira
bedelleri,
g) Her türlü bağış ve yardımlar,
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına yatırılır. Yatırılan
bu tutarlar Maliye Bakanlığınca bir yandan genel bütçeye özel gelir, diğer yandan
Bakanlık bütçesinde açılacak tertiplere özel ödenek kaydedilir. Kaydedilen özel
ödeneklerden yılı içerisinde kullanılmayan tutarlar, Maliye Bakanlığınca söz konusu
Bakanlığın ertesi yıl bütçesine devren özel gelir ve ödenek kaydedilir.
Bu maddede belirtilen gelirler, tahsilatın yapıldığı tarihi takip eden ayın 15`ine kadar
saymanlık hesabına yatırılır ve gelirlerin tahsilatında 6183 sayılı Amme Alacaklarının
Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
Bu madde uyarınca yapılacak tahsilatlara ilişkin diğer hususlar ile Bakanlık bütçesine
özel ödenek kaydedilen tutarların harcama usul ve esasları ile ödenecek huzur hakları
Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelikle
düzenlenir.
Yönetmelik
Madde 31- Bu Kanunun uygulanması ile ilgili hususlar; ilgili bakanlıklar
ve kuruluşların da görüşleri alınarak Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikle
düzenlenir.
ALTINCI BÖLÜM
Değiştirilen ve Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
Madde 32 - (9/5/1985 tarih ve 3202 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin (f) ben-
dinin değiştirilmesi ile ilgili olup, yerine işlenmiştir.)
Madde 33 - (3/4/1930 tarih ve 1580 sayılı Kanunun 159 uncu maddesinin
değiştirilmesi ile ilgili olup,yerine işlenmiştir.)
Madde 34 - (18/3/1924 tarih ve 442 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin de-
ğiştirilmesi ile ilgili olup, yerine işlenmiştir.)
Madde 35 - (3/5/1985 tarih ve 3194 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin dördün-
cü fıkrasının değiştirilmesi ile ilgili olup, yerine işlenmiştir.)
Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
Madde 36- 1) 17.10.1983 tarih ve 2924 sayılı Orman Köylülerinin Kalkın-
malarının Desteklenmesi Hakkında Kanunun 10 uncu maddesi,
2) 22.11.1984 tarih ve 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine
Dair Tarım Reformu Kanununun 15 inci maddesi,
3) 26.2.1985 tarih ve 3155 sayılı Tarım Reformu Genel Müdürlüğünün Kuruluş
ve Görevleri Hakkında Kanunun 8 inci maddesinin (d) bendi ve 10 uncu maddesinin
(c) bendi,
4) 9.5.1985 tarih ve 3202 sayılı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Teşkilat
ve Görevleri Hakkında Kanunun 9 uncu maddesinin (d) bendi,
5) 7 Ramazan 1274 tarihli Kanunname-i Arazinin 97, 98, 99, 100, 101, 102
ve 105 inci maddeleri,
Yürürlükten kaldırılmıştır.(1)
YEDİNCİ BÖLÜM
Geçici ve Son Hükümler
Geçici Madde 1- Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce mera, yaylak ve kış-
laklarla ilgili olarak adli yargıda görülmekte olan davalara devam olunur. Ko-
misyonlar, bu davaların sonuçlanmasını bekler.
Geçici Madde 2 - (Ek: 11/6/1998 - 4368/3 md.)
1998 Mali Yılına münhasır ve 30 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) ben-
dinin 1 numaralı alt bendindeki gelire karşılık olmak üzere, bütçe kapsamın-
daki fonlara ait ödeneklerin yüzde biri tutarındaki miktar, 1998 yılı için
bütçe kapsamına alınan Mera Fonuna aktarılır.
(Ek: 27.5.2004 t, 5178 sk.)
GEÇİCİ MADDE 3. - Belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde kalan ve 1.1.2003
tarihinden önce kesinleşen imar planları içerisinde yerleşim yeri olarak işgal
edilerek mera olarak kullanımı teknik olarak mümkün olmayan yerlerin tahsis amacı
değiştirilerek Hazine adına tescilleri yapılır. Ancak ilgili belediye veya kamu kurum
ve kuruluşları adına tescil edilmiş olanların dava konusu olup olmadığına bakılmaksızın
ücretsiz olarak tescilleri aynen ibka edilir. Hazine adına tescil edilmesi gerekirken
gerçek veya tüzel kişilere tescil edilmiş taşınmazlara ilişkin açılan davalardan,
emlak ve rayiç bedellerinin toplamının yarısı üzerinden taşınmazların halen maliki
olan kişilerce Hazineye bedelinin ödenmesi kaydıyla vazgeçilir. Evvelce açılan
davalarda Hazine lehine kesinleşen kararlara konu taşınmazların tapuları aynı
esaslara göre önceki maliklerine veya kanuni mirasçılarına devredilir.
Yürürlük
Madde 37- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 38- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
------------------
(1) Kanunname-i Arazi`nin;Türk Medeni Kanunu ve 11/5/1929 tarih ve 501 numaralı
Büyük Millet Meclisi Kararı ile 27/1/1943 tarih ve E.5,K.7 sayılı Temyiz
Mahkemesi Tevhidi İçtihad kararı karşısında yürürlükte olmadığı kanaatine
varıldığından sözkonusu Kanun, Mevzuat Külliyatına alınmamıştır.
Yürürlükte olup olmadığı tartışmalı olan ve bu madde ile kaldırılan hüküm-
lerden sonra Kanunname-i Arazi`nin yürürlükte olan hükümlerinin kalmadığı
düşünülmektedir.
7647-1
4342 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE
Kanun Farklı Tarihte Yürürlüğe Giren Maddeleri Yürürlüğe Giriş
No Tarihi
------ ----------------------------------------------------------------------- ---------------------
4368 -- 28.2.1998 tari-
hinden geçerli
olmak üzere ya-
yımı olan 14/6/1998
tarihinde
4684 - 13 üncü madde hükmü 1/1/2002
7647-2
Haşereden korunmak için yılda 300 milyon dolar harcıyoruz
Haşereden korunmak için yılda 300 milyon dolar harcıyoruz
Sektörden Haberler
05.06.2009, Cuma
Türkiye’de haşereden korunmak için yılda 300 milyon dolarlık harcama yapılırken, krizden etkilenmeyen sektörün 2009’da yüzde 10 büyümesi bekleniyor. Haşere kovucu sektöründe, kışın farelere, yazın da kene, hamamböceği, sinek, böcek ve karıncalara yönelik mücadele yoğunlaşırken, talepte teknolojik cihazlara yöneliş artıyor. Bugün piyasada satılan elektronik haşere kovucuların fiyatları 70 ila 500 TL arasında, tablet ve spreylerin fiyatları ise 8-15 TL arasında değişiyor.
Konutların bugünlerde en önemli sorunlarından biri haline gelen haşereyle mücadele, kriz dinlemiyor. Kene vakalarının da gündemde olması nedeniyle elektronik ve kimyasal haşere mücadele yöntemlerine olan talepte yüzde 5-10 arasında artış yaşanıyor. Türkiye’deki büyüklüğü 300 milyon dolara çıkan sektörde, teknolojik haşere kovuculara yöneliş görülüyor. Kışın farelere, yazın da sinek, böcek ve karıncalara yönelik mücadele yoğunlaşıyor.
TeknoPest’in Kurucusu Halil İbrahim Akkuş, krize karşın sektörün bu yıl yüzde 5-10 arasında büyümesini beklediklerini belirterek, "Önceden kemirgen ağırlıklı ürünler satılırken şimdi sektör böcekle mücadeleye kaydı. Kene vakalarından sonra bu tarz ürünlerin satışında artış var. Sıcaklar arttığı için haşereler, hamam böcekleri, kalorifer böcekleriyle mücadelede yoğun artış var. Sinekle mücadele yeni başladı. Keneden korunma için talepler de artmış durumda" dedi. Türkiye’de haşereyle mücadele sektörünün teknolojik cihazlar, tabletler ve ilaçlama dahil cirosunun 300 milyon dolar olduğunu aktaran Akkuş, elektronik kovucular ve ilaçlı kimyasal maddeler olmak üzere haşereyle iki türlü mücadele etme yöntemi olduğunu kaydetti.
ELEKTRONİK KOVUCULAR
Akkuş, son dönemde haşereyle mücadelede kimyasal yöntemden elektronik yönteme kayış olduğuna da dikkat çekerek, şunları söyledi: "Sektörde ithal malzeme yoğunluğu var. Yerli olarak faaliyet gösteren 4-5 firmayız. Diğerleri ithal ürün. Bir de sektör için tehlike yaratan Çin malları var. Yeni konutlar haşereyle mücadeleye önem veriyor. Özellikle elektronik cihaz talebi arttı. Bu cihazların fiyatları da 70-500 TL arasında değişiyor. Jel ve sprey ürünlerin de fiyatı 8-15 TL arasında. Solüsyonlu ürünler de 20-30 TL fiyatlarından alıcı buluyor."
SİNEK KOVUCULAR REVAÇTA
Bünyesinde Raid, Off gibi markaları bulunduran Sc Johnson Wax’ın yetkilileri ise Türkiye’de tablet ve sıvı haşere kovucu pazarının 45 milyon dolarlık büyüklüğe sahip olduğunu belirtti. Kendilerinin sektörde Raid, Baygon ve Off markalarıyla geçen yıl yüzde 55’lik pazar payına ulaştığını aktaran yetkililer, haşere pazarında sinek öldürücüler ve kovucuların pazarda yüzde 60, böcek öldürücülerin yüzde 30, fare öldürücülerin de yüzde 10’luk paya sahip olduğunu anlattı.
Bir tabletin ömrü 8-10 saatla sınırlı
HAŞEREYLE mücadele sektöründeki düşük fiyatlı ürünlerin sağlığa zarar verdiği belirtiliyor. Sağlık Bakanlığı Yönetmeliği’ne uygun üretilmemiş ürünler hem haşereyi öldürmüyor, hem de içindeki aktif maddenin dozu ayarlanmadığı için insan sağlığına zarar veriyor. Sektör yetkilileri, tablet ve likit ürünlerin etkili çalışabilmesi için öncelikle tavsiye edilen makinelerle kullanılması gerektiğini söylüyor. Kullanıcılara şu tavsiyelerde bulunuluyor:
Bir tabletin ömrü kullanıldığı gecede 8-10 saat süresi ile sınırlı.
Tabletin renginin maviden beyaza dönmesi artık o tabletin yerinin yenisiyle değiştirilmesini gerektirir.
Likit kovucularda, bir şişe likit tüm gece fişte kaldığı süre boyunca aynı etkiyle koruma sağlayabilir.
Kullanılan kovucunun işlevini tam olarak yapabilmesi için yerleştirilen fişin önünün başka bir eşya ile kapatılmamış olması ve sivrisineklerin oda dışına kaçabilmeleri için kapı veya pencereden birinin açık olmasına özen gösterilmesi gerekir.
Kaynak : Hürriyet Emlak Yasam Eki
Sektörden Haberler
05.06.2009, Cuma
Türkiye’de haşereden korunmak için yılda 300 milyon dolarlık harcama yapılırken, krizden etkilenmeyen sektörün 2009’da yüzde 10 büyümesi bekleniyor. Haşere kovucu sektöründe, kışın farelere, yazın da kene, hamamböceği, sinek, böcek ve karıncalara yönelik mücadele yoğunlaşırken, talepte teknolojik cihazlara yöneliş artıyor. Bugün piyasada satılan elektronik haşere kovucuların fiyatları 70 ila 500 TL arasında, tablet ve spreylerin fiyatları ise 8-15 TL arasında değişiyor.
Konutların bugünlerde en önemli sorunlarından biri haline gelen haşereyle mücadele, kriz dinlemiyor. Kene vakalarının da gündemde olması nedeniyle elektronik ve kimyasal haşere mücadele yöntemlerine olan talepte yüzde 5-10 arasında artış yaşanıyor. Türkiye’deki büyüklüğü 300 milyon dolara çıkan sektörde, teknolojik haşere kovuculara yöneliş görülüyor. Kışın farelere, yazın da sinek, böcek ve karıncalara yönelik mücadele yoğunlaşıyor.
TeknoPest’in Kurucusu Halil İbrahim Akkuş, krize karşın sektörün bu yıl yüzde 5-10 arasında büyümesini beklediklerini belirterek, "Önceden kemirgen ağırlıklı ürünler satılırken şimdi sektör böcekle mücadeleye kaydı. Kene vakalarından sonra bu tarz ürünlerin satışında artış var. Sıcaklar arttığı için haşereler, hamam böcekleri, kalorifer böcekleriyle mücadelede yoğun artış var. Sinekle mücadele yeni başladı. Keneden korunma için talepler de artmış durumda" dedi. Türkiye’de haşereyle mücadele sektörünün teknolojik cihazlar, tabletler ve ilaçlama dahil cirosunun 300 milyon dolar olduğunu aktaran Akkuş, elektronik kovucular ve ilaçlı kimyasal maddeler olmak üzere haşereyle iki türlü mücadele etme yöntemi olduğunu kaydetti.
ELEKTRONİK KOVUCULAR
Akkuş, son dönemde haşereyle mücadelede kimyasal yöntemden elektronik yönteme kayış olduğuna da dikkat çekerek, şunları söyledi: "Sektörde ithal malzeme yoğunluğu var. Yerli olarak faaliyet gösteren 4-5 firmayız. Diğerleri ithal ürün. Bir de sektör için tehlike yaratan Çin malları var. Yeni konutlar haşereyle mücadeleye önem veriyor. Özellikle elektronik cihaz talebi arttı. Bu cihazların fiyatları da 70-500 TL arasında değişiyor. Jel ve sprey ürünlerin de fiyatı 8-15 TL arasında. Solüsyonlu ürünler de 20-30 TL fiyatlarından alıcı buluyor."
SİNEK KOVUCULAR REVAÇTA
Bünyesinde Raid, Off gibi markaları bulunduran Sc Johnson Wax’ın yetkilileri ise Türkiye’de tablet ve sıvı haşere kovucu pazarının 45 milyon dolarlık büyüklüğe sahip olduğunu belirtti. Kendilerinin sektörde Raid, Baygon ve Off markalarıyla geçen yıl yüzde 55’lik pazar payına ulaştığını aktaran yetkililer, haşere pazarında sinek öldürücüler ve kovucuların pazarda yüzde 60, böcek öldürücülerin yüzde 30, fare öldürücülerin de yüzde 10’luk paya sahip olduğunu anlattı.
Bir tabletin ömrü 8-10 saatla sınırlı
HAŞEREYLE mücadele sektöründeki düşük fiyatlı ürünlerin sağlığa zarar verdiği belirtiliyor. Sağlık Bakanlığı Yönetmeliği’ne uygun üretilmemiş ürünler hem haşereyi öldürmüyor, hem de içindeki aktif maddenin dozu ayarlanmadığı için insan sağlığına zarar veriyor. Sektör yetkilileri, tablet ve likit ürünlerin etkili çalışabilmesi için öncelikle tavsiye edilen makinelerle kullanılması gerektiğini söylüyor. Kullanıcılara şu tavsiyelerde bulunuluyor:
Bir tabletin ömrü kullanıldığı gecede 8-10 saat süresi ile sınırlı.
Tabletin renginin maviden beyaza dönmesi artık o tabletin yerinin yenisiyle değiştirilmesini gerektirir.
Likit kovucularda, bir şişe likit tüm gece fişte kaldığı süre boyunca aynı etkiyle koruma sağlayabilir.
Kullanılan kovucunun işlevini tam olarak yapabilmesi için yerleştirilen fişin önünün başka bir eşya ile kapatılmamış olması ve sivrisineklerin oda dışına kaçabilmeleri için kapı veya pencereden birinin açık olmasına özen gösterilmesi gerekir.
Kaynak : Hürriyet Emlak Yasam Eki
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)
