Mirastaki Gayrimenkulün Paylaşımı
Allah gecinden versin ama ölüm olayı hayatın acı gerçeği. Ölümün yarattığı derin üzüntünün ardından, yavaş yavaş miras olayı gündeme geliyor.
Ölen kişinin bıraktığı miras arasında ağırlıklı bölüm, gayrimenkul olabiliyor.
GAYRİMENKULÜN PAYLAŞIMI
Normal koşullar altında, ölen kişinin eşi ve çocuğu ya da çocukları olabiliyor.
Çocuk sayısı kaç olursa olsun, eşe intikal eden miras hissesi, toplam mirasın ¼'ü oluyor.
Çocuğa ya da çocuklara da ¾'ü intikal ediyor.
Bir çocuksa ¾'ü, iki çocuksa 3/8 bir çocuğa, 3/8 diğer çocuğa, 2/8 de eşe intikal ediyor. Üç çocuk varsa, eş dahil her birine ¼ miras isabet ediyor.
MİRASI RED VEYA KABUL
Gayrimenkulü olanın ölümü halinde, ölenin borcu daha fazlaysa, ölüm tarihinden itibaren “üç ay içinde” mirası reddetmek mümkün (Medeni Kanun Md. 606). Bu süre içinde reddedilmediği takdirde, miras; mirasçı tarafından kabul edilmiş oluyor (MK Md. 610). Mirası reddeden kişi, ölen kişiden bağlanacak olan dul ve yetim aylığını alabiliyor. Bu da önemli bir avantaj.
Gayrimenkulü olanın ölümü halinde, mirasçılar dört ay içinde “veraset ve intikal vergisi” beyannamesi verecekleri için bu süre dolmadan “sulh hukuk mahkemesi”ne başvurup “veraset ilamı” yani kimlerin ne oranda mirasçı olduklarını gösteren mahkeme kararı almaları gerekiyor.
Ölüm nedeniyle intikal eden miras üzerinden, mirasçılar beyanname verip “veraset ve intikal vergisi” ödüyorlar. Duruma göre de ödemiyorlar.
MİRASÇI BAŞINA 118 BİN TL
2011 yılında, mirasçılara uygulanacak “istisna tutarı” ve “tarife” yeniden belirlendi. Buna göre;
1) Menkul ve gayrimenkul mallardan (borçlar düşüldükten sonra), evlatlıklar da dahil olmak üzere füruğ (altsoy yani bir kimsenin çocukları, onların çocukları, onların da çocukları) ve eşten her birine isabet eden miras hissesinin 2011 yılında 118 bin 438 TL'si veraset ve intikal vergisinden müstesna.
İlginçtir çocuk, torun hatta torunun torunu bile 118,4 bin TL'lik istisnadan yararlanabilmesine karşılık; anne, baba ve kardeş yararlandırılmıyor. Çünkü yasa böyle!..
2) Füruğ bulunmaması halinde, eşe isabet eden miras hissesinin 2011 yılında, 237 bin 018 TL'si veraset ve intikal vergisinden müstesna tutulacak.
VERGİ TARİFESİ
Veraset ve İntikal Vergisi hesaplanırken;
- Önce her mirasçıya isabet eden miras payının tutarı belirleniyor.
- Sonra her birinden ayrı ayrı “istisna tutarı” düşülüyor.
- Kalan tutarın vergisi, (yüzde 1'den başlayıp 10'a kadar çıkan) tarifeye göre hesaplanıyor.
2011 yılı tarifesi Tablo-I'de gösterilmiştir.
Hesaplanan Veraset ve İntikal Vergisi, her biri Mayıs ve Kasım ayında olmak üzere, 3 yılda 6 eşit taksitte ödeniyor.
MİRASÇILARIN 2011 YILI VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ TARİFESİ
MATRAH Vergi Oranı (%)
İlk 170 bin TL için 1
Sonra gelen 370 bin TL için 3
Sonra gelen 800 bin TL için 5
Sonra gelen 1.600 TL için 7
Matrahın 2 milyon 940 TL'yi aşan bölümü için 10
Kaynak: Şükrü Kızılot / Hürriyet
Ölen kişinin bıraktığı miras arasında ağırlıklı bölüm, gayrimenkul olabiliyor.
GAYRİMENKULÜN PAYLAŞIMI
Normal koşullar altında, ölen kişinin eşi ve çocuğu ya da çocukları olabiliyor.
Çocuk sayısı kaç olursa olsun, eşe intikal eden miras hissesi, toplam mirasın ¼'ü oluyor.
Çocuğa ya da çocuklara da ¾'ü intikal ediyor.
Bir çocuksa ¾'ü, iki çocuksa 3/8 bir çocuğa, 3/8 diğer çocuğa, 2/8 de eşe intikal ediyor. Üç çocuk varsa, eş dahil her birine ¼ miras isabet ediyor.
MİRASI RED VEYA KABUL
Gayrimenkulü olanın ölümü halinde, ölenin borcu daha fazlaysa, ölüm tarihinden itibaren “üç ay içinde” mirası reddetmek mümkün (Medeni Kanun Md. 606). Bu süre içinde reddedilmediği takdirde, miras; mirasçı tarafından kabul edilmiş oluyor (MK Md. 610). Mirası reddeden kişi, ölen kişiden bağlanacak olan dul ve yetim aylığını alabiliyor. Bu da önemli bir avantaj.
Gayrimenkulü olanın ölümü halinde, mirasçılar dört ay içinde “veraset ve intikal vergisi” beyannamesi verecekleri için bu süre dolmadan “sulh hukuk mahkemesi”ne başvurup “veraset ilamı” yani kimlerin ne oranda mirasçı olduklarını gösteren mahkeme kararı almaları gerekiyor.
Ölüm nedeniyle intikal eden miras üzerinden, mirasçılar beyanname verip “veraset ve intikal vergisi” ödüyorlar. Duruma göre de ödemiyorlar.
MİRASÇI BAŞINA 118 BİN TL
2011 yılında, mirasçılara uygulanacak “istisna tutarı” ve “tarife” yeniden belirlendi. Buna göre;
1) Menkul ve gayrimenkul mallardan (borçlar düşüldükten sonra), evlatlıklar da dahil olmak üzere füruğ (altsoy yani bir kimsenin çocukları, onların çocukları, onların da çocukları) ve eşten her birine isabet eden miras hissesinin 2011 yılında 118 bin 438 TL'si veraset ve intikal vergisinden müstesna.
İlginçtir çocuk, torun hatta torunun torunu bile 118,4 bin TL'lik istisnadan yararlanabilmesine karşılık; anne, baba ve kardeş yararlandırılmıyor. Çünkü yasa böyle!..
2) Füruğ bulunmaması halinde, eşe isabet eden miras hissesinin 2011 yılında, 237 bin 018 TL'si veraset ve intikal vergisinden müstesna tutulacak.
VERGİ TARİFESİ
Veraset ve İntikal Vergisi hesaplanırken;
- Önce her mirasçıya isabet eden miras payının tutarı belirleniyor.
- Sonra her birinden ayrı ayrı “istisna tutarı” düşülüyor.
- Kalan tutarın vergisi, (yüzde 1'den başlayıp 10'a kadar çıkan) tarifeye göre hesaplanıyor.
2011 yılı tarifesi Tablo-I'de gösterilmiştir.
Hesaplanan Veraset ve İntikal Vergisi, her biri Mayıs ve Kasım ayında olmak üzere, 3 yılda 6 eşit taksitte ödeniyor.
MİRASÇILARIN 2011 YILI VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ TARİFESİ
MATRAH Vergi Oranı (%)
İlk 170 bin TL için 1
Sonra gelen 370 bin TL için 3
Sonra gelen 800 bin TL için 5
Sonra gelen 1.600 TL için 7
Matrahın 2 milyon 940 TL'yi aşan bölümü için 10
Kaynak: Şükrü Kızılot / Hürriyet
Yorumlar