İşte Tüm Ayrıntılarıyla Fırtınalar Koparan İstanbul 2013 Yeni İmar Planı 2
DOKUZUNCU BÖLÜM
ISI YALITIMI
MADDE 9.01
İlgili mevzuat ve TSE normlarına uyulacaktır.
BACALAR
MADDE 9.02
Binalarda baca yapma koşulları aşağıda gösterilmiştir:
Kaloriferli binaların konut olarak kullanılan bağımsız bölümlerinin oturma hacimlerinde ve sıcak su tesisatı bulunmayan mutfaklarında duman bacası, sobalı binalarda ise oturma odası ve salonda olmak üzere 1’er adet bağımsız duman bacası yapılması zorunludur.
Kaloriferli umumi binaların her katında en az 1 adet duman bacası yapılması gereklidir.
Konut olarak kullanılan sobalı binaların ticari kullanışlı bağımsız bölümlerinde birer adet duman bacası yapılması zorunludur.
Bacaların tasarım ve yapımında ve kullanılacak malzemelerin seçiminde Türk Standartları Enstitüsü standartlarına uyulması şarttır.
Şofben, kombi cihazı ve bu gibi ısıtma araçları hayati tehlike arz edecek şekilde yerleştirilemez ve havalandırmadan uzak olan piyeslerle, banyo ve helâlarda yer alamaz.
İskân edilebilir bodrum katlar dâhil 10 kata kadar binalarda, doğalgazla çalışan her ısıtıcı cihaz için bir müstakil baca yapılacaktır. 10 katın üzerindeki binalarda baca sistemi yapılmakla birlikte hermetik cihaz kullanılacaktır. Mutfak kokularını atmak için ise müstakil baca veyaşönt baca yapılması zorunludur.
Yakma havasını bulunduğu ortamdan alan (B tipi) yakıcı cihazların tesis edildiği mahallin en az 8 m³ hacminde olması, cihazın bulunduğu mahalde dış atmosfere açılan ve serbest en kesit alanı en az 150 cm² olan havalandırma menfezinin olması ve bir müstakil bacasının bulunması gerekir.
Isıtmada denge bacalı sistemde olmayan doğalgaz sobalarının kullanılması halinde, her sobanın yukarıda belirlenen esaslara göre düzenlenen ayrı bir bacaya bağlanması gerekmektedir.
Isıtmada C tipi denge bacalı (hermetik) cihazların temiz ve kirli havanın birbirine karışmadığı güvence altına alınmış bir bacaya bağlanmasında TS 7363 sayılı standartta belirtilen esaslara uyulması zorunludur.
Hava atık gaz sistemi kullanılmaması durumunda bacalı cihazlar sadece müstakil bacalara bağlanabilir. Minimum etkili baca yüksekliği 4 m olmalıdır. Hızlandırma parçasının, 1 m ve üstünde olabildiği durumlarda bu mesafenin 1,5 katına eşit bir etkili yükseklik yeterlidir.
Doğal gaz yakıcı cihazların bağlı oldukları bacalarda yoğuşma olmamalıdır. Yoğuşmanın meydana gelmeyeceği azami baca yüksekliklerinin belirlenmesinde ilgili TSE standardına uyulacaktır.
Bacalar; ısı, yoğuşma ve yanma ürünlerinden etkilenmeyecek malzemeden ilgili standartlara uygun olarak imal edilmelidir.
Baca Ölçüleri ve Nitelikleri ile ilgili mevzuat ve TSE standarlarında belirtilen hususlara uyulması zorunludur.
ÇÖP BACALARI
MADDE 9.03
Tüm binalarda istenildiğinde çöp bacaları yapılabilir. Aydınlıklar içerisinde de yapılabilecek çöp bacalarının zemin veya bodrum katlarında çöp toplama yerleri ve bağımsız bağlantılarının bulunması, iç yüzeyinin kolay temizlenebilir ve kir tutmayacak şekilde olması ve kapak iç kısımlarının hiç bir maddenin sızmasına olanak vermeyecek şekilde yapılması zorunludur.
ONUNCU BÖLÜM
PASAJLAR-KAPALI ÇARŞILAR VE ÇOK KATLI MAĞAZALAR
TANIMLAR
MADDE 10.01
Pasajlar: İki yanında dükkânlar bulunan üzeri kapalı yaya geçididir. Müstakil parsellerde veya tapuda tescil edilmek koşulu ile komşu bir parsel üzerinde aynı nitelikte başka bir binaya geçiş sağlayan çarşılar olup, bünyesindeki işyerlerinin ayrı ayrı bağımsız bölüm numarası alması zorunludur.
Kapalıçarşılar:
Bir veya daha fazla giriş çıkışı olan çarşılar olup, bünyesindeki işyerlerinin ayrı ayrı bağımsız bölüm numarası alması zorunludur.
Çok Katlı Mağazalar:
Bir veya daha fazla girişi olan bünyesinde tek bir mağaza veya değişik amaçlı satış birimleri ile sosyal içerikli mekânlar bulunan tek bir işletmeye ait işyeri olup tek bir bağımsız bölüm numarası alması zorunludur.
Giriş ve Çıkışlar:
Pasajlarda her biri en az (l,50) m. genişliğinde iki ayrı giriş çıkış yapılacaktır. Açılan kapı kanatlarından birisi en az (0,95) m. genişliğinde ve eşiksiz olacaktır.
Kapalı çarşılarda ve çok katlı mağazalarda toplam inşaat alanı (500,00) m²’yi geçmediği takdirde en az (2,00) m. genişliğinde bir giriş çıkış yapılması yeterlidir.
Kapalı çarşılarda ve çok katlı mağazalarda toplam inşaat alanı (500,00) m²’yi geçtiği takdirde her biri en az (l,50)m. genişliğinde iki ayrı giriş çıkış veya (3,00) m. genişliğinde bir giriş çıkış yapılması zorunludur. Giriş çıkışlar farklı kat ve kotlarda tertiplenebilir.
Çok katlı mağaza, pasaj, kapalı çarşıların diğer bölümleri büro, otel gibi işyeri veya konut kullanımı olan binalar içinde düzenlendikleri takdirde diğer işyeri bölümleri ile konut bölümlerinin giriş ve çıkışları pasajların, kapalı çarşıların veya çok katlı mağazaların bünyesi içinde tertiplenemeyeceği gibi bu kullanımlar konut giriş çıkışı ile irtibatlandırılamazlar. Ancak büro otel gibi işyeri kullanımlarının giriş ve çıkışları bu işyerlerinin dolaşım alanları ile irtibatlandırılabilir.
İç Yükseklikler:
İmar Planlarında bir sınırlama olmadığı takdirde pasajların ve kapalı çarşıların kat yüksekliği net (3,50) m.den az olamaz.
Dolaşım Alanları:
Yaya dolaşım alanlarının genişliği her ayrı katta ve kattaki her ayrı koridor tertibinde koridor aksından ölçülmek koşulu ile (30,00) m. uzunluğuna kadar (3,00) m.den (30,00) m.den uzun olanlarda (3,50) m.den az yapılamaz.
Çok katlı mağazalarda dolaşım alanı tertibi serbesttir.
Pasajlarda bulunduğu kattaki pasaj boyunun l/3’ünü geçmemek, pasaj genişliğinden dar olmamak ve en çok 3 dükkân açılmak şartıyla cepler teşkil edilebilir. Yukarıdaki oran dâhilinde oluşturulan ceplere 3’den fazla dükkân açılması istendiğinde cep ölçüleri en az 6,00x6,00 m. ebadında tertiplenecektir.
Tapuda geçiş irtifak hakkı tesis edilmiş pasajlarda, pasaj boyu irtifak kurulan pasajların toplam boyudur. (30,00) m.yi geçmesi halinde her iki pasajda (3,50) m. genişliğinde olur.
Merdivenler:
Bu tür işyerleri fazla katlı olarak düzenlendiğinde;
Pasaj, kapalıçarşı ve çok katlı mağazalarda kat alanı (500)m² yi geçmediği takdirde merdiven genişliği en az (1.50)m. yapılacaktır. Kat alanı (500)m² yi geçtiği takdirde ana merdivene ilave olarak en az (l,50) m. genişliğinde ikinci bir merdiven yapılması zorunludur. Katlar arasında iki merdiven bulunması durumunda istenildiğinde bunlardan biri yürüyen merdiven olarak yapılabilir. Pasaj katlarında 3 basamağa kadar yükseklik farkları en az %6 eğimli rampa ile bağlanacaktır. (En düşük giriş çıkışa göre ikiden fazla katlı pasaj ve çarşılarda ayrıca asansör tesisi mecburidir.) Bütün pasajların her katında kaçışı sağlamak amacı ile bina dışına ulaşan en az (1,00) m. genişliğinde merdiven veya koridor, 1 adet yangın çıkışı sağlanacaktır. Pasajlar ve kapalı çarşılardaki sıra dükkânların duvarlarının yanmaz malzemeden veya kâgir olması zorunludur.
Kademeli pasajlarda kademeler arasında merdiven tertiplendiğinde bedensel özürlüengellilerin geçişi için en az (0,90) m. genişliğinde en az %10 eğimli rampa yapılması zorunludur. Merdivenlerin her iki yanında korkuluk yapılacaktır.
Isıtma ve Havalandırma:
Pasaj-kapalı çarşıların merkezi ısıtma sistemi ile ısıtılması ve havalandırılması zorunludur.
Kattaki brüt inşaat alanı (500) m² den büyük pasajlar, kapalı çarşılar veya çok katlı mağazalar ile; kattaki brüt inşaat alanı (500) m² den küçük olmakla birlikte dolaşım alanlarında iki noktadan hava akımı sağlayacak şekilde direkt olarak doğal havalandırma olanağı bulunmayan, işyerlerinde havalandırma tesisatı yapılması zorunludur.
WC’ler:
Pasajlar, kapalı çarşılar ve çok katlı mağazalarda erkek ve kadın için ayrı ayrı yeterli sayıda lavabo ve wc yapılması zorunludur. Bu tip binalarda, bedensel özürlüengellilerin kullanımına uygun en az bir lavabo ve wc yapılması zorunludur. Özürlüengelli tuvaleti için en az alan, kapı dışarı açılmak veya sürme olmak şartıyla (1.50x1.50)m. dir. Bu tuvaletin önünde de en az (1.50) m genişliğinde bir koridor bulunmalıdır. Kapı genişliği en az (0.85)m olmalıdır.
Bölme Duvarları ve Asma Tavanlar:
Pasajlar ile kapalı çarşılardaki bağımsız bölüm dış ve ortak duvarları ile eklentilerinin bölme duvarlarının ve varsa ortak alanlardakiler ile çok katlı mağazadakiler de dâhil tüm asma tavanların yanmaz malzemeden olması zorunludur.
Asansör ve Yük Asansörü:
Tek katlı düzenlemeler dışındaki pasajlar ve kapalı çarşılar ile çok katlı mağazalarda yeterli kapasitede yük asansörü ve en düşük kottaki giriş çıkışa göre 3 veya daha fazla katlı olanlarında insan asansörü yapılması zorunludur.
Bu tip binalarda yapılacak asansörlerden en az bir tanesi bedensel özürlüengellilerin kullanımına uygun yapılacaktır. Bu asansörlerin iç kabini (1,10x1.40) m. ebadında yapılacak kapı genişliği (net açılım)(0,85) m.den az olmayacaktır. Kabin içinde yerden 0,85m.-0,90 m. yükseklikte tutunma kolu olacaktır. Asansör kapıları otomatik veya fotoselli olacaktır.
ÇAY OCAKLARI
MADDE 10.02
Büro, işhanı, pasaj gibi ticari binalarla, sanayi çarşıları bünyelerinde; kullanma alanı en az 3,00 m² olmak, yüksekliği 2,50 m.yi sağlamak, 0,45x0,45m. ebadında hava bacasıyla havalandırılmak, bir ateş bacasıyla irtibatlandırılmak kaydıyla çay ocakları bağımsız bölüm olarak düzenlenebilir. Çay ocaklarının nizamı ışıklıktan veya doğrudan ışık ve hava alması halinde hava bacasına gerek yoktur.
ONBİRİNCİ BÖLÜM
GEÇİCİ YAPILAR
MUVAKKAT İNŞAATIN YAPILACAĞI ALANLAR:
MADDE 11.01
Muvakkat yapı yapılmasına izin verilebilecek taşınmazlar:
11.01.1. İmar Planlarında Umumi Hizmetlere Ayrılan Yerlerde Kalan Parseller:
İmar planlarında tamamı umumi hizmetlere ayrılan veya kalan parçası plan ve bu Yönetmelik hükümlerine göre yapı yapılmasına müsait olmayan arsalar, kamulaştırılıncaya kadar sahipleri tarafından olduğu gibi kullanılmaya devam olunur.
Bu gibi yerlerden müracaat gününde 5 yıllık imar programına dâhil bulunmayanlarında; imar planı tatbikatına kadar, sahiplerinin isteği üzerine İlgili Belediye Encümeni’nce muvakkat inşaat veya tesisat yapılmasına izin verilir.
Bu yapının/tesisatın imar planına göre bulunduğu bölgenin özellikleri ve İlgili Belediye Başkanlığının teklifi de göz önüne alınarak, hangi maksat için yapılıp kullanılabileceği İlgili Belediye Encümenince tayin ve tespit olunur. Mülk sahibi bu maksadın dışına çıkamaz.
11.01.2. 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Uyarınca, İmar Yasasının 18. Madde hükümleri Tatbik Olunmadan Normal Şartlarla Yapı İzni Verilemeyen Parseller:
Bu alanlarda parselasyon planlarının yapılması zorunludur. 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarında;İmar Kanunu’nun 18. maddesi hükümleri uygulanmadan normal şartlarda yapı izni verilemeyen yerlerde, parselasyon planları yapılıp onaylanmadan, kesinleşen parselasyon planlarına göre tapu sicilinde imar planına uygun ada ve imar parselleri oluşmadan uygulama yapılamaz.
Bu işlemler yapılmadan daimi yapı ruhsatı verilemez. Ancak, 3194 sayılı İmar Yasası’nın 33. maddesi hükümleri uyarınca bu yerlerde üzerinde yönetmelik esaslarına uygun yapı yapılması mümkün olanlarında sahiplerinin istekleri üzerine belediye encümeni kararı ile muvakkat (geçici) yapı ruhsatı verilebilir.
Şu kadar ki, kamulaştırma işlemini gerektirmeyen ve sadece iki veya daha fazla parselin tevhidini gerektiren durumlarda muvakkat inşaat hükümleri uygulanmaz.
11.01.3. İmar Planlarına Göre Kapanması Gereken Yol ve Çıkmaz Sokak Üzerinde Bulunan Parseller:
İmar planına göre kapanan yollar ve çıkmaz sokaklar üzerinde bulunan veya mahreci bulunmasına rağmen yapı adası ortasında kalan parseller ifraz edilemezler. Bu gibi yerler İmar Kanununun ilgili hükümleri uygulanamadığı ve yapı yapılmasına müsait bir durum elde edilemediği takdirde, bu hükümler uygulanıncaya veya kamulaştırılıncaya kadar sahiplerince olduğu gibi kullanılmaya devam olunur.
Plana göre kapanması gereken yol ve çıkmaz sokak üzerinde bulunan arsalardan 5 yıllık imar programına dâhil olmayan ve bu yönetmelik hüküm ve ölçülerine göre bina yapılmasına müsait bulunanlara da muvakkat inşaat izni verilebilir.
11.01.4. 3194 sayılı İmar Yasasının 12. Maddesi uyarınca; İmar Planlarında Gösterilen Cephe Hattından (İmar İstikametinden) Önde Bina Yapılamaz: Bir parselin imar planında tespit edilmiş cephe hattının gerisinde kalan kısmı, plan ve yönetmelik esaslarına uygun bina inşaatına yetmiyorsa (müstakil bina inşaatına elverişli bulunmuyorsa) beş yıllık imar programı içerisinde olup olmadığına göre İmar yasasının 10. maddesinde belirtilen müddetler içinde, 18. madde hükümleri tatbik edilmediği veya başka bir şekilde halline imkân bulunmadığı takdirde mal sahibinin yazılı müracaatı üzerine bu gibi arsaların tamamı ilgili idarelerce kamulaştırılır. Kamulaştırma yapılamayan durumlarda istek halinde muvakkat inşaat hükümleri uygulanabilir.
MUVAKKAT İNŞAAT RUHSATININ ŞARTLARI:
MADDE 11.02
11.02.1. Müracaat gününde parselin yer aldığı İmar planının beş yıllık imar programına dâhil edilmemiş olması gereklidir. Beş yıllık imar programına alınmış yerlerde ne geçici ve nede daimi yapı ruhsatı verilemez.
11.02.2. Geçici yapı ruhsatı, üzerinde imar yönetmeliği hükümlerine uygun yapı yapılması mümkün olan parseller için verilebilir. Geçici yapı yapılmak istenen parselin asgari bina cephe ve derinliği şartına haiz bulunması, diğer bir deyişle müstakil bina inşaatına elverişli bir parsel olması gereklidir. Aksi takdirde, ne geçici ve ne de daimi yapı ruhsatı verilemez.
11.02.3. Muvakkat yapıların yükseklikleri tabii zeminden (6.50) m.’yi, inşaat alanı (250) m2.’yi geçmemek, en az bahçe mesafelerini korumak, mümkün mertebe sökülerek başka bir yere nakli mümkün olan malzemeden ve buna müsait bir sistemde inşaa edilmek şartı ile imkan nispetinde mevcut ve mustakbel yol güzergahlarına tesadüf ettirilmemek suretiyle imar planı tatbikatına kadar, sahiplerinin isteği üzerine belediye encümeni kararı ile muvakkat yapı yapılmasına izin verilebilir.
11.02.4. Bir parselde birden fazla muvakkat yapı izni verilmesi halinde, bu yapıların inşaat alanları toplamı(250.00) m².’den ve yükseklikleri (6.50) m.’den fazla olamaz.
MUVAKKAT İNŞAAT RUHSATININ SÜRESİ:
MADDE 11.03
Muvakkat yapının ruhsat süresi 10 yıldır. Yapı izni verilmeden önce belediye encümeni kararının gün ve sayısının, 10 yıllık müddet için muvakkat inşaat olduğunun ve diğer lüzumlu ölçü ve şartların, tapu kaydına şerh edilmesi gereklidir. Muvakkatlık süresi tapu kaydına şerh verildiği günden başlar.
İmar Planı tatbik olunurken, muvakkat inşaat ve tesisler yıktırılır. On yıl dolmadan yıktırılması veya kamulaştırılması halinde muvakkat bina ve tesislerin Kamulaştırma Kanunu hükümlerine göre takdir edilecek bedeli sahiplerine ödenir.
ŞANTİYE BİNALARI
MADDE 11.04
Esas yapıların ruhsatı alınmadan şantiye binası yapılamaz. Şantiye binaları bu yönetmelikte belirlenen ölçülere ve yapı iznine tabi değildir. Şantiye binalarının yeri ve şeklini belediyesi tespit eder.
Şantiye binası asıl inşaata bağlı geçici bir yapı olduğundan asıl inşaatın bitmesi halinde yıktırılması veya taşınması gerekir. Şantiye binalarının yapı ruhsatının geçerli olduğu müddet zarfında şantiye olarak kullanılmaları mümkündür.Esas yapıya yapı kullanma izni verilebilmesi için şantiye binasının yıktırılmış olması şarttır.
Büyükşehir Belediyesince yapılan, yaptırılan yapım işlerinde ( yol bakım ve onarım, yol alt- üst yapı inşaatı, metro inşaatı, yapı tesis vb.), müteahhit firmaya veya ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına ait şantiye binaları; yapılacağı alan özel mülkiyette ise mülk sahibinin muvafakatı, kamu kurum ve kuruluşlarının tasarrufunda ise ilgili kurumum uygun görüşü alınarak, iş bitiminde kaldırılmak şartı ile Büyükşehir Belediyesinin ilgili biriminin izniyle yapılabilir.
ONİKİNCİ BÖLÜM
KAMUNUN YARARI İÇİN ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER
YIKILACAK DERECEDE TEHLİKELİ OLAN YAPILAR
MADDE 12.01
Bir kısmı veya tamamının yıkılacak derecede tehlikeli olduğu Belediyede görevli inşaat mühendislerinden oluşan bir heyetçe müşterek imzalı fenni bir raporla tespit edilen yapıların sahiplerine tehlike derecesine göre bunun izalesi için belediyece 10 gün içinde tebligat yapılır. Yapı sahibinin bulunmaması halinde binanın içindekilere tebligat yapılır. Onlar da bulunmazsa tebligat varakası tebliğ yerine kaim olmak üzere tehlikeli yapıya asılır ve keyfiyet muhtarla birlikte bir zabıtla tespit edilir.
Yapının tehlikeli durumu o yerin ve civarının boşaltılmasını gerektiriyorsa, tehlikeli bina ile civarı mahkeme kararına gerek duyulmaksızın ilgili idare tarafından zabıta marifetiyle derhal boşaltılır.
Tebligatı müteakip süresi içinde yapı sahibi tarafından tamir edilerek veya yıktırılarak tehlike ortadan kaldırılmazsa bu işler belediyece yapılır ve masrafı %20 fazlası ile yapı sahibinden tahsil edilir. Alakalının fakruhali tevsik olunursa masraf belediye bütçesinden karşılanır.
Korunması gerekli taşınmaz kültür varlıkları olan yapılarda fotoğraf tespiti yapılarak KTVK Bölge Kurulu’nun görüşüne göre uygulama yapılır.
SAĞLIK, ŞEHİRCİLİK, ESTETİK VE TRAFİK BAKIMLARINDAN ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER:
MADDE 12.02
Atıksu Mecraları:
Yapıların pis su mecralarının kanalizasyon şebekesine veya genel fosseptiğe bağlanması zorunludur.
Yapıların bulunduğu sokakta kanalizasyon şebekesi veya genel fosseptik varsa ilgili idare, mal sahibine tebligatta bulunarak belirtilen süre içinde pis su mecrasını kanalizasyon veya genel fosseptiğe bağlanmasını bildirir. Mal sahibi bu bağlantıyı gerçekleştirmekle yükümlüdür. Aksi takdirde bağlantı belediyesince yaptırılır ve yapılan masraflar %20 fazlasıyla mal sahibinden tahsil edilir.
Yapının bulunduğu sokakta kanalizasyon şebekesi veya genel fosseptik yoksa ilgili idare alınması gereken tedbirleri mal sahibine bildirir. Bu bildirimde mevcut olanaklar esas alınacaktır. Mal sahibi idarenin istekleri doğrultusunda taşınmaz içinde tesisat yapmaya zorunludur. Bu tesisatın yaptırılması için ilk önce mal sahibine gerekli tebligat yapılır. Verilen süre içinde idarenin isteği yerine getirilmediği takdirde bu işlem ilgili idare tarafından yapılarak masrafı %20 fazlasıyla ilgilisinden tahsil edilir.
1000 m2’nin üzerindeki parsellerde, yüzey sularını toplamak, binaları zemin suyundan korumak ve bahçe sulama işlerinde kullanmak üzere, bir drenaj sistemi oluşturularak, yüzey ve zemin sularının tabii zemin altında tesis edilecek bir sarnıçta toplanması sağlanacaktır. Söz konusu drenaj sistemi ve sarnıç bina ön cephe hattı gerisinde yan ve arka bahçe mesafeleri içinde düzenlenebilecek ve vaziyet planında gösterilecektir.
Çatı sularını toplayan yağmur su boruları yukarıdaki madde de belirtilen sarnıçlara ya da yoldaki yağmursuyu şebekesine bağlanacak, atık su şebekesine bağlanmayacaktır. Bağlandığı tespit edildiği takdirde Belediye veya İSKİ tarafından gerekli müdahale yapılıp bedeli bina sahibinden tahsil edilecektir.
Enkaz, Birikinti, Gürültü ve Duman İçin Tedbirler:
Arsalarda, binalarda ve diğer yerlerde kamunun sağlık ve huzurunu bozan veya şehircilik estetik ya da trafik bakımından mahzurlu görülen enkaz veya birikintiler, gürültü veya duman oluşturan tesisler, özel mecra, lağım, çukur, kuyu, mağara ve benzerleri mal sahipleri tarafından ıslah edilerek bunlara ait mahzurlar giderilecektir. Ayrıca bu mahsurların oluşmaması için gerekli tedbirlerin alınması zorunludur.
Yukarıda belirtilen mahsurlardan birinin olması durumunda Belediyesi’nce tebligat yapılır ve belirtilen sürede mahzur giderilmediği takdirde belediyesince bu mahzuru giderilerek masrafı %20 fazlasıyla mal sahibinden tahsil edilir. Mahzuru meydana getirenlerin faaliyetlerine de son verilir.
Yollar Üzerindeki Binalı veya Binasız Taşınmaz Maliklerinin Yükümlülükleri:
Belediyelerce tespit edilen yollar üzerindeki binalı ve binasız arsaların yola bakan cephelerini mal sahipleri ilgili idarenin istediği biçimde kapatmaya zorunludur. Bunun için ilgili idare belirtilen sürede arsa cephesinin kapatılmasını mal sahibinden isteyebilir. Mal sahibi verilen süre içinde idarenin isteğini yerine getirmek zorundadır. Aksi halde bu iş idarece yerine getirilir ve harcanan para mal sahibinden %20 fazlasıyla tahsil edilir.
Yaya kaldırımları yasalarda belirtilen istisnalar dışında işgal edilemez. Yasalarda yer alan istisnai durumlarda ise Belediyesi’nden izin almak ve gereken şartları yerine getirmek suretiyle kullanılabilir.
ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM
YAPI RUHSATI İŞLERİ
PROJE DÜZENLEMEDEN ÖNCE İLGİLİ İDARELERDEN ALINACAK BELGELER
MADDE 13.01
Yapılara ait projeler düzenlenmeden önce ilgili idarelere başvurularak tapu, çap (belediyesinin talebi halinde), aplikasyon krokisi veya röperli kroki, imar durumu, inşaat istikamet rölevesi ve kot kesit belgelerinin alınması gereklidir.
İmar Durumu Talebinde İstenen Evraklar:
Dilekçe, tapu, çap (belediyesinin talebi halinde), aplikasyon krokisi veya röperli kroki
İnşaat İstikamet Rölevesi ve Kot Kesit Belgesi Talebinde İstenen Evraklar:
Dilekçe, tapu, imar durumu, çap (belediyesinin talebi halinde), aplikasyon krokisi veya röperli kroki
PROJE TANZİM ESASLARI
MADDE 13.02
İlgili meslek mensuplarınca hazırlanmış projelerin T.C. Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca kabul veya tespit edilen çizim ve tanzim standartlarına uygun olması gerekir. İlgili belediyelerin uygun görmesi halinde bilgisayar ortamında üretilmiş tüm projeler yine ilgili belediyenin talep edeceği formatta, disket veya CD olarak düzenlenir.
Mimari Projenin Başında:
Arsanın:
Yeri, tapu kaydı, pafta, ada, parsel numaraları, alanı, özel durumlarda varsa ihtiva ettiği yapılar.
Yapılacak yapının:
Cinsi, kat adedi, bina ve inşaat alanları, hangi amaçla kullanılacağı, yapı sahibi ile projeleri tanzim eden, yapının fenni mesuliyetlerini veya yapı denetimini alacak olanlar ile, gerekiyorsa sürveyan hizmetlerini görecek olan elemanlar hakkında gerekli bilgileri içeren bir bilgi tablosu hazırlanacaktır. Tapuya gidecek takıma statik hesap ve projelerin eklenmesi gerekmez.
Mimari Proje:
A. Parsel büyüklüğünün gerektirdiği ölçekte (l/200,l/500 vb) olmak üzere düzenlenmiş genel vaziyet planı ve aynı ölçekte en az iki kesit çizilir.
Genel vaziyet planı ve kesitlerde yol kotu tutanağına bağlı mevcut kotlar ile arsanın yapıdan sonra alacağı şekil ve kotlar ile ağaç dikme yerleri vaziyet planında mutlaka gösterilecektir.
B. 1/50 veya 1/100 ölçekli bodrum ve kat planları ile gerekli hallerde istenilebilecek temel planı.
C. Belediyelerce yapıların büyüklüğü ve bazı özellikleri nedeniyle uygun görülenlerin mimari projeleri l/100 ölçekli ancak, l/50 ölçekli proje tekniğinde istenir.
D. 1/50 veya l/100 ölçekli iki tam kesit:
Kesitlerden biri merdivenden geçmek şartı ile enine ve boyuna olmak üzere ve esas planların ölçeğinde çizilir. Bitişik binalarda bina cephesine paralel kesit herhangi bir özellik taşımıyorsa bir kesit ile yetinilebilir. Kesitlerde yol ve yaya kaldırımı kotları bahçelerin tabii ve tesviye edilecek zemin kotları, bitişik nizam binalarda komşu bina veya parsellerin kotları parselin ± 0,00 röperine bağlı olarak gösterilecektir.
Ayrıca en az 1 adet 1/20 veya belediyesinin isteyeceği ölçekte sistem detayı çizilir.
E. 1/50 veya l/l00 ölçekli cephe çizimleri.
Binaların bitişik olmayan bütün cepheleri çizilecektir. Cephelerde binanın köşelerine rastlayan arazinin mevcut tabii zemin ve tesviye kotları mutlaka gösterilecektir. Bitişik nizam veya ikiz nizam binalarda parselin bitişik bina cephesinin dikkate alınması ve gerekli geçiş uyumluluğu sağlanması şarttır. Bitişik taraftaki binanın cephe fotoğrafı ruhsat dosyasına ilave edilecektir.
F. İlgili belediyesi’nce yapıların dış cephe boya ve kaplamaları ile çatının malzeme ve rengine ait kurallar getirildiğinde bu hususlar mimari projeler üzerinde belirtilecektir. Bitişik ve çevredeki yapılarla uyum sağlanacak, görüntü kirliliği önlenecektir.
G. Korozyon ve rutubetten korumak amacıyla mimari projede çatıda ısı izolasyonu ve bodrum katlarda su yalıtım ve drenajla ilgili gerekli detaylar gösterilecektir.
H. Metro koruma bölgesi ve güzergahı üzerinde bulunan parsellerde metro güzergahı açısından bir sakınca olmadığına dair Büyükşehir Belediyesinden onay alınacaktır.
I. Yürürlükteki Otopark Yönetmeliği hükümleri gereğince mimari projelerde otopark hesaplarının yapılması ve otopark yerlerinin vaziyet planı ve varsa kat planlarında gösterilmesi şarttır.
Statik Proje:
Çelik karkas binalarda çelik yapı hesabı, betonarme binalarda betonarme, hesabı l/10, l/20, 1/25, l/50, 1/100 ve ihtiyaç duyulan ölçekli çizimler.
Asma çatılı binaların çatı hesabı ve projesi.
Tesisat Projesi:
Tesisat projeleri “Elektrik İç Tesisat Yönetmeliği ve Fenni Şartnamesine” uygun olarak düzenlenecektir.
Kalorifer tesisat, havalandırma ve klima tesisatı projeleri ilgili belediyesince onaylanacaktır.
Sıhhi tesisat projesi belediyece tetkik edilip, onaylanacaktır.
Doğalgaz uygulama bölgelerinde kalan parsellerde inşaa edilecek binalarda ilgili idarece düzenlenmiş aksini gösterir bir belge getirilmediği takdirde, doğalgaz tesisatı yapılması zorunludur. Doğalgaz tesisat projeleri tetkik edilip, onanmadan yapı ruhsatı verilmez.
Asansör uygulama projesi, yapı ruhsatı verilmeden önce ilgili belediyesince onaylanacaktır.
Projelerin Tetkik Aşamasındaki Uyulacak Esaslar:
A. İmar Yönetmeliği, imar planı ve açıklama raporları, imar istikamet rölevesi ve inşaat kotlandırma belgelerinde belirtilenler dışında proje müellifi tarafından projenin çizimi sırasında hatalı yapılan ya da eksik çizilen kısımlar için projelerde düzeltme yapılmaması, hatalı ve eksik kısımların proje orijinalinde düzeltilerek ozalit kopyaların ondan sonra çekilmesi, zorunluluk halinde yapılan düzeltmelerin projeyi inceleyenler tarafından kendi el yazıları ile “tarafımdan düzeltilmiştir” sözü ile adı ve soyadı da yazılarak ve tarih konarak imzalanması, imza ve düzeltme yapılan yerlerin resmi mühürle mühürlenmesi.
B. Mimari ve mecra projelerinin birleştirilmesi için yapılan ozalit eklentisi dışında, projelerin ozalit kopyalarında ek yapılmaması, mimari ve mecra projelerinin birleştirilmesi için yapılan ek yerleriyle, ek yerlerinin proje müellifi tarafından mutlak surette imzalanması ve bütün ek yerlerinin 2 yerinden inceleyenlerce imzalanarak resmi mühürle mühürlenmesi, ancak büyük tesislere ait projelerden eklenmesi mümkün olmayanların bir anahtar paftada gösterilmesi ve proje tamamının kaç paftadan ibaret olduğunun proje onay sayfasına yazılarak imzalanıp mühürlenmesi gerekir. Statik proje mimari projeden ayrı olarak yapıya ait bilgileri ihtiva eden bir başlık altında ayrı olarak teklif edilebilir.
C. Projenin onay sayfasının, projelerin zamanla yıpranıp imzaların kaybolmasına imkan vermeyecek bir yerinde (Örneğin dıştan bir iç sayfada yada bir kapak altında) olması ve bu sayfada projeyi mimari, statik ve mecra yönünden inceleyenlerle onaylayanın adı soyadı, meslek unvanı, oda numarası, tarih ve imzasının bulunması gerekir.
D. Mimari projelerin (4) diğerlerinin (3) takım halinde düzenlenip usulüne göre dosyalanması, mimari proje ve eklerinin bir sureti 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanununun 11. Maddesi gereğince Büyükşehir Belediye Başkanlığına gönderilmesi zorunludur.
E. 2863 sayılı Yasaya tabii parsellerde K.T.V.K. Kurulu kararı ile, kurul onaylı proje istenir.
F. Tasdike sunulan tüm projeler ilgili ilçe-ilk kademe belediyesince tescil edilir.
YAPI RUHSATI İLE İLGİLİ GENEL ESASLAR
MADDE 13.03
Belediye sınırları içinde yapılacak olan her türlü yapılar için ilgili belediyesinden yapı ruhsatı alınması ve yapı ruhsatı belgesi kullanılması zorunludur. Bir parselde birden fazla bina var ise her bina için ayrı ayrı yapı ruhsatı tanzim edilebilir.
5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanununun 11. Maddesi gereğince ilçe ve ilk kademe belediyelerinin verdikleri ruhsat ve eklerinden birer suretin Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na gönderilmesi zorunludur.
Yapı ruhsatı almak için 13.01 maddesinde sözü geçen belgeler ve bu belgelere dayanarak hazırlanan mimari projesi, statik projesi, elektrik projesi ve tesisat projesi ile parsel maliklerinin veya kanuni vekillerin müracaatı halinde;
A. Tüm parsel maliklerinin noterden tasdikli muvafakatı, gerekli hallerde komşu muvafakatı.
B. Gerekli vergi, resim ve harçlar ile ücretlerinin tahsil olunması
C. Parselin üzerinde bina olması halinde yıkım belgesi aranır. Ancak yapıyı etkilemeyen şantiye kullanımına müsait bina bulunması halinde bu şart aranmaz.
D. Yapıların fenni mesuliyetlerinde; Yapı Denetimi Hakkında Kanun ve yapı denetimi uygulama yönetmeliğinin ilgili hükümleri geçerlidir.
E. Yanlışlıkla verildiği anlaşılan ruhsatı ilgili İdarenin geri alarak iptal etme yetkisi vardır. Ancak bu ruhsata dayanarak bina ve tesisat yapıldıktan sonra yanlışlıkla ruhsat verildiğinden bahisle ilgililer zarara uğratılmaz. Aksi takdirde idareler sebep olduğu bu zararı ve ziyanı ödemekle mükelleftirler.
F. Yapı ruhsatı belgelerinde; yapı maliyetinin hesaplanmasında o yıl için T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nca belirlenen ve Resmi Gazetede ilan edilen “Yapım birim maliyetleri” esas alınacaktır.
Uygulama aşamasında kamu donatısına ayrılan alanlar terk edilmeden uygulamaya izin verilemez.
YAPI RUHSATI MÜRACAATI VE EKLENECEK BELGELER
MADDE 13.04
Yeni inşaat, ilave ve esaslı tadillerde, inşaat ruhsatı aşamasında yapı sahipleri veya yasal vekillerince dilekçe ile yapılan müracaatlarda dilekçeye eklenmesi gereken tapu (istisnai durumlarda tapu senedi yerine geçecek belge) plan proje ve resimler aşağıda gösterilmiştir.
1. Dilekçe
2. Tapu (malikler listesi ruhsat aşamasında alınacaktır).
Ruhsat Verme Aşamasında Tapu Senedi Yerine Geçen Belgeler:
1 Özel yasalara göre tahsisi yapılıp henüz tapu siciline kaydedilmemiş ilgili kamu kuruluşlarınca verilmiş tahsis belgesi (775-2510-4753-5618-7269/1051 sayılı yasalara göre)
2 Mülkiyete ilişkin kesinleşmiş mahkeme kararı ve bu mahkeme kararına müstenit yetkili diğer makamlar tarafından verilen belge.
3 Kesinleşmiş kamulaştırma kararları
Bunlardan tapu senedi veya tapu tescil yazısı ruhsata müracaat tarihinden en fazla bir ay evvel alınmış veya onaylanmış olmalıdır. Hisseli gayrimenkullerde bütün hissedarların tapu senetleri veya mülkiyet durumunu belirten tapu tescil yazısı istenir.
3. Çap (belediyesinin talebi halinde), aplikasyon krokisi veya röperli kroki,
4. İmar durumu (ruhsat aşamasında geçerliliği kontrol edilecektir).
5. İnşaat istikamet ve kot kesit rölevesi.
6. Mimari proje ( en az 4 takım)
7. Statik proje (betonarme çizim 3 takım, statik hesap 2 takım) (Çelik yapı olması halinde çelik çizim ve birleşim detayları da eklenmelidir).
8. Elektrik tesisatı projesi (3 takım), PTT (zayıf akım tesisat) projesi (2 takım)
9. Sıhhi tesisat projesi (3 takım)
Binanın atık ve artık su çıkışlarının kanalizasyon sistemine bağlantısı gösterilecektir.
10. Kalorifer tesisatı projesi (3 takım)
11. Isı yalıtım projesi (3 takım)
12. Doğalgaz projesi (3 takım) doğalgaz uygulanan yerlerde.
13. Asansör projesi (3 takım).
14. Zemin İnceleme Raporu.
15. Fenni Mesul taahhütnamesi; Yapı Denetimi Hakkında Kanun ve yapı denetimi uygulama yönetmeliğinin ilgili hükümleri geçerlidir.
16. Yapı Denetimi Hakkında Kanun gereği Yapı Denetim Kuruluşları, imar mevzuatı uyarınca öngörülen fenni mesuliyeti ilgili idareye karşı üstlenerek; yapı denetim izin belgesinin noter tasdikli sureti ile Bakanlıkça onaylanmış yapıya ilişkin bilgi formunun aslını yapı ruhsatı alınması aşamasında ilgili idareye vermek zorundadır.
17. Yapı müteahhidi taahhütnamesi Yapı Denetimi Hakkında Kanun ve yapı denetimi uygulama yönetmeliğinin ilgili hükümleri geçerlidir.
18. Yapı sahibi, yapı müteahhidi kanuni ikametgâhını (değiştirdikçe) belediye’ye bildirmek zorundadır.
19. Muvakkat yapılacak binalarda encümen kararı gerekmektedir.
20. Ana arter yollara cephesi olan parsellerde Katlar alanı (10000) (5000) m²’den fazla olan inşaatlara, inşaat yapım ruhsatı verilmeden önce trafik açısından giriş-çıkış düzenlemesini gösterenTrafik Etüd Projesi hazırlanarak Ulaşım Koordinasyon Müdürlüğü onayına sunulacaktır. Onayın ardından UTK (Ulaşım ve Trafik Düzenleme Kurulu) kararı alınacaktır. UTK kararıalınmadan yapı ruhsatı düzenlenemez.
Sözü geçen belgelerin;
T.C.Bayındırlık ve İskân Bakanlığı’nca hazırlanarak yayınlanmış bulunan “Mimari Proje Düzenlemesi Esasları”, “İnşaat Mühendisliği Proje Düzenleme Esasları”, “Makine Mühendisliği Proje Düzenleme Esasları”, “Elektrik Mühendisliği Proje Düzenlenme esasları” başlıklı şartnamelere, T.C.Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca hazırlanan “ Doğal gaz ve İç Tesisat ve Dönüşüm Şartnamesi”ne ve 2560 sayılı yasa gereğince İSKİ Genel Müdürlüğü’ne ait yönetmeliğin ilgili hükümlerine uygun olması zorunludur.
İlgili belediyelerin uygun görmesi halinde Ozalit nüshalarla birlikte bilgisayar ortamında üretilmiş tüm projeler yine ilgili belediyenin talep edeceği formatta, disket veya CD olarak 2 adet düzenlenir. Bir adet sayısal Büyükşehir Belediyesine gönderilecektir.
TADİLAT-İLAVE İNŞAAT VE RUHSAT YENİLEME
Binalarda yapılacak esaslı tamir ve tadiller ruhsata tabidir.
MADDE 13.05
Ruhsat Alınmış Yapılarda Herhangi Bir Değişiklik Yapılması Halinde:
A. Yapılacak değişiklik binanın bütününde ise; mimari projenin yeniden tanzim edilmesi gereklidir. Bu değişiklik yapının statik hesaplarında da değişiklik yapılmasını gerektiriyor ise yeniden statik ve betonarme projeler istenir.
B. Proje üzerinde basit düzeltmeler yapılması mümkün olan durumlarda (bu yönetmelik hükümlerine uyulmak kaydı ile bağımsız bölüm içindeki kapı yerlerinin değiştirilmesi, taşıyıcı olmayan bölme duvarlarının kaldırılması vb.) ayrıca tadilat projesi istenmez ve ilgili bağımsız bölüm sahibi veya sahiplerinin müracaatı ile bu düzeltmeler bütün nüshalarda aynı şekilde yapılarak belediyece mühürlenip imzalanır.
C. Yapılacak değişiklik yapının dış duvarlarını veya pencerelerini ve dış kapılarını değiştiriyorsa ısı yalıtım projesi yeniden düzenlenir.
D.Bu maddede sözü geçen tadilat projelerinin 5 takım olması gerekir.
E. İmar istikametine tecavüzlü mevcut binalar imar istikametine uygun hale getirilmedikçe tadilatlarına tevzii ve kat ilavelerine izin verilmez.
F. Yapılacak değişiklik belirli bir veya birkaç katı içeriyorsa belediye’ye sadece değiştirilmesi istenen katların planları ibraz olunur.
G. Yapılmak istenen tadilatta fonksiyon değişikliği var ise (konuttan işyerine gibi) veya ortak alanlar ile bina cepheleri tadilat kapsamına giriyor yada tüm binada tadilat yapılıyor ise ruhsat verilmeden önce tüm hissedarların noterden tasdikli muvafakatnamesi gereklidir.
ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM
YAPI RUHSATI SONRASI İŞLEMLER
YAPI YERİNDE BULUNDURULMASI GEREKLİ TABELA VE BELGELER İLE YAPI İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
MADDE 14.01
14.01.1.Yapı Yerinde Bulundurulması Gerekli Tabela Ve Belgeler
Ruhsat ve eki projelerin yapı yerinde bulundurulması ve inşaat müddetince yapı üzerinde herkesçe rahat görülebilecek bir yere, en az (0,5/0,75)m. boyutlarında bir tabela asılması zorunludur.
Asılacak tabela üzerinde mal sahibinin, mimarının, statik, elektrik-tesisat, ısı yalıtım proje müelliflerinin ismi, yapı denetim şirketinin (fenni mesullerinin),müteahhidinin isimleri ile inşaat ruhsatı numarası ve tarihini içeren bilgiler bulunmalıdır.
Mahallinde ruhsat ve eki projeleri ve bilgi tabelasını bulundurmayan yapılar tespit tutanağı düzenlenerek yapı sahibine veya binada bulunanlara tebligat yapılır ve tebligat belgesi binanın görünür bir cephesine asılır. İlgililerine ulaşılamaz ise bir nüshası da muhtara bırakılır.
Ruhsat tabelası 3 gün içinde asılmadığı takdirde yapı sahibine, ilgili belediye encümen kararı ile 1000 YTL para cezası verilir. Verilecek olan bu para cezası yıllık TÜFE oranına bağlı olarak güncellenir.
14.01.2.Yapı İşlerinde Alınacak Güvenlik Tedbirleri
Yapı işlerinin gündüz yapılması esastır. Karanlıkta veya gece çalışılmasının gerekli veya zorunlu bulunduğu hallerde, çalışma yerinin ve geçitlerin yeterince ve uygun şekilde aydınlatılması ve iş güvenliğinin sağlanması gereklidir.
Yapılan çalışmalarda gürültü ve titreşim nedeniyle çevreye rahatsızlık verilmemesi için gerekli tedbirler alınacak, çalışma saatleri buna göre ayarlanacaktır.
Belediye sınırları içinde yapı inşasına ve kazılarına başlamadan önce yapı alanının çevresi ortalama 2 metre yükseklikte tahta perde ile çevrilecek, payandaları içten vurulacak, gerekli uyarı levhaları asılacak ve bunlar yapının bitimine kadar bu şekilde korunacaktır. Kazının, komşu bir yapıyı devamlı veya geçici olarak tehlikeye soktuğu hallerde, yapı tekniğinin gerektirdiği tedbirler alınacaktır.
İnşaatın ve tamiratın devamı ile bahçenin tanzim ve ağaçlandırılması sırasında yolun veya kaldırımların, kamuya veya komşu parsellere ait yerlerin işgal edilmemesi, yol cephesindeki parsel sınırlarının ve gerekli ise komşu parsel sınırlarının her türlü tehlikeyi önleyecek şekilde tahta perde veya uygun bir malzeme ile kapatılması ve yol cephelerinin geceleri aydınlatılması zorunludur.
Elektrik panoları yapı alanı dışına kurulduysa gerekli uyarı işaretleri konulacak ve koruma şeridiyle çevrelenmelidir.
Yapı alanı içindeki tehlikeli kısımlar ve çukurlar açıkça sınırlandırılacak ve buralara görünür şekilde yazılmış uyarma levhaları konulacak ve geceleri kırmızı ışıklarla aydınlatılacaktır.
Yapı alanı dışında kazaya sebep olacak veya insanları tehlikeli durumlara düşürecek şekilde malzeme istif edilmeyecek ve araçlar gelişi güzel yerlere bırakılmayacaktır.
Yapı, yol kenarında yapıldığı takdirde, yolun bakım ve onarımından sorumlu belediyece saptanacak zorunlu durumlarda, izin alınarak yaya kaldırımlarının bir kısmını işgaline, ancak, üstü ve parsel cephesi tarafı, tehlikeli herhangi bir durumu önleyecek şekilde uygun malzeme ile kapatılmış yaya geçitleri sağlamak ve aydınlatılmak koşulları ile izin verilebilir.
Yapı iskeleleri, ancak sorumlu ve yetkili teknik elemanın yönetimi altında, inşaatı çevreleyen güvenlik perdeleri içinde kalmak koşulu ile yapılacaktır.
Hafriyat üretilen şantiyelerde, temel kazısı ve hafriyat nakline başlanmadan önce araçların şantiye sahasını terk etmeden tekerlek ve damperlerinin temizlenmesi için yıkama ünitesinin tesis edilmesi zorunludur. Ruhsat aşamasında bu üniteleri kuracaklarına dair yüklenici firmadan taahhüt alınacaktır.
İnşaat süresince güvenlik unsurlarının yanı sıra görsellik ve estetik kriterler de dikkate alınarak, şantiyenin şehrin dokusuna aykırı olarak tertip edilmemesine ve şehrin bütünlüğünü bozmamasına da özen gösterilmelidir.
YAPI RUHSATI
MADDE 14.02
Yapı ruhsatı almak için 13.01 maddesinde sözü geçen belgeler ve bu belgelere dayanarak ilgili belediyesince onanan yapı projeleri ile parsel maliklerinin veya kanuni vekillerin müracaatı halinde;
A. Tüm parsel maliklerinin noterden tasdikli muvafakatı, gerekli hallerde komşu muvafakatı,
B. Gerekli vergi, resim ve harçlar ile ücretlerin tahsil olunması,
C. Yapı Denetimi Hakkında Kanun ve Yapı Denetimi Uygulama yönetmeliğinin ilgili hükümlerine uyulması zorunludur.
Yapı denetim kuruluşları, yapı denetimini üstlendiğine dair ilgili idareye taahhütname vererek, yapı ruhsatının ilgili bölümünü imzalamaları zorunludur.
TEMEL - TEMEL ÜSTÜ VİZELERİ
MADDE 14.03
Yapı Denetimi Hakkında Kanunun ilgili maddesi ve yapı denetimi uygulama yönetmeliğinin ilgili hükümleri geçerlidir.
Birden fazla bağımsız bölüm olan binalarda veya parsellerde, kat irtifakı kurulmadan temel üstü vizesi verilemez.
YAPI DENETİMLERİ
MADDE 14.04
İmar Kanunu, Yapı Denetimi Hakkında Kanun ve Uygulama Yönetmeliklerinin ilgili hükümleri geçerlidir.
ISI YALITIM VİZESİ
MADDE 14.05
1. Dilekçe
2. Mimari Proje
3. Isı Yalıtım Projesi
4. Doğal gazlı ise doğal gaz projesi (2 takım)
5. Yapı Ruhsatı
Yapının kaba inşaatı tamamlanıp sıvaları yapılmadan önce yapı sahibi belediyesinden ısı yalıtım vizesi almak zorundadır. Yapının ısı yalıtım vizesinden önce temel ve temel üstü vizesinin yapılmış olması zorunludur.
CEZAİ HÜKÜMLER
MADDE 14.06
İmar yasası gereğince, ruhsat alınmadan veya ruhsat ile eklerine imar mevzuatına aykırı yapılan yapının, ilgililerine yürürlükteki İmar kanununun ilgili maddelerindeki cezai hükümler uygulanır.
YAPI KULLANMA İZNİ
MADDE 14.07
Yapı Denetimi Hakkında Kanun ve Uygulama Yönetmeliğinin ilgili hükümleri geçerlidir.
Mal sahibinin ve yapı denetim şirketinin müracaatı üzerine ilgili belediye, yapının ruhsat ve eklerine, fen ve sağlık kurallarına uygun olarak tamamlanıp tamamlanmadığını belirler.
Yapının mevzuata uygun bulunması halinde, 30 gün içinde yapı kullanma izin belgesi düzenlenir. Aksi halde, eksikliklerinin tamamlanarak yapının mevzuata uygun hale getirilmesi istenir. Yapı kullanma izin belgesinin birer örneği, mal sahibi ve/veya sahiplerine, yapının müteahhidine, proje müelliflerine ve fenni mesullere verilir.
Yapının kısmen kullanılması mümkün olan kısımlarına yapı kullanma izni düzenlenebilmesi için, bu bölümlere hizmet veren ortak kullanım alanlarının tamamlanmış ve kullanılabilir olması ve yapıda mevzuata aykırılığın bulunmaması şarttır.
Yapı kullanma izninin verildiği tarih, yapının tamamlandığı tarihtir.
KAT İRTİFAKI
MADDE 14.08
1. Dilekçe
2. Yapı ruhsatı
3. Kat irtifak projesi (1 adet)
Noterden onaylı kat irtifakına esas hisse oranlarını gösteren bağımsız bölüm listesi binanın bütün kat planlarını gösteren mimari proje üzerine yapıştırılır ve onaylanır.
YAPI FOTOĞRAF TASDİKİ
MADDE 14.09
1. Dilekçe
2. Yapı ruhsatı
3. Binanın tamamına ait yapı kullanma izni belgesi
4. (l3Xl8)cm ebadında cephe fotoğrafları (2’şer adet)
YIKIM RUHSATI
MADDE 14.10
1. Dilekçe
2. Tapu
3. Çap(belediyesinin talebi halinde), aplikasyon krokisi veya röperli kroki
4. İmar Durumu
5. Mevcut binaya ait resim
6. Binanın mahallen tetkik edilerek boş olduğunu belgeleyen rapor veya muhtardan boş olduğuna dair yazı.
7. Tapu yazısı
8. Hissedar muvafakatı
9. Elektrik, su, doğalgaz kesme yazıları
10. Vergi ilişiğinin kesilmesi
11. Yıkımda sorumlu olacak inşaat mühendisi veya mimar noter onaylı sorumluluk beyanı.
12. Korunması gerekli taşınmaz kültür varlıkları için kurul kararı
ONBEŞİNCİ BÖLÜM
RUHSATA TABİ OLMAYAN BASİT TADİLATLAR
RUHSATA TABİ OLMAYAN İNŞAAT İŞLERİ
MADDE 15
Bu yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak, taşıyıcı elemanların durumunu değiştirmemek, bağımsız bölümün brüt inşaat alanını artırmamak, kullanım amacı ve cephe görünümünü değiştirmemek koşulları ile taşıyıcı sistemi etkilemeyen yerlerde iç mekan kullanımını ve duvar yerlerini değiştirmek ve kaldırmak, derz, iç ve dış sıva, boya, badana, oluk, dere, doğrama, döşeme ve taban kaplamaları, elektrik ve sıhhi tesisat tamirleri ile çatı onarımı, kiremit aktarılması, bina cephesi su ve ısı mantolama sistemleri ile derinliği l,00 m.yi geçmeyen süs havuzları bahçe duvarı, duvar kaplaması, baca, saçak ile benzeri elemanların tamirleri, tüm dekorasyon işleri ile taşıyıcı unsuru etkilemeyen diğer tadilatlar ve tamiratlar ruhsata tabi değildir. Bunlardan iskele kurmayı gerektirenler için belediyeye yazı ile müracaat edilip konuyla ilgili mimar veya inşaat mühendisi veya inşaat teknikeri veya inşaat teknisyeni sorumluluğu üstlenmesi şartıylaizin alınması gereklidir. İmar planlarında aksine bir hüküm yoksa zemin katta bulunan iş yerlerinin vitrin değişiklikleri basit tadillerden sayılır. Açık çıkmalar balkon vasfını bozmadan ve kapalı alanlara ilave edilmeden hafif malzemelerle (PVC, alüminyum, ahşap,vb.) kapatılabilir.
Bu maddenin uygulanmasında Kat Mülkiyeti Kanunu hükümleri saklıdır.
Bu maddede belirtilenler dışındaki bütün inşai faaliyetler ruhsata veya izne tabidir.
ONALTINCI BÖLÜM
FENNİ MESULLER VE MESULİYETLERİ İLE TESCİL UYGULAMA VE USULLERİNE İLİŞKİN ESASLAR
MADDE 16
Yapı Denetimi Hakkında Kanun ve Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinin ilgili hükümleri geçerlidir.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı sorumluluk alanında tescil işlemleri ilgili belediyelerince yapılmaktadır. (Mimari projelerin mimarlar, statik hesap ve projelerin inşaat mühendisleri, ısıtma ve sıhhi tesisat projelerinin makine mühendisleri, elektrik mühendisleri, harita hizmetlerini harita mühendisleri ve yönetmelikte açıklanan yetki sınırları içinde kalmak koşulu ile ilgili fen adamları tarafından hazırlanmış olması ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı İmar Müdürlüğünden her yıl için İBB sicil kayıt belgesi almış olmaları gerekmektedir). Ayrıca ruhsat işlemleri esnasında ilçe ve ilk kademe belediyelerince proje müelliflerinden her iş için ayrı ayrı düzenlenmiş noter onaylı “proje sorumluluk beyanı” belgesi alınması, proje sorumluluk beyanının alınmasını müteakip proje onay ve ruhsat işlemlerinin yapılması gerkmektedir.
PROJE SORUMLULUK BEYANI
PROJE TÜRÜ
|
MÜELLİFİN ADI SOYADI
|
İBB SİCİL
NO
|
ODA SİCİL
NO
|
T.C KİMLİK NO
|
İMZA
|
MİMARİ
| |||||
STATİK
| |||||
ELEKTRİK
| |||||
MAK.ve SIHHI TES.
| |||||
JEOLOJİK RAPOR
|
................................................. BELEDİYESİ
İMAR MÜDÜRLÜĞÜ’NE
............................ İlçesi, ........................ Mahallesi, .......................Caddesi, ................ Sokağı, .................... Pafta, .......... Ada, ............ Parsel sayılı taşınmazdaki inşaata ait projeler tarafımızdan yapılmış olup, her türlü meslek sorumluluğu kabul ve beyan ederiz.
T.C Kimlik Numaralı Hüviyet Cüzdanı asılları ile yine T.C Kimlik No’lu TMMOB oda Kimlik Kartlarını bizzat ibraz eden yukarıdaki meslek mensupların beyan ve imzaları huzurumda alınmıştır.
İş bu beyan ...................... suret düzenlenmiştir.
ONYEDİNCİ BÖLÜM
ÖZEL İNŞAAT YAPAN MÜTEAHHİTLERİN SİCİLLERİNİN TUTULMASINA İLİŞKİN ESAS VE USULLER
MADDE 17
Yapı Denetim Kanun ve Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
ONSEKİZİNCİ BÖLÜM
ÖZELLİK ARZEDEN BİNALAR
20. Bölüm hükümleri tüm 18. Bölüm için geçerlidir.
ÖZEL HASTANELER:
MADDE 18.01
Sağlık Bakanlığının ilgili yönetmeliğine uyulacaktır.
Özel hastaneler; T.S. normlarına uymak koşulu ile; Sağlık Bakanlığı’nın söz konusu kurumlar ile ilgili yayınladığı meriyetteki kanun, yönetmelik ve tüzük hükümlerine tabidir (söz konusu kanun, yönetmelik ve tüzüklerde revizyon olması halinde, revizyonlara da uyulması gereklidir).
ÖZEL EĞİTİM VE ÖĞRETİM KURUMLARI
MADDE 18.02
Özel eğitim ve öğretim kurumları; normlarına uymak koşulu ile Milli Eğitim Bakanlığı’nın söz konusu kurumlar ile ilgili yayınladığı yürürlükteki kanun, yönetmelik ve tüzük hükümlerine tabidir. (söz konusu kanun, yönetmelik ve tüzüklerde revizyon olması halinde, revizyonlara da uyulması gereklidir).
Özel eğitim tesislerinde servis trafiğini düzenlemek amacıyla UTK kararı alınması zorunludur.
ÇAY-KAHVE SALONLARI (KAHVEHANE)
MADDE 18.03
Bu yapılarda Türk Standartları Enstitüsünün normlarına uyulması gerekmekte olup, kahvehaneler zemin katta imar planlarında ticaret, ticaret+hizmet alanlarında yapılabilir.
İç yükseklik net 3,50 m.den az olamaz. Kapalı alan kişi başına 1,00 m² esas alınarak hesaplanır. 50 m²den büyük kahvehanelerde kullanım alanının % 10’undan az olmamak üzere bir depo ayrılacaktır.
Wc ve Lavabolar:
Her 25 kişiye en az bir kadın ve bir erkek olmak üzere wc ve lavabo yapılacaktır.
Giriş Kapıları:
2,00 m. genişliğinde olacak, dışarı açılacak, kullanılan alanı 100 m²yi aşan kahvehanelerde bu kapıdan başka genişliği (1,50) m.den az olmayan ve dışa açılan ikinci bir kapı yapılacaktır.
Kahvehaneler idare odası, wc., antre, salon, çay ocağı ve okuma yeri bölümlerini kapsar.
Minimum Alanlar
Antre 3,00 m² (l,50 x 2,00)
Salon 40,00 m²
Çay Ocağı 3,00 m² (l,50 x 2,00)
İdare Odası 4,00 m² (2,00 x 2,00)
WC 1,65 m² (l,10 ve l,50)
SİNEMA VE TİYATROLAR
MADDE 18.04
TSE’nin normlarına uyulacaktır. Sinema ve tiyatrolar, gişe, giriş holü, bekleme salonu, fuayeler, salon ve balkonlar, perde, sahne, soyunma, duş yerleri, idare odaları, giriş, çıkış, koridor merdivenleri, wc, lavabo mahalleri vb gerekli kısımlardan ibarettir.
Salon ve Balkonlar
A. Hacim ve Yükseklik Tertipleri:
Salon ve balkonlarda sahne hacmi hariç, kişi başına en az 5,00 m³ hacim isabet etmesi şarttır. Sahneden en uzak seyirci sırasında dahi en az temiz yükseklik 2,40 m.nin altına düşemez.
B. Tabii Zeminden Kot Farkları:
Seyircinin çıkışta, rahat boşalma imkânı bulacak şekilde tabii zemine ulaştığı noktaların kotları ile salon ve balkonda bu kota nazaran en gayri müsait durumdaki seyirci sırasının kotları arasındaki farklar aşağıda verilen miktarları geçemez.
300 ila 600 kişilik salon ve balkonlarda ± 12,00 m.
600 ila 2000 kişilik salon ve balkonlarda ± 8,00 m.
2000 kişiden fazla salon ve balkonlarda ± 5,00 m.
300 kişiye kadar kapasiteli salon ve balkonlarda tabii zeminden kot farkı sınırlaması yoktur.
C. Kapılar:
Kapı genişlikleri; bir seans çıkışıyla tabii akımla, kesitten geçebilecek en fazla seyirci sayısına göre hesaplanacak,bu hesapta salon ve balkonlar ayrı değerlendirilerek 600 kişiye kadar her 125 kişiye 1 m.; 600 kişiden sonra ise her 165 kişi için l m.lik en az genişlik isabet edecektir.
Salon ve balkonlarda ayrı ayrı en az 2 şer çıkış kapısı bulunması ve bir kapının genişliğinin l,00 m.den az olmaması şarttır.
D. Oturma yerlerinin düzenlenmesi:
Oturma yerleri sabit olacak, temiz genişlik ve enleri en az 0,50 m., sıraların arasındaki serbest geçit ise en az 0,45 m. olacaktır. Duvara dayanan yan sıralar en fazla 7 oturma yeri ihtiva edebilir. İki yan geçit arasında bulunabilecek azami oturma yeri sayısı salonlarda 28, balkonlarda 24’tür. Ancak salon ve balkonun her iki yanında; en fazla 3 sıra için en az l m. genişliğinde veya en çok 4 sıra için en az l,50 m. genişliğinde birer çıkış mevcut ise bir sıradaki oturma yeri adedi 50’ye çıkartılabilir.
Yan geçitler paralelinde ara geçitler bulunuyorsa; salonlarda yan geçit ile bir sonra gelen ara geçit arasında bir sırada en çok 21, balkonlarda en çok 18 oturma yeri bulunabilir. Ara geçitler arasında bir sırada bulunabilecek en çok oturma yeri sayısı ise salonlarda 14, balkonlarda 12’dir. Ancak yan geçitler paralelindeki bu ara geçitlerin doğrudan doğruya veya sahneye paralel ara geçitler vasıtasıyla çıkışlara ulaşması şarttır. Sinemalarda, en ön oturma yeri arkasının perdeye mesafesi 7 m.den az olamaz ve perde ortası diki ile en fazla 45° teşkil edecek tarzda çizilen iki doğrunun dışında kalan kısımlara oturacak yer konulmaz.
Localarda tespit edilmemiş olarak en çok 10 oturma yeri bulanabilir. Her oturma yeri için en az 0,65 m²lik bir alanın bulunması zorunludur.
Oturacak yerlerin yerleştirilmesinde en az göz yükseklik farkının 0,06 m. olması şarttır.
Sinema ve tiyatroların tekerlekli sandalye ile ulaşılabilir ve seyircilerin salona girişi çıkışını engellemeyecek bir noktasında (Eşiksiz ve en fazla % 6 eğimle ulaşılabilen bir düzlemde) her biri (0.90m. x 1.40m.) olan iki alan tekerlekli sandalyedeki özürlüengelliler için ayrılacaktır. Mimarî düzenlemeye göre bu yerlerin seyircilerin yer aldığı herhangi bir bölümde olması mümkündür
E. Salon ve Balkon İçi ve Yan Geçitler:
Oturma yerleri arasında sahneye dik ve paralel olarak bırakılan geçitlerin genişlikleri, bir seans çıkışında tabii akımla kesitten geçebilecek en fazla seyirci sayısına göre 100 kişiye 1m.lik en az genişlik isabet edecek tarzda hesaplanacak ve geçit enleri 1,50 m.den az olmayacaktır.
F. Havalandırma:
Salon ve balkonlarda yeterli havalandırma tedbirleri alınması zorunludur.
Fuayeler:
Salon ve Balkonların her biri için ayrı olmak üzere, ait olduğu bölümün alanının, sinemalarda en az l/4 ü tiyatrolarda en az l/3 ü kadar fuaye tertibi mecburidir.
Fuaye yüksekliği en az (3,50) m.dir. Fuayenin kademeli tertiplenmesi halinde bu yükseklik sahanın l/3’ünden fazlasında olmamak şartı ile (2,70) m.ye kadar indirilebilir.
Koridorlar ve Çıkış Geçitleri:
Seyirci ile ilgili koridor ve çıkış geçitlerinin en az genişlikleri yine salon içi geçitler gibi hesap edilir. Ancak bunların genişlikleri 2,00 m.den az olamaz. Buralarda çıkıntılar 0,15 m.yi geçemez. Koridor ve çıkış geçitlerinde basamak yapılamaz ve tertip olunan rampaların eğimi de %6’yı geçemez.
Merdivenler:
Her salon, balkon ve fuaye için ayrı bir merdiven gerekir. Seyirci ile ilgili bu merdiven genişlikleri 1,50 m.den az olmamak üzere bir seans çıkışında merdivenden geçmesi gereken seyirci sayısına ve salon iç geçitleri için kabul olunan esaslara göre hesaplanır. Geniş merdivenlerde yapılacak korkulukların arası en fazla 2,50 m. olacaktır.
WC’ler :
Salon ve balkonlar için ayrı ayrı ve her 200 koltuk için bir kadın ve bir erkek olmak üzere en az 2 wc, 3 lavabo ve 3 pisuar bulunacak, bekleme salonunun fuayelerle irtibatı yoksa bu kısma da en az 1 erkek ve 1 kadın wc.’si konacaktır.
Bu tip binalarda bedensel özürlü engellilerin kullanımına uygun en az 1 lavabo ve wc yapılması zorunludur. Yapılacak olan bu mekanların ebatları, önünde de en az (1.50) m. genişlikte bir koridor bulunacak şekilde (1.50 m x 1.50 m)den az olamaz. Kapısı eşiksiz ve dışa açılır. Kapı temiz genişliği en az 0,85 m. genişliğinde olacaktır.
Makine Dairesi:
Sinemaların makine dairesi, 1 film hazırlama odası, 1 makine odası ve 1 akü odasını ihtiva edecektir. Bunlara ait en az ölçüler aşağıdadır.
Makine odasının en az genişliği 2,00 m. ve en az alanı 10 m²
Film sarma odasının en az alanı 8 m² olacaktır.
Akü odasının en az alanı 6 m² olacaktır.
Makine dairesinden en az temiz yükseklik 2,80 m.dir.
Tesisat projeleri başlığı altında; Yangın alarm ve yangın tesisat projesi, klima, havalandırma projeleri istenecektir. Elektrik kesintilerinde devreye girecek aydınlatma tesisatı yapılacaktır.
DİNİ TESİSLER ve MEZARLIK ALANLARI:
MADDE 18.05
İmar Planlarında dini tesis alanları olarak belirlenmiş imar parsellerinde yapılabilirler.
Dini Tesisler:
İmar Planında aksine bir hüküm olmadığı takdirde, TAKS en çok %40 olabilir. Bina yüksekliği serbesttir. Şadırvan, wc. gibi tesisler müştemilat kapsamında yapılabilir.
Tescilli anıt eser parseli dışındaki dini tesis alanlarında (veya tescile konu olabilecek dini tesis alanları dışındaki alanlarda), dini tesisin siluet ve cephe karakteristiğini uygun şekilde, dini tesise ait lojman, kütüphane, dinlenme salonu, gasilhane, wc, vb. sosyal ve kültürel tesis ile işletme aşamasında ilgili kurumların uygun görüşü alınarak kamu veya özel yurt ve kurs yapılabilir.
Dini tesis alanlarının bodrum katlarında ve/veya ön cephe hattı dışında parsel tamamında açık/kapalı otopark düzenlenebilir.
Mezarlık Hizmet Binaları:
Planlarda aksine bir hüküm bulunmadığı takdirde, planlarda mezarlık alanı olarak gösterilen yerlerde, Mezarlıklar Müdürlüğü’nün ihtiyacı olan hizmetlerde kullanılmak üzere bodrum katlar hariç maksimum 250 m² ve h=7,50 m.yi aşmamak şartıyla görevli odası, tuvalet, şadırvan, morg, gasilhane, güvenlik odası ile gelen ziyaretçilerin bekleme ve ibadet ihtiyaçlarını karşılayacak yapılar ilgili idarece uygun görülen yerlerde yapılabilir.
AKARYAKIT VE SERVİS İSTASYONLARI (T.S.E.nin normlarına uyulacaktır)
MADDE 18.06
İmar planlarında “A” (Akaryakıt) lejantlı alanlarda; Akaryakıt ve Servis İstasyonları, CNG Otogaz İstasyonları, LPG Otogaz İstasyonları yapılabilir.
CNG Oto gaz İstasyonları, sıkıştırılmış doğalgazın gaz dağıtımı şebekesinden alınarak kompresör vasıtasıyla yüksek basınca çıkarılıp, dispenser vasıtasıyla taşıtlara imal hizmetinin verildiği tesisler olup; konut dışı kentsel çalışma alanları, sanayi alanları, organize sanayi alanları, küçük sanayi alanları, depolama (yanıcı, parlayıcı, patlayıcı maddenin depolanabileceği) alanları, merkezi iş alanları (MİA), bölgesel iş alanlarında ve LPG ikmal istasyonları alanlarında da yapılabilir.
İmar planlarında getirilmiş yapılaşma hükümleri ile, nazım planda belirtilen esaslar dahilinde inşaat izni verilir. Akaryakıt istasyonları ile servis istasyonları; 10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatına İlişkin Yönetmelik, 29l8 sayılı Karayolları Trafik Yasası, Karayolları Trafik Yönetmeliği ile Karayolları kenarında yapılacak ve açılacak tesisler hakkında yönetmelik hükümlerine uyularak yapılacaktır.
LPG istasyonları ile ilgili 12.02.2002 Tarih ve 24669 sayılı ve 07.08.2003 ve 25192 sayılı “Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Motorlu Araçlar İkmal İstasyonları” Kuruluş, Denetim, Emniyet ve Ruhsatlandırma İşlemlerine İlişkin Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır.
DÜĞÜN SALONU-GAZİNO-GECE KULÜBÜ-TAVERNA-DİSKOTEK -BAR VB.
MADDE 18.07
(T.S.E. nin normlarına uyulacaktır)
18.07.1. Yapım koşulları: Ticaret ve Ticaret+hizmet bölgelerinde, giriş katında veya giriş katı ile irtibatlı en fazla bir kat aşağıda yapılabilir. Daha alt katlarda yapılamaz. Üst katlarda yapılması durumunda, bitişik kısımlarında konut, hastane, yurt, vb. bağımsız bölümler varsa bu kısımlarda yeterli ses izolasyonu yapılmalıdır. Salon alanı en az 300 m² olacaktır.
18.07.2. İç yükseklik: Kat yüksekliği 4,00 m.den az olmamalıdır.
18.07.3. Yoğunluk: Mekân ölçülendirme hesaplarında 1,50 m²/kişi ve 5,25 m³/kişi esas alınacaktır.
18.07.4. Kapılar: 2,50 m.den dar olmayan 1 giriş-çıkış kapısı ve ayrıca yine cadde ve sokağa açılan en az 2,00 m. genişliğinde ve dışa açılabilen 1 kapı ile bağlantılı ayrı bir çıkışı içermelidir. Tüm dışa açılan kapılar, en az kapı kanadı veya kanatlardan büyüğünün genişliği kadar içeriden yapılacaktır.
18.07.5. Merdiven: Bu gibi yerlerde merdiven ahşap olamaz. Merdiven genişliği 1,60 m.den az olamaz. Basamak yüksekliği 0,16 m.den fazla, genişliği ise 0,30 m.den az olamaz. Merdiven tanziminde en fazla l6 rıhttan sonra merdiven kolu genişliği kadar ara sahanlık bırakılacaktır.
18.07.6. Havalandırma: Salonlarda havalandırma ve klima tesisatı olacak ve projesi istenecektir. Ayrıca bodrum katta yapıldığında, yeterli tabii havalandırma sağlanamaması halinde hava bacaları teşkil edilecektir. Arka bahçesi varsa, kuranglez şeklinde toplam alanı 3,00 m²den az olmamak kaydı ile yapılabilir. Aksi halde toplam alanı 3,00 m²den az olmamak kaydı ile müstakil hava bacası yapılacaktır.
18.07.7. Gerekli mekânlar: Sanatçılar ve gelin-damat için ayrı ayrı, dar kenarı 2,50m.den ve alanı 7,50m²den az olmayan oda bulunacaktır. Gelin odasında hava bacası ve havalandırılabilen wc ve lavabo bulunacaktır. Salonlarda orkestra yeri ve dans pisti bulunacaktır. Salonun dışında, kullanım amacına uygun ve salona bağlantılı servis ve bulaşık üniteleri bulunacaktır. Düğün salonlarında dar kenarı 3,00 m., alanı l2,00 m²’den az olmayan bir servis odası bulunacaktır. Yönetim için dar kenarı 2,50 m., alanı 7,50m²’den az olmayan ayrı bir yer ayrılacaktır.
18.07.8. WC’ler: Her 25 kişiye erkekler için l lavabo ve pisuar, bayanlar için bir lavabo, her 50 kişiye en az 1 kadın, 1 erkek olmak üzere wc yapılacaktır. WC kabinleri l,10xl,50m. olmalı, lavabo konulduğu takdirde l,10x2,00m. olmalıdır.
Bu tip binalarda bedensel özürlü engellilerin kullanımına uygun en az 1 lavabo ve wc yapılması zorunludur. Yapılacak olan bu mekanların ebatları, önünde de en az 150 cm genişlikte bir koridor bulunacak şekilde 1.50 m x 1.50 m den az olamaz. Kapısı eşiksiz ve dışa açılır. Kapı temiz genişliği en az 0,85 m. genişliğinde olacaktır.
18.07.9. Tesisat projeleri: Tesisat projelerine ilave olarak yangın alarmı ve yangın söndürme tesisat projesi istenecektir.
HAMAM SAUNA VE SIHHİ BANYOLAR (T.S.E. nin normlarına uyulacaktır)
MADDE 18.08
18.08.1. Yapım Koşulları: Hamam, sauna, sıhhi banyolar konut bölgelerinde yapılamaz. Ticaret ve Ticaret+Hizmet bölgelerinde ise zemin katta, normal veya giriş ve çıkışların sağlandığı kattan en fazla bir kat aşağıda yapılabilir, Müştemilatları 2.bodrum katta yapılabilir.
18.08.2. İç yükseklik: Kat yüksekliği net 3,50 m.den az olamaz.
18.08.3. Merdiven: Bu gibi yerlerde merdiven ahşap olamaz. Merdiven genişliği net 1,60 m.den az olamaz. Basamak yüksekliği 0,16 m.den fazla, genişliği 0,30 m.den az olamaz. Merdiven tanziminde en fazla 16 rıhttan sonra merdiven genişliği kadar ara sahanlık bırakılacaktır.
18.08.4. Kapılar: Bu gibi yerlerde bulunan hacimlere ait bütün kapılar mutlaka dışa açılır şekilde tertiplenecektir. Tüm dışa açılan kapılar en az kanat genişliği veya büyük olan kanat genişliği kadar içeriden yapılacaktır.
18.08.5. Gerekli mekanlar: İdari bölüm, personel odası, meşrubat-servis-çay ocağı, yeteri kadar wc., pisuar ve lavabo teşkil edilecektir. Emanet kasa, yatma ve soyunma odaları, çamaşır yıkama, kurutma ve ütüleme üniteleri yapılacaktır. (2.bodrum katta yapılabilir.) Hamam, sauna ve sıhhi banyolarda insan sayısının yarısı kadar dinlenme bankları olacaktır.
18.08.6. Koridor: Genel kullanıma açık koridor genişlikleri 1,60 m.den az olamaz.
18.08.7. Tesisat projeleri: Bu gibi tesisler kendine özgü teknik ve sağlık koşullarına göre projelendirilecektir.
EKMEK FABRİKALARI VE EKMEK FIRINLARI (T.S.E. normlarına uyulacaktır)
MADDE 18.09
18.09.1. İşyeri açma ve çalışma ruhsatlarına ilişkin yönetmelik hükümlerine tabidir.
18.09.2. İmar planlarında aksine bir açıklama bulunmadıkça fırınlar;
a) Sanayi, küçük sanayi, organize sanayi, kentsel servis ve konut dışı çalışma alanlarında, ticaret bölgeleri ile ticaret yollarında binanın tamamının bu amaçla kullanılması zorunludur.
b) Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanacaktır. Ayrıca binanın taşıyıcı sisteminin ısı değişiminden etkilenmemesi için gerekli önlemler alınacaktır.
18.09.3. Bulunması gereken birimler ve en az ölçüleri: Fırınlarda bulunması gereken bölümler ile en az ölçüleri aşağıda gösterilmiştir. Bu fonksiyonlar bir pişirme yeri için gerekli en az ölçülerdir.
a) Pişirme tesisi: Taban yüzünde mahrukat yakılarak ve direkt püskürtme ile ısıtılmayacak, ısı dolaşımını temin eden kanallar veya borularla tamamen dışarıdan bir ısıtma tesisatı ile ısıtılacaktır.
b) Fırın önü: (Satış yeri ve tezgâhın bulunduğu kısım) en az 25.00 m² duvarları tavana kadar mermer ve fayans kaplı olacaktır.
c) Hamurhane: Alanı en az 50 m2, yüksekliği en az 3.50 metre ve işçilerin her biri için en az 40 m3 hava hacmi temin edilmiş, diğer bölümlerden duvarla ayrı ve duvarları tavana kadar mermer ve fayans kaplı olacaktır.
d) Un deposu: Diğer bölümlerden kâgir duvarlarla ayrılmış, aydınlık ve havadar un deposu olacaktır. Depo fırının günlük kapasitesine göre un depolamaya uygun büyüklükte ve en az 50.00 m² olacaktır. Bir kattan fazla katı olan fırınlarda 1.katta un deposu, 2. katta ise harman yeri odası yapılması zorunludur.
e) Harman yeri odası: Odanın içinde yerden en az 0.50 metre yükseklikte etrafında dolaşılabilen, havuz şeklinde bir harman yeri yapılacak ve iç kısmı mozaik veya mermer ile kaplı olacaktır.
f) Yakıt ve Su deposu: Ham ve mamul maddelerin konulduğu bölümlere bitişik olmayan en az 5 ton yakıt alabilecek bir yakıt deposu, şehir suyu ile beslenen ve her yıl temizlenen pas ve kir tutmayan bir malzemeden yapılmış en az 5 tonluk su deposu olacaktır.
g) Otomatik elek: Harman yeri ile hamurhane arasındaki bir bölüme kapasiteye ve fırının çalışma temposuna uygun olarak monte edilmiş olacak ve daima çalışır halde bulundurulacaktır.
h) Tuz bölümü: Fırının kapasitesine göre uygun büyüklükte olacaktır.
ı) Hamur dinlendirme ve mayalandırma yeri: Diğer bölümlerden duvarla ayrılmış, duvarların iç kısımları fayans veya mermer olmak üzere kaplanmış olmak kaydı ile en az 9.00 m² alanlı olacaktır.
i) WC ve duş: Her fırında en az 6.00 m² wc, lavabo ve duş bölümü olacaktır. WC+duş ve yatakhane imalat kısmı ile direk irtibatlı olarak yapılamaz.
j) Dinlenme ve soyunma yeri: Bu kısım diğer bölümlerden duvarla ayrılacak ve alanı en az 6.00 m² olacaktır.
k) Mutfak ve yemekhane: Temizlik şartları ile diğer yapılaşmaları haiz en az 15.00 m² olarak inşa edilecek vebu kısım diğer bölümlerden duvarla ayrılacaktır.
l) Yatakhane: Her fırında 15.00 m² alanlı 6 kişilik diğer bölümlerden ayrı bir yatakhane olacaktır.
m) Büro bölümü: Diğer bölümlerden duvarla veya alüminyum doğrama ile ayrılmış, en az 6.00 m² alanlı büro bölümü yapılacaktır.
n) Malzeme odası: Diğer bölümlerden duvarla ayrılmış, içi mermer veya fayans kaplanmış olan gıda maddeleri ve malzemeler odası en az 25.00 m² olacaktır.
o) Jeneratör odası: Diğer bölümlerden duvarla ayrılmış, ham ve mamul maddelerin konulduğu kısımlara uğramadan kolaylıkla ulaşabilecek ve ses izolasyonu sağlanmış ayrıca, jeneratörden çıkacak gazı tahliye edecek baca tertibatı yapılacaktır.
18.09.4. Yükseklikler: Hamurhane, un deposu, pişirme yeri en az 3.50 m diğer bölümler net 2.40 m. yükseklikte olacaktır.
18.09.5. Baca, bina çatısının 1,5 metre üzerine kadar yükseltilmelidir.
18.09.6. Bütün bölümlerin zemini kolay temizlenebilir seramik, dökme mozaik veya karo mozaik ve bunun gibi maddeler ile kaplanmış ve kirli suların kendiliğinden akmasına imkan sağlayacak şekilde kanalizasyon seviyesinden yukarıda inşa edilecektir.
ONDOKUZUNCU BÖLÜM
YÜKSEK YAPILAR
TANIMLAR
MADDE 19.01
Yüksek yapı; genel olarak yakın ve uzak çevresini, fiziksel çevre, siluet, kent dokusu ve her türlü kentsel alt yapı yönünden etkileyen bir yapı türüdür. Binanın herhangi bir cephesinden görünen en düşük kottaki bina yüksekliği en az (60.50) m. olan yapılar, yüksek yapılar olarak kabul edilir.
Yangın bölümü; Yapının yangına karşı kendi içinde tamamen korunmuş olan kısımlarıdır. Bu kısımlar farklı zonlar içerebilir.
Yangın zonu; yangın durumunda, ihbar ve söndürme önlemlerinin aynı bölüm içindeki diğer sistemlerden ayrı olarak devreye giren parçalarıdır.
Yumuşak kat; üst katlarda dolgu duvarları bulunduğu halde, sözkonusu katın büyük bir kısmında duvar bulunmayan, narin kolonlardan oluşan ve diğer katlara göre rijitliği az olan katlardır.
Atalet momentleri merkezi; bütün taşıyıcı düşey elemanların atalet momentlerinin ağırlık merkezidir.
Kitle merkezi; her katta mevcut olan tüm düşey yüklerin ağırlık merkezidir.
Yanmaya dayanıklılık sınıfı; bir yapı elemanı ve malzemesinin standardına uygun ısıtma ve basınç koşullarında yapılan deney sonucu belirlenen yanmaya dayanıklılık süresine bağlı olarak ayrıldığı sınıftır. Örnek: TS.l263’e ve TS.4065’e göre F90 sınıfının dayanıklılık süresi 90 dakikadır.
YÜKSEK YAPILARDA YANGIN ÖNLEMLERİ
MADDE 19.02
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğe uyulması zorunlu olup; tereddüt edilen konularda Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı’nın görüşü alınır ve bu görüşe uyulur.
YÜKSEK YAPILARDA ASANSÖRLER
MADDE 19.03
19.03.1. Binanın tipi ve konfor düzeyine göre teknik kriterler dikkate alınarak trafik hesabı yapılıp, asansör sayı, kapasite, hız ve kuyu ölçüleri belirlenecektir.
19.03.2. Asansörlerden en az bir tanesi yük, eşya ve sedye taşıma amacına uygun olarak yapılacaktır.
19.03.3. Aynı kuyu içinde 3’den fazla asansör konumlandırılamaz. 4 asansör konumlandırıldığı takdirde 2’şerli gruplar halinde ayrılacak, araları yangına karşı dayanıklı bir malzeme ile ayrılacaktır.
19.03.4. Asansörlerde kabin kapısı olacak ve kabini havalandırmak için akü şarj grubuna bağlı bir havalandırma düzeneği bulundurulacaktır.
19.03.5. Yüksek hızlı asansörlerde (1m/sn.nin üzerinde) tahrik sistemi kademesiz hız kontrol ilkelerine bağlı olarak seçilip tasarlanacaktır.
19.03.6. Asansörlerde kuyu altlarının iskân edilen mahallerin üstüne gelmesi halinde karşı ağırlıklarda da mutlaka paraşüt tertibatı yapılacaktır. 1m/sn.den yüksek hızda asansörlerde kaymalı fren sistemi kullanılacaktır. Karşı ağırlık için paraşüt donanımı yapılması halinde bunun için kuyu ölçü tadilatı dikkate alınacaktır.
19.03.7. Konut dışında halkın toplu bulunduğu (umuma açık) yapılarda, asansörlerden biri bedensel özürlüengellilerin kullanımına uygun olarak düzenlenecektir.
19.03.8. Yangın anında asansörler, yangın ihbarı aldıklarında kapılarını açmadan doğrultuları ne olursa olsun otomatik olarak acil çıkış katına dönecek ve kapıları açık bekleyecektir. Ancak asansörler gerektiğinde yetkililer tarafından kullanılabilecek elektriksel sisteme sahip olacaktır. Asansörler yangın ihbarı aldıklarında kat ve koridor çağrılarını kabul etmeyecektir. Yangın anında asansör kuyularının yangın etkisi altında kalmaması için kuyu basınçlandırma ünitelerinin kurulması zorunludur. Deprem anında ise asansörler, ihbarı aldıklarında en yakın kata gidip, kapılarını açık hareket etmeyecek şekilde programlanacaktır.
19.03.9. Asansör kat kapılarının yangına dayanıklılık sınıfı F90 olacaktır.
19.03.10. (51.00) m.’den daha yüksek toplam brüt inşaat alanı 15000m²’yi aşan konut dışı yapılarda, ayrıca itfaiyenin kullanımı için en az bir tane yangın asansörü yapılacaktır. Bu asansör itfaiye merdiveni çekirdeğinde olabileceği gibi bu merdivenle bağlantılı bir bölümde de yer alabilir. İtfaiye asansörünün kabin alanı 1.5m²’yi, taşıma kapasitesi min.630kg, hızı zemin kattan en üst kata 1 dakikada erişecek hızda olacak ve enerji kesilmesi halinde jeneratöre bağlanacaktır. İtfaiye asansörleri her kata hizmet edecek ve normalde de kullanılabilir olacaktır. Bu asansörlerin kapıları, elektrik tesisat ve kabloları 2 saat yangına karşı dayanıklı olacaktır. Asansör boşluğu içindeki tesisat sudan etkilenmeyecektir.
STATİK VE BETONARMEYE İLİŞKİN ESASLAR
MADDE 19.04
19.04.1. Her yüksek yapı için proje onayından önce hesaplara esas olmak üzere arazide ve araziden alınmış numuneler üzerinde jeolojik, jeofizik, jeoteknik ve sismolojik çalışmalar yapılacaktır. Bu çalışma, bu işlerde uzmanlaşmış kişi ve kuruluşlar tarafından yapılacaktır.
19.04.2. Zemin raporunda binanın yapılacağı araziye ilişkin şu bilgiler bulunacaktır.
A. Jeolojik yapı.
B. Zemin özellikleri (yeraltı, su seviyesi ve kimyasal yapısı)
C. Temel sistemi konusunda öneriler.
D. Gerekiyorsa istenen sıkıştırma veya ıslah yöntem önerileri.
E. Temel kazısı sırasında alınması gereken önlemler ve iksa yöntemine ilişkin öneriler.
F. Temelin çevre yapılara etkisi.
G. Zemin emniyet gerilmesi
H. Temelin altında oluşacak oturma miktarı
I. Zemin yatak katsayısı
K. Zemin periyotları: TA-TB
L. Zeminin sıvılaşma potansiyeli
M. Kazıklı temel gerektiği takdirde kazık taşıma kapasiteleri
19.04.3. Sondaj yerleri ve derinliği arazi konusunda bilgi verecek yeterli sayıda ve derinlikte seçilecektir. Belediyesi gerekli görürse daha fazla sondaj isteyebilir.
19.04.4. Yüksek yapılarda BS 25’den daha düşük kalitede beton kullanılamaz donatı cinsi olarak, minimum kopma uzaması %10’un altında olan BC III. kullanılmamalıdır.
19.04.5. Yüksek yapılarda, tekil temel sistemi uygulanmaz.
19.04.6. Yüksek yapı temellerinin tasarımında, özellikle yumuşak ve bozuk zeminlerde zemin-yapı etkileşimi hesapta dikkate alınacaktır.
19.04.7. Kazıklı temel sistemi seçildiğinde, kazıklar arasındaki uzaklık kazık çapının 3 katından daha az olamaz. Kazık başlık kirişlerinin boyutu en az 0.30x0.70m. olmalıdır.
19.04.8. Kaya zemine oturan yüksek yapılarda devrilme tahkiki yapılacaktır.
19.04.9. Temel projelerinde alt yapıya ilişkin imalatların yeri gösterilecek ve özellikle depremde oluşabilecek yer değiştirmelerde veya farklı oturmalarda nasıl önlem alındığı belirtilecektir.
19.04.10. Yüksek yapılarda zemin katta yumuşak kat oluşumuna neden olacak mimari ve statik çözümlere izin vermeyecek önlemler alınmalıdır.
19.04.11. Yangın merdivenlerinde, yangına karşı korunmuş mahallerde pas payı 4cm.den az olamaz. Taşıyıcı sistemlerin pas payları için TS.l263’teki yanmaya dayanıklılık sınıflarına uygun olarak TS.4065’deki çizelgelerde verilen değerler kullanılacaktır.
19.04.12. Çelik taşıyıcılı binalarda, çelik elemanlar, sıvama, betonla sarma vb. yöntemlerle yangına karşı korunacaktır.
19.04.13. Belediyesince gerekli görülecek ilave hesap ve dokümanlar sağlanacaktır.
Bu yönetmelik kapsamında yapılacak yapıların inşasında “Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik” hükümlerine uyulması zorunludur.
MEKANİK TESİSATA İLİŞKİN ÖNLEMLER
MADDE 19.05
19.05.1. Yüksek yapılarda bodrum kat dâhil olmak üzere her 30 m. yükseklik için, tesisat katı veya mekanik tesisat proje ve hesaplarına uygun olarak mekanik tesisatının gereksinimini karşılayacak tesisat alanı ayrılacaktır.
19.05.2. Yapının temiz su tesisatı yükseklik zonlarına ayrılacak ve her zon ayrı hidrofor sistemiyle beslenecektir. Binanın tek hidrofor ile beslenmesi halinde her zon girişine basınç düşürücü vana konulacaktır. Bütün zon hidroforları tesisat katı ve mahallerinde olabileceği gibi, mekanik tesisat merkezine de konabilir. Konfor standardı yüksek binalarda gerekli görüldüğünde aynı zon dâhilindeki kat girişlerine basınç düşürücü vana konulacaktır.
19.05.3. Yapının sıcak su kullanım tesisatı da, temiz su tesisatına paralel olarak yükseklik zonlarına ayrılacaktır. Sıcak su tesisatı, gereksinim olduğu takdirde ayrıca kullanım zonlarına ayrılacak, her zon ayrı bir boylerle beslenecektir.
19.05.4. Bakım olanağı olmayan mahallerde kör rögar yapılmayacaktır. Bu gibi yerlerde özel bağlantı elemanları kullanılacaktır. Wc, lavabo vb. elemanların bağlantılarında bunlar için imal edilmiş özel bağlantı elemanları kullanılacaktır.
19.05.5. Pissu tesisatında, ana kolon havalandırmasının yanında, uç nokta havalandırması yapılacaktır. Vakum hesapları gerektiği takdirde sifonlar ayrı havalık hattına bağlanacaktır.
19.05.6. Her zonun en altındaki yatay borular düşey darbelerini karşılamak üzere pik veya çelik yapılacaktır. Diğer borular PVC olabilir.
19.05.7. Islak hacimlerde düşük döşeme yapılmayacak, tesisat asma tavan ile gizlenecektir. Asma tavanlarda ses izolasyonu sağlanacaktır.
19.05.8. Ana su deposu, yüksek yapının yapılacağı bölgedeki alt yapı koşulları, günlük su rejimi, ayrıca yangın rezervi de göz önüne alınarak hesaplanacak ve ± 0,00 kotunun altında yapılacaktır. Tali su depoları, tesisat katları veya mahallerinde olabilir. Ancak yüksekliği 50m.yi geçen yapılarda, ana su deposu dışındaki depolar çatıda olacaktır.
19.05.9. Isıtma ve soğutma tesisatı hesaplarında, güneş ısı kazançları, işletmedeki kullanım fonksiyonları göz önüne alınarak, zonlama yapılacaktır. Zon santralleri veya fon-coilleri ait olduğu zonun maksimaline, ısıtma kazanları merkezi su soğutma üniteleri binanın maksimaline göre seçilecektir.
19.05.10. Güneş ısı kazançları hesabında, yapı elemanlarının gölgeleme etkisi zamana bağlı olarak göz önüne alınacaktır.
19.05.11. İnşaatta, ısı ekonomisi sağlayacak ısı izolasyonu, çift cam vb. önlemler öncelikle alınmalıdır. Yapının konumu, kullanım koşulları, yukarıdaki izolasyon önlemlerinin birini veya birkaçını gereksiz kıldığı hallerde; her türlü enerji ekonomisi için yapılan ilave alternatif yatırımların geri ödeme süresi, işletme yoğunluğu göz önüne alınarak her türlü enerji giderleri ile karşılaştırılarak hesaplanacaktır. Bu süre iki yılı geçtiği takdirde ilave yatırımlardan kısmen veya tamamen vazgeçilebilir.
19.05.12. Isı hesaplarında, yükseklik etkisiyle oluşan baca ve çevre koşulları ile bağımlı, rüzgâr etkisinin oluşturacağı infiltrasyon ayrıca göz önüne alınacaktır. Isı ekonomisi yönünden infiltrasyonu azaltacak, döner kapı, rüzgârlıklı kapı, hava perdesi vb. önlemler alınarak mekanik tesisat projesinde ayrıca analiz yapılacaktır.
19.05.13. Isı hesaplarında, yangına karşı önlemlerde söz konusu edilen pozitif basınç sağlamak üzere verilen dış hava fazlası yanında, kullanıcılar için taze hava da göz önüne alınacaktır.
19.05.14. Pissu, temiz soğuk ve sıcak su tesisatı, fancoil ve klima santralı boruları, taze hava kanalları exhaust kanallarının geçişi için tesisat şaftları yapılacaktır. Şaftlara en fazla üç katta bir girilecek, şaft kapakları konulacaktır. Şaft kapakları, yangının yayılımını önlemek üzere, sızdırmaz ve yangına dayanıklılık sınıfı en az F60 olacaktır. Şaftlarda çalışmak üzere platform ve gemici merdiveni yapılacaktır.
19.05.15. Her türlü tesisat mahalli veya tesisat katı, tesisatın imalatını takiben yangın zonlarına uygun olarak sızdırmaz biçimde kapatılacaktır.
19.05.16. Her türlü boru, sağlam şekilde sıcaklık etkisi altında uzama ve büzülmelere izin verecek şekilde, kayıcı sabit sportlarla tespit edilecektir. Duvar ve döşeme geçişlerinde kovanlar kullanılacaktır. Mekanik tesisat projesinde, tip sport detayları verilecektir.
19.05.17. Boruların genleşme ve büzülmelerini alacak kompansatörlerin kullanım yerleri gösterilecektir.
19.05.18. Binaların dilatasyon geçişlerinde tesisat boruları ve kanalları için gerekli önlemler alınacaktır.
ELEKTRİK TESİSATINA İLİŞKİN ÖNLEMLER
MADDE 19.06
19.06.1. Yüksek yapılarda, kuvvetli ve zayıf akım tesisat odaları bulunacaktır. Yapıda birden fazla bağımsız bölüm olması halinde bu oda veya odalar amacına uygun olarak belirli katlarda yada her katta olabilir. Sayaç dolabı, panolar, tablolar gibi teçhizatın önlerinde en az 1.00m. geçit mesafesi bırakılacaktır. Karşılıklı her iki duvarda da tesisat dolabı olması halinde bu mesafe l.20m.den az olamaz.
19.06.2. Yapı içinde, kuvvetli ve zayıf akım için tesisat şaftları ayrılacaktır. Gerekli hallerde elektrik tesisatlarının, mekanik etkilere veya suya karşı korunması koşuluyla mekanik tesisat şaftları da kullanılabilir.
19.06.3. Trafoların zemin üzeri normal katlarda tesis edilmesi halinde kuru tip trafo kullanılacaktır. 0G şaft sistemi ise kapalı tip olacak ve koruma sınıfı en az 1P 40 seçilecektir.
19.06.4. Yapı içindeki yangın derecesi yüksek mahallerdeki AG panoları tam kapalı tipte olacaktır. Yapıya ait trafo olması halinde, elektrik tesisatı dağıtım sisteminde busbar veya benzeri kanal sistemi kullanılacaktır. Ancak yapıda birden fazla bağımsız bölüm olması halinde kablo sistemi de kullanılabilir. Yangın zonları geçişlerinde, kablo kanalları yangına karşı izole edilecektir.
19.06.5. Yangın algılama ve ihbar devreleri (detektör, buton, klakson, ışıklı alarm vb.) yangın, su pompaları, sprinkler pompaları, toz pompaları, pozitif basınçlandırma fanları duman tahliye fanları, asansör vb. tesisatlarda kullanılan kablolar alev iletmez özellikte olacaktır. Aynı zamanda bu tesisatlarda çelik veya yine alev iletmez borular ve ek malzemeleri kullanılacaktır.
19.06.6. Yangın algılama ve uyarma sistemleri;
A. Yapının konut amaçlı inşa edilmesi halinde; asansör makine dairesi, kalorifer dairesi, kat holleri, tesisat kat ve mahalleri, asansör boşlukları gibi müşterek kapalı mekânlarda yangın algılama dedektörleri konulacak, kat holleri ile yangın merdivenlerinde ayrıca buton tesis edilecektir.
B. Yapının otel, yurt, işhanı gibi konut dışı bölümlerinde, yukarıda açıklanan özelliklere ek olarak bütün mekânlarda yeterli sayıda ve özellikte dedektör tesis edilir.
C. Her katta en az bir adet ışıklı uyarma sistemi bulunacaktır. Tüm yapıda 2 tonlu ve tonlardan birinin 500 Hz ile 1000 Hz arasında çalışma frekansı olan, ses seviyesi bütün mahallerde en az 65 dB veya ortam gürültüsünün 5 dB yukarısında yeterince kornodan oluşan sesli uyarma sistemi olacaktır.
D.Yangın algılama sinyalinin alındığı katın belirlenmesi amacıyla yangın merdivenlerinde her kat çıkışında ışıklı uyarı armatörleri bulunacaktır.
E. Her katta yangın kaçış yollarını, gösteren, uygun aralıklarla yerleştirilmiş, enerji kesilmesi halinde bile en az 90 dakika çalışabilen acil kaçış yön armatürleri bulunacaktır. Ayrıca, güvenlik aydınlatmaları amacı ile genel mahallerde en az 90 dakika çalışabilen akülü aydınlatma armatürleri bulunacaktır.
F. Yangın anında itfaiyenin binaya girmesi istenen girişin üzerinde, ışıklı ve sesli ikaz bulunacaktır.
G. Yangın ihbar santraline herhangi bir alarm ve arıza sinyali geldiğinde, sinyal kaynağının bulunduğu zon, santralin göstergelerinde belirlenmelidir. Yangın ihbarı, hat kopukluğu, hat kısa devresi AC-DC arıza, toprak arızası gibi durumlar santralden sesli ve ışıklı olarak izlenebilmeli, tüm ışıklı göstergeler bir buton ile test edilebilmelidir. Yangın ihbarı durumunda sesli ve ışıklı genel alarm verilmelidir. Santral panodan AC 220 V bağımsız bir hat ile beslenmelidir. Alarm sisteminin çalışma gerilimi DC 24 V.’dur. Yangın santralinde, yangın ihbarı alındığında asansörlerin önceden tanımlanmış acil çıkış katına yönelmesinde kullanılacak özel kontağı bulunmalıdır.
19.06.7. Jeneratörler; konut dışı yapılarda ve 51,00 m.yi aşan konut yapılarında elektrik kesilmelerinde binanın acil gereksinimlerini karşılamak üzere otomatik olarak devreye giren jeneratör grupları kurulacaktır. Jeneratör yük hesabı yapılırken aşağıdaki kriterlere uyulacaktır.
İkaz bilgi işaretleri, merdivenler ve jeneratörler odası aydınlatmaları, asansörler (sıralı çalışacak şekilde), yangın ihbar sistemi, haberleşme sistemi, pis su emme ve atma pompaları, temiz su pompaları, yangın pompaları, jokey pompaları, kritik havalandırma ve egzoz fanları %100; pano odası ve haberleşme merkezi aydınlatmaları %50; koridorlar ve dış aydınlatmalar %20; genel amaçlı bölümler %l5 oranında beslenecektir.
19.06.8. Yapılardaki tüm prizler güvenlik hatlı olacaktır. Konutlarda banyo ve mutfaklar için en az birer adet işyerlerinde ise her bağımsız bölüm için en az bir adet 2kw. gücünde özel priz hatları bulunacaktır. Elektrik tesisatında otomatik sigortalar kullanılacaktır. Yapıdaki her asansör için 1 adet, işhanı, konut gibi yapılarda her bağımsız bölüm için kolon hattında en az 1 adet, kreş, yurt gibi yapılarda ise her priz hattında 1 adet olmak üzere faz kaçak akım koruma cihazları kullanılacaktır.
19.06.9. Haberleşme kabloları haberleşme sisteminden sorumlu kurum tarafından onaylı olacaktır. Kabloları zayıf akıma ait tesisat şaftları, kanal ve borularında geçirilecektir.
19.06.10. Her türlü topraklama tesisatına ait toprak altında kalacak topraklama elemanları, inşaatların temel safhasında çözümlenecektir. Tesiste ana tablodan tali tablolara ve alıcıların madeni gövdelerine kadar devam eden bir topraklama şebekesi kurulacaktır. Kuvvet ve aydınlatma tesisatına ait metal gövdeli alıcılar, hava kanalları, her türlü boru donanımları, asansör, ray ve makineleri koruma topraklaması ağı ile irtibatlandırılacaktır.
19.06.11. Yüksek yapılarda, yıldırımdan koruma sistemi yapılacaktır.
19.06.12. Yüksek yapıların çatılarına uyarı ışığı konulacaktır.
ARANILACAK BELGELER
MADDE 19.07
19.07.1. Binanın yapılacağı arsaya ilişkin 7.01 maddesinde istenen bilgileri içeren zemin raporu.
19.07.2. Zemin etüdü (zemin yapısı ve depremsellik vb.) meteorolojik rüzgar ve dış sıcaklık veri raporları, malzeme etüdünü içeren yapısal analiz raporu, itfaiye raporu.
19.07.3. Avan proje, mimar, şehir plancısı, inşaat mühendisi, elektrik mühendisi, makine mühendisi, jeoloji mühendisi, jeofizik mühendisi, harita mühendisi, tarafından kendi uzmanlık dallarında hazırlanmış binada yaptıkları işlemleri ve aldıkları önlemleri belirleyici raporlar, yapıya veya yapılara göre imar koşullarının ve kentsel tasarım koşullarını içeren rapor.
19.07.4. 51,00 m.yi aşan binalar için ÇED raporu (ÇED Yönetmeliği ve mevzuatı kapsamında değerlendirilmesi sonucunda ÇED raporu gerekiyor ise) .
19.07.5. Mimari, statik, mekanik, tesisat, elektrik ve asansör projeleri ve eklerinde gerekli olan tasdik belgeleri.
A. Mimari, uygulama projeleri.
B. Statik hesap ve betonarme projeleri.
C. Mekanik tesisat projeleri.
1 Sıhhi tesisat (temiz su, pis su)
2 Yangın tesisat (sulu sistem, kuru sistem, sprinkler sistemi)
3 Fan-coil veya diğer borulu ısıtma, soğutma sistemi.
4 Havalandırma, klima ve diğer duman emme ve basınçlandırma hava kanallı sistem.
5 Mutfak, çamaşırhane vb.
6 Isıtma-soğutma santralı.
7 Otomatik kontrol sistemi.
8 Gerekli görüldüğünde arıtma tesisi projeleri.
D.Elektrik tesisat projeleri.
1 Kuvvetli akım (aydınlatma, motor, kompanzasyon vb.)
2 Zayıf akım (haberleşme, tv., güvenlik, çağrı vb.)
3 Topraklama.
4 Yıldırımdan korunma.
19.07.6. İSKİ tarafından onaylanmış pissu ve temizsu tesisatının şehir şebeke suyu ve kanalizasyon ile bağlantısının nasıl kurulacağını belirtir proje veya rapor.
19.07.7. Haberleşme sisteminden sorumlu kurum tarafından onaylanmış tesisat projeleri ve enerji veren kurum tarafından onaylanmış elektrik projesi.
19.07.8. Madde 19.07’in 19.07.1, 19.07.2, 19.07.3 ve 19.07.4.şıklarında istenen belgeler avan proje tasdik aşaması için yapılacak müracaatta 19.07.5, 19.07.6 ve 19.07.7.şıklarında istenen belgeler ise inşaat ruhsatı için yapılacak müracaatta aranacaktır.
YİRMİNCİ BÖLÜM
ŞEHİRSEL ÇEVRENİN, RESMİ VE HALKA AÇIK BİNALARLA HALKA AÇIK TESİS VE ALANLARIN ENGELLİLER VE YAŞLILAR İÇİN ULAŞILABİLİR HALE GETİRİLMESİNE İLİŞKİN KURALLAR
MADDE 20
Fiziksel çevrenin özürlü engelliler için ulaşılabilir ve yaşanabilir kılınması için, imar planları ile kentsel, sosyal, teknik altyapı alanlarında ve yapılarda Türk Standartları Enstitüsünün ilgili standartlarına uyulması zorunludur.
Resmî binalar, halka açık binalar, tesisler ve alanlara ulaşmak için kullanılacak kaldırımlar ulaşılabilirlik standartlarına sahip olmak zorundadır. Kaldırımların kenarı, cadde kotundan en fazla (18) cm. yüksekte olacaktır. Kaldırımın kenarı görme özürlüengellilerin bastonları ile rahatça izleyebilecekleri şekilde düzgün olmalı ve tehlikeli bir paha sahip bulunmamalıdır. Tekerlekli sandalye kullananlar, yaşlıların bir bölümü ve çocuk arabası süren anneler için yapılacak kaldırım rampalarının genişliği yaya geçitlerinde en az (180) cm, diğer yerlerde (90) cm. olacaktır. Bu rampaların eğimi en fazla % 8 olabilir (Şekil 1,2). Bir kaldırımın caddeye dik eğimi en fazla, sadece yağmur suyunun alınması için gerektiği kadar, % 1,5 olabilir.
Kaldırımlarda zemin malzemesi kaygan olmayan türlerden seçilmelidir. Parçalı bir yapı oluşturan zemin kaplamalarında derz aralıkları (0,5) cm.den küçük olmalıdır. Tekerlekli sandalye tekerleklerinin aralarına sıkışmaması için yağmur suyu ızgaralarındaki demir çubukların aralarındaki mesafe (1,3) cm.yi aşmamalıdır. Yapıların kendi kapı önlerindeki kaldırımı mevcut kaldırımdan farklı eğimde ve malzeme ile düzenlemelerine izin verilmeyecektir. Kaldırım genişliği en az (180) cm olmalıdır. Mevcut şehirsel çevredeki (80) cm.’den daha dar kaldırımlarda tekerlekli sandalye hareket edemez. Tekerlekli sandalyenin dar bir kaldırıma çıkması gerekiyorsa kaldırımın (500) cm.’lik bir parçası kesilip çıkarılarak (kaldırım yüksekliğinin 15 cm olduğu varsayılarak) iki yanda kalan kaldırım parçalarına çıkabilen birer rampa oluşturulabilir (Şekil 3). Yaya yollarının yeşil sahalara bakan taraflarında kör bastonlarının dokunup aynı çizgide yürümenin sağlanması için en az (3) cm. yüksekliğinde bir kenarlık bulunmalıdır (Şekil 1). Kaldırımlarda ve yaya yollarında körler için (80) cm. genişliğinde yürüme şeritleri oluşturulacaktır. Ancak bu şeritlerin her iki yanında (80) cm.’lik normal yürüme şeritleri kalmalıdır. Bu özel bir uygulamadır ve geniş kaldırımlarda ve yaya yollarında görme özürlüengelliler için çok gerekiyorsa yapılabilir. Bu şeritler kaldırımdan farklı renkteki ve dokudaki malzeme ile hazırlanır ; böylece görme özürlü engellilerin bastonları ve ayakkabıları ile yürüyüş istikametlerini hissetmeleri sağlanır.
Resmî binaların, halka açık bina, tesis ve birimlerin esas girişlerine basamaksız ulaşılabilmelidir. Bu girişlere % 2’lik bir eğimle ulaşılabilir. Giriş kapısının önünde tekerlekli sandalyenin hareket edeceği kadar bir alan “(150) cm. çaplı bir daire” tamamen engellenmemiş olarak bırakılmış olmalıdır. Giriş kapısının iç tarafında ve bağlı holde de gerekli hareket alanı düşünülmelidir (Şekil 4). Basamaksız giriş mümkün değilse, tekerlekli sandalyenin hareketi için gerekli bu (150) cm.’lik alan da ilâve edilerek giriş kapısının önünde bir plâtform oluşturulabilir ve bu düzleme ulaşan bir rampa düzenlenir. Bu rampanın genişliği en az (130) cm, eğimi ise tırmanacağı yüksekliğe bağlı olarak % 5 – 8 arasında olabilir. Bu rampanın kenarlarında tekerlekli sandalyenin tekerleklerinin dışarı düşebilme ihtimaline karşı (6) cm. yüksekliğinde kenarlıklar bulunmalıdır. Rampa boylarının (6) metreyi aştığı durumlarda araya (150) cm. uzunluğunda sahanlıklar konur. Gerekirse çok kollu, çok sahanlıklı ve geniş yer kaplayan uzun rampalar “ulaşılabilirlik” için kaçınılmaz olabilir (Şekil 5). Binanın esas girişi tekerlekli sandalyenin girişine hiçbir şekilde uygun değilse, levhalarla çok iyi şekilde belirtilmiş bir basamaksız veya rampalı giriş binanın başka bir cephesinde yer alabilir. Tekerlekli sandalye kullanan kişiler ve hareket özürlüengelliler için düzenlenecek rampalarda korkuluk bulunup bulunmayacağına duruma göre karar verilir. Korkuluk (4) cm. çapındaki yuvarlak borudan oluşturulacak ve (90) cm. ve (65) cm. yüksekliklerden geçen iki küpeşteye sahip olacaktır.
Ana giriş kapısının genişliği, kanatlardan biri en az (90) cm. olmak üzere (150) cm.’den daha az olamaz. Kapıda büyük cam yüzeyler varsa, bunların bir yandan kırılıp kazalara yol açmalarına karşı donatılı türden seçilmeleri gerektiği gibi, az görebilenlerin çarpmalarına karşı dikkat çekecek renkli şeritlerle donatılmaları da gerekir. Kapılarda eşik istenmez. Çok zorunlu durumlarda (2) cm.’yi geçmeyen ve her iki yanında 1/4 eğimindeki pahlar bulunan eşikler söz konusu olabilir. Kapı kolları, parmakları yeteri kadar güçlü olmayan yaşlı ve özürlüengelli kişiler için rahat kavranır ve rahat hareket ettirilebilir bir tasarıma sahip olmalıdır.
Rüzgârlık bölümü ile giriş holünde tekerlekli sandalyenin rahatça hareket edeceği kadar bir alan ayrılmış olmalıdır (Şekil 4) “tekerlekli sandalyenin hareket alanı (150) cm. çapında bir daire veya (150) cm. kenar uzunluğuna sahip bir karedir”.
Alış veriş merkezleri, sağlık kuruluşlarına ait binalar ve bürolar, otogarlar, otobüs terminalleri, kitle ulaşım araçlarına ait istasyonlar ve hava alanlarının hizmet binalarında mutlaka bir asansör bulunacaktır. Binada bir asansör mevcutsa, bu asansöre basamaksız ve eşiksiz ulaşılması gerekir. Asansörün önünde tekerlekli sandalyenin rahatça hareket edeceği kadar bir alan bulunmalıdır. Asansör kabininin asgarî boyutları (110 cm x 140) cm.dir (Şekil 6). Asansörün kumanda düğmeleri (100) cm. yüksekliğindeki bir levhaya yan yana dizilmiş olacaklardır. Kumanda düğmeleri üzerindeki rakamlar büyük kabartma harflerle ve aynı zamanda da Braille ile yazılacaklardır. Asansör kapısının hemen yanına çok büyük kabartma rakamla ve Braille ile bulunulan kat yazılacaktır. Ulaşılan kat sesle belirtilecektir. Asansörlerin sığınağın bulunduğu kata kadar ulaşması zorunludur. Elektriğin kesilmesi durumunda asansörlerin çalışmasını sağlayacak bir teknik düzenleme de düşünülmelidir.
Resmî binalar, halka açık binalar, tesisler ve birimlerdeki merdivenler, düz kollu ve sahanlıklı yapılacaktır (Şekil 7). Merdivenin her iki yanında yuvarlak borudan küpeşteler bulunacaktır. Küpeşte ile duvar arasında (4) cm. aralık bulunacaktır. Merdiven genişliği 180 cm.yi aşınca ortaya bir korkuluk ilâve edilir. Binalardaki basamak genişlikleri 30 cm, basamak yüksekliği (15–16) cm. alınacaktır. Basamak yüzeyleri kaymaz ve aşınmaz malzemeden olmalıdır. Merdivenlerin başlangıç ve bitişini körlere belirtmek için farklı malzemeden şeritler düzenlenir. Merdivenler, basamaklarda gölge meydana gelmeyecek şekilde karşıdan ve iyi aydınlatılmalıdır. Rıhtsız merdiven yapılmayacaktır ( Şekil 7). Resmi ve umumi binalar, toplu konutlar ve apartmanların binaya giriş merdivenleri mutlaka korkuluklu olmalıdır.
İç kapılar da eşiksiz yapılmalı ve en az genişlikleri (90) cm. olmalıdır. Çarpmalara karşı kapıların alt kenarlarında kapı genişliğinde ve (30) cm. yüksekliğinde metal levhalar bulunmalıdır. Kapı kolları kolay kavranır, kolay çevrilebilir malzemeden yapılmalıdır. Çift kanatlı iç kapıların toplam genişliği, bir kanat (90) cm.’den az olmamak şartı ile (150) cm.’den az olamaz. Bu kapıların cam yüzeylerinin kırılma ve tehlike oluşturma ihtimallerinin en aza indirilmesi için gereken bütün tedbirler alınacaktır. Görme özürlüengellilerin cam yüzeyi fark edebilmeleri için dikkat çekecek renkte şeritler cama yapıştırılacaktır.
Resmî binalarla, halka açık bina ve tesislerdeki koridorlar genel olarak (150) cm.’den daha dar yapılamaz. Görme özürlüengellilerin sık şekilde kullandıkları binalarda kontrast ve canlı renkteki oklar, işaretler ve rakamlarla katlar ve bulunulan konumlar vurgulanarak belirtilir.
Gerekli bütün mekân, mahal, alan ve geçitlerde yangın ve doğal afet anlarında kaçış yollarını gösteren ışıklı ve sesli yönlendirme cihazları veya elemanları bulunacaktır.
Toplam alanı 1000 m²’yi aşan binalarda bayan ve erkek için birer özürlüengelli tuvaleti, zorunlu hallerde her iki cins için bir adet özürlüengelli tuvaleti düzenlenecektir. Binalarda her 10 WC’den biriözürlüengellilere ayrılacaktır. Özürlüengelli tuvaletinin kapısının temiz açıklığı en az (85) cm. olacaktır. Bu kapı dışarıya açılacak veya sürme kapı olarak düzenlenecektir. Dışarı açılan bir kapı düzenlenmesi durumunda, kapıya içerden kolay kapatılabilmesi için menteşelerden (10) cm. uzaklıkta ve yerden (100) cm. yükseklikte, düşey ve yatay olabilen bir kol eklenir. Kapı kollarının kolay kavranır ve hareket ettirilebilir türden olmaları gerekir. Tekerlekli sandalyedeki bir kişinin kullanabileceği kabul edilen en küçük tuvalet kabininin ölçüleri (150cmx150cm.)’dir. Burada alafranga tuvalet düzenlenecektir. Klozetin uzun ekseni duvara paralel olarak yer alacak, klozetin duvara en yakın noktasının duvardan uzaklığı (25) cm. olarak alınacaktır. Klozetin önünün arkadaki duvardan uzaklığı (70) cm. olmalıdır. Klozetin yanındaki duvara sabit tutunma kolu konur. Bu tutunma kolu (3–4) cm. çapında bir yuvarlak borudur. Birbirine eşit (70) cm.’lik iki kolu olan L biçiminde bir elemandır. Yatay kısmı yerden (75) cm. yüksekliktedir, klozetin en öndeki noktasını da (25) cm geçer. Düşey tutunma kısmı yukarı doğrudur. Klozetin duvardan uzakta olan tarafına da duvara doğru kaldırılabilen tutunma kolu konulabilir ama bu zorunlu değildir. Bu tuvalet kabinine küçük bir lâvabo da ilâve edilecektir. Tekerlekli sandalyedeki insanın rahat kullanacağı tuvalet kabininin boyutları ise (220cmx220cm.)’dir. Bu durumda kapı sürme kapı olarak da düzenlenebilir ki, aslında sürme kapı tuvaletlerde ve banyolarda daha fazla tercih edilmektedir. (220cmx220cm) boyutlarındaki bir tuvalette standarda uygun bir duş köşesinin bulunması da mümkündür. Klozette oturma yüksekliği (46–47) cm. olarak elde edilmelidir. Keskin kenarlı olmayan, darbelere dayanıklı klozet kapakları kullanılacaktır. Ayaksız normal lâvaboların bazıları tekerlekli sandalyedeki insanlar için daha kullanışlıdır. Üst kenarı ileri çıkarılmış, ayarlanabilen aynaların da mahzurları vardır. Yerden itibaren (97) cm.’den başlayan duvara yapıştırılmış (40 cm x 100 cm) boyutlarındaki bir ayna yeteri derecede işlevseldir.Özürlüengellilerin ve yaşlıların kullanacağı bütün lâvabolarda hassas parmak kavrayışına gerek bırakmadan kolayca kontrol edilebilen uzun kollu veya haç şeklindeki musluklar tercih edilir. Tekerlekli sandalyedeki kişiler için düzenlenmiş bulunan tuvalet kabinlerinin önünde de tekerlekli sandalyenin rahatça hareket edebileceği kadar bir alan bulunmalıdır. (Şekil 12)
Otoparklardaki park yerlerinin % 5’i özürlü engelli otomobilleri için ayrılır. Bu otopark yerlerinin genişliği (350) cm. olacaktır (Şekil 8). Bu otopark yerleri hem zeminde uluslar arası özürlüengelli işareti ile belirtilecek, hem de bir levha ile tanıtılacaktır.Özürlü engelli için ayrılmış bulunan otopark yerlerinden basamaksız olarak ve gerektiğinde standartlara uygun rampalarla asansörlere ve binaların girişlerine ulaşılabilmelidir.
Postahanelerde, banka şubelerinde ve devlet dairelerinin hizmet birimlerinde tekerlekli sandalye için yeterli hareket alanı bulunmalı, yaklaşılan bankoların yükseklik ve özellikleri de; tekerlekli sandalyedeki insanlarla, oturmakta olan yaşlılarla, görme ve işitme özürlüengelli kişilerle kolay iletişim kurulmasına uygun olmalıdır.
Şehirdeki petrol istasyonlarında en az bir özürlü engelli tuvaleti bulunacaktır. Bu tuvaletin özellikleri de yukarıda anlatıldığı gibidir.
Sinema, tiyatro, gösteri ve konferans salonlarında sirkülâsyon alanlarına girmeyecek şekilde, her biri (80–100 cm x 130–150 cm) boyutlarında olan 4 kişilik yer tekerlekli sandalyedeki kişilere ayrılır.
Kaldırım ve yaya yolları üzerinde bulunan levhalar, işaretler ve tabelâların en alçaktaki noktaları görmeözürlüengellilerin başlarını çarpmamaları için yerden en az (205) cm. mesafede bulunacaktır (Şekil 1, Şekil 9).
Şehir mobilyaları; hiçbir surette kaldırımlar ve yaya yollarının genişliğini daraltacak şekilde düzenlenemez, yürüyüş çizgileri üzerinde bir çıkıntı oluşturacak tarzda konulamazlar. Yaya kaldırımlarına trafik işaret ve levhası mümkün olduğunca konulmayacaktır. Zorunlu hallerde konan işaret veya levhanın alt ucu zeminden en az (1.90) m. mesafede olacaktır ve levha yaya trafiğini engellemeyecek şekilde yerleştirilecektir.
Görme özürlü engelliler için merdivenlerin başlangıcına ve sonuna (5) cm. aralıklı (0,5) cm. yüksekliğinde ve (2) cm. genişliğinde şeritler taşıyan, (80) cm. derinliğinde kaymaz seramik malzemeden yüzeyler yerleştirilir. Bunlar zemini oluşturan asıl malzemenin renginin kontrastı olan bir renk taşımalıdırlar. Yaya geçitlerinde kaldırım rampalarının önünde ve yaya adalarında da görme özürlüengelliler için temas yüzeyleri hazırlanır (Şekil 10, 11).
Büyük mağazalarda tekerlekli sandalyenin kasadan geçişi için en az (80) cm. temiz açıklık gerekmektedir. Büyük mağazalarda ve kütüphanelerde raflar arasında en az (100) cm. mesafe bulunmalıdır.
Sinema, tiyatro, spor tesisleri v.b gibi salonlarda 300 koltuktan biri, her salonda en az 4 kişilik arkadan girişli (1x1.20) m. ebadında yer, tekerlekli sandalye için ayrılacaktır.
Otel ve motellerde oda sayısının % 3’ü, ve en az her otelde 1 odada hijyenik bakımıda dahil tekerlekli sandalyelerin ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde düzenlenecektir. (Bu oranlar % 3 hesabında tam sayı esas alınacaktır.)
YİRMİBİRİNCİ BÖLÜM
YÜRÜRLÜK VE YÜRÜTME
MADDE 21.01
Bu yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. 28.09.2006 23.06.2007 tarihli İstanbul İmar Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 21.02
Bu yönetmelik hükümlerini İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı ile ilçe ve ilk kademe belediye başkanları yürütür.
Geçici Madde 1.
Bu yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce yasal koşullara uygun olarak alınmış ruhsata göre başlanıp devam eden bitirilmemiş yapı ve tesisler için bu yönetmeliğin aleyhte olan hükümleri uygulanmaz.
Geçici Madde 2.
Bu yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce ruhsat alınmış, fakat henüz başlanmamış yapı ve tesisler hakkında bu yönetmeliğin İmar Planlarının Geriye Yürümemesi Kuralının İstisnalarına ilişkin 1.16 maddesi öncelikle uygulanır.
Geçici Madde 3.
Yürürlükten kaldırılan İmar Yönetmeliği hükümlerine göre aykırı görüldüğü halde bu yönetmelik hükümlerine göre aykırı sayılmayan işler, başlamış veya devam eden işlemler hakkında bu yönetmeliğin lehte olan hükümleri uygulanır.
Geçici Madde 4.
Bu yönetmeliğin Büyükşehir Belediye Başkanınca onaylandığı tarihten önce Büyükşehir Belediyesi veya ilgili belediyesine proje tasdiki, imar durumu veya yapı ruhsatı almak için müracaat etmiş olanların 120 gün içinde ruhsat almaları gerekir. Aksi takdirde bu yönetmelik hükümleri uygulanır.
Yorumlar