Kiracı-ev sahibi ilişkisinde yeni dönem TBMM Genel Kurulu’nda Türk Borçlar Kanunu Tasarısı dün jet hızıyla yasalaştı.                                 

649  maddeden oluşan tasarı, bütün partilerin vardığı mutabakatla 2.5 saatte  kabul edildi. Yeni kanunla kiracı-ev sahibi ilişkilerinde, yeni bir  dönem başladı. Kiracılar 'Dedem ya da torunum' oturacak gerekçesiyle  evden çıkarılabilecek. Kira artışı yıllık üretici fiyat endeksini  geçmeyecek.
TBMM Genel Kurulu'nda, Türk Borçlar Kanunu Tasarısı  kabul edildi. 649 maddeden oluşan ve 22 bölüm halinde "temel kanun"  olarak görüşülen tasarı, bütün partilerin vardığı mutabakat  doğrultusunda Genel Kurulda neredeyse "jet" hızıyla yasalaştı.
30'ar maddeden oluşan her bölüm 3  dakikada geçti. Tasarı üzerinde toplam 4 önerge verilerek değişiklik  yapıldı. Tasarı, yaklaşık 2.5 saatte yasalaştı. TBMM Adalet Komisyonunda  2008'de kabul edilen tasarının görüşmelerine, 2009 yılında TBMM Genel  Kurulu'nda başlanmış ve ilk 2 bölümünün kabul edilmesinin ardından yarım  kalmıştı.
Kira Artışı ÜFE'yi Geçemeyecek
Yeni Türk Borçlar Kanunu ile kiracı-ev  sahibi ilişkilerinde, yeni bir dönem başlayacak. Kiracılar 'Dedem ya da  torunum' oturacak gerekçesiyle evden çıkarılabilecek. Kiracıların  elektrik ve su borcunu ödememei tahliye sebebi olurken, uyarıya rağmen  yüksek sesle müzik dinleyen, gürültü yapan, balkonda mangal yakan  kiracının sözleşmesi iptal edilebilecek. Konut ve işyeri kiralamada  depozito 3 aylık kira bedelini aşamayacak.
Kira bedelleri, bir önceki yılda  gerçekleşen üretici fiyat endeksindeki (ÜFE) artış oranını geçmemek  koşuluyla artırılabilecek. Bu kural bir yıldan daha uzun süreli kira  sözleşmelerinde de uygulanacak. Aile konutu olarak kullanılmak üzere  kiralanan taşınmazlarda kiracı, eşinin açık rızası olmadıkça kira  sözleşmesini feshedemeyecek. Bu rızanın alınması mümkün olmazsa veya eş  haklı sebep olmaksızın rızasını vermekten kaçınırsa kiracı, hakimden bu  konuda bir karar vermesini isteyebilecek.
Sözleşmelere Elektronik İmza 
Sözleşmelerde, güvenli elektronik imza  kullanılabilecek. Güvenli elektronik imza, el yazısıyla atılmış imzanın  bütün hukuki sonuçlarını doğuracak. Açığa atılan imzanın üzerine  sonradan yazılan metnin, imza atanın iradesine uygun olduğu kabul  edilecek. Durumun özelliği aksini göstermedikçe, yazılan metnin  anlaşmaya aykırı
Kitle Sözleşmesine Karşı Koruma 
Bankalar, sigorta, seyahat ve taşıma  işletmeleri gibi şirketler tarafından önceden hazırlanan soyut ve tek  yanlı sözleşmelere karşı bireyleri koruyan hükümler, borçlar hukukuna  ilk kez girecek. "Kitle Sözleşmesi", "Katılmalı Sözleşme", "Tip  Sözleşme" denilen sözleşmeler için belirlenen "Genel İşlem Koşulları"  ile bireyin korunması sağlanacak.
Nişanlya-Sevgiliye Tazminat Hakkı 
Destekten yoksun kalma zararları ile  bedensel zararlar, Borçlar Kanunu hükümleri ve sorumluluk hukuku  ilkelerine göre hesaplanacak. Kısmen veya tamamen rücu edilmeyen sosyal  güvenlik ödemeleri ile ifa amacını taşımayan ödemeler, bu zararların  belirlenmesinde gözetilmeyecek, zarar veya tazminattan indirilmeyecek.
Hakim, hesaplanan tazminat miktarını,  hakkaniyet düşüncesiyle arttıramayacak veya azaltamayacak. Hakim, sadece  ölüm halinde değil, ağır bedensel zararlarda da zarar görenin  yakınlarına manevi tazminat ödenmesine karar verebilecek. Yargıtay  içtihatlarının bulunduğu bu konunun kanuna girmesiyle, beraber olup  aralarında resmi nikah olmayanların, nişanlı ve sevgililerin tazminat  istemleri, yasal dayanağa kavuşmuş olacak.
Faiz Sınırı
Olağanüstü faiz oranları karşısında  borçlu korunacak. Faiz ödeme borcunda uygulanacak yıllık faiz oranı,  sözleşmede kararlaştırılmamışsa, faiz borcunun doğduğu tarihte  yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre belirlenecek. Sözleşme ile  kararlaştırılacak yıllık faiz oranı, belirlenen yıllık faiz oranının  yüzde 50 fazlasını aşamayacak. Ekonomik kriz dönemleri gibi olağanüstü  durumlarda, sözleşmeler değişen koşullara göre uyarlanabilecek.
Kefil Olmada Eş Rızası Aranacak
Kefalet sözleşmesi, yazılı şekilde  yapılmadıkça ve kefilin sorumlu olacağı azami miktar ile kefalet tarihi  belirtilmedikçe geçerli olmayacak. Kefalet sözleşmesinde sonradan ve  kefilin sorumluluğunu artıran değişiklikler, kefalet için öngörülen  şekle uyulmadıkça hüküm doğurmayacak. Kefil olmada eş rızası aranmasını  düzenleyen yasaya göre, eşlerden biri mahkemece verilmiş bir ayrılık  kararı olmadıkça veya yasal olarak ayrı yaşama hakkı doğmadıkça, ancak  diğerinin yazılı rızasıyla kefil olabilecek.
İşveren Cinsel Tacizi Önlemekle Yükümlü Olacak
İşveren,  hizmet ilişkisinde işçinin kişiliğini korumak ve saygı göstermek, iş  yerinde dürüstlük kurallarına uygun bir ortamı sağlamakla, özellikle  işçilerin psikolojik ve cinsel tacize uğramamaları ve bu tür tacizlere  uğramış olanların da daha fazla zarar görmemeleri için gerekli önlemleri  almakla yükümlü olacak.
TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen Türk  Borçlar Kanunu'na göre, işi özenle yapacak ve işverenin haklı  menfaatinin korunmasında sadakatle davranacak olan işçi, işverene ait  makineleri, araç ve gereçleri, teknik sistemleri, tesisleri ve  taşıtları, usulüne uygun olarak kullanmak ve bunlarla birlikte işin  görülmesi için kendisine teslim edilmiş olan malzemeye özen göstermekle  yükümlü olacak. İşçi, üçüncü kişilerle ücret karşılığında anlaşmalar  yaparak işverene karşı sadakat yükümlülüğünü ihlal edemeyecek ve  işvereniyle rekabete yol açacak iş ve işlemlerde bulunamayacak.
İşçi Sır Saklayacak
Hizmet ilişkisinin devamı süresince iş  gördüğü sırada öğrendiği üretim ve iş sırları gibi bilgileri, kendisi  veya başkalarının yararına kullanamayacak olan işçi, hizmet ilişkisi  sona erse bile işverenin haklı yararlarının korunması için gerekli  olduğu ölçüde sır saklamakla yükümlü olacak.
Ücretler Bankaya Yatacak
İşçiye ücreti her ayın sonunda ödenecek.  İş sahipleri, işçilerin ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her  çeşit istihkakını özel olarak açılacak banka hesaplarına yatıracak. Her  ödeme döneminde işçiye hesap pusulası verilecek. İşveren, işçiden olan  alacağı ile ücret borcunu, işçinin rızası olmadıkça takas edemeyecek.