15 ve 16 ncı Madde Gereği Terk Yapılan Parsellerde 18 Uygulaması ve DOP (2)
15 ve 16 ncı Madde Gereği Terk Yapılan Parsellerde 18 Uygulaması ve DOP (2) (05.10.2008) Hüseyin KOÇAK B a ş m ü f e t t i ş 15 ve 16 ncı maddeler gereğince terki bulunan parsellerin 18 uygulamasına tabi tutulması halinde DOP kesintisi ile ilgili kurallara “5 makale” bölümünde “15 ve 16 ncı Madde Gereğince Terk Yapılan Parsellerde 18 Uygulaması ve DOP (1)” başlıklı makalede yer verilmiştir. Burada sayısal örneklere yer verilecektir. Yola Terki Bulunan Parselde DOP Hesabı Uygulama sahasında bulunan ve 18 uygulaması öncesi 15 ve 16 ncı maddeler gereğince yola ya da yeşil alana terki bulunan parseller; gerek o bölgedeki DOP oranının hesabında ve gerekse tamamlanması gereken oranın hesaplanmasında özellik arz etmektedir. Şöyle ki; Bu tür taşınmaz bulunan uygulama sahasında; DOP hesabı yapılırken düşüldükten sonra geri kalan kısım üzerinden yapılır. 18 uygulaması öncesi yola ya da yeşil alana terki bulunan parsel, terk sonrası tek parça kalabildiği gibi birden fazla parsel haline geldiği durumlar da olabilmektedir. Terk sonrası parselin tek parça kalması ya da birden fazla parsel haline gelmesi durumlarının akabinde 18 uygulaması yapılırken kesilecek DOP oranının hesaplanmasında tereddütler oluşabilmektedir. Bir Danıştay kararının akabinde, uygulamada soru konusu edilen hususlarla ilgili olarak, basite indirgenmiş rakamlarla örneklere yer verilecektir. * “Hibe adıyla yeşil alan için yapılan terkin kamu alanı için yapılan bedelsiz terkten ayrı düşünülemez ve bu miktarın DOP’tan düşülmesi gerekir…." (Danıştay 6.Dairesinin 16.06.2004 tarih, E.2003/493, K.2004/385 sayılı kararı; ÖRNEKLER: Daha önce 15 ve 16 ncı maddeler gereğince yola terki bulunan taşınmazlardan, daha sonra yapılacak 18 uygulaması sırasında DOP hesabı şu şekilde yapılacaktır; ÖRNEK 1) Kadastro parselinin yüzölçümü 1000 m²’dir. 18 uygulaması öncesinde, 15 ve 16 ncı maddeler gereğince 200 m² bedelsiz yola terk yapılmıştır. Daha sonra yapılan 18 uygulaması sırasında DOP oranı %25 olarak belirlenmiştir. Bu parselden kesilecek DOP miktarı ne kadardır? ÇÖZÜM; 1000 m² olan kadastro parselinde 200 m² bedelsiz terk yapıldığı için parsel yüzölçümü 800 m²’ye düşmüştür. Terk miktarı parsel yüzölçümünün %20’sine tekabül etmektedir. 18 uygulaması sırasında DOP oranı %25 olarak belirlendiği için bu parselden %5 daha DOP oranının kesilmesi gerekmektedir. * %5 kesinti parselin ilk yüzölçüm 1000 m²’den mi, yoksa, terk sonrası kalan 800 m²’den mi kesilir? Kesinti; parselin, bedelsiz terk öncesi yüzölçümü üzerinden yapılır. Yani örneğimizde ana parsel 1000 m² idi. %5’lik oran, 1000 m² üzerinden hesaplanır. Sağlamasını yapalım; (Ana parselin ilk yüzölçümü olan 1000 m²’den önce 200 m² terk edilmişti... 18 uygulaması sırasında, 1000 m² üzerinden %5 daha kesildi. Bu oran 50 m² ye tekabül eder. Bedelsiz terk miktarı olan 200 m² ile 50 m² toplandığında 250 m² eder. Bu miktar ise ana parselin ilk yüzölçümü olan 1000 m²’nin %25’ine tekabül eder. Bu ise o uygulama alanı için belirlenen DOP oranını teyit etmektedir.) ÖRNEK 2) Kadastro parselinin yüzölçümü 3000 m²’dir. 18 uygulaması öncesinde, 15 ve 16 ncı maddeler gereğince 600 m² bedelsiz yola terk yapılmıştır. (3000 m² den 600 m² düşüldükten sonra 2400 m² kalır… Terk oranı ise %20’ye tekabül eder.) Terk sonrası geri kalan 2400 m² ile de 800 m² lik üç adet parsel oluşturulmuştur. Daha sonra yapılan 18 uygulaması sırasında DOP oranı %30 olarak belirlenmiştir. Bu parselden kesilecek DOP miktarı ne kadardır? ÇÖZÜM; 18 uygulaması öncesi yapılan terk oranı %20, uygulama sırasında belirlenen DOP oranı da %30 olduğundan, 18 uygulaması sırasında %10 daha DOP kesintisi yapılması gerekmektedir. Terk sonrası yüzölçümleri 800 m² olan bu parsellerden DOP kesintisi; – İlk geldileri olan ana parsel yüzölçümü 3000 m² üzerinden mi? – Terk öncesi ana parselden kendi paylarına düşen 1000 m² üzerinden den mi? – Yoksa son yüzölçümleri olan 800 m² üzerinden mi Yapılacaktır? Cevap: %10 kesinti her bir parsel için 1000 m² üzerinden yapılır. (Her üç parselin yüzölçümü de 800 m²’dir. Bu 800 m², o parselden %20 kesinti yapılmış halini gösterir. 18 uygulaması sırasında artık o parsel, kendisine ait %20’lik terkten sorumludur ve de diğer parsellerden bağımsız olarak uygulamaya alınarak %10 daha kesintisi yapılır… %10 kesinti yapılırken de, bahsedildiği üzere, terk öncesi, ana parselden o parselin payına düşen miktar yani örneğimizde 1000 m² dikkate alınarak yapılır.)
Yorumlar